SMK NEGERI 5 KENDAL

JOB 2/PMSM/TBSM/19
KELAS/SEMESTER : XI/3 SISTEM PELUMASAN
Waktu : x 45 Menit

A. Tujuan
1. Peserta didik dapat menerangkan fungsi sistem pelumasan
2. Peserta didik dapat menyusun langkah perawatan sistem pelumasan sesuai SOP.
3. Peserta didik dapat melakukan perawatan berkala sistem pelumasan
4. Peserta didik dapat memeriksa hasil perawatan berkala sistem pelumasan
B. Keselamatan kerja
1. Berdoalah sebelum melakukan pekerjaan
2. Memakai pakaian kerja
3. Menggunakan alat yang sesuai dengan fungsi dan peruntukkannya
4. Pemasangan dilakukan tanpa menyebabkan kerusakan terhadap komponen atau sistem
lainnya.
5. Informasi yang benar diakses dari spesifikasi pabrik dan dipahami.
C. Alat dan bahan kerja
1. Engine Stand 4. Kain majun/lap
2. General tools 5. Nampan
3. Special tools 6. Fuller gauge
D. Langkah kerja
1. Melepas carter
a. Tap oli pada bak
b. Lepas carter dengan melepas baut pengikat
2. Membongkar pompa oli
a. Melepas pompa oli dari blok motor
b. Melepas saringan dan tutup pompa oli
c. Melepas rotor penggerak pompa oli dan rotor yang digerakkan
d. Melepas komponen katup pelepas (pen, penahan katup pelepas, pegas katup
pelepas, katup pelepas)
3. Pemeriksaan komponen pompa oli
a. Periksa katup pelepas dari goresan dan keausan

b. Masukkan katup pelepas ke dalam lubangnya, katup pelepas harus meluncur

dengan lembut
c. Ukur celah antara rotor penggerak dengan rotor yang digerakkkan

job sheet smkn 5 kendal

 SMK NEGERI 5 KENDAL

JOB 2/PMSM/TBSM/19
KELAS/SEMESTER : XI/3 SISTEM PELUMASAN
Waktu : x 45 Menit

d. Ukur celah antara bodi pompa oli dengan kedua rotor

e. Ukur celah antara rotor yang digerakkkan dan bodi pompa oli

4. Lakukan perakitan pompa oli

Dalam pemasangan rotor ke bodi pompa oli tanda titik pada kedua rotor harus
menghadap ke bodi pompa (menghadap ke atas)
5. Pengetesan kerja pompa oli
a. Masukkan ujung bagian hisap (saringan) pompa oli ke dalam oli mesin, putar
poros pompa oli searah putaran jarum jam, sampai oli keluar dari lubang
pengeluaran oli
b. Tutup lubang keluar oli dengan ibu jari, periksa apakah ada tahanan/tekanan
pompa oli
6. Pemasangan pompa oli pada blok motor
a. Pasang pompa oli ke blok motor dan keraskan baut pengikatnya.
b. Pasang karter dan pakingnya.
Perhatian : beri silikon/perapat pada paking (atas dan bawah)
Pengerasan mur/baut karter, secukupnya saja, jika pengerasan mur/baut karter
terlalu keras, paking dapat robel dan oli akan bocor lewat paking.
c. Masukkan oli motor dan kontrol jumlah oli lewat tongkat pengukur oli (lihat jobs
pergantian oli motor).
d. Hidupkan motor dan cek kebocoran oli pada karter.

E. Tugas
1. Jelaskan fungsi sistem pelumasan pada sepeda motor
2. Sebutkan jenis-jenis pompa oli pada sepeda motor
3. Sebutkan komponen-komponen pompa oli Throcoid
4. Jelaskan pengertian dari SAE, API dan JASO
5. Jelaskan perbedaan sistem pelumasan pada sepeda motor 2 Tak dan 4 Tak

job sheet smkn 5 kendal

 SMK NEGERI 5 KENDAL

JOB 2/PMSM/TBSM/19
KELAS/SEMESTER : XI/3 SISTEM PELUMASAN
Waktu : x 45 Menit

DATA PRAKTEK

1. Kondisi pen penahan : .......................

2. Kondisi penahan katup pelepas : .......................
3. Kondisi pegas katup pelepas : .......................
4. Kondisi katup pelepas : .......................
5. Celah antara rotor penggerak dengan rotor yang digerakkan : .......................
6. Celah antara bodi pompa dengan kedua rotor : .......................
7. Celah antara rotor yang digerakkan dengan bodi pompa oli : .......................

job sheet smkn 5 kendal