LANDASAN KONSEPTUAL PERENCANAAN DAN PERANCANGAN

PUSAT PERBELANJAAN DI SURABAYA DENGAN PENDEKATAN

ARSITEKTUR HIJAU

TUGAS AKHIR SARJANA STRATA – 1

UNTUK MEMENUHI SEBAGIAN PERSYARATAN YUDISIUM UNTUK MENCAPAI DERAJAT SARJANA

TEKNIK (S-1)
PADA PROGRAM STUDI ARSITEKTUR
FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS ATMA JAYA YOGYAKARTA

DISUSUN OLEH:

A.K EVAN SINARWASTU

NPM: 08 01 13109

PROGRAM STUDI ARSITEKTUR

FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS ATMA JAYA YOGYAKARTA
2016
 INTISARI

PUSAT PERBELANJAAN DI SURABAYA

DENGAN PENDEKATAN ARSITEKTUR HIJAU

Aloysius Kartaporantus Evan Sinarwastu

Universitas Atma Jaya Yogyakarta, Jl. Babarsari 44 Yogyakarta
e-mail: evann_s90@yahoo.com

Abstrak: Pusat perbelanjaan mempunyai pengertian sebagai suatu

tempat yang berintikan satu atau beberapa department store besar sebagai
daya tarik retail-retail kecil dan rumah makan dengan tipologi bangunan
seperti toko yang menghadap ke koridor utama mall atau pedestrian yang
merupakan unsur utama dari sebuah shopping mall dengan fungsi sebagai
sirkulasi dan sebagai ruang komunal bagi terselenggaranya interaksi antar
pengunjung dan pedagang (Maitland, 1987).
Di jaman modern ini, pusat perbelanjaan merupakan tempat favorite bagi
masyarakat untuk berbelanja. Bahkan pusat perbelanjaan bukan saja sebagai
sarana tempat berbelanja,tetapi juga menjadi tempat refreshing bagi orang-
orang yang lelah melakukan aktifitasnya sehari-hari.
Untuk mendukung fungsi dari pusat perbelanjaan tersebut, perlu
diciptakan suasana yang terlihat menarik perhatian dan mampu untuk
menghilangkan kejenuhan calon pengunjungnya serta (rekreatif) dan
menciptakan suasana yang saling menguntungkan antara pedagang dengan
pengunjung (interaktif). Dengan kondisi kota Surabaya yang panas dan
semakin mencuatnya isu global warming maka Arsitektur hijau merupakan
konsep tepat untuk pusat perbelanjaan di Surabaya. Dengan Konsep
arsitektur hijau seperti penataan landsekap, efisiensi dan konservasi
energy,dll nantinya diharapkan akan membantu mengurangi adanya global
warming dan menampilkan konsep perbelanjaan yang berbeda dengan konsep
pusat perbelanjaan lainnya di Surabaya.

Kata kunci: Pusat Perbelanjaan, Interaktif, Rekreatif, Arsitektur Hijau

 KATA PENGANTAR

Puji syukur kepada Tuhan Yang Maha Esa atas segala berkat, bimbingan dan
pperlindungan-Nya
g y selama penyusunan
p y laporan
p Tugas
g Akhir dengan
g jjudul Pusat
perbelanjaan di Surabaya deng
dengan
ngaan konsep Arsitektur
ng Arsitekttur Hijau
H jau dapat terselesaikan.
Hi
Adapun Lapo
ora
ran Tugas Akhir ini merupakan salah
Laporan salah satu syarat dalam
menyelesaikan ppendidikan
endidikan tinggii Strata-1
Strata-1 pada Program Stud
Studi
di Arsitektur,
A Fakultas
Teknik, Uni
iversitas At
Universitas tma Ja
Atma Jaya
y Yo
ogy
gyak
akar
akarta
art .
Yogyakarta.
D
Dalam
alam pe
penyusunan
eny
n usunnan sk
skripsi,
kripsi, penulis mendapatt bimbingan
bimb
bi m ingaan dan dukungan
duk
ukungan dari
uk
banyak
banya
yak pihak
ya pihak.
k. Ole
O
Oleh
eh kkarena
aren
en
na itu,
itu, dalam ke
it kkesempatan
sempatan in
ini,
i, pe
ppenulis
nuli
liss ing
li iingin
ngin
ngi meng
mengucapkan
guc
u apkan
terima
te
erima kasih
k si
kasihh kepada
k a pih
ppihak-pihak
ihak
a -pihak yang telah
tel
elah memberikan
n bi
bimbingan
imb
mbingaan dan
dan duku
dukungan,
ung
n an,
antara la
lain
lain:
in::
in
1.. Ibu Ir. MK. Sinta
Sint
Si n a Dewi P
P.. M.Sc., selaku
sel
elaku dosen pem
pembimbing
mbimb
mbin
mbingg I,
in I, aatas
taas
w ktu, bimbingan,
wa
waktu, bimbinga
gan,
n dan pengalaman
pengalaama
man yang telah dibagikan
diba
di baagi
g kaan kepada
kep
kep
epadaa
penulis,
penu
uli
lis,
s, serta dukungan
duku
kung
ngan dan
daan m
motivasi
otiivasi yangg telah
ot telaah diberi
tel diberikan
ikan ssehingga
ehin
ehinggga
in
proses penu
penulisan
nuli
lisa
sann ddapat
ap
pat te
tersel
terselesaikan
eleesaaikann den
ddengan
ngan baik.
2. Bapak Ir. Soesilo Boedi
o Boe
B Leksnono,M.T
edi Leks
snono pembimbing
no,M.T selaku dosen pem
mbimb
bin II,
ing II
I,
atas
at waktu,
tas wa
akt u, bimbingan
ktuu, bimb
bi mbin
mbinga
ing n dan pengalaman
peng
nggal
alam an yang
aman
am yangg telah
tellahh dibagikan
d ag
dibag
gik kepada
ikaan kepa
paada
penulis sehingga penulisan
pen
en
nul
ulis
isan da
is dapa
dapat
patt berjalan
pa b dengan baik.
3. Dosen penguji tugas akhir,
akhiir,
r atas saran dan masukannya.
44.. Segenap
Sege
Seg na
napp Guru-guru
Guru
Gu ru
u-gu
g ru di semasa SD sampai
gu samp
sampai
mpai SM
SMA.
A. Dosen
Dosen
os n dan
dan staf
s
pengajar
peng
pengaj
ajar
jar Fa
Faku
Fakultas
kulltas Teknik
ku Tekn
Teknik
kn ik Jurusan
Juru
Ju rusann T
ru Teknik
ekni
eknikk Ars
ni A
Arsitektur
rsit
itek
ekt
ktur Universitas
Univ
Un iver
iversitas
er
Atma
Atm
At ma Ja
Jay
Jaya
ya Yogyak
Yogyakarta
kar
a ta , tanpaa jasa
ja dan bbantuan
antu
ant an
n da
dari
ri me
mere
mereka
reka
ka penulis
ucapkan terima kasihh yang
yang sebesar-besarnya.
sebe
b sar-besarnya.
be
5. Jangkung K dan Chatarina
Chhatarina A sebagai Orang Tua penulis. Liliek S,
Pasha, Kashi dan Ell
Ella,
la Reza P dan Irish selaku keluarga memberikan
la,
doa, dukungan, dan in
ns
nspirasi
si bagi penulis sehingga Tugas Akhir ini
inspirasi
dapat terselesaikan dengan
denggan baik.
baik.
66. Alan
Al R Resubun,
b Leonardus
L Widjaja,
d Widj j Bambang
B b Sugiarto,
S i Hendra
H d Adi
P, Michael Pajow, Albert SW, Andre Satya, Hestu, Bagus, Rekian S
selaku sahabat-sahabat yang selalu memberikan motivasi, dan
semangat tiada batas selama proses perkuliahan dan tugas akhir ini.

ii
 7. Teman-teman Studio 88
8. Semua pihak yang tidak dapat disebutkan satu per satu yang telah
membantu penulis dalam kelancaran proses penulisan skripsi dan
studio.

Semoga Tuhan sselalu melimpahkan

elalu memberikan dan melimp
el mpah
mpa kan rahmat-Nya kepada
semuanya. Penulis
iss menyadari bah
bahwa
ahwa penulisan ini masih jauh
ah jau
auhh dari
au dari kesempurnaan
yang memerlukan
memerlluk
ukan perbaikan. Oleh
eh karena
kare
kar na itu,
itu,
u penulis
p nu
penulis menerima segala
segala kritik dan
saran yan
yang
ng bersifat mem
membangun
mba
bang
ngun demi perbaika
ng perbaikan
k n yan
yang
angg aka
an aakan
kann datang.
ka datang.
Akhir kata,
kat
ata,
a, penuliss berharap
berh
erharap
ha ssemoga
emogaa La
Lapo
Laporan
poran Tug
po Tugas
ugas
ugas Akhir in
ini dapat
bermanfaat
be
ermanfaat
rm at bagi
bagi pengembangan
peng
ngem
ngembangan ilmu pengetahuan
pengetahuan dann bagi
b gi semua
ba semu
semuaa pihak
mu p k yang
bberkepentingan.
erkepen
enti
enting
ti n an.

Yogy
gyaaka
karta, 277 Janu
Yogyakarta, uarri 2016
Januari 2 6

Penulis
Penulis

iii
 DAFTAR ISI

Bab I PENDAHULUAN
N ................................................................................................................
.................................................
.......................
. ............................................... 1
1.1 Latar Belakang
kang .................................................................................................................
Belaaka .......................
......
................................................. . ........... 1
.................................
1.1.1 Latar
Laatar Belakang
ng Pengadaan
Pengadaan Proyek
Proyekk ...........................................................................
roye ...................................................... 1
..........................
1.2 Latar
tar Belakang
Lata Belakang Permasalahan
kang Per
ermasaalahan .........................................................................................
lah . ..................................... 5
........................................................
1.3 Rumusan
Rumusaan Masalah
Massalah ...........................................................................................................
Ma 7
................................................................................................................7
1.4
1..4 Tujuan
an dan
dan Sasaran
Sassaran .........................................................................................................
...................................................................................... .......... 7
. .............
1.4.1.
1. Tujuan
ujuan......................................................................................................................
Tuj ................................................................................................................. .7
..........
1.4.2
1.4.2 Sasaran
4.2 Sasaraan .....................................................................................................................
. .... 7
...................................................................................................................
1.5
1.5 Lingkup Studi
Studi ................................................................................................................... 7
1.6
1.6 Metode
M tode Studi
Me Studi ...................................................................................................................
...................................................................................................................88
1.7
7 Polaa Pikirr Perancangan ....................................................................................................
1.7 ..................................................................................................... 9
1.8
1.8 Sistematika
S stematikka Penulisan
Si Penulisa
sann....................................................................................................
............................................................................... 10
..........................10
BAB
B III TINJAUAN
I JAUAN UMUM SHOPPING MALL .............................................................................
TIN 11
...............................................................................11
2.1
1 Tinjauan
Tin u n Umum Shopping Mall ....................................................................................
injaaua 11
.....................................................................................1
11
2.1.1
1 1 Pengertian
2.1. Pen
engertian Shopping
gert Shop
Sh pingg Mall
ppi alll .....................................................................................
Mal ........
.......................
......................
.... 11
..........................................1
11
2.1.2 SSejarah
ejar
ej ah awal Shopping
arah Shop
oppi
ping Mall
ng M all ......................................................................................
......
..................................
........ . ............................. 11
.................... 11
Klasifikasi
2.1.3 Kla
asi fikasi Pusat
sifi perbelanjaan
at perbelanjaan ...............................................................................
........................................................ 13
. ..........................13
2.1.4 Unsur-unsur pada Pusat Perbelanjaan
Perbelan .................................................................
njaan.......... 16
........................................................16
2.1.5 Elemen-elemen Pusat Perbelanjaa
Perbelanjaan
an ..................................................................... 21
......................................................................21
2.1.6 Faktor yang mendorong pengalam
pengalaman belanja
nja yang menyenangkan ...................
man belan 22
...................22
2.1.7 Sistem Sirkulasi Pusat Perbelanjaan
n .................................................................... 22
....................................................................22
BAB III TINJAUAN KHUSUS PUSAT PERBELANJAAN
N ................................................................ 25
................................................................25
3.1 Tinjauan Kondisi Umum Kota Surabaya ....................................................................... 25

i
 3.1.1 Tinjauan Kondisi Geografis dan Geologi ................................................................ 25
3.1.2 Tinjauan Kondisi Klimatologis.......................................................................... 25
3.2 Pusat Perbelanjaan di Surabaya ................................................................................... 26
3.2.1 Pemilihan Lokasi Pusat Perbelanjaan
Perb
bel
elaanjaan Di Surabaya
Suraba
b ya ................................................
. ..............................................26
.. 26
BAB IV LANDASAN TEORI ARSITE
ARSITEKTURAL
TEKKTURAL................................................................................
.............................................. 30
....................................30
4.1 Karakter Interaktif dan
da Rekreatif................................................................................... 30
Rekreatif.....................................................................................30
4.1.1 Karakter Interaktif
Interaktif ..................................................................................................
..................................... 30
. ..................................................................30
4.1.2 Karakt
Karakteristik
kteristik Rekreatif
tif ............................................................................................
Rekreati 31
..................................................................................................31
4.2 Kajian
Kajiaan Elemen
nAArsitektural
iteektural ...........................................................................................
rsit
rs ....................................................
. ........................
.... 33
....................33
4.2.1
4.2..1 Tinjauan
an Teori
Teo Tata
ta Ruang ......................................................................................
e ri Tat ...........................................................................
.... 33
...............3
33
4.2
2 Arsitektur
turr hijau
Arsitekktu .............................................................................................................
h jau..
hi .......................................................................................
. ............
.... 43
..........43
4.2.1 Pe n Arsitektur Hijau ....................................................................................
Pengertian .............................................................................
.... 43
.........43
4.2.2 Kriteria
riteeria bangunan
Kri ba arsitektur hijau ............................................................................
................................................................ 444
. .............44
BAB
AB V ANALISIS
BA ANAL
ANALISIS PERENCANAAN
PERENCANAAN DAN PERANCANGAN SHOPPING MALL ............................... 56
................................56
5.1
1 Analisis Perencanaan
5.1 Perencanaan Pusat Pebelanjaan ...................................................................... 56
.......................................................................56
5.1.1.
1. Analisis
5.1.1. Analisiis Pelaku dan Alur Kegiatannya ....................................................................... 566
.......................................................................56
5.1.2
5.1. Struktur
1 2 Stru ur Organisasi Pusat Perbelanjaan
uktu .....................................................................
Perbelanjaan............................................................ 59
...........59
5.1.3
5. Analisis Kebutuhan
Kebuttuhan Ruang
uhan Rua ng ......................................................................................
uang .......... 60
.. ...............................................................................60
5.1.4
5.1.
5. 4 Analisis Besaran Ruang ...........................................................................................
1.4 .......................... 63
. ..................................................................63
5.1.5 Analisis
5. 5 An alisis Hubungan Antar Ruang .............................................................................
nal 69
..............................................................................69
5.1.5
5.1.5 Analisis
1.5 Anal
Analis is Perencanaan
isis Per
eren
enca
cana an TTapak
naan ak ...................................................................................
apak ....
......
. ......
. ....
. .....................
....
.... 71
. ...............................................71
5.2 Analisis
Anal
alisis Penekanan
is P an Studi
enekanan
en Studi...............................................................................................
tud ..............................................................
. ............................ 76
..............76
5.2.1 Analisis
Anallis is pendekatan
isis pen
endekatan karakter bangunan
deka bangu ................................................................ 76
unan................................................................76
5.2.2 Analisis Wujud perencanaan Pendekatan
dekatan arsitektur
Pend t ktur Hijau ....................................
arsiite 80
....................................80
5.2 Analisis Perancangan ..................................................................................................... 88
.....................................................................................................88
5.2.1 Analisis Struktur dan Konstruksi................................................................................. 88
...................................................................................88
5.2.3 Analisis Utilitas Bangunan ...................................................................................... 89
......................................................................................89
BAB VI KONSEP PERENCANAAN DAN PERANCANGAN............................................................
PERANCANGA 94
GAN............................................................94
6.1 Konsep Besaran Ruang .................................................................................................. 94

ii
6.2 Konsep tata ruang dan tata rupa dengan Pendekatan arsitektur hijau ........................ 95
6.3 Analisis Perancangan ........................................................................................... ……..104
6.3.1 Analisis Struktur dan Konstruksi ............................................................................. 76
6.3.1 Analisis Utilitas Bangunan ....................................................................................
.......................................... 105
. ............................................105

iii
 DAFTAR TABEL

Tabel 1.1 Tabel Persebaran Pusat Perbelanjaan

Perbelanjjaa
aan
n di Kota
Kot
otaa Surabaya
S rabaya ........................................... 3
Su

Tabel 3. 1 Kondisi Eksisting Site...............................................................................................

Sitee..............................................................
. .................................29
29

Tabel 4.1 Sifat dan Karakter

Kara
rakter Warna ........................................................................................
...............................
......
....
........
. ............................... ..................40
40
Tabel 4.2 Jenis, SIfat,
SIffat
at, Kesan Material
Mateeri
Ma rial
al ......................................................................................
............
..........
......
. ............
......
.............
....
. ..................................42
42

Tabel 5.1 Tabel

Taabel Kelompok
Kelomp pok Pengunjung
Pengunjungg ...................................................................................
.......................................
. ................................................56 56
Tabel 5.2 Tabel
Tabel Kelompok
Keloomp
mpok
ok Penyewa
Penye yewwa dan Supplier Retail ........................................................
..........................................
. .................56 56
Tabel 5.3
5. Tabel
Tabeel Kelompok
Kelomp
om ok pengelola
pengelola ......................................................................................
............................................................
. .............................57 577
Tabell 5.4 Kebutuhan
Kebu
butu uha
h n Ruuang Pusat Perbelanjaan ....................................................................
Ruang .......................................................................61 61
Tabeel 5.5 Analisis
Tabel Annal
alis
isis
i Besaran
Bessaran Ruang ............................................................................................
......................................................................................... .......6464
Tabbel 5.66 Analisa
Tabel Anal
An alisa Tapak
Tapak........................................................................................................
Ta ....
........................................................................................................... .... 71
7
Ta
abel 5.7
Tabel 7 Analisis
Anaalisiss karakter Rekreatif dan Interaktif melalui tata ruang .................................
An ...................................
.... 76
Ta
abe
b l 5.8
Tabel 8 Analisis
Analisisis karakter Rekreatif dan Interaktif melalui tata rupa bangunan .................. ....................7777
Ta
abe
bel 5.9 Analisis
Tabel Analissis tata ruang dan tata rupa dengan arsitektur hijau ......................................
.............................. . ........81 81
Ta
abel 5.8
Tabel 5 8 Analisis
5. Analissis karakter Rekreatif dan Interaktif melalui tata rupa bangunan .................. ..................96 966
Ta
abel 5.9
Tabel 9 Analisis tata ruang dan tata rupa dengan arsitektur hijau ......................................
......................................9 97
97

iv
 DAFTAR GAMBAR

Gambar 1.1 Gambar Pola Persebaran Pusat Perbelanjaan

Perb
Perbel
elan
anja
jaan
a di Surabaya ...................................
...................................44

Gambar 2.1 Sistem Sirkulasi banyak

baany
nyak koridor...........................................................................
.......................................... . .................................23
23
Gambar 2. 2 Sistem Sirkulasi
Sirkulaasi Plaza ..........................................................................................
..............
...............................................................................24 24
Gambar 2. 3 Sistem Sirkulasi
Sir
irkkulasi Mall ...........................................................................................
..........................
............
....
....
....
. .......................................................24
24

Gambar 3.1 Peta

Pet
eta RTRW Kota Surabaya
Su
urab
baya
y ...................................................................................
............................................
....
................................
. .......27
27
Gambar 3.2 Peta
Peta Peruntukkan
Peru
unttuk
ukkan Kota Surabaya
Sur
urab
abaaya.......................... ........................
............................28
........................................................................ 28

Gambar
ar 4. 1 Ruang
Ruan
Ru angg Dalam
D lam Ruang
Da Ruang..................................................................
Ru . .............................35
............................................................................................ 355
Gambbar 4.2 Ruang
Gambar Ruauang
ng yangg saling Terkait .............................................................. .........................35
.................................................................................... 35
Gam
mbar 4.3
Gambar 3 Ruang
Ruauang yang
yaang bersebalahan ...................................................................................
.............................................................................. ....
.....3636
Ga
ambar 4.4
Gambar 4.4 Ruang
Ruau ngg yang
yang dihubungkan ....................................................................................
................................................................................... ....
..3636
Ga
ambar 4.
Gambar 4. 5 SSirkulasi
irku
ulasi Tertutup ...............................................................................................
............................................................................................. ....
.... 37
Gamb
m arr 4.6
Gambar 4.6 Siirkulasi
Siirkkulasi terbuka salah satu sisi ..........................................................................
............................................................................37 37
Gamb
mbar 4.7 Sirkulasi
Gambar Sirkkulasi terbuka kedua sisi .................................................................................
..................................................................................38 38
Ga
amb
mbaar 4.8 Contoh bentuk bidang .........................................................................................
Gambar .........................................................................................39 399
Ga
ambar 4.9
Gambar 4.9 Contoh Tekstur Kasar ..........................................................................................
..........................................................................................4 41
41
Ga
amb
mbar 4.10
Gambar 4.1
10 Contoh
Co
ontoh Tekstur Licin ..........................................................................................
............................................................................................42 42
Gamb
mbaar 4.11 Gambar GBCI
Gambar GBC
BCII tahun
tahu
ta hunn 2013
2013 ..................................................................................
....................................
.. ....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
...........................45 45
Gamb
mbar
ar 4.12 Contoh pelapisan bidang atap untuk
Gambar unt
ntuku taman
tam
aman atap .............................................
.............................................50 500
Gamb
mbarr 4.13
Gambar 4.1
.13 Contoh Grass Block............................................................................................
.............................................................................................51 511
Gambbar 4.14
Gambar 4.1
.14 Lubang
Luba
Lub ng Biopori...................................................................................................
Biopori.....................................................................................................51 51
Gambaar 4.15
Gambar 4.1
.155 Contoh
Cont
Co ntoh
oh rangka
ran
angk
gkaa baja
baja ...........................................................................................
.................................................................................................54 54
Gambar 4.16
4.1
16 Bahan
B han aluminium...............................................................................................
Ba aluminiuium
m...................................................................
......
.................................5 55
55

Gambar 5.1 Pola Kegiatan

Kegiiatan
t Pengunjung ...................................................................................
.....................................................................................58
58
Gambar 5.2 Pola Kegiatan Penyewa dan Sup pplier Barangg ......................................................
Supplier ......................................................59
59
Gambar 5.3 Pola Kegiatan Pengunjung ...................................................................................
.....................................................................................59
59
Gambar 5.4 Struktur Organisasi Pusat Perbelanjaan
Perbela lanjaan ..............................................................
..............................................................59
59
Gambar 5.5 Hubungan Antar Ruang Makro
Makro............................................................................69
............................................................................ 69
Gambar 5.6 Hubungan ruang intern kelompok p erdaagangan ................................................
perdagangan ................................................70
70
Gambar 5.7 Hubungan ruang intern kelompok pe eng
ngelola......................................................70
pengelola...................................................... 70
G b 5.8
Gambar 5 8 Pondasi
P d i Tiang
Ti P
Pancang ....................................................................................... 88
Gambar 5.9 Kolom balok beton .............................................................................................. 89

v
Gambar 5.10 Sistem Down-feed ............................................................................................. 90
Gambar 5.11 Sistem jaringan air kotor ................................................................................... 91
Gambar 5.12 Kabel Bawah tanah ............................................................................................ 92
Gambar 5.13 Contoh Genset 20.000Watt............................................................................... 92
Gambar 5.14 Contoh Extinguishing .........................................................................................
........
.....................................................................................93 93
Pancan
Gambar 5.8 Pondasi Tiang Pancang ang .......................................................................................
........................................................................................76 76
Gambar 5.9 Kolom balok beton
bet
eto
on ..............................................................................................
...............................................................................................77 77
Gambar 5.10 Sistem Down-feed
Dow
own-feed .............................................................................................
...............................................................................................78 78
Gambar 5.11 Sistem
m jjaringan
aringan air kotor
kotot r ...................................................................................
........
......
............................................................................7979
Gambar 5.12 Kaabel Bawah tanah
Kabel tanaah ............................................................................................
...................................................................................................80
80
Gambar 5.133 Contoh
Contoh Genset
Gen
ense
s t 20.000Watt...............................................................................
20.0000Watt..... ..........................
....
. .......................................................80
80
Gambar 5.14
5.1
.14 Contoh
oh Extinguishing
Ext
xtin
ingguishing
ng .........................................................................................
.................................................... . ..................
. ...
....................81
81

vi
 DAFTAR PUSTAKA

Avriansyah, R., 2010. Skripsi: Yogyakarta Citywalk

Citywaalk Public
Pub
ubli
licc Sp
Space Sebagai Activity Generator Bagi
Daya Tarik Pusat Komersil. Yogyaka
Yogyakarta:
kart Gajah
rta: Universitas Gaj Mada.hlm
jah M ada.hlm 20-21

Francis D.K. Ching, Arsitektur Bentuk,

Ben
entuk, Ruang, dan Tatanan/edisi kedua, Pen
ener
e bit Erlangga, Jakarta
Penerbit
2000, hal 94

hopping mall and shopping

Shopping shop
opping center studies: Eastern
Easstern
rn Con
nne
nect
ctic
icu
ut S
Connecticut taate University, 2009
State 9

Mediastika, Christ
stina E.Hemat En
Christina ner
ergi
gi & Lestari Lingkungan melalu
Energi l i Ba
melalui Bang
ngun
unan, Penerbit AND
Bangunan, NDI,
ANDI,
Yogyak karta, 2013
Yogyakarta,

Nadine bed
eddington,
n, desing
beddington, dessin
ingg for shopping
shop
opping centre, Butterworth Scientific, Lon
ndo
don, 1982,
London, 2, hhal.6
al.6
al .6

kripssi Elvina E
Skripsi va,, A
va
Eva, drian
nto (2013) PUSAT PERBELANJAAN DI YOGYAKAR
Adrianto RTA
T . S11 thesis,
YOGYAKARTA. the
h si
sis,
s,
UAJY Y

krripsi Sakt
Skripsi ktii Ad
Sakti Adi Sud
darjati, Rumah susun dengan konsep “green architecture” di Yogyaka
Sudarjati, karta,20
2007
7
Yogyakarta,2007

WASKITA,
W ASKIT
TA, S
SELVI
ELVI
VI FITRIA (2009) SHOPPING CENTER DI YOGYAKARTA. S1 thesis, UAJY
UA
AJY

vii
 DAFTAR REFERENSI

www.alatpemadamapar.blogspot.com
om

www.architecturalfurniture.org
www.architecturalfurniture
re.org

www.beton-stahl.com
www.beton-stahl.co
om

www.emergencypower.com
www.emerge
encypower.com

www.galeriarsitektur.com
www.gale
leriarsitekt
ktur
ur.c
.com
om

http:/
//h
/h2opuure
repl
plus
pl us.com
us
http://h2opureplus.com/ m/

www.MerriamWebster.com
ww
ww.Merr
rria
i mWeb
bster.com

Petaperuntukan.surabaya.go.id
Pe
etaperu
runt
ntuk
u an..surabaya.go.id

http://shopingmall.blogspot.com
ht
ttp
p:/
://shopingm
mall.blogspot.com

viii