UJIAN SEKOLAH BERSTANDAR NASIONAL (USBN)

TAHUN PELAJARAN 2019/2020

LEMBAR SOAL

Mata Ujian : Bahasa dan Sastra Sunda

Kode Soal : H7/ I/ UTAMA
Satuan Pendidikan : Sekolah Menengah Kejuruan
Program Keahlian : Semua Program Keahlian
Hari/Tanggal :
Waktu : 120 menit. (07.30 – 09.00)

PETUNJUK UMUM

1. Berdoalah sebelum mengerjakan.

2. Isi identitas Anda pada Lembar Jawaban Ujian Sekolah (LJUS) BAHASA SUNDA yang tersedia
dengan menggunakan pensil 2B.
3. Hitamkan bulatan di depan nama mata ujian pada LJUS.
4. Jagalah LJUSBN agar tidak rusak, sobek ataupun terlipat.
5. Jumlah soal sebanyak 45 butir, dengan 40 PG dan 5 (lima) isian uraian.
6. Periksa dan bacalah setiap butir soal dengan seksama sebelum Anda menjawabnya.
7. Laporkan kepada pengawas ujian bila lembar soal yang kurang jelas, rusak atau tidak lengkap.
8. Periksa kembali pekerjaan Anda sebelum diserahkan kepada pengawas ujian.
9. Lembar soal tidak boleh di coret-coret.
10. Apabila ada jawaban yang dianggap salah maka hapuslah jawaban yang salah tersebut sampai
bersih, kemudian hitamkanlah kotak pada huruf jawaban lain yang Anda anggap benar.

11. Yakinlah kepada kemampuan Anda sendiri.

12. Setiap bentuk kecurangan adalah pelanggaran.
 SELAMAT BEKERJA

PILIHLAH JAWABAN YANG DIANGGAP PALING BENAR PADA HURUF : , A , B , C , D DAN E

1. Narjamahkeun téh aya padikana atawa aturanana. Pangpangna kudu boga kamampuh dina basa nu
rék ditarjamahkeunna. Ieu di handap tilu kamampuh basa anu kudu kacangking mun urang rék
narjamahkeun, nya éta kamampuh ...
a. Gramatikal, sosiolinguistik, serepan
b. Gramatikal, semantik, dwibasa
c. Gramatikal, sosiolinguistik, semantik
d. Gramatikal, éjahan, literasi, serepan
e. Gramatikal, sosilunguistik, élmuning
2. Tarjamahan tina kalimah “ Saya merasa bangga menjadi orang Sunda” anu merenah nya éta...A
a. Kuring ngarasa bangga jadi urang sunda
b. Kuring ngarasa reueus jadi urang sunda
c. Kuring ngarasa sugema jadi urang sunda
d. Kuring ngarasa agul jadi urang sunda
e. Kuring ngarasa ngeunah jadi urang sunda
3. Ieu dihandap anu teu kaasup kana ciri-ciri dongéng, nyaéta…
a. Sakabéh eusi carita bohong
b. Ngandung unsur-unsur pamohalan
c. Teu jelas anu ngarangna
d. Kagolong kana sastra lisan
e. Sumberna tatalipa sacara lisan
4. Dongéng anu nyaritakeun asal muasal hiji kajadian atawa tempat disebutna ...
a. Sasakala
b. Mite
c. Sagé
d. fabél
e. farabél
5. Manuk Dadali téh nya éta salasahiji anu kaasup kana conto kawih. Aya bédana antara kawih,
kakawihan jeung tembang. Lalaguan Sunda nu kauger ku patokan disebut ...
a. Tembang
b. Pupuh
c. Kakawihan
d. Kawih
e. pantun

Baca Rumpaka kawih di handap ieu keur soal nomor 6 :

Es lilin mah, aduh kalapa muda
Dibantun mah, geuning ka Sukajadi
Abdi isin geuning samar ka duga
Sok sieun mah, aduh henteu ngajadi

6. Purwakanti dina rumpaka kawih diluhur, nya éta…

a. E – d – a – s d. a – i- a - i
b. Da – di – ga – di e. m – s – k – ng
c. Muda-sukajadi-kaduga-ngajadi
7. Aksara Sunda“ka”ditunjukkeun ku opsi....

a. d.

b. e.

c.

8. Pananda sora (ng) dina aksara Sunda disebut …

A. Panyecek D. Panolong
B. Panghulu E. Pamepet
C. Panglayar

Sempalan di handap kanggo soal no 9

Puji sinareng syukur salawasna mung kagungan Gusti Allah nu maha welas ogé maha asih,
kalayan rahmat sareng inayahna, alhamdulillah dina taun 2011 ayeuna tiasa lumangsung
Kongrés Bahasa Sunda IX. Teu kendat sadayana syukur urang sanggakeun ka Mantenna anu
parantos maparin mangpirang-pirang kani’matan mangrupi kajembaran kabudayaan.

9. Struktur sempalan di luhur nya éta ...

a. salam pamuka
b. bubuka
c. eusi
d. pamungkas
e. salam panutup
10. Kagiatan nyarita dihareup balaréa pikeun nepikeun hiji maksud atawa informasi anu penting
a. Ceramah
b. Hutbah
c. Biantara
d. Kampanyeu
e. Sawala

Téks di handap pikeun soal no 11-12

Mawa peti dina sundung
Dibawa ka Nusa Jawa
Pangarti teu beurat nanggung
Kabisa teu beurat ....
11. Kecap nu merenah pikeun ngalengkepan bagian rumpang di luhur
a. Jawa
b. Sunda
c. batu
d. hawa
e. mawa
12. Wangun sisindiran di luhur
a. paparikan
b. rarakitan
c. wawangsalan
d. dongéng
e. carita pantun
Tengetan sempalan carpon di handap pikeun soal no 13-14

... “Koran Pa? Koran .. koran ... aéh koran ... Jalma édan katabrak setum .. koran ... koran ...” Nu
diasongan koran ngan ukur ngacungkeun leungeunna bari saeutik gé teu maliré ka si Narsim, tandana
moal meuli. Mun kabeneran si Narsim rada jauh ti nu meuli sok rajeun manéhna téh digupayan.
Segut pisan si Narsim nyempeurkeun. “Koran naon pa?” ceuk si Narsim bari rada mamandapan.
“naon waé lah,” Bari muka kaca jandéla kaca mobilna. Geus dibayar mah léos deui si Narsim téh
indit, bari teu eureun-eureun nanawarkeun koran.

13. Watek si Narsim

a. judes
b. jujur
c. wijaksana
d. céngéng
e. sumanget
14. Latar sempalan carpon di luhur
a. sakola
b. imah
c. pasar
d. jalan
e. lampu setopan

Baca sempalan warta di handap!

“Kawijakan Pamaréntah”
Poé ieu, Senén 15 Desember 2008, pamaréntah nurunkeun deui harga jual bahan bakar minyak
(BBM) jenis prémium saharga Rp. 5.000,-/létér jeung solar Rp. 7.000,-/létér. Ti mimiti jam 00.00
WIB. Harga prémium deui tina Rp. 5.500,-/létér jadi Rp. 5.000,-/létér, sedengkeun solar tina Rp.
5.500,-/létér jadi Rp. 4.800,-/létér.
Turunna harga BBM éta ditepikeun ku Présidén Susilo Bambang Yudhoyono dina keterangan
pers satutas rapat kabinet terbatas di kantor Présidén, Jakarta Ahad 14 Désémber 2008 soré

15. Jejer warta di luhur nya éta ...

a. kawijakan pamaréntah
b. turunna harga BBM
c. Kaputusan présidén
d. Inflasi
e. Kayaan ékonomi Indonésia
16. Warta di luhur ditepikeun dina tanggal ...
a. 20 Désémber 2009
b. 25 Désémber 2008
c. 14 Désémber 2008
d. 15 Désémber 2008
e. 25 Désémber 2009
17. Iber perkara hiji kajadian atawa hiji hal, boh sawangan boh pamadegan, dumasar kana
kanyataan disebutna ...
a. Béwara
b. Iklan
 c. Gosip
d. Warta
e. amanat

Tengetan sempalan wacana di handap !

Haji Hasan Mustapa téh tokoh sunda anu ageung jasana dina widang kabudayaan sareng
agama. Anjeunna kalebet sastrawan, budayawan, pujangga, ulama jamhur, sareng Panghulu
Besar Bandung.
Haji Hasan Mustapa dilahirkeun di Cikajang, Kabupaten Garut dina kaping 3 Juni 1852,
sarta pupus di bandung taun 1930. Ramana téh katelah Mas Sastramanggala, sabada munggah
haji robah namina janten Haji Usman, Camat kontrakan kebon entéh di Cikajang. Ramana téh
masih rundayan Bupati Parakanmuncang, Tumenggung Wiratanubaya. Ari ibuna, Nyi Mas
Salpah (Eméh), putra Mas Kartapraja rundayan Dalem Sunan Pagerjaya ti Suci, Garut.

18. Tulisan di luhur kaasup ...

a. Biantara
b. Biografi
c. Otobiografi
d. Paguneman
e. Uleman
19. Dina yuswa sabaraha taun Haji Hasan Mustapa pupusna?
a. 58 taun
b. 62 taun
c. 68 taun
d. 72 taun
e. 78 taun
20. Adat kabiasaan atawa tali paranti anu turun tinurun ti karuhun anu masih dilaksanakeun dina
pakumbuhan masarakat disebutna ...?
a. Folklor
b. étika
c. budaya
d. tatakrama
e. tradisi
21. Dina upacara adat Tingkeban, aya anu miboga ma’na sangkan orok anu engké dilahirkeun téh
bakal lungsur –langsar nalika pas prosés borojolna. Éta téh disimbolkeun ku upacara…
a. ganti samping 7 kali
b. Meulah kalapa koneng
c. siraman maké belut
d. Saweran
e. ngarujak kanistrén
22. Gambar di luhur kaasup kana tradisi Sunda dina ...
a. Kawinan d. Kasenian
b. Tatanen e. Kaulinan
c. Ruat bumi
23. (1) Adat kapapaténan
(2) Adat Ngajuru
(3) Adat ngawinkeun
(4) Adat ngariksa nu reuneuh
(5) Adat mulasara bali
Dina rupa-rupa upacara adat di luhur, susunan upacara daur hirup manusa ti mimiti orok nepi
ka maotna, nya éta…
a. (5), (1), (3), (2), (4)
b. (4), (2), (5), (3), (1)
c. (1), (2), (3), (4), (5)
d. (3), (5), (1), (4), (2)
e. (2), (5), (3), (1), (4)
24. Anu euweuh dina bahan-bahan paranti nyawér nya éta ...
a. Konéng d. béas
b. Permén e. Jahé
c. Duit
25. Carita anu sok dilalakonkeun dina pagelaran wayang disebutna ...
a. Wawacan d. dongéng
b. Hikayat e. Carita wayang
c. Carita pantun
26. Carita Mahabarata téh kawitna ti wewengkon India. Dipercaya salaku carita nu bener kajadian.
Carita Mahabarata ditulis ku ...
a. Walmiki d. Wibisana
b. Wyasa e. Asép Sunandar
c. Tatang Suhéndar
27. Sindén nu kawéntar di atun 1960-an, nyaéta ….
a. Upit sarimanah d. Bungsu Bandung
b. Ida Farida e. Cecep Suparman
c. Titim Fatimah
28. Dina carita loba ngaran tokoh wayang anu terkenal, nu gagah perkasa tur pertentang nyaéta.…
a. Arjuna
b. Bima
c. Dasa Muka
d. Gatot Kaca
e. Semar
 29. Pilem Garuda di Dadaku payus keur dilalajoan ku barudak atawa rumaja. Eusina mundel ku
pangajaran hirup , karakter, jeung kumaha carana nyanghareupan pasualan dina kahirupan. Lian
ti éta, ieu pilem téh bisa ngawewegan kana kayakinan kamampuh diri. Hirup bisa sukses
dimimitian tina ngimpi jeung karesep. Sacara umum, pilem Garuda di Dadaku geus hasil jadi
pilem anu mere tongtonan jeung tungtutan. Nuturkeun carita tokoh-tokohna nu lalajo bakal
diajak seuri, sedih, keuheul, bungah, gegebegan, jeung aya kalan pikaseurieun.
Dumasar kana sempalan téks di luhur, éta téks kaasup kana wangun téks…
a. Drama d. Tingkesan
b. Prosa e. Artikel
c. Résénsi
30. Bahasan dina karangan resensi ukur nyawang sacara singget sarta umum ngeunaan hiji buku.
Bahasan siga kitu teh kapanggih dina wanda resensi ....
a. Argumentatif d. Naratif
b. Informatif e. Deksriptif
c. Kritis
31. Lamun urang nyusun hiji karangan resensi anu obyekna buku hartina ...
a. Méré pangajén kana éta buku, ngabedah eusina, sarta méré kritik kana alus jeung gorengna
b. Ngadadarkeun sinopsisna nepi ka anu maca ngarti kumaha jalan caritanana
c. Ngarangkum eusina bab per bab kalawan tetela nepi ka nu maca paham naon eusi eta buku
d. Mere kritik kana eta buku sangkan anu maca paham dina alus jeung gorengna
e. Mere nyaho ka calon nu maca eta buku sabaraha hargana jeung dimana bisa dimeulina.
32. Ieu di handap hal-hal anu teu kaasup kana unsur-unsur résénsi, nya éta ...
a. Nuliskeun idéntitas buku
b. Medar ngeunaan isi buku
c. Medar ngeunaan kaunggulan jeung kahéngkeran eusi buku
d. Nepikeun kaayaan pribadi nu ngarang buku
e. Medar ngeunaan mangpaat buku keur bacaeun balaréa

Soal pikeun nomer 33-34 !

Drama Garong Jenius
Ujang : “Assalamualaikum Sip!”
Hansip : “Waalaikum salam, wah jadi silaing ka dieu?”
Ujang : “Éh da amanah Sip. Kuring mah diutus langsung ku pa RT jeung mawa cikopi keur
hansip cenah keur ubar tunduh.”
Hansip : “Cing atuh ka dieukeun mana cikopina?”
Ujang : “Ké heula, di perjalanan téh kuring inget ceuk pa RT, lamun tunduh nginum cikopi,
tah kaleresan simkuring téh nuju tunduh nya dileguk wé cikopi téh!”
Hansip : “Euhh.. manéh mah sarua wé jeung bohong atuh kitu mah.”

33. Saha waé palaku anu aya dina drama di luhur ?E

a. Ujang jeung Udin d. Usép jeung Titin
b. Udin jeung Sanip e. Ujang jeung Hansip
c. Jajang jeung Sarip

34. Cing pék titénan kumaha pasipatan Ujang !A

a. Amanah d. Bedegong
b. Sagawayah e. Soméah
c. Lalawora
 Situs Megalit Gunung Padang

Nurutkeun Laboratorium AS: Yen Peradaban Bangsa anu paling kolot di Dunia aya di Tatar
Sunda, usia situs/Cagar budaya Gunung Padang nyaeta 45.000 taun sateuacan masehi, berarti ayeuna
teh usiana tos nincak ka 47.020 taun, tah Dayeuh Tatar Sunda Usiana pangkolotna Sadunya.
Pikeun anjog ka Situs Megalit Gunung Padang kudu naek nete tetecean anu jumlahna 378.
Samemeh naek ka puncak Gunung Padang urang bakal manggih sumur cikahuripan anu caina
herang ngagenclang, cai sumur cikahuripan sanajan halodo lila caina tara saat, sarta sok di
mampatkeun keur kaperluan kahirupan sapopoe, ku warga di sabudereuna Situs Gunung Padang.
Situs Gunung Padang munggaran kapaluruh ku urang Belanda dina taun 1914, leuwih
ngayakinkeun deui eta wangunan batu teh kapaluruh taun 1979 ku 3 urang patani anu keur macul
huma diantarana, Suma, Endi, jeung Abidin......

Baca sempalan di luhur keur ngeusi No. 35 jeung 36.

35. Situs Megalit Gunung Padang munggaran kapaluruh jeung leuwih ngayakinkeun, nyaeta....
a. Ku Urang Belanda d. Ku Endi
b. Ku Prabu Siliwangi e. Ku aparat Desa
c. Ku tilu urang patani basa keur maculan huma

36. Kecap caina herang ngagenclang, hartina nyaeta.....

a. Airnya sangant butek sekali d. Airnya sangat banyak sekali
b. Airnya sangat bening sekali e. Airnya sangat terang sekali
c. Airnya sangat herang sekali

Tukang Asahan’ Drama Opat Jaman’,

Karya : Dadan Sutisna.
Drama Tukang Asahan nyaritakeun lalampahan nu dagang batu asahan anugeus mang alam-
alam kukurilingan, tapi teu laku-laku ( Gio, S). Gok tepung jeung Mahasiswa ( Ekky Rizki) nu
terus milu ngadagangkeun batu asahan. Tukang asahan jeung mahasiswa, nembongkeun situasi
jaman moderen.
Dina lalampahannana, maranehna tepung jeung rupa-rupa jalma ti jaman nu beda-beda. Aya
Sudagar (Mamat Sasmita), kudu nyanghareupan pamajikan nu panasbaran/panasan (Eni, S),
jalmana siripidik teu kaop nenjo batur leuwih ginding leuwih beunghar. Aya Sikabayan (Kukun
Encus) nu kasohor ngedul taya kadaek, unggal poe pasea wae jeung pamajikan nana (Dwi Jahra)
tur nyanghareupan mitohana ( Dadi Sumadi). Aya deui ti rombongan ti karajaan....Masing-masing
jalma ti unggal jaman patepung kalayan tujuannana sarua’ Nyaeta neangan batu asahan pikeun
ngarengsekeun pasualan’.

Baca sempalan di luhur keur ngeusi No. 37 jeung 38.

37. Pasipatan Si Kabayan dina carita tukang asahan nyaeta jalma anu males, kedul tur pasea wae
jeung pamajikan. Tokoh sikabayan di perankeun ku ......
a. Mamat Sasmita d. Eni, S
b. Kukun Encus e. Dwi Jahra
c. Dadi sumadi
38. Masing-masing jalma ti unggal jaman patepung kalayan tujuannana sarua neangan batu Asahan,
keur naon gunana anu sabenerna eta batu asahan teh....
a. Keur ngaluruskeun pasifatan manusia dina hirupna
b. Keur ngasah pakarang sangkan seukeut supaya bisa digunakeun
c. Keur ngarobah pasifatan jelema goreng jadi alus
d. Nandakeun yen kahirupan jaman ayeuna leuwih susah dibanding jaman baheula.
e. Jaman ayeuna kahirupan pinuh kusimbol-simbol anu can puguh
 Pék titénan téks Carita Pantun di handap !
Bul kukus mendung ka manggung,
Ka manggung neda papayung,
Ka Déwata neda suka,
Ka Pohaci neda suci,
Kuring rék diajar ngidung,
Nya ngidung carita pantun,
Ngahudang carita wayang,
Nyilokakeun nyukcruk laku...

39. Struktur Carita Pantun di luhur disebut ...

a. Rajah d. Narasi
b. Dialog e. Monolog
c. Déskripsi
40. Carita Pantun téh biasana dipidangkeun dina acara ...
a. Sérén taun, gerebeg mulud, jeung saparan
b. Rebo wekasan, mulasara bali jeung suroan
c. Ruwatan, sukuran, jeung salametan
d. Tujuh bulanan, kapapaténan, jeung ngurebkeun mayit
e. Leuweung tutupan, saparan jeung nyalin

II. ESSAY.

41. Tarjamahkeun wacana di handap ieu ka basa Sunda!

Walaupun bukan orang Sunda asli, tapi saya belajar bahasa Sunda di sekolah.
Saya bangga berbicara bahasa Sunda.
42. Pek jieun sajak Sunda témana tentang kaéndahan alam !
43. Naon bédana téma jeung amanat ?
44. Jieun hiji warta nu minuhan unsur 5W+1H ( sa,na,na,ir,di,ku) na kalawan jejer bébas!
45. Lamun urang rék ngarésénsi pilem, tangtu kudu nuliskeun heula idéntitas pilemna. Coba
tuliskeun conto idéntitas pilem nu tos dilalajoanan ku hidep!
 KUNCI JAWABAN
A.PILIHAN GANDA
1. C 21. A
2. A 22. A
3. D 23. B
4. A 24. E
5. B 25. E
6. B 26. B
7. C 27. A
8. E 28. B
9. B 29. C
10. C 30. A
11. E 31.A
12. A 32.D
13. E 33. E
14. E 34. A
15. B 35. C
16. D 36. B
17. D 37. B
18. B 38. D
19. E 39. A
20. E 40. A
ESSEY
1. Sanaos sanés urang sunda asli, tapi kuring diajar Basa Sunda disakola, kuring téh bangga
nyarios Basa Sunda
2. Disesuaikeun
3. Tema : Gagasan nu rek ditepikeun dina carita / tulisan
Amanat : Hal-hal nu rek ditepikeun ka masyarakat/ nu maca supaya aya mangfaatna
4. Di sesuaikeun
5. Resensi Film :
1.judul film
2. Palaku Utama
3. Sutradara
4. Prodiser
5. Taun Diliris
6. Sinopsisna