Hal
BAB 1 KATA-KATA MABNI HURUF & ISIM MABNI 1
BAB 2 ISIM (KATA BENDA) DAN PEMBAGIANNYA 9
BAB 3 FIIL (KATA KERJA) DAN PEMBAGIANNYA 26
BAB 4 SHARAF (PERUBAHAN KATA) 44
BAB 5 JUMLAH (TATA KALIMAT) 49
BAB I
KATA-KATA
MABNI
(TETAP/TIDAK
BERUBAH)
Isim Domir
Isim Isyarah
Isim Maushul
Isim Syarat
Isim Istifham
Semua jenis huruf
ISIM DOMIR (KATA GANTI)
Munfasil Munfasil
Artinya Muttasil
Nasab Rofa
ٌََ ُ• قُ ْل هُو هلل Dia 1 Org ُه َُِيَّاه هُو
Laki-laki
Dia 2 Org هُما َِيَّاهُما هُما
• وَل َناْ ع ِابٌ مَّا عب ٌْ ُت ْم Mereka ُه ْم َِيَّا ُه ْم ُه ْم
ُُْ• َِيَّاك نعْ ُب ٌُ و َِيَّاك نْسْ ت ِعي Dia 1 Org ها َِيَّاها هِي
Perempuan
Dia 2 Org هُما َِيَّاهُما هُما
• ما أ ْغنى’ ع ْن ُه مالُ ُه وما كْسب Mereka َُُّه ََُُِّيَّاه َُُّه
_____________________________ Kamu 1 Org ك َِيَّاك َ ْنت
Laki-laki
Kamu 2 Org ُكما َِيَّا ُكما َ ْن ُتما
هُوadalah isim domir Kalian ُك ْم َِيَّا ُك ْم َ ْن ُت ْم
munfasil rofa, isim domir Kamu 1 Org ِك َِِيَّاك تِ َ ْن
hukumnya mabni atau
Perempuan
Kamu 2 Org ُكما َِيَّا ُكما َ ْن ُتما
tetap, هُوartinya dia 1
Kalian َُُّك ََُِّيَّا ُك ََُّ ْن ُت
orang laki-laki
Saya ْ ِني- ي- ْي َِيَّاي َنا
Lk/Pr
Kami/Kita نا َِيَّانا ُُ َْن
ISIM ISYARAH (KATA TUNJUK)
Artinya Isim Isyarah
Ini 1 Org َهذ
Laki-laki
• قالُ ْوَ هذَ َلَّ ِذيْ ر ُِز ْقنا ِمُْ ق ْب ُل Ini 2 Org َُ
ِ هذ
Mereka ini
• ذلك َْل ِكتابُ َل ريْب فِ ْي ِه هؤُ َل ِء
Ini 1 Org ه ِذ ِه
Perempuan
• أولئك على ُه ًٌى مُِّْ رَّ ِّب ِه ْم Ini 2 Org ُا
ِ هت
Mereka ini
ُ• و أولئك ُه ُم َْل ُم ْفلَِ ُْو هؤُ َل ِء
Itu 1 Org ذلِك
Laki-laki
_____________________________ Itu 2 Org ذَنِك
Mereka itu أُولئِك
َ هذadalah isim isyarah,
isim isyarah hukumnya Itu 1 Org ت ِْلك
Perempuan
mabni atau tetap, َهذ Itu 2 Org تانِك
artinya ini 1 orang Mereka itu أُولئِك
laki-laki Disana هُنالِك
Lk/Pr
Disana ث َّم
Disini هاهُنا
ISIM MAUSHUL (KATA SAMBUNG)
Isim Nakirah
ُص ٌّم ب ُْكم ُع ْمي ف ُه ْم َل يرْ ِجع ُْو
ُ • • Tidak termasuk isim ma’rifat adalah isim
nakirah. Tanda isim nakirah yang paling
mudah adalah tanwin.
_____________________________
ناadalah isim ma’rifat karena isim Idofat (Gabungan 2 Isim/lebih)
domir termasuk isim ma’rifat. • Gabungan 2 isim atau lebih disebut idofat.
َلصِّرَطadalah isim ma’rifat karena • Kata pertama disebut mudof syaratnya
isim yang ada َل tanpa al, tanwin, nun tasniah/jamak.
• Kata selain mudof disebut mudof ileh
(hukumnya jer)
هلل
ِ رْس ُْو ُل
Mudof ileh Mudof
ISIM-ISIM MUDZAKAR & MUANNAS
URAIAN الْ َﻤ ْد َر َﺳ ِّة ِّا َل َذا ِّه ٌب ْ ُاْل ْﺳ َتا ُذ َذ ِّ َل
Isim/Fiil/Huruf Isim Isyarah
Ma’rifat/Nakirah Ma’rifat
Mabni/Mu’rob Mabni
Mudzakar/Muanas Mudzakar
Artinya Itu
TANDA-TANDA I’ROB
I’rob adalah perubahan pada akhir I’rob Isim Tasniah dan Jamak
kata baik berupa harokat maupun
huruf. Kata beri’rob disebut mu’rob.
• Isim Tasniah (ganda)
Mu’rob berlawanan dengan mabni
(tetap). Rofanya : Ani/Alif, ُا
ِ مُْسْ لِم
Jer/Nasabnya : Aini/Ya, ُْ ِ مُْسْ لِمي
I’rob ada 4
• Isim Jamak Muzakar Salim
1. I’rob Rofa aslinya Dlomah, مُْسْ لِم Rofanya : Una/Wawu, ُمُْسْ لِم ُْو
2. I’rob Nasab aslinya Fatah, مُْسْ لِمًا Jer/Nasabnya : Ina/Ya, ُْمُْسْ لِ ِمي
3. I’rob Jar aslinya Kasroh, مُْسْ لِ ٍم
4. I’rob Jajem aslinya Sukun, ل ْم يُْسْ لِ ْم • Isim Jamak Muanas Salim
Rofanya : Atun/Dlomah, مُْسْ لِمات
Khusus pada isim mufrod, jamak Jer/Nasabnya : Atin/Kasroh,
taksir, dan fiil mudori. ٍ مُْسْ لِما
ت
Coba perhatikan perbedaan bentuk masing-
masing isim
Jajem Jar Nasab Rofa Jenis Isim
(kasroh) (fatah) (dlomah)
Mufrod
-
ِّم ْن ُم ْس ِّ ممل ِّا ىن ُم ْس ِّل ًﻤا ُم ْس ِّ ٌمل Mudzakar
(kasroh) (fatah) (dlomah)
Mufrod
-
ِّم ْن ُم ْس ِّل َﻤ مة ِّا ىن ُم ْس ِّل َﻤ ًة ُم ْس ِّل َﻤ ٌة Mu’anas
(aini/ya) (aini/ya) (ani/alif)
Tasniah
-
ِّم ْن ُم ْس ِّل َﻤ ْ ِّي ِّا ىن ُم ْس ِّل َﻤ ْ ِّي ُم ْس ِّل َﻤ ِّان Mudzakar
(aini/ya) (aini/ya) (ani/alif)
Tasniah
-
ِّم ْن ُم ْس ِّل َﻤ َت ْ ِّي ِّا ىن ُم ْس ِّل َﻤ َت ْ ِّي ُم ْس ِّل َﻤ َت ِّان Mu’anas
(ina/ya) (ina/ya) (una/wawu)
Jamak
-
ِّم ْن ُم ْس ِّل ِّﻤ ْ َي ِّا ىن ُم ْس ِّل ِّﻤ ْ َي ُم ْس ِّل ُﻤ ْو َن Mudzakar Salim
(atin/kasroh) (atin/kasroh) (atun/dlomah)
Jamak Muanas
- ِّم ْن ُم ْس ِّل َﻤ م
ات ِّا ىن ُم ْس ِّل َﻤ م
ات ٌ ُم ْس ِّل َﻤ
ات Salim
ISIM MAQSUR
ISIM SITTAH
Isim yang diakhiri alif,
i’robnya dibaca tetap
KATA
BERI’ROB
LAINNYA
Nasab Jar Rofa
ُأب أخ َﻢ فُ ُذ ْو هﻦ ا ىن ال ُْهدَى ﺑِّالْهُدَى َالْهُدَى
Nasab Jar Rofa ا ىنهُدًى ﺑِّهُدًى هُدًى
Fatah Kasroh Dlomah
Ma’rifat/Nakirah Ma’rifat
Mabni/Mu’rob Mu’rob
Mudzakar/Muanas Mudzakar
Mufrod/Tasniah/
Mufrod
Jamak
I’robnya Rofa
Artinya Siwak
ISIM MUSYTAQ DAN ISIM JAMID
اﺳْتِّفْعَا ٌل ﺗَفَاعُلٌ ﺗَفَعُ ٌل اﻧْفِّعَا ٌل اﻓْتِّعَا ٌل مُفَاعَلَةٌ ﺗَفْعِّيْلٌ اﻓْعَا ٌل ﻓعل *
اﺳتﻐفار ﺗنازع ﺗنفﺲ اﻧﻜسار اﺑتﻐاء مﻘاﺗلة ﺗسبيﺢ اﺳَلم
اﺳتﻜبار ﺗﻄاول ﺗﻄهر اﻧﻘﻄاع اﺧتَلف مجادلة ﺗهليل اﻳﻤان
اﺳتعجال ﺗﻈاهر ﺗدﺑر اﻧفﺼام اﺟتﻤاع مجاهدة ﺗحﻤيد احسان
اﺳتخبار ﺗعاﺳر ﺗبرج اﻧبعاث احتساب مﻀاعفة ﺗﻜبير اﺳرار
اﺳتﻘدام ﺗحامل ﺗرﻗب اﻧفجار اﻧتﻘال مخاﻃبة ﺗبدﻳل اﺧراج
اﺳتخراج ﺗخاﺻﻢ ﺗنﺰل اﻧفﺼال اعتراف محاﺳبة ﺗحرﻳر اﺳراف
اﺳترﺟاء ﺗخاﻃب ﺗجنب اﻧفراد اﺟتهاد مﻘاﺗلة ﺗخفيف اﻛراﻩ
WAZAN DAN MAUZUN ISIM FAIL
مُتَف َِّعلٌ مُتَفَاعِّلٌ مُسْتَف ِّْعلٌ مُنْفَعِّلٌ مُفْتَعِّلٌ مُفَاعِّلٌ مُفَعِّلٌ مُفْعِّلٌ ﻓَعِّيْلٌ ﻓَاعِّلٌ
مستﺄذن متنفﺲ متنازع منفجر مجتﻤﻊ مﻘاﺗل مﻜفر مبحر ﻛرﻳﻢ ﻗارﺊ
متﻄهر متﻄاول مستخلف منفﻄر متبﻊ مجادل مﻜلف مترح ﻛبير واﻗﻊ
متدﺑر متﻈاهر مستﻐفر منﻜدر مجترح مجاهد محذر مخرج ﺻﻐير ﻛاﺗب
متبرج متعاﺳر مستﻀعف منﻘلب مﻀاعف مختلﻄ مبين مخلف ﺟﻤيل ﻧاﻇر
مسبﺢ مخاﻃب محترق منبعﺚ مترﻗب متحامل مستﻐلﻆ مرﺳل ﻗدﻳر ماﻧﻊ
محاﺳب مجتهد منبجﺲ متنﺰل متخاﺻﻢ مستنﺼر معلﻢ محبﻂ عليﻢ مالﻚ
مﻐتﺼب منﻄلﻖ متجنب متخاﻃب مستعﻤل مﻘاﺗل مﻘدم مبﺼر لﻄيف عاﺑد
WAZAN DAN MAUZUN ISIM MAF’UL
مُسْتَف َْعلٌ مُتَفَاعَلٌ مُتَفَعَلٌ مُنْفَعَلٌ مُفْتَعَلٌ مُفَاعَلٌ مُفَعَلٌ مُفْعَلٌ مَفْعُوْ ٌل
مستﺄذن متنازع متنفﺲ منفجر مجتﻤﻊ مﻘاﺗل مﻜفر مبحر معلوم
متﻄاول مستخلف متﻄهر منفﻄر متبﻊ مجادل مﻜلف مترح مﻜتوب
مستﻐفر متﻈاهر متدﺑر منﻜدر مجترح مجاهد محذر مخرج ملعون
متعاﺳر مستﻀعف متبرج منﻘلب مختلﻄ مﻀاعف مبين مخلف مﻜذوب
مستﻐلﻆ متحامل مترﻗب منبعﺚ محترق مخاﻃب مسبﺢ مرﺳل مﻐلوب
متخاﺻﻢ مستنﺼر متنﺰل منبجﺲ مجتهد محاﺳب معلﻢ محبﻂ مذﻛور
متجنب متخاﻃب مستعﻤل منﻄلﻖ مﻐتﺼب مﻘاﺗل مﻘدم مبﺼر مجﻤوع
TASHRIF ISTILAHI
Zaman/ Isim
Isim Alat Fiil Nahi Fiil Amar Isim Maf’ul Isim Fail Isim Domir Masdar Fiil Mudori Fiil Madi
Makan Isyarah
مِّفْعَ ٌل مَفْعَلٌ۲ ﻻَﺗَفْعَلْ ِّاﻓْعَلْ مَفْعُوْ ٌل َو َذاكَ ﻓَاعِّلٌ/ﻓَعِّيْلٌ ﻓَهُوَ ﻓَعْلٌ * ﻳَفْعَلُ ﻓَعَلَ
مُفْعَلٌ۲ ﻻَﺗُفْعِّلْ َأﻓْعِّلْ مُفْعَلٌ وذاك مُفْعِّلٌ ﻓهو اﻓْعَا ٌل ﻳُفْعِّلُ َأﻓْعَلَ
مُفَعَلٌ۲ ﻻَﺗُفَعِّلْ ﻓَعِّلْ مُفَعَلٌ وذاك مُفَعِّلٌ ﻓهو ﺗَفْعِّيْلٌ ﻳُفَعِّلُ ﻓَعَلَ
مُفَاعَلٌ۲ ﻻَﺗُفَاعِّلْ ﻓَاعِّلْ مُفَاعَلٌ وذاك مُفَاعِّلٌ ﻓهو مُفَاعَلَةٌ ﻳُفَاعِّلُ ﻓَاعَلَ
مُفْتَعَلٌ۲ ﻻَﺗَفْتَعِّلْ اﻓْتَعِّلْ مُفْتَعَلٌ وذاك مُفْتَعِّلٌ ﻓهو اﻓْتِّعَا ٌل ﻳَفْتَعِّلُ اﻓْتَعَلَ
مُنْفَعَلٌ۲ ﻻَﺗَنْفَعِّلْ اﻧْفَعِّلْ مُنْفَعَلٌ وذاك مُنْفَعِّلٌ ﻓهو اﻧْفِّعَا ٌل ﻳَنْفَعِّلُ اﻧْفَعَلَ
مُتَفَعَلٌ۲ ﻻَﺗَتَفَعَلْ ﺗَفَعَلْ مُتَفَعَلٌ وذاك مُتَفَعِّلٌ ﻓهو ﺗَفَعُ ٌل ﻳَتَفَعَلُ ﺗَفَعَلَ
مُتَفَاعَلٌ۲ ﻻَﺗَتَفَاعَلْ ﺗَفَاعَلْ مُتَفَاعَلٌ وذاك مُتَفَاعِّلٌ ﻓهو ﺗَفَاعُلٌ ﻳَتَفَاعَلُ ﺗَفَاعَلَ
ﻻَﺗَسْتَفْعِّلْ مُسْتَفْعَلٌ۲ اﺳْتَفْعِّلْ مُسْتَفْعَلٌ وذاك مُسْتَفْعِّلٌ ﻓهو اﺳْتِّفْعَا ٌل ﻳَسْتَفْعِّلُ اﺳْتَفْعَلَ
WAZAN-WAZAN MUSYTAK LAINNYA
ﻓُعْلَﻰ = حُسْنَﻰ
ٌمِّفْعَلَةٌ = مِّﻜْنَسَة = مَفْعِّ ٌل ٌمَفْعِّلٌ = مَوْعِّد
ٌمَوْلِّدٌ مَبِّيْﺖٌ مَجْلِّﺲ
Ma’rifat/Nakirah Nakiroh
Mabni/Mu’rob Mu’rob
Mudzakar/Muanas Mudzakar
Mufrod/Tasniah/
Mufrod
Jamak
Musytaq
Mustaq/Jamid Isim Fail
(Tulis Wazannya)
ﻓَا ِّع ٌل
I’robnya Rofa
ﺗَفَعَلَ ﺗَفَاعَلَ اﺳْتَف َْعلَ اﻧْفَعَلَ اﻓْتَعَلَ ﻓَاعَلَ ﻓَعَلَ َأﻓْعَلَ ﻓَعُلَ ﻓَعِّلَ ﻓَعَلَ
اﺳتﺄذن ﺗنازع ﺗنفﺲ اﻧفجر اﺟتﻤﻊ ﺟادل أذن أﻧﺰل ﻛرم ﺿرب مرض
ﺗﻄهر ﺗﻄاول اﺳتخلف اﻧفﻄر اﺗبﻊ ﺑارك رمل أهلﻚ حسن ﺗبﻊ ﻛفر
ﺗﻈاهر اﺳتﻐفر ﺗدﺑر ﺟاهد اﺟترح اﻧﻜدر ﺑدل أﺧرج ﻛبر شهد ﻛتب
ﺗبرج ﺗعاﺳر اﺳتﻀعف اﻧﻘلب اﺧتلﻄ هاﺟر حبب أﻗسﻢ حﺼن وﺳﻊ ﺧتﻢ
ﺧاﻃب احترق اﻧبعﺚ ﺗرﻗب ﺗحامل اﺳتﻐلﻆ حرم أرﺳل ﺧرق عﻤل ﺟعل
حاﺳب اﺟتهد اﻧبجﺲ ﺗنﺰل ﺗخاﺻﻢ اﺳتنﺼر ﻗدم أﺑﺼر رذل حسب ﺧلﻖ
ﻗاﺗل اﻏتﺼب اﻧﻄلﻖ ﺗجنب ﺗخاﻃب اﺳتعﻤل ﻗﻄن أﻛﻤل رﻃب علﻢ ذهب
WAZAN DAN MAUZUN FIIL MUDORI
ﻳَتَفَعَلُ ﻳَتَفَاعَلُ ﻳَسْتَفْعِّلُ ﻳَنْفَعِّلُ ﻳَفْتَعِّلُ ﻳُفَاعِّلُ ﻳُفَعِّلُ ﻳُفْعِّلُ ﻳَفْعُلُ ﻳَفْعِّلُ ﻳَفْعَلُ
ﻳستﺄذن ﻳنفجر ﻳتنفﺲ ﻳتنازع ﻳجتﻤﻊ ﻳﻘاﺗل ﻳﻜفر ﻳبحر ﻳذﻛر ﻳنعﻖ ﻳﻘرأ
ﻳتﻄهر ﻳتﻄاول ﻳستخلف ﻳنفﻄر ﻳتبﻊ ﻳجادل ﻳﻜلف ﻳترح ﻳخلﻖ ﻳحسب ﻳنﻄﻖ
ﻳتدﺑر ﻳتﻈاهر ﻳستﻐفر ﻳجاهد ﻳجترح ﻳنﻜدر ﻳحذر ﻳخرج ﻳحﻜﻢ ﻳﻐفر ﻳعلﻢ
ﻳنﻘلب ﻳتبرج ﻳتعاﺳر ﻳستﻀعف ﻳﻀاعف ﻳختلﻄ ﻳبين ﻳسرط ﻳخلف ﻳرمﺰ ﻳبدأ
ﻳسبﺢ ﻳخاﻃب ﻳحترق ﻳنبعﺚ ﻳترﻗب ﻳتحامل ﻳستﻐلﻆ ﻳسﻄل ﻳرﺳل ﻳرمد ﻳبخل
ﻳحاﺳب ﻳجتهد ﻳنبجﺲ ﻳتنﺰل ﻳتخاﺻﻢ ﻳستنﺼر ﻳعلﻢ ﻳحبﻂ ﻳعﺰف ﻳﺰﺑﻂ ﻳرﻛب
ﻳﻐتﺼب ﻳنﻄلﻖ ﻳتجنب ﻳتخاﻃب ﻳستعﻤل ﻳﻘاﺗل ﻳﻘدم ﻳبﺼر ﻳﻘدم ﻳسدس ﻳرﻛﻊ
WAZAN DAN MAUZUN FIIL AMAR
ﺗَفَاعَلْ اﺳْتَفْعِّلْ ﺗَفَعَلْ اﻧْفَعِّلْ اﻓْتَعِّلْ ﻓَاعِّلْ ﻓَعِّلْ َأﻓْعِّلْ ُاﻓْعُلْ ِّاﻓْعِّلْ ِّاﻓْعَلْ
اﺳتﺄذن ﺗنازع ﺗنفﺲ اﻧفجر اﺟتﻤﻊ ﺟادل أذن أﻧﺰل اذﻛر اﻧعﻖ اﻗرأ
ﺗﻄاول اﺳتخلف ﺗﻄهر اﻧفﻄر اﺗبﻊ ﺑارك رمل أهلﻚ اﺧلﻖ احسب اﻧﻄﻖ
ﺗﻈاهر اﺳتﻐفر ﺗدﺑر ﺟاهد اﺟترح اﻧﻜدر ﺑدل أﺧرج احﻜﻢ اﻏفر اعلﻢ
ﺗعاﺳر اﺳتﻀعف ﺗبرج اﻧﻘلب اﺧتلﻄ هاﺟر حبب أﻗسﻢ اﺳرط ارمﺰ اﺑدأ
ﺗرﻗب ﺗحامل اﺳتﻐلﻆ ﺧاﻃب احترق اﻧبعﺚ حرم اﺳﻄل أرﺳل ارمد اﺑخل
ﺗخاﺻﻢ اﺳتنﺼر ﺗنﺰل حاﺳب اﺟتهد اﻧبجﺲ ﻗدم أﺑﺼر اعﺰف ازﺑﻂ ارﻛب
ﻗاﺗل اﻏتﺼب اﻧﻄلﻖ ﺗجنب ﺗخاﻃب اﺳتعﻤل ﻗﻄن أﻛﻤل اﻗدم اﺳدس ارﻛﻊ
TASHRIF ISTILAHI
Zaman/ Isim
Isim Alat Fiil Nahi Fiil Amar Isim Maf’ul Isim Fail Isim Domir Masdar Fiil Mudori Fiil Madi
Makan Isyarah
مِّفْعَ ٌل مَفْعَلٌ۲ ﻻَﺗَفْعَلْ ِّاﻓْعَلْ مَفْعُوْ ٌل َو َذاكَ ﻓَاعِّلٌ/ﻓَعِّيْلٌ ﻓَهُوَ ﻓَعْلٌ * ﻳَفْعَلُ ﻓَعَلَ
مُفْعَلٌ۲ ﻻَﺗُفْعِّلْ َأﻓْعِّلْ مُفْعَلٌ وذاك مُفْعِّلٌ ﻓهو اﻓْعَا ٌل ﻳُفْعِّلُ َأﻓْعَلَ
مُفَعَلٌ۲ ﻻَﺗُفَعِّلْ ﻓَعِّلْ مُفَعَلٌ وذاك مُفَعِّلٌ ﻓهو ﺗَفْعِّيْلٌ ﻳُفَعِّلُ ﻓَعَلَ
مُفَاعَلٌ۲ ﻻَﺗُفَاعِّلْ ﻓَاعِّلْ مُفَاعَلٌ وذاك مُفَاعِّلٌ ﻓهو مُفَاعَلَةٌ ﻳُفَاعِّلُ ﻓَاعَلَ
مُفْتَعَلٌ۲ ﻻَﺗَفْتَعِّلْ اﻓْتَعِّلْ مُفْتَعَلٌ وذاك مُفْتَعِّلٌ ﻓهو اﻓْتِّعَا ٌل ﻳَفْتَعِّلُ اﻓْتَعَلَ
مُنْفَعَلٌ۲ ﻻَﺗَنْفَعِّلْ اﻧْفَعِّلْ مُنْفَعَلٌ وذاك مُنْفَعِّلٌ ﻓهو اﻧْفِّعَا ٌل ﻳَنْفَعِّلُ اﻧْفَعَلَ
مُتَفَعَلٌ۲ ﻻَﺗَتَفَعَلْ ﺗَفَعَلْ مُتَفَعَلٌ وذاك مُتَفَعِّلٌ ﻓهو ﺗَفَعُ ٌل ﻳَتَفَعَلُ ﺗَفَعَلَ
مُتَفَاعَلٌ۲ ﻻَﺗَتَفَاعَلْ ﺗَفَاعَلْ مُتَفَاعَلٌ وذاك مُتَفَاعِّلٌ ﻓهو ﺗَفَاعُلٌ ﻳَتَفَاعَلُ ﺗَفَاعَلَ
ﻻَﺗَسْتَفْعِّلْ مُسْتَفْعَلٌ۲ اﺳْتَفْعِّلْ مُسْتَفْعَلٌ وذاك مُسْتَفْعِّلٌ ﻓهو اﺳْتِّفْعَا ٌل ﻳَسْتَفْعِّلُ اﺳْتَفْعَلَ
CONTOH TERJEMAH TASHRIF LUGHOWI
Artinya Artinya Artinya
Fi’il Amar Fiil Mudori Fiil Madi Isim Domir
(Harus atau …lah) (Sedang atau Akan) (Telah)
URAIAN عﻤل ﻳنﻜدر ﻳستنﺼر اﺧراج ﺗحامُل مخاﻃب متﻄهر ملعون مجﻤوع أﻧﺰل
Jenis
Kata
Wazan
Arti
Perlafad
FIIL MABNI DAN FIIL MU’ROB
ْ ْ ُ
ِ • و ُجل ْو ٌُ َلميْت ِة تط ُه ُر ِبال ٌِّب
اغ Fiil-Fiil Mabni
• Fiil Madli
• َلَّ ِذيْ جعل ل ُك ُم َْلرْ ض فِرَْسًا
• Fiil Amar
ُُْ• َِيَّاك نعْ ُب ٌُ و َِيَّاك نْسْ ت ِعي • Fiil Mudori yang terdapat nun
َّ • وَل يج ُْو ُز َِْسْ ِتعْ ما ُل أوَ ِنى taukid ( َُّ )ي ْنصُرdan nun ta’nis.
ب
ِ َلذه Nun ta’nis : berdomir ّ=هُﻦ
_____________________________ ُْ يﻨْﺼُﺮdan ّتﻨْﺼُﺮُْ =َنْﺘُﻦ
10
Keterangan :
1 = (a) Isim / (b) Fiil / (c) Huruf
2 = Jar / Domir / Isyarah / Mausul / Nida / Syarat / Istifham / Titik / Anawasih / Isim Sittah / Mu’tal / Athaf / Madli / Mudori / Amar / Nahi / Amil Nawasib / Jawajim
3 = (a) Nakirah / Ma’rifat (b) Sohih / Mu’tal / Mudhoaf / Mahmuz
4 = (a/b/c) Mabni / Mu’rob
5 = (a/c) Mudzakar / Muanas (b) Muta’adi / Lazim
6 = (a) Mufrod / Tasniyah / Jama’ (b) Ma’lum / Majhul
7 = (a) Jenis Isim ; Jamid / Musytaq (tulis wazannya) (b) Jenis Fiil ; Mujarod / Majid (tulis wazan fiilnya)
8 = Mudof / Mudof Ileh / Musyar Ileh / Silah / Munada / Mubtada / Khobar / Khobar Muqoddam / Mubtada Muakhor / Isim (Kana, Inna, La, Ni’ma, Bi’sa) / Naat /
Athaf / Taukid / Badal / Fail / Naibul Fail / Maf'ul Bih / Maf’ul Fih / Maf’ul Mutlaq / Maf’ul Liajlih / Maf’ul Ma’ah / Hal / Tamyiz / Syarat / Jawab
9 = (a/b) I’robnya ; Rofa / Nasab / Jar / Jajem
10 = Arti Perlafad
FIIL MA’LUM DAN FIIL MAJHUL
10
Keterangan :
1 = (a) Isim / (b) Fiil / (c) Huruf
2 = Jar / Domir / Isyarah / Mausul / Nida / Syarat / Istifham / Titik / Anawasih / Isim Sittah / Mu’tal / Athaf / Madli / Mudori / Amar / Nahi / Amil Nawasib / Jawajim
3 = (a) Nakirah / Ma’rifat (b) Sohih / Mu’tal / Mudhoaf / Mahmuz
4 = (a/b/c) Mabni / Mu’rob
5 = (a/c) Mudzakar / Muanas (b) Muta’adi / Lazim
6 = (a) Mufrod / Tasniyah / Jama’ (b) Ma’lum / Majhul
7 = (a) Jenis Isim ; Jamid / Musytaq (tulis wazannya) (b) Jenis Fiil ; Mujarod / Majid (tulis wazan fiilnya)
8 = Mudof / Mudof Ileh / Musyar Ileh / Silah / Munada / Mubtada / Khobar / Khobar Muqoddam / Mubtada Muakhor / Isim (Kana, Inna, La, Ni’ma, Bi’sa) / Naat /
Athaf / Taukid / Badal / Fail / Naibul Fail / Maf'ul Bih / Maf’ul Fih / Maf’ul Mutlaq / Maf’ul Liajlih / Maf’ul Ma’ah / Hal / Tamyiz / Syarat / Jawab
9 = (a/b) I’robnya ; Rofa / Nasab / Jar / Jajem
10 = Arti Perlafad
I’ROB FIIL MUDORI MU’ROB
I’rob fiil mudori ada 3 (tiga) yaitu:
• I’rob Rofa, tanda i’robnya;
Dlomah contohnya lafad ص ُرُ َي ْن
Tetap Nun bagi fiil 5 contohnya lafad ان ُ َي ْن
ِ ص َر
Fiil mudori selamanya dibaca rofa bila tidak didahului amil nawasib, amil jawajim dan tidak
menjadi jawab.
10
Keterangan :
1 = (a) Isim / (b) Fiil / (c) Huruf
2 = Jar / Domir / Isyarah / Mausul / Nida / Syarat / Istifham / Titik / Anawasih / Isim Sittah / Mu’tal / Athaf / Madli / Mudori / Amar / Nahi / Amil Nawasib / Jawajim
3 = (a) Nakirah / Ma’rifat (b) Sohih / Mu’tal / Mudhoaf / Mahmuz
4 = (a/b/c) Mabni / Mu’rob
5 = (a/c) Mudzakar / Muanas (b) Muta’adi / Lazim
6 = (a) Mufrod / Tasniyah / Jama’ (b) Ma’lum / Majhul
7 = (a) Jenis Isim ; Jamid / Musytaq (tulis wazannya) (b) Jenis Fiil ; Mujarod / Majid (tulis wazan fiilnya)
8 = Mudof / Mudof Ileh / Musyar Ileh / Silah / Munada / Mubtada / Khobar / Khobar Muqoddam / Mubtada Muakhor / Isim (Kana, Inna, La, Ni’ma, Bi’sa) / Naat /
Athaf / Taukid / Badal / Fail / Naibul Fail / Maf'ul Bih / Maf’ul Fih / Maf’ul Mutlaq / Maf’ul Liajlih / Maf’ul Ma’ah / Hal / Tamyiz / Syarat / Jawab
9 = (a/b) I’robnya ; Rofa / Nasab / Jar / Jajem
10 = Arti Perlafad
BAB IV
SHARAF
(PERUBAHAN
KATA)
TASHRIF ISTILAHI
Zaman/ Isim
Isim Alat Fiil Nahi Fiil Amar Isim Maf’ul Isim Fail Isim Domir Masdar Fiil Mudori Fiil Madi
Makan Isyarah
مِّفْعَ ٌل مَفْعَلٌ۲ ﻻَﺗَفْعَلْ ِّاﻓْعَلْ مَفْعُوْ ٌل َو َذاكَ ﻓَاعِّلٌ/ﻓَعِّيْلٌ ﻓَهُوَ ﻓَعْلٌ * ﻳَفْعَلُ ﻓَعَلَ
مُفْعَلٌ۲ ﻻَﺗُفْعِّلْ َأﻓْعِّلْ مُفْعَلٌ وذاك مُفْعِّلٌ ﻓهو اﻓْعَا ٌل ﻳُفْعِّلُ َأﻓْعَلَ
مُفَعَلٌ۲ ﻻَﺗُفَعِّلْ ﻓَعِّلْ مُفَعَلٌ وذاك مُفَعِّلٌ ﻓهو ﺗَفْعِّيْلٌ ﻳُفَعِّلُ ﻓَعَلَ
مُفَاعَلٌ۲ ﻻَﺗُفَاعِّلْ ﻓَاعِّلْ مُفَاعَلٌ وذاك مُفَاعِّلٌ ﻓهو مُفَاعَلَةٌ ﻳُفَاعِّلُ ﻓَاعَلَ
مُفْتَعَلٌ۲ ﻻَﺗَفْتَعِّلْ اﻓْتَعِّلْ مُفْتَعَلٌ وذاك مُفْتَعِّلٌ ﻓهو اﻓْتِّعَا ٌل ﻳَفْتَعِّلُ اﻓْتَعَلَ
مُنْفَعَلٌ۲ ﻻَﺗَنْفَعِّلْ اﻧْفَعِّلْ مُنْفَعَلٌ وذاك مُنْفَعِّلٌ ﻓهو اﻧْفِّعَا ٌل ﻳَنْفَعِّلُ اﻧْفَعَلَ
مُتَفَعَلٌ۲ ﻻَﺗَتَفَعَلْ ﺗَفَعَلْ مُتَفَعَلٌ وذاك مُتَفَعِّلٌ ﻓهو ﺗَفَعُ ٌل ﻳَتَفَعَلُ ﺗَفَعَلَ
مُتَفَاعَلٌ۲ ﻻَﺗَتَفَاعَلْ ﺗَفَاعَلْ مُتَفَاعَلٌ وذاك مُتَفَاعِّلٌ ﻓهو ﺗَفَاعُلٌ ﻳَتَفَاعَلُ ﺗَفَاعَلَ
ﻻَﺗَسْتَفْعِّلْ مُسْتَفْعَلٌ۲ اﺳْتَفْعِّلْ مُسْتَفْعَلٌ وذاك مُسْتَفْعِّلٌ ﻓهو اﺳْتِّفْعَا ٌل ﻳَسْتَفْعِّلُ اﺳْتَفْعَلَ
KAIDAH TASHRIF ISTILAHI TSULASI MUJAROD
Zaman/ Isim
Isim Alat Fiil Nahi Fiil Amar Isim Maf’ul Isim Fail Isim Domir Masdar Fiil Mudori Fiil Madi
Makan Isyarah
Keterangan:
1) Harokat ain fiil madi, ain fiil mudori, dan bentuk masdar yang menentukan kamus.
2) Pembentukan fiil amar sebagai berikut; langkah awal huruf mudoroah pada fiil mudori dihilangkan. Bila setelah huruf mudoroah
dihilangkan fa fiilnya sukun, maka diberi hamzah washol. Dengan ketentuan bila harokat ain fiil mudorinya fathah atau kasroh,
maka harokat hamzah wasolnya kasroh. Dan bila harokat ain fiilnya domah, maka harokat hamzah wasolnya domah.
3) Pembentukan fiil nahyi mengikuti bentuk fiil mudorinya, hanya saja dikhususkan untuk domir mukhotob.
4) Pembentukan isim zaman dan isim makan sebagai berikut; langkah awal huruf mudoroah pada fiil mudori diganti mim berfathah.
Dengan ketentuan bila harokat ain fiil mudorinya fathah atau domah, maka harokat ain fiil pada isim zaman dan isim makannya
fathah ٌ مَفْعَل. Dan bila harokat ain fiil mudorinya kasroh, maka harokat ain fiil pada isim zaman dan isim makannya kasroh ٌمَفْعِّل
KAIDAH TASHRIF ISTILAHI TSULASI MAJID, RUBAI MUJAROD, DAN RUBAI MAJID
Zaman/ Isim
Isim Alat Fiil Nahi Fiil Amar Isim Maf’ul Isim Fail Isim Domir Masdar Fiil Mudori Fiil Madi
Makan Isyarah
۲ٌمُفْعَل ْﻻَﺗُفْعِّل َْأﻓْعِّل ٌمُفْعَل وذاك ٌمُفْعِّل ﻓهو اﻓْعَا ٌل ُﻳُفْعِّل ََأﻓْعَل
۲ٌمُفَعَل ْﻻَﺗُفَعِّل ْﻓَعِّل ٌمُفَعَل وذاك ٌمُفَعِّل ﻓهو ٌﺗَفْعِّيْل ُﻳُفَعِّل َﻓَعَل
۲ٌمُفَاعَل ْﻻَﺗُفَاعِّل ْﻓَاعِّل ٌمُفَاعَل وذاك ٌمُفَاعِّل ﻓهو ٌمُفَاعَلَة ُﻳُفَاعِّل َﻓَاعَل
Keterangan:
1) Pembentukan kata pada tsulasi majid serta rubai mujarod dan majid terfokus pada bentuk fiil mudorinya.
2) Pembentukan isim fail, isim maf’ul, dan isim zaman makan sebagai berikut; langkah awal huruf mudoroah pada fiil mudori diganti
dengan mim berharokat domah. Setelah itu ain fiil pada isim fail diberi harokat kasroh, dan ain fiil pada isim maf’ul diberi harokat
fathah. Sedang isim zaman makan bentuknya sama seperti isim maf’ulnya.
3) Pembentukan fiil amar sebagai berikut; langkah awal huruf mudoroah pada fiil mudori dihilangkan. Bila setelah huruf mudoroah
dihilangkan fa fiilnya sukun, maka diberi hamzah washol dengan harokat kasroh kecuali wazan أﻓعل ﻳفعل اﻓعالberharokat fathah.
4) Pembentukan fiil nahyi mengikuti bentuk fiil mudorinya, hanya saja dikhususkan untuk domir mukhotob.
CONTOH TERJEMAH TASHRIF LUGHOWI
Artinya Artinya Artinya
Fi’il Amar Fiil Mudori Fiil Madi Isim Domir
(Harus atau …lah) (Sedang atau Akan) (Telah)
“itu”.
sebagian sifat dari menjadi
pantas diberi makna
sifat-sifat kata yang mubtada
“itu”/”eta”
diikuti. I’robnya .
mengikuti kata yang I’robnya
disifati. Rofa
KHOBAR MUQODAM & MUBTADA MUAKHOR
Khobar Muqodam
ِِ ِّل
Mubtada Muakhor (Hukumnya اَ ْﻟ ُم ْل ُك
Rofa) هلل
ِ ِل
Kerajaan/Kekuasaan Allah Bagi
• Khobar muqodam adalah jar Majrur Huruf Jar
majrur atau dlorof madlruf di Mubatada Muakhor
awal kalimat bila ke depannya
Khobar Muqodam
ada isim beri’rob rofa. isim beri’rob rofa
setelah khobar Jar majrur di
• Mubtada muakhor adalah isim muqaddam dan awal kalimat dan ke depannya
beri’rob rofa setelah khobar pantas diberi makna terdapat isim beri’rob rofa
muqaddam dan pantas diberi “terdapat” / “ari”
makna “terdapat” / “ari”.
FIIL – FAIL
Fiil (Kata Kerja)
قُل ُ ْو ِب ِﻬ ْم
Fail/Pelaku (Hukumnya Rofa) َﻋلَى ُ للا َخ َت َم
ِه ْم ِ قُل ُ ْو
ب
• Fiil adalah kata kerja. Setelah Telah
fiil pasti ada fail (pelaku). Mereka Hati-hati Pada Allah mengunci
AMIL ANNAWASIH
merofakan khobar menjadi khobarnya inna
SEBELUMNYA)
huruf athaf
ATTAWABI’
و ف ُث َّم َ ْو َ ْم َِمَّا ب ْل َل ل ِكُْ َ َّتى
س ْوﻟُ ُه
ُ َر َو للا
ِ َﻋ ْب ُد ُم َح َّمد
(2) Athaf (Mengikutkan kata) Rosulnya
Dan Allah Hamba
Nabi
Allah Muhammad
• Athaf adalah penyambungan dua Mudof
Athaf dari
kata atau lebih dengan huruf Huruf Mudof
lafad Ileh Mubtada
athaf; و ف ُث َّم َ ْو َ ْم َِمَّا ب ْل َل ل ِكُْ َ َّتى ِ ّ ٌُ ع ْب
هلل
Athaf
Khobar
Athaf
Isim ma’rifat
dengan
di awal
huruf athaf Kata setelah mubtada
kalimat
wawu dan pantas diberi
- menjadi
I’robnya makna “itu”/”eta”.
mubtada.
rofa karena I’robnya Rofa
I’robnya
ِ ّ ٌُ ع ْب
هلل
Rofa
beri’rob rofa
ATTAWABI’ (KATA YANG MENGIKUTI I’ROB
KATA SEBELUMNYA)
ُﻛل ُﻬ ْم
َاَ ْﺟ َم ُع ْون ُ اَﻟر َﺟﺎل ﺎء
َ َﺟ
(3)Taukid (Penguat) ُه ْم ُكل
• Taukid adalah ُُك ٌّل ن ْفس ع ْي
Yakni, Yakni, Telah
Mereka Laki-laki
Semuanya setiap datang
جمْع عامة ِكَل ِك ْلتاyang Mudof
Mudof
mengikuti kata sebelumnya.
Taukid Ileh Fiil Madi
Fail
kedua dari berwazan
Biasanya ada domir yang
Taukid pertama (Pelaku)
lafad فعل
dari lafad َلرِّ جا ُل
kembali pada yang Isim setelah
ditaukidi. Lafad َُجْ م ُع ْو fi’il dan Awal dan
beri’rob rofa Lafad ُكلi’robnya pantas akhir dibaca
karena rofa karena lafad diberi fatah dan
lafad َلرِّ جا ُل َلرِّ جا ُلberi’rob rofa makna berwazan
beri’rob rofa “siapa”/“apa فعل
”
ATTAWABI’ (KATA YANG MENGIKUTI I’ROB
KATA SEBELUMNYA)
ُثلُ َث ُه ْ َأ
ف
َ ي
ْ ِغﻟر
َّ َ ا ُ
ت ل َ
ﻛ
(4) Badal (Pengganti) ُه ُثلُث
Yakni, Saya telah
• Badal adalah kata yang bisa Sepertiganya
Roti
memakan
menggantikan. Bila kata Mudof-mudof ileh jadi Fiil Madi
yang diganti dibuang, maka
Maf’ul bih
badal dari lafad Muta’adi berfail
(Objek)
badal bisa mengganti
َلرَّ غِ يْف domir أنا
Tamyiz adalah isim atau masdar yang didahului tafdil atau setelah bilangan
11 sampai 99
Maf’ul li ajlih adalah masdar yang tidak sesuai dengan fiilnya dari segi
makna dan lafadnya dan berfungsi sebagai keterangan sebab dilakukan
pekerjaan
Maf’ul mutlaq adalah masdar yang sesuai dengan fiilnya dari segi makna
dan lafadnya yang berfungsi sebagai penguat.
ﺎز ًغﺎ
ِ َب ا ْﻟ َق َم َر َ
َش ِﻬد َﻓ َل َّمﺎ
2) Hal (Hukumnya Nasab)
Dalam
Orang itu
• Hal adalah Isim nakiroh
keadaan Bulan Maka ketika
menyaksikan
terbit
yang berupa sifat berfungsi
sebagai penjelas keadaan
fa’il atau maf’ul bih dengan
Hal Maf’ul Bih Huruf Isti’naf
Nasab)
Sebagai rizki buah- menumbuh
kalian air itu
buahan kan
Fiil Madi
• Maf’ul li ajlih adalah masdar Jar Jar Jar berwazan
yang tidak sesuai dengan
Maf’ul li ajlih
Majrur Majrur Majrur أ ْفعلberfail
fi’ilnya dari segi makna dan domir هُو
lafadnya dan berfungsi sebagai
Masdar yang
tidak sesuai
keterangan sebab dilakukan dengan fi’ilnya
pekerjaan dengan syarat
Awal dan
dari segi
sempurna kalimat dan pantas
akhir
makna dan
Mufaddol dibaca
diberi makna Alaih
lafadnya dan Mufaddol Alaih
fatah dan
“sebagai”/”karena”/”kulantar
berfungsi sbg
berwazan
keterangan
an”. sebab
أ ْفعل
dilakukan
pekerjaan
MANSUBATUL ASMA (ISIM-ISIM YANG
DINASABKAN)
ًّ َب
سﺎ ُ ا ْﻟ ِﺟ َبﺎل ِ س
ت َّ ُب َو
5) Maf’ul Mutlaq (Hukumnya
Nasab) Dengan
hancur yang Gunung-
Dihancurkan Dan
• Maf’ul mutlaq adalah
sebenar- gunung
benarnya
masdar yang sesuai dengan Maf’ul
Fiil madi
fi’ilnya dari segi makna dan Mutlaq
Naibul fail muta’adi yang Huruf isti’naf
Jawab Syarat
KATA SETELAH HURUF NIDA (MUNADA)
10
Keterangan :
1 = (a) Isim / (b) Fiil / (c) Huruf
2 = Jar / Domir / Isyarah / Mausul / Nida / Syarat / Istifham / Titik / Anawasih / Isim Sittah / Mu’tal / Athaf / Madli / Mudori / Amar / Nahi / Amil Nawasib / Jawajim
3 = (a) Nakirah / Ma’rifat (b) Sohih / Mu’tal / Mudhoaf / Mahmuz
4 = (a/b/c) Mabni / Mu’rob
5 = (a/c) Mudzakar / Muanas (b) Muta’adi / Lazim
6 = (a) Mufrod / Tasniyah / Jama’ (b) Ma’lum / Majhul
7 = (a) Jenis Isim ; Jamid / Musytaq (tulis wazannya) (b) Jenis Fiil ; Mujarod / Majid (tulis wazan fiilnya)
8 = Mudof / Mudof Ileh / Musyar Ileh / Silah / Munada / Mubtada / Khobar / Khobar Muqoddam / Mubtada Muakhor / Isim (Kana, Inna, La, Ni’ma, Bi’sa) / Naat /
Athaf / Taukid / Badal / Fail / Naibul Fail / Maf'ul Bih / Maf’ul Fih / Maf’ul Mutlaq / Maf’ul Liajlih / Maf’ul Ma’ah / Hal / Tamyiz / Syarat / Jawab
9 = (a/b) I’robnya ; Rofa / Nasab / Jar / Jajem
10 = Arti Perlafad
LATIHAN
URAIAN
10
Keterangan :
1 = (a) Isim / (b) Fiil / (c) Huruf
2 = Jar / Domir / Isyarah / Mausul / Nida / Syarat / Istifham / Titik / Anawasih / Isim Sittah / Mu’tal / Athaf / Madli / Mudori / Amar / Nahi / Amil Nawasib / Jawajim
3 = (a) Nakirah / Ma’rifat (b) Sohih / Mu’tal / Mudhoaf / Mahmuz
4 = (a/b/c) Mabni / Mu’rob
5 = (a/c) Mudzakar / Muanas (b) Muta’adi / Lazim
6 = (a) Mufrod / Tasniyah / Jama’ (b) Ma’lum / Majhul
7 = (a) Jenis Isim ; Jamid / Musytaq (tulis wazannya) (b) Jenis Fiil ; Mujarod / Majid (tulis wazan fiilnya)
8 = Mudof / Mudof Ileh / Musyar Ileh / Silah / Munada / Mubtada / Khobar / Khobar Muqoddam / Mubtada Muakhor / Isim (Kana, Inna, La, Ni’ma, Bi’sa) / Naat /
Athaf / Taukid / Badal / Fail / Naibul Fail / Maf'ul Bih / Maf’ul Fih / Maf’ul Mutlaq / Maf’ul Liajlih / Maf’ul Ma’ah / Hal / Tamyiz / Syarat / Jawab
9 = (a/b) I’robnya ; Rofa / Nasab / Jar / Jajem
10 = Arti Perlafad
LATIHAN
URAIAN
10
Keterangan :
1 = (a) Isim / (b) Fiil / (c) Huruf
2 = Jar / Domir / Isyarah / Mausul / Nida / Syarat / Istifham / Titik / Anawasih / Isim Sittah / Mu’tal / Athaf / Madli / Mudori / Amar / Nahi / Amil Nawasib / Jawajim
3 = (a) Nakirah / Ma’rifat (b) Sohih / Mu’tal / Mudhoaf / Mahmuz
4 = (a/b/c) Mabni / Mu’rob
5 = (a/c) Mudzakar / Muanas (b) Muta’adi / Lazim
6 = (a) Mufrod / Tasniyah / Jama’ (b) Ma’lum / Majhul
7 = (a) Jenis Isim ; Jamid / Musytaq (tulis wazannya) (b) Jenis Fiil ; Mujarod / Majid (tulis wazan fiilnya)
8 = Mudof / Mudof Ileh / Musyar Ileh / Silah / Munada / Mubtada / Khobar / Khobar Muqoddam / Mubtada Muakhor / Isim (Kana, Inna, La, Ni’ma, Bi’sa) / Naat /
Athaf / Taukid / Badal / Fail / Naibul Fail / Maf'ul Bih / Maf’ul Fih / Maf’ul Mutlaq / Maf’ul Liajlih / Maf’ul Ma’ah / Hal / Tamyiz / Syarat / Jawab
9 = (a/b) I’robnya ; Rofa / Nasab / Jar / Jajem
10 = Arti Perlafad
LATIHAN
URAIAN
10
Keterangan :
1 = (a) Isim / (b) Fiil / (c) Huruf
2 = Jar / Domir / Isyarah / Mausul / Nida / Syarat / Istifham / Titik / Anawasih / Isim Sittah / Mu’tal / Athaf / Madli / Mudori / Amar / Nahi / Amil Nawasib / Jawajim
3 = (a) Nakirah / Ma’rifat (b) Sohih / Mu’tal / Mudhoaf / Mahmuz
4 = (a/b/c) Mabni / Mu’rob
5 = (a/c) Mudzakar / Muanas (b) Muta’adi / Lazim
6 = (a) Mufrod / Tasniyah / Jama’ (b) Ma’lum / Majhul
7 = (a) Jenis Isim ; Jamid / Musytaq (tulis wazannya) (b) Jenis Fiil ; Mujarod / Majid (tulis wazan fiilnya)
8 = Mudof / Mudof Ileh / Musyar Ileh / Silah / Munada / Mubtada / Khobar / Khobar Muqoddam / Mubtada Muakhor / Isim (Kana, Inna, La, Ni’ma, Bi’sa) / Naat /
Athaf / Taukid / Badal / Fail / Naibul Fail / Maf'ul Bih / Maf’ul Fih / Maf’ul Mutlaq / Maf’ul Liajlih / Maf’ul Ma’ah / Hal / Tamyiz / Syarat / Jawab
9 = (a/b) I’robnya ; Rofa / Nasab / Jar / Jajem
10 = Arti Perlafad
LATIHAN
URAIAN
10
Keterangan :
1 = (a) Isim / (b) Fiil / (c) Huruf
2 = Jar / Domir / Isyarah / Mausul / Nida / Syarat / Istifham / Titik / Anawasih / Isim Sittah / Mu’tal / Athaf / Madli / Mudori / Amar / Nahi / Amil Nawasib / Jawajim
3 = (a) Nakirah / Ma’rifat (b) Sohih / Mu’tal / Mudhoaf / Mahmuz
4 = (a/b/c) Mabni / Mu’rob
5 = (a/c) Mudzakar / Muanas (b) Muta’adi / Lazim
6 = (a) Mufrod / Tasniyah / Jama’ (b) Ma’lum / Majhul
7 = (a) Jenis Isim ; Jamid / Musytaq (tulis wazannya) (b) Jenis Fiil ; Mujarod / Majid (tulis wazan fiilnya)
8 = Mudof / Mudof Ileh / Musyar Ileh / Silah / Munada / Mubtada / Khobar / Khobar Muqoddam / Mubtada Muakhor / Isim (Kana, Inna, La, Ni’ma, Bi’sa) / Naat /
Athaf / Taukid / Badal / Fail / Naibul Fail / Maf'ul Bih / Maf’ul Fih / Maf’ul Mutlaq / Maf’ul Liajlih / Maf’ul Ma’ah / Hal / Tamyiz / Syarat / Jawab
9 = (a/b) I’robnya ; Rofa / Nasab / Jar / Jajem
10 = Arti Perlafad