Anda di halaman 1dari 50

UNDAK-USUK BASA (BASA LOMA-BASA LEMES)

Basa Loma Basa Lemes Basa Lemes

(Keur ka sorangan) (Keur ka batur)


Abus, asup Lebet Lebet
Acan, tacan, encan Teu acan Teu acan
Adi Adi Rai, rayi
Ajang, keur, pikeun Kanggo Haturan
Ajar Ajar Wulang, wuruk
Aji, ngaji Ngaji Ngaos
Akang Akang Engkang
Aki Pun aki Tuang Eyang
Aku, ngaku Aku, ngaku Angken, ngangken
Alo Pun alo Kapiputra
Alus Sae Sae
Ambeh, supaya, sangkan Supados Supados
Ambek Ambek Bendu
Ambe, ngambeu Ngambeu Ngambung
Amit, amitam Permios Permios
Anggel Bantal Bantal, kajang mastaka
Anggeus, enggeus Rengse Parantos
Anjang, nganjang Ngadeuheus Natamu
Anteur, nganteur Jajap, ngajajapkeun Nyarengan
Anti, dago, ngadagoan, Ngantosan Ngantosan
Arek Bade, seja Bade, seja
Ari Dupi Dupi
Asa, rarasaan Raraosan Raraosan
Asal Kawit Kawit
Aso, ngaso Ngaso Leleson
Atawa Atanapi Atanapi
Atoh, bungah Bingah Bingah
Awak Awak Salira
Awewe Awewe Istri
Babari, gampang Gampil Gampil
Baca Aos Aos
Badami Badanten Badanten
Bae, keun bae Sawios, teu sawios Sawios, teu sawios
Bagea Bagea Haturan
Baheula Kapungkur Kapungkur
Baju Baju Raksukan, anggoan
Bakti Baktos Baktos
Balik, mulang Wangsul Mulih
Balur Balur Lulur
Bangga Sesah Sesah
Bapa Pun Bapa Tuang Rama
Bareng, reujeung Sareng Sareng
Bareto Kapungkur Kapungkur
Batuk Bantuk Gohgoy
Batur Babaturan Rerencangan
Bawa Bantun Candak
Beak Seep Seep
Beda Benten Benten
Beja Wawartos Wawartos
Bener, enya Leres Leres
Bengek, mengi Asma Ampeg
Bere, mere Maparin, masihan Ngahaturaan, ngaleler
Berekah Pangesto, pangestu Damang, wilujeng
Beuki Beuki, seneng Sedep
Beulah Palih Palih
Beuli, meuli Meser Ngagaleuh
Beunang Kenging Kenging
Beungeut Beungeut Pameunteu, raray
Beurang Siang Siang
Beurat Abot Abot
Beuteung Padaharan Patuangan, lambut
Bibi Pun bibi Tuang bibi
Bikeun, mikeun Maparinkeun Ngahaturkeun,nyanggakeun
Ngahaturkeun,nyangg akeun
Bilang, milang Ngetang Ngetang
Birit, bujur Birit, bujur Imbit
Bisa Tiasa Tiasa
Bisi Bilih Bilih
Biwir Biwir Lambey
Boa Tiasa jadi Tiasa jadi
Boga Gaduh Kagungan
Buang, ngising Miceun Kabeuratan
Budak Budak Murangkalih
Bujal Bujal, puser Udel
Buka puasa Buka Bobor
Bukti Buktos Buktos
Bulan Sasih Sasih
Bungah, gumbira Bingah Bingah
Burit Sonten Sonten
Buru Bujeng Bujeng
Butuh Perlu Peryogi
Cabak, nyabak Nyabak Cepeng
Cageur Pangesto, pangestu Damang
Calana Calana Lancingan
Cangkeng Cangkeng Angkeng
Caram, carek, nyarek Nyarek Ngawagel
Carang, langka Awis Awis
Carek, nyarekan Nyarekan Nyeuseul
Carita, nyarita, ngomong Nyanggem Nyarios
Bareng, reujeung Sareng Sareng
Bareto Kapungkur Kapungkur
Batuk Bantuk Gohgoy
Batur Babaturan Rerencangan
Bawa Bantun Candak
Beak Seep Seep
Beda Benten Benten
Beja Wawartos Wawartos
Bener, enya Leres Leres
Bengek, mengi Asma Ampeg
Bere, mere Maparin, masihan Ngahaturaan, ngaleler
Berekah Pangesto, pangestu Damang, wilujeng
Beuki Beuki, seneng Sedep
Beulah Palih Palih
Beuli, meuli Meser Ngagaleuh
Beunang Kenging Kenging
Beungeut Beungeut Pameunteu, raray
Beurang Siang Siang
Beurat Abot Abot
Beuteung Padaharan Patuangan, lambut
Bibi Pun bibi Tuang bibi
Bikeun, mikeun Maparinkeun Ngahaturkeun,nyanggakeun
Ngahaturkeun,nyangg akeun
Bilang, milang Ngetang Ngetang
Birit, bujur Birit, bujur Imbit
Bisa Tiasa Tiasa
Bisi Bilih Bilih
Biwir Biwir Lambey
Boa Tiasa jadi Tiasa jadi
Boga Gaduh Kagungan
Buang, ngising Miceun Kabeuratan
Budak Budak Murangkalih
Bujal Bujal, puser Udel
Buka puasa Buka Bobor
Bukti Buktos Buktos
Bulan Sasih Sasih
Bungah, gumbira Bingah Bingah
Burit Sonten Sonten
Buru Bujeng Bujeng
Butuh Perlu Peryogi
Cabak, nyabak Nyabak Cepeng
Cageur Pangesto, pangestu Damang
Calana Calana Lancingan
Cangkeng Cangkeng Angkeng
Caram, carek, nyarek Nyarek Ngawagel
Carang, langka Awis Awis
Carek, nyarekan Nyarekan Nyeuseul
Carita, nyarita, ngomong Nyanggem Nyarios
Cenah Cenah Saurna
Cekel, nyekel Nyekel Nyepeng
Celuk,nyeluk,gero,ngageroan Nyauran Ngagentraan
Ceuli Ceuli Cepil
Ceurik Ceurik Nangis
Cicing Matuh Calik, linggih
Ciduh Ciduh Ludah
Cik, cing Cobi Cobi
Cikal Cikal Putra pangageungna
Ciling, pacilingan Kakus Jamban
Ciri Tanda Tawis
Cium, nyieum Nyieum Ngambung
Cokot, nyokot Ngabantun Nyandak
Cukup, mahi Cekap Cekap
Cukur, dicukur Dicukur Diparas
Cunduk, dating Dongkap Sumping, rawuh
Daek Daek, purun Kersa
Dagang Dagang Icalan
Dahar Neda Tuang
Dangdan Dangdan Dangdos
Dapur Dapur Pawon
Denge, ngadenge Nguping, mireng Ngadangu
Deukeut Caket Caket
Didik, ngadidik Ngatik Miwuruk,mitutur,miwejang
Miwuruk,mitutur,miwejang
Diri Diri Salira
Diuk Diuk Calik, linggih
Duga, kaduga Kaduga Kiat
Duit Artos Artos
Dumeh, lantaran Jalaran Ku margi
Eling, inget Emut Emut
Emboh, tambah Tambih Tambih
Era Isin Lingsem
Embung Alim Teu kersa
Enggon Pamondokan Pangkuleman
Eukeur, keur Nuju Nuju
Eusi, ngeusian Ngalebetan Ngalebetan
Euweuh Teu aya Teu aya
Gancang Enggal Enggal
Ganti Ganti Gentos
Gardeng, reregan Gardeng Lalangse
Gawe Gawe Damel
Gede Gede Ageung
Gelung Gelung Sanggul
Genah, ngeunah Raos Raos
Gering Udur Teu damang
Getol Getol Kersaan
Geulang Geulang Pinggel
Geura, pek, heg Geura, mangga Mangga
Geuwat Enggal Enggal
Gigir, gigireun Gigireun Gedengeun
Gimir Gimir Rentag manah
Gogoda, cocoba Cocoba Cocobi
Goreng Goreng Awon
Gugu, ngagugu Nurut Tumut
Haben Haben Teras-terasan
Hadir, ngahadiran Nungkulan Ngaluuhan
Hal, perkara Perkawis Perkawis
Halis Halis Kening
Hampura, maap Hapunten Hapunten, haksama
Hareup Payun Payun
Harga Harga Pangaos
Harti Hartos Hartos
Hate Hate Manah
Hawatir,watir,karunya
Hawatir,watir,karunya Watir Hawatos
Hayang Hoyong Palay
Helok Heran Hemeng
Hese, susah, pelik Sesah Sesah
Heuay Heuay Angob
Heubeul, lawas Heubeul Lami
Heug, seug Mangga Mangga
Hili, tukeur Liron Gentos
Hirup Hirup Jumeneng
Hudang Hudang Gugah
Huntu Huntu Waos
Hutang Hutang Sambetan
Iber, beja, warta Wartos Wartos
Idin Widi Widi
Igel Igel Ibing
Iket Totopong Udeng
Ilik, ngilikan Ningalan Ningalan
Ilu, ngilu Ngiring Ngiring
Imah Rorompok Bumi
Impi, ngimpi Impen, ngimpen Impen, ngimpen
Imut Imut Mesem
Incu Pun incu Tuang putu
Indit, miang Mios Angkat, jengkar
Indung Pun biang Tuang ibu
Inggis, risi Inggis, risi Rempan
Injeum, nginjeum Nambut Nambut
Inum, nginum Leueut, ngaleueut Leueut, ngaleueut
Irung Irung Pangambung
Isuk, isukan Enjing Enjing
Itung Itung Etang
Iwal, kajaba Kajaba Kajabi
Jaga Jaga Jagi
Jalma, jelema Jalmi Jalmi
Jauh Tebih Tebih
Jawab Walon Waler
Jero Lebet Lebet
Jeung Sareng Sareng
Jiga Jiga Sapertos,sakarupi
Jual Ical Ical
Jugjug Bujeng Bujeng
Juru, ngajuru Ngalahirkeun Babar
Kabeh, kabehanana Sadayana Sadayana
Kabur, minggat Minggat Lolos
Kacida, naker Kalintang Kalintang, teu kinten
Kajeun, keun bae Sawios Sawios
Kakara, karek Nembe Nembe
Karembong Kekemben Kekemben
Kari, tinggal Kantun Kantun
Kasakit, nyeri Kasakit, kanyeri Kasawat
Katara, kaciri Katawis Katawis
Kapalang, kagok Kapambeng Kapambeng
Kawas Sapertos Sapertos
Kawin Nikah, jatukrami Jatukrami,rendengan
Kede Kenca Kiwa
Kejo, sangu Sangu Sangu
Kelek Kelek Ingkab
Kesang Karinget Karinget
Keur, pikeun Kanggo Kanggo, haturan
Kiih Kahampangan Kahampangan
Kolot Kolot Sepuh
Kongkorong Kangkalung Kangkalung
Kop, pek Mangga Mangga
Kuat Kiat Kiat
Kudu Kedah Kedah
Kumbah Kumbah Wasuh
Kumis Kumis Rumbah
Kumpul Kempel Kempel
Kungsi Kantos Kantos
Kurang Kirang Kirang
Kuring, sim kuring Abdi, sim abdi Sim abdi
Labuh Labuh Geubis
Lahun, ngalahun Ngalahun Mangkon
Lain Sanes Sanes
Laju Lajeng Lajeng
Laki, lalaki Lalaki Pameget
Laku, payu, laris Pajeng Pajeng
Lalajo Nongton Nongton
Lamun, upama Upami Upami
Lanceuk Pun lanceuk Tuang raka
Lantaran, sabab Jalaran, sabab Mari
Leho Leho Umbel
Letah Letah Ilat
Leungeun Leungeun Panangan
Leungit Leunit Ical
Leutik Alit Alit
Leuwih Langkung Langkung
Lila Lami Lami
Mahal Awis Awis
Maksud Maksad Maksad
Malarat, miskin Jalmi teu gaduh Teu kagungan nanaon
Malem Wengi Wengi
Malik Malik Mayun
Mamayu Mamayu Mamajeng
Mangka, sing, muga Mugi Mugi
Maot Maot Pupus, tilar dunga
Marhum Marhum, jenatna Marhum, suargi
Memeh, samemehna Sateuacanna Sateuacanna
Mending, leuwih hade Langkung sae Langkung sae
Meujeuhna Meujeuhna Cekap
Meueun Panginten Panginten
Mimimti, mimitina Kawitna Kawitna
Minangka Etang-etang Etang-etang
Mindeng, remen Sering Sering
Minyak Lisah Lisah
Muga Mugi Mugia
Mupakat, rempug Mupakat, rempug Rempag
Murah Mirah Mirah
Najan, sanajan Sanaos Sanaos
Ngan Mung Mung
Ngaran Wasta, nami Jenengan, kakasih
Ngeunah Ngeunah Raos
Ngora Ngora Anom
Nini Pun nini Tuang eyang
Nyaho Terang Uninga
Nyaring Nyaring Teu acan kulem
Nyolowedor Nyolowedor Midua maha
Obat, ubar Obat, ubar Landog
Ogan, ondang Ondang Ulem
Ome,ngomean,menerkeun Ngalereskeun Ngalereskeun
Paham Paham,ngartso Ngartos
Paju, maju Majeng Majeng
Pake, make Nganggo Nganggo
Palangsiang, bias jadi Tiasa jadi Tiasa jadi
Palire, malire Malire Merhatoskeun
Pamajikan Pun bojo Tuang rayi
Pancuran, kamar mandi Jamban Jamban
Pandeuri Ti pengker Ti pengker
Pang, pangna, nu matak Nu mawi Nu mawi
Panggih, manggih, nimu Mendak Mendak
Pangkat, kadudukan Kadudukan Kalungguhan
Pangku, mangku Mangku Mangkon
Panon Panon Soca
Pantar, sapantar Sapantar Sayuswa
Paribasa Paripaos Paripaos
Pariksa, mariksa Mariksa Marios
Parna Repot Wales
Paro, saparo Sapalih Sapalih
Pasti, tangtu Tangtos Tangtos
Pati, teu pati Teu patos Teu patos
Patuh, matuh Matuh Linggih
Payung Payung Pajeng
Pedah Ku margi, jalaran Rehing
Penta, menta Neda, nyuhunkeun Mundut
Pecak, mecak, nyoba Nyobi Nyobi
Pencet, mencetan Meuseulan Meuseulan
Percaya Percanten Percanten
Perlu Perlu Peryogi
Permisi Permios Permios
Peuting Wengi Wengi
Pihape, mihape Wiat Ngaweweratan
Piker Piker Manah
Piligenti Piligentos Piligentos
Pindah Pindah Ngalih
Pingping Pingping Paha
Pipi Pipi Damis
Poe Dinten Dinten
Poho Hilap Lali
Potong, popotongan Patilasan Patilasan
Puasa Puasa Saum
Puguh, tangtu Tangtos Tangtos, kantenan
Purun Purun Kersa
Rarabi Rarabi Garwaan
Raksa, pangraksa Pangraksa Panangtayungan
Ramo Ramo Rema
Rampes Mangga Mangga
Rasa, rumasa Rumaos Rumaos
Rea, loba Seueur Seueur
Receh Receh Artos alit
Reujeung Bareng Sareng
Reuneuh Kakandungan Bobot, ngandeg
Reureuh Reureuh Ngaso
Rieut Rieut Puyeng
Ripuh Ripuh Repot
Robah Robah Robih
Roko, ududeun Rokok Sesepeun
Rua, sarua Sarupi, sami Sarupi, sami
Rusuh, rurusuhan Enggal-enggalan Enggal-enggalan
Saba, nyaba Nyanyabaan Angkat-angkatan
Sabot Keur waktu Waktos
Sabuk, beubeur Beubeur Beulitan
Sadia Sayagi Sayagi
Sakeudeung Sakedap Sakedap
Salah Lepat Lepat
Salahsaurang Salahsawios Salahsawios
Salaki Pun lanceuk Caroge, tuang raka
Salamet Salamet Wilujeng
Salat, solat Sambeang Netepan
Salesma Salesma Pileg
Salempang, hariwang Salempang Salempang, rajeg manah
Salin, disalin Disalin Gentos
Samak Amparan Amparan
Sampak, nyampak Nyampak Nyondong, kasondong
Samping Sinjang Sinjang
Sanding, kasanding Kasanding Kasumpingan
Sanggeus Saparantos Saparantos
Sanggup Sanggem Sanggem
Sare Mondok Kulem
Sarerea Sadayana Sadayana
Sarta, jeungna deui Sareng Sareng
Sarua Sami Sami
Sasarap Sasarap, neda Tuang
Sawah Sawah Serang
Sejen Sejen Sanes
Seleh, nyelehkeun Masrahkeun Nyanggakeun,ngahaturkeun
Selewer, nyelewer Midua hate Midua manah
Semah Tamu Tamu
Sesa, kari Kantun Kantun
Sebut Sebat Sebat
Serah, nyerahkeun Mirak Mirak, ngeser
Seubeuh Sesek Wareg
Seuri Seuri Gumujeng
Siar, nyiar Milari Milari
Sibanyo Sibanyo Wawasuh
Sirah Sirah Mastaka
Sirit Larangan Larangan
Sisir Pameres Pameres
Soara, sora Sora Soanten
Sorangan Sorangan Nyalira
Sore Sonten Sonten
Sugan, manawi Manawi Manawi
Suku Suku Sampean
Sunat, nyunatan Ngabersihan Nyepitan
Sungut Cangkem Baham
Supaya Supados Supados
Surat Serat Serat, tetesan
Suweng Suweng Kurabu, gwang
Tabeat Adat Panganggo
Tadina Awitna, kawitna Kawitna
Tai Kokotor Kokotor
Taksir, ngira Nginten-nginten Nginten-nginten
Taktak Taktak Taraju
Talatah Wiat saur Wiat saur
Tambah Tambih Wuwuh
Tampa Tampi Tampi
Tanda, ciri Tawis Tawis
Tangen, katangen Kanyahoan Kauninga
Tangtung, nangtung Nangtung Ngadeg
Tanya Taros Pariksa
Tapi Nanging Nanging
Tarang Tarang Taar
Tarima Tampi Tampi
Tawar, nawar Nawis Mundut
Tayoh-tayohna Rupina Rupina
Teang, neangan Milari Milari
Tenjo, nenjo, nempo Ningal Ningali
Tepi Dugi Dugi
Tere Tere Kawalon
Tereh Enggal Enggal
Teleg, teureuy Teleg Telen
Tembang, nembang Nembang Mamaos
Tepi, nepi Dugi Dugi
Tepung Tepang Tepang
Terus Teras Teras
Teundeun Simpen Simpen
Tincak Tincak Dampal
Titah, nitah, jurung Ngajurungan Miwarangan
Tonggong Tonggong Pungkur
Topi, dudukuy Topi, dudukuy Tudung, langgukan
Tulis Tulis Serat
Tulung, pitulun Pitulung Pitandang
Tulus Cios Cios
Tuluy Teras, lajeng Teras, lajeng
Tumpak Tumpak Tunggang
Tunggu Antos Antos
Turun Turun Lungsur
Ucap Ucap Kedal, lisan
Ulah Teu kenging Teu kenging
Ulin Ulin Ameng
Umur Umur Yuswa
Urus, nguruskeun Ngalereskeun Ngalereskeun
Urut Tilas Tilas
Utama Utami Utami
Waktu Waktos Waktos
Wani Wantun Wantun
Waras Cageur Damang
Wareh, sawareh Sapalih Sapalih
Warga, dulur Wargi Wargi
Watara, sawatara Sawatawis Sawatawis
Wawuh Wanoh, kenal Kenal
Wedak Pupur Pupur
Wedal Wedal Weton
Wilang, kawilang Kaetang Kaetang
Wudu Wulu, wudu Abdas
SUNDA - INDO Angger = Tetap Ayakan = Saringan
A Anggo = Pakai Ayeuna = Kini/Sekarang
Aang = Kakak Anggoan = Pakaian
Abah = Bapak Angkat = Pergi B
Abdi (sim) = Saya Angkeng = Pinggang Babar = Lahir
Abot = Berat Angkeub = Mendung Babaturan = Teman
Acan = Belum Angkeut = Dagu Badag = Besar
Acuk / Raksukan = Pakaian Anjang = Mengunjungi Bade = Akan
Adat = Tabiat Anjeun = Anda / Kamu Bagean = Bagian
Adeuk = Akan Anjeunna = Dia/ia/beliau Bagel / Ngabagel = Keras /
Adi = Adik Anom = Muda Mengeras
Adigung = Angkuh Antawis = Antara Bagja = Bahagia
Adil = Adil Anteur = Antar Bagong = Ba-bi Hutan
Agan = Tuan Antos = Tunggu Baham = Mulut
Ageung = Besar Antuk / Antukna = Akhirnya Baheum = Kulum
Agul = Bangga / Sombong Anu/nu = Yang Bahe = Tumpah
Aheng = Aneh / Ganjil Anyar = Baru Baheula = Dahulu
Aing (kasar) = Saya Aos = Baca Bajing = Tupai
Ajag = Srigala Apa = Bapak Bakal = Akan
Ajeng = Mengajukan Apal = Hafal Balad = Teman
Ajleng /Ngajleng = Lompat / Api-api = Pura-pura Balanak = Belanak
Melompat Aprak = Jelajah Balang = Lempar
Akang = Kakak Apu = Batu Kapur Balangsak = Melarat /
Akar = Akar Arek / Rek = Akan Miskin
Aki = Kakek Areung = Arang Baledog = Lempar
Aksara = Tulisan / Huruf Arit = Celurit Baleg = Dewasa
Ali = Cincin Artos = Uang Baleuy = Tidak terlalu panas
Alim = Tidak Mau Asa = Sepertinya Balik = Pulang
Alit = Kecil Asak = Masak / Matang Balong = Kolam
Almenak = Almanak Asin = Asin Balung = Tulang
Alo = Keponakan Astana = Pekuburan Bancet = Katak Berekor
Alung = Lempar Astra = Wajah (anak katak)
Alus,Sae = Bagus Asup = Masuk Bangga = Ribet
Amang / Emang = Paman Atah = Mentah Bangir = Mancung (Hidung)
Amarah = Emosi Atanapi = Atau Bangkawarah = Kurang Ajar
Ambeh = Agar Atawa = Atau Bangke = Bankai
Ambek = Marah Ateul = Gatal Bangkong = Katak
Ambekan = Hawa Nafsu Atik = Didik / Ajar Bangkuang = Bengkuang
Ambeu = Mencium Bau Atikan = Ajaran Bango = Bangau
Ambu = Ibu Atoh = Senang Bantos = Bantu
Ameng = Bermain Atos = Sudah Bantun = Bawa
Amis = Manis Atra / Jatra = Jelas Baraya = Saudara
Ampar = Tilam Awak = Tubuh/Badan Bared = Tergores
Ampir = Hampir / Nyaris Awang-awang = Angkasa Bareuh = Bengkak
Anak = Anak Awewe = Perempuan / Bari (katuangan) = Basi
Ancin = Sedikit Makan Wanita Baruk = Begitukah ?
Anclub = Turun ke air Awi = Bambu Barusuh = Sariawan
Ancur = Hancur Awis = Mahal Basa = Bahasa
Andiprek = Lesesan Awon = Jelek Basa = Ketika, Saat
Anduk = Handuk Aya = Ada Baseuh = Basah
Angel / Anggel = Bantal Ayak = Saring Basisir = Pesisir
Bati = Laba Beungkeut = Ikat Bumi = Rumah
Batur = Orang Lain Beurang = Siang Bungah = Gembira
Bau = Bau Beurat = Berat Buni = Tersembunyi
Bawa = Bawa Beureum = Merah Buntut = Ekor
Bayah = Paru-paru Beurit = Tikus Bureuteu = Gendut
Bayawak = Biawak Beusi = Besi Buru = Lekas
Bayeungyang = Gerah Beuteung = Perut Buruan = Halaman rumah
Bayuhyuh = Gemuk Bewara = Berita Buruh = Upah
Beak = Habis Biang = Ibu Burung = Gila
Beas = Beras Biantara = Pidato Butuh = Perlu
Bebene = Kekasih Bieu = Barusan Butut = Jelek
Bedegong = Bandel Bikang = Betina Buyur = Anak Katak
Bedil = Senjata Laras Bilatung = Belatung
Panjang Binangkit = Kreatip C
Bedog = Golok Bingah = Gembira Caah = Banjir
Begal = Perampok Bingah = Geraham Caang = Terang
Begang = Kurus Bingung = Kalut Cabak = Raba
Begu = Anak **** Bireuk = Tidak kenal Cabok = Tampar
Beha = Bra Bisluit = SK = Surat Cacag = Cincang
Beja = Kabar / Berita keputusan Cadu = Tak pernah
Beke = Pendek Bitis = Betis Cagak = Cabang
Bekong = Mug Besar Bitu = Meledak Cageur = Sehat
Belegug = Bodoh / Tolol Biwir = Bibir Cai = Air
Belejog / Kabelejog = Tipu / Bobo = Tidur Cakcak = Cecak
Tertipu Bobo = Lapuk Caket = Dekat
Belenyeh = Tertawa Kecil Boboko = Bakul Calacah = Abu Rokok
Belesek = Amblas Bobos = Kentut Calakan = Rajin
Belet = Bodoh Bobotoh = Pendukung Calana = Celana
Bencong = Waria Bodas = Putih Caletot / Kacaletot =
Bendu = Marah Bodo = Bodoh Keceplosan Ngomong
Bener = Benar Bodor = Lawak Calik = Duduk
Bengkok = Lengkung / Boga = Punya Candak = Bawa, Ambil,
Melengkung Bojo = Isteri Bawa
Bengkung = Bongkok / Boloho = Bodoh Cangcang = Tambat
Lengkung Bolokot = Kotor oleh Cangked = Tambat
Bentang = Bintang Lumpur Cangkeng = Pinggang
Bentar = Sambar (Petir) Bongoh = Lengah Cangkurileung = Burung
Benten = Beda Bosen = Bosan Kutilang
Bere / Mere = Beri / Buah = Mangga Cape = Capai, Lelah
Memberi Budah = Buih Capit = Jepit
Berehan = Sopan Budak = Anak Caram = Larang
Beresih = Bersih Bueuk = Burung Ahntu Carang = Jarang
Beresin = Bersin Bujal = Udel Carek = Larang
Berkat = Bingkisan Bujangan = Jejaka Careham = Geraham
Beuheung = Leher Bujur = Pantat Carengcang = Jarang
Beulah = Belah Buk-Bak = Obrak-Abrik (barang di toko)
Beuleum = Bakar Buktos = Bukti Careuh = Musang
Beuli = Beli Buku = Buku Caringin = Beringin
Beulit = Lilit Bulan = Bulan Carios = Cerita
Beungeut = Wajah Bulao = Biru Carita = Cerita/Kisah
Beunghar = Kaya Buleud = Bulat Caroge = Suami
Carpon (carita pondok) = D E
Cerpen (Cerita pendek) Dadali = Burung Garuda Eces = Jelas
Cawet = Celana Dalam Daek = Mau Edeg = Stress, Gila, Pandir
Cekap = Cukup Dago = Tunggu E'e = Beol
Ceker = Kaki (unggas) Dahar = Makan Ekek = Burung Betet
Cempor = Lampu Minyak Dahuan = Kakak Ipar Eleh = Kalah
Cenang = Bisul Dalapan = Delapan Eleketek = Gelitik
Cengek = Cabai Rawit Damang = Sehat Elmu = Ilmu
Cengkat = Bangun (dari Damar = Lampu Embe = Kambing
duduk) Damel = Kerja Embung = Tidak Mau
Centang = Sentil Damis = Pipi Empang = Kolam
Cepil = Telinga Dampal = Telapak Emut = Ingat
Cerewed = Cerewet Dangdan = Rias Endah = Indah
Ceudeum = Mendung Dangdos = Rias Endeur = Bergetar
Ceuk = Kata Danget = Saat Endog = Telur
Ceuli = Telinga Dangu = Dengar Enggal = Cepat
Ceumpal = Lap Darehdeh = Ramah Enggeus = Sudah
Ceurik = Tangis / Menangis Datang = Tiba / Sampai Engke = Nanti
Ciak = Anak Ayam Datang = Sampai Enjing = Besok
Ciduh = Ludah Dayeuh = Kota Enjing = Pagi
Cikur = Kencur De-et = Dangkal Enjing-enjing = Pagi-pagi
Cilaka = Celaka Denge (kasar) = Dengar Entog = Bebek
Cileuh = Belek / Kotoran Deudeuh = Sayang Entong = Jangan
Mata Deui = Lagi Enya = Iya
Cingceng = Gesit Deukeut = Dekat Era = Malu
Cingcin = Cincin Deuleu (kasar) = Lihat Etang = Hitung
Cingir = Kelingking Deungeun = Teman Etangan = Hitungan
Cingogo = Jongkok Deungeunna = Lauk Pauk Eueut = Minum
Cipruk = Basah Dewek (kasar) = Saya Eujeung = Dengan
Ciri = Tanda Diajar = Belajar Euleum = Cukup
Citak = Cetak Digjaya = Sakti Eunteung = Cermin
Ciwit = Cubit Dina = Pada / Di Euntreup = Hinggap
Cobi = Coba Dines = Dinas Eurad = Jerat
Coet = Cobek Dinten = Hari Eureun = Berhenti
Cokor = Kaki (binatang) Diuk = Duduk Eusi = Isi
Cokot = Ambil Doja = Ganggu / Coba
Colok = Jotos Domba = Biri-biri G
Comel = Banyak Omong Dongkap = Tiba / Sampai Gabrug = Terkam
Comot = Mengambil Sedikit Du'a = Do'a Gado = Dagu
Congcorang = Belalang Dudukuy = Topi Gaduh = Punya
Sembah Dugi = Tiba Gajih = Lemah
Coplok = Lepas / Terlepas Duit = Uang Galengan = Pematang
Cucuk = Duri Duka = Tidak Tahu sawah
Cucunguk = Kecoa Dulur = Saudara Galeuh = Beli
Cukang = Jembatan Dumasar = Berdasarkan Galing = Ikal
Cunihin = Genit (laki-laki) Dunungan = Majikan Galumbira = Bergembira
Cupu = Kotak Dunya = Dunia Galungan = Gumul /
Cureuleuk = Jeli Dupak = Senggol Bergumul
Cureuleuk = Berbinar (mata) Duriat = Perasaan Cinta Galur = Jalan
Curuk = Jari Telunjuk Duruk = Bakar Gampang = Mudah
Gampil = Mudah
Gampleng = Tampar Gorobag = Gerobak Hayu = Ayo / Mari
Gancang = Cepat Gugah = Bangun Tidur He es = Tidur
Gandeng = Berisik Gugunungan = Bukit Hejo = Hijau
Gantar = Galah Gugusi = Gusi Hemeng = Heran
Ganti = Ganti Guguyon = Humor Henteu = Tidak akan
Gapura = Gerbang Guha = Goa Herang = Bening / Jernih
Garing = Kering Gula = Gula Hese = Susah
Garo = Garuk Guludug = Guntur Heu euh = Iya
Garong = Pencuri Gumbira = Gembira / Girang Heubeul = Dahulu
Garwa = Istri Gumilang = Gemilang Heulang = Elang
Gawe = Kerja Gumujeng = Ketawa Heuleut = Saat
Gawir = Jurang Gundam = Gigau Heureut = Menyempit
Gayor = Sangga Gurilap = Gemerlap Heureuy = Gurau
Gayot = Gantung Hideng = Rajin
Gede = Besar H Hidep = Kamu
Gedong = Gedung Halabhab = Dahaga / Haus Hideung / Hideung Lestreng
Gegel = Gigit Halimpu = Merdu = Hitam / Hitam Legam
Geheng = Hangus Halimun = Kabut Hieum = Rindang
Gehgeran = Latah Halis = Alis Hiji = Satu
Geleng = Gilas / Lindas Halodo = Musim kering Hilap = Lupa
Gelo = Gila Halu = Alu Hileud = Ulat
Gelut = Berkelahi Hambar = Tawar Hilik = Awas
Gembul = Lahap Hampang = Ringan Hilir = Ilir
Genep = Enam Hampas = Ampas Hipu = Empuk / Lunak
Gentos = Ganti Hamperu = Empedu Hirup = Hidup
Gepok = Tumpuk Hampura = Maaf Hitut = Kentut
Gering = Sakit Hanaang = Dahaga / Haus Honcewang = Bimbang
Gero / Ngageroan = Panggil Handap = Bawah / Rendah Hoream = Malas
/ Memanggil Haneut = Hangat Hoyong = Mau / Ingin
Getek = Geli Hanjakal = Menyayangkan Hu ut = Gabah
Geter = Getar Hanjelu = Sesal Hudang = Bangun Tidur /
Getih = Darah Hanyir = Amis Bangkit
Getok = Jitak Hapa = Hampa Huis = Uban
Getol = Rajin Hapunten = Mohon maaf Hujan = Hujan
Geugeut = Sayang Harangasu = Jelaga Hulu = Kepala
Geulang = Gelang Haratis = Gratis Huma = Ladang
Geuleuh = Jijik Harep = Harap Huntu (kasar) = Gigi
Geulis = Jelita Hareudang = Gerah Hurang = Udang
Geumpeur = Gugup Hareup = Depan Hurung = Nyala
Geuneuk = Lebam Harewos = Bisik Hutang = Utang
Geunjleung = Tersiar Hariring = Dendang Hyang / Sanghyang = Dewa
Geutah = Getah Hariwang = Cemas
Gigir = Sebelah / Samping Harkat = Martabat I
Gimir = Jerih Harti = Arti Ibak = Mandi
Girimis = Gerimis Hartos = Arti Iber = Kabar
Gitek = Goyang Haseum = Asam (rasa) Ibing = Menari
Giwang = Anting Haseup = Asap Ibu = Ibu
Godog = Rebus Haur = Bambu Ibun = Embun
Gogog = An-jing Hawek = Loba Ical = Jual
Gohgoy = Batuk Hayam = Ayam Ical = Hilang
Goreng = Jelek Hayang = Mau / Kepingin Icip = Cicip
Idek = Didekatkan Jampana = Joli Kadek = Sambit
Ieu = Ini Jampe = Mantera Kadongdong = Kedongdong
Iga = Rusuk Janari = Pagi Buta Kadongkapan = Kedatangan
Igel = Menari Jandela = Jendela Kaduhung = Menyesal
Ijid = Jijik Jangar = Pusing Kaen = Kain
Ilahar = Normal Janggot = Janggut Kagoda = Tergoda
Imah = Rumah Jangjang = Sayap Kagungan = Punya
Imbit = Pantat Jangji = Janji Kahatur = Kepada
Impleng = Membayangkan Jangkorang = Tinggi Kurus Kai = Kayu
Imut = Senyum Jangkrik = Jangkrik Kajabi = Kecuali
Incer = Incar Jangkung = Tinggi (ukuran Kajajaden = Jejadian
Incok = Encok tubuh) (mahluk jadi-jadian)
Incu = Cucu Janten = Jadi Kakandungan = Hamil
Indit = Pergi Japati = Merpati Kalangkang = Bayangan
Indung = Ibu Jaram = Kuman Kalapa = Kelapa
Inget = Ingat Jarhiji = Jari Manis Kaleng = Aping
Inggis = Gelisah Jarum = Jarum Kaler = Utara
Ingkab = Ketiak / Ketek Jauh = Jauh Kalih = Juga
Ingkig = Pergi meninggalkan Jawer = Janger Ayam Kalong = Kelelawar
Ingon = Ternak Jempling = Sepi / Sunyi Kamar = Kamar
Injeum = Pinjam Jempol = Ibu Jari Kamari = Kemarin
Injuk = Ijuk Jenengan = Nama Kampak = Kapak
Inohong = Tokoh Jero = Dalam Kampungan = Norak
Inteun = Intan Jeung = Dan / Dan Kandel = Tebal
Ipis = Tipis Jibreg = Basah Kuyup Kanggo = Untuk
Iraha = Kapan Jiga = Seperti Kangkalung = Kalung
Irong = Lihat Jilid = Jilid Kanyaho = Pengetahuan
Irung = Hidung Jiwa = Jiwa Kaos Sangsang = Singlet
Ised = Geser Jugjug = Tuju Kaping / Ping = Tanggal
Isin = Malu Jujuluk = Gelar Kapungkur = Dahulu
Istenan = Memperhatikan Jujur = Jujur Kaput = Jahit
Isteri = Wanita / Perempuan Jumblah = Jumlah Karang = Tahi Lalat
Isuk = Besok Jumpalit = Salto Karaton = Istana
Isuk = Pagi Jungkrang = Jurang Kareueut = Manis Sekali
Isukan = Besok Juntrung = Menjadi Kareunang = Gerah
Isuk-isuk = Pagi-pagi Juragan = Tuan Karunya = Kasian / Iba
Itu = Itu Juralit = Salto Kasetrum = Tersengat Listrik
Itung = Hitung Jurig = Hantu Kasuat-suat = Teringat-ingat
Iuh = Teduh Juru = Sudut Katel = Wajan
Iwal = Kecuali Katuhu = Kanan
K Kaula = Saya
J Ka = Ke Kawas = Seperti
Jaga = Kelak Ka Dieu = Ke Sini Kawasa = Kuasa
Jagjag = Sehat Ka Ditu = Ke sana Kawentar = Mashur
Jagong = Jagung Kabeh = Semua Kawih = Lagu
Jail = Jahil Kabentar = Tersambar Kawilang = Terbilang
Jajaka = Jejaka / Pemuda Kabiri = Kebiri Kawit = Berasal
Jajaten = Ilmu Kesaktian Kabogoh = Kekasih Kawon = Kalah
Jalma = Manusia/orang Kaca = Halaman (buku) Kawung = Enau
Jalmi = Manusia/orang Kacida = Amat Sangat Kayas = Merah Muda / Pink
Jalu = Jantan Kade = Awas Kebon = Kebun
Kecap = Kalimat Koceak = Jerit Laat = Telat
Kedul = Pemalas Kojor = Meninggal / Mati Lada = Pedas
Kelek = Keliak / Ketek Kolor = Celana Dalam Lahan = Tanah
Kelenci = Kelinci Kolot = Tua Lain = Bukan
Kelir = Warna / Corak Komo = Apa Lagi Lajeng = Kemudian /
Kembang = Bunga Konci = Kunci Selanjutnya
Kempel = Kumpul Koneng = Kuning / Kunyit Laki Rabi = Suami Istri
Kempelan = Perkumpulan Kongkorong = Kalung Lalab = Lalap
Kenca = Kiri Kored = Kais Lalaki = Laki-laki
Kenging = Dapat Koret = Pelit / Kikir Laleur = Lalat
Kentel = Kental Korong = Upil Lali = Lupa
Kenteng = Genteng Koropak = Bagian Dari Laluasa = Leluasa
Kenyed = Hentak Koropok = Berlubang Lambar = Lembar
Kenyot = Isap Koropos = Keropos Lambey = Bibir
Keok = Kalah Korsi = Kursi Lami = Lama
Kerek = Mendengkur Kosok = Gosok Lamokot = Belepotan
Kerekeb = Terkam Ku = Oleh Lamot = Jilat
Kerepus = Topi Kuar = Anak Kutu Rambut Lampah = Jalan yang
Keretas = Kertas Kuciwa = Kecewa ditempuh
Kersa = Mau / Sanggup Kudu = Harus Lamping = Pinggir Gunur
Kesang = Keringat Kueh = Kue Lampuyang = Lempuyang
Kesed = Sepet / Sepat Kukupu = Kupu-kupu Lamun = Jika / Bila
Keuheul = Jengkel / Geram Kulah = Kolam Lana = Abadi
Keukeuh = Memaksa Kulambu = Kelambu Lanceuk = Kakak
Keukeup = Peluk Kulawarga = Keluarga Lancingan = Celana
Keuneung = Tumit Kulawargi = Keluarga Landong = Obat
Keupeul = Genggam Kulem = Tidur Langgam = Lagu
Keureut = Iris Kulon = Barat Langit = Langit
Keusik = Pasir Kulub = Rebus Langki = Langka
Keuyeup = Kepiting Sawah Kulutus = Gerutu Langkung = Lebih
Kiat = Kuat Kumaha = Bagaiman Langlang, ngalanglang =
Kiceup = Kedip Kumbah = Cuci Langlang, melanglang
Kidul = Selatan Kumeli = Kentang Langlayangan = Layang-
Kieu = Begini Kumis = Kumis layang
Kiih = Kencing Kunaon = Kenapa Lantaran = Karena
Kila-kila = Tanda-tanda Kuncen = Juru kunci Lantera = Lentera
Kinca = Cairan gula aren Kunyit = Jawawut Lauk = Ikan
Kinten = Kira Kunyuk = Kera Laun = Lambat
Kinten-kinten = Kira-kira Kuping = Dengar Lawas = Lama
Kintun = Kirim Kurang = Kurang Lawon = Kain
Kirang = Kurang Kuring = Saya Layad / Layat = Jenguk
Kiridit = Kredit Kuris = Cacar Layeut = Selalu Bersama
Kirik = Anak ****** Kuru = Kurus Layon = Kain
Kiripik = Keripik Kurung = Kandang Burung Layung = Lembayung
Kiruh = Keruh Kurupuk = Kerupuk Le eh = Mencair
Kitu = Begitu / Demikian Kusir = Kusir Lebar = Sayang
Kiwa = Kiri Kusumah = Kesuma Lebet = Masuk
Kiwari = Sekarang Kutang = Bra Lebu = Abu Gosok
Kiwari = Kini Kuya = Kura-kura Ledis = Habis tidak tersisa
Kobok = Memasukan Lega = Lebar / Luas
Tangan L Leketek = Gelitik
Lekoh = Kental (kopi) Lodaya = Harimau Mastaka = Kepala
Lelepen = Cincin Loket = Dompet Matak = Membuat / Akan
Leleson = Istirahat Lolong = Buta Matang = Seimbang
Lemah Cai = Tanah Air Lomari = Lemari Mateni = Membunuh
Lembur = Desa / Kampung Londok = Bunglon Maung = Harimau
Lemes = Halus Longok = Kunjung Mayit = Mayat
Lempeng = Lurus Losin = Lusin Medit = Kikir
Lengkah = Langkah Ludes = Habis tidak tersisa Melak = Tanam
Lenglang = Cerah Ludeung = Berani Mencrang = Berkilau
Lengoh = Tidak Bawa Apa- Luhung = Tinggi (derajat) Mengkol = Belok
apa Luhur = Tinggi / Atas Mengpar = Lempar
Lentah = Lintah Luhureun = Diatas Menta = Minta
Leot = Setrika Lukut = Lumut Meong = Harimau
Lepat = Salah Lumangsung = Terjadi Meri = Itik
Leres = Benar / Betul Lumpat = Lari Meri = Bebek
Lesot = Lepas Luncat = Loncat Meser = Membeli
Letah = Lidah Lungguh = Pendiam Metot = Tarik
Letak = Jilat Lungsur = Turun Meumpeun = Menutup
Letoy = Lemah Mata
Leuit = Lumbung M Meunang = Menang
Leuleus = Lemas Madu = Madu Miceun = Buang
Leumeung = Lemang Maehan = Membunuh Mieling = Mengenang
Leumpang = Jalan Maenya = Masa Milu = Ikut
Leungeun = Tangan Mahiwal = Janggal / Tidak Mimiti = Mulai
Leungit = Hilang / Lenyap Mungkin Minantu = Menantu
Leupeut = Lontong Majeng = Maju Mindeng = Sering / Kerap
Leutak = Lumpur Maksad = Maksud / Hasrat Mios = Berangkat / Pergi
Leutik = Kecil Makuta = Mahkota Mitoha = Mertua
Leuweung = Hutan Malengpeng = Lempar Batu Modol = Beol
Leuweung Geledegan = Males = Malas Mojang = Gadis /
Hutan Rimba Maling = Pencuri Perempuan
Leuwi = Kolam Pemandian Mamang = Paman Molelel = Asin Sekali
Leuwi = Lubuk Mana = Mana Moncorong = Terik
Leuwih = Lebih Manah = Hati (matahari)
Liang = Lobang Manawi = Barangkali / Jika Mondok = Inap / Tidur
Liat = Alot Mandi = Mandi Mongkleng = Gulita
Lieuk = Toleh Maneh = Kamu / Engkau Mo-nyet = Kera
Lieur = Pusing Manehna = Dia / Ia Moro = Buru
Lila = Lama Mangga = Silakan Motekar = Kreatip
Lilir = Bangun Tidur Manggu = Manggis Muhun = Iya
Lima = Lima Manggul = Pikul Muka = Buka
Limpeuran = Lupa / Pelupa Mangkukna = Kemarin Lusa Mulih = Pulang
Lindeuk = Jinak Mangrupa = Berupa Mumuncangan = Mata Kaki
Linggih = Tinggal / Berdiam Mangsa = Saat Muncrat = Mancur
di / Duduk Mangsi = Tinta Munding = Kerbau
Lini = Gempa Mantep = Mantap Mung = Cuma / Hanya
Lintuh = Gemuk Manuk = Burung Munggaran = Pertama
Lisa = Telur Kutu Rambut Maot = Meninggal dunia Murag = Jatuh
Lisung = Alu Margi = Karena Murangkalih = Anak Kecil
Loba = Banyak Masang = Pasang Muriang = Demam
Lonceng = Bel Masih = Masih Muringkak = Merinding
Mutu = Ulekan Nini = Nenek Padaharan = Perut
Mutuskeun = Memutuskan Notog = Meluncur Paeh = Meninggal / Mati
Notog = Todong Pageto = Besok Lusa
N Nuju = Sedang Pahatu = Piatu
Naek = Naik Numpak = Menaiki Pahatu Lalis = Yatim piatu
Namba = Menimba Nyaah = Sayang Pait = Pahit
Nam = Nama Nyaeta = Yaitu / Ialah Pajaratan = Kuburan
Namung = Tetapi Nyaho = Tahu Pakarangan = Halaman
Nangkarak = Terlentang Nyakclak = Titik Air rumah
Nangkring = Mejeng / Nyalukan = Panggil / Pake = Pakai
Nongkrong Memanggil Palangkakan =
Nangkuban = Telungkup Nyambat = Memanggil Selangkangan
Nangtung = Berdiri Nyangkrung = Menggenang Palastik = Plastik
Naon = Apa Nyangsang = Tersangkut Palay = Mau
Narpati = Raja Nyaram = Melarang Palid = Hanyut
Nawis = Menawar Nyarek = Melarang Paling = Curi
Neda = Makan Nyarios = Bicara Palu = Palu / Martil
Nembe = Barusan / Baru Nyere = Lidi Pamajikan = Isteri
saja Nyeri = Sakit Pamarentah = Pemerintah
Nene = Nenek Nyeuneu = Berapi=api Pameget = Laki-laki
Nerekel = Panjat Nyeureud = Menyengat Pameunteu = Wajah
Ngabolekerkeun = (lebah) Panangan = Tangan
Membuka Rahasia Nyeuseuh = Mencuci Baju Panata Harta = Bendahara
Ngadeg = Berdiri Nyiksenan = Menyaksikan Panceg = Teguh
Ngadegdeg = Menggigil Nyiruan = Lebah Pancen = Tugas
Ngadegkeun = Mendirikan Nyiwit = Cubit Paneunggeul = Pemukul
Ngagaleong = Oleng Nyongcolang = Terbaik Pangambung = Hidung
Ngageol = Bergoyang Nyumput = Sembunyi Panganten = Pengantin
Ngagitek = Menari Nyuruput = Meminum / Pangaos = Harga
Ngahodhod = Menggigil Seruput Panitik = Penitih
Ngalamun = Melamun Panon = Mata
Ngalangkung = Lewat O Panonpoe = Matahari
Ngapung = Terbang Oge = Juga Panto = Pintu
Ngaran = Nama Ogo = Manja Pantrang = Tak pernah
Ngarasa = Merasa Olo-olo = Kolokan Panyawat = Penyakit
Ngareuah-reuah = Olok = Kebanyakan Paok = Curi
Menyemarakan Ombak = Gelombang Papada = Sesama
Ngarogahala = Membunuh Ondang = Undang Papah = Jalan
Ngawitan = Mulai Ondangan = Undangan Papatong = Capung
Ngenaan = Mengenai Ongkoh = Katanya Papay = Telusuri
Ngendong = Menginap Ongkos = Tarip Papendak = Bertemu
Ngeunah = Ngeunah Opat = Empat Parabot = Peralatan
Ngijih = Musim hujan Oray = Ular Paranti = Untuk (kegunaan)
Ngimpleng = Mengingat Orok = Bayi Parantos = Sudah
Nginum = Minum Paras = Cukur
Ngomong = Bicara P Parawan = Gadis / Perawan
Ngora = Muda Pacabakan = Pegangan / Pareum = Padam
Ngorondang = Merangkap Pekerjaan Paria = Pare
Nincak = Injak Pacilingan = WC di atas Parin = Serah / Memberikan
Nikah = Kawin kolam Parung = Jeram
Ningal = Lihat / Melihat Pacul = Cangkul Pasagi = Persegi
Pasanggiri = Lomba Piceun = Buang Rama = Bapak
Pasea = Bertengkar Pidang = Menampilkan Rambut = Rambut
Pasini = Janji Piding = Sekat Rame = Ramai
Pasir = Bukit Piit = Pipit Ramo = Jari
Pasisian = Kota Pinggiran Pikeun = Untuk / Teruntuk Rampak = Gabung /
Patali = Berkaitan Pilari = Cari Bersama-sama
Patlot = Pensil Pilih = Memilih Rampung = Beres
Patuangan = Perut Pinarep = Payudara Rampus = Rakus
Patut = Tampang Pingping = Paha Ranca = Rawa
Pawon = Dapur Pingpong = Tenis Meja Rancucut = Basah Kuyup
Payun = Depan Pinton = Tayang Randa = Janda
Pecut = Cambuk Pinter = Pintar Randa Bengsrat = Janda
Pedes = Lada Pipir = Samping Rumah Kembang
Pegek = Pesek Pirak = Cerai Ranggeum = Cengkram
Pek = Silakan Piraku = Masa Rangu = Renyah
Pelak = Tanam / Menanam Pireu = Bisu Raos = Enak
Pelem = Gurih Pisan = Sekali / Amat / Raraosan = Perasaan
Pelesir = Piknik Sangat Raray = Wajah / Muka
Pelong = Tatap Poe = Hari Rawayan = Jembatan
Pelor = Peluru Poe = Jemur Reang = Riuh
Pendak = Bertemu Poek = Gelap Receh = Uang Kecil
Pengker = Belakang Poho = Lupa Regot = Seruput
Pengkol / Mengkol = Belok / Pondok = Pendek Rehe = Rese
Membelok Pribados = Pribadi / Saya Rencang = Teman
Pengkolan = Belokan Sendiri Rengkog = Berhenti Tiba-
Pengpar = Larikan ke Pribumi = Tuan rumah tiba
sebelah Pulisi = Polisi Rengkuh = Hormat
Peot = Kurus Pulpen = Ballpoin Rengse = Selesai
Percanten = Percaya Pun Buang = Ibu Repeh = Hening
Perhatosan = Perhatian Punten = Maaf / Permisi Reueuk = Awan
Perkara = Hal / Perihal Pupuhu = Pemimpin/Ketua Reueus = Bangga
Perkawis = Hal / Perihal Pupus = Meninggal Reuma = Jari
Persaben = Tukang Minta- dunia/mati Reuneuh = Hamil
minta Pupus = Meninggal dunia Reungit = Nyamuk
Peryogi = Perlu Pupus = Hapus Reuwas = Terkejut
Pesak = Saku Purun = Jadi = Jadi Rewog = Lahap
Pesek = Kupas Purunyus = Genit Reyod = Reot
Peser = Beli Puseur = Tengah Rikrik = Hemat
Peso = Pisau Putra = Anak Ringkes = Ringkas
Pestol = Pistol Ringkid = Bawa
Peuncit = Gorok R Ririwa = Hantu
Peunteun = Nilai Rada = Agak Rohangan = Ruangan
Peura = Serak / Parau Ragaji = Gergaji Rompo = Jompo / Renta
Peureum = Pejam Ragrag = Jatuh Rorompok = Rumah
Peureut = Peras Raheut = Luka Ruhay = Bara Api
Peurah = Bisa Ular Rahul = Bohong Ruksak = Rusak
Peurih = Pedih Rahul = Bohong Rumaos = Merasa
Peuting = Malam Rajin = Giat Rumbah = Kumis
Peuyeum = Tape Raka = Kakak Rungsing = Ruwet
Pi = Bakal Raket = Intim Runtah = Sampah
Pias = Pudar Raksukan = Baju / Pakaian Rupa = Macam / jenis
Rupa-rupa = Aneka Satia = Setia Sirik = Iri
Rupi = Macam/jenis Sato = Binatang Situ = Telaga / Danau
Rusiah = Rahasia Saung = Gubuk Soak = Kaget
Rusuh = Terburu-buru Saur = Kata Soang = Angsa
Sawang = Bayang Sobat = Sahabat
S Sawareh = Sebagian Soca = Mata
Sabalikna = Sebaliknya Sayang = Sarang Sologoto = Ceroboh
Sabaraha = Berapa Sayogi = Sedia Solokan = Parit
Sabet = Sambit Sebat = Sebut Someah = Ramah-tamah
Sadaya = Semua Seep = Habis Sono = Rindu
Saderek = Saudara Segut = Semangat Sonten = Sore
Sae = Bagus Sejen = Lainnya Sora = Suara
Saeutik = Sedikit Selap = Sisip Soweh = Sobek
Saha = Siapa Semah = Tamu Sowek = Sobek
Sajabina = Kecil Sendal = Sendal Suan = Keponakan
Sakalor = Ayan Sentak = Gertak / Hardik Sugan = Jika
Saladah = Seladah Sepen = Kamar tidur Suku = Kaki
Salaki = Suami Sepuh = Tua Sumanget = Semangat
Salapan = Sembilan Serab = Silau Sumping = Datang / Tiba
Salatu = Uban Serat = Surat Sumuhun = Iya betul
Salawe = Dua Puluh Lima Seren = Serah Sungut = Mulut
Salempang = Kuatir Sering = Kerap Supa = Jamur
Salira (awak) = Badan Sesa = Sisa Supata = Sumpah
Samak = Tikar Sesah = Susah Surak = Sorak
Sambel = Sambal Seubeuh = Kenyang Sureum = Kabur
Sami = Sama Seueur = Banyak Susu = Payudara
Sampak = Sudah Ada Seukeut = Tajam Susukan = Sungai
Sampean = Kaki Seuneu = Api
Sampeur = Ajak Seungit = Wangi / Harum T
Sampurasun = Permisi Seupah = Sepah / Ampas Taar = Dahi / Jidat
Sanes = Bukan Seupan = Kukus Tabuh = Jam
Sanggem = Sanggup Seureud = Sengat Tajug = Surau
Sangka = Duga Seureuh = Sirih Taktak = Pundak
Sangki = Duga seuri = Senyum / Tertawa Talaga = Telaga / Danau
Sapagodos = Setuju Seuseup = Hisap Taliti = Cermat
Sapalih = Sebagian Sia (kasar) = Kamu Tambelar = Durhaka
Sapatu = Sepatu Siang = Siang Tambih = Tambah
Sapertos = Seperti Sieun = Takut Tamper = Endap
Saprak = Semenjak Siga = Seperti Tampik = Tolak
Sapuluh = Sepuluh Sihung = Taring Tampiling = Tampar
Sarakah = Tamak / Serakah Siki = Biji Tamu = Tamu
Sare = Tidur Siluman = Hantu Taneuh = Tanah
Sarebu = Seribu Simeut = Belalang Tanggara = Kabar
Sareng = Dan / Dengan Simpang = Mampir Tanggay = Kuku
Sarimbit = Sekeluarga Simpe = Sunyi Tangkal = Pohon
Sarua = Sama Simpen = Simpan Tangkeup = Rangkul
Sarupaning = Semacam Sinareng = Dengan Tangkub = Tengkurap
Sasab = Tersesat Sindang = Mampir Tanpadaksa = Cacat
Sasak = Jembatan Sirah = Kepala Tapak = Jejak
Sasapu = Menyapu Siram = Mandi Taraje = Tangga Bambu
Sasih = Bulan Sireum = Semut Taraju = Bahu
Tarang = Jidat / Dahi Timanten = Dari Mana W
Tarekah = Usaha Timburu = Cemburu Wadul = Bohong
Tarik = Keras (suara) Tincak = Injak Wahangan = Sungai / Kali
Tarik = Cepat (lari) Tinggal = Lihat Waja = Baja
Taros = Tanya Tipung = Tepung Waktos = Waktu
Tarumpah = Sandal Tiris = Dingin (suhu udara) Walagri = Sehat
Tatamu = Tamu Tisaprak = Sejak / Semenjak Waler = Jawab
Tatangga / Tatanggi = Tisoleda = Terpeleset Walirang = Belerang
Tetangga Titadi = Dari Tadi Walungan = Sungai
Tatih = Berdiri Tiwu = Tebu Waluya = Sehat
Tatu = Luka Tojos = Tusuk Wanara = Mo-nyet
Taun = Tahun Tonggoh = Tempat di atas Wanci = Waktu
Taun = Tahun Tonggong = Punggung Wangsul = Pulang
Tawis = Tanda (tangan) Torek = Tuli Wangun = Bangun
Teang = Cari Torowongan = Terowongan Wani = Berani
Tebih = Jauh Tuang = Makan Wanoh = Kenal
Tegal = Lapang Tuar = Tebang Wanoja = Gadis / Remaja
Tegalan = Tanah Lapang Tubruk = Tabrak Wantun = Sanggup
Tehel = Tegel Tujuh = Tujuh Waos = Gigi
Teke = Jitak Tukang = Belakang Waragad = Biaya
Tembang = Lagu Tulale = Belalai Wareg = Kenyang
Tembong = Kelihatan Tulung = Tolong Warsi = Tahun
Tempo = Lihat Tumbak = Tombak Wartos = Warta
Tengek = Leher Tumbila = Kutu Busuk Waruga = Badan
Tengen = Kanan Tunduh = Wasta = Nama
Tengtrem = Damai Kantuk....Mengantuk Wasuh = Cuci
Tenjo = Lihat Tundung = Usir Watek = Watak
Tepang = Jumpa Tunggara = Sedih / Merana Wates = Batas
Tepas = Teras Tungtung = Ujung Wawacan = Legenda
Tepung = Jumpa Tutung = Hangus Wawar = Memberi Kabar
Terang = Tau Tuur = Lutut / Dengkul Wawasan = Hikayat
Teras = Kemudian Wawuh = Kenal
Tere = Tiri U Wayah = Waktu
Teteh = Kakak perempuan Ucing = Kucing Wedak = Bedak
Teu = Tidak Udag = Kejar Weduk = Kebal
Teuas = Keras Udur = Sakit Wegah = Enggan
Teuing = Tidak Tau Ulah = Jangan Welas = Sayang
Teuleum = Selam Ulem = Undang Wengi = Malam
Teuneung = Berani Ulin = Main Wetan = Timur
Teunggeul = Pukul Umur = Usia Wetis = Betis
Ti = Dari Unggal = Tiap Weuteuh = Baru
Tiasa = Bisa Unggeuk = Manggut Widang = Bidang
Tihang = Tiang Ungkluk = WTS Widi = Ijin
Tiis = Dingin Uninga = Tau Wijaksana = Bijaksana
Tijalikeuh = Terpeleset Upami = Jika Wilangan = Bilangan
Tikoro = Tenggorokan Urang = Saya Wilujeng = Selamat
Tilar Dunya = Meninggal Urut = Bekas Wilujeng Enjing = Selamat
dunia Usik = Gerak Pagi
Tilas = Bekas Utami = Utama Wilujeng Siang = Selamat
Tilik = Teliti Uyah = Garam Siang
Tilu = Tiga
Wilujeng Sonten = Selamat Bergembira = galumbira
Sore Bergoyang = Ngageol,
Wilujeng Wengi = Selamat B Ngagitek
Malam Berkaitan = Patali
Winojakrama = Lomba Ba-bi hutan = Bagong Berkelahi = Gelut
Wios = Biar Badan = Awak, Waragad Berkilau = Mencrang
Wungkul = Hanya / saja Bagian = Bagean Besar = Ageung, Gede,
Wuruk = Mengajar Bagus = Sae, Alus Badag
Wuwung = Atap Bahagia = bagja Besi = Beusi
Bahu = Taraju, Pundak, Besok = Enjing, Isuk
Y Taktak Besok Lusa = Pageto
Yen = Bahwa Baju = Raksukan, Anggoan, Betet = Ekek
Yuswa = Usia Acuk Betis = Bitis, Wetis
Ballpoin = Pulpen Bibir = Lambey, Biwir
Bambu = Awi/Haur Bidang = Widang
Bangun Tidur = Gugah, Bilangan = Wilangan
INDO - SUNDA Hudang (bahasa kasar) Bintang = Bentang
A Bantu = Bantos ; Bantuan = Biru = Bulao
Bantosan ; Membantu = Bisa = Tiasa
Ngabantos, Ngabantuan Bisa kenalan gak = Tiasa
Abu = Kekebul Bapak = Pun Bapa, Tuang wanoh teu
Abu Rokok = Calacah Rama Bodoh = Bodo, Boloho
Ada = Aya Baru = anyar Bra = Kutang, Beha
Adalah = Nyaeta Barusan = Nembe, Bieu, Buka = Muka
Adik = Rai, Adi, Pun Adi Karek Bieu Bukan = Sanes, Lain
Air = Cai Batas = Wates Bukit = Gugunungan
Ajar = Wuruk, Atik ; Belajar Batu = Batu Bulan = Sasih (Almanak),
= Diajar ; Ajaran = Wurukan, Batu Kapur = Apu Bulan
Atikan Bawah = Handap Bulan Sabit = Bulan Sapasi
Akan = Bade, Arek Bayangan = Sawangan Bumi = Dunya
Akan = Bakal Bayang-bayang = Burung = Manuk
Alis = Halis Kalangkang Burung Hantu = Bueuk
Alis = Halis = Kening Bayi = Orok
Anak = Budak, Murangkalih Bebek = Entog
Anak Adik = Suan Begitukah = Baruk C
Anak Kakak = Alo Bekas = Tilas, Urut
Anak Kecil = Budak Leutik, Belakang = Pengker, Tukang Cabang = Cagak
Murangkalih Belalang = Simeut Cabe = Cabe
Aneh = Aheng Belalang Sembah = Capung = Papatong
Angsa = Soang Congcorang Cari = Teang, Pilari, Neang ;
An-jing = Gogog Benar = Leres, Bener Mencari = Milari, Neangan
Apa = Naon ; Mau Apa = Beol = E'e', Miceun, Modol Celana = Lancingan, Calana
Bade Naon, Erek Naon Berangkat = Mios, Angkat, Celurit = Arit
Api = Seuneu Indit Cicak = Cak cak
Asam = Haseum, Asem Berapa = Sabaraha Coba = Cobi ; Mencoba =
(Benda) Berapi-api = Nyeuneu Nyobian, Nyobaan,
Asin = Asin Berasal dari mana = Kawit Ngajaran
Asin Sekali = Molelel timana / kawit timanten Cobek = Coet
Atas = Luhur Berbinar-binar (mata) = Cubit = Ciwit
Ayam = Hayam Cureuleuk Cuci = Wasuh, Ngumbah
Berdasarkan = Dumasar Cuci Baju = Nyeuseuh
Cuci Piring = Kukumbah Gadis = Parawan Ingin = Hoyong, Palay,
Piring Garam = Uyah Hayang
Cukup = Cekap Garuda = Dadali Ingkar Janji = Jangji Sulaya
Cuma/Saja = Mung, Ngan Garuk = Garo Istri = Garwa,Pun Bojo,
Gatal = Ateul Pamajikan
Geli = Getek Itik = Meri
D Gelitik = Eleketek Itu-itu juga = Eta-eta keneh
Gembira = Gumbira Iya = Muhun, Sumuhun
Dada = Dada, Payun Gemuk = Bayuhyuh
Dagu = Gado, Angkeut Gerah = Hareudang, J
Dahaga = hanaang Kareunang Jadi = Janten ; Sedang
Dahi = Taar, Tarang Gergaji = Ragaji Terjadi = Lumangsung
Danau = Situ Gerobak = Gorobak Jahil = Jail
Dari = Ti Gigi = Waos, Huntu Jahit = Kaput ; Menjahit =
Dari Tadi = Titadi Gila = Gelo, Teu Eucreug Ngaput
Darimana = Kawit, Golok = Bedog Jalan (benda) = Galur
Timanten Gula = Gula Jalan (kerja) = Papah,
Datang = Dongkap, Leumpang
Sumping, Mulang, Balik Jam Berapa = Tabuh
(bahasa kasar) H Sabaraha
Dekat = Caket, Deukeut Habis = Seep, Beak ; Jam berapa sekarang =
Delapan = Dalapan Menghabiskan = Tabuh sabaraha ayeuna
Dengan = Sareng, Eujeung Nyeepkeun, Meakeun Janda = Randa
Depan = Payun, Hareup Hangat = Haneut Janda Kembang = Randa
Desa = Lembur Hari = Dinten, Poe Bengsrat
Dia = Manehna Harimau = Maung Janji = Jangji
Dikesampingkan = Hebat = Edun Jari = Ramo
Disingkahkeun Hewan = Sasatoan Jari Manis = Jarhiji
Dingin = Tiis (benda), Tiris Hidung = Pangambung, Jari Telunjuk = Curuk
(suhu) Irung Jari Tengan = Panengah
Dompet = Loket Hijau = Hejo Jauh = Tebih
Dua = Dua Hisap = Seuseup Jelas = Eces ; Menjelaskan =
Dua Belas = Dua Belas Hitam = Hideung Ngaceskeun
Dua Puluh Lima = Salawe Hitam Legam = Hideung Jelek = Awon, Butut
Duda = Duda Lestreng Jemari = Ramo, Reuma
Dulu = Heubeul ; Dahulu = Huruf = Aksara Jendela = Jandela
Baheula Hutan = Leuweung Jengkel = Keuheul
Dunia = Dunya Hutan Gundul = Leuweung Jepit = Capit
Carengcang Jidat = Tarang, Taar
Hutan Rimba = Leuweung Jijik = Geuleuh
E Geledegan Jilat = Letak, Lamot
Jitak = Teke
Elang = Heulang I Jurang = Gawir
Elus = Usap Ibu = Pun Biang, Indung
Empat = Opat Ibu Jari = Jempol K
Enam = Genep Ijin = Widi ; Diijinkan = Kabarnya gimana baik =
Diwidian Kumaha damang
Ikan = Lauk Kaget = Soak, Reuwas
G Ilmu = Elmu Kain = Layon, Kaen
Gabung = Rampak Ingat = emut/inget Kakak = Raka, Lanceuk, Pun
Lanceuk
Kakak Ipar = Dahuan Kota Pinggiran = Pasisian diri sendiri), Dahar (bahasa
Kakek = Aki Kucing = Ucing kasar)
Kaki = Sampean, Suku Kuku = Kuku, Tanggay Malam = Wengi / Peuting
Kalah = Kawon, Eleh, Keok Kumis = Kumis, Rumbah Malas = Hoream
Kalian = Aranjeun, Maraneh Kuning = Koneng Mancung = Bangir
Kambing = Embe Kunyit = Koneng Mandi = Ibak, Mandi
Kami/Kita = Urang Kupu kupu = Kukupu Manis = Amis
Kamu = Anjeun, Hidep, Kura-kura = Kuya Manis Sekali = Kareueut
Maneh (bahasa kasar) Kurang = Kirang Masa = Maenya, Piraku
Kanan = Katuhu Kursi = Korsi Masalah = Perkawis, Mas
Kandang = Kurung Kurus = Peot alah
Kapan = Iraha Kutilang = Cangkurileung Masih ada = Aya Keneh
Karet Penghapus = Kutu busuk = Tumbila Mata = Soca, Panon
Panghapus Mata Hari = Panon Poe
Kasian = Karunya, Deudeuh L Mata kaki = Mumuncangan
Katak/Kodok = Bangkong Lagu = Tembang, Kawih, Mau = Hoyong, Kersa
Kawin = Nikah Langgam Mau makan dengan saya =
Kayak/Seperti = Siga Lain = Sanes, Sejen Kersa tuang sareng abdi
Kayaknya = Sigana Lainnya = Sejena Mau Menanyakan = Bade
Kayu = Kai Lalat = Laleur tumaros
Kebahagiaan = kabagjaan Lama = Heubeul (barang), Melamun = Ngimpleng,
Kecil = Alit, Leutik Lami, Lila Ngalamun
Kecoa = Cucunguk Lapang = Tegal Melarang = Nyaram, Nyarek
Kelakar = Ngabodor Lapangan = Tegalan Membangun = Ngawangun
Kelingking = Cingir Lapar = lapar Membuka Rahasiah =
Keluarga = Kulawarga Lari = Lumpat Ngabolekerkeun
Kemarin = Kamari Layang-layang = Memutuskan = Mutuskeun
Kemarin Lusa = Mangkukna Langlayangan Menakut-nakuti =
Kemauan = Kahoyong, Lebih = Langkung, Leuwih ; Nyingsieunan
Kahayang Melebihi = Alabatan Menang = Kenging,
Kenyak = Wareg Leher = Tengek, Beuheung Meunang
Kepala = Mastaka, Hulu, Lemah = Leuleus Menantu = Minantu
Sirah Lemari = Lomari, Almari Menanyakan = Naroskeun,
Keras = Teuas ; Mengeras = Lempar = Baledog Tumaros
Ngabagel, Neuasan Lidah = Letah Mencair = Le eh
Kerbau = Munding Lihat = Ningal , Tempo ; Mengenai = Ngenaan
Keringat = Kesang Kelihatan = Katembong Mengenang = Mieling
Kerja = Damel, Gawe ; Lima = Lima Menggaruk = Gagaro,
Pekerjaan = Padamelan, Luas = Lega Ngagaro
Pagawean Lucu = Pikaseuriuen Menggigil = Ngadegdeg,
Kertas = Keretas Lumpur = Leutak Ngahodhod
Kesana = Kaditu Lupa = Hilap Menginap = Mondok
Kesini = Kadieu Lutut = Tuur Mengingat = ngemut
Ketek = Kelek, Ingkab Lutut = Tuur = Dengkul Menjawab = Ngawaler
Ketel = Katel Menunggu = Ngantosan,
Ketika/Saat = Basa, Waktos M Ngadagoan
Kira-kira = Kinten-kinten Maaf = Hapunten, Hampura Menyaksikan = Nyiksenan
Kiri = Kenca Main = Ameng, Ulin Menyerupai =
Kolam Ikan = Balong Makan = Tuang (untuk Mangrupakeun
Kolam Lumpur = Leuwi orang lain) , Neda (untuk Menyesal = Kaduhung
Kota = Dayeuh Merah = Beureum
Merasa = Rumaos, Ngarasa Pelangi = Layung Rindang = Hieum
Merasa = Rumaos, Ngarasa Peluk = Keukeup ; Dipeluk = Ruangan = Rohangan
Merayakan = Ngareah- Dikeukeupan Rumah = Rorompok, Bumi,
reuah Pematang Sawah = Imah
Mereka = Maranehna Galengan Ruwet = Rungsing
Merem = Peureum Pemerintah = Pamarentah
Merinding = Muringkak Pemukul = Paneunggeul
Merpati = Japati Pendek = Beke, Pendek ( S
Mertua = Mitoha Ukuran tubuh ) Sahabat = Sobat
Merupakan = Mangrupa Pendek = Pondok Sahabat Dekat = Sobat Dalit
Minum = Eueut, Nginum Pengantin = Panganten Sakit = nyeri, Kasakit ;
Mo-nyet = Wanara Penitih = Panitik Penyakit = Panyakit
Muda = Anom, Ngora Pensil = Patlot Salah = Lepat, Teu Leres
Penyakit = panyawat Sama = Sami, Sarua ;
Mudah = Gampil, Babari, Pepohonan = Tatangkalan Sesama = Papada
Enteng, Gampang Peralatan = Parabot Sambal = Sambel
Mungkin = Panginten, Perasaan = Raraosan Sambat = Nyambat
Meureun Pergi = Angkat, Mios, Indit Sambit = Sabet, Kadek
Perjaka = Bujangan Sampah = Runtah
Perkenalkan = Nepangkeun Sana = Ditu ; Sebelah Sana =
N Permisi = Punten Palih Ditu
Naik = Naek ; Menaiki = Perut = Patuangan, Sandal = Sendal
Nerekel Beuteung Sandal Jepit = Sendal Capit
Nama = Nami, Wasta, Pesek = Pegek Sandar ber-hak = Kelom
Ngaran Piknik = Pelesir Sapu Ijuk = Sapu Injuk
Namanya Siapa = Namina Pinggang = Cangkeng, Sapu Lidi = Nyere
Saha Angkeng Saring = Ayak
Nangis = Ceurik Pinggiran Rumah = Pipir Saringan = Ayakan
Narik = Metot Pintar = Pinter Satu = Hiji
Nenek = Nini Pintu = Panto Satu Juta = Sajuta
Ngantuk = Tunduh Pipi = Damis, Pipi Satu Ribu = Sarebu
Ngilu = Linu Pipit = Piit Saudara = Baraya, Dulur
Ngomong = Nyarios Pisau = Peso Saya = Abdi, Kuring, Urang,
Nyala = Hurung Plastik = Palastik Uing, Aing
Nyamuk = Reungit Pohon = Tangkal Sayang = nyaah
Nyanyi = Ngalanggam, Polisi = Pulisi Sayap = Jangjang
Ngawih Pria = Pameget, Lalaki Sebagian = Sapalih, Sawareh
Nyapu = Sasapu Pukul = Teunggeul Sebaliknya = Sabalikna
Pulang = Mulih, Uih, Balik Sebelah = Sapalih, Sabeulah
P Punggung = Tonggong Sebelahan = Gigireun
Padam = Pareum Pusat = Puseur Sebelas = Sabelas, sawelas
Pagi = Enjing-enjing, Isuk- Putih = Bodas Sebut = Nyebat
isuk ;Menyebutkeun =
Pagi Buta = Janari R Nyebatkeun
Paha = Pingping Rambut = Buuk Sedang = Nuju
Panas = Panas Rangkul = Tangkeup Sedang sakit = udur
Panjang = Panjang Rawa = Ranca Sedih = tunggara
Pantat = Imbit, Bujur Rawit = Cengek Sehat = Walagri
Parit = Solokan Remaja = Wanoja, Rumaja Sekarang = Ayeuna
Pasir = Keusik Rias = Dandan Selangkangan =
Payudara = Susu, Pinarep Ribut = Pasea Palangkakan
Selokan/Parit = Solokan Tapian = Nyiru Topi = Kerepus, Topi
Semacam = Sarupaning Tau = Terang, Uninga, Tua = Sepuh, Kolot
Semangat = Sumanget Nyaho Tujuh = Tujuh
Sembilan = Salapan Tegel = Tehel
Sempit = Heureut Teguh = Panceg U
Semua = Sadaya, Kabeh Telapak Tangan = Dampal Tusuk = Tojos
Semut = Sireum Leungeun Uang = Artos, Duit
Senang = bungah Telat = Laat Uang Logam = Receh,
Sepatu = Sapatu Telinga = Cepil, Ceuli Kencring
Sepuluh = Sepuluh Teman = Rerencangan, Uban = Huis, Salatu
Sepuluh Ribu = Sapuluh Babaturan Udel = Bujal
Rebu Temu = Pendak, manggih ; Ular = Oray
Serak (suara) = Peura Ketemu = Kapendak, Ulat = Hileud
Seratus = Saratu Kapanggih Ulekan = Mutu
Seratus Ribu = Saratus Rebu Tentang = Perkawis Untuk (Kegunaan) = Paranti
Seribu = Sarebu Teras = Tepas Untuk = Pikeun, Kanggo,
Siang = Siang, Beurang Terbaha-bahak = Nyakakak, Jang
Siapa = Saha Ngabarakatak Urakan/Norak =
Silakan = Mangga Terbaik = Nyongcolang Kampungan
Silau = Serab Tergoda = Kagoda Usia = Yuswa, Umur
Singlet = Kaos Sangsang Teringat-ingat = Kasuat-suat
Sini = Dieu ; Sebelah Sini = Terkam = Kerekeb, Gabrug
Palih Dieu Terkena Petir = Kabentar
Sisa = Sesa ; Menyisakan = Gelap
Nyesakeun Termasuk = Kalebet, Kaasup
Sisi = Gigir Tersengat Listrik = Kasetrum
Sobek = Soweh, Sowek Tersenyum = Imut
Sore = Sonten Tersesat = Kasasab
Suami = Caroge, Salaki Tertawa = Seuri
Sudah = Parantos, Atos, Tiang = Tihang
Enggeus Tidak = Henteu
Sudah Lama tinggal di sini = Tidak Akan = Moal
Tos lami linggih di dieu Tidak Mau = Alim, Teu
Sudah makan belom = Tos Hoyong, Embung
tuang teu acan Tidak Tau = Duka, Teu
Sungai = Susukan Terang, Teuing
Susah = Sesah, Hese Tidur = Kulem, Bobo, Sare
(bahasa kasar)
T Tiga = Tilu
Tadi = Tadi Tikus = Beurit
Tahi Lalat = Karang Tinggal dimana = Linggih
Takut = Sieun dimana
Tampar = Cabok, Gampleng, Tinggalnya dimana = Linggih
Tampiling Timanten
Tanah = Taneuh Tinggi (Tempat ) = Luhur
Tanah Lapang = Tegalan Tinggi (Ukuran Tubuh) =
Tanda = Tanda ; Jangkung
Menandakan = Nandakeun Tiri = Tere
Tangan = Panangan, Tolong = Bantos, Tulung ;
Leungeun Pertolongan = Bantosan,
Tangga Bambu = Taraje Pitulung
Kamus indonesia Sunda 1B kata dasar salah=salah.
. menyamakan. nyamikeun (bahasa halus).
. mendekat. nyaketan (bahasa halus). .. berasal dari kata dasar sami=sama
.. berasal dari kata dasar caket=dekat. . menyamakan. nyaruakeun (bahasa
. mendiami. nyicingan. dari kata dasar kasar).
cicing=cicing. .. berasal dari kata dasar sarua=sama.
. mendiamkan. nyicingkeun. berasal dari . menyediakan. nyayogikeun (bahasa
kata dasar cicing=diam. halus dan bahasa sedang).
. mengairi. nyaian. berasal dari kata dasar .. berasal dari kata dasar sayogi=sedia.
cai=air. . menyediakan. nyadiakeun (bahasa
. mengambil. nyokot (bahasa kasar) kasar).
.. berasal dari kata dasar cokot=ambil .. berasal dari kata dasar sadia=sedia.
(bahasa kasar). . menyembuhkan. nyageurkeun. berasal
- dari kata dasar cageur=sembuh.
. menjadi ereksi. nyelegeng. -
.. berasal dari kata dasar celegeng=éréksi. . menyisakan. nyésakeun. berasal dari
. menuangkan. nyicikeun. berasal dari kata kata dasar sésa=sisa.
dasar cici=tuang. . menyisir. nyisir. berasal dari kata dasar
. menyembuhkan. nyageurkeun. berasal sisir=sisir.
dari kata dasar cageur=sembuh. . menyurati. nyeratan (bahasa halus)
. meraba. nyabak (bahasa kasar). .. berasal dari kata dasar serat=surat
.. berasal dari kata dasar cabak=raba. . menyurati. nyuratan (bahasa kasar)
. meraba, memegang. nyepeng (bahasa .. berasal dari kata dasar surat=surat
sedang dan bahasa halus). . menyusahkan. nyesahkeun (bahasa halus
.. berasal dari kata dasar cepeng=pegang. dan bahasa sedang).
- .. berasal dari kata dasar sesah=susah.
bahasa sunda yang kata dasarnya . menyusahkan. nyusahkeun (bahasa
berawalan berawalan huruf s-, kasar).
, menjadi kata kerja aktif, huruf s- .. berasal dari kata dasar susah=susah.
tersebut berubah menjadi ny-. . menyusui. nyusuan. dari kata dasar
. bertamu. nyemah. berasal dari kata susu=susu.
dasar semah=semah. -
. menajamkan. nyeukeutan. berasal dari bahasa sunda yang kata dasarnya
kata dasar seukeut=tajam. berawalan berawalan huruf t-,
. menceraikan. nyerahkeun. berasal dari , menjadi kata kerja aktif, huruf t- tersebut
kata dasar serah=cerai. berubah menjadi n-.
. mengenyangkan. nyebeuhkeun. . berdiri. nantung. berasal dari kata dasar
.. berasal dari kata dasar tangtung=berdiri
seubeuh=kenyang. . bertanya. nanya (bahasa kasar).
. mengiris. nyiksik. berasal dari kata dasar .. berasal dari kata dasar tanya=tanya.
siksik=iris. . bertanya. naros (bahasa sedang).
. menidurkan. nyarékeun. berasal dari .. berasal dari kata dasar taros=tanya.
kata dasar saré=tidur. . menambah. nambih (bahasa halus dan
. menulis (bahasa halus) nyerat. sedang).
.. berasal dari kata dasar serat=tulis. .. berasal dari kata dasar tambih=tambah.
- . menambah. nambah (bahasa kasar).
. menyalahkan. nyalahkeun. berasal dari .. berasal dari kata dasar tambah=tambah.
. menerima. nampi (bahasa halus dan . yang akan dibakar. durukkeun,
bahasa sedang). beuleumeum.
.. berasal dari kata dasar tampi=terima. bakal bakal, badé (bahasa halus). jamak2
. menerima. nampa (bahasa kasar). barakal, baradé.
.. berasal dari kata dasar tampa=terima. -
. mengendap. namper. berasal dari kata bakal jadi pi- + -eun. lihat konfiks pi- + -
dasar tamper=endap. eun
- . bakal jadi. pijadieun.
bahkan malah, malih (bahasa halus). = . bakal jadi anak. pianakeun, pibudakeun.
malah. . bakal jadi bagus. pialuseun, pisaéeun.
bahu taktak, taraju (bahasa halus), . bakal jadi besar. pigedéeun,
pundak. piageungeun (bahasa halus).
bahwa yén. . bakal jadi bosan. piboseneun.
- . bakal jadi istri. pibojoeun.
baik1 alus, hadé, jamak2 aralus, saraé. = . bakal jadi rumah. piimaheun.
bagus . bakal jadi suami. pisalakieun,
. kebaikan. kaalusan, kahadéan. picarogéeun (bahasa halus).
. perbaiki. ngalusan, ngahadéan. . bakal jadi takut. pikasieuneun.
baik1 (bahasa halus) saé. jamak2 saraé. . bakal jadi tua. pikoloteun.
baik2 (kelakuan) bageur, saé manah -
(bahasa halus). bakau [mangrove] babakoan.
. jamak2 balageur. baki baki.
- baki bulat dari logam (dari bahasa tamil,
baja waja. jamak2 waraja. talam). talem.
bajak bajag, waluku. . Nama Désa di Kecamatan Cipongkor
baju (bahasa kasar dan bahasa sedang) Kabupatén Bandung Barat. Citalem.
baju. jamak2 baraju. bakti (bahasa halus dan sedang) baktos.
. dibaju. dibaju. jamak2 dibaraju. bakti (bahasa kasar) bakti.
. dipakaikan bajunya, diberi baju. bajuan. . jamak1 babakti.
 jamak2 barajuan. . jamak2 barakti.
baju (bahasa halus) raksukan, anggoan, bakul boboko.
kaway. bakul besar. said.
baju (bahasa anak-anak) acuk. jamak2 -
aracuk. balai balé.
. dibaju. diacuk. . balai-balai, balé-balé.
- . balai désa. balé désa.
baka abadi, langgeng, baka. = kekal. . balai kota. balé kota.
bakar {burn} duruk, beuleum. jamak2 balairung balérong, pendopo.
daruruk, bareuleum. balas bales, wales. 1. membalas. ngabales.
. dibakar. diduruk, dibeuleum. jamak2 ~ Saya tidak akan bisa membalas ke
didaruruk, dibareuleum. kebaikan Bapak.
. kebakaran. kahuruan. ~ ~ Abdi moal bisa ngabales kana kasaén
. membakar. ngaduruk, ngadurukan, Bapa.
meuleum. jamak2 ngadaruruk, balik1 malik, mayun (bahasa halus).
ngbareuleum. . membalik. malik.
. terbakar. kaduruk. kabeuleum. jamak2 . sebaliknya. sabalikna, sawangsulna
kadaruruk. kabareuleum. (bahasa halus).
. terbali. tibalik . Nama Kecamatan di Kuningan. Ciawi
balik2 (bahasa halus) mulih. Gebang.
balik2 (bahasa kasar) balik. . bambu/papan penutup mayat dalam
. kata antar untuk balik. jung. jung balik. kuburan. padung.
balik2 (bahasa kasar sekali) mantog. .. Nama-nama Désa di Kecamatan Cibiru
 jamak2 marantog Kota Bandung.
balik2 (bahasa penengah) mulang. jamak2 ... Cipadung, Cipadung kidul, cipadung
marulang. kulon.
balik2 (bahasa sedang) wangsul. jamak2 -
warangsul. banci banci.
- bandel bedegong. jamak2 baredegong.
baling-baling kolécér. bandeng [Chanoschanos] bandeng. anak
balut bengker, beber. bandeng nanar.
bambu awi, haur. jamak2 arawi. = buluh= bandotan [Ageratum conyzoides L]
aur. babandotan.
. bambu apus [Gigantoehloa apus]. awi bangau bango, belekok.
apus. bangbung (sejenis kumbang) Bangbung.
. bambu betung [Dendocalamus asper]. anak bangbung kuuk.
awi bitung. = betung. bangga agul, reueus. jamak2 aragul,
. bambu besar. awi gombong, awi andong rareueus.
(bahasa Bogor). -
.. Nama Désa dan Kecamatan di bangkai bangké, bugang. jamak2
Kabupatén Bogor. barangké.
- bangkang bedang, bedogong.
. bambu hitam. awi wulung. bangkit cengkat.
. bambu kuning, bambu gading [Bambusa bangku kecil jojodog.
vulgaris]. haur kuning. banglé [Zingiber cassumunar, syn. Z.
. bambu muda. iwung. purpureum Roxb.] panglai.
. bambu putih. awi temen. bangsa bangsa.
. bambu tali. awi tali. bangsawan ménak.
. bambu tutul, bambu pelang -
[Gigantoehloa wraji]. awi tutul. bangun (dari tidur) hudang, gugah (bahasa
- halus). jamak2 harudang, garugah.
. bunga bambu. eumbreuk, eumreuk. . dibangunkan. dihudangkeun,
. Nama Désa dan Kecamatan di Kabupatén digugahkeun.
Bogor. Ciawi. . membangunkan. ngahudangkeun,
. Nama Désa dan Kecamatan di ngagugahkeun.
Tasikmalaya. Ciawi. . menolong membangunkan.
. Nama Désa di Kecamatan Palimanan manghudangkeun, manggugahkeun.
Kabupaen Cirebon. Ciawi. . terbangunkan. kahudangkeun,
. Nama Désa di Kecamatan Wanayasa kagugahkeun.
Kabupaen Purwakarta. Ciawi. . tolong bangunkan. panghudangkeun,
- panggugahkeun (bahasa halus).
. Nama Désa di Kecamatan Karangnunggal -
Kabupaen Tasikmalaya. Ciawi. bangun (pertengahan dari tidur) lilir.
. Nama Désa di Kecamatan Banjarharjo,  jamak2 lalilir.
Brebes, Jawa Tengah. Ciawi. bangun (dari duduk) cengkat. jamak2
carengkat. . membanyak. ngalobaan, ngareaan,
bangun (bangunan) wangun, kuriak. nyeueuran.
. membangun. ngawangun. . membanyaki. ngalobaan, ngareaan,
~ Membangun sekolah di korupsi. nyeueuran.
Ngawangun sakola dikorupsi. . membanyakkan. ngalobakeun,
bangunan wangunan. ngareakeun, nyeueurkeun.
bangunan darurat untuk berdagang. . memperbanyak++
 jongko. . kebanyakan. kalobaan, karéaan,
bangunan belum selesai. rangkay. kaseueuran.
- . perbanyakan++
banjir banjir, caah. jamak2 balanjir, . sebanyak. saloba, saseueur.
caraah. . ++ saloba-loba, sarea-rea, saseueur-seur.
. kebanjiran. kacaahan. . sebanyak-banyaknya. saloba-lobana,
bantal angel, anggel, bantal (bahasa saréa-réana, saseueur-seueurna.
halus). jamak2 arangel. . terbanyak. panglobana, pangreana,
bantal guling. guguling, pepedek (bahasa pangseeurna.
halus). -
banténg [Bos sondaicus] banténg. 1. anak banyak (bahasa kuno) jenuk.
banténg. bangkanang. . Nama Désa di Kecamatan Cipongkor
. Nama Désa di Kecamatan Ciampéa Kabupatén Bandung Barat. Cijenuk.
Kabupatén Bogor. Cibanténg. banyak bicara (anak-anak) celémbéng.
. Nama Kecamatan di Sukaresmi banyak makan. rewog
Kabupatén Cianjur. Cibanténg. banyak omong. réwél. jamak2 raréwél.
banting banting, babét, beubeut. -
. membanting. ngabanting, meubeut. bapak bapa, rama (bahasa halus), apa,
. membantingkan. ngbantingkeun, abah.
ngababétkeun, ngabeubeutkeun. . berbapak. bapaan.
- . jamak2 bapak. parabapa.
bantu bantu, bantos (bahasa halus). . giliran bapak. bapaeun.
 jamak2 barantuan, barantos. bapak kamu tuang rama.
. bantuan. bantuan bapak saya pun bapak.
. bersaing untuk banyak. paloba-loba. -
. membantu. mantuan, ngabantos, bara ruhak, bugel.
ngabantu. . ada baranya, diberi bara. ruhakan.
. minta dibantu. bantuan. . Cibugel, Kecamatan di Kabupatén
banyak réa, loba, seueur (bahasa halus). Sumedang.
 jamak2 raréa, laloba, sareueur. barang barang.
~ Yang tidak banyak didatangi. Nu teu réa barangkali meureun, sugan.
didatangan. . jamak1 susuganan.
. banyak lawan kata sedikit (bahasa halus) barangkali (bahasa halus) manawi,
seueur sabalikna sakedik. panginten.
. banyak lawan kata sedikit (bahasa kasar) . jamak1 mamanawian.
loba sabalikna saeutik. -
. banyakan. reaan, lobaan, seueuran. barat kulon. jamak2 karulon.
. banyak-banyak rarea, laloba, sareueur. . berada di barat. kuloneun.
. ditambah banyaknya. diréaan, dilobaan, . Jawa Barat. Jawa Kulon.
diseueuran. . kebarat-baratan. kakulonan.
. lawan kata. wétan = timur. batuk {cough} (bahasa halus) gohgoy.
. menghadap barat, menuju barat. ngulon.  jamak2 garohgoy.
. orang yang ada di barat. urang kulon. batuk {cough} (bahasa kasar dan bahasa
- sedang) batuk. jamak2 baratuk.
baring kedeng, géléhé, golér. jamak2 batuk terus. kéhkéh, ngéhkéh.
galorér bau1 bau. jamak2 barau.
. berbaring. ngedeng, ngagéléhé, bau2 angseu, ambeu.
ngagolér. bau air kencing. hangseur, pesing.
. tidur-tiduran. kekedengan, gégéléhéan. -
baris baris, aleut. jamak2 bararis, araleut. bau amis. hanyir.
. berbaris ngaleut. bau bangkai busuk. biuk.
baru1 anyar, weuteuh, énggal (bahasa . Nama desa di kecamatan Ciranjang
halus). Kabupaten Cianjur.
. jamak2 alanyar, wareuteuh, arénggal. .. Desa Cibiuk.
barusan bieu, kakara, karék, nembé . Nama Kecamatan di Kabupaten Garut.
(bahasa halus), cikénéh. Kecamatan Cibiuk.
berhubung patali. bau darah. hangru.
- bau pakéan kotor. hapeuk
basah baseuh, cipruk, jibreg. jamak2 bau terbakar. hangit.
baraseuh, caripreuk, jalibrek. -
. basahi. baseuhan. bawa (bahasa halus) (kata kerja) candak,
. membasahi. ngabaseuhan.  jayak (jarang dipakai).
basah kuyup. rancucut, cipruk, jibreg. . bahasa inggris, bring.
basi bari. jamak2 barari. . dibawakan dicandakkeun.
batal batal, bedo, bolay. jamak2 baratal. . jamak2 candak. carandak.
batang pohon pisang. gebog. . membawa. nyandak. jamak2 nyarandak
batas wates. jamak2 warates. . membawakan. nyandakkeun.
- -
batu {stone} batu. . menolong membawakan
. berbatu. aya batuna. mangnyandakkeun.
. beri batu. batuan. . pembawa, bawanya. candakna
. membatu. ngabatu, jadi batu. . rupa-rupa yang dibawa. cacandakan.
. Nama Kecamatan di Kabupaten Garut. kata benda. jamak2.
Kecamatan Cibatu. . silahkan bawa. candakan.
. Nama Désa di Kecamatan Cibatu Selatan . terbawa. kacandak.
Kabupatén Garut. . tolong bawakan. pangcandakkeun.
.. Desa Cibatu. . yang akan dibawa. candakeun.
. Nama Désa di Kecamatan Cikarang -
Selatan Kabupatén Bekasi. bawa (bahasa kasar) bawa, cokot, ma'an.
.. Desa Cibatu. . bawa kemana-mana. babawa.
. Nama Kecamatan di Kabupaten . bawakan. bawakeun. barawakeun
Purwakarta. . bawanya. bawana. barawana.
.. Kecamatan Cibatu. . dibawa. dibawa. jamak2 dibarawa.
- . dibawa kemana-mana. dibabawa.
batu kapur apu. . dibawakan. dibawakeun. jamak2
batu karang. karang. lihat tahi lalat, dibarawakeun
andeng-andeng. . jamak2 bawa. barawa.
- bawang daun bawang daun.
. membawa mawa. jamak2 marawa, bayang impleng.
mawaan, ma'an (jarang dipakai) . membayangkan. ngimpleng.
. membawa-bawa. mamawa. bayang-bayang kalangkang.
. membawakan. mawakeun. bayangan kalangkang, sawangan.
. membawanya. mawana. -
. menolong membawakan. bayar {pay} bayar. jamak2 balayar.
mangmawakeun. jamak2 . akan bayar. pimayareun.
mangmarawakeun. . bayar hutang kemana-mana jamak2.
. pembawa. pamawa, anu mawa, nu babayar.
mawa. . bayar terus. mayaran. jamak2 malayaran.
. rupa-rupa yang dibawa. babawaan, . bayaran. bayaran
barangbawa. . . bayarkan. bayarkeun.
. rupa-rupa yang akan dibawa. . bayarnya. bayarna.
babawaeun. kata benda. . -
- . dibayar. dibayar.
. silahkan bawa. bawaan, ba'an (jarang ~ apa yang dibeli harus dibayar. naon nu
dipakai), Pék barawa. dibeuli kudu dibayar.
. terbawa. kabawa. . dibayarkan. dibayarkeun.
. terbawa-bawa kababawa. . iuran, gaji. bayaran.
. terbawa kemana-mana. kabawa-bawa. . jamak2 bayar. balayar.
. tolong bawakan. pangmawakeun. . kebayar. kabayar.
. yang akan dibawa. bawaeun. . . membayar. mayar, ngabayar. jamak2
. yang membawanya. pamawana. malayar, ngabalayar.
- . membayari. mayaran.
bawa (bahasa kasar sekali) gubug, banjut. -
bawa (bahasa sedang) bantun. . membayarkan mayarkeun.
bawa senjata. sorén. . menolong membayarkan.
bawah handap. jamak2 harandap. mangmayarkeun.
. ada di bawah. sahandapeun. . pembayar. tukang mayar.
. bawah lawan kata atas. handap sabalikna . pembayaran++
luhur. . silahkan bayar. Pék bayar.
. di bawah. di handap. jamak2 di . untuk dibayar. bayareun.
harandap. . terbayar kabayar.
. paling bawah. panghandapna. . tolong bayarkan. pangmayarkeun.
- . yang akan dibayar. bayareun.
bawal [stromatcoides cinereus] bawal . ++pamayar.
bawang bawang. jamak2 barawang. -
. bunga bawang. ulated. bayar hutang. taur.
. satuan bawang (satu buah). sasihung. . membayar hutang. naur.
bawang benggala [Allium fistulosum] bayam [amarantus] bayem.
bawang banggala. bayi orok.
~ bawang besar berasal dari Cina atau . mempunyai bayi. orokan.
India. . bayi mainan. orok-orokan.
~ ~ bawang gede asal ti Cina atawa India. -
bawang mérah bawang beureum. beberapa sababaraha. lihat berapa,
bawang putih bawang bodas. seberapa.
. beberapa kali. sababaraha kali. . membelah. ngabeulah. jamak2
. beberapa tahun ke belakang. sababaraha ngabareulah
taun ka tukang. . sebelah. sabeulah.
bedah belék. membedah. ngabelék. . terbelah. kabeulah.
bedak bedak, wedak, pupur (bahasa halus -
dan bahasa sedang). jamak2 waredak. belai usap. jamak2 arusap.
. membedaki. ngawedakan. . belaian. usapan.
- . dibelai. diusapan. jamak2 diarusapan.
beduk bedug. . membelai ngusapan. jamak2
. Nama Désa di Kecamatan Ciawi ngarusapan.
Kabupatén Bogor. Cibedug belajar diajar, diwarah, diwurukan.
. Nama Désa di Kecamatan Rongga  jamak2 dialajar. lihat ajar.
Kabupatén Bandung Barat. Cibedug belajar (tentang Al Qur'an) aji, aos (bahasa
. nama Sungai di Kota Bandung. Cibedug. halus).
beduk kecil. dogdog. -
begini kieu. belakang (bahasa kasar) tukang. jamak2
- tarukang.
begitu kitu, baruk. jamak2 karitu. . membelakangi. nukangan. jamak2
. jangan begitu. ulah kitu. narukangan
. Nama Désa di Kecamatan Pacét . dibelakang. ditukang. jamak2 ditarukang
Kabupatén Bandung. Cikitu belakang (bahasa halus dan bahasa
bejat bejad. sedang) pengker, pungkur.
bekal bekel. (aktif) mekel. . jamak2 palengker.
. membekali. méré bekel, mekelan. . membelakangi. mengkeran.
. membekalkan. mekelkeun. . dibelakang. dipengker, dipungkur.
. berbekal. mekel -
- belalai tulalé.
bekam bekem. belalak polotot.
bekas urut, tilas (bahasa halus dan bahasa . membelalak. molotot. jamak2 marolotot.
sedang). lihat pijat. belalang simeut. jamak2 sarimeut.
. jamak2 arurut, tarilas. belalang sembah. congcorang.
bekas luka pada kepala. pitak. -
bekas tangkai kelapa yang kering. langari Belanda {Netherland} Walanda.
. Nama Désa di Kecamatan Gununghalu belang coréléng, welang.
Kabupatén Bandung Barat. Cilangari. . ular belang. oray welang.
beku gibleg, kimpel. belas welas.
. membeku ngagibleg. . duabelas duawelas.
- belati balati
belacan tarasi. belatung bilatung, anak kucing.
belacan campuran. délan belepotan lamokot.
belaga légég belerang walirang.
- -
belah beulah. jamak2 bareulah. beli {buy} (bahasa halus) galeuh. jamak2
. belahan. beulahan. jamak2 beubeulahan. garaleuh.
. belahannya. beulahanna. jamak2 . bagian tengah pohon yang paling keras.
beubeulahanna. galeuh (homonim)
. dibelah. dibeulah. jamak2 dibareulah. . belinya. galeuhna. jamak2 garaleuhna.
. dibeli. digaleuh. jamak2 digaraleuh. . rupa-rupa yang akan dibeuli.
. dibelikan. digaleuhkeun. jamak2 beubeulieun. kata benda jamak 1c.
digaraleuhkeun. . silahkan beli. beulian, Pék mareuli.
- . terbeli kabeuli.
. jamak2 beli. garaleuh. ~ Tidak terbeli. teu kabeuli.
. membeli ngagaleuh. jamak2 ngagaraleuh . tolong belikan. pangmeulikeun.
. membelinya. ngagaleuhna. jamak2 . yang akan dibeli. beulieun. kata benda.
ngagaraleuhna -
. membelikan ngagaleuhkeun. jamak2 beli (bahasa sedang) pésér. kata kerja
ngagaraleuhkeun. . belinya. mésérna.
- . dibeli. dipésér.
. menolong membelikan. . dibelikan dipésérkeun.
manggaleuhkeun. . jamak2 beli. palésér.
. pembeli. anu ngagaleuh, nu ngagaleuh. . membeli mésér. jamak2 malésér.
. rupa-rupa yang dibeli. gagaleuhan, . membelikan mésérkeun.
babalén. jamak2. -
. silahkan beli. galeuhan, Pék garaleuh. . menolong membelikan.
. terbeli kagaleuh. mangmésérkeun.
. tolong belikan. panggaleuhkeun. . pembeli. anu mésér, nu mésér.
. yang akan dibeli. galeuheun. . pembelian paméséran.
- . silahkan beli. péséran, pék malésér.
beli (bahasa kasar) beuli. . terbeli kapésér.
. belinya. beulina. . tolong belikan. pangmésérkeun.
. dibeli. dibeuli. jamak2 dibelian. . yang akan dibeli. péséreun.
~ Mobilnya sudah dibeli. Mobilna geus -
dibeuli. beli sesuatu kemahalan dan atau jelek.
~ Barang dagangannya dibeli oléh warga. kabalejo.
~ ~ Barang daganganna dibeulian ku beliau anjeun.
warga. belibis waliwis.
. dibelikan. dibeulikeun. belikat walikat.
. jamak2 beli. bareuli. belimbing wuluh [avewrrhoa bilimbi l.]
- balimbing, calincing.
. lawan kata. jual. belinjo [Gnetum gnemon] tangkil.
. membeli meuli. =melinjo.
. membeli jamak2. mareuli. -
~ orang-orang yang kaya beli mobil. belit beulit, lilit.
~ ~ Jelema nu baleunghar mareuli mobil. . membelit. meulit, ngalilit.
. membelikan meulikeun. . membelitkan. meulitkeun, ngalilitkeun.
. menolong membelikan. mangmeulikeun. . terbelit. kabeulit.
. menyenangkan. meuli-meuli. -
- belum (bahasa kasar) acan, tacan, encan,
. pembeli anu meuli, nu meuli. can (singkatannya).
. pembelian pameulian. .. Saya belum tahu. Kuring can nyaho.
. pura-pura beli. meumeulian. . jamak2 aracan.
. rupa-rupa yang dibeli. beubeulian, .. Anak-anak juga belum tahu. Barudak ge
barangbeuli, babalén. aracan nyaho.
- sebelumnya. saacanna.
- benda banda.
belum (bahasa halus dan sedang) teu . harta benda. harta banda.
acan. jamak2 teu aracan. bendéra bandéra.
. Saya belum tahu. Abdi teu acan terang. bendok bendo, udeng (bahasa halus).
. sebelumnya. sateuacanna. bendungan waduk (berasal dari bahasa
.. Terimakasih sebelumnya. Nuhun Jawa).
sateuacanna. . bendungan yang ada di Jawa Barat
- (tempat wisata). Waduk nu aya di Jawa
belum menikah. léngoh. kulon (tempat wisata).
belum tentu biheung. .. 1. Waduk Cirata di kabupatén Bandung
beluntas baruntas, baluntas. Bahasa latin, Kulon.
pluchea indica (l.) less. .. 2. Waduk Darma di kabupatén
belut [monopterus albus] belut. Kuningan.
belut besar. lubang. .. 3. Waduk Jatiluhur di kabupatén
- Purwakarta.
benak otak, uteuk. = otak. .. 4. Waduk Saguling di kabupatén
benalu mangandeuh. Bandung.
benam keueum. 1. membenam. ngeueum. -
benang {sewing thread} bola, benang, benggala banggala.
kantéh. . bawang benggala [Allium fistulosum]
. benang kapas. benang kapas. bawang banggala.
. benang mas. benang emas. . kambing benggala. embé banggala.
. benang sutra. benang sutra. . Nama Désa di Kecamatan Campaka
. bola dalam bahasa indonesia = benda Mulya Kabupaten Cianjur. Désa
bulat. Cibanggala.
. istilah bola dalam basa sunda karena bengkak bareuh, pelendung. jamak2
kebiasaan dahulu, barareuh.
, benang di gulung bulat seperti bola. . membengkak. melendung.
- bengkak bibir mata karena lama
benar (bahasa halus) leres. jamak2 laleres. menangis. cindul.
=betul. bengkak muka. bengep.
benar (bahasa kasar) bener. jamak2 bengkuang [pandanus antrocarpus]
balener. bangkuang. jamak2 barangkuang.
. benarkan. benerkeun. bengong olohok. jamak2 arolohok.
. hal-hal yang jadi benar. bebeneran. . bunga durian. olohok.
. kebenaran. kabeneran. -
. membenarkan. menerkeun. benih bibit, binih.
. sebenarnya. sabenerna. bening (berasal dari bahasa Indonesia)
. usaha untuk jadi benar. bebener. bening.
benar balég, eucreug. jamak2. baraleg, . Nama Désa di Kecamatan Pamijahan
aleucreug. Kabupatén Bogor. Cibening.
. Kerja harus benar. Digawé kudu balég. . Nama Désa di Kecamatan Setu
- Kabupatén Bogor. Cibening.
benci cua, ijid, ngéwa, ceuceub (bahasa -
halus). = tidak suka. jamak2 arijid. bening hérang, wening. jamak2 harérang.
. mengakibatkan jadi benci. pikacuaeun. . Membeningkan (kata kerja)
. mengakibatkan jadi benci. pikaijideun. ngaherangkeun.
. Nama Désa di Kecamatan Banjasari menjadi kata kerja aktif,
Kabupatén Ciamis. Cihérang. , yang artinya dalam keadaan tersebut.
. Nama Désa di Kecamatan Ciwidey . bercampur. pagalo.
Kabupatén Bandung.Sukawening . berganti. paganti, pagentos (bahasa
. Nama Désa di kecamatan Darmaga halus).
Kabupatén Bogor. Cihérang. . berpisah. papisah.
. Nama Désa di Kecamatan Karangtengah -
Kabupatén Cianjur. Cihérang. berabe barabe.
. Nama Désa di Kecamatan Nagreg berada di. -eun.
Kabupatén Bandung. Cihérang. .. berada di kanan. katuhueun.
. Nama Désa di Kecamatan Pacet .. berada di kiri. kéncaeun.
Kabupatén Cianjur. Cihérang .. berada di Barat. kuloneun.
- .. berada di timur. wétaneun.
bentak bentak, sentak, porongos, haok .. berada di Utara. Kaléreun.
. membentak. nyentak, morongos. .. berada di Selatan. kiduleun.
bentuk wangun. -
- berair caian. jamak2 caraian.
bentur dagor. jamak2 dalagor berak ising, ngising, modol, miceun,
. dibentur. didagor. aktif didagoran. kabeuratan (bahasa halus)
 jamak2 didalagoran. berakibat matak.
. dibenturkan. didagorkeun. jamak2 berambut buluan, buukan. jamak2
didalagorkeun. baruluan, baruukan.
. kebentur. tidagor. jamak2 tidadalagor beranda tepas.
(kebentur beberapakali) berang-berang séro.
. membentur. ngadagor. aktif ngadagoran. -
. membentur-benturkan. ngadagor- berani wani, wantun (bahasa halus dan
dagorkeun, ngadalagorkeun. sedang), wantér, ludeung, teuneung,
. membenturkan. ngadagorkeun. sonagar.
. terbentur. kadagor. . jamak2 berani. warani, laludeung,
benua banua warantun, tareuneung.
- . keberanian. kawani, kawantun.
ber1 -an1. Akhiran yang menunjukkan . memberanikan diri. ngawani-wani
kata bilangan yang artinya kumpulan. manéh.
.. berdua. duaan, dua urang. . pemberani. wanian, wantunan.
.. bertiga. tiluan, tilu urang. -
- berani mengemukakan kesalahan didepan
ber2-. -an. akhiran membentuk kata orangnya yang membuat kesalahan.
benda yang berarti punya atau poksang.
mengandung benda tersebut. berangkat (bahasa kasar) indit. jamak2
. berair. caian. jamak2 caraian. arindit.
. berbuah. buahan. Jamak2 baruahan. berangkat (bahasa sedang) mios. jamak2
. berdarah. getihan. jamak2 garetihan. marios.
. berekor. buntutan. jamak2 baruntutan berangkat (bahasa lemes) angkat. jamak2
. bersayap. jangjangan. jamak2 arangkat
 jarangjangan. berapa ? sabaraha ? lihat seberapa,
- beberapa.
ber3-. Awalan membentuk kata kerja ~ Kamu kelas berapa ? Manéh kelas
sabaraha ? halus).
- bergidig puringkak, puriding.
beras béas. . aktif muringkak, muriding.
. beras kencur. béas cikur. bergoyang ngagéol, ngagitek. jamak2
beras-beras (pohon) [Antidesma bunius] ngagareol.
huni. berhadapan pahareup-hareup.
. Nama Désa di Kecamatan Cimaung -
Kabupatén Bandung. Pasir Huni. lihat berhenti eureun, lirén (bahasa halus).
gunung.  jamak2 areureun.
beras campur mérah dengan putih. béas . menghentikan ngereunkeun,
borontok ngalirénkeun.
beras kecil-kecil (sisa pengggilingan) . kata antar. reg. reg eureun.
beunyeur. berhenti (tentang hujan). raat, liren
berat beurat, abot (bahasa halus). jamak2 (bahasa halus dan sedang).
bareurat, arabot. berhenti sebentar randeg,
. lawan kata hampang. ngarandeg.ngeureunkeun.
berat (kecil tapi padat) ampeg. jamak2 berhenti hujan raat.
arampeg. -
. lawan kata ngoléang. beri (bahasa halus) paparin, lélér.
- . memberi. maparin.
berbicara ngomong, nyarita, nyarios. beri (bahasa kasar) béré. jamak2 baréré.
. bicara. omong, carita, carios. . memberi méré.
berbinar cureuleuk. ~ Memberi uang untuk ongkos.
berbuah buahan. jamak2 baruahan ~ ~ Méré duit keur ongkos.
bercermin ngeunteung. . pemberian. paméré.
. cermin eunteung. . suka memberi béréhan.
- . orang untuk diberi. béréeun.
berdarah getihan. . silahkan beri. béréan.
berdasarkan dumasar. beri (bahasa sedang) pasihan. jamak2
berdiri tangtung, adeg, ngadeg (bahasa parasihan.
halus). aktif nangtung, ngadeg. . memberi. masihan.
. kata antar untuk nangtung. jung . memberikan. masihkeun.
nangtung. ~ Kita bisa memberikan do'a.
. diberdirikan. ditangtungkeun, ~ ~ Urang tiasa masihkeun du'a.
diadegkeun. -
. mendirikan. nantungkeun, ngadegkeun. beri contoh buruk. piruca.
. Nama Désa Di Kacamatan Cigombong . memberi contoh buruk. mirucaan.
Kabupatén Bogor. Desa Ciadeg beri ke pemilik atau yang berhak atau
berdiri (Bahasa anak-anak) tatih. karena di minta (bahasa kasar) bikeun.
berdiri (kaki terbuka lebar) jegang, beri ke pemilik atau yang berhak atau
ngajegang. karena di minta (bahasa halus)
berdiri terus. janteng, ngajanteng. wangsulkeun, paparinkeun.
- . jamak2 barikeun.
berékor buntutan. . memberi. mikeun.
berenang ngojay. jamak2 ngarojay. . lawan kata. tampa, tarima.
. renang. ojay. -
bergantian piligenti, piligentos (bahasa beri kepada kekasih. pahugi.
. memberi kepada kekasih. mahugi. berpakaian bagus. ginding.
beri tambahan karena rugi. tombok. -
. memberi tambahan karena rugi. bersalaman sasalaman.
nombok. bersama bareng, reujeung, sareng (bahasa
beri tahu (bahasa kasar) bebeja. pupulih. halus).
beri tahu (bahasa sedang dan bahasa bersamaan babarengan, barung.
halus) unjukan, wawartos. bersama-sama rampak.
beri-beri biri-biri. bersayap jajangan. jamak2 jarangjangan.
- bersetubuh jima, sapatemon, saresmi.
berikan sanggakeun. bersih bersih, beresih. jamak2. bararesih.
beringin [Ficus benyamina] caringin. . membersihkan, mengkhitan.
. beringin daun lebat sampai bawah. ngaberesihan.
caringin kurung. bersin beresin.
. beringin mati karena sudah tua. caringin bersua papanggih, papendak, patepang,
rumbak. lihat pohon besar yang mati patepung, amprok.
karena sudah tua. . temu. panggih, pendak, tepang, tepung.
. beringin tumbang. caringin sungsang. -
. Nama Désa dan Kecamatan di Kabupatén bertelur ngendog. jamak2 ngarendog.
Bogor. Caringin. bertemu papanggih, papendak, patepang,
. nama Kecamatan di Garut, sukabumi. patepung, amprok.
caringin . temu. panggih, pendak, tepang, tepung.
- bertugas mancen. berasal dari kata dasar
berisi (tentang biji tanaman) beuneur. pancen = tugas.
berisik gandéng, baribin (bahasa halus). beruang1 biruang.
 jamak2 garandeng, rareang. beruang2 boga duit,
. gandeng dalam bahasa indonesia beruang madu. ontohod.
=berdekatan, berdampingan. berudu buruy.
berita beja, warta, wartos (bahasa halus), . Nama Désa di Kecamatan Padalarang
warti (bahasa halus). Kabupatén Bandung Barat. Ciburuy.
berjalan bersama ngaleut. . Nama Désa di Kecamatan Cigombong
berjanggut janggotan. jamak2 Kabupatén Bogor.
 jaranggotan. berunding badami, barempug. jamak2
- baradami.
berkaitan patali. berupa mangrupa.
berkarat taihiangan. jamak2 tarahiangan. berwujud bungkeuleukan.
berkelahi gelut. jamak2 garelut. -
berkembang beukah, mekar. jamak2 besar (bahasa halus dan bahasa sedang)
bareukah. ageung. jamak arageung
. Nama Désa di Kecamatan Cileunyi . bakal jadi besar.piageungeun.
Kabupatén Bandung. Cimekar. . besar-besar.arageung, ageung-ageung.
- . besarkan.ageungkeun.
berkenaan ngeunaan. . dibesar-besarkan.diageung-ageungkeun.
berkilau mencrang. jamak2 malencrang. . dibesarkan.diageungkeun.
berkumis kumisan. jamak2 karumisan. -
berkumpul sekeluarga. riung mungpulung. . kebesaran.kaageungan.
berlangsung lumangsung. . membesar. ngaageungan.
berlutut deku. . menolong membesarkan.
mangageungkeun. aleucreug, laleres. =bener
. paling besar, terbesar. pangageungna. ~ Kerja harus benar.
. sebesar. saageung. ~ ~ Digawé kudu balég.
. sebesar-besarnya. saageung-ageungna. . kebetulan. kabeneran.
. tolong besarkan. pangageungkeun. . membetulkan. ngabenerkeun.
besar gedé, agung. jamak2 garede. . sebetulnya. sabenerna.
~ Besar mana rumah kamu dengan rumah -
saya. betung (bambu besar)[Dendrocalamus
~ ~ Gedé mana imah manéh jeung imah asper] bitung.
kuring. . Nama Désa di Kecamatan Pamijahan
. babasan : gedé hulu=besar kepala. Kabupatén Bogor.
artinya : Sombong, angkuh. .. Cibitung Kulon dan Cibitung Wetan.
. bakal jadi besar. pigedéeun. . Nama Désa di Kecamatan Rongga
. besar-besar. garedé, gedé-gedé. Kabupatén Bandung. Cibitung.
. besarkan. gedékeun. . Nama Désa Di Kecamatan Tenjolaya
. dibesar-besarkan. digedé-gedékeun. Kabupaten Bogor.
. dibesarkan. digedékeun. .. Cibitung Tengah.
- . Nama Kecamatan di Kabupatén Bekasi
. kebesaran. Kagedéan. dan Sukabumi. Cibitung.
. membesar. ngagedéan. -
. menolong membesarkan. bébas bébas. jamak2 barebas.
manggedékeun. bébék meri.
. paling besar, terbesar. panggedena. bébék manila éntog.
. pembesar. pangagung, gegedén. béca béca.
. sebesar. sagedé. . aktif. ngabeca. jamak2 ngabaréca.
. sebesar-besarnya. sagedé-gedéna. bécék cebrék.
. tolong besarkan. panggedékeun. bécék dan berlumbur. belok, jeblog.
- -
besar (dan bagus, untuk bangunan) béda (bahasa halus dan sedang) bénten.
agréng.  jamak2 barénten.
besar (dan jelék) badag. jamak2 baradag. . dibédakan. dibéntenkeun.
besar (matanya) bolotot. . membédakan. ngabéntenkeun.
. bunga cabai. bolotot. . membédabedakan. ngabénten-
besar péndék. buntet béntenkeun.
besar tenaga. rosa. béda (bahasa kasar) béda, kacék. jamak2
besét besét. 1. membeset. ngabesét baréda.
besi {iron} beusi, wesi (dari bahasa jawa). ~ Sapi dengan kerbau béda. Sapi jeung
- munding béda.
betah betah. = kerasan. . berbeda-beda. teu sarua.
beterbangan rabeng. . dibédakan. dibédakan.
betina (untuk binatang) bikang. jamak2 . lawan kata. sarua.
barikang. lawan kata jalu, jago . jamak2. bareda.
betis bitis, wentis (bahasa halus). . membédakan. ngabédakeun. jamak2
beton beton. lihat biji nangka. ngabarédakeun.
- . menbéda-bédakan. ngabéda-bédakeun,
betul bener, balég, eucreug, leres (bahasa pilih kasih.
halus). jamak2. balener, baraleg, béda (karena waktu) géséh.
~ Potrét masa anak-anak béda dengan . pagi-pagi. isuk-isuk.
sudah tua. bétét ékék.
~ ~ Potrét keur budak géséh jeung geus -
kolot. biar kajeun, antep, inkeun, keun, sawios
. lawan kata. angger. (bahasa halus). jamak2 arantep.
- . membiarkan. ngantepkeun.
bél bél, lonceng. . dibiarkan. dianteupkeun.
béla bela. 1. membela. ngabela. biar (bahasa halus) sawios, wios.
bélok péngkol, tikung. -
. bélokan. péngkolan, tikungan. biasa biasa.
. bélokkan. péngkolkeun. . membiasakan. ngabiasakeun.
. membélok. méngkol, nikung. . membiasakan diri. ngabiasakan manéh.
. membélokkan. méngkolkeun. . kebiasaan. kabiasaan, adat.
. tolong bélokkan. pangméngkolkeun. . dibiasakan. dibiasakeun.
- . biasanya. biasana.
béngkok béngkok, bingkeng, bengkung. -
. jamak2 baréngkok, baringkeng. biasa disuruh. purah.
.. Nama Désa Di Kecamatan Bojongpicung . biasa disuruh mencuci pakaian. purah
Kabupaten Cianjur. nyeuseuh.
... Désa Cibaréngkok. biawak bayawak.
béngkok dan kaku (tentang tangan) biaya biaya, ongkos, waragad.
kengkong. . biayanya. biayana.
bénjol jendol. ~ Biayanya mémang agak mahal. Biayana
béngsin béngsin. mémang rada mahal.
bénténg (tembok) banon (berasal dari -
sangsakerta) bibir biwir, lambey (hahasa Halus), lambé
. Nama Désa di Kecamatan Sukaraja (bahasa halus).
Kabupaten Bogor. Désa Cibanon. . babasan : ipis biwir=tipis bibir. artinya :
béntrok cékcok, pasalia. gampang menangis.
- bibir anyaman dari bambu sepanjang
béo [Graculla religiosa] béo. sisinya. wengku
. membéo. ngabéo. bibir bengkak. jeding.
bérak ising, kabeuratan (bahasa halus), bibit (tanaman) bibit, binih, petétan.
podol (bahasa kasar sekali), miceun bibit kelapa kitri.
(bahasa sedang). -
. aktif ngising, modol. jamak2 marodol, bicara (bahasa halus) saur .
mariceun bicara (bahasa halus pisan) lahir.
bérak (bahasa anak-anak) éé, é-é, ééh. bicara (bahasa kasar) omong.
bérak éncér. méncrét. . berbicara ngomong.
- . kata antar untuk ngomong. pok. Pok
bésan besan, warang (bahasa halus). ngomong.
bésék bésék, pipiti. -
bésok isuk, isukan, énjing (bahasa halus). bicara (bahasa kasar pisan) bacot, bangus.
lihat pagi bicara (bahasa sedang) sanggem.
. bésoknya. isukna. bicara (tak jelas karena sakit) réro.
~ Waktu bésoknya mau di operasi. bicara (tak jelas, tua, tak bergigi)
~ ~ Basa isukna rek di operasi. tawéhwoh.
bicara (tak berarti) balelol. bini (bahasa halus) istri, bojo, garwa,
bicara (tak keruan) aco, benclang- geureuha, rai atau rayi.
benclung. 1. berbicara tak keruan. ngaco. -
- binong [Tetrameles kNudiflora] binong.
bidadari widadari. . Nama Désa dan Kecamatan di Kabupatén
bidan paraji, indung beurang. Bogor . Cibinong.
bidang widang. Pada segala rupa bidang. . Nama Désa di kecamatan Gunung Sindur
Dina sagala rupa widang. Kabupatén Bogor. Cibinong.
bidik kécéng. . Nama Kecamatan di Kabupatén Cianjur.
- Cibinong.
bijaksana wijaksana. bintang {star} béntang.
biji siki. 1. berbiji. sikian. . Nama Désa di Kecamatan Cisééng
biji mangga pelok. Kabupatén Bogor. Cibéntang.
biji nangka beton. -
biji yang berisi dan besar-besar beneur. biola biola, piul.
sebalikna hapa. biri-biri domba.
- biru {blue} biru, bulao, paul. jamak2
bikin jieun, damel (bahasa halus). = buat. bariru.
. bikinan. jieunan. damelan. . Nama Désa dan di Kecamatan Cileunyi di
. dibikin. dijieun, didamel. Kabupatén Bandung.
. membikin. nyieun, ngadamel. .. Cibiru hilir dan Cibiru Wétan.
bila lamun, mun (singkatan dari lamun). . Nama Désa di Kecamatan Majalaya
bilangan wilangan. Kabupatén Bandung. Biru.
bilangan yang tak tentu banyaknya. . Nama Désa di Kecamatan Biru kota
watara, watawis (bahasa halus). bandung. Pasir Biru.
- . Nama Kecamatan di Kota Bandung.
bimbang bingbang. Cibiru.
bimbing bingbing. . nama Désa di Kecamatan Cibiru kota
binahong [Anredera corditalia] binahong. bandung. Pasir Biru. lihat biru.
binasa binasa. -
binatang sato. jamak2 sarato. bis beus. = bus.
binatang peliharaan. ingon. lihat pelihara. bisa1 (bahasa halus) tiasa. jamak2 tariasa.
. jamak2 (untuk sendiri) ingon-ingon. bisa1 (bahasa kasar) bisa. jamak2 barisa.
. jamak2 (untuk orang banyak) ngaringon. bisa1 (bahasa kasar sekali) begug, becus,
- belul.
bingbin (Pinanga javana) bingbin. bisa1 (bahasa sedang) iasa, yasa.
. Nama Désa dan Kecamatan di Kabupatén bisa2 (ular) peurah.
Kuningan. Cibingbin. . bisa ular. peurah oray.
. Nama Désa di Kecamatan Bojong bisa jadi. boa
Kabupatén Purwakarta. -
bingkisan berkat. bisik haréwos. jamak2 hararéwos.
- . berbisik. ngaharéwos. jamak2
bingung bingung, éwed (bahasa halus), ngahararéwos.
kéder, liwung. . membisiki. ngaharéwosan. jamak2
. Nama sungai di Bogor, Depok, Jakarta. ngahararéwossan.
Ciliwung. bising gandéng.
bini (bahasa kasar) pamajikan. bisu pireu, pégo. jamak2 parireu.
bisul bisul, gambuh (bahasa halus). oorokan.
bisul kecil. cénang . boneka yang terbuat dari kayu. golék.
blangkon bendo. . wayang yang terbuat dari kayu. wayang
- golék.
bopéng garok. . kesenian wayang khas sunda. wayang
bocor bocor. jamak2 balocor. golek.
bocor kecil miis. bongkar bongkar.
bodoh {stupid} belet, biko, bodo (bahasa . membongkar ngabongkar.
halus). bongkar bangunan. ruag, kakat.
bodoh boloho (bahasa sunda daerah . membongkar bangunan atau rumah.
kuningan/rancah). ngaruag.
bohong bohong, wadul, rahul, bonus péling.
rahong(singkatan dari rahul gede bohong). bordil bordél.
. jamak2 barohong, waradul, rarahul. = -
bual. boros hambur, awuntah, olok.
. membohong. ngabohong, ngawadul. borong bajong.
 jamak2 ngabarohong, ngawaradul. bosan bosen. jamak2 barosen.
bokor (mangkuk berkaki terbuat dari . mudah bosan. bosenan.
kuningan). bokor. bra kutang, béha.
. Nama Désa di Kecamatan Cibeber brotowali (tanaman) andawali. Bahasa
kabupaten Cianjur. Désa Cibokor. latin, tinospora crispa (l.) miers hook
bola bal. & them)
. sepak bola. maén bal. -
. bola dalam bahasa sunda= benang. buah buah, mangga.
- . bakal jadi buah. pibuaheun.
boléh kaci, kenging (bahasa halus). . berbuah. buahan.
. tidak boléh meniru. teu kaci niron. . buah-buahan. bubuahan.
. kain kaci, terbuat dari kapas halus. kaci, . buah tiruan. buah-buahan.
lawon kaci. -
boléh (bahasa halus) kenging. . ginjal. kabubuahan.
- . jamak2 buah. baruah.
boléh (bahasa kasar) beunang, meunang. . rupa-rupa buah. bubuahan.
lihat dapat. . berbuah banyak. leubeut.
. Badak di Ujungkulon hanya boléh di lihat . kekasih. buah haté, buah ati.
saja. -
~ Badak di Ujungkulon ngan beunang di buah-buahan. bubuahan.
lalajoan wungkul. . lihat anggur, apel, delima, duku, durian,
. Tidak boléh disisakan. Teu meunang gandaria,
disesakeun. . lihat kurma, mangga, manggis, ménténg,
bolong kohok, totos. jamak2 karohok, pepaya, pisang.
tarotos. . lihat rambutan, nanas, nangka, salak,
bolos mangkir. sawo, semangka, sirsak.
- buah enau belum dikupas caruluk.
boncéng boncéng. buah enau sudah dikupas cangkaléng.
. membonceng. ngaboncéng. buah pinang tua jebug.
bondol [Munia maja] bondol. -
bonéka bonéka, orok-orokan atau bual rahul, rahong. = bohong.
buang piceun. jamak2 pariceun. bubur. ngabubur.
. dibuang. dipiceun. Jamak2 dipariceun. . Cibubur di Jakarta Timur.
. membuang. miceun. jamak2 mariceun. -
. terbuang. kapiceun. kapariceun. budak budak. jamak2 barudak.
buang muka. paléngos, lieus. . anak muda. budak ngora.
. membuang muka. maléngos, ngalieus. . budak belian. budak beulian.
buang ingus sringsring. . orang tua tapi kelakuan seperti budak.
membuang ingus nyingsring. jamak2 bubudakeun.
nyalingsring. -
- bugil bulucun.
buas galak. buih budah. jamak2 barudah. =busa
. binatang buas. sato galak. bujang jajaka.
buat jieun, damel (bahasa halus). = bikin. bujur imbit.
lihat kerja. buka buka, polongo, purak.
. buatan. jieunan, damelan. . dibuka. dibuka, dipurak.
. dibuat. dijieun, didamel. jamak2 . membuka. muka, murak.
dijarieunmm didaramel. . membukakan. mukakeun.
. jamak2 jarieun, daramel. bukan lain, sanés (bahasa halus).
. membuat. nyieun, ngadamel. . yang lainnya. nu lainna, nu sanésna.
~ Membuat seragam dikorupsi. Nyieun -
saragam di korupsi. bukit pasir, gugunungan.
. terus-terusan membuat. nyieunan, . nama Désa dan Kecamatan di Kabupatén
ngadamelan. Bandung. Pasir Jambu.
- . Nama Désa di Banjaran Kabupatén
buat gembira orang yang sedang bersedih. Bandung. Pasir Mulya. lihat mulia.
upah . Nama Désa di Cimaung Kabupatén
. dibuat gembira orang yang sedang Bandung. Pasir Huni. lihat beras-beras.
bersedih. diupahan . Nama Désa di Kecamatan Cibeunying
. membuat gembira orang yang sedang Kidul kota Bandung. Pasir Layung.
bersedih. ngupahan .. layung= lembayung
. upah dalam bahasa indonesia = gaji . Pasir dalam bahasa sunda =keusik
buaya buaya, buhaya. anak buaya bukti bukti, buktos (bahasa halus).
bocokok. . buktinya. buktina. buktosna.
. Nama Kecamatan di Karawang. Cibuaya. . dibuktikan. dibuktikeun, dibuktoskeun.
bubar buyar. . membuktikan. ngabuktikeun,
bubung wuwung. ngabuktoskeun.
- buku buku.
bubur bubur. -
. bubur ayam. bubur hayam. bulan (waktu) bulan, sasih (bahasa halus).
. bubur beras putih. bubur bodas. . bulan arab. bulan arab.
. bubur beras putih dicampur gula merah. .. 1. Muharam atau sura,
bubur merah. .. 2. safar,
. bubur sumsum, bubur dari tepung beras. .. 3. rabiulawal,
bubur lemu. .. 4. rabiulahir,
. bubur putih ditengah bubur merah. .. 5. jumadilawal,
bubur baro. -
. membubur, membuat bubur, makan .. 6. jumadilahir,
.. 7. rajab, .. 8. Yesta.
.. 8. saban .. 9. Asada.
.. 9. ramadan, .. 10. Srawana.
.. 10. sawal atau dulhijah, .. 11. Badra.
.. 11. dulkaidah, .. 12. Asuji.
.. 12. dulhijah. -
- . bulanan. bulanan.
. bulan maséhi. bulan maséhi. bulan (nama satelit) bulan.
.. 1. Januari . bulan purnama, bulan penuh. bulan
.. 2. Pebruari purnama, gedé bulan.
.. 3. Maret. . bulan sabit. bulan sapasi.
.. 4. April. . terang bulan. caang bulan.
.. 5. Méi. -
.. 6. Juni bulat bunder, buleud. 1. sekeliling.
- sabundereun.
.. 7. Juli. bulu bulu.
.. 8. Agustus . bulu alis. bulu halis.
.. 9. Séptémber . bulu ayam. bulu hayam.
.. 10. Oktober. . bulu mata. bulu panon, bulu soca
.. 11. Nopémber. (bahasa halus).
.. 12. Désémber). -
. bulan muda. bulan ngora. bulu bambu, bulu padi. mérang (gatal ke
- kulit).
. bulan Jawa atau bulan Sunda. . Nama Désa di Kecamatan Padalarang
.. 1. Muharam/Sura, Kabupatén Bandung.
.. 2. sapar, buluh awi, buluh. = bambu.
.. 3. mulud, . Nama Désa di Kecamatan Cidaun
.. 4. silih mulud, Kabupaten Cianjur. Désa Cibuluh.
.. 5. jumadilawal, bumbu bumbu, bungbu (dari bahasa
.. 6. jumadilahir,  jawa), samara.
- bumi bumi, dunya.
.. 7. rajab, buncis (phaseolus vulgaris) buncis.
.. 8. rewah, buncit buncir, bucitreuk.
.. 9. puasa, bundar buleud, bunder.
.. 10. sawal, -
.. 11. hapit, bunga kembang, puspa, sekar. jamak2
.. 12. rayagung/haji. kekembangan.
- . berbunga. kembangan.
. bulan sunda kuno (tahun saka) . berbunga jamak2. karembangan.
.. 1. Kartika. . bunga tiruan. kembang-kembangan.
.. 2. Margasira. . rupa-rupa bunga. kekembangan.
.. 3. Posya. . mercon. kembang api.
.. 4. Maga. . nama Désa di Kecamatan Kertasari
.. 5. Palaguna. Kabupatén Bandung. Cikembang.
.. 6. Setra. -
- bunga alang-alang (saccharum koenigii
.. 7. Wesaka. atau imperata kunigii) ancul.
bunga bambu (bambusa) eumbreuk, bunga sudah mekar ligar.
eumreuk. -
bunga bawang [Allium] ulated. bunga padi [Oryza] ringsang.
bunga belinjo [Gnetum gnemon] uceng. bunga pepaya [Carica papaya] ingwang.
bunga cabai [capsicum annum] bolotot. bunga petai [Parha speciosa] pendul.
bunga cabai rawit [capsicum frustescens] bunga pinang [Areca catecku] mayang.
méncéngés. bunga pisang jantung.
bunga durian [durio zibethinus] olohok. . Nama Kelurahan di Jakarta Barat.
bunga enau [arenga saccharifera] pengis. Cijantung
bunga génjér [charis flava] gélényé. -
bunga honje (Etlingera hemisphaerica) bunga rampai manglé.
comrang. bunga rotan bubuay.
. bunga salak [Zalacca edulis] gojod atau
http://id.wikipedia.org/wiki/Honje_hutan sedek.
- bunga singkong [Manihot utilissima]
bunga jaat jalinger. dingdet.
bunga jambu air [engonia aquurea] -
lenyap. bunga talas [Colocasia esculenta] ancal.
bunga jambu batu [psidium guajava] bunga tebu [Saccharum officinarum]
karuk. badaus.
bunga jarak [ricinus communis] uing. bunga tembakau [Nicotiana tabacum]
bunga jengkol [pithrllobium lobatum] bosongot.
mérékényényén. bunga terung moncorong.
bunga jeruk [Citrus] angkruk, angkés. bunga ubi jalar [Ipomoea batatas] téla.
bunga jotang [spilanthes acinella] bunga yang mulai berkembang atau
puntung. mekar. mangkak
- bunga yang sudah berkembang dan mulai
bunga kaso [saccharum glaga] curiwis. berjatuhan. ligar.
bunga kelapa [cocos nucifera] suligar. -
bunga kemiri [aleurites mokiccana] bungkam bungkem.
rinduy. bungkuk bongkok, dongko.
bunga kencur [kaempferia galanga] bungkus bungkus.
 jelengut. . bungkusan. bungkusan.
bunga kentang [Solarium tuberosum] . dibungkus. dibungkus. jamak2 di
boled. barungkus.
bunga kulur [artocarpus communis] . dibungkuskan. dibungkuskeun. di
pelepes, embol. barungkuskeun.
bunga kunyit [curcuma domestika] . membungkus. ngabungkus. jamak2
bandul. ngabarungkus.
- . membungkuskan. ngabungkuskeun.
bunga labu [cucurbitaceak] aléwoh. . rupa-ripa bungkusan.
bunga leunca [solanum nigrum] pengit. -
bunga leungkuas [alpina galanga] bungkus dengan kain. bulen.
 jamotrot. . bungkusan dengan kain. buntelan
bunga limus [mangifera foetida] seleksek. . membungkus dengan kain. ngabulen.
bunga lopang cacas. bungkus dengan daun pisang. pincuk.
bunga mulai mekar mangkak. . membungkus dengan daun pisang.
mincuk. busur gondéwa.
. apa-apa yang dibungkus. pincukan. . Nama Désa di Kecamatan Pacét
bunglon londok. Kabupatén Bandung. Cigondewa.
buni [Antidesma bunius L] huni. . Nama Désa di Kecamatn Margaasih
http://id.wikipedia.org/wiki/Buni Kabupatén Bandung. Cigondewa Hilir.
bunting (bahasa kasar) reuneuh. jamak2 . Nama sungai di Kota Bandung.
rareuneuh. = bunting. . Nama Kelurahan-kelurahan di
bunting (bahasa halus) bobot, ngandeg. Kecamatan Bandung Kulon Kota Bandung.
bunting (bahasa sedang) kakandungan. .. Cigondewa Kalér, Cigondewa Kidul,
- Cigondewa Rahayu.
buntu {closed, shut off} buntu. -
. membuntukan. ngabuntukeun. buta lolong.
. kebuntuan. kanbuntuan. . buta dalam bahasa sunda = raksasa.
. Nama Désa di Kecamatan Bandung Kulon buta sebelah. pécak.
Kota Bandung. Cibuntu. butuh butuh, peryogi.
. Nama Désa di Kecamatan Ciampea . dibutuhkan. dibutuhkeun.
Kabupatén Bogor. Cibuntu. . kebutuhan. kabutuhan.
. Nama Sungai Di Kota Bandung. Cibuntu. . kebutuhannya. kabutuhanna.
- . membutuhkan. ngabutuhkeun.
bunuh paéhan. jamak2 paraéhan. buyut uyut.
. bunuh diri. maéhan manéh. jamak2 . buyut perempuan. Uyut istri.
maraéhan manéh. . buyut laki-laki. uyut pameget.
. dibunuh. dipaéhan. jamak2 diparaéhan
. membunuh. maéhan. jamak2 maraéhan. C
. terbunuh, pingsan. kapaéhan. jamak2 cabai [capsicum] cabé. jamak2 carabé.
kaparaéhan. . bunga cabai. bolotot.
bunyi sada, sora. jamak2 sarada sarora. . kecabaian, merasa pedas karena makan
. berbunyi. disada, soraan. jamak2 cabé. seuhah.
disarada, saroraan. cabai merah [Capsicum annum] cabé
. membunyikan. nyadakeun. jamak2 beureum.
nyaradakeun. cabai rawit [capsicum frustescens] céngék.
bunyi air mendidih. sahéng. = suara. 1. bunga cabai rawit. méncéngés.
- cabang (pohon) dahan.
buru buru, boro, bujeng (bahasa halus). cabang dua cagak . jamak2 caragak.
. memburu. moro, ngabujeng. cabul jorang.
buru-buru gurunggusuh. -
buruh kuli. cabut cabut, dudut (bulu ayam, rambut) .
buruk goréng, awon (bahasa Halus). . mencabut. nyabut, ngadudut.
 jamak2 garoreng, arawon. . mencabuti. nyabutan, ngadudutan.
burung manuk. ~ sedang mencabuti bulu ayam. Keur
. nama Kecamatan di Provinsi Banten. ngadudutan bulu hayam.
Cimanuk. cacar kuris.
- cacat cacad, tanpadaksa.
bus beus. = bis. cacing {worm} cacing.
busa budah. jamak2 barudah. =buih. cacingan (penyakit) cacingeun.
. berbusa. ngabusa, busaan. -
busuk buruk. jamak2 baruruk. cadas (lapisan tanah yg keras) cadas.
. Nama Désa di Kecamatan Ciampea .. Candi Kalasan.
Kabupatén Bogor. Cicadas .. Candi Mendut.
. Nama Désa di Kecamatan Cibeunying .. Candi Pawon.
Kidul Kota Bandung. Cicadas. .. Candi Sewu.
. Nama Désa di Kecamatan Gunung Putri cangkang cangkang.
Kabupatén Bogor. Cicadas. cangklong padud, padudan.
. Nama Désa di Kecamatan Rongga -
Kabupatén Bandung Barat. Cicadas. cangkir besar dari bambu (Subang).
. Nama sungai di Kota Bandung. Cicadas. bekong.
cadel cadel cangkir besar pake tutup. emuk
cahaya abar. cangkok cangkok.
- cangkuk cangkok.
cair lééh. jamak2 laleeh. cangkul {a hoe} pacul. jamak2 paracul.
. mencair lééh . mencangkul. macul. jamak2 maracul.
cairan gula aren kinca. . Mencangkuli. maculan.
cakar cakar, kaut, koét. -
. mencakar. nyakar, ngoét. cantik geulis. jamak2 gareulis.
cakar (ayam) koréh. . bakal jadi cantik. pigeuliseun.
. mencakar-cakar (biasanya cari makanan . mempunyai perasaan cantik. gumeulis.
di tanah). kokoreh. . Nama daerah di Propinsi Banten.
- Cigeulis.
cakep kasép. jamak2 karasép. . nama panggilan atau kesayangan. eulis,
cambang godég. jamak2 garodég. euis.
. bercambang. godégan. jamak2 . paling cantik, tercantik. panggeulisna
garodégan. -
cambuk pecut. (kata benda) cantik (manis dan lucu) saranten (jarang
. mecambuk. mecut. (kata kerja) dipakai).
campak tampek. . Nama Désa di Kecamatan Arcamanik
- Kota Bandung.
campur campur, galo. .. Desa Cisaranten kulon dan Desa
. bercampuran, jadi campur. pagalo. Cisaranten Bina Harapan.
. dicampurkan. dicampurkeun, digalokeun. . Nama Desa Di Kecamatan Cikadu
. mencampur. nyampur, ngagalo. Kabupaten Cianjur. Cisaranten.
. mencampurkan. nyampurkeun, . Nama Désa Di Kecamatan Rancasari kota
ngagalokeun. bandung. Cisaranten Kidul.
. nama Désa di Kecamatan Bojongsoang . Nama Désa di Kecamatan Ujungberung
Kabupatén Bandung. cipagalo. kota Bandung. Cisaranten wetan.
canda ocon, heureuy. jamak2 arocon, -
hareureuy. capai hontal. jamak2 harontal.
candi candi. . tercapai. kahontal. jamak2 kaharontal.
. Candi yang ada di Jawa barat. Candi nu ~ Kemajuan bangsa kita cepat tercapai.
aya di Jawa Kulon. ~ ~ Kamajengan bangsa urang énggal
.. Candi Bojongmenje, kabupaten kahontal.
Bandung. capék capé, palay (bahasa halus). lihat
.. Candi Cangkuang, kabupaten Garut. mau (bahasa halus).
. Candi yang lainnya. Candi nu lainna. capung papatong.
.. Candi Borobudur. cara cara.
cari siar, téang, pilari (bahasa halus). celana dalam cawet, cangcut, kolor.
. dicari. disiar, ditéang, dipilari. celotéh bacéo.
.. jamak2 disariar, ditareang, dipilari. celurit arit. jamak2 ararit.
. jamak2. sariar, tareang, pilari. -
. mencari. nyiar, néang, milari. jamak2 cemara [Casuarina eqnisetifolia] camara
nyariar, nareangan, milarian. cemas hariwang. jamak2 harariwang
. mencarikan. cemberut camberut, baeud, berengut.
. menolong mencarikan. mangnyiarkeun, cemburu timburu.
mangneangkeun, mangmilarikeun. cempaka campaka.
. tolong carikan. pangnyiarkeun, -
pangneangankeun, pangmilarikeun. cempedak [artocarpus champeden]
- campedak.
catat catet. 1. di catat. dicatet. cendawan supa.
~ Terus dicatat oléh pensil. Tuluy dicatet cendrawasih candrawasih.
ku patlot. cengkih [Eugenia aromatica] cengkéh
cat cét. cengkerik jangkrik.
catat catet. jamak2 caratet. cepat geuwat, énggal (bahasa halus),
. catatan catetan. gancang. jamak2 garancang, arénggal.
. dicatat dicatet. cepat besar (untuk anak-anak) bongsor.
. dicatatkan dicatetkeun. -
. mencatat. nyatet cerai serah, pirak (bahasa halus), késér
cawat cawet, cangcut. (bahasa halus).
- . diceraikan. diserahkeun, di pirakeun.
cebol béké, katé. . menceraikan, nyerahkeun, mirak.
cecak cakcak. ~ Setuju menceraikan pamajikan. Satuju
cegah cegah, wagel (bahasa halus). nyerahkeun pamajikan.
. dicegah. dicegah, diwagel. . diceraikan. diserahkeun, dipirak.
. mencegah. nyegah, ngawagel. ~ Istri itu mau diceraikan. Pamajikan teh
cegat pegat. lihat putus. rék diserahkeun.
. mencegat. megat cerdas pinter, calakan. =pintar.
. tempat untuk mencegat. pamegatan. ceroboh coroboh.
.. Nama kampung di Desa Mekarjaya ceremai [Phyllanthus acidus] ceremé.
Kabupaten Garut. ceréwét céréwéd.
ceguk [quisqualis indica l] bidani. ceria marahmay.
cekik cekék. -
cela cawad. 1. mencela. nyawad. cerita (bahasa halus dan sedang) carios.
celah sela. . bercerita. nyarios.
- . diceritakan. dicarioskeun.
celaka cilaka. jamak2 carilaka. . menceritakan. nyarioskeun.
. dicelakakan. di cilakakeun. . terceritakan. kacarioskeun.
. mencelakakan. nyilakakeun. cerita (bahasa kasar) carita.
. kecelakaan. kacilakaan. . bercerita. nyarita.
- . diceritakan. dicaritakeun.
celana calana, lancingan (bahasa halus). . menceritakan. nyaritakeun.
. bakal jadi celana. picalanaeun. . terceritakan. kacaritakeun.
. dicelana. dicalana, dilancingan. cerita direka. dongéng.
. memakaikan celana. nyalanaan. cerita sejarah. babad.
cermin eunteung, kaca. . mencium. nyium. jamak2 nyiuman.
. bercermin. ngeunteung, ngaca. . kata antar untuk cium. celengok.
. beri cermin. eunteungan. celengok nyium.
. berhadapan (biasanya rumah atau cium (bau) ambeu, ambung (bahasa
bangunan) paeunteung-eunteung. halus), angseu.
. teladan. pieunteungan. . mencium. ngambeu, ngangseu.
. Nama Kampung di Désa Bale Endah -
Kecamatan Bale endah Kabupatén coba coba, cobi (bahasa halus). jamak2
Bandung. Cieunteung. caroba, carobi.
- . cobaan. cobaan, cobian. jamak2
ceroboh sologoto. carobaan, carobian.
cerpén (cerita pendék) carpon (carita . dicoba. dicoba, dicobi. dicaroba.
pondok) dicarobi.
cerutu surutu. . mencoba. nyoba, nyobi. jamak2 nyaroba,
cetak citak. nyarobi.
cébok cécéwok, isang, ombéh (bahasa . mencobai. nyobaan, nyobian. jamak2
halus). nyarobaan, nyarobian.
cédok sédok coba supaya pas. pecak.
céléngan céngcéléngan. . mencoba supaya pas. mecak.
- cobaan gogoda, Cocobi (bahasa sedang
cibir begég, jebi. dan bahasa Halus)
. mencibir. ngabegég. -
. mencibirkan. ngabegégan cobék coét.
cicak cakcak. coblos colok.
cicip icip. cocok1 akur. jamak2 arakur.
cicipi raosan. cocok2 cocog.
- coklat coklat
cincin (bahasa kasar dan bahasa sedang) colok colok.
ali. . dicolok. dicolok. jamak2 dicarolok.
. Nama Désa/Kelurahan di Kecamatan . mencolok. nyolok. jamak2 nyarolok
Soréang Kabupatén Bandung. . tercolok. kacolok. jamak2 kacarolok.
cincin (bahasa halus) lélépén, cingcin. -
cingcang cacag. jamak2 caracag. contoh conto, umpama.
cincau {cyclea barbata} cingcau, camcauh. copot leupas, coplok.
- corak kelir.
cinta cinta, bogoh, asmara. corét corét. jamak2 carorét.
~ Saya udah gak cinta kamu. Abdi tos teu . mencorét. nyorét. jamak2 nyarorét.
bogoh ka anjeun. corét (banyak corétan) rocét.
. Nama Désa di Kecamatan Pamijahan corong corong.
Kabupaten Bogor. Ciasmara. -
cinta sepihak ambon. cubit ciwit. jamak2 cariwit.
ciri ciri. lihat tanda. . mencubit. nyiwit. jamak2 nyariwit.
. diberi ciri. dicirian. cuci kumbah, wasuh (bahasa halus).
. kelihatan. kaciri, katingali.  jamak2 karumbah, warasuh.
cita-cita cita-cita. . mencuci ngumbah, ngawasuh. jamak2
- ngarumbah, ngawarasuh.
cium cium. cuci baju seuseuh. jamak2 sareuseuh.

Anda mungkin juga menyukai