Anda di halaman 1dari 10

Scene 1 :

1. Penua yang bicara pertama (jangan bilang kabupaten tapi bilang saking kauh/saking
kangin)

2. Panglingsir bangun dan duduk memantra di banten. (Banten sudah disiapkan


sebelumnya)

Scene 2

1. Setelah mantra, semua duduk, juru bicara tuan rumah mulai bicara, (tiang ngangganin
purusa/pradana).

2. Setelah bicara, panggil pengantin yang lagi satu, duduknya kasih jarak.

3. Tanyakan apakah terpaksa atau tidak

4. Penggantin buat jawaban dengan alasan cinta.

5. Penua dari pihak tamu, menanyakan keseriusan ke penggantinnya.

6. Penua dari tuan rumah menanyakan bagaimana persiapan upacara-upacara adat disana?

7. Penua dari tamu menjawab dan memberi tahu karena jarak jauh, maka sekarang akan
diadakan acara mepamit untuk pengantin cewek karena akan diidih oleh pengantin
cowok. Lalu 2-3 hari kemudian akan diadakan upacara mepegat sapisanan sareng
mapejati sane kapuput oleh ida anak lingsir.

8. Penua dari tuan rumah berbicara, apakah ada yang perlu dipersiapkan seperti banten
dari pihak kami untuk kelancaran upacara di sana? , titiang nganutin wantah eedan
upacara saking kauh miwah desa, kala, patra irika.

9. Penua dari pihak tamu berkata baiklah karena sudah sepakat sekarang akan diadakan
upacara mepamit

10. Penua dari pihak tuan rumah mempersilahkan kelian adat disini dan disana untuk
mengesahkan secara adat

11. Kelian adat berbicara untuk penandatangan surat keterangan pindah penduduk (2 surat
dari kelian adat tuan rumah dan kelian adat tamu).
12. Penua dari pihak tuan rumah, sesuai tradisi dan adat disini sekarang diadakan upacara
tukar cincin

13. Para orang tua memberikan nasehat, dimulai dari panglingsir (1), rerama (2), bibi (1),
bendesa (2)

14. Pada saat memberi nasehat sekailgus juga para pengantin memberi respon dari nasehat.

15. Penua dari tuan rumah mengatakan ringkasan acara yang akan dilakukan 3 hari
kemudian (mapegat benang, mapajati) yang akan dilaksanakan pada jam sekian dan di
rumah pengantin cowok.

16. INGAT PENUA TUAN RUMAH BILANG MENYERAHKAN ANAK ISTRI,


LALU PENUA TAMU BILANG MENERIMA ANAK ISTRI.

17. Panganjali sikap menunduk dan panganjali tangan mengepal dan menunduk.

Naskah : (Cowok dari Tabanan, Cewek dari Karangasem (Jaba)

Radit : “Inggih nawegang titiang, menawi wenten malih sane patut pacang jantos?

Semua selain Radit : “Ten”

Radit : Yening nenten wenten bebawosan jagi kawitang titiang. “Inggih panglingsir lan ida dane
sane wangiang titiang, titiang saking keluarga iriki nunas mangda ledang ugi ngampurayang
menawi wenten kirang langkung antuk titiang nyanggra pengerawuhe kadi mangkin. Taler antuk
genah melinggih wyakti kadi kosekan pisan, nenten wenten genah melinggih”

“Sadurung ngelantur ring unteng bebawosan, lugrayang titiang ngaturang pangastungkara, nunas
ica ring Ida Hyang Parama Kawi dumogi asung kerta wara nugraha ida ngicenin kerahayuan
sareng sami. Om Swastyastu”.

“Inggih selantur ipun galahe mangkin pacang katur ring penglingsir mangda ngaturang banten
pejati. majeng ring panglingsir sane wangiang titiang, Inggih, durusang”.
Rama : “Mantra Panca Sembah Kedua, Om adityasya param jyoti, rakta tejo namostute
sweta pankaja madyasta, bhaskaraya namostute.”

Radit :”Inggih Ida dane semeton sareng sami, titiang pinaka penua iriki mangda uning sapunapi
pikarsan ida dane rauh utawi tangkil ring pondok titiang iriki, durus mangkin uningayang
pikarsan ida dane meriki ka jeron titiang.”

Gustu :”Om swastiastu, suksma antuk galah sane kapica, sadurung titiang ngalantur, ngiring
iraga sareng sami ngaturan puja pangastuti majeng ring Hyang Parama Kawi. sane wangiang
titiang ida dane sareng sami lan penglingsir, titiang pinaka ngangganin kulawarga purusa saking
kauh tangkil ring iriki pacang nguningayang kulawarga ring iriki riantukan titiang madue pianak
sane mawasta Made Budi Atmika sane sampun mapitau ring titiang, ipun kocap tresna sareng
anak alit ring kulawarga iriki. Titiang pinaka rerama, patut ngemargiang swadharma titiang
dados rerama, mangda sida nincapang pikarsan pianak titiang. Mangkin titiang rauh ring iriki,
nunas mangda ring semeton para penglingsir ring iriki mangda sida nagingin pikarsan titiang
rauh iriki

Radit : “Inggih, panglingsir lan ida dane sane wangiang titiang. Tresna sane patut wantah tresna
sane kasarengin antuk rasa kayun ring kelebihan sareng kekurangan masing-masing, rasa seneng,
lan satu paitungan. Titiang merasa nenten patut pacang nyogok utawi ngedetang kapitresnan
anake alit. Sane mangkin titiang nunas galah abosbos. Titiang jagi netes ipun mangda iriki ring
ajeng kesaksinin sareng sami".

Panggillah anak gadis yang dimaksud agar ikut bergabung bersama di tempat pembicaraan
sehingga bisa disaksikan oleh orang-orang yang hadir, lalu tanyakan sebagai berikut :

“Ih, cening ne ada pengelingsir uli kauh mapikarsa lakar ngidih anake buka cening lakar
petemuanga ajak anak alit idane ane madan Made Budi Atmika apange presida cening ajak
dadua metemu alaki rabi. Bapa tonden bani ngisinin utawi tusing ngisinin pikarsan pengeligsir
uli kauh setonden Bapa netes anake buka cening. Nah, jani edengang isin keneh ceninge ane
sujati. Yening cening tresna tur ada keneh cening lakar nganten dini orahin. Yening cening
tusing tresna tur tusing ada keneh cening lakar nganten dini orahin di ajeng pengelingsire ajak
mekejang. Pengidih Bapa, eda pesan cening ngapus. Cening sing tresna ngorahin tresna, keto
masih cening tresna ngorahin tusing tresna. Yening cening ngapus sing ja cening ngapus ragan
ceninge dogen, cening lakar ngapus pengelingsire ajak makejang ane ada di arep ceninge. Ane
jani Aji/Bapa metakon teken ragan ceninge :

Kapertama : ada keneh cening lakar nganten ?

Kedua : yen ada keneh ceninge lakar nganten, apa ulian cening tresna apa ulian kepaksa ?

Setelah mendapat jawaban dari si gadis dan jawabannya “ya” dan “ulian tresna” maka
pertanyaan dapat diteruskan ke anak pihak laki-laki, apakah betul yang dipinang adalah anak
gadisnya dan apakah betul ia mencintai anak gadisnya. Apabila jawabannya “ya” maka jawaban
atas permintaan juru bicara pihak laki-laki dapat disimpulkan.

Vina : “Inggih, tiang wenten keneh lakar nganten lan keneh tiang punika kadasaran antuk
tresna.”

Gustu : “cening suba seken lakar meminang vina?”

Dika : “Inggih, sampun jakti pikeneh tiang sakadi mangkin.”

Radit: “Inggih, pengelingsir sane wangiang titiang iwawu sami sampun miarsayang pesaut
anake alit, wantah jakti pada tresna asih maka kalih tur sampun kebuktiang iriki sareng sami ring
ajeng. Titiang ngaturang utawi nagingin sekadi pikarsan pengelingsire pacang matemuang anake
alit maka kalih. “Makin titiang jagi metaken napi manten persiapan sane diperlukan ring upacara
drika?”

Gustu : Inggih Punika taler sekadi ring kauh, polah palih upakarane nenten je metiyosan saring
iriki, sane metiyosan wantah ritatkala mepegat benang ring kauh biasane kasarengin antuk natap
mabiyukaonan. Mangkin, riantukan jarak sane doh, titiang mapinunas majeng ring semeton para
penglingsir ring iriki mangda dresta ring rahina mangkin kalanturan antuk mepampit olih sang
alakirabi sane istri, sedurung jagi kepadik olih sang alakirabi sane lanang. Inggih, nawegang
titiang matur suksma pisan riantukan sampun kedagingin pinunas titiang mantuka ring anake alit
iriki. Sane mangkin yening kepatutang saha kelugra titiang pacang ngelanturang matur indik
pengambilan anake alit saha pidabdab titiang pacang ngelaksanayang pekala-kalaan miwah
widhi widana. Pengambilan anake alit pacang margiang titiang ring rahina mangkin, lan
salanturnyane Upakara awiwaha samkara manut pangerencana pacang kemargiang malih tigang
rahina nemonin rahina Saniscara kirang langkung dauh/jam 3 ngantos puput. Sesampunan wusan
awiwaha samkara, titiang malih pacang nangkilin pengelingsire iriki. Taler titiang pacang muat
ilen-ilen upakara merupa “ketipat bantal” maka serana mepamit anake alit. Upakara punika
wastanin titiang “jauman”. Inggih, asapunika paweweh sane prasida katur antuk titiang.

Radit : “Inggih suksma antuk pangrencana sane sampun kawedarang, titiang ngangganing
semeton iriki jagi ninutin lan nglaksanayang napike sane patut kamargiang olih para semeton
kauh. Mangkin titiang mapitaken sampun cumpu niki antuk genah miwah galah acara mawiwaha
sane sampun kawedaran punika?

Semua selain Radit : “Sampun.”

Radit : “Sawireh niki sampu cumpu ring persiapan acara, mangkin ngiring lanturang acara
rahina mangkin antuk acara mawiwaha manut ring hukum. Majeng ring para manggala adat sane
sampun rauh iriki, galah lan genah titiang durusang lan titiang nunas mangda para manggala adat
sami ngicenin piteket majeng ring para alaki rabi.”

Rika : Sadereng titiang ngelanturang pengaksama ngiring sareng sami ngaturang panganjali
umat, “Om Swastyastu”.Titiyang pinaka manggala adat saking kangin ngaturang parama
suksmaning manah, duaning ida dane sampun ledang tur dabdab becik pisan rauh nyarengin
nyaksiang acara parikrama pasuakan kadi mangkin.. Niki wenten surat sane mewaste surat
pindah penduduk, surat puniki pinahka cihna anak alit sareng kalih sampun mawiwaha secara
hukum adat. Majeng ring prajuri adat saking kauh, titiyang nyukserahang kraman titiyang
mangkin majeng ring prajuru adat saking irika. Sadurung ngelingge tanganin surat punike “Niki
anak alit sareng kalih sampun jakti seneng, jakti jakti tresna?” Ngihh yening sampun, sane
mangkin ngiring alaki rabi ngelinge tanganin surat puniki. Duaning yening sampun sang alaki
rabi ngelinngge tanganin surat puniki, nenten malih alaki rabi mewasta bajang trune, nike
sampun mewaste tue. Niki durus lingge tanganin suratnyane…(sambil ngasik surat) Nah jani
sambil cening ngelingge tanganin surat punike, sambilan dingehin akidik piteket ring tiyang,
Sane mangkin ring anake alit ajak dadua , cening bagus pengidih tiyang ane jani, apang tusing
cening care sesongan ngajeng tebu disuba telah manisne, lantas kutang dijalan. Pangidih tiyang
apang sida cening ajak dadua nganti abu kawon kapitresna cening ngajak i ketut. Keto masih
ketut jele melahe apang lascarya natak ajak dadua, apabuin jani ketut sube ngelah matua,
sayanginje apang patuh sare ketut ngelascarya meme bape pedidi, buin apang patuh baan ketut
ngaturang bakti. Nah ento patut resepan ajak dadua…..(abis nandatanganin ngasik surat balik ke
kelian) Nah yening sampun kelingga tanganin, Surat puniki pinaka chine sang alaki rabi sampun
mewaste mawiweka secara hukum adat. Majeng ring prajuru adat saking kauh, titiyang
nyukserahang kraman titiyang mangkin majeng ring prajuru irike. Inggih amonto dogen tiyang
ngatur tiyang puput atuk parama suksma “Om shanti Shanti Shanti Om

Dika : Ingihh titiyang pasti inget teken piketet sane sampun keaksamayang astungkara titiang
ajak dadue apang sida nganti abu kawon kapitresna alaki rabi.

Vina : Inggih suksma antuk piteket sane sampun keaptiang , titiang pasti inget teken piteket sane
sampun keaksanayang niki , tiang yuktin sedia nerima melah ,jele ,kuang ,lebian beline , titiang
yuktin sedia nyayangin matuan titiang diriki mangkin , astungkara titiang lacarya sareng dika
apang sida nganti abu kawon kapitresna alake rabi.

Miko : Inggih sedurung titiang matur ngiring iraga sareng sami ngaturang panganjali umat Om
Swastiastu. Sane kapertama titiang ngaturang perama suksmaning manah, majeng ring
penglingsir, taler para semeton braya wargi, sane ledang rawuh kadi mangkin. titiang pinaka
manggala adat saking (kauh), indik pengrawuh titiang ring galah sane becik kadi mangkin,
pacang nerima anake alit sane mewasta Ni Ketut Vina sekala hukum agama. Niki wenten surat
sane mewaste surat pernyataan nikah lan perpindahan penduduk. Surat puniki pinaka cihna sang
anake cening ayu sampun pindah kependudukan secara hukum. Sane mangkin raris cening
sareng kalih pacang ngalinggatanganin surat punike.

(PITEKET)

Mangkin, sampun sepatutnyane titiang ngawedarang piteket anggen cening makakalih, riantukan
cening mangkin sampun nemu hidup baru, mangda selegang je cening mesimakrama, sampunan
engsap teken banjar, pawiwahan puniki patut cening pertanggung jawabkan mangda setata bagia
cening medue keluarga baru.

Dika : “Suksma antuk piteket sane sampun keraosang, titiang jagi mempertanggung jawabkan
pawiwahan puniki lan titiang jagi satata eling mabanjar”

Vina : Inggih suksma antuk piteket sane sampun keaptiangg, titiang lakar mempertanggung
jawabkan pawiwahanne puniki mangda bagia lan tiang jagi state eling mebanjar iriki
Miko : Nah mangkin cening makekalih sampun sah dados alaki rabi manut ring hukum Puput
titiang antuk parama santhi.

Radit:“Paramasuksma titiang aturang majeng ring para manggala adat. Mangkin acara
kalanturang, acara mangkin wantah tukar cincin. Tukar cincin kalaksanayang pinaka simbolis
para alaki rabi sampun pateh paitungan ipun sareng kalih lan sampun pada seneng.

Radit : “Inggih nawegang acara tukar cincin sampun wusan, ngiring lanturang ka acara ngicenin
piteket majeng ring para alakirabi olih panglingsir, para rerama, bibi, Bendesa. Majeng ring
panglingsir jero mangku, durusang.”

Rama : Om Swastyastu, inggih suksema antuk galah sane sampun katiba ring pasikian titing,
mangkin irirki tiitiang jagi ngaturan pabesen akidik ring pianak titiang maka dadua anggen bekel
nyalanan hidup ajak dadua. Nasehat: ning, cening pianak bapa maka dadua, mangkin cening
sampun nyalanin sane mawasta masa grahasta. Bapa mapinunas cenik ajak dadua manda setata
maparilaksana sane becik, sampunang ngendah ngendah. Ingetang napi tugas cening e, de cening
kanti engsap ngaturin bhakti ring merajan utawi ring pura krane, iteh cening megae ajak dadua,
dados cening jemet magae duwaning, cening harus inget masi teken bhatara cening e, teken
lingsir-lingsir ceninge. Ingetang masi mangda setata meyajna, lan nyalanan dharma. inggih
sekadi asapunika manten pabesen sane prasida aturang titiang. puput titiang antuk parama santi,
Om Shanti Shanti Shanti Om.

Dika : inggih suksema jero antuk piteketnyane, titiang setata mautsaha maparilaksana sane
melah, titiang sareng iluh (atau apa je panggilannya) jagi eling tekening tugas titiang, setate eling
ngaturin bhakti ring merajan utawi ring pura ngaturin rasa suksemaning manah, lan titiang sareng
iluh setata mautsaha ngelaksanayang sane mawasta yadnya.

Vina : Inggih suksma jero antuk piteketnyanne , titiang jagi meutasaha meprilaksana sane becik
sareng dika, jadi eling ngaturan yadnya ring ida sang hyang widi wasa , tiang state sayage
ngelaksanayang piteket sane sampun keaturin ring titiang lan dika.

Radit : “Inggih suksma antuk piteket sane becik pisan ring jero mangku, dumogi cening Dika
lan cening Vina prasida eling lan nglaksanayang napi sane sampun kawedar. Majeng ring angga
kulawarga sane rauh driki, yening wenten piteket sane jagi kabaosang inggih durusang.
Anya : Inggih suksma antuk galah sane sampun kaicening , titiang sekadi rerama ketut miwah
made iriki jagi mepiteket abosbos teken ketut miwah made. Cening pianak meme ajak dadua
dingehang je meme malu dini, nyen nawang buin pidan meguna di idup cening ajak dadua, jadi
cening suba sah makurenan buin pidan nyening cening ajak dadua meuyutan, nyelah rasa sebet,
ape buin meuyutan ajak dadua, de pesan cening ngerasa leleh aja kurenan ceninge, dadi cening
ngerase sebet, dadi cening mai mulih ngorte ajak meme dini, kuale de pesan cening nyerah ajak
kurenan ceninge, ngorte melahang jeg pasti ade jalan keluarne, pengdih meme ken cening ajak
due enggalang mang meme cucu dini, sai sai je jelokin meme dini ajak cucu memene apange
rame di jumah nahh

Dika : “Inggih tityang pasti jakti setata inget tuh ngelaksanayang piteket sane meme tuturang,
suksma sampun setata nyaja vina kanti mangkin.”

Vina : Inggih meme, tiang lan dika pasti jakti seteata inget teken piteket meme, nelokin meme
sareng cucu, titiang lakar stete sabar dan setia mangda pawiwahanne puniki state bagia

Dita : Om Swastiastu , suksma antuk galah sane sampun kapice. Titiang rerama Made Budi
Atmika, mangkin titiang jagi ngicening pianak titiang Dika lan Vina piteket. Mangkin cening
ajak dadua sampun meadan makurenan meme ngidih ajak cening akur-akure makurenan .Di
hidup ceninge pasti ada sane madan masalah, ede pesan cening pedidi- pedidi nyelesaiang
masalah ceninge ento, alih solusi ne ajak dadua. Jalanang dharma di kehidupan cening ajak
dadua. Dumogi cening ajak dadua langgeng riwekesan.

Dika : Suksma meme antuk piteket memene, Dika lan Vina lakar ngelaksanayang piteket meme,
Dika lan Vina meusaha ngelaksanayang dharma ,yening wenten masalah Dika lan Vina lakar
ngalih solusine bareng - bareng.

Vina : Inggih suksma antuk piteket meme tiang lan dika lakar state meutsaha mangda akur , lan
nyalanang dharma ring kehidupan titang sareng dika, suksma sampun nerima tiang dados
kurenan dika lan mantu meme

Dek Ari : Om Swastyastu Suksma antuk galah sane sampun kapice ring dewek titiang. Titiang
pinaka bibi vina, cening ajak dadue jani bibi nuturan Dika sareng vina, sawireh Dika sareng vina
sampun sah merabian secara hukum lan adat. Ten dados megerengan yen ning wenten pikobet
ring keluarga, ngiring ngerereh pemargi sane patut. Yening nenten polih pemargi sane becik
irage patut matetimbang ring rerama. Sawireh makin vina sampun mawasta merabian nenten
dados melaksana sekadi dugas bajang. Sapunapi je vina madue rerame patut patuhang ring
matue, barengan ipun megarapan. nggih punika mapiteket sane aturan titiang.

Dika : suksma bukmang antuk paiteketne, dika sareng vina lakar ngelaksanayang piteket
bukmang lan setata metetimbang sedurung melaksana.

Vina : Suksma bukmang antuk piteketnyanne, titiang sareng dika lakar state sayage
ngelaksanayang piteket sanae sampun keaptiyang punika lan tiang lakar state meutsaha mesolah
sane becikan

Radit : “Ainggih ring angga kulawarga sampun micayang piteket-piteket. Mangkin para
manggala desa sane wangiang titiang, titiang nunas mangda ngicenin piteket-piteket, ainggih
durusang.”

Gek Rani : Inggih suksma antuk galah sane sampun kaicening titiang manggela bendesa ring
driki titiang kidik mapiteket ring kekalih anak alit sane mangkin sampun memasuki status dados
suami istri titiang harap dumogi saling bisa mengisi kekurangan lan kelebihan masing
masing,dumogi pernikahan sane diharapkan dapat kekal lan abadi.Inggih asapun nike sane bisa
titiang sampaikan lan selamat menempuh hidup baru lan bahagia.

Dika : Inggih suksma antuk piteket jro bendesa titiang jagi ngelaksanyang piteket jro bendesa
astukara titang prasida ngedangingin kekirangan lan kelebihan antuk kedepannyane

Vina : Inggih suksma antuk piteket sane sampun keaptiang ring jero bendesa titiang yuktin sedia
nerime lan mengisi kekurangan lan kelebihan sane pade kagelahanh titiang lan dika

Sista : Om Swastyastu, suksma antuk galah sane kapica ring titiang. Titiang sakadi manggala
desa ring kauh jagi micayang piteket akidik. Inggih alit-alit sareng kalih, mapikuren sinah
ngelenin teken sekantunin pada bajang, di subane ngelaksanain mapikuren utawi grahasta
ashrama, sinah lakar kaiket olih ayah-ayahan desa lan menyama braya. Cening ajak dadua ten
dados tungkas teken rerama, keto masih teken nyama-nyaman ceninge makakalih. Becik-becik
cening ajak dadua masemeton lan mapikuren. Inggih wantah asapunika guru mapiteket teken
cening sareng kalih. Om Shanti Shanti Shanti Om.
Dika : Inggih suksma antuk piteket sane sampun kaicenin olih jero bendesa, titiang jakti lakar
nyalanang grahasta asrama lan ayah-ayahan desa, bakti teken rerama lan becik manyama braya.

Vina : Inggih suksma antuk piteket sane sampun kaicenin olih jero bendesa, Titiang jakti lakar
bakti lan sayang teken rerama , becik menyama braya lan titiang jakti lakar nyalanang lan
ngaturang ayah ayahan ring desane mangkin

Radit : “Inggih patemon sakadi mangkin jagi tiang cutetang. Pacutetan patemon puniki wantah
pianak titiang makakalih Made Budi Atmika kasarengin teken Ni Ketut Vina sampun mawiwaha
secara hukum lan agama. Taler buin telung dina lakar kalaksanayang upacara mapegat benang
lan mabiu kaonan. Lan Upakara Awiwaha Samkara pacang kamargian ring rahina Saniscara
kirang langkung ring dauh jam 3 lan magenah ring jero sameton purusa saking kauh. Duaning
niki sampun puput bebaosannyane malih jebos ngiring sareng-sareng nunas boga samatra
sapisanan nyaksiang pianak titiang mapamit iriki. Inggih wantah asapunika atur titiang, titiang
nunas pangampura indik genah miwah tata basa titiang sane minab nenten manut ring pikayun
ida dane sareng sami. Puput titiang antuk paramashanti.Om Shanti Shanti Shanti Om.”

Anda mungkin juga menyukai