Anda di halaman 1dari 11

BJW-

3.3/
4.3/
1/3.
3

WEWARAHSAJRONI
NGLAKON

1
A. I
DENTI
TAS
a.NamaMataPelajar
an :
BahasaJawa
b.Semest
er :
2
c.Kompet
ensidasar :

3.
3Memahami karakt
eri
sti
kbahasali
sandal
am kegi
atanber
mai
nper
an,
di
alogdanber
diskusidengant
atakrama.
4.
3 Ber
mai
nper
an,
ber
dial
og,
danber
diskusi
sesuai
tat
akr
ama.

d.Mat er
iPokok :TeksLakon
e.Al okasiwakt
u :2JPX4
f. TujuanPembelaj
aran :

Melal
uidi skusi
,t any ajawab,penugasan,pr esentasidan anal
isis,kalian dapat
memahamikar akt eri
sti
k bahasalisandal am kegiatanber
mai nper an,dialog,dan
ber
diskusisesuaidengan t at
a krama.,sehi ngga kali
an dapatmenghay atidan
mengamal kanaj aranagamay angdi anutnya,mengembangkansi kapj ujur,peduli
,
danbertanggungj awab, ser
tadapatmengembangankankemampuanber pikirkr
it
is,
ber
komuni kasi,ber kol
aborasi,
berkreasi(
4C) .

g.Mater
iPembelaj
aran :
Semaklangat
eknamat er
iaksar
aJawakanganai
ngbukuSast
riBasaKanggoSMA/
SMK/MAKelasX

B. PETAKONSEP
Petakonsepingngi
sorikimenehi
kawer
uhbab-
babkangbakal
disi
naoni
ingmat
eri
ragam basal
isani
ngtekslakon.

C. RERONCENGEPASI NAON
a.PituduhpasinaonUKBM
1) SakdurungesinaungganggoUKBM i kibecikawakedewendedungamar ang
Gustikangmurbengdumadi ,
supayapasi
naonanikiolehmupangatlanbarokah.
2)UKBM meni kakanggo mi r
sanipemahaman l an r
eng-r
engan pasinaonan i
ng
babaganunggah-ungguhbasa.
3)UKBM i kikududigawanal
ikaneanapembelaj
aranBahasaJawa
2
4)Gar
apenkant
hipat
it
isgl
aden-
gladenkanganai
ngUKBM i
kikanggamahami
mater
i

b.Pur
waka

Awakmuapat aundelokpagelaran
wayangwong?
Manutpanemumu, kepri
ye
pagel
arankuwi ?Lakonapakang
di
mainake?Piy ecri
tane?
Basaapakangdi gunakakedening
paraparaga?

Lakonutawadr amautawasandiwara,yaikuteksceri
tanarati
fkang
kagel
arut
awadi pent
asakedeningparapar aga.Anggoneny i
naoni
dr
amaut awalakonkit
abisa1)ngatorakelanngetokakerasapangrasa,
2)antukwawasanbabpauger anlanpranatansinggumat hok,l
an3)
antukkawr
uhbabngudhar ir
eruwetlanpr akar
akanthimanekacar a.

c.Kegi
atanI
nti

PASI
NAON1:TI
TIKANERAGAM BASALI
SAN

 Tit
ikanebasalisan:
1.mbut uhaketekanewongsingngomong(paham mar
angsi
ngngomong)
2.pr amasastr
anekurangj
angkep
3.dibatesiananeempanpapan(panggonanl
anwektu)
4.ditemtokakecendhekdhuwureswara.

 Basali
sanikuugaduweni kaluwi
hanlankekur
angan.Kal
uwihaneyai
ku:
1.bisadicocogakemar angkahanan(sit
uwasi)
2.penganggonel uwihgampangl anprakt
is
3.gampangdi ngertenijalar
anolehengandharakedi
kant
henimobahmosikeawak
luwihcepetdingerteniwongsi ngdi
jakngomong
4.luwihbebasmer gaor adibat
esipar
amasastra.

 Kekur
anganeyaiku:
1.ukaraneorajangkep
2.sok-soknggunakakebasadhi al
ek
3.kadhangkal
aukar anedibol
an-bal
eni
4.orasabenwongbi sanggunakakebasal
isankant
hibeci
k
5.basasingdigunakakeor amanutpauger
anbaku.

 St
rukt
urt
eksl
akon
3
1. j
ejer(ori
entasi
),y
aikuper anganwi wit
anecri
takanggonepungaketokoh/paraga,swasana,
l
anbi bi
tkawittumuj ucrit
asabanjure,
2. pasulayan(komplikasi),
yaikudumadi neper
karakangkududiadhepideningpara
tokoh/par
aga,lan
3. pangudhareprakar a(resolusi
),y
aikupungkasankarampunganepasulayanutawadredah.
Dramaugangemotbab- babkangndadekakedr amakasebutbi
sawut uh,
amar ga binangun saka pirang-
pir
angane bab,y ai
ku:under
an (t
ema) ,
paragal anwewat ekane,l
atar(sett
ing)
,plot(al
ur)
,lanamanat(pi
wulang
l
uhur).Bab-babkang mbangunwut uhing dr
amakay angono i
kudiarani
unsurintri
nsik.

Ny
emakTeksLakon“
Nul
ungMent
hung”
Supayaawakmuluwi
hpaham ngenanibabt
eksl
akon,
ingngi
sori
kikababarsawi
j
inet
ekskant
hi
i
rah-
ir
ahan―NulungMent
hung.
NaskahLakon

Nul
ungMent
hung”
Deni
ng:Aul
iy
aAkbar

Swasana :I
ngbal
e(r
uangt
amu)
,Li
esmi
nambagekaker
awuhePakWar
ta
kangl
agidol
ant
il
ikput
u.

Ant
awacana:
PakWar
ta :
Assal amual ai kum
Li
esmi
na :
Waal aikum Sal am, mangga- mangga, Ibukokbot enndher ek?
PakWar
ta :
Or a, i
kimauakul agi barnj upukpensi unsakakant orPosCar uban.Akur uhbocahmul i
h
sekol ahdhampy ak-dhampy ak,akukel ingankar oBudi put uku, akunjurnumpakoj ek
mr ene!
Li
esmi
na :
Ibumangkenapabot enmadosi ?
PakWar
ta :
Ibumul agi rewangi ngdal emeBuLi naki dul omah, l
any awi st akSMS.
Hlaawakmukoky akadi ngarenanangomah?
Li
esmi
na :
Ni ki waubakdaker jabakt ipenghijauanmassal ,kanggngi rangi pangar i
bawaning
pemanasangl obal .Mi l
akal ihKepalakant ordi puni dinimant ukenj i
ng.Naj ankraos
kesel nangi ngr emen.
PakWar
ta :
(clingukan)Budi i
ngngendi kokorakat on, apawi sbubuk…apangaj ii ngTPA?I ki
dakgawakakej ajanpasar .(maringakenJaj an)
Li
esmi
na :
Inggi hmat urnuwun, manggal enggah( nampaj ajankar ony umanggakakel enggah,
ulatesi ngmaunesumr ingahowahdadi pet eng) !Budi kokbubuksi y angut awi ngaji,l
are
nikudukapr ipun?mbandhel ,l
uputsuwukPak!
PakWar
ta :
Luputsuwukpi ye?Apamal i
hnakal ?Apamal essi nau?
Li
esmi
na :
Bot ennamungmekat en.( karolungguhmadhepPakWar ta)Sabenwangsul sekolah,
botennat el angsungmant uktengnggr iya,nangi ngl angsungt engwar net
…mai ngame
online…napapl ayst at i
on.
PakWar
ta :
Ingngendi ol ehedol anan?
Li
esmi
na :
Ingwar netsaki lenipunpr ati
ganni ka.Mal ahkal awi ngi sont enkulapur ugi,kulamal ah
diamuk, kuladi tundhungkenwangsul .Mi lalajengkul aaj art engenggen.Rebo…wi ngi
mal ahkul adi ti
mbal i tengsekol ahani pun, awi tBudi asringny uwuni ar takancane…i sti
lah
mr ikimal akut awi mer manngot en.
PakWar
ta :
(Ambeganl andhung)Si ngdakkuwat irakedhekbi yenpr any atawi skel akon.Bapakwi s
4
nat engel i
ngake, nal ikaboj omumet usakapabr i
kgul al annggunakakepesangonsaka
pabr i
kmi nangkamodhal dadi rent eni r, bapakwi smel i
ng, ―Aj a, ajanganakakedhuwi t
‖!
Jal aranwongnganakakedhuwi tikudadi l
ar angannegar al anagama.
Li
esmi
na :
Laj engmenapagegay utani punkal ihBudi y ogakul a?
PakWar
ta :
Wongsi ngmangandhuwi tanakani kukenadi par i
basakake―mangan
get ihel iyan‖ ,jalar anwongsi ngny aurut angi kumest hi orai khl as.Apasi ngdi pangan
l
andi ombeanakmui kudadi dagi ng, bal ung, get ih, t
enaga, pikiran, l
ant ingkahpol ah.
Yenbar angsi ngdi panganasal eor abener , budi peker tineanakmuy amest hikebl i
nger.
Anggada :
Hl o…Bapak!Kul aki nt enPakWi dodonasabahkul asaki ngNj i
wan.SampundanguPak?
(ml ebusal amankar ongambungast anePakWar ta, banj urmel ul ungguh)
Li
esmi
na :
Bapakr awuhmeni kawauder engdangu, ngendi kanekapangkal ihBudi .Nangi ngBudi
der engmant uk, l
aj engkul aat ur iyenBudi sakmeni kat ambahnakal .
Anggada :
Inggi hPak!Kadospundi meni ka?Kamangkasampunkul akur sus- aken, sampunkul a
l
es- akent engBi mbi nganBel ajari ngkangkondhang, lar enekokpancetgobl okmawon.
Rapor t
-ej ii
ian, ngi si n-ngi sini !
!!
PakWarta :
Hl aawakmuy at aungancani Budi sinau?
Anggada :
Ahh…bot ensempatPak, bot enwont enwekdal .Yenpi nuj ut anggal nem, sok- sokkul a
nagi hngant osdal u, awi tnasabahkul asakni ki sampunsumebarwi wi tMadi unngant os
Ngawi .
PakWar
ta :
Yenngonosai ki akuwi snger ti.Budi dadi nakal l
anbi jineel ek, iku
sababeanai ngwongt uwanesakl or on.Si ngsepi san, Budi ikukur angkasi hsay ang,
kekur anganr asawel asasi h.
Li
esmi
na :
Ah…r umaoskul akokbot enPak.Budi ni kusangune, y endi tandhi ngkal i
hkanca- kancane
mal ahpal ingkat hah.Sandhangpanganggone, nggi hkul at umbasakeni ngkangpal i
ng
modhi s.HP- nepal ingcanggi h, inggi hpal i
ngawi s.Dadosbabkasi hsay ang, Budi
mbot enkeki rangan.
PakWar
ta :
Awakmui kugagal mahami kasi hsay angut awawel asasi h.Dony abr anasi ngmbok
groj ogakemar angBudi ikumungmuj udakesaper anganci li
ksakar asawel asasi h.
Budi nduweni tingkahpol ahsi ngkay amangkonoi ku, sej atinemunggol ekkawi gat en.
Anggada :
Nangi ngkul amer damel ngant os―sukukul adamel si rah, sirahkul adamel suku,
meni kamangkener aki nggi hkanggeBudi .
PakWar
ta :
Mosokny empat nawekt usedhel awaeor abi sa, mumpungdur ungkebacut .Yenngant i
kasep, mengkosi daana―anakpol ahbapakepr adah.Yeni kusi ngdumadi ,ndony asak
i
si neor abi sakanggonukur asai si nl anget unmu.
Li
esmi
na :
Inggi h,mangkebadhekul acobi nat aj adwal mer damel kula.
PakWar
ta :
Si ngangkal oro( ny awangAnggodo) ,supay aanakmubi sapi nterut ekel anbener
tumi ndake…gat eknaapasi ngdi pangan!
Anggada :
Ooo…y enbabpangan…gi zi…Budi mbot enki rang.Pancenl eres, kompori nggr iyani ki
mbot ennat engebul .Jal aran, ingz amani ngkangsar wai nst anmeni ka…kant hi gampi l
kul akant unni lpun…nenggasekedhap…masakansaki ngr est oransi apsaj i sampun
dugi .Kant unnedha, raosi punsar wami rasa.
PakWar
ta :
Si ngdakkar epakei kududuwuj udepanganan, nangi ngasal -
usul edhuwi tsi ngmbok
blanj akakekanggokul awar gamu.Ri ngkese, lerenanaanggonmudadi rent eni r
!
Anggada :
Hl a…kengi ngmenapakul akedahkendel ?Wongpakar yankul ambot enngr ugekaken
ti
y ang, kul amal ahnul ungt iyangi ngkangnandangkesusahan.
PakWarta :
Kat onepakar yanmui kunul ung, ningsej at i
nement hung!
Anggada :
Kokngat en?
PakWarta :
Sai ki cobadel engen!( mandhegsedhel a)Kepr i
y enasi bewong- wongsi ngj aremumbok
tulung, tambahunt ungapat ambahbunt ung?
Anggada :
Inggi hpancetmawon.( mat ural us)Mal ahPakBr odi nki dul l
epenni kami ngguwi ngi
badheut angmal i
h, kamangkaci cilani punt asi kkat hah.Mi l
ambot enkul asukani mal ih,
nangi ngwusanani punmal ahut angt iyangsanes.Kul anger tos, l
aj engkul at agi h
peksa…sepedhanekul asi ta, kul asade.
Li
esmi
na :
Kamangka…ni kusepedhasi ngdi enggosekol ahput rane.
PakWar
ta :
Wusanane…PakBr odi nsaanakboj onemest hi get hingl anmur i
ng.
5
Sabanjuremesthindongaalatumr apawakmusakul awargamu.Yaikisi
ngnjal
ari
memal atumrapbalesomahmu.
Li
esmi
na :
InggihMasAnggodo, dhawuhebapakmi turutkul
a…leres.Wiwi
tsakniki
,mangga
dipunkendel
ipakaryanPanjenengan.
Anggada :
Banj urakumergaweapa?
PakWarta :
Hl awongomahpi nggirdal
angedhekokbi ngung,yaadegtokopakaianapamracang
rakbisa.
Anggada :
Inggihkulanurut,
kulandherekdhawuheBapak

Gl
adhen1:
Sakwisemanger
tenibabagant
eksl
akon/
teksdr
amakant
hipat
it
is,wangsul
anapi
takon-
pi
takoningngisori
ki
!
1) Sapawaet okohingt ekslakonkant hii
rah-
irahanNul ungMent hung?
2) I
ngendi papandumadi ni
ngcrita?
3) Apaper karakangmuncul ingtekslakonkasebut ?
4) Kepri
y eurutankedadey anecrita?
5) Apakangdi r
asakakedeni ngpar atokohingt eksl
akonkasebut ?
6) Tul
isenbakuner embugut awai depokokkangdadi punjer
ecrita!
7) Tul
isper angantekskangmuj udakepambukani ngcr i
ta!
8) Tuduhakeper angant ekskangmuj udakei nti
necr ita,yai
kuper angankangnggambar
ake
dumadi nedredahut awapasul ayan!
9) Pasulayaningcr i
takasebutkar ampungi kanthicarakepr i
ye?
10)Pesenut awawej anganapakangpengi ndiandharakedeni ngpanuli
s

Gladhen2:
Jangkepana t
abelanal
i
sisti
ti
kane basa l
i
san i
ng t
eks l
akon “
Nul
ung Ment
hung”saka
peranganpasulayani
ngngi
sori
ki!

Ti
ti
kaneBasa
No. Tul
adhaKut
ipanTeks Anal
isi
s
Li
san
1 Anakang
guneman
utawacaturan
kanthiadu
arep.
2 Unsur
Gramatikal
(pandhapukin
g
ukara)
ora
kaprat
elakake
kanthi
j
angkep.
3 Kaiketdeni
ng
panggonanl an
wektu

4 Pangetrapane
kasengkuyung
i
ntonasi,
6
praupan,
lan
swasana.

PASI
NAON2:PARAMASASTRA(
UNGGAH-
UNGGUHI
NGBASA)
Gladhen4!
Ukara-
ukaranganggobasangokol
ugui
ngngi
sori
kiowahanadadibasangokoal
us,kamal
ugu,l
an
kr
amaal us!
1.Bapaklagit
ekasakakant
or

Ngokoalus:

Kr
amal
ugu:

Kr
amaal
us:

2.Koweapal
agi
ngr
ungokaket
embangcampur
sar
i?
Ngokoal
us:

Kr
amal
ugu:

Kr
amaal
us:

3.Sai
kiwesbengi
tur
uanakenewae
Ngokoal
us:

Kr
amal
ugu:

Kr
amaal
us:

4.Kowemaudi
cel
ukPakGur
usupay
ameny
angkant
or

Ngokoal
us:

Kr
amal
ugu:

Kr
amaal
us:

5.Koweapawer
uhmeny
angendi
lunganePakLur
ah?

Ngokoal
us:

Kr
amal
ugu:

Kr
amaal
us:

7
PASI
NAON3:MERAGAKAKETEKSLAKON

Babkangper
luol
ehkawi
gat
eny
aiku:

Ingngi soriki babagankangkudukokmanger t


eni supayabisamr agakakel akonkanthit
rep.
a.Swar a
Sajeronepagel aranlakon,par agakudubi sangatursuarasupay aantawacananebisakapr ungu
kanthi j
elasdeni ngpami arsaingsaj er
onegedhungut awapanggung.Par agalakonkudubi sangatur
:
1)i ntensitas ( kekuatan/seru-l
i
rihe suar a),2)i nt
onasi(nadha/ endhek-dhuwure suara),lan 3)a
rti
kulasi (
kedal /obahl anmenga- mi ngkemet utuk).
b.Pol atan
Paragal akonkudubi sami tontonakepol atan(ekspr esiwaj ah) sedhi h,gethi
ng,srengen,
seneng, wedi , bi
ngung, sombong, ngant uk,lanut awajumbuhkar opanj al
ukenaskah.
c.Pol ahTingkah
Sakabehepol aht i
ngkahpar agal akonkudumuj udakeobahmosi ksingkaseja.Polahtingkah
i
kukudul ar as, i
mbang, l
anwajarkay apanj alukenaskah.

Gawey
akel
ompokkarokancasekel
asmu,banjurpr
akti
knat
ekslakonkant
hii
rah-
i
rahan“NulungMent
hung”ingngarepkel
as!

Sawi
sekuwi
wenehanapambij
imarangkancamusi
ngmaj
uingngar
epkel
asnganggo
t
abelsi
nganaingmburi
UKBM!

8
d.Panut
up

Piy
eanggonmusinautekslakonsaki
ki?
Sawisesi
naut
ekslakon,gawengukurpenguasaanmat
erii
ngUKBM i
ki
,j
awabenkant
hij
ujur
pi
takonsi
nganai
ngt abelngi
sori
ki
!

TabelRef
leksiDi
riPemahamanMat er
i
No Pert
anyaan Ya Ti
dak
1. Apaawakmuwesmanger t
enibabagantekslakon?
2. Apaawakmumanger teni
ragam basaingtekslakon?
3. Apaawakmumanger teni
karakt
erist
ikbasakanganai ngt
ekslakon?
4. Apaawakmumanger teni
ragam basaingunggah-ungguhbasa?
5 Apal ancaranggonmumratel
akaketekslakoningngarepkel
as?

Yendurungmanger
tenisal
ahsijinepi
takoningdhuwur,si
naonanamenehmaterit
eks
l
akonsi
ngkir
a-ki
raper
lumokbal enilannyuwunbi mbinganmarangguruutawakancamu!
Yenmat
eri
wiskokmangertenibi
salanjuti
ngmat er
isakbanjur
e.

Ingngendipanggonanmu?
Ukurenpenguasaanmat
eriaksar
ajawamui
ng r
ent
ang 0-
100,t
uli
seni
ngkot
hak
ngisori
ki!
!

~Aj
aKumint
erMundhakKebli
nger
,
AjaCi
draMundhakCi
laka~

9
LembarPambi
jiMer
agakakeTeksLakon

No. Kel
ompok Swar
a Pol
atan Pol
ahTi
ngkah Kat
rangan

10
11

Anda mungkin juga menyukai