TERNATE CHAVACANO

TAGALOG
Abo senisa

abot Abut, saka

abre abre

abredor abredor

abre-lata Abri lata

abubot abubut

abuhin sinisaw

abuloy Abuluy

abutan Enkrasa

abutan dali

abutin saka

adelantado Adelantadu

agimat Anting-anting, agimat

agiw saput, agiw

aha Bulaga

ahas Kolebra

akin Dimi

akitin Se akit

aklas Welga

aklasan Se welga

aklat libru

ako yo

alaala requerda

alabok Alabuk

alahas Oru, alahas

alak binu

alakdan eskorpyu, alakdan

alam sabi

alamin Se sabi

alamat Alamat
alang-alang Alang-alang

alangan alangan

alanganin Alanganing

alapaap Suelu, alapaap

Ale senyora

aligid birahong

alikabok alikabuk

alila (katulong) Alila, ayudanti

alilain Se alila

Alimango kangrehu

Alin Kwal

alin-alin Kwal kwal

alindog guapa

aling senyorita

alingasaw Hyedi

alipin alila

alipinin Se alila

alipusta Insultu

Alis (yao) sali

alis quita

Alisin (alisan) Para quita

alitan pelya

aliwin Se aliw

aliwalas Aliwalas, klaru

Alkalde meyor

alkila Alkila; empresta

almires pang machuka

almirol Almirul

almusal (agahan) Almuesu

alog alug

alok aluk

Alon maris

alsa-balutan Sali na kasa

aluin Se alu
alulod alulud

ama (tatay) padri

amain Taytatayan

amo amu

anino aninu

anluwage (karpentero) kapinteru

ano Kosa, que

antay Espera

antayin Para espera

antabayanan bisya

antok suenyu

antot hyedi

antukin Para suenyu

araro Araru

araruhin Se araru

asahan Se asa

asan Unta, dondesta

asin sal

asinan asnan

asinta Asinta, sipat

asintado asintaw

aso pehru

asong-ulol Pehru luku

asta porma

asukal Asukar

asungot asungut

asul azul

Asunto (kaso) kasu

atake ataki

Atakihin- Se ataki

ataul kabaung

ate ermana

atin di mutru

ating mi hutru
atrasado pustreru

ayos (slang) ayus

ayos prepara

ayusin se prepara

ayuno se hambri

baba baha

babaan se baha

babad se babad

babae muher

babag Pelya, suketasu

baboy puerku

baboy-damo Puerku monti

Bading (bakla) Bakla (bakling), alanganing

baga Alipatu

bagahe bagahi

bagal Poku-poku

bago kambya

bago nuebu

bagsak kayi

bagsak No ya pasa

bagsik bayolenti

baguhin Para kambya

bagyo bagyu

baha benida

bahag ang buntot Kobardi, miedu

bahaghari Renbu

bahagi parti

bahagian Dali parti

bahagya pokitu

bahay kasa

bahay-aliwan Kasa di puta

bahay-bahayan Kasa-kasahan

bahay-kubo Kasa nipa

baho hyedi
bai-bai Orilya di lamar

bailarina beylarina

baile bayli

bait buenu

baiwang sentura

baka (siguro) No siguraw

bakas Bakas di pyes

bakasyon bakasyung

bakbak tanggal

bakbakan Pelya

bakit Komu, porke

bakli kebraw

bakod kural

bakol tiklis

bakubako Baku-baku, liku-liku

bakuna Bakona, iniksyon

bakuran Kural, lubang

bakuran Itsa kural

bakya suekos

balae suegro

balahibo pelu

balak planu

balakang sentura

balanga olya

balang-araw Otru diya

balanse balansi

balat kraskas

balatan Kita kraskas

balatong balatung

balbas (bigote) Bigoti, barbas

baldado Baldaw

balde baldi

balita anunsyu

baliw Stuperdiw ay kabesa

balon posu

bangang boratsu

bangos bangus

bangungot bangungut

banig pikati

bantog Konesiw, sikat

banyaga dayuhan

bara Bara, saraw

barado baraw

baraso brasu

baril pusil

barilan Ya huga despara

barilin despara

baro kamisa

barong-tagalog Barung-tagalog

barung-barong Barung-barung

basa muhaw

basa le

basag kebraw

basagin Para kebra

basagin mahuna

basag-ulo Pleytu, pelya

basagulero pelyador

basain Se muha

basahin se le

baso basu

bata kretura

bata, slang Nobya, nobyu

bata Muchacha, muchachu

bato pyedra

batugan (tamad) Pluhu, pluha

batuhin Garya pyedra

bawal bawal

bawalan Se bawal, se saway

bawang ahus

bawang, slang rebentador

bibig (bunganga) boka

bigas aros

bigasan kiskis

bigat pesaw

bigatin riku

bigay Dali, pasalubung

bigkas platika

bigkasin Para platika

bihasa sanay

bilang numeru

bilang kunta

bilangin Para kunta

bilanggo prisuneru

bilangguan kalabosu

bilasa bolok

bilog redondu

bilugin se redondu

bilugin se loku

binata baguntaw

binatilyo binatilyu

bingi baoy

bintang menta

biro deblura

bisyo bisyu

bituin estrelya

boga (slang) pusil

bolahin se bola

bomba posu

bulaklak plor

bulaklakin ploris

buka Abri antsu

buhok pelu
bukas manyana

bukas abri

buko koku muda

buksan para abri

bundok Bondok, monti

bunga prutas

bunganga (bibig) boka

bungangera stismosa

bungangero stismoso

bungo bungu

bungkal ribata

bungkalin Se rebata

buntis prinyada

kabalbalan istupidu

kabila un banda

kabilugan redodu

kabutihan bung buenu

kagalang-galang respetaw

kagandahan guapa

kagutuman hambri

kahapon ayer

kahol kahul

kahoy kanya

kahubaran No tieni kamisa

kainitan bung kalyenti

kakahuyan Monti, kahuyang

kaklase kaklasi

kalabaw karabaw

Kalaguyo (kasuyo) kabit

kalamigan muy priyu

kalbo panot

kalinisan Pagka limpyu

kalokohan lokura

kalso kalsu
kalye kaminu

kamag-anak paryenti

kamag-aral kaklasi

kamalian Pagka-kulpa

kamatayan mori

kamay manu

kamayan Gara manu

kami motru

kamot raska

kamoteng-kahoy balinghoy

kampo kampu

Kamposanto (sementeryo) sementeryu

kamutin se raspa

kanayon kabaryu

kandila kandela

kanluran kanlurang

kano (slang for Amerikano) amerikanu

kapangitan sarot

kapatid Ermana, ermanu

kapit-kamay Gara manu

karayom aguha

karne karni

karetela (karitela) kalesa

kasabay kumpanyeru

kasalanan kulpa

kasali entra

kasama Kumpanyero, kumpanyera

kasamaan Bung malu

kasambahay Kumpanyeru na kasa

kasoy kasuy

kataasan Pinaka altu

katamaran Bung pluhu

katanyagan popular

katawan kwerpu
katawang tao Kwerpu di henti

katawa-tawa Para resa

kati raska

katiwalian(anomalya) Anumalya, se malu

katotohanan Berdadi

katulong Katulung, ayudante

katulad parehas

katuwiran rasong

kawani empleyu

kaway babay

kawayan kania

kawayan se kaway, se babay

kawit gantsu

kelot (slang for lalaki) Ombri

keso kesu

kidlat trewenu

kilala konesi

kilabot kilabut

kilos minya

kinilala Ya konese

kita mira

kita (suweldo) sweldu

kita mihutru

Kristo kristu

kubo kubu

kuha Saka, yoba

kuko unyas

kulang palta

kulay kolor

kulayan Itsa kulay

kulog truwenu

kumilos minya

kumupit roba

kuntento kontentu
kura (pari) padri

kurakot kurakut

Kuta (kampo) kampu

kuting gatu

kuwago kwagu

kuwarta sen

Kuwarto (silid) pusentu

kuwela alegri

kuwentas kwintas

kuwento storya

kuya manong

daan siento

daan kalyi

daanan kaminu

daang-bakal rilis

daga ratong

dagan pitsi

daganan Para pitsi

dagat lamar

dahilan rasong

dahon ohas

daig Perdi, perdiw

daigdig (mundo) mondu

daigin se perdi

daing Seku peskaw

dakdak, slang platika

dako lugar

dala yuba

dalagita muchacha

dalampasigan Orilyay lamar

dalangin (dasal) resa

dali prestu

dali-dali Presto prestu

daliri deditu
dalita Pesaw, pobri

dami muchu

damit kamisa

damitan Itsa kamisa

damo sekatis

dampa kubu

damuhan Rangka ay sekatis

darak Tiki-tiki

dating yega

datu Kapitan del baryu

datung, slang sen

daungan (harbor) barahang

digmaan gyera

dila luengga

dilim eskuru

diliman se eskuru

dito aki

doon aya

dugo sangri

duguan Muchu sangre

dukha pobri

dulas rebala

dumi mugri

dungis Bung mugri

dunong Sabi, marunung

durog Ma-stukaw

duwag myedu

duwal gomita

duyan hamaka

edad (gulang)   anyu

edukado (may pinag-aralan) Tieni pinag-aralan

ehemplo (huwaran)   ehemplu

Eksamen (sulitin)   tes

eksaminasyon (pagsusulit)   Tieni tes

eksperto Ekspertu, bihasa

elegante eliganti

eleksyon Eleksyong, halalan

elektrik koryenti

elise elesi

embarkadero embarkaderu

empatso empatsu

emperdible perdibli

Empleyado (kawani) empleyaw

Enero eneru

engkargado katiwala

engot (slang)   Istupidu, tanga

enkanto enkantu

enosente (inosente)   inosenti

Entrega (ibigay) dali

epot (slang)   Iput, pataba

Erap (slang for pare)   amigu

erbolaryo albularyu

ere bientu

ermitanyo ermitanyu

eskandalo iskandalu

eskandalosa (eskandaloso) Iskandalusa, iskandalosu

eskapo takas

eskina bangketa

eskuwela (mag-aaral) istudyanti

espada ispada

esperma (kandila) kandela

estasyon (himpilan) istasyong

eto (heto) aki

ewan No sabi

gaan Alibyaw, no pesaw

gaanan se prestu

gaano kuantu

gabi notsi
gahol Palta na oras

gahulin di kaba ay oras

galak alegri

galas gruesu

galaw minya

galawin se minya

galing bini

galit reganya

gamit kasangkapan

gamit serbi

gamitin Para serbi

gamot medisina

ganito esti

ganoon akel

gapos mara

gapusin mahra

gatas letsi

gatong lenya

gatungan Etsa lenya

gawa ase

ginto oru

gubat monti

gulang anyu

gulanit rompiw

gulantang espantaw

gulat espanta

gulatin se espanta

gulok bolu

gulong golong

gulpe Garoti, bug-bug

gulpihin se garoti

gumawa ase

gumimbal ya espanta

gumising libanta
gumuho Ya kebra

gunit rompe

gunting teheras

guntingin Korta kun teheras

gupit Korta pelu

gupit korta

gupitin Para korta

guryon Grandi bulador

gusgusin syusyu

gusto kyeri

gutom hambri

gutumin se hambri

guwardiya Bantay

guyabano guyabanu

haba largu

haba largor

habaan se largu

habla (kaso) demanda

hagdan iskalera

hagis garya

hagisan Garya aya

halaman sembra

halik besitu

halikan Dali bisitu

halikan ta huga bisitu

hangin bientu

hapag mesa

hapag-kainan komedor

hapon letardi

hatak hela

hataw garoti

hati lamita

hawak gahra

hawakan Para gahra

Hibik (iyak) yura

higa kusta

Higaan (banig) pikati

hila hela

hilaw krudu

hilo inmarya

hinawakan gahra

hinog madoru

hipon kamarong

hita pyerna

hubarin Kita kamisa

hugas limpya

hugasan Para limpya

huli postreru

huli (dakip) kohe

hulihin Para kohe

huwad peki

huwag No, no kyeri

Huwebes hwebis

iabot inkarsa

ibaba abahu

ibaba se baha

ibabaw ensima

ibahin se otru

ibato Garya na lehus

ibig -love kyeri

ibigin (mahalin) se karu

ibitin se sabit

ibon pahru

Iboto (ihalal) se buta

ibukas se abri

idemanda Se demanda

ideya paraang

idiin pitsi
idlip durmi

idolo idulu

igapos mahra

igat palos

igawad dali

igi Buenu, tupaw

igib Saka agua na gripu

igisa se gisa, se pritu

igkas bringka

iglap biglaang

ignorante tanga

ihi Miyaw

ihi miya

ika-anim Pang sais

ika-apat Pang kuatru

ika-dalawa Pang dos

ika-isa Pang una

ika- lima Pang singku

ika-pito Pang sieti

ika-sampo Pang dies

ika-siyam Pang niebi

ika-tatlo Pang tres

ika-walo Pang otsu

ikaw bo

ikli kortu

iklian Korta kortu

ikom sara

ikot bira

ilagan se ilag

ilagay Itsa na bahu, Itsa na lugar

ilalim hondu

ilan (ilang) kuantu

ilapit se serka

ilaw lus
ilawan se lus, se klaru

ilipat Kambya, se kambya, se lipat

ilog riyu

ilong naris

ina (nanay) Madri, nanay

inalis kita

inamin Se amin

ingay rwidu

inumin bebe

isa unu

isang una

isabit ingantsa

isa-isa Una una

isagawa ase

isangguni pregunta

isauli se rebolbe

isaulo se kabesa

isda peskaw

isinilang parri

isinulat eskribi

isip wisyu

isipin pensa

isulat se eskribi

itaas Itsa na riba

itago se eskonde

tapon Buta

itinago Eskonde

itinapon ya buta

itim pietru

itiman se pietru

itinanim ya sembra

itinuwid Diretsu, ya se diretsu

itlog Huebus, webus

itudla Sipat, asinta

itulak Tula, para tula

iyak yura

iyakan Para yura

iyakin yorong

iyan kel

iyo (iyong) Dibo

laba Limpya

laban pelya

labi labyu

lagi pirmi

laglag (hulog bagsak) kayi

lagnat kalintura

lahat todu

lakad kamina

lakarin se kamina

lakas resyu

laki grandi

laksa Dyes mil

lalaki ombri

lalawigan probinsya

lamok muskitu

langaw moskas

langgam hormigas

langit suelu

langis aseyti

lango (lasing) buratsu

langoy nada

languyin Para nada

lapad antsu

lapit Serka

lasa sabor

lasahan proba

lason benenu

lasunin se benenu
layo lehus

libag mugri

libo Mil

ligaw pasya

ligaw ya keda nuway

ligaya aligriya

ligo banya

liham karta

lima singku

limampu (limampo) sinkuenta

linaw klaru

Linggo Domin-gu

lingid No sabi

lipad bula

lipat Kambya

loko Stuperdiw ay kabesa

lubid mikati

lugaw (arrozcaldo) Arus kaldu

lukuhin se loku

lumundad ya bringka

lundag bringka

lungkot Panglaw, triste

lupa tierra

lupit maltratu

lura babas

luraan eskopi

luto kose

lutuin Se kose

luya enhibri

maaga tempranu

maalat Salaw

maalwan alibyaw

maaraw Kalyenti sol

maasim agriw
maawa Para pobri

mababaw Mababaw, no hondu

mabagal gambang

mabibig daldal

mabilis (matulin) Presto, rapidu

mabilog redondu

mabuti buenu

madali Presto, ensigida

maga anstuaw

maganda guapa

mahal Amor, karu

mahal karu

mahalin se karu

mahirap Pobri, pesaw

maingay ruidu

mainit kalyenti

makatao Maka-henti

makati raska

malakas resyu

malaki grandi

malalim hondu

malambot Blandu

malamig priyu

malaya libri

malayo lehus

maliit chiquitu

malinis Limpyu

mamaya luegu

Marso marsu

Martes martis

mariwasa (mayaman) Riku, tiene kaya

marumi mugri

masakit dweli

masama malu
masarap Sabrosu

masaya Alegri

masayahin alegriya

mataas altu

matamis dulsi

matanda biehu

matapang balyenti

matigas duru

matipuno maskuladu

matulin (mabilis) Kohre

maulan yober

maya luegu

maya-maya Luegu-luegu

Mayo mayu

maysakit inpermu

medya lamita

melon milong

memorya espansa

memoryahin se espansa

milyon Milyong

Miyerkules mierkulis

mo bo

modista sastre

modo modu

mura Baratu

naabot enkarsa

naabutan ya enkarsa

naaalala; naaalaala rekuerda

naalala; naalaala ya enkuerda

naagos ya yuba agos

naawa ya pobri

naawas kita

nabagbag mastuka

nabihad Ya kohe
nadulas rebala

nagapi ya perdi

nagbantay ya bisya

nagbabantay ta bisya

nagiba Ya machuka, ya kebra

nagluto (nagsaing) ya kose

nais Kieri

nakaalis ya eskapa

nakalimutan ya albida

nakatatanda Mas biehu

nakasakay ta embarka

nakita ya mira

nalasing ya keda buratsu

nalo gana

nanalo Ya gana

nasugatan ya herida

natalo perdi

natin (atin) mutru

natiwalag (naalis) Ya kita

natuto ya sabe

natutulog durmi

nayon baryu

negro Pietru

nene muchacha

ngalan (pangalan) numbri

ngalay kansaw

ngamay Ngimay

nganga Abre boka

nganga Para abre ay boka

ngayon ahora

ngipin dienti

ngunit peru

nguso labyu

nguyngoy yura
nila (sila) Lotru

ningas puegu

nipis pinu

niyog koku

Nobyembre nobyembri

obrero (manggagawa)   trabahador

oktopus pugita

Oktubre Oktubri

okupado okupaw

okupahan se okupa

onse onsi

oo Si

oo na   Sige ya nga

oo nga   Sige ya

ora-orada (madalian)   ensigida

oras-oras   Kada oras

orasyon (dasal)   resa

order (utos) manda

organisado organisaw

ostiya ostya

otso (walo)   otsu

paa pyes

paalis di sali

paano Kela ya

pabuya premyu

paga enchaw

pag-ibig (pagmamahal) amor

pagkain komida

pagkatao Maka henti

pagtalikod Behra tras

pako klabu

pakpak Alas

pakulo herbi

pakuluan Se herbi
palabigasan kiskis

palaka sapu

palaro huga

palaso pana

palasyo palasyu

palay aros

palayan tubigan

palikuran (kubeta) kasilyas

palitan kambya

palito Palitu. Casa puegu

panalo ganador

panaluhin Dali gana

pananalig paniniwala

panauhin bisita

panay (madalas) Palagi, panay

pangamba miedu

panganib delikaw

pangatlo tres

pangit Sarot

panibugho selus

parating di yega

pasok entra

patakbuhin Manda kohre

patay muerto

patayan Matansa

patayin matar

patayo Lebanta deretsu

patayo ta paraw

patpat Kania

payat plaku

payatot Bung plaku

Pebrero pebreru

peste pesti

piitan Presu, kulungang

pilit Pwersa

pinggan platu

pintuan puerta

pira-piraso Pida-pidasu

piraso pidasu

pito pitu

pito Sieti

pitumpo setenta

pukol tira

pukulin Para tira

pula koleraw

puno ponu

puno yenu

pusa (kuting) gatu

puso korason

puti blanku

puto potu

putok Robenta

putol korta

putulin Para korta

rason (katuwiran) rasong

rebolber Rebolber, pusil

rebolto (rebulto) Rebultu

rekado rekadu

relasyon Relasyong

repolyo repolyu

resibo resibu

residente residenti

rikisa kapkap

rikisahin Se kapkap

rimarim para asku

ring anilyu

Romano romanu