Pembudayaan Kajian Tindakan

untuk Jurulatih Utama tahun 2021

15 MAC 2021
10:00 pagi

Penceramah
DR. DEWANI BINTI GOLOI
Ketua Unit Pembangunan Pembudayaan Penyelidikan
Bahagian Perancangan dan Penyelidikan Dasar Pendidikan

1
BAHAGIAN PERANCANGAN DAN PENYELIDIKAN DASAR PENDIDIKA
 Sejarah Pembudayaan Kajian Tindakan dalam Kalangan Guru

Peneraju Unit Pembangunan Pembudayaan Penyelidikan

Kajian Tindakan Bahagian Perancangan dan Penyelidikan Dasar Pendidikan (BPPDP)
Kementerian Pendidikan Malaysia
(sejak 1993) dengan kerjasama Bahagian di KPM & semua JPN

Pembudayaan Kajian Tindakan di Malaysia

BPG – kursus jangka
pendek 41 orang pensyarah
IPG:oleh Prof Stephen
Kemmis, Deakin University,
Australia
BPPDP – Projek Penyelidikan
Pendidikan –Kerjasama Bank
Dunia: Programme for
Innovation, Excellence and
Research (PIER)
Projek BPPDP dengan International Kerjasama BPPDP
Development Program (IDP), Australia.
Dihadiri oleh 11 peserta: pegawai KPM, dengan Yayasan Guru
Tun Hussein Onn
JPN, PPD dan guru sekolah. Penghasilan
Modul Kajian Tindakan dengan kerjasama (YGHTO): Persidangan
Penyelidikan KT
BPPDP, IDP dan USM.

1988 1990an 1993-1996 1994 1995 1998-2000 2018- 2019

KT sebagai kursus pra- Kursus KT di University of Kerjasama KPM- Kementerian

perkhidmatan di IPG East Anglia, England: 4 Sains, Teknologi dan Alam
pensyarah IPG, 5 guru, 1 Sekitar (MOSTI): Kursus KT
2
ew pegawai BPPDP guru sains dan matematik
 Pengenalan: Profesion Keguruan – PERANAN GURU

1 Guru agen perubahan 2 Membentuk masyarakat selari dengan perkembangan zaman

Orientasi amalan pemikiran penyelidik

 mengumpul dan menterjemahkan pemerhatian/ data

 peka terhadap perubahan – sentiasa meningkatkan diri dari

segi kaedah dan ilmu

 sentiasa menambah baik amalan dalam bilik darjah

 meningkatkan mutu kecemerlangan pendidikan

 Pencetus budaya inovasi
 Lahirkan generasi mampu berfikir
secara kritis, kreatif dan inovatif

3
ew
 Definisi Kajian Tindakan

SITUASI DEFINISI KAJIAN TINDAKAN

SOSIAL DALAM KONTEKS PENDIDIKAN
PENGAMAL
AMALAN
 Kajian tindakan (KT) adalah satu kajian yang
PERHATI berbentuk inkuiri refleksi kendiri yang
dilakukan oleh pengamal pendidikan, guru atau
TAMBAH
pendidik sebagai penyelidik dalam situasi sosial
BAIK
mereka sendiri.

REFLEKSI  Sebagai penyelidik, mereka melaksanakan

(INKUIRI) tindakan praktik (intervensi) bertujuan untuk
TINGKAT • membaiki atau meningkatkan kualiti amalan
KUALITI masing-masing
• bagi meningkatkan kefahaman mereka
tentang amalan itu serta situasi di mana
RANCANG amalan itu dilakukan.
TINGKAT
FAHAMAN  KT melibatkan proses memerhati, membuat
PENGAMAL (GURU) refleksi, merancang dan melaksanakan
tindakan.
TINDAKAN
(INTERVENSI)

Pembudayaan Kajian Tindakan

4
ew
 Definisi Kajian Tindakan

SITUASI
SOSIAL
PENGAMAL
AMALAN
SESI INTERAKTIF
Pembudayaan Kajian Tindakan 1
PERHATI
TAMBAH
BAIK
a) Apa yang anda faham tentang
REFLEKSI
(INKUIRI)
TINGKAT
definisi kajian tindakan?
KUALITI

RANCANG
TINGKAT
b) Apakah kaitan kajian tindakan
PENGAMAL (GURU)
FAHAMAN
dengan peranan guru sebagai
Pencetus Inovasi
TINDAKAN
(INTERVENSI)
agen perubahan?

5
ew
 Jenis Kajian Tindakan
AMALAN
 Kajian tindakan amalan melibatkan peninjauan
tentang amalan guru dalam konteks bilik darjah di
mana guru itu mengajar.
 Kajian tindakan amalan boleh dijalankan sama ada
melalui dirinya sendiri atau pun melibatkan rakan
sejawat yang mengajar mata pelajaran yang sama
(team-based inquiry) dengan memberi fokus
terhadap perkembangan guru (teacher
development) dan pembelajaran murid (student
learning).
* *
 Guru yang menjalankan kajian tindakan amalan ini
mesti melaksanakan satu pelan tindakan bagi
mencapai matlamat beliau sebagai seorang guru
penyelidik (teacher as a researcher).
6
ew
PENYERTAAN
 Kajian tindakan penyertaan melibatkan kajian tentang
isu-isu sosial yang menghalang perkembangan
murid.
 Untuk melihat isu seperti ini, guru perlu meninjau
latar belakang sosial murid dan persekitaran sekolah.
 Guru perlu mengadakan kolaborasi dengan komuniti
atau pihak berkepentingan bagi mencari sebab
mengapa seseorang murid itu tidak boleh menguasai
ilmu.
 Apabila faktor-faktor yang menghalang murid itu
dikenal pasti, maka guru boleh melaksanakan
KAJIAN program untuk mengubah “cara hidup” murid (life-
TINDAKAN enhancing changes).
 Dengan berbuat demikian, ia akan menjadikan guru
sebagai “emancipated researcher” ataupun guru yang
membebaskan muridnya daripada sesuatu
“belenggu” yang mencegah perkembangan murid.
 Jenis Kajian Tindakan

SESI INTERAKTIF
Pembudayaan Kajian Tindakan 2
Apakah perbezaan utama
antara kajian tindakan
*
amalan dengan kajian
tindakan penyertaan?

7
ew
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan
KAJIAN TINDAKAN
KEKELIRUAN A Menambah baik amalan PdP
sendiri
Prosedur boleh diubah suai
mengikut keadaan berdasarkan
Sering berlaku
refleksi kendiri
kekeliruan…
guru melaksanakan Tidak menjadi keutamaan kerana
KAJIAN kajian dilaksanakan dalam konteks
PENYELIDIKAN tugasan harian pengamal
menggunakan reka bentuk
EKSPERIMENTAL dan Sampel adalah murid yang diajar
mengganggap telah oleh guru dalam tugasan seharian
melaksanakan Penaakulan induktif /memperoleh
KAJIAN TINDAKAN. teori untuk menambah baik
amalan: spesifik kepada umum
(refleksi  rancang intervensi)
Analisis data kualitatif atau data
kuantitatif secara statistik deskriptif
8 dan inferensi
ew
ASPEK KAJIAN PENYELIDIKAN
TUJUAN
REKA BENTUK
Menghasilkan dapatan ilmu baharu
Prosedur ditetapkan dan
dikekalkan di sepanjang kajian
KAJIAN LITERATUR Menjadi keutamaan bagi
mendapatkan maklumat lepas
terhadap permasalahan yang dikaji
PERSAMPELAN Sampel dipilih melalui teknik
persampelan
PENDEKATAN Penaakulan deduktif teori
/pengujian teori untuk membuat
kesimpulan: umum kepada spesifik
(teori  rancang intervensi)
ANALISIS DATA Analisis data kualitatif atau data
kuantitatif secara statistik deskriptif
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan
KAJIAN TINDAKAN ASPEK KAJIAN PENYELIDIKAN

3
Menambah baik amalan TUJUAN Menghasilkan dapatan
PdP sendiri ilmu baharu
SESI INTERAKTIF
Prosedur boleh diubah REKA BENTUK Prosedur ditetapkan dan
suai mengikut keadaan dikekalkan di sepanjang
Pembudayaan Kajian Tindakan
berdasarkan refleksi kajian
kendiri
Tidak menjadi keutamaan KAJIAN Menjadi keutamaan bagi
kerana kajian dilaksanakan
dalam konteks tugasan
harian pengamal
LITERATUR mendapatkan maklumat
lepas terhadap
permasalahan yang dikaji
Apakah perbezaan antara kajian
Sampel adalah murid yang
diajar oleh guru dalam
tugasan seharian
PERSAMPELAN Sampel dipilih melalui
teknik persampelan tindakan dengan kajian
Penaakulan induktif
/memperoleh teori untuk
menambah baik amalan:
PENDEKATAN Penaakulan deduktif
teori /pengujian teori
untuk membuat
penyelidikan dalam aspek
spesifik kepada umum
(refleksi  rancang
intervensi)
kesimpulan: umum
kepada spesifik
(teori  rancang
berikut:
intervensi)
a) Tujuan
Analisis data kualitatif atau ANALISIS Analisis data kualitatif
data kuantitatif secara
statistik deskriptif
DATA atau data kuantitatif
secara statistik deskriptif
b) Persampelan
9
dan inferensi
c) Analisis data
ew
Menggunakan bahasa LAPORAN Menggunakan bahasa
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan

B
KAJIAN TINDAKAN ASPEK KAJIAN PENYELIDIKAN
KEKELIRUAN Sampel adalah murid yang diajar oleh PERSAMPELAN Sampel dipilih melalui teknik
guru dalam tugasan seharian. Tidak persampelan. Sampel adalah murid guru
melibatkan murid lain. itu sendiri atau murid lain yang tidak
diajarnya.
Sering berlaku juga
berlaku kekeliruan… Guru yang mengajar sampel kajian PENGKAJI Tidak semestinya guru.
guru melaksanakan Penaakulan induktif /memperoleh teori PENDEKATAN Penaakulan deduktif teori /pengujian
INTERVENSI UNTUK untuk menambah baik amalan: spesifik teori untuk membuat kesimpulan:
TUJUAN INOVASI dan kepada umum umum kepada spesifik
mengganggap telah
(refleksi  rancang intervensi) (teori  rancang intervensi)
melaksanakan
KAJIAN TINDAKAN. Intervensi boleh diubah suai mengikut INTERVENSI Intervensi ditetapkan dan dikekalkan di
keadaan berdasarkan refleksi kendiri sepanjang kajian
dan kemajuan pembelajaran murid.
Menghasilkan amalan alternatif: OUTCOME Menghasilkan amalan alternatif:
Menyelesaikan masalah bagi INTERVENSI Menghasilkan inovasi atau teknologi
menambah baik amalan sendiri di bilik DALAM BILIK baharu bagi memudah cara
darjah dan kemenjadian murid. Dapatan DARJAH pembelajaran di bilik darjah. Dapatan
10 tidak boleh digeneralisasi kerana boleh digeneralisasi kepada populasi
ew
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan

SESI INTERAKTIF
Pembudayaan Kajian Tindakan 4

Apakah perbezaan antara

intervensi dalam kajian tindakan
dengan intervensi dalam kajian
penyelidikan?

11
ew
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan

C
KAJIAN TINDAKAN ASPEK KAJIAN PENYELIDIKAN
KEKELIRUAN Cadangan hendaklah berdasarkan CADANGAN Cadangan adalah berdasarkan
kepada dapatan kepada tindakan KAJIAN kepada dapatan kajian dan
sendiri dan bagaimana untuk bagaimana dapatan boleh
menambah baik amalan sendiri di menyumbang kepada bidang ilmu
Sering berlaku juga
masa akan datang. tersebut.
berlaku kekeliruan…
guru mencadangkan kajian Pengkaji mencadangkan apakah CONTOH Pengkaji mencadangkan apa yang
lanjut UNTUK ORANG perancangan masa hadapan untuk boleh dilaksanakan dalam bidang
LAIN LAKUKAN dan diri sendiri yang boleh ditambah pendidikan untuk meningkatkan
mengganggap telah baik bagi meningkatkan lagi kualiti kualiti pendidikan secara umum.
melaksanakan
pengajaran diri sendiri.
KAJIAN TINDAKAN.

12
ew
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan

SESI INTERAKTIF
Pembudayaan Kajian Tindakan 5

Apakah perbezaan antara

CADANGAN dalam kajian
tindakan dengan kajian
penyelidikan?

13
ew
 Proses Kajian Tindakan: PemerhatianRefleksiRancangTindakan

4 Tindakan 4 Tindakan 4 Tindakan

1 Perhati 3 Rancang 1 Perhati 3 Rancang 1 Perhati 3 Rancang

2 Reflek 2 Reflek 2 Reflek

KITARAN 1 KITARAN 2 KITARAN seterusnya

(jika perlu)

14
ew
 Pelaporan Kajian Tindakan
Sebagai panduan, laporan kajian tindakan mengandungi
 Penulisan laporan kajian tindakan tidak mempunyai format
perkara berikut:
yang khusus.

 Pelaporan boleh disampaikan mengikut format atau gaya 1 Tajuk

1.
penyelidik sendiri.
2 Pengenalan
2.
 Walau bagaimanapun laporan kajian perlu dilaporkan secara
sistematik, jelas dan mudah difahami oleh pembaca. 3.3 Demografi/ Profil sekolah dan murid

 Pelaporan perlu memenuhi empat langkah asas konsep kajian 4.

4 Pelaksanaan Kajian Tindakan
tindakan iaitu memerhati, mereflek, merancang dan bertindak. a) Pemerhatian isu dalam bilik darjah - naratif.
b) Refleksi terhadap pemerhatian.
c) Merancang: menetapkan objektif yang ingin dicapai
dan metodologi untuk mencapai objektif tersebut.
d) Bertindak: melaksanakan intervensi yang PENTING
diperihalkan dalam metodologi untuk mencapai
objektif.

e) Pemerhatian selepas tindakan dilaksanakan.

f) Refleksi sama ada objektif tercapai.
g) Merancang untuk tindakan seterusnya (jika perlu).
h) Bertindak melaksanakan intervensi (jika perlu).

15
5 Kesimpulan
5.
ew
 Kajian Tindakan: TAJUK
Perkara utama yang perlu diberi perhatian dalam menulis tajuk penyelidikan akademik ialah:

1. Menggambarkan subjek dan skop kajian.

2. Jangan gunakan singkatan (kecuali menggambarkan skop kajian).
3. Gunakan perkataan yang boleh menimbulkan positive impression
dan menarik perhatian pembaca.
4. Gunakan istilah terkini dalam bidang yang dikaji.

CONTOH

a. Teacher Actions to Facilitate Early Algebraic Reasoning

b. Improving First Year Mathematics Teaching Through Making Connections: An Action

Research Approach

c. Doing It Differently: The Ups and Downs of Peer Group Learning

d. Improving the Skills of Writing a Thought Paragraph in 7th Grade Students: An Action
Research Study

e. Using the Number Line and Edu-creations in a Second Grade Classroom: A Collaborative
Action Research Project.

16
ew
 Kajian Tindakan: DEMOGRAFI SEKOLAH DAN MURID

Nyatakan latar belakang sekolah untuk memberikan gambaran

kepada pembaca tentang situasi di sekolah tersebut. Maklumat
yang boleh dimasukkan adalah seperti:

 Lokasi sekolah
 Bilangan guru
 Bilangan bilik darjah
 Enrolmen murid
 Kebitaraan sekolah
 Infrastruktur
 Maklumat utama dan penting mengenai sekolah

17
ew
 Kajian Tindakan: PANDUAN PELAKSANAAN KAJIAN TINDAKAN

KITARAN 1 (K1) KITARAN 2 (K2)

Membuat Pemerhatian Merefleksi Merancang Melaksanakan Tindakan Membuat Pemerhatian Merefleksi
K1(a) K1(b) K1(c) K1(d) K2(a) K2(b)
• Perhatikan isu dalam • Berdasarkan kepada • Berdasarkan refleksi, • Berdasarkan kepada • Berdasarkan kepada • Berdasarkan kepada
bilik darjah dan pemerhatian/ data, rancang apa yang perancangan, data daripada pemerhatian/ data,
perihalkan apa yang imbas kembali / buat perlu dilakukan untuk laksanakan tindakan/ pelaksanaan imbas kembali / buat
berlaku. refleksi apa yang mendapatkan jalan intervensi mengikut tindakan, buat refleksi apa yang
mungkin telah penyelesaian. metodologi yang pemerhatian semula mungkin telah
• Contoh perkara yang menyebabkan • Tetapkan objektif telah ditetapkan. dan kenalpasti sama menyebabkan
diperhatikan: berlakunya perkara atau matlamat yang • Contoh intervensi: ada objektif telah berlakunya perkara
i. Markah yang diperhatikan di dihasratkan. i. Projek tercapai atau tidak. yang diperhatikan di
pencapaian K1(a). • Tetapkan metodologi ii. Perbahasan • Sekiranya objektif K2(a).
akademik murid • Kenal pasti punca isu yang sesuai untuk iii. Pementasan telah tercapai, kajian • Kenal pasti punca isu
ii. Keadaan yang berlaku melalui mencapai objektif iv. ABM baharu tindakan anda telah yang berlaku melalui
fizikal/mental refleksi kendiri dan yang ditetapkan. v. Kaunseling berjaya dan boleh refleksi kendiri dan
murid fikirkan jalan vi. Motivasi kekalkan intervensi fikirkan jalan
iii. Prasarana penyelesaian. • Contoh metodologi tersebut. penyelesaian.
iv. Sikap murid pengumpulan data: • Sekiranya objektif
i. Ujian tidak tercapai, ulang
ii. Rakaman proses di K1(b) dan
iii. Soal selidik langkah seterusnya
iv. Temubual hingga anda
18 v. Dokumen mencapai objektif.
ew
PELAKSANAAN
KAJIAN TINDAKAN SEMASA PANDEMIK COVID-19

Apakah ISU 4 Tindakan

utama PdP atau

PdPR semasa
pandemik 1 Perhati 3 Rancang

COVID-19?

?
2 Reflek

19
ew
Boleh buat Kajian Tindakan ker
 PELAKSANAAN KAJIAN TINDAKAN SEMASA PANDEMIK COVID-19

Apakah ISU utama PdP atau PdPR semasa pandemik COVID-19?

A. Pemilikan peranti digital

guru/murid?

B. Kemahiran guru/murid
menggunakan peranti digital?

C. Psikologi guru/murid?

D. Konsentrasi guru/murid?

E. Kestabilan talian internet?

F. Kehadiran murid?

G. Disiplin murid?

H. Sokongan/kemampuan ibu bapa?

20
ew Beruntung Kurang beruntung
 PELAKSANAAN KAJIAN TINDAKAN SEMASA PANDEMIK COVID-19

Apakah ISU utama PdP atau PdPR semasa pandemik COVID-19?

A. Pemilikan peranti digital guru/murid?

B. Kemahiran guru/murid menggunakan  Isu mana yang berkaitan dengan situasi Jika semua
peranti digital? amalan anda? jawapan

YA,
C. Psikologi guru/murid?  Isu mana yang praktikal untuk anda tangani?
D. Konsentrasi guru/murid?  Adakah isu ini relevan dengan amalan anda?
E. Kestabilan talian internet?  Adakah isu ini boleh diuruskan (manageable)? maka rekodkan
F. Kehadiran murid?  Adakah isu ini penting untuk ditangani? data pemerhatian
G. Disiplin murid?  Adakah anda perlu menyelesaikan isu ini?
H. Sokongan/kemampuan ibu bapa?

21
ew
 REHAT SEBENTAR
KITARAN 1 (K1) KITARAN 2 (K2)
Membuat Pemerhatian Merefleksi Merancang Melaksanakan Tindakan Membuat Pemerhatian Merefleksi
K1(a) K1(b) K1(c) K1(d) K2(a) K2(b)
• Perhatikan isu dalam • Berdasarkan kepada • Berdasarkan refleksi, • Berdasarkan kepada • Berdasarkan kepada • Berdasarkan kepada
bilik darjah dan pemerhatian/ data, rancang apa yang perlu perancangan, data daripada pemerhatian/ data,
perihalkan apa yang imbas kembali / buat dilakukan untuk laksanakan tindakan/ pelaksanaan tindakan, imbas kembali / buat
berlaku. refleksi apa yang mendapatkan jalan intervensi mengikut buat pemerhatian refleksi apa yang
mungkin telah penyelesaian. metodologi yang telah semula dan kenalpasti mungkin telah
• Contoh perkara yang menyebabkan • Tetapkan objektif atau ditetapkan. sama ada objektif telah menyebabkan
diperhatikan: berlakunya perkara matlamat yang • Contoh intervensi: tercapai atau tidak. berlakunya perkara
i. Markah pencapaian yang diperhatikan di dihasratkan. i. Projek • Sekiranya objektif telah yang diperhatikan di
akademik murid K1(a). • Tetapkan metodologi ii. Perbahasan tercapai, kajian K2(a).
ii. Keadaan • Kenal pasti punca isu yang sesuai untuk iii. Pementasan tindakan anda telah • Kenal pasti punca isu
fizikal/mental murid yang berlaku melalui mencapai objektif yang iv. ABM baharu berjaya dan boleh yang berlaku melalui
iii. Prasarana refleksi kendiri dan ditetapkan. v. Kaunseling kekalkan intervensi refleksi kendiri dan
iv. Sikap murid fikirkan jalan vi. Motivasi tersebut. fikirkan jalan
penyelesaian. • Contoh metodologi • Sekiranya objektif tidak penyelesaian.
pengumpulan data: tercapai, ulang proses
Ujian, Rakaman, Soal di K1(b) dan langkah
selidik, Temubual, seterusnya hingga anda
22 Dokumen mencapai objektif.
ew 22
BAHAGIAN PERANCANGAN DAN PENYELIDIKAN DASAR PENDIDIKA
 Kajian Tindakan: PANDUAN PELAKSANAAN KAJIAN TINDAKAN

KITARAN 1 (K1)
Membuat Pemerhatian Merefleksi
K1(a) K1(b)
• Perhatikan isu dalam bilik darjah dan perihalkan apa yang berlaku. Jika ada • Berdasarkan kepada pemerhatian/ data, imbas kembali / buat refleksi apa
data lebih baik. yang mungkin telah menyebabkan berlakunya perkara yang diperhatikan di
K1(a).
• Contoh perkara yang diperhatikan: • Kenal pasti punca isu yang berlaku melalui refleksi kendiri dan fikirkan jalan
i. Markah pencapaian akademik murid penyelesaian.
ii. Keadaan fizikal/mental murid
iii. Prasarana
iv. Sikap murid

23
ew
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan

SESI INTERAKTIF
Pembudayaan Kajian Tindakan 6
Bolehkah anda memulakan
kajian tindakan dengan
• Perhatikan isu dalam bilik darjah dan perihalkan menentukan objektif kajian
apa yang berlaku.

• Contoh perkara yang diperhatikan:

TANPA membuat pemerhatian
i. Markah pencapaian akademik murid
ii. Keadaan fizikal/mental murid terlebih dahulu? MENGAPA?
iii. Prasarana
iv. Sikap murid
24
ew
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan

SESI INTERAKTIF
Pembudayaan Kajian Tindakan 7

Bolehkah anda menentukan

objektif kajian tindakan
• Berdasarkan kepada pemerhatian/ data,
imbas kembali / buat refleksi apa yang TANPA membuat refleksi
mungkin telah menyebabkan berlakunya

•
perkara yang diperhatikan di K1(a).
Kenal pasti punca isu yang berlaku melalui
terlebih dahulu? MENGAPA?
refleksi kendiri dan fikirkan jalan
penyelesaian.
25
ew
 Kajian Tindakan: PANDUAN PELAKSANAAN KAJIAN TINDAKAN

Merancang Melaksanakan Tindakan

K1(c) K1(d)
• Berdasarkan refleksi, rancang apa yang perlu dilakukan untuk • Berdasarkan kepada perancangan, laksanakan tindakan/ intervensi
mendapatkan jalan penyelesaian. mengikut metodologi yang telah ditetapkan.
• Tetapkan objektif atau matlamat yang dihasratkan. • Contoh intervensi:
• Tetapkan metodologi yang sesuai untuk mencapai objektif yang i. Projek
ditetapkan. ii. Perbahasan
iii. Pementasan
iv. ABM baharu
v. Kaunseling
vi. Motivasi
• Contoh metodologi pengumpulan data:
i. Ujian
ii. Rakaman
iii. Soal selidik
iv. Temubual
v. Dokumen

26
ew
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan

SESI INTERAKTIF
Pembudayaan Kajian Tindakan 8
Apakah asas kepada
perancangan dalam Kajian
Tindakan?
• Berdasarkan refleksi, rancang apa yang perlu dilakukan untuk
mendapatkan jalan penyelesaian. Apakah input yang paling
• Tetapkan objektif atau matlamat yang dihasratkan.
• Tetapkan metodologi yang sesuai untuk mencapai objektif yang
ditetapkan.
penting di peringkat
27
MERANCANG?
ew
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan

• Berdasarkan kepada perancangan, laksanakan tindakan/

SESI INTERAKTIF
Pembudayaan Kajian Tindakan 9
intervensi mengikut metodologi yang telah ditetapkan.

• Contoh intervensi:
i. Projek
ii. Perbahasan
iii. Pementasan Apakah asas kepada tindakan
iv. ABM baharu
v. Kaunseling
vi. Motivasi
dalam Kajian Tindakan?
•
Apakah input yang paling
Contoh metodologi pengumpulan data:
i. Ujian
ii. Rakaman

penting di peringkat
iii. Soal selidik
iv. Temubual
v. Dokumen

TINDAKAN?
28
ew
 Kajian Tindakan: PANDUAN PELAKSANAAN KAJIAN TINDAKAN

KITARAN 2 (K2)
Membuat Pemerhatian
K2(a)
• Berdasarkan kepada data daripada pelaksanaan tindakan, buat
pemerhatian semula dan kenalpasti sama ada objektif telah tercapai atau
tidak.
• Sekiranya objektif telah tercapai, kajian tindakan anda telah berjaya dan
boleh kekalkan intervensi tersebut.
• Sekiranya objektif tidak tercapai, ulang proses di K1(b) dan langkah
seterusnya hingga anda mencapai objektif.
Merefleksi
K2(b)
• Berdasarkan kepada pemerhatian/ data, imbas kembali / buat refleksi apa
yang mungkin telah menyebabkan berlakunya perkara yang diperhatikan
di K2(a).
• Kenal pasti punca isu yang berlaku melalui refleksi kendiri dan fikirkan
jalan penyelesaian.
• Adakah objektif anda telah tercapai?
i. Jika ya, bermakna anda telah berjaya.
ii. Jika tidak, anda perlu membuat refleksi kali kedua dan merancang
tindakan alternatif dan lengkapkan Kitaran K2 dan seterusnya.

29
ew
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan

•
Membuat Pemerhatian
K2(a)
Berdasarkan kepada data
daripada pelaksanaan tindakan,
buat pemerhatian semula dan
kenalpasti sama ada objektif telah
•
Merefleksi
K2(b)
Berdasarkan kepada pemerhatian/ data,
SESI INTERAKTIF
Pembudayaan Kajian Tindakan 10
imbas kembali / buat refleksi apa yang
mungkin telah menyebabkan berlakunya
perkara yang diperhatikan di K2(a).

•
tercapai atau tidak.
Sekiranya objektif telah tercapai,
kajian tindakan anda telah berjaya
• Kenal pasti punca isu yang berlaku melalui
refleksi kendiri dan fikirkan jalan
penyelesaian.
Mengapa anda perlu
•
dan boleh kekalkan intervensi
tersebut.
Sekiranya objektif tidak tercapai,
• Adakah objektif anda telah tercapai?
i. Jika ya, bermakna anda telah berjaya.
ii. Jika tidak, anda perlu membuat refleksi kali
buat pemerhatian kali
ulang proses di K1(b) dan
langkah seterusnya hingga anda
mencapai objektif.
kedua dan merancang tindakan alternatif
dan lengkapkan Kitaran K2 dan
kedua dan refleksi kali
seterusnya.
kedua?

30
ew
 PELAKSANAAN KAJIAN TINDAKAN SEMASA PANDEMIK COVID-19

Pemerhatian-1,
Tindakan 4 Tindakan 4 Tindakan
Refleksi-1,
4
Rancang-1,
ASAS
Tindakan-1,
Pemerhatian-2,
Refleksi-2
1 Perhati 3 Rancang 1 Perhati 3 Rancang 1 Perhati 3 Rancang Jika objektif tercapai - selesai.
jika objektif tak tercapai,
Rancang-2, teruskan lagi.

Tindakan-2,
2 Reflek 2 Reflek Pemerhatian-3,
2 Reflek
Refleksi-3
… JIKA PERLU
KITARAN 1 KITARAN 2 KITARAN seterusnya
(jika perlu) Rancang-3,
Tindakan-3,
Pemerhatian-4,
AKTIVITI PALING ASAS Refleksi-4
31
ew …
 PANDUAN PENULISAN: PENGENALAN
1. Perkenalkan konsep/fokus bagi tajuk secara
umum atau mengikut situasi semasa.
2. Nyatakan kepentingan konsep/fokus yang
dinyatakan dalam tajuk
3. Cabaran umum bagi pelaksanaan/pencapaian
konsep/fokus yang terkandung dalam tajuk.
4. Impak/perubahan jika cabaran boleh diatasi
dan kaitan dengan hasrat yang diharap dalam
kajian tindakan anda.
32
ew
CONTOH
Pemupukan Kemahiran Berfikir Aras Tinggi
dalam Pembelajaran Algebra
Pendahuluan
Di abad ke 21 ini, pelbagai perubahan telah berlaku dalam
pembelajaran matematik bagi memenuhi kehendak dunia semasa.
Topik algebra dalam matematik merupakan satu daripada domain
penting yang menjadi asas utama kepada bidang ilmu ini. Penguasaan
kemahiran algebra membolehkan murid menguasai kemahiran
menyelesaikan masalah, menggunakan perwakilan dan penaakulan
kuantitatif. Bagi memastikan murid dapat menguasai kemahiran yang
diperlukan dalam topik ini, adalah amat mustahak bagi murid
menguasai cara berfikir aras tinggi seperti menganalisis, mensintesis
dan menaakul. Pemupukan kemahiran berfikir aras tinggi tersebut
akan dapat menjelmakan kemenjadian murid yang lebih cemerlang dan
mampu mendorong minat mereka untuk mempelajari matematik
dengan lebih yakin di masa akan datang.
 Perbandingan Kajian Tindakan dengan Kajian Penyelidikan

Pemupukan Kemahiran Berfikir Aras Tinggi

dalam Pembelajaran Algebra
SESI INTERAKTIF
Pembudayaan Kajian Tindakan 11
Pendahuluan

Di abad ke 21 ini, pelbagai perubahan telah berlaku dalam

pembelajaran matematik bagi memenuhi kehendak dunia semasa.
Topik algebra dalam matematik merupakan satu daripada domain
penting yang menjadi asas utama kepada bidang ilmu ini. Penguasaan
kemahiran algebra membolehkan murid menguasai kemahiran
Apakah pola yang anda
menyelesaikan masalah, menggunakan perwakilan dan penaakulan
kuantitatif. Bagi memastikan murid dapat menguasai kemahiran yang
diperlukan dalam topik ini, adalah amat mustahak bagi murid
nampak dalam penulisan
menguasai cara berfikir aras tinggi seperti menganalisis, mensintesis
dan menaakul. Pemupukan kemahiran berfikir aras tinggi tersebut
akan dapat menjelmakan kemenjadian murid yang lebih cemerlang dan
pendahuluan ini?
mampu mendorong minat mereka untuk mempelajari matematik
dengan lebih yakin di masa akan datang.

33
ew
 AKTIVITI PEMBUDAYAAN
KAJIAN TINDAKAN TAHUN 2021 SEMASA PANDEMIK COVID-19
TARIKH AKTIVITI CATATAN
15 Mac Ceramah Pembudayaan Kajian Tindakan oleh BPPDP Kepada Jurulatih Negeri Dalam talian
16-19 Mac Ceramah Pembudayaan Kajian Tindakan oleh Jurulatih Negeri kepada Guru Dalam talian
22- 31 Mac A. Catatan pemerhatian oleh guru di kelas. Semasa PdP atau
Contoh: Markah pencapaian akademik murid, keadaan fizikal/mental murid, PdPR
prasarana, sikap murid, gambar, video dll
1-10 April B. Catatan refleksi guru. Fokus kepada
Berdasarkan pemerhatian di A guru membuat refleksi kendiri tentang pemerhatian
mengapa berlaku kejadian di A. yang dicatatkan
Nyatakan apa kekuatan, kelemahan dan cabaran/rintangan yang berlaku di A. di A
Apakah punca situasi di A berlaku?
Pada masa ini guru boleh mendapatkan idea berkaitan punca masalah melalui
kajian literatur atau perbincangan dengan rakan sekerja (jika perlu).
11-23 April Pembentangan catatan A dan B di peringkat PPD/Negeri. Bimbingan JU
(Ramadan) Guru boleh mula memikirkan objektif dan tindakan kajian. dan kehadiran
Penyelaras
Negeri
34
ew
 AKTIVITI PEMBUDAYAAN
KAJIAN TINDAKAN TAHUN 2021 SEMASA PANDEMIK COVID-19
TARIKH AKTIVITI CATATAN
25 Apr- C. Guru memulakan perancangan berdasarkan hasil refleksi di B. Dengan
21 Mei Guru mencatatkan: bimbingan JU
i. Sasaran dengan menetapkan objektif kajian
(4 minggu) ii. Strategi yang akan digunakan untuk mencapai objektif.
iii. Alat, kaedah atau intervensi yang digunakan untuk mencapai objektif.
iv. Analisis yang digunakan untuk menentukan kejayaan

D. Guru melaksanakan tindakan berdasarkan perancangan di C.

Guru mencatatkan
i. Siapa yang terlibat ii. Bila dilakukan iii. Apa yang dilakukan iv. Bagaimana dilakukan

E. Pemerhatian semula. Guru mencatatkan perubahan yang berlaku selepas D berlaku.

Contoh: hasil analisis perbandingan markah, tingkah laku (behaviour), sikap (attitude), disiplin, motivasi,
gambar, video dll sebelum dan selepas D dilakukan.

F. Refleksi semula. Berdasarkan pemerhatian di E, Guru mencatatkan keputusan/ refleksi sama ada objektif
telah
tercapai atau tidak.
i. Jika objektif telah tercapai, guru mencatatkan refleksi mengapa beliau berpuas hati dan kajian tindakan
tamat dan mencadangkan perancangan yang boleh dilaksanakan beliau sendiri pada masa akan datang.
35 ii. Jika objektif tidak tercapai, guru mencatakan refleksi mengapa objektif/ sasaran tidak tercapai dan
ew mencadangkan perancangan alternatif yang lebih praktikal dan ulang kembali proses refleksi di B hingga F
 AKTIVITI PEMBUDAYAAN
KAJIAN TINDAKAN TAHUN 2021 SEMASA PANDEMIK COVID-19
TARIK AKTIVITI CATATAN
H
23- 31 Pembentangan catatan A- F di peringkat PPD/Negeri. Bimbingan JU dan kehadiran
Mei Penyelaras Negeri.

Edaran soal selidik Pembudayaan Kajian Tindakan oleh BPPDP Soal selidik dalam talian.
1-4 Jun Pemilihan 5 – 20 peserta terbaik dari setiap negeri Oleh JU dan Penyelaras Negeri
6-11 Pemilihan peserta terbaik dan JU terbaik Oleh Penyelaras Negeri dan
BPPDP
1 Julai Pemakluman nama pemenang dan wakil negeri untuk menghadiri Format penulisan laporan kajian
persidangan. akan diberikan oleh urus setia
2-15 Peserta persidangan menyerahkan laporan bertulis kepada BPPDP Laporan kajian terbaik diterbitkan
Julai dalam Buku Prosiding
16- 19 Suntingan laporan kajian Oleh sidang editor KPM dan
Julai pihak universiti
28-30 Persidangan dan Penyampaian Anugerah Kajian Tindakan Peringkat Ditaja oleh Yayasan Guru Tun
36
ew
Julai Kebangsaan tahun 2021 pada 28-30 Julai 2021. Hussein Onn (YGHTO).
 PELAKSANAAN KAJIAN TINDAKAN SEMASA PANDEMIK COVID-19

Apakah kajian tindakan yang

ANDA laksanakan semasa
pandemik COVID-19?
GURU
Laksanakan peranan anda sebagai agen perubahan

 Pencetus budaya inovasi

 Lahirkan genarasi mampu berfikir kritis, kreatif dan inovatif

Guru membentuk masyarakat selari dengan perkembangan zaman

37
ew
 Kajian Tindakan: KESIMPULAN

a) Nyatakan keberkesanan intervensi yang telah

dilaksanakan.
1 DAPATAN
KAJIAN
b) Nyatakan kekangan/cabaran yang masih dihadapi.

c) Berdasarkan kepada refleksi anda, nyatakan faktor

utama yang menyebabkan kejayaan intervensi anda.
FAKTOR
d) Berdasarkan kepada refleksi anda, nyatakan faktor 2 KEJAYAAN/
KEGAGALAN
utama yang menyebabkan masalah masih belum
selesai melalui intervensi yang telah dilaksanakan.

e) Cadangkan apa langkah selanjutnya yang anda

sendiri perlu dilakukan dan siapakah yang boleh 3 CADANGAN
membantu anda menjayakan cadangan tersebut.

38
ew !
GURU: Laksanakan peranan anda sebagai agen perubahan
SEKIAN
TERIMA KASIH
THANK YOU

DR. DEWANI GOLOI

Bahagian Perancangan dan Penyelidikan Dasar Pendidikan
Kementerian Pendidikan Malaysia
dewani.goloi@moe.gov.my

39
BAHAGIAN PERANCANGAN DAN PENYELIDIKAN DASAR