Hak cipta terpelihara ™ 2009

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 Prinsip Islam Hadari :
PENDIDIKAN ISLAM TINGKATAN 4  Kerajaan adil dan beramanah,
BIDANG: SIRAH
DISEDIAKAN OLEH: ustazjeff MTD  Pembangunan ekonomi seimbang komprehensif
 Kehidupan berkualiti
ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
PENGERTIAN KHULAFA AR-RASYIDIN

 Gelaran yang PERIBADI

diberikan kepada 4 KEPIMPINAN
orang sahabat yg KHULAFA`
memerintah negara AR-RASYIDIN
Islam Madinah
selepas kewafatan
Rasulullah Bijaksana

 Empat orang sahabat Amanah

tersebut ialah:
 Abu Bakar As- Adil
Sidiq
 Umar Al- Berani
Khatab
 Usman bin Tegas
Affan
 Ali b Abi Talib Ikhlas

Tawaduk
ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 LATAR BELAKANG
KHULAFA` AR-RASYIDIN

 Nama: Abdullah bin Abi Khuhafah

 Dilahirkan 2 tahun selepas kelahiran
rasulullah
 Keturunan Bani Tamim
 Org yg pertama memeluk Islam
 Mendpat gelaran As-Sidiq kerana
mengakui kebenaran Rasulullah
SAW selepas peristiwa Israk dan
Mikraj
 Org yg sgt dipercayai nabi dan dipilih
utk menemaninya berhijrah ke
Madinah
 Wafat pada 23 Jamadilakhir tahun
13 Hijrah dan dimakamkan
berhampiran dgn makam rasulullah GUA THUR tempat
SAW persembunyian saidina
Abu Bakar semasa hijrah
ustazjeff@MaktabTenteraDiraja bersama Rasulullah
 LATAR BELAKANG
KHULAFA` AR-RASYIDIN

Umar Bin Al-Khattab (13-23 Hijrah/634-644 Masihi)

 Nama: Umar bin al-Khattab bin Naufal

 Keturunan Bani Ady
 Dilahirkan pada tahun 583 masihi iaitu
selepas 13 tahun kelahiran Rasulullah
 Seorang yg kejam sebelum Islam
 Terpaut pada Islam apabila mendengar
bacaan Al-Quran
 Digelar AL-Faruq- yang dapat
membezakan antara yg benar dan yg
batil
 Memeluk Islam pada tahu ke 6 selepas
kerasulan Nabi Muhammmad SAW
 Keluar secara terang-terangan bersama
20 muhajirin berhijrah ke Madinah
 Wafat pada bulan Zulhijjah tahun 23
Hijrah – berusia 63 tahun
Pedang saidina
 Dimakamkan berhampiran makam Umar al-
rasulullah
Khattab
ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 LATAR BELAKANG
KHULAFA` AR-RASYIDIN

Usman b Affan (23-35 Hijrah/644-656 Masihi)

 Dilahirkan 5 tahun selepas

kelahiran rasulullah
 Keturunan Bani Umaiyyah
 Berperibadi mulia, lemah lembut,
hartawan, dermawan dan
bersemangat jihad tinggi
 Digelar Zunnurain kerana
menikahi 2 orang puteri
rasulullah
 Wafat pada 18 Zulhijjah tahun 35
Hijrah ketika berusia 80 tahun
akibat dibunuh oleh pemberontak
ketika beliau sedang membaca
al-Quran zulfaqar

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 LATAR BELAKANG
KHULAFA` AR-RASYIDIN

Ali bin Abi Talib (35-40 Hijrah/656-661 Masihi)

 Nama: Ali Bin Abi Talib bin Abdul

Mutalib b Hasyim
 Dilahirkan 10 tahun sebelum
tahun kerasulan Nabi Muhammad
SAW
 Beliau ialah putera Abu Talib –
bapa saudara nabi Muhammad
SAW The lion of Allah
 Bersifat berani, tegas dan
menguasai pelbagai ilmu dgn
mendalam
 Digelar Karamullah Wajhah iaitu
orang yg dimuliakan Allah
wajahnya (maruahnya) kerana
tidak pernah menyembah berhala.

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 Kesemua pelantikan khalifah Khulafa Ar-
Rasyidin adalah berdasarkan dua cara iaitu
melalui majlis syura dan wasiat yang
kemudiannya dipersetujui oleh majlis
syura.
ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 PERLANTIKAN
KHULAFA` AR-RASYIDIN

Saidina Abu Bakar As-Sidiq

 Rasulullah SAW tidak menyatakan penganti baginda selepas

kewafatannya.
 Oleh itu, berlaku perselisihan pendapat dalam kalangan umat Islam utk
menentukan khalifah
 Orang Ansar telah mengadakan perjumpaan untuk melantik pemimpin
mereka iaitu Saad bin Abi Ubaidah (dari suku Khazraj) sebagai khalifah.
 Org Muhajirin termasuk saidina Abu Bakar dan Saidina Umar turut hadir
ke perjumpaan tersebut
 Setelah berunding, kedua2 pihak (Ansar dan Muhajirin) telah
memberikan ucapan.
 Apabila keadaan tenang semula, Saidina Abu Bakar mencadangkan
supaya mereka melantik Saidina Umar atau Abu Ubaidah.
 Kedua2 calon tersebut membantah lalu Saidina Umar menjabat tangan
Saidina Abu Bakar dan terus berbai`ah (janji setia). Kemudian diikuti
oleh suara ramai.
 Saidina Abu Bakar telah dilantik menjadi khalifah dengan persetujuan
ramai.
ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 PERLANTIKAN
KHULAFA` AR-RASYIDIN

Saidina Umar Bin Al-Khattab

 Khalifah Abu Bakar telah jatuh sakit dan beliau bimbang sekiranya timbul
perpecahan yg boleh memusnahkan perpaduan umat Islam selepas
kewafatannya
 Beliau telah meminta pandangan daripada beberapa orang sahabat
mengenai pendapatnya untuk memilih Saidina Umar sebagai penganti
beliau
 Mereka telah bersetuju dgn pendapoat Khalifah Abu Bakar
 Khalifah Abu Bakar telah meminta Saidina Usman menulis wasiat tersebut
dan meminta Saidina Usman memperdengarkan kepadanya isi wasiat
sebelum diumumkan.
 Setelah diumumkan kepada orang ramai, khalifah Abu Bakar bertanya
kepada mereka samada mereka bersetuju dengan keputusan tersebut.
 Orang ramai telah bersetuju.

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 PERLANTIKAN
KHULAFA` AR-RASYIDIN

Saidina Uthman bin Affan

 Beberapa org telah datang berjumpa saidina Umar semasa beliau dalam keadaan
tenat ditikam oleh Abu Luk-Luk
 Sahabat telah menasihati khalifah Umar supaya melantik pengantinya dan beliau
telah bersetuju walaupun pada mulanya enggan berbuat demikian
 Mencadangkan 6 orang sahabat terkemuka iaitu: Usman bin Affan, Ali b Abi Talib,
Talhah b Ubaidah, Zubair bin Awwam, Saad b Abi Waqas dan Ab Rahman b Auf.
 Abdullah b Umar (anak saudara Umar) telah dilantik sebagai saksi.
 Setelah Saidina Umar wafat, satu mesyuarat telah diadakan
 Talhah, Zubir dan Saad telah menarik diri dan Abd Rahman b Auf meminta
diizinkan menarik diri dan menjadi pemegang amanah untuk pelantikan khalifah
 Abd Rahman telah pergi menemui para sahabat terkemuka dan rakyat jelata untuk
bertanya mengenai pelantikan khalifah
 Setelah mendengar jawapan daripada Saidina Usman dan Saidina Ali dan
pendapat ramai, Abdul Rahman telah mengisytiharkan Saidina Usman sebagai
khalifah yg baru
 Setelah pengisytiharaan dibuat, para sahabat melakukan bai`ah dan diikuti oleh
suara majoriti.
ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 PERLANTIKAN
KHULAFA` AR-RASYIDIN

Saidina Ali bin Abi Talib

• Selepas pembunuhan Uthman, negara Islam kurang stabil

• Puak pemberontak meminta Ali jadi khalifah
• Pada mulanya enggan – akhirnya bersetuju apabila keadaan semakin
genting
• Orang ramai memberi bai`ah kecuali Muawiyyah bin Abi Sufyan
(Gabenor Syam)

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
Kepimpinan Khulafa Ar-Rasyidin

Semua Khulafa Ar-Rasyidin ialah mereka yg mendapat didikan

drpd rasulullah SAW sendiri dan mereka merupakan sumber
rujukan umat Islam selepas kewafatan nabi. Mereka
memegang teraju pemerintahan dengan amanah, jujur, ikhlas
dan tidak meggunakan kuasa dan harta negara untuk
kepentingan peribadi. Sebaliknya keutamaan diberikan untuk
menegakkan agama Islam

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
Kepimpinan Khulafa Ar-Rasyidin

 Konsep kepimpinan yg diperkenalkan oleh Islam membawa kepada suatu

corak pemerintahan yg lengkap untuk kesejahteraan sesebuah negara.

 Khalifah menjalankan pentadbiran berasaskan kerjasama antara rakyat

dengan pemimpin. Rakyat diminta taat kepada pemimpin selagi mana
pemimpin taat kepada perintah Allah dan jika pemimpin ingkar perintah
Allah, maka rakyat boleh membetulkan pemimpin.

 Pertahanan negara diperkukuh dan banyak pemberontakan dan

kemungkaran dihapuskan seperti menghapuskan golongan nabi palsu dan
golongan yang ingkar membayar zakat pada zaman pemerintahan Khalifah
Abu Bakar as-Siddiq

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
Kepimpinan Khulafa Ar-Rasyidin

 Kepimpinan yg berasaskan al-Quran dan Sunnah. Khalifah berkemampuan

sebagai bahan rujukan dan mampu berijtihad dalam sesuatu masalah.

 Khalifah berkhidmat bukan untuk mencari kekayaan dan kekuasaan tetapi

sebaliknya berkhidmat dengan ikhlas kerana Allah untuk membangunkan
negara Islam yg berdaulat. Maju makmur dan diredhai Allah.

 Pegawai-pegawai yg dilantik utk mentadbir negara ialah mereka yg

berkelayakkan dan bertanggungjawab

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
Kepimpinan Khulafa Ar-Rasyidin

 Undang2 dikuatkuasakan dan tidak dikecualikan kepada sesiapa. Ini

memastikan kepentingan rakyat dan negara terjamin

 Pemimpin bertanggungjawab membanteras maksiat dan menjalankan

amar makruf nahi mungkar

 Pendidikan, kebajikan sosial dan kemudahan asas dititikberatkan

untuk memastikan kesejahteraan rakyat.

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 Sentiasa mendampingi dan mendapat didikan rasulullah saw
 Sumber rujukan umat islam selepas kewafatan rasulullah saw
 Golongan terpilih, berilmu, bijaksana, amanah dan adil
 Rakyat dilayan sama rata dan tidak pilih status
 Mengutamakan akhirat daripada dunia
 Tawaduk dan bersederhana
 Tugas dan berani
 Menyelesaikan masalah
 Rakyat berpeluang suarakan pandangan
 Menyumbang harta dan kekayaan demi menegakkan agama allah
 Perketatkan undang-undang berdasarkan al-quran dan sunnah
 Laksana tanggungjawab dengan amanah
 Tidak guna harta negara untuk kepentingan peribadi.

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 Undang2 dan perlembagaan
negara berdasarkan al-quran dan
hadis
 Berkuasa membuat keputusan
berdasarkan pandangan ahli
majlis syura dan ijtihad
 Pemimpin bertanggungjawab
menegakkan kebenaran
 Ketua negara – perintah dengan
adil dan saksama
 Tidak mendapat hak istimewa
mengatasi undang2
 Perlantikan gabenor dan pegawai
- cekap dan wibawa
ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 Pemimpin dan rakyat
beratanggungjawab membangun
dan memajukan negara
 Rakyat wajib taat perintah allah
dan rasul
 Rakyat boleh memberi
pandangan dan teguran kepada
pemimpin mengikut saluran
tertentu.
 Majlis yg dianggotai oleh ahli ‘al-hallu wal-aqdu’ iaitu golongan yg bijak
menghurai dan membuat keputusan dalam suatu perkara. Fungsi
majlis syura sangat penting kepada pemerintahan Islam kerana
sesuatu keputusan dibuat melalui persetujuan ahli majlis syura. Pd
zaman rasulullah saw, fungsi majlis syura adalah terhad kerana sesuatu
keputusan dibuat berdasarkan wahyu kecuali beberapa perkara yg
memerlukan pandangan masyarakat.

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 Wujud zaman rasulullah – fungsi terhad – keputusan rasulullah
berdasarkan wahyu kecuali beberapa perkara
 Perlukan pandangan sahabatnya
 Zaman khulafa ar-rasyidin – berubah
 Banyak perkara timbul
 Tidak dijelaskan secara terperinci dalam al-Quran dan al-Hadis
 Perlukan ijtihad khalifah
 Ditubuhkan khas untuk melantik khalifah
 Terdiri drpd sahabat
 Merujuk pandnagan dan pendapat dlm membuat perlantikan pegawai
kerajaan

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
1. Zaman rasulullah saw dan abu bakar as-sidiq negara islam tidak
meluas
2. Berubah ketika zaman pemerintahan umar al-khattab dengan
pembukaan wilayah baru
3. Pegawai diberi surat perlantikan drpd khalifah sebelum dihantar ke
wilayahmengandungi bidang tugas dan kuasa pegawai
4. Memberi laporan setiap tahun pada musim haji
5. Rakyat berhak bersuara
6. Khalifah siasat dan mengambil tindakan sewajarnya
7. Diberi gaji tetap mulai zaman khalifah umar al-khattab – jalankan
tugas lebih berkesan.

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 Beberapa jawatan baru ditubuhkan
untuk memantapkan pentadbiran negara

Mewujudkan jawatan gabenor (wali)

Ketua setiausaha

setiausaha

Pegawai pemungut cukai

Pegawai polis

Pengurus perbendaharaan negara

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
Ketua hakim
 Perluasan kawasan dan pertambahan harta negara memerlukan sistem pengurusan.
Menubuhkan jabatan
1. Jabatan ketenteraan
2. Jabatan hasil
 JABATAN HASIL (Dewan al-
Jundi)
1. Memungut hasil negara dgn
 JABATAN KETENTERAAN (Dewan lebih berkesan dan teratur
al-Kharaj) 2. Pemungut cukai menemui
1. Mengatur dan mengendalikan pembayar cukai di kaw
latihan ketenteraan pendalaman bagi
2. Mengambil data bilangan memudahkan mereka
tentera membayar cukai
3. Membayar gaji anggota tetap 3. Kecekapan pegawai –
meningkatkan pendapatan
4. Menguruskan kebajikan tentera
negara

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 PENDUDUK
1. Masyarakat Islam disemenanjung tanah arab yg memeluk sejakzaman
rasulullah
2. Masyarakat Islam Iraq, syam dan mesir peluk islam sejak zaman
khulafa ar-rasyidin
3. Bukan Islam dapat perlindungan (kafir zimmi)

 PENYEBARAN PENDIDIKAN
1. Mengambil berat tentang pendidikan
2. Masjid-institusi pendidikan penting
3. Mendirikan Kutab disekitar masjid oleh orang kaya untuk belajar
membaca, menulis, mengira, menghafaz alquran – kanak2
4. Lantik guru2 yg berkeupayaan mengajar al-quran, membaca, menulis
dan bidang lain (sirah, seni lukis, syair)
5. Masyarakat bertanggungjawab memberikan pendidikan kepada
anak2
ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 KEADILAN
1. Khalifah umar terkenal dengan keadilannya
2. Tidak pilih pangkat dan kedudukan
3. Menguatkuasakan undang2
4. Menarik balik tanah milik sahabat berdasar Kanun Tanah Negara
5. Mansuhkan cukai jizyah orang yahudi tua dan miskin

 KEBAJIKAN
1. Kebajikan rakyat dipelihara
2. Contoh: saidina umar memansuhkan cukai jizyah pada orang tua
berbangsa yahudi kerana miskin
3. Melantik pegawai khas bagi menyiasat ketua2 wilayah supaya tidak
membebankan rakyat.

 KEMUDAHAN AWAM
1. Mengutamakan kepentingan rakyat semasa pemerintahan umar
2. Menubuhkan baitulmal – menyimpan harta kerajaan
3. Beberapa bandar dibangunkan – kufah, qustat dan mosul
4. Pembinaan tali air danustazjeff@MaktabTenteraDiraja
empangan – kemudahan pertanian.
Iktibar daripada sejarah pemerintahan Khulafa` Ar-Rasyidin

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
IKTIBAR DARIPADA SEJARAH PEMERINTAHAN
KHULAFA`AR-RASYIDIN

POLITIK

AKHLAK

SYARIAH

ILMU PENGETAHUAN

SISTEM SOSIAL

AKIDAH

PENYEBARAN DAKWAH

EKONOMI
ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 Melaksanakan keputusan berasaskan sisitem Syura
 Pentingkan perpaduan daripada jaga kabilah sendiri

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 Mereka adalah golongan yang merealisasikan tuntutan
al-Quran melalui perkataan dan perbuatan
 Mereka adalah Qudwah hasanah

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 Cara hidup berdasarkan syariah
 Patuh pada syariah-lahir individu kuat beribadah,
sentiasa berjihad dan mengorbankan harta kekayaan
dan nyawa demi mendapatkan keredhaan Allah

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 Keutamaan dalam kehidupan
 Adalah tokoh terkemuka dalam pelbagai bidang ilmu
pengetahuan

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 Semua rakyat bebas mengamalkan agama masing-
masing

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 Hidup berpandukan akidah benar dan bersih daripada
amalan khurafat dan bida`ah
 Sanggup terima ancaman dan dugaan demi
selamatkan agama

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 Dilakukan oleh individu dan kerajaan.
 Sanggup merentas dan harungi lautan / daratan demi
menegakkan agama Islam.
 Lepaskan manusia daripada kekufuran

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja
 Untuk memajukan negara dan perluasan dakwah
 Golongan miskin dapat pembelaan daripada
pemimpin.

ustazjeff@MaktabTenteraDiraja