Asalammualaikum dan salam sejahtera, di sini saya sekadar berkongsi sesuatu dengan rakan-

rakan guru yang tidak pernah jemu untuk terus berbakti kepada anak didik bangsa.
Berikut adalah teknik yang mungkin membantu dalam operasi darab dan bahagi. Teknik
ini sesuai bagi murid-murid yang lemah dan tidak dapat menghafal sifir.
Nombor 1, 2, 4, dan digunakan sebagai rujukan darab dan bahagi. !ntuk memahami
mengapa nombor 1, 2, 4, dan , kerana ia sebenarnya operasi tambah yang di ulang "ontohnya
#ontoh pengiraan dalam darab
2$ % &' (
)ula-mula pilih nombor yang besar untuk operasi darab, dalam soalan di atas &' lebih besar
daripada 2$, dengan itu kita memilih &' sebagai nombor yang akan di darab.
1 = 56
2 = 112
4 = 224
8 = 448
56
x 23
168
1120
langkah 1
*igit $ dalam nombor 2$ +2$ % &', tidak tersenarai dalam nombor rujuk, oleh itu murid
dikehendaki mengabungkan dua nombor rujukan yang hasil tambahnya $. *i sini murid
mengabungkan 1 % &' ( &' dan 2 % &' ( 112 untuk mendapatkan nilai $ % &' ( 1' +&' - 112,
1 + 1 = 2 2 + 2 = 4 4 + 4 = 8
56 + 56 = 112
112 + 112 = 224
224 + 224 = 448
3 x 56 = 168 ( 1 + 2 atau 56 + 112 = 168 )


nombor rujukan hasil darab
Nombor yang di darab
tambahkan angka ./0
NOTA
Nombor 1 , 2 , 4 dan
8 dikenai !eba"ai
Nombor #u$ukan
NOTA
Nombor 1 , 2 , 4 dan
8 dikenai !eba"ai
Nombor #u$ukan
2 % &' ( 112
*alam langkah 1 seperti biasa kita darabkan digit .sa0 bagi nombor .2$0 dahulu "uma be1anya
digit .sa0 di darab terus dengan nombor &' + digit .!a0 dalam nombor .2$0 ialah .$0 --- jadi $ % &'
( 1' iaitu 1 + 2 ( 3 maknanya 56 - 112 ( 1'
2eterusnya mendarab digit .puluh0 dalam nombor .2$0. *igit puluhnya ialah 2 +2/, untuk itu satu
digit ./0 ditulis terlebih dahulu dibaha3a digit .!a0 bagi ja3apan langkah 1 +di ba3ah angka ,. 2
% &' ( 112 dan tuliskan nombor tersebut bersebelahan dengan angka ./0 yang ditulis.
56
x 23
168
1120
2etelah hasil darab selesai ditulis maka murid boleh melakukan operasi tambah untuk mendapat
hasil keseluruhan.
56
x 23
168
1120
1288
4asil darab 2$ % &' ( 12.
Berikut adalah "ontoh bagaimana kaedah ini dikembangkan untuk membina sifir.
2ifir $ sifir 4 sifir & sifir 1& sifir 2$ sifir 211
1 ( $ 1 ( 4 1 ( & 1 ( 1& 1 ( 2$ 1 ( 211
2 ( ' 2 ( 2 ( 1/ 2 ( $/ 2 ( 4' 2 ( 422
4 ( 12 4 ( 1' 4 ( 2/ 4 ( '/ 4 ( 52 4 ( 44
( 24 ( $2 ( 4/ ( 12/ ( 12 ( 1'
Nilai darab yang diabaikan adalah darab $, &, ', 6, dan 5
!ntuk mendapatkan hasil darab bagi nombor yang diabaikan murid hanya perlu mengabungkan
dua nombor rujukan yang mana hasil tambahnya bersamaan nombor yang diabaikan, "ontohnya
2eperti berikut.
2 % &' ( 11'
tambahkan angka ./0
#7NT74 89N:AB!N:AN N7)B7; ;!<!=AN
Nombor yang diabaikan $, &, ', 6, 5
1 - 2 ( $ +hasil darab $ diperolehi,
1 - 4 ( & +hasil darab & diperolehi,
2 - 4 ( ' +hasil darab ' diperolehi,
1 - ( 5 +hasil darab 5 diperbolehi,
1 - 2 - 4 ( 6 atau > 1 ( 6 +hasil darab 6 diperolehi,
Bagi memudahkan murid memahami konsep ini, murid terlebih dahulu dilatih untuk menambah
nombor yang sama se"ara pantas tanpa kesilapan.
#ontoh latihan?
1 - 1 ( 2, 2 - 2 ( 4, 4 - 4 ( , - ( 1', 1' - 1' ( $2, $2 - $2 ( '4 dan seterusnya
$ - $ ( ', ' - ' ( 12, 12 - 12 ( 24, 24 - 24 ( 4, 4 - 4 ( 5', 5' - 5' ( 152 dan seterusnya
21 - 21 ( 42, 42 - 42 ( 4, 4 - 4 ( 1', 1' - 1' ( 2$', 2$' - 2$' ( 462 dan seterusnya
Bagaimanapun ketika membina sifir murid hanya melakukan konsep mengulang hingga sahaja
+melakukan operasi tambah hanya $ turutan sahaja,
#ontoh pembinaan sifir.
%i&ir 4
4'''4 + 4 = 8 , 8 + 8 = 16 , 16 + 16 = 32.
+1 x 4) (2 x 4) (4 x 4) (8 x 4)
%i&ir (
(''))( + ( = 18 , 18 + 18 = 36 , 36 + 36 = *2
+1 x () (2 x () (4 x () (8 x ()
2eterusnya mari kita pelajari bagaimanakah konsep ini membantu murid lemah melakukan
operasi bahagi.
4 % 24 ( (6
4 % 24 ( (6
4 % 24 ( (6
1 % 24 ( 24
2 % 24 ( 48
Bagi menyelesaikan masalah bahagi murid dikehendaki membina sifir yang diperlukan untuk
operasi bahagi. Terdapat dua kaedah yang boleh dilakukan iaitu =aedah Terus dan =aedah
Analisis.
Bagi =aedah Terus, murid hanya akan merujuk kepada asas sifir yang dibina dengan konsep
1,2,4,dan tanpa sebarang penambahan. @ni bermakna murid hanya menggunakan Nombor
rujukan yang asal iaitu nombor 1 , 2 , 4 dan
#ontoh bahagi menggunakan kaedah terus..
10(44 + 24 =
Aangkah 1 ? membina sifir 24
1 ( 24 BBBB.+24 - 24,
2 ( 4 BBBB +4 - 4 ,
4 ( 5' BBB.B.+5' - 5',
( 152 BBBB
Aangkah 2 ? menyelesaikan masalah +membuat pengiraan,


!ntuk mendapatkan ja3apan lakukan operasi tambah bagi Nombor ;ujukan. @aitu
400 + 40 + 10 + 4 + 2 = 456
,i"it -0. ditamba/
0ada Nombor
#u$ukan men"ikut
bian"an -x. 1an"
ada)
,i"it -0. ditamba/
0ada Nombor
#u$ukan men"ikut
bian"an -x. 1an"
ada)
=aedah kedua adalah kaedah analisis. *alam kaedah ini murid tidak bergantung kepada Nombor
;ujukan sahaja tapi membuat pengiraan untuk mendapatkan nilai yang paling hampir. #ontoh
pengiraan menggunakan kaedah ini adalah seperti di ba3ah
1081( + 31 =
Aangkah 1 ? membina sifir $1.
1 ( $1 BBBBB+ $1 - $1 ,
2 ( '2 BBBBB+ '2 - '2 ,
4 ( 124B.BBB..+ 124 - 124 ,
( 24
Aangkah 2 ? menyelesaikan masalah +membuat pengiraan,
)urid mengabungkan Nombor ;ujukan 1 dan 2 bagi men"ari nilai yang paling hampir
1 ( $1 digabungkan dengan 2 ( '2
1 + 2 = 3 +Nombor ;ujukan digabungkan,
oleh itu 31 + 62 = (3 +nilai paling hampir dengan 1/,
4 = 124 +nilai yang paling hampir dengan 1&1,
Dalam kaedah ini murid membuat anggaran
dan mengabungkan Nombor Rujukan bagi
mendapat nilai yang paling hampir.
Jawapan bagi hasil bahagi ialah 3 4 9 dan
seperti yang tertera digit 3 dan 9 tidak wujud
sebagai Nombor Rujukan dalam sifir yang dibina.
leh itu murid mengabungkan Nombor
Rujukan untuk mendapatkan digit 3 dan 9 dalam
masalah bahagi. Di sini murid perlu kemahiran
untuk menganggar hasil tambah dua nombor..
Dalam kaedah ini murid membuat anggaran
dan mengabungkan Nombor Rujukan bagi
mendapat nilai yang paling hampir.
Jawapan bagi hasil bahagi ialah 3 4 9 dan
seperti yang tertera digit 3 dan 9 tidak wujud
sebagai Nombor Rujukan dalam sifir yang dibina.
leh itu murid mengabungkan Nombor
Rujukan untuk mendapatkan digit 3 dan 9 dalam
masalah bahagi. Di sini murid perlu kemahiran
untuk menganggar hasil tambah dua nombor..
2eterusnya murid mengabungkan Nombor ;ujukan 1 dan 8 untuk mendapatkan (
1 ( $1 digabungkan dengan 8 ( 24
1 + 8 = ( +Nombor ;ujukan digabungkan,
oleh itu 31 + 248 = 2*( +nilai bersamaan dengan 265,
Akhir sekali murid mendapat ja3apan bagi masalah bahagi ini sama seperti melakukan operasi
bahagi dalam bentuk la1im yang biasa.
*engan kaedah ini murid dapat menjimatkan masa daripada membina sifir yang lebih panjang di
samping dapat mengelakkan kesilapan menambah ketika membina sifir.
Bagi memastikan sifir yang dibina adalah betul, murid boleh menggunakan magi" 5 sebagai
rujukan. #ontoh seperti di ba3ah
=aedah biasa yang diamalakan oleh murid ketika membina sifir
1 ( 2$BBBB+2$ - 2$,
2 ( 4' BBBB+4' - 2$,
$ ( '5BBBB.+'5 - 2$,
4 ( 52BBBB.+52 - 2$,
& ( 11&BBB...+11& - 2$,
' ( 1$BBBB+1$ - 2$,
6 ( 1'1BBBB+1'1 - 2$,
( 14BBBB +14 - 2$,
5 ( 20*BBBBB+ 2 + 0 + * = (, sifir adalah betul jika hasil tambahnya adalah .(0
Aakukan penambahan sehingga nombor yang akhir adalah nombor satu digit..
#ontoh lain
( x 52 = 468 ( 4 + 6 + 8 = 18 teruskan sehingga hasilnya nombor satu digit 1 + 8 = ()
8embinaan sifir dengan teknik ini
mengambil masa lebih panjang
dan ada kalanya murid
melakukan kesilapan ketika
menambah nombor se"ara
berulang. 2elain itu tidak semua
angka 1 > 5 terlibat dalam operasi
bahagi yang ingin diselesaikan.
#ontohnya
1$ 5' C 1 ( ***
8embinaan sifir dengan teknik ini
mengambil masa lebih panjang
dan ada kalanya murid
melakukan kesilapan ketika
menambah nombor se"ara
berulang. 2elain itu tidak semua
angka 1 > 5 terlibat dalam operasi
bahagi yang ingin diselesaikan.
#ontohnya
1$ 5' C 1 ( ***
2a"i3
(
2a"i3
(
4aeda/ 5ermin)
2aya namakan kaedah ini kaedah "ermin kerana ia melibatkan pembinaan sifir se"ara setentang.
=aedah ini juga dapat membantu murid mengurangkan masa untuk membina sifir se"ara
tradisional 1 > 5.
Teknik yang digunakan dalam kaedah ini hampir serupa dengan kaedah 124 di atas, #uma ianya
hampir lengkap berbanding kaedah 124.
Aangkah membina sifir menggunakan kaedah "ermin
Aangkah 1
)urid menulis nombor 1 hinga & se"ara menurun.
1
2
$
4
&
2eterusnya menulis sifir yang ingin dibina dengan kaedah 124, be1anya nilai bagi tidak
ditulis.
1 ( 1$ + 1$ - 1$ ( 2',

2 ( 2' + 2' - 2' ( &2 ,
$
4 ( &2
&
Aangkah seterusnya ialah melengkapkan sifir dengan mengisi nilai bagi $ dan &. Bagi
melengkapkan nilai tersebut murid boleh melakukan operasi tambah nilai 1 dan 2 bagi
mendapat nilai $ dan seterusnya melengkapkan nilai & dengan menambah sama ada nilai 1 dan
4 , atau nilai 2 dan $ yang mana lebih mudah untuk ditambah.
1 ( 1$ 1 ( 1$
2 ( 2' 2 ( 2'
3 = 3( $ ( $5
4 ( &2 4 ( &2
& ( 5 = 65
Aangkah seterusnya ialah menulis angka ' hingga 5 bersebelahan dengan baris nombor 1 > &
"ontoh seperti di ba3ah.
1 ( 1$ ' (
2 ( 2' 6 (
$ ( $5 (
4 ( &2 5 (
& ( '&
Nilai bagi ' hingga 5 hanya akan diisikan jika perlu. )urid hanya menyediakan angka sahaja.
Bagi memudahkan opreasi bahagi dan pemilihan pengisian nilai bagi ' hingga 5, murid sekali
lagi perlukan kemahiran untuk menganggar.
#ontoh pengisian bagi nilai ' hingga 5 adalah seperti di ba3ah.
1 ( 1$ ' ( 6 +nilai & - nilai 1 D '& - 1$ ( 6 ,
2 ( 2' 6 ( 51 + nilai & - nilai 2 D '& - 2' ( 51 ,
$ ( $5 ( 1/4 + nilai & - nilai $ D '& - $5 ( 1/4 ,
4 ( &2 5 ( 116 + nilai & - nilai 4 D '& - &2 ( 116 ,
& ( '&
*engan menggunakkan nilai & sebagai nilai untuk ditambah.
Nota ? Galakan murid untuk mengisi nilai 6 hingga 9 hanya jika diperlukan.
)urid mengisi nilai $
dengan menambah hasil
bagi nilai 1 dan 2.
1$ - 2' ( $5
)urid mengisi nilai $
dengan menambah hasil
bagi nilai 1 dan 2.
1$ - 2' ( $5
)urid mengisi nilai & dengan
menambah hasil 1 dan 4 atau, 2
dan $. *alam "ontoh ini didapat
menambah hasil bagi 1 dan 4 lebih
mudah berbanding hasil 2 dan $ .
1$ - &2 ( '&
)urid mengisi nilai & dengan
menambah hasil 1 dan 4 atau, 2
dan $. *alam "ontoh ini didapat
menambah hasil bagi 1 dan 4 lebih
mudah berbanding hasil 2 dan $ .
1$ - &2 ( '&
2ehingga tahap ini, sifir sudah
sedia untuk digunakan dan murid
boleh memulakan pengiraan bagi
menyelesaikan masalah bahagi.
Nilai bagi ' hingga 5 hanya akan
diisi jika perlukan.
2ehingga tahap ini, sifir sudah
sedia untuk digunakan dan murid
boleh memulakan pengiraan bagi
menyelesaikan masalah bahagi.
Nilai bagi ' hingga 5 hanya akan
diisi jika perlukan.
=aedah magi" 5
boleh digunakan
untuk memeriksa sifir
=aedah magi" 5
boleh digunakan
untuk memeriksa sifir
#ontoh pengiraan bahagi menggunakan kaedah "ermin.
43 (84 + 16 =
1 ( 1' ' ( +Anggaran / - 1',
2 ( $2 6 ( 112
$ ( 4 (
4 ( '4 5 ( 144
& ( /
*alam operasi bahagi di atas, dapat diperhatikan baha3a murid hanya menggunakan angka 2, 6,
4, dan 5. @ni membuktikan tidak semua nilai dalam sifir akan digunakan. 7leh itu adalah menjadi
harapan kaedah yang ditunjukkan ini dapat membantu murid-murid menjimatkan masa dan
memudahkan mereka membina sifir serta mengurangkan kesilapan ketika membina sifir.
*engan usaha yang sedikit ini, saya amat berharap agar ianya memberikan kebaikan kepada
semua khususnya kepada para pelajar dalam daerah 8enampang dan negeri 2abah. 2egala
kelemahan dan kekurangan adalah kerana kelemahan dan kekurang saya sendiri dan segala
kelebihan dan kebaikan itu adalah datangna dari Allah 2ET. 2aya juga memohon kemaafan
andainya penerangan yang diberi amat sukar untuk difahami serta ternukilnya perkataan yang
kurang sesuai dalam bingkisan ini.
Nota ;ingkas berkaitan dengan sifir dan dan operasi bahagi ini saya usahakan khusus sebagai
menghargai susah payah dan kesetiaan isteri ter"inta Fai1ah Fathul Ariffin mendidik anak-anak
dan juga kepada anak-anak saya sendiri dengan harapan semoga menjadi anak-anak yang soleh
dan berjaya, Fahmi, !mmi, Ayuni, @11ah dan A1i1. 2ekian salam hormat
AB*!AAA4 B@N ;@89N
:!;! *ATA
2=. 89TA:A2, 89NA)8AN:
<AN!A;@ 2/1$
=aedah magi" 5
boleh digunakan
untuk memeriksa sifir
=aedah magi" 5
boleh digunakan
untuk memeriksa sifir