Tingkatan 5 : Bab 1 : Ekonomi Islam

PELAJARAN
PELAJARAN11: :ISLAM
ISLAMDAN
DANHARTA
HARTA
KERTAS 1
BAHAGIAN A : Soalan Objektif
Setiap soalan di bawah diikuti oleh empat pilihan jawapan. Pilih satu jawapan yang
paling tepat.
1

Berikut merupakan kenyataan tentang pengertian harta kecuali

A
Boleh dimiliki oleh setiap manusia
B
Memberi manfaat kepada pemiliknya
C
Menjadi matlamat mutlak hidup manusia
D
Memberi perlindungan dan keselesaan kepada pemiliknya

Harta
I
II
III
IV

yang dicari dikira sebagai ibadat apabila

Mencarinya ketika lapang
Daripada sumber yang halal
Ibadat fardhu tidak ditinggalkan
Memanfaatkan alam untuk kepentingan diri

A
B
C
D

I dan II
II dan III
III dan IV
II dan IV

Umat
I
II
III
IV

Islam dituntut mencari harta secara halal untuk

Menjamin kebahagiaan hidup di dunia dan akhirat
Mengelakkan penindasan dan penganiayaan
Mengumpul wang sekadar yang mampu
Dipandang mulia oleh masyarakat

A
B
C
D

I dan II
II dan III
III dan IV
II dan IV

Menunaikan yang wajib terhadap harta

Melaksanakan tanggungjawab sosial
Memanfaatkan harta untuk kepentingan ramai
Membelanjakan harta secara berhemah
Pernyataan di atas menerangkan tentang
A
B
C
D

Ujian kepada pemilik harta

Kelebihan menguruskan harta
Cara menguruskan harta
Keperluan mencari harta

Harta yang dibelanjakan secara Islam menyebabkan

A
Pungutan zakat berkurangan

Jabatan Pendidikan Islam dan Moral 1

Tingkatan 5 : Bab 1 : Ekonomi Islam

B
C
D

Pembangunan negara terjejas

Pemiliknya dikenakan tindakan
Kadar kemiskinan berkurangan

Apakah yang dimaksudkan dengan harta wakaf?

A
Harta yang diserahkan untuk faedah orang ramai yang berkaitan
dengan agama Islam
B
Pemberian seseorang kepada orang lain untuk kegunaan orang tertentu
C
Rumah yang telah usang yang mempunyai penghuni yang ramai
D
Tempat berhenti atau berehat di tepi sungai atau pantai

Berikut ialah kebaikan yang diperolehi apabila melaksanakan tanggungjawab

terhadap harta kecuali
A
Jiwa menjadi tenang
B
Pemilik harta akan dihormati
C
Harta yang ada akan bertambah
D
Mudah mendapat apa yang diingini

Apakah kesan yang dihadapi oleh masyarakat jika memperoleh harta secara
haram?
A
Pelabur takut untuk melabur dalam negara
B
Harta tidak diberkati Allah s.w.t
C
Masyarakat tidak bersatu padu
D
Ekonomi negara runtuh

Manakah pernyataan yang menggambarkan cara membelanjakan harta untuk

keluarga?
A
Membelanjakan harta dengan berhemat dan tidak membazir
B
Mengeluarkan zakat dan membayar cukai
C
Membantu orang yang ditimpa bencana
D
Bersedekah dan menderma

10

Peperangan yang berlaku memusnahkan harta dan mengorbankan jiwa

manusia
Ujian terhadap pemilik harta di atas merujuk kepada
A
Ujian terhadap negara
B
Ujian terhadap individu
C
Ujian terhadap keluarga
D
Ujian terhadap masyarakat

11

Harta
A
B
C
D

12

Penguasaan sepenuhnya terhadap sesuatu barangan

Pernyataan di atas merujuk kepada
A
Manipulasi
B
Monopoli

terbahagi kepada dua jenis

Harta boleh alih dan harta tidak boleh alih
Harta orang kaya dan harta orang miskin
Harta kekal dan harta sementara
Harta dunia dan harta akhirat

Jabatan Pendidikan Islam dan Moral 2

Tingkatan 5 : Bab 1 : Ekonomi Islam

C
D
13

14

Rasuah
Sabotaj

En. X memberi RM 700 kepada En. Y kerana meluluskan permohonannya

mendapatkan ruang niaga di kawasan bandar
Situasi di atas mempunyai unsur
A
Riba
B
Rasuah
C
Monopoli
D
Manipulasi
En. X seorang pengatur cara komputer telah memindahkan sejumlah wang
tanpa disedari oleh pendeposit bank ke dalam akaunnya sendiri
Situasi di atas menerangkan tentang
A
Riba
B
Rasuah
C
Monopoli
D
manipulasi

15

Manakah situasi yang menggambarkan cara memperolehi harta secara

haram?
A
Berkongsi perniagaan dengan orang bukan Islam
B
Melabur dalam saham berasaskan spekulasi
C
Membuka kedai runcit hingga larut malam
D
Menanam pokok

Jabatan Pendidikan Islam dan Moral 3

Tingkatan 5 : Bab 1 : Ekonomi Islam

BAHAGIAN B : Respon terhad.

Soalan 16 hingga 34

Lengkapkan pernyataan berikut.

Untuk
kegunaan
Pemeriksa

Tandakan ( ) pada pernyataan yang BETUL.

Tandakan ( ) pada pernyataan yang SALAH.

16

Harta merupakan milik mutlak Allah s.w.t.

17

Pengurusan harta boleh dibuat mengikut cara sendiri

18

Harta mesti diuruskan dengan memanfaatkannya untuk

kepentingan umum

19

Manipulasi ialah kita menggunakan kemahiran untuk

memperolehi kepentingan peribadi

20

Memelihara dan memulihara sumber alam ialah satu cara

pengurusan harta berkesan

21

Allah s.w.t menguji manusia dengan harta

Untuk
kegunaan
Pemeriksa

Tandakan ( ) pada pernyataan yang BETUL.

Tandakan ( ) pada pernyataan yang SALAH.

22

Memiliki harta merupakan fitrah manusia

23

Menipu, mencuri dan monopoli merupakan sumber harta

yang haram

24

Meninggalkan ibadat fardhu semasa mencari harta dikatakan

satu ibadat

25

Pemilikan harta secara halal oleh individu diberkati oleh Allah

s.w.t

Jabatan Pendidikan Islam dan Moral 4

Tingkatan 5 : Bab 1 : Ekonomi Islam

Tentukan pernyataan di bawah dengan menandakan ( X ) dan ( Y ) dalam

ruangan yang disediakan.
X

Sumber harta
yang haram

Pernyataan

1
2
6
1

Sumber harta yang

halal

2
7

Kegiatan pertanian dan penternakan khinzir

Perkhidmatan membersihkan tangki najis

Bekerja di kilang atau kedai arak

1
2
8

Mengurangkan ukuran kain yang dibeli oleh pelanggan

2
9

Jualan hasil kraftangan batik dan songket

3
0

Jabatan Pendidikan Islam dan Moral 5

Jawapan

Tingkatan 5 : Bab 1 : Ekonomi Islam

Carta di bawah menunjukkan cara memperolehi harta. Anda dikehendaki

melengkapkan carta mengikut jawapan yang sesuai
Cara memperolehi
harta

Secara Halal
Contoh
Bekerja sendiri

3
1

Contoh
Penindasan /
penganiyaan

Penipuan

Melabur

: _____________________
Berikan contoh-contoh bagi :

3
2

: ____________________

3
3

: ____________________

3
4

: ____________________

Jabatan Pendidikan Islam dan Moral 6

Tingkatan 5 : Bab 1 : Ekonomi Islam

KERTAS 2
Jawab semua soalan berikut. Jawapan hendaklah ditulis dalam kertas yang berasingan.
1

Jelaskan konsep harta mengikut perspektif Islam.

Apakah yang dimaksudkan dengan pecah amanah?

Jelaskan implikasi pecah amanah.

Jelaskan contoh pecah amanah dan kesan daripada contoh yang

diberikan tersebut.

Apakah yang dimaksudkan dengan rasuah?

Mengapakah masih terdapat segelintir umat Islam masih yang

mengamalkan rasuah walaupun mengetahui perkara tersebut
dilarang dalam Islam?.

Jelaskan kesan mengamalkan rasuah.

Apakah yang dimaksudkan dengan monopoli?

Jelaskan kesan-kesan monopoli.

1
0

Jelaskan cara-cara yang terbaik untuk menangani monopoli.

1
1

Apakah yang dimaksudkan dengan riba?

1
2

Berikan contoh-contoh riba.

1
3

Jelaskan implikasi amalan riba.

1
4

Bagaimanakah amalan riba boleh dihindarkan.

1
5

Mengapakah masih terdapat umat Islam yang mengamalkan riba.

1
6

Apakah yang dimaksudkan dengan manipulasi?

1
7

Jelaskan keburukan manipulasi.

1
8

Nyatakan sebab manusia disuruh mencari harta secara halal.

Jabatan Pendidikan Islam dan Moral 7

Tingkatan 5 : Bab 1 : Ekonomi Islam

1
9

Bagaimanakah cara menguruskan harta menurut Islam?

2
0

Nyatakan dua bentuk ujian terhadap orang yang berharta.

2
1
2
2

Terangkan dua sebab mengapa Allah s.w.t menguji manusia dengan

harta.
Mengapakah Islam menggalakkan umatnya mencari harta?

2
3

Nyatakan dua sumber harta yang halal dan haram.

2
4

Nyatakan dua langkah mendapatkan harta secara halal.

2
5

Senaraikan dua kesan memperoleh harta secara halal kepada

individu dan masyarakat.

2
6

Huraikan cara membelanjakan harta agar diredhai Allah s.w.t

2
7

Apakah yang dimaksudkan dengan pembaziran harta?

2
8

Mengapakah Islam menghalang umatnya membazir?

2
9

Huraikan kesan pembaziran terhadap ekonomi negara.

3
0

Mengapakah umat Islam masih melakukan pembaziran walaupun

mengetahui perbuatan tersebut dilarang oleh Allah s.w.t

3
1

Bagaimanakah kita dapat mencegah perbuatan membazir?

3
2

Jelaskan dua cara mensyukuri nikmat Allah s.w.t.

3
3

Nyatakan dua akibat jika tidak mensyukuri nikmat harta.

3
4

Jelaskan kepentingan harta terhadap pembangunan negara.

3
5

Nyatakan tiga kesan yang ditanggung oleh masyarakat sekiranya

pengabaian tanggungjawab terhadap harta.

3
6

Mengapakah harta begitu penting dalam membangunkan negara?

Jabatan Pendidikan Islam dan Moral 8

Tingkatan 5 : Bab 1 : Ekonomi Islam

PELAJARAN
PELAJARAN11: :ISLAM
ISLAMDAN
DANHARTA
HARTA
KERTAS 1
BAHAGIAN A
1.
6.
11.

C
A
A

2.
7.
12.

B
D
B

3.
8.
13.

A
C
B

BAHAGIAN B
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34

(Betul)
(Salah)
(Betul)
(Betul)
(Betul)
(Betul)
(Betul)
(Betul)
(Salah)
(Betul)
Y
x
Y
Y
x
(P) Secara haram
(Q) Makan gaji
(R) Kekerasan / kezaliman
(S) Melakukan aktiviti haram

Jabatan Pendidikan Islam dan Moral 9

4.
9.
14.

C
A
D

5.
10.
15

D
D
B

Tingkatan 5 : Bab 1 : Ekonomi Islam

KERTAS 2
1

Konsep harta menurut Islam ialah

Harta merupakan milik Allah s.w.t
Harta adalah amanah Allah s.w.t
Harta menjadi ujian kepada manusia
Kewajipan mencari dan membelanjakan harta secara halal

Maksud pecah amanah ialah

Perbuatan yang mensia-siakan atau melanggar amanah yang
telah diberikan, contohnya memberi dan menerima rasuah.

Implikasi pecah amanah ialah

Hilang kepercayaan dan keyakinan terhadap seseorang
Mewujudkan sifat pentingkan diri sendiri
Berlaku permusuhan dan pergaduhan
Berlaku kezaliman dan penindasan

Contoh pecah amanah :

Menggelapkan wang syarikat
Memberi maklumat rahsia kepada musuh
Menyalahgunakan kuasa
Mengambil rasuah
Kesan
Syarikat akan mengalami kerugian
Melemahkan pertahanan negara
Menzalimi pihak yang lemah
Berlaku kezaliman dan merosakkan institusi negara

Maksud rasuah ialah

Memberikan sesuatu barangan yang berharga kepada seseorang
untuk mendapatkan atau melepaskan sesuatu tindakan dengan

Jabatan Pendidikan Islam dan Moral 10

Tingkatan 5 : Bab 1 : Ekonomi Islam

cara yang salah.
6

Segelintir umat Islam masih mengamalkan rasuah walaupun

mengetahui perkara tersebut dilarang dalam Islam kerana :
Lemah iman
Kurang didikan agama
Kedudukan ekonominya tidak kukuh
Tekanan dari pihak tertentu / desakan hidup
Tiada tindakan tegas dari pihak berkuasa

Kesan mengamalkan rasuah ialah

Berlakunya penindasan dan kezaliman / keadilan tidak dapat
ditegakkan
Melahirkan sifat mementingkan diri
Sesebuah negara akan menjadi mundur / matlamat negara tidak
tercapai

Maksud monopoli ialah

Penguasaan sepenuhnya terhadap sesuatu barangan,
perdagangan, perkhidmatan dan sebagainya dalam pasaran
tertentu oleh seseorang atau firma tertentu

Kesan-kesan monopoli ialah

Berlakunya penindasan / pergaduhan dalam masyarakat
Berlakunya penipuan
Menjejaskan kepentingan pengguna
Mengikis sifat amanah dalam muamalah
Melahirkan sifat tamak / mementingkan diri

1
0

Cara-cara yang terbaik untuk menangani monopoli ialah

1
1

1
2

Maksud riba ialah

Bunga atau pertambahan dalam urusan pinjaman hutang

piutang dan pertukaran barangan sejenis atau pertambahan
bayaran balik hutang akibat penangguhan bayaran.

Implikasi amalan riba ialah

1
3

Memberi didikan agama

Menerangkan keburukan monopoli
Menguatkuasakan undang-undang

Berlakunya penindasan
Melahirkan masyarakat mementingkan diri
Dilaknati Allah s.w.t
Melebarkan jurang perbezaan antara orang kaya dan miskin

Contoh-contoh riba ialah

Hutang yang dikenakan lebih dari bayaran pokok

Jabatan Pendidikan Islam dan Moral 11

Tingkatan 5 : Bab 1 : Ekonomi Islam

1
4

Amalan riba boleh dihindarkan melalui

1
5

Menjamin kebahagiaan hidup

Mengelakkan penindasan
Mengelakkan permusuhan

Cara menguruskan harta menurut Islam.

2
0

Berlaku penindasan
Berlaku penipuan
Menjejaskan kepentingan pengguna
Mengikis sifat amanah dalam muamalah
Melahirkan sifat tamak / mementingkan diri

Sebab manusia disuruh mencari harta secara halal ialah

1
9

Menggunakan kemahiran untuk mendapat keuntungan secara

tidak sah seperti mengurangkan timbangan

Keburukan manipulasi ialah

1
8

Lemah iman
Kurang didikan agama
Tamak / inginkan keuntungan dengan cepat
Pengaruh persekitaran / hawa nafsu

Maksud manipulasi ialah

1
7

Berurusan dengan institusi kewangan yang berasaskan sistem

kewangan Islam
Membeli barangan secara tunai
Berbelanja mengikut kemampuan
Memberi penerangan tentang keburukan riba

Terdapat umat Islam yang mengamalkan riba kerana

1
6

Bunga pada gadaian yang dibuat

Harta itu dikeluarkan zakat

Menderma / sedekah
Digunakan untuk kepentingan ramai
Tidak membazir

Dua bentuk ujian terhadap orang yang berharta ialah

Harta musnah dalam kebakaran

Hidup diselubungi keresahan
Lalai dan leka menunaikan ibadat

Jabatan Pendidikan Islam dan Moral 12

Tingkatan 5 : Bab 1 : Ekonomi Islam

2
1

Dua sebab mengapa Allah s.w.t menguji manusia dengan harta.

2
2

2
4

Bersesuaian dengan fitrah manusia

Bagi memenuhi keperluan diri dan keluarga
Membantu golongan yang memerlukan
Supaya kadar kemiskinan dapat dikurangkan
Supaya dapat membangun dan memakmurkan negara

Dua sumber harta yang halal dan haram.

Harta yang halal
Didapati melalui perniagaan yang tiada unsur yang menyalahi
syarak
Didapati melalui pertanian,penternakan dan perikanan
Didapati melalui hasil pertukangan
Didapati melalui pekerjaan seperti guru dan lain-lain
Harta yang haram
Harta yang diperolehi melalui penipuan, monopoli dan lain-lain
Harta yang diperolehi melalui penindasan seperti riba, rasuah
dan pecah amanah
Harta yang diperolehi melalui barangan haram seperti menjual
arak, babi dan lain-lain
Harta yang diperolehi melalui perkhidmatan yang tidak diakui
syarak seperti bekerja di pusat hiburan dan lain-lain
Dua langkah mendapatkan harta secara halal ialah

2
5

Supaya manusia bersyukur dan tidak sombong dengan hartanya

Agar harta diuruskan dengan baik
Supaya harta tidak dibazirkan
Agar manusia sedar harta adalah amanah Allah s.w.t

Islam menggalakkan umatnya mencari harta kerana

2
3

Cintakan harta dan enggan menderma

Bekerja dalam bidang pekerjaan yang halal

Bekerja dengan jujur dan ikhlas
Memelihara akhlak ketika bekerja
Memelihara ibadat ketika bekerja

Dua kesan memperoleh harta secara halal kepada individu dan

masyarakat.
Kepada Individu
Diberkati Allah s.w.t
Hidup menjadi tenang
Disayangi masyarakat
Kepada Masyarakat
Hidup aman damai
Tiada penipuan dan penindasan

Jabatan Pendidikan Islam dan Moral 13

Tingkatan 5 : Bab 1 : Ekonomi Islam

2
6

Cara membelanjakan harta agar diredai Allah s.w.t

2
7

Penggunaan harta pada jalan yang tidak diredhai Allah s.w.t /

maksiat atau membelanjakan kepada perkara yang sia-sia

Islam menghalang umatnya membazir kerana

2
9

Bersedekah / derma
Menggunakannya di jalan Allah s.w.t / amal jariah
Membina kemudahan asas
Berzakat dan menunaikan haji

Maksud pembaziran harta

2
8

Perpaduan akan menjadi kukuh

Menyebabkan inflasi
Menjejaskan ekonomi negara
Terpaksa berhutang
Tiada perasaan belas kasihan dan timbangrasa
Mementingkan diri sendiri

Kesan pembaziran terhadap ekonomi negara.

Ekonomi mundur
Berlaku inflasi
Tabungan negara berkurangan
Membantutkan pembangunan negara

3
0

Umat Islam masih melakukan pembaziran walaupun mengetahui

perbuatan tersebut dilarang oleh Allah s.w.t kerana
Kurang didikan agama
Mementingkan diri sendiri
Jahil tentang cara hidup Islam
Mementingkan kemewahan dunia

3
1

Kita dapat mencegah perbuatan membazir melalui

3
2

Merancang perbelanjaan secara sistematik

Membeli barangan mengikut keperluan
Kempen kesedaran keburukan pembaziran
Melalui pendidikan kepenggunaan

Dua cara mensyukuri nikmat Allah s.w.t

Berbelanja secara halal

Mengeluarkan zakat
Menderma
Tidak membazir
Reda dengan rezeki Allah s.w.t walaupun sedikit

Jabatan Pendidikan Islam dan Moral 14

Tingkatan 5 : Bab 1 : Ekonomi Islam

3
3

Dua akibat jika tidak mensyukuri nikmat harta ialah

3
4

Dimurkai Allah s.w.t /tidak diredai

Harta berkurangan / tidak berkat
Jiwa tidak tenang
Sering kesempitan wang
Disisih dan dipulau

Kepentingan harta terhadap pembangunan negara ialah

Harta digunakan untuk memajukan negara

Harta dapat dijadikan modal bagi memulakan perniagaan
Harta dapat meningkatkan taraf pendidikan masyarakat dengan
membina pusat pengajian dan pusat kemahiran

3
5

Tiga kesan yang ditanggung oleh masyarakat sekiranya

pengabaian tanggungjawab terhadap harta ialah
Perasaan hasad dengki / iri hati akan timbul
Pemusuhan dan perbalahan boleh tercetus
Golongan miskin dan berhajat akan terpinggir / tersisih
Kehidupan masyarakat tidak aman / tidak selesa

3
6

Harta begitu penting dalam membangunkan negara kerana

Harta dapat digunakan bagi memajukan sektor ekonomi

Ianya dapat dijadikan modal bagi golongan yang ingin berniaga
Dapat meningkatkan taraf pendidikan negara
Menarik minat pelabur untuk datang dan beroperasi

Jabatan Pendidikan Islam dan Moral 15