PAKET V
PAKET NASKAH SOAL PREDIKSI
UJIAN SEKOLAH 2018
5
SEKOLAH DASAR
MATA PELAJARAN BAHASA JAWA
I. Wenehana tanda ping (x) ana ing sangarepe
aksara a, b, c, utawa d, wangsulana sing patitis!
Wacan kanggo soal nomer 1 – 4
Merak pancen seneng macak. Mula tansah
nengsemake.Wulune katon edi, gawe resep kang
padha nyawang. Mula ora sithik tangga-teparo padha
mara nyang omah Merak saperlu sinau ngadi busana
lan ngadi salira.“Aku pengin supaya bias nduweni
sandhangan wulu kaya kowe, Rak,” ujare Kancil
marang Merak.“Sandhangan wulu kang tememplek ing
awakku iki paringane Gusti Kang Akarya Jagad. Aku
mung tinanggenah ngrumat lan njaga supaya tetep
katon endah,” wangsulane Merak kanthi sareh.
“Anggonku seneng dandan lan ngupakara kaendahan
iki mung wujud rasa syukurku marang Gusti!” bacute
tanpa linandhesan rasa umuk.“Supaya wuluku bias
dadi kaya wulumu, piye carane?”pitakone Kancil
1. Topik kang mathuk karo wacan ing dhuwur yaiku
....
a. seneng macak
b. kancil sinau ngadi busana
c. seneng ngupakara kaendahan
d. merak lan kancil
2. Miturut crita iku Merak nduweni watak . . . .
a. seneng pamer
b. besus
c. umuk
d. seneng sinau macak
3. Tanpa linandhesan rasa umuk.Tembung umuk
tegese . . . .
a. nduweni C. pamer
b. seneng D. sombong
4. Amanat/pesan crita dhuwur . . . .
a. Wong urip kedah sinau macak lan ngadi
busana lan salira
b. Dadi manungsa kedah ngrumat lan njaga awak
c. Wong urip kudu nduweni rasa kanthi rasa
syukur marang Gusti
d. dhuweni rasa syukur marang Gusti tanpa
linendhesan rasa umuk lan sareh
Wacan kanggo soal no. 5 – 7
Ing sawijineng kerajaan, wonten bocah wadon
kangelok parase lan becik atine. Deweke mau urip
sareng biyung lan kakang-kakang tirine, amarga wong
tuane sampun sedo. Ing griya kasebut deweke terus
di dawuhi makaryo beresi gawean kang wonten ing
griya. Deweke saben dina didukani lan di paring
mangan nanging kaping pisan saben dinane.
Kakang-kakange kang ala atine wau nimbali
Cinderella. Cinderella kang artine bocah wadon kang
reget. Asma kui pancen pantes kaggo koe!
ngendikakakang-kakange.
Kejar Pintar.Net | www.kejarpintar.tk
1
DOKUMEN RAHASIA
5. Apa sing didawuhake kakange Cinderella?
a. makaryo beresi gawean ing griya
b. mangan kaping sepisan
c. didukani sabendina
d. beresi griya lan mangan saben dina
6. Geneya Cinderella uripe karo biyung lan kakang-
kakange tiri ?
a. amargo Cinderella bocah sing sregep
b. amargo wong tuane sampun sedo
c. Cinderella dhuweni kakang tiri
d. Cinderella bocah wadon kang reget
7. Kepriye artine asma Cinderella miturut kakang-
kakange ?
A. bocah wadon kang sregep.
B. bocah wadon kang reget
C. bocah wadon kang pantes.
D. bocah wadon kang elok atine lan parase
8. ?[bochlnÊkemBÇ.
Tulisan jawa ing dhuwur lamun ditulis latin
dadine . . .
a. bocah lanang kembar
b. lemah abang jengkar
c. bocah wadon sabar
d. kemah nganti sabar
Wacan kanggo soal no. 9 – 10
Si Mawar thukul ana ing sangarepe Si bambu
sabrang dhalan. Si Mawar omong menyang si Bambu,
"He, Bambu, tak deleng kowe ora tau ngresula.
Saben ana angin teka lan menehi aba-aba, kowe
bebarengan nembang sadina muput." Sabanjure, si
Mawar nerusake tembunge kanthi swara nggresah,
"Nanging aku, apiking kembangku ilang sanalika
dipethik manungsa. Tangane manungsa ora wedi ri-
riku sing landhep. Manungsa ngrusak ayuning
rupaku".
Si Bambu mangsuli nggresahe si Mawar kanthi
nembang rengeng-rengeng. "He, Mawar kembang
sing wangi, ayumu kaya pelangi. Manungsa
ngunjukake kowe menyang dewa-dewi kanthi pitung
werna sing wangi. Sesembahan iku ora ana tegese
tanpa apiking ati kang menehi kanthi ikhlas. Mung
kowe lambang apiking ati kang menehi kanthi ikhlas".
9. Tema kang gumathok saka isi wacan ing dhuwur .
...
A. Si Bambu lan Si Mawar
B. seneng ngresah
C. manfaate tetanturan
D. seneng ngresula
10. Cerita ing dhuwur kedadiyane ana ing . . . .
A. saben dina
B. alas
C. sabrang dhalan
 PAKET V 2

D. angarepe Si Bambu Wacan kanggo soal no. 16 – 18

Geguritan
11. ?sup/fiafid/m. Dina Minggu aku sakanca
Tulisan jawa kasebut yen ditulis latin dadine . . . Padha saiyeg saeka praya
A. Suhardi adi darma Nggawa pacul, ekrak lan sapu sada
B. Sunardi ahi dharma Anyengkuyung para warga
C. Supardi adi darma Tuwa, enom, jaler lan estri
D. Supardi adi dharma Kabeh warga padha kerja bakti
Kreteg rusak den dandani
12. lngkang salajengipun, keparenga kula badhe Gatong-royong saeka kapti
ngaturaken kanthiringkes babagan riwayatipun
RA Katini. RA Katini miyos rikala tanggal 21 16. Tembung saeka kapti ajrone geguritan ing
April 1889 wonten ing Mayong Jepara. RA dhuwur tegese ….
Kartini punika satah satunggaling wanita ingkang a. sregep-sregep c. guyup rukun
ngrintis pendhidhikan tumrap para wanita lan b. seneng-seeneng d. rasa-rasa
saged nglairaken emansipasi wanita tegesipun
persamaan deraiat tumrap para wanita lan para 17. Tuwa, enom, jaler lan estri. Tembung jaler
pria. Gegayuhan luhur punika dados kosok balene . . . .
patuladhaning kaum wanita bangsa Indonesia. a. bapa c. putri
b. wadon d. bocah
Kutipan pidhato iku nuduhake bagian . . . . 18. Pitutur luhur kang kaemot ing geguritan ing
a. purwaka c. wusana dhuwur yaiuku . . . .
b. surasa d. Cengkorongan a. kekrukunan kudu dijaga
b. nyambut gawe ora perlu ngaya
13. Topik kang gumathok mungguhing pidhato ing c. gaweane kudu enggal rampung
dhuwur yaiku . . . . d. nyambut gawe saktitahe
a. Pengetan Hari Kartini
b. Pengetan Hari Ibu 19. ?simBhgerhpd/rn¿.
c. Pengetan Hari Krida Tembung ing dhuwur yen ditulis nganggo latin . . . .
d. Pengetan Hari Pendidikan Nasional a. Simbah gerah madharan
b. Simbah gerah padharan
Pacelathon ngisor iki kanggo soal no. 14 – 15 c. Pindah menyang Semarang
Putri : “Mas, apa mau bengi sampean nonton d. Simbah menyang Semarang
final Badminton Axiata Cup!.” ( Sinambi
resik-resik omah ) Tembang macapat iki kanggo jawab nomor 20 -
Putra : “Ya dhik, aku nonton nganti rampung ana 21
ing dhaleme Pak Lurah.” Pangkur
Putra : “Sapa sing menang mas.” Sekar pangkur kang winarna
Putra : “Tim Indonesia dikalahke tim Lelabuhan kang kanggowong ngaurip
Malaysia?.” Ala lan becik puniku
Putri : “Kok bisa ya, kualitase pemain tim Prayoga kawruhana
Indonesia luweh apik di banding tim Adatwaton punika dipun kadulu
Malaysia” Miwah ta ing tatakrama
Putra : “ Yo iku sing diarani pertandingan, ana Den Kaesthi siyang ratri
sing menang lan ana sing kalah.
Kekalahane tim Indonesia iku iso gawe 20. Prayoga kawruhana ateges . . . .
semangate para atlite supaya a. utamane kudu reti
ningkatake latihane”. b. utamane ngelmu
c. apike mangertenana
14. Wosing / isi pacelathon kasebut . . . . d. becike sinau
a. nonton badminton
21. Tembang macapat ing dhuwur ngemu dhawuh . . .
b. tim Indonesia dikalahno tim Malaysia
.
c. final badminton Axiata Cup
a. wong ura kudu ngerti tumindak becik lan ala
d. badminton Axiata Cup
b. wong kudu reti tumindak becik lan ala
c. wong ora perlu nyambut gawe
15. Amanat kang trep karo pacelathon ing dhuwur . .
d. wong kudu nggolek begja dewe-dewe
..
a. kudu dhuweni rasa ikhlas nampa kekalahan
b. dhuweni rasa ngalah
c. ningkatake latihan supaya bisa menang
d. dhuweni rasa sportif lan bisa nampa
kekalahan
Kejar Pintar.Net | www.kejarpintar.tk
 PAKET V 3

(1) (2) d. Aku digawe saka wesi lan kayu, carane

nggunakake di cekeli tangan loro.

"Tok, kanthi layang iki aku kirim kabar

keslametan, muga-muga awakmu ya bagas waras.
Uji kompetensi tengah semester wingi bijiku
(3) (4) lumayan apik. Bijimu piye? . . . .
Sakbanjure, suk yen libur semester aku
22. Gambar wayang Punakawan ing dhuwur,manut kepengen ngajak kowe dalan menyanng "kebun
urutan paling enom kang bener yaiku . . . . buah". Aku kepengin mangan duren petruk karo
a. 4)- 3)- 2)- 1) c. 4)- 2)- 3)- 1) kawe rnenyang nggonku”.
b. 1)- 3)- 2)- 4) d. 3)- 4)- 2)- 1)
28. Ukara kang trep kanggo ngisi bagian surat yaiku
23. Gambar wayang ing sisih ....
kiwa iki putrane Arjuna a. muga-muga kowe ringking siji kaya aku
jenenge . . . . b. bijimu apik-apik apa ora?
a. Abimanyu c. muga-muga bijimu ya apik kaya aku
b. Antareja d. apik-apik kaya bijiku?
c. Angkawijaya
d. Drupadi 29. Pinangka surasaning surat kang bener ing ngisor
24. Ibu mundhut duren ajeng . . . Bu Lurah. iki yaiku . . . .
Tembung kang trep kanggo ngiseni ceceg-ceceg a. lngkang kinurmatan para bapak saha ibu
yaiku . . . . guru. Para kadang kinasihingkang kula
a. diparingaken c. dicaosaken tresnani.
b. dipuncaosaken d. diaturaken b. Ing wusana mugi-mugi Eyang pinaringan
kawilujengan. Nuwun.
25. Menawi badhe mapan tilem, Eyang mesti . . . c. Wosipun sedaya wanita saged nulad
toya rumiyen. patuladhanipun, inggih unggah-ungguh lan
Tembung kang trep kanggo nggenepi ukara ing gegayuhanipun amrihwanita bangsa
dhuwur . . . lndonesia saged berjuang satraju kaliyan
a. ngunjuk c. ngombe kaum pria.
b. madhang d. dhahar d. Cekap semanten ingkang saged kula
aturaken, menawi kathah kekiranganipun
Ibu : “Hallo . . ., iki ibu piye sekolahmu Ga!” kula nyuwun agenging pangaksama.
Angga : “ Sae bu, kula wingi bibar praktek
laboratorium ngantos ndalu, kula niki 1) tempe sing wes mateng dientas banjur
nembe adus, wonten punapa Bu?” diademke.
Ibu : “Ya, seng penting pasinaone 2) tempe dicelupake ing adonan tepung banjur
ditingkatno kanggo ngadepi ujian digoreng nganti garing
sesok!” 3) nyiapno bumbu karo tepung trus diaduk
Angga : “. . . . nganti rata
26. Ukara kang trep kanggo nggenepi pacelathon 4) Manasno lengo ing wajan
kasebut yaiku . . . . 5) Tempe dibukak saka bungkuse banjur di
a. Ngih Bu, mung nyuwun arta kangge bayar iris-iris
ujian. 30. Urut-urutane gawe mendoan tempe kang bener
b. Ngih Bu, ujian kula minggu ngajeng yaiku . . . .
c. Ngih Bu, kula niki nembe sinau supaya lulus a. 5)- 3)- 4)- 2)- 1) c. 5)- 3)- 2)- 4)- 1)
ujian. b. 5)- 4)- 3)- 2)- 1) d. 5)- 2)- 3)- 5)- 1)
d. Ngih Bu, mung dhongakake supaya kula lulus
ujian kanti biji kang apik!“ 31. ... Lapuran Pengamatan

27. Diskripsi 1) Pengamatan murid kelas IV ing pengrajin

mungguhing anyaman
gambar sisih kiwa 2) ....
iki yaiku . . . . 3) Cacahe murid kang melu nganakake
pengamatan : 30 murid
a. Aku digawe saka wesi karo kayu, piranti kanggo 4) Kasile pengamatan : Pengrajin anyaman ing
manen pari desa Teluk Wetanwes bisa nembus pasar
b. Aku piranti kanggo manen pari digawe saka wesi Internasional awit saka mutune wis apik lan
c. Aku piranti kanggo ngrajang bumbu masak bisa bersaing.
digawe saka wesi
Kanggo nglenkapi lapuran ing dhuwur yaiku ....

Kejar Pintar.Net | www.kejarpintar.tk

 PAKET V 4

a. Papan panggonan pengamatan 36. Ukara kang mathuk

b. Cacahe murid kang nderek pengamatan kanggo crita gambar ing
c. Surasaning lopuran pengamatan sisih kiwa iki yaiku ....
d. Dina lan tanggal lapuran pengamatan

32. Sutini tuku kebo. Yen ditulis nganggo aksara

Jawa kang bener yaiku ....
a. Aku satriya saka Jodipati Raden
a. ?sutinituk/uk[bo. Gathutkaca. Bapaku ingkang asma
b. ?sutinituk/u[k[bo. Werkudara. Ibuku inggih punika Dewi
c. ?suqinitukuke[bo. Arimbi.
d. ?sutinitukuke[bo. b. Aku salah sijining bala Pandawa. Jenengku
Werkudara utawa Bimo. Aku satriya ing
33. Tuku lenga patra. Yen ditulis nganggo aksara Jodhipati lan senjataku kuku pancanaka.
Jawa kang bener yaiku .... Anakku jenenge Gathutkaca duweni ibu
a. ?tukulezpt`.
jenenge Dewi Arimbi.
b. ?tukuXzpt`. c. Aku salah sijining bala Pandawa. Jenengku
c. ?qukulezpt`. Puntadewa utawa Yudhistira. Aku satriya
ing Ngastina lan senjataku kuku pancanaka.
d. ?tukulezpq`. Anakku jenenge Gathutkaca duweni ibu
Wacanen pratelan kanthi pratitis!
jenenge Dewi Madrim
34. Saben awan neng ngarep sekalahanku akeh wong
d. Aku satriya saka Jodipati Raden
padha dodol. Maneka warna barang dodolane,
Gathutkaca. Bapaku ingkang asma Bima
kayata :es, dolanan, stiker, bakso pentol, mie
salah setunggaling krabat Pandawa. Ibuku
ayam, rotilan liya-liyane.Anggane padha dodol
inggih punika Dewi Arimbi.
nganggo grobag surung. lku mratandhani yen
anggone dodal ora manggon tetep. Dadianggone 37. “ Kula dereng mangertos Bu...”?
dodolan mubeng menyang ngendi-endi, Wong “ . . . caranipun nggarap soal nomer sanga!”
kang kaya mangkono iku sinebut pedhagang Tembung pitakon kang bener kanggo nglengkapi
kakilima. ukara ing dhuwur yaiku . . . .
a. Piye c. Pripun
Ringkesane crita ing dhuwur kang bener yaiku...
b. Kepriye d. Punapa
a. pedhagang kaki lima
b. pedhagang bakso 38. Pak Sunata . . . tegalan ana ing sisih wetan
c. dodol es a. nanduri c. ditandurake
d. grobag surung b. nandurake d. daktandurake

39. Bapak Bupati nileki bangunan anyar

35. Wes klakon mbangun praja
Adhedasar Pancasila
Nggayoh urip kang sampurna
Cukup sandhang klawan boga
Parafrase cuplikan geguritan ing dhuwur yaiku...
a. Mbangun negari Indonesia kanggo urip sing
utama sarta cukup sandhang lan pangan
b. Mbangun praja sing dasare Pancasila supaya
sandhang lan pangane luwah-luweh lan
kepenak anggone urip
c. Negara sing dhasare Pancasila yaiku
Indonesia. Rakyate makmur sandhang lan
pangane.
d. Wes rampung mbangun negara sing dhasare
Pancasila sahingga rakyate gampang nggolek
sandhang lan pangan.
Miturut unggah-ungguh basa krama kang trep
yaiku . . . .
a. Bapak Bupati mastani bangunan enggal
b. Bapak Bupati ningali bangunan enggal
c. Bapak Bupati mirsani bangunan enggal
d. Bapak Bupati nuweni bangunan enggal
40. Eyang, sampean napa sampun ados?
Yen migunakake basa krama alus kang bener
yaiku . .
a. Eyang, panjenengan punapa sampun siram?
b. Eyang, panjenengan napa sampun siram?
c. Eyang, punapa panjenenganipun sampun
siram?
d. Eyang, punapa sampun siram?

II. Wangsulana pitakonan ing ngisor iki kanthi patitis!

41. Wacanen kang patitis!
Kira-kira wis setaun desa Dhadapan ngalami mangsa ketiga kang dawa dadine larang pangan lan akeh
lelara gawe uripe warga ketula-tula.
Ora beda mbok Randha Dhahapan, pawongan wadon tuwa sing lola tanpa dulur, nggo nyambung uripe
sabendinane dheweke luru krowodan ing alas kewan. Kewan kali kang nyisa ing sawedhing mbebegan. Kahanan
kaya mangono dheweke ora nggresula. Malah saya nyaketake marang Gusti Kuasa. “Duh Gusthi paringana
pepajar ing desa kula mugi-mugi inggal kalis saking prahara punika.”
Apa amanat kang bisa dituladhani saka carita kasebut?

Kejar Pintar.Net | www.kejarpintar.tk

 PAKET V 5

42. [ . . . ]. Aku nggoleki lilin sing dak simpen. Mrana mrene ra ketemu. Bar wis ketemu, omahku padhang
jingglang amarga listrike wis urip.
Tulisen ukara kang mathuk kanggo ngelengkapi paragraf ing dhuwur!

43. 1) Pembina upacara Ibu Kepala sekolah

2) Sore watara jam telu upacara diwiwiti.
3) Sawise upacara ngaso sedela diterusake kegiatan pionerring.
4) Aku kapilih dadi pratama
Urutna tuisan ing dhuwur supaya dadi paragraf sing baku!

44. a) Jumadi tukang kayu

b) Winarni seneng sega goreng
Ukara ing dhuwur tulisen nganggo aksara jawa!

45. a) Bukuku di gawa Bu Guru

b) Budhe lunga Surabaya numpak sepur
Owahana ukara ing dhhuwur dadi krama alus!

++++++000OO00+++++++

KUNCI JAWABAN

I. Pilihhan Ganda

1. A 21. B

2. B 22. A

3. D 23. A

4. D 24. B

Kejar Pintar.Net | www.kejarpintar.tk

 PAKET V 6

5. A 25. A

6. B 26. D

7. B 27. A

8. A 28. C

9. D 29. B

10. C 30. A

11. D 31. D

12. B 32. D

13. A 33. B

14. C 34. A

15. D 35. D

16. C 36. B

17. B 37. C

18. A 38. A

19. B 39. D

20. C 40. A

II. Uraian

41. Ora nggeresula nalika urip susah nanging tambah nyaketake marang Gusti Kuasa

42. Bengi iki omahku petheng ndhedet amarga mati lampu

43. Sore watara jam telu upacara diwiwiti. Aku kapilih dadi pratama. Pembina upacara Ibu Kepala
sekolah. Sawise upacara ngaso sedela diterusake kegiatan pionerring.
44. ?jumfituk=kyu.
?win/nisene=seg[go[r=.
45. a) Buku kula diasta Bu Guru

b) Budhe tindhak Surabaya nithih sepur

Kejar Pintar.Net | www.kejarpintar.tk