Bahasa Latin Dalam Resep
Bahasa Latin Dalam Resep
1. aturan pakai
2. takaran/jumlah/satuan
3. perintah pembuatan
4. keterangan waktu
5. keterangan tempat penggunaan obat
6. istilah bahan obat/bentuk sediaan
7. stilah lainnya
Bahasa Perintah
Singkatan
dalam resep
mf
misce fac
Misse fak
dc from
da cum formula
Da kum formula
d in 2 plo
da in duplo
Da in duplo
d in 3 plo
da in triplo
Da in triplo
did
da in dimidio
Da in dimidio
ds
da signa
Da signa
dtd
da tales doses
Da tales dosis
s
qs
qv
da ad lag
aa
signa
quantum satis
quantum volueris
da ad lagenam
anna
Sikna
Kuantum satis
Kuantum folueris
Da ed legenam
ana
Latin (kepanjangan)
Cara pengucapan
Arti
Campur, buatlah
Berikan dengan
resepnya
Berikan dua kali
banyaknya
Berikan tiga kali
banyaknya
Berikan setengahnya
Berikan dan
tandailah
Berikan dg takaran
sebanyak itu
Tandai
Secukupnya
Sebanyak anda suka
Berikan dalam botol
Masing-masing
add
addle
ed
Tambahkan
Bentuk sediaan
Singkatan dalam
resep
pulv.
pulv. adsp
pulv.dentifr
pulvis
pulvis adspersorius
pulvis dentifricius
Pulfis
Pulfis adspersorius
Pulfis dentrifisius
pulv.gross
pulvis grossus
Pulfis grossus
pulv.subt
pulvis subtilis
Pulfis subtilis
pulv.subtiss
pulvis subtissimus
Pulvis subtissimus
pil.
pot.
syr
tab
cap
emuls.
sol.
pilulae
potio
syrupus
tabletta, tabulae
capsulae
emulsum
solutio
Pilule
Posio
Sirupus
Tabletta, tabule
Kapsule
Emulsum
Solusio
Latin (kepanjangan)
Cara pengucapan
Arti
Serbuk
Serbuk tabur
Serbuk obat gigi
Serbuk kasar
(10/40)
Serbuk halus (85)
Serbuk sangat halus
(120)
Pil
Minuman
Sirup
Tablet
Kapsul
Emulsi
Larutan
Aturan penggunaan/pemakaian
Singkatan dalam
resep
s.d.d
b.d.d
t.d.d
q.d.d
5.d.d
6.d.d
semel de die
bis de die
ter de die
quarter de die
quinques de die
sexies de die
o.alt. h
Latin (kepanjangan)
Cara pengucapan
Semel di di
Bis di di
Ter di di
Quarter di di
Quin qis di di
Sexis di di
omnibus alternis
horis
Arti
1 kali sehari
2 kali sehari
3 kali sehari
4 kali sehari
5 kali sehari
6 kali sehari
Tiap dua jam
Rumah
Perum Damai Hati 3a
Solo. 0271.855111
SOLO, 30-11-08
R/
INH 100 mg
Vit B1 20 mg
Vit B12 20 mg
Vit B6 20 mg
SL qs
m.f.da.in.cap. dtd No XXX
s.3.d.d.pulv.I
R/
Menthol 100 mg
Champora 100 mg
Ac. Salicyl 500 mg
ZnO 3 Talk 5
m.f.pulv.adsp
s.u.e
Singkatan
aa.
a.c.
a.d.
a.h.
a.l.
a.m.
a.p.
aa p.aeq.
abs.febr.
accur.
ad.
ad 2 vic.
ad aur.
ad chart.cer.
ad chart.perg.
ad grat.sap.
Kepanjangan
ana
ante coenam
auris dextrae
alternis horis
auris laevae
ante meridiem
ante prandium
ana partes aequales
absente febre
accurate
ad
ad duas vices
ad aurem
ad chartam ceratam
ad chartam pergameneam
ad gratum saporem
Arti
masing - masing
sebelum makan
telinga kanan
selang satu jam
telinga kiri
sebelum tengah hari
sebelum sarapan pagi
masing - masing sama banyak
bila tidak demam
cermat
sampai
untuk dua kali
pada telinga
pada kertas berlilin
pada kertas perkamen
sampai ada rasanya
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
ad hum.
ad infl.
ad libit.
ad oll.alb.
ad oll.gris.
ad scatul.
ad us.ext.
ad us.in.
ad us.prop.
ad vitr.alb.
ad vitr.ampl.
ad vitr.fusc.
ad vitr. nigr.
add.
adh.
ads.febr.
aeq.
aequab.
aff.
aggred.febr.
agit.
alb.
alt.h.
alt.hor.
alt.d.
amb.
ampl.
ante
applic.
apt.
aq.bidest.
aq.bull.
aq.coct.
aq.cois.
aq.comm.
aq.dest.
aq.ferv.
aq.pat.
aur.
aurist.
B.
57 b.
58 bac.
ad humectandum
ad inflandum
ad libitum
ad ollam albam
ad ollam griseam
ad scatulam
ad usum externum
ad usum internum
ad usum proprium
ad vitrum album
ad vitrum amplum
ad vitrum fuscum
ad vitrum nigrum
adde
adhibere
adsante febre
aequalis
aequabilis
affunde
aggrediente febre
agitatio
alba , albus
alternis horis
alternis horis
alternis die
Ambo
Ampulla
Ante
applicatur
Aptus
aqua bidestillata
aqua bulliens
aqua cocta
aqua communis
aqua communis
aqua destillata
aqua fervida
aqua patabilis
Auris
auristillae
Bis
Bacilli
untuk membasahkan
untuk disemprot
sesukanya
dalam pot putih
dalam pot abu-abu
dalam dus
untuk pemakaian luar
untuk pemakaian dalam
untuk pemakaian sendiri
dalam botol putih
dalam botol bermulut lebar
dalam botol coklat
dalam botol hitam
tambahkan
gunakan
diwaktu demam
sama
rata
dituangkan
diwaktu demam
kocok
putih
selang satu jam
selang satu jam
selang satu hari
kedua - duanya
ampul
sebelum
digunakan
cocok
air suling dua kali
air mendidih
air matang
air biasa
air biasa
air suling
air panas
air minum
telinga
obat tetes telinga
dua kali
basila (sediaan benntuk batang)
59
60
61
62
63
C
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
bals.peruv.
b.in d.
b.d.d.
bid.
bol.
balsamum peruvianum
bis in die
bis de die
Biduum
Boli
c.
C., cochl.
c.m.
c.n.
C.p.
C.p.
C.th.
cal.
calef.
calid.
caps.
caps.gel.el.
caps.gel.op.
caut.
cer.
chart.
chart.par.
citiss.
cito
clarif.
clysm.
co., comp., cps., cpt.,
cochleat.
cois., comm.
colat.
collut.
collyr.
conc.
concus.
consp.
cont.
coq.
cord.
cort.
crast.
crem.
peru balsem
dua kali sehari
dua kali sehari
waktu dua hari
pil besar
Cum
cochlear
cras mane
cras nocte
cochlear pultis
cochlear parvum
cochlear thea
Calore
calefac
calidus
capsulae
capsulae gelatinosae elasticae
capsulae gelatinosae operculatae
Caute
Cera
Charta
charta paraffinata
citissime
Cito
clarificatio
Clysma
compositus
cochleatim
communis
colatura
collutio
collyrium
concentratus
concussus
consperge
continuo
coque
cordis
cortex
crastinus
cremor
dengan
sendok makan
besok pagi
besok malam
sendok bubur
sendok bubur
sendok teh
oleh panas
panaskan
panas
kapsul
kapsul gelatin lunak
kapsul gelatin dengan tutup
hati - hati
malam, lilin
kertas
kertas paraffin
sangat segera
segera
dijernihkan
klisma / obat pompa
majemuk
sendok demi sendok
biasa
sari, kolatur
obat cuci mulut
obat cuci mata
pekat
kocok
taburkan
segera
masak
jantung
kulit
besok
krim
100 cryst.
crystallus
D
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
d.
d.in 2plo
d.in dim
d.secund.
d.seq.
d.c.
d.c.form.
d.d.
d.s.
d.s.s.ven.
d.t.d.
decanth.
decoct.
dep.
des.
desinf.
det.
dext.
dieb.alt.
dil.
dim.
disp.
div.
div.in.part.aeq.
dulc.
dup., dupl., dx.
E
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
e.c.
elaeos.
emet.
empl.
emuls.
enem.
epith.
evap.
exhib.
expr.
ext.s.alut.
da
da in duplo
da in dimidio
diebus secunde
die sequente
durante coenam
da cum formula
de die
da signa
da sub signo veneni
da tales doses
decantha
decoctum
depuratus
desodoratus
desinfectans
detur
dexter
diebus alternis
dilutus / dilutio
dimidius
dispensa
divide
divide in partes aequales
dulcis
duplex
enteric coated
elaeosaccharum
emeticum
emplastrum
emulsum
enema
epithema
evaporetur, evapora
exhibe
expressio, exprimatur, exprime
extende supra alutam
kristal
berikan
berikan dua kali jumlahnya
berikan setengahnya
hari kedua
hari berikutnya
pada waktu makan
berikan dengan resepnya
tiap hari
berikan dan beri tanda
berilah dengan tanda racun
berikan dalam dosis demikian
tuangkan
rebusan
murni
tidak berbau
desinfeksi
diberikan
kanan
tiap satu hari berikutnya
diencerkan / pengenceran
setengah
berikan
bagilah
bagilah dalam bagian - bagian yang sama
manis
dua kali
bersalut enterik
gula berminyak
obat muntah
plester
emulsi
lavemen/klisma/obat pompa
obat kompres
diuapkan, uapkan
berikan
penekanan, ditekan, tekanlah
oleskan pada kulit yang lunak
138
139
140
141
142
143
144
F
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
G
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
H
172
173
174
175
176
ext.s.cor.
ext.ut.
extemp.
extr.liq.
extr.sicc.
extr.spiss.
extr.ten.
f.
far.
f.c.vehic.apt.
fl.
fol.
f.l.a.
febr.dur.
filtr.
form.
fort.
frig.
g.
gr.
garg.
gel.
glob.
gran.
gross
gtt.
gutt.aur.
0.5 g.
1g
1.5 g
2g
3g
4g
5g
gramma
grain
gargarisma
gelatina
globulus
granulum
grosse
guttae
guttae auriculares
semi gramma
gramma unum
sesqui gramma
grammata duo
grammata tria
grammata quattuor
grammata quinque
h.
h.u.spat.
h.X.mat.
h.m.
h.s.
hora
horae unius spatio
horae decima matutina
hora matutina
hora somni
buat / dibuat
tepung
buat dengan bahan pembawa yang cocok
bunga
daun
buatlah sesuai aturan
diwaktu demam
saring
susunan (resep)
kuat
dingin
gram
grain ( kira-kira 65 mg)
obat kumur
gelatin
bundar
butir
kasar
tetes
tetes telinga
setengah gram
satu gram
satu setengah gram
dua gram
tiga gram
empat gram
lima gram
jam
setelah satu jam
jam 10 pagi
pagi hari
waktu tidur
177
178
179
180
181
182
h.v.
haust.
hebdom.
her.praescr.
hor.interm.
hui.form.
hora vespertina
haustus
hebdomada
heri praescriptus
horis intermediis
huius formulae
malam hari
diminum sekaligus
untuk seminggu
resep kemaren
diantara jam - jam
dari resep ini
I dan J
183 i.c.
184 i.m.
185 i.m.m.
186 i.o.d
187 i.o.s.
188 in 2 vic.
189 inj.
190 instill.
inter cibos
intra muskular
in manum medici
in oculo dextro
in oculo sinistro
in duabus vicibus
injectio
instilla
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
inter., int.
interd.
intr.d.sum.
in vit.
in viv.
iter.
iter.
i.v.
jentac.
jej.
inter
interdum
intra diem sumendum
in vitro
in vivo
iteretur
iteratio
intra vena
jentaculum
jejune
antara
sewaktu - waktu
digunakan dalam satu hari
dalam tabung
dalam tubuh
untuk diulang
ulangan
kedalam pembuluh darah
makan pagi
puasa, perut kosong
L
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
l.a.
lag.gutt.
lav.opth.
ligand.
lin.
liq.
liq.
loc.
loc.aeg.
loc.dol.
lot.
lege artis
lagena guttatoria
levementum ophthalmicum
ligandus
linimentum
liquor
liquidus
locus
locus aeger
locus dolens
lotio
menurut aturan
botol tetes
larutan pencuci mata
harus diikat
obat gosok
cairan
larutan
tempat
tempat yang sakit
tempat yang nyeri
obat cuci / pembasuh
M
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
N
222
223
224
225
226
227
228
229
m.
m.et v.
m.d.s.
m.f.
m.f.pulv.
m.i.
m.p.
man.
mixt.
mod.praescr.
misce
mane et vespere
misce da signa
misce fac
misce fac pulveres
mihi ipsi
mane primo
mane
mixtura
modo praescriptio
n.
n.dt., ndt., ne det.
N.I.
narist.
ne iter.
neb., nebul.
noct.
non rep.
O
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
o. 1/4 h.
o.alt.hor.
o.b.h.
o.b.h.c.
o.d.
o.d.s.
o.h.
o.m.
o.n.
o.s.
o.u.
oc.
oculent.
omn.bid.
ool.min.
ol.vol.
os., oris
P
247
248
p.aeq.
p.d.sing.
nocte
ne detur
ne iteretur
naristillae
ne iteretur
nebula
nocte
non repetatur
partes aequales
pro dosis singularis
campurkan
pagi dan malam
campurkan, berikan tanda
campur dan buat
campurkan, buat powder
untuk saya sendiri
pagi - pagi sekali
pagi hari
campuran
sesuai aturan
malam hari
tidak diberikan
tidak boleh diulang
obat tetes hidung
jangan diulang
obat semprot
malam hari
jangan diulang
bagian sama
untuk satu dosis
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
p.r.n.
p.c.
p.m.
part. Dol.
past.dentifr.
per bid.
per trid.
per vic.
per.in.mor. / PIM
p.i.
pil.
p.o.
pon. aur.
pond.
pot.
pp., praec.
prand.
pulv.
pulv.adsp.
pulv.dentifr.
pulv.gross.
pulv.subt.
pulv.sternut.
purg.
pyx.
Q
275
276
277
278
279
280
281
282
283
q.
q.dx.
q.h.
q.d.
q.l.
q.pl.
q.q.h.
q.s.
q.v.
R
285
286
287
288
289
290
pro re nata
post coenam
post meridiem
parte dolente
pasta dentrificia
per biduum
per triduum
per vices
periculum in mora
pro injectio
pilula
per os / per oral
pone aurum
pondus
potio
praecipitatus
prandium
pulvis
pulvis adspersorius
pulvis dentrificius
pulvis grossus
pulvis subtilis
pulvis sternutatorius
purgativus
pyxis
quantitas
quantitas duplex
quaque hora
quarter die
quantum libet
quantum placet
quarta quaque hora
quantum satis / sufficit
quantum vis
recipe
recens
recenter paratus
reiteretur
remanentia
renovetur semel
bila diperlukan
setelah makan
sore
pada bagian yang sakit
pasta gigi
dalam 2 hari
dalam 3 hari
sebagian - sebagian
bahaya bila tertunda
untuk suntikan
pil
melalui mulut
dibelakang telinga
timbangan / berat
obat minum
endapan
sarapan pagi
serbuk
serbuk tabur
serbuk untuk gigi
serbuk kasar
serbuk halus
serbuk bersin
obat kuras
dus
jumlah
2 kali banyaknya
tiap jam
4 kali sehari
banyaknya sesukanya
jumlah sesukanya
tiap 4 jam
secukupnya
banyaknya sesukanya
ambil
segar
dibuat pada saat itu juga
diulang kembali
sisa
diulang satu kali
291
S
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
rep.
s.
S.a.
s.d.d.
s.n.s.
s.o.s.
s.q.
scat.
se necess.sit
sec.
semel
semi h.
septim.
sesqui
si op.sit.
sig.
sin.
sine confect.
sing.
sing auror.
s.c.
sol., solut.
solv.
stat.
steril.
subt.
sum.
supr.
U dan V
327
u.a.
328
u.c.
329
u.e.
330
u.i.
331
u.n.
332
u.p.
333
u.v.
334
ult.prescr.
335
ungt.
336
ungt.moll.
337
urgens
338
vas.
repetatur
untuk diulang
signa
secundum artem
semel de die
si necesse sit
si opus sit
sufficiente quantitate
scatula
si necesse sit
secundo
semel
semi hora
septimana
sesqui
si opus sit
signa
sine
sine confectione
singulorum
singulis auroris
sub cutan
solutio
solve
statim
sterillisatus
subtilis
sume, sumatur
supra
tandai / tulis
menurut seni
sekali sehari
bila diperlukan
bila diperlukan
dengan secukupnya
dus
bila perlu
kedua
satu kali
setengah jam
satu minggu
satu setengah
bila perlu
tulis / beri tanda
tanpa
tanpa etiket aslinya
dari tiap
tiap pagi
dibawah kulit
larutan
larutkan
segera
steril
halus / tipis
ambillah
di atas
usus ante
usus cognitus
usus externus
usus internus
usus notus
usus propius
usus veterinarius
ultimo prescriptus
unguentum
unguentum molle
urgens
vaselin
seperti terdahulu
cara pakai diketahui
untuk obat luar
untuk obat dalam
cara pakai diketahui
untuk dipakai sendiri
pemakaian untuk hewan
resep terakhir
salep
salep lunak
segera
vaselin
339
340
341
342
343
342
343
vasc.
vehic.
vesp.
vin.
virid.
vit.ov.
volat.
vasculum
vehiculum
vespere
vinum
viridus
vitellum ovum
volatilis
cangkir
zat pembantu
sore
anggur
hijau
kuning telur
menguap