PEKERJAAN STRUKTUR
AR 9 - 1
BAB 1
KONSEP DASAR PERENCANAAN
KONSEP DASAR PERENCANAAN
MUTU BAHAN
1 . Model Struktur
Bangunan yang di analisa adalah rumah hunian dengan jumlah lantau rencana adalah 2 lantai.
PEMBEBANAN
Beban Mati (DL)
Sesuai dengan Peraturan Pembebanan Indonesia dan berat jenis bahan yang dipakai.
Kombinasi Pembebanan
ANALISA STRUKTUR
- Bangunan diidealisasikan dengan analisa 3 dimensi dengan elemen struktur balok dan kolom beton.
- Analisa struktur direncanakan terhadap beban vertikal berupa beban yang terbagi rata dalam tiap tiap lantai
- yang didistribusikan dalam balok - balok. Sedangkan beban merata terpusat yang bekerja langsung pada
- balok diterima oleh balok
- Analisa struktur memakai program bantu ETABS 2016
- Analisa perhitungan pelat memakai koefisien seperti yang dinyatakan pada PBI '71
1. 1,4D
2. 1,2D + 1,6L + 0,5(Lr atau R)
1 COMB 1 1.400 DL
2 COMB 2A 1.200 DL + 1.600 LL
4 COMB 3A 1.200 DL + 1.000 LL
PERMODELAN STRUKTUR
Pelat Atap
data perencanaan
Mutu Beton : : fc' 20.75 MPa
Mutu Baja : fy 240 mPa
rencana tebal plat : 12 cm 120 mm
bentang pelat sumbu panjang (Ly) : 350 cm 3500 mm
bentang pelat sumbu pendek (Lx) : 250 cm 2500 mm
Balok yang tertumpu : B1 150 x 300 mm
: B1 150 x 250 mm
perhitungan perencanaan dimensi
Sket perencanaan :
= 3.5 = 1.4 <2 , digunakan pelat 2 arah
2.5
Perhitungan balok interior (RB2 25x40)
menentukan lebar efektif sayap
𝑏𝑒 = 𝑏𝑤 + 2ℎ𝑏 ≤bw+8hf
be = 2.733
𝑏𝑤
ℎ
= 0.480
ℎ
dipakai nilai terkecil, be1 =860mm
Faktor modifikasi
𝑏 ℎ ℎ ℎ 𝑏 ℎ
1+ −1 𝑥 𝑥 4−6 +4 + 𝑥
𝑏 ℎ ℎ ℎ 𝑏𝑤 ℎ
𝑘=
𝑏 ℎ
1+ −1 𝑥
𝑏 ℎ
= 1.654
momen inersia lajur penampang
I balok = k x ⁄ . 𝑏𝑤. ℎ
= 323126910.48 mm⁴
𝐸𝑐 . 𝐼𝑏
𝑎1 =
𝐸𝑐 . 𝑖𝑝
= 0.387525
perhitungan balok eksterior (RB2 30x40)
𝑏𝑒 = 𝑏𝑤 + 2ℎ𝑏 ≤bw+8hf
𝑏𝑒2 = 𝑏𝑤 + 8ℎ𝑓
= 150 + ( 8x 120 )
= 1110 mm
be = 3.400
𝑏𝑤
ℎ
= 0.400
ℎ
𝐸𝑐 . 𝐼𝑏
𝑎2 =
𝐸𝑐 . 𝑖𝑝
= 0.9375
𝑎1 + 𝑎2 + 𝑎3 + 𝑎4
𝑎𝑚 =
4
= 2.65005
4
= 0.662512
𝑓𝑦
h = 0,8 +
Ln 1400
36 + 9 𝛽
h = 52.769
tebal pelat atap tidak boleh kurang dari 50 cm maka pelat Lantai yang direncanakan dengan tebal 12 cm.
PERHITUNGAN PLAT ATAP
A. DATA BAHAN STRUKTUR
Dari tabel 13.3.1 PBI-1971 tentang pelat dengan balok penumpu dan dilihat dari
koefisien, maka :
Lapangan x Clx = 34.00
Lapangan y Cly = 18.00
Tumpuan x Ctx = 74.00
Tumpuan y Cty = 60.00
D. PENULANGAN PELAT
Visual Tangga
tegangan tipe 1
MELINTANG
Kontrol kekuatan tangga
Tulangan terpakai : D 10 mm
mutu baja : fy= 340 mPa
mutu beton : fc'= 20.8 mPa
tegangan yang terjadi : 23.77 KN/m
Jarak : 100 mm
Tebal Pelat : 150 mm
Selimut beton : 20 mm
1
luas tulangan yang terpakai 𝑥𝜋𝑥𝑑 𝑥𝑏
𝐴𝑠 = 4
𝑠
𝐴𝑠 𝑥 𝑓𝑦
Tinggi blok regangan 𝑎=
0,85 𝑥 𝑓𝑐 𝑥 𝑏
𝑎= 785.714 x 340
0.85 x 20.75 x 1000
𝑎= 15.146
= 150 - 20 - 0.5 x 10
= 125 mm
𝑎
Momen nominal 𝑀𝑛 = 𝐴𝑠 𝑥 𝑓𝑦 𝑥 𝑑 − 𝑥 10
2
Syarat
∅ 𝑀𝑛 ≥ 𝑀𝑢
Memanjang
Kontrol kekuatan tangga
Tulangan terpakai : ∅ 8 mm
mutu baja : fy= 240 mPa
mutu beton : fc'= 20.8 mPa
tegangan yang terjadi : 3.2486 KN/m
Jarak : 150 mm
Tebal Pelat : 150 mm
Selimut beton : 20 mm
1
luas tulangan yang terpakai 𝑥𝜋𝑥𝑑 𝑥𝑏
𝐴𝑠 = 4
𝑠
𝐴𝑠 𝑥 𝑓𝑦
Tinggi blok regangan 𝑎=
0,85 𝑥 𝑓𝑐 𝑥 𝑏
𝑎= 335.238 x 240
0.85 x 20.75 x 1000
𝑎= 4.562
= 150 - 20 - 0.5 x 8
= 126 mm
𝑎
Momen nominal 𝑀𝑛 = 𝐴𝑠 𝑥 𝑓𝑦 𝑥 𝑑 − 𝑥 10
2
Syarat
∅ 𝑀𝑛 ≥ 𝑀𝑢
2
No D Luas Jumlah As (mm )
1 16 201 3 603.1858
b. Cek As minimum
𝑓𝑐 4.5552168
As - min = × 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 200 x 252 = 179.3617 mm
4 𝑓𝑦 1280
tidak boleh kurang dari:
1,4 1.4
× 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 200 x 252 = 220.5 mm
𝑓𝑦 320
Karena As terpasang lebih besar dari As-min maka persyaratan luas tulangan minimum terpenuhi.
Kondisi 2
Tulangan Lapangan
Tinggi efektif balok, d :
d = 300 - ( 30 + 10 + 8 ) = 252 mm
Asumsi awal :
6
As = Mu = 24.188 x 10 = 441.0999 mm2
Øfyj 0.8 x 320 x 0.85 x 252
2
No D Luas Jumlah As (mm )
1 16 201 4 804.2477
b. Cek As minimum
𝑓𝑐 4.5552168
As - min = × 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 200 x 252 = 179.3617 mm
4 𝑓𝑦 1280
tidak boleh kurang dari:
1,4 1.4
× 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 200 x 252 = 220.5 mm
𝑓𝑦 320
Karena As terpasang lebih besar dari As-min maka persyaratan luas tulangan minimum terpenuhi.
2
No D Luas Jumlah As (mm )
1 13 133 3 398.1969
b. Cek As minimum
𝑓𝑐 4.5552168
As - min = × 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 150 x 156 = 83.00815 mm
4 𝑓𝑦 1280
tidak boleh kurang dari:
1,4 1.4
× 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 150 x 156 = 102.04688 mm
𝑓𝑦 320
Karena As terpasang lebih besar dari As-min maka persyaratan luas tulangan minimum terpenuhi.
Kondisi 2
Tulangan Lapangan
Tinggi efektif balok, d :
d = 200 - ( 30 + 8 + 6.5 ) = 156 mm
Asumsi awal :
6
As = Mu = 5.418 x 10 = 160.13039 mm2
Øfyj 0.8 x 320 x 0.85 x 156
2
No D Luas Jumlah As (mm )
1 13 133 3 398.1969
b. Cek As minimum
𝑓𝑐 4.5552168
As - min = × 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 150 x 156 = 83.00815 mm
4 𝑓𝑦 1280
tidak boleh kurang dari:
1,4 1.4
× 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 150 x 156 = 102.04688 mm
𝑓𝑦 320
Karena As terpasang lebih besar dari As-min maka persyaratan luas tulangan minimum terpenuhi.
2
No D Luas Jumlah As (mm )
1 16 201 3 603.1858
b. Cek As minimum
𝑓𝑐 4.5552168
As - min = × 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 150 x 242 = 129.183 mm
4 𝑓𝑦 1280
tidak boleh kurang dari:
1,4 1.4
× 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 150 x 242 = 158.813 mm
𝑓𝑦 320
Karena As terpasang lebih besar dari As-min maka persyaratan luas tulangan minimum terpenuhi.
Karena 𝜌𝑎𝑘𝑡𝑢𝑎𝑙 lebih kecil daripada 0.75 𝜌𝑏𝑎𝑙𝑎𝑛𝑐𝑒 dan 0.025, maka persyaratan rasio
tulangan terpenuhi.
2
No D Luas Jumlah As (mm )
1 16 201 3 603.1858
b. Cek As minimum
𝑓𝑐 4.5552168
As - min = × 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 150 x 242 = 129.183 mm
4 𝑓𝑦 1280
tidak boleh kurang dari:
1,4 1.4
× 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 150 x 242 = 158.813 mm
𝑓𝑦 320
Karena As terpasang lebih besar dari As-min maka persyaratan luas tulangan minimum terpenuhi.
2
No D Luas Jumlah As (mm )
1 13 133 4 530.9292
b. Cek As minimum
𝑓𝑐 4.5552168
As - min = × 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 150 x 206 = 109.6989 mm
4 𝑓𝑦 1280
tidak boleh kurang dari:
1,4 1.4
× 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 150 x 206 = 134.8594 mm
𝑓𝑦 320
Karena As terpasang lebih besar dari As-min maka persyaratan luas tulangan minimum terpenuhi.
Kondisi 2
Tulangan Lapangan
Tinggi efektif balok, d :
d = 250 - ( 30 + 8 + 6.5 ) = 206 mm
Asumsi awal :
6
As = Mu = 8.931 x 10 = 199.7191 mm2
Øfyj 0.8 x 320 x 0.85 x 206
2
No D Luas Jumlah As (mm )
1 13 133 2 265.4646
b. Cek As minimum
𝑓𝑐 4.5552168
As - min = × 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 150 x 206 = 109.6989 mm
4 𝑓𝑦 1280
tidak boleh kurang dari:
1,4 1.4
× 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 150 x 206 = 134.8594 mm
𝑓𝑦 320
Karena As terpasang lebih besar dari As-min maka persyaratan luas tulangan minimum terpenuhi.
2
No D Luas Jumlah As (mm )
1 13 133 3 398.1969
b. Cek As minimum
𝑓𝑐 4.5552168
As - min = × 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 150 x 206 = 109.6989 mm
4 𝑓𝑦 1280
tidak boleh kurang dari:
1,4 1.4
× 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 150 x 206 = 134.8594 mm
𝑓𝑦 320
Karena As terpasang lebih besar dari As-min maka persyaratan luas tulangan minimum terpenuhi.
Kondisi 2
Tulangan Lapangan
Tinggi efektif balok, d :
d = 250 - ( 30 + 8 + 6.5 ) = 206 mm
Asumsi awal :
6
As = Mu = 7.511 x 10 = 167.957 mm2
Øfyj d 0.8 x 320 x 0.85 x 206
2
No D Luas Jumlah As (mm )
1 13 133 2 265.4646
b. Cek As minimum
𝑓𝑐 4.5552168
As - min = × 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 150 x 206 = 109.6989 mm
4 𝑓𝑦 1280
tidak boleh kurang dari:
1,4 1.4
× 𝑏𝑤 × 𝑑 = x 150 x 206 = 134.8594 mm
𝑓𝑦 320
Karena As terpasang lebih besar dari As-min maka persyaratan luas tulangan minimum terpenuhi.
2. menentukan eksentrisitas
e min = 15 + 0.03 h = 24.00 mm = 0.02 m
3. Kekakuan
Ig = 1/12*b*h³ = 0.00034 𝑚
2. menentukan eksentrisitas
e min = 15 + 0.03 h = 21.00 mm = 0.02 m
3. Kekakuan
Ig = 1/12*b*h³ = 0.00010 𝑚
Data Bahan
Jenis Tiang Pancang = Borepile
Panjang Tiang Pancang = 9 m
Dimensi Tiang Pancang = 25
Kuat Tekan Beton Tiang Pancang = FC 20.75 Mpa
Berat Beton Bertulang = 24 KN/m3
Konus JHP
Titikk
(kg/cm2) (kg/cm2)
S.01 200.74
S.02 202.72
Q Tiang Qc x Ap Jhp x K
= +
SF 1 SF 2
KODE FONDASI : F1
3. TULANGAN SUSUT
Mutu Bahan
Beton K-250 = 20,75 Mpa
Baja Diameter >=13 mm = 320
Diameter <13 mm = 240
Y X
Z
2 (m) 1.35 (m) 1.15 (m) 1.15 (m) 1.35 (m) 2 (m)
A B C D E F G
S1 20x30 S1 20x30
6
S2 15x20
S2 15x20
2.5 (m)
S1 20x30
S1 20x30
S2 15x20 S1 20x30 S2 15x20
5
S2 15x20
S2 15x20
1 (m)
S1 20x30 S1 20x30
4
S1 20x30
S2 15x20
S1 20x30
S2 15x20
S1 20x30
3.3 (m)
S1 20x30 S1 20x30
3
S1 20x30
S2 15x20
S2 15x20
S1 20x30
S2 15x20
S2 15x20
S1 20x30
2.5 (m)
S2 15x20
S2 15x20 S2 15x20
Y
S1 20x30
S2 15x20
S1 20x30
S2 15x20
S1 20x30
1.5 (m)
S1 20x30 S1 20x30
1 X
2 (m) 1.35 (m) 1.15 (m) 1.15 (m) 1.35 (m) 2 (m)
A B C D E F G
B2 15x25
2.5 (m)
B1 15x30
B1 15x30
B2 15x25
1 (m)
B1 15x30 B1 15x30
4
B1 15x30
B1 15x30
B2 15x25
B2 15x25
B1 15x30
B1 15x30
B1 15x30
3.3 (m)
B2 15x25 B2 15x25
B1 15x30 B1 15x30
3
B1 15x30
B2 15x25
B1 15x30
B1 15x30
B2 15x25
B1 15x30
2.5 (m)
B1 15x30
B1 15x30 B1 15x30
2
Y
B1 15x30
B2 15x25
B1 15x30
B1 15x30
B2 15x25
B1 15x30
1.5 (m)
B1 15x30 B1 15x30
1 X
2 (m) 1.35 (m) 1.15 (m) 1.15 (m) 1.35 (m) 2 (m)
A B C D E F G
RB 15x25
RB 15x25
RB 15x25
RB 15x25
RB 15x25
RB 15x25 RB 15x25
5
1 (m)
RB 15x25 RB 15x25
4
RB 15x25
RB 15x25
RB 15x25
3.3 (m)
RB 15x25
RB 15x25
RB 15x25
RB 15x25
2.5 (m)
Y
RB 15x25
RB 15x25
RB 15x25
RB 15x25
RB 15x25
RB 15x25
RB 15x25
1.5 (m)
RB 15x25 RB 15x25
1 X
1 2 3 4 5 6
A A A A A A
K2 150x20
K2 150x20
K1 15x30
K1 15x30
B1 15x30 B1 15x30 B1 15x30 B1 15x30 Lantai 2
K2 150x20
K2 150x20
K2 150x20
K1 15x30
K1 15x30
K2 150x20
K2 150x20
K1 15x30
K1 15x30
Base
1 2 3 4 5 6
B B B B B B
Atap
K2 150x20
B2 15x25 B2 15x25 B2 15x25 B2 15x25 Lantai 2
K2 150x20
K2 150x20
K2 150x20
Base
1 2 3 4 5 6
C C C C C C
K2 150x20
K2 150x20
K2 150x20
Base
1 2 3 4 5 6
D D D D D D
K1 15x30
K1 15x30
K1 15x30
B1 15x30 B1 15x30 B1 15x30 Lantai 2
K1 15x30
K1 15x30
K1 15x30
K1 15x30
K1 15x30
K1 15x30
K1 15x30
Base
1 2 3 4 5 6
E E E E E E
K2 150x20
K2 150x20
K2 150x20
Base
1 2 3 4 5 6
F F F F F F
Atap
K2 150x20
B2 15x25 B2 15x25 B2 15x25 B2 15x25 Lantai 2
K2 150x20
K2 150x20
K2 150x20
Base
1 2 3 4 5 6
G G G G G G
K2 150x20
K2 150x20
K1 15x30
K1 15x30
B1 15x30 B1 15x30 B1 15x30 B1 15x30 Lantai 2
K2 150x20
K2 150x20
K2 150x20
K1 15x30
K1 15x30
K2 150x20
K2 150x20
K1 15x30
K1 15x30
Base
1 1 1 1 1 1 1
A B C D E F G
K1 15x30
K1 15x30
B1 15x30 B1 15x30 Lantai 2
K1 15x30
K1 15x30
K1 15x30
K1 15x30
K1 15x30
Base
2 2 2 2 2 2 2
A B C D E F G
K2 150x20
K2 150x20
K2 150x20
K2 150x20
K2 150x20
K2 150x20
K2 150x20
K2 150x20
K2 150x20
Base
3 3 3 3 3 3 3
A B C D E F G
K2 150x20
K2 150x20
K2 150x20
K1 15x30
K2 150x20
K2 150x20
K2 150x20
K1 15x30
K2 150x20
K2 150x20
K2 150x20
K1 15x30
Base
4 4 4 4 4 4 4
A B C D E F G
K2 150x20
K1 15x30
K2 150x20
K1 15x30
K2 150x20
K1 15x30
Base
5 5 5 5 5 5 5
A B C D E F G
K2 150x20
K2 150x20
Base
6 6 6 6 6 6 6
A B C D E F G
K2 150x20
K1 15x30
K1 15x30
K1 15x30
K2 150x20
K1 15x30
K1 15x30
K1 15x30
K2 150x20
K1 15x30
K1 15x30
K1 15x30
Base