SERAT WEDHATAMA PUPUH GAMBUH Dening: Siti Nurlaila
Bahasa Jawa | SMK Negeri 1 Puhpelem,
KOMPETENSI DASAR 1. Menelaah teks Serat Wedhatama pupuh Gambuh 2. Menanggapi isi Serat Wedhatama pupuh Gambuh dan menulis serta menyajikan tembang Gambuh dengan bahasa sendiri
Bahasa Jawa | SMK Negeri 1 Puhpelem,
Pokok-pokok Materi
PANGERTENE GAMBUH WATAK TEMBANG GAMBUH
PATHOKAN TEMBANG GAMBUH PUPUH GAMBUH LAN TEGESE
PANGERTENE GAMBUH Gambuh iku saka tembung tambuh (ora weruh), jumbuh (sesuai). Lan uga ditegesi lanteh (pinter). Digunakake kanggo menehi ngelmu kang kukuh bakuh. Tembang Gambuh iku nggambarake watak pawongan kang ngancik diwasa utawa pribadhi kang sansaya diwasa, mula isa njumbuhake kabutuhan lair lan batin, kulawarga lan masarakat, pribadi karo Gusti. Makna liyane sawijine sawise omah-omah kudu padha ngertine, tanggung jawab lan prakara ing sajroning kulawarga kang saya abot. PATHOKAN TEMBANG GAMBUH
Guru Gatra : 5 Gatra
Guru Wilangan : 7, 10, 12, 8, 8 Guru lagu : u, u, i, u, o WATAK TEMBANG GAMBUH
Watak tembang Gambuh iku supeketing
kakulawargan/ akrab, sumadulur. Ngandharake tantangan kang kereng/tegas. Cocok kanggo ngandharake bab-bab asipat paseduluran, pitutur, piwulang, kekarepan. Tembang Gambuh Pada I ing Serat Wedhatama Samengko ingsun tutur ( Kelak saya bertutur ) Sembah catur supaya lumuntur ( ada empat macam sembah supaya dilestarikan ) Dhihin raga, cipta, jiwa, rasa, kaki ( Sembah raga, cipta, jiwa, rasa itu anakku ) Ing kono lamun tinemu ( Disitulah akan bertemu ) Tandha nugrahaning Manon ( pertanda anugerah Tuhan ) Tembang Gambuh Pada II ing Serat Wedhatama Sembah raga punika ( sembah raga adalah ) Pakartine wong amagang laku ( perbuatan orang yang sedang berlatih olah batin ) Sesucine asarana saking warih ( menyucikan diri dengan air ) Kang wus lumrah limang wektu ( yang sudah sering dilakukan dalam lima waktu/ wudhu ) Wantu wataking wawaton ( sebagai rasa menghormati waktu ) MATUR NUWUN