No. : 22 Tugas Nyurat Naskah Dharma Wacana. PANCA YADNYA Inggih Ida dane sinareng sami, utamane majeng ring para panureksa sane dahat kusumayang titiang. Sadurung titiang ngawitin matur lugrayang titiang ngaturang pangastungkara “Om Swastyastu”. Ida dane sareng sami sane wangiang titiang, sadurung titiang nglaturang matur ngiring sareng sami nyakupang kara kalih nyinahang rasa angayubagia majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, duaning wantah sangkaning pasuecan Ida, titiang ping kalih Ida dane prasida masadu ajeng iriki ring galahe sane becik sakadi mangkin. Dumadak sareng sami prasida ngamangguhang karahajengan, labda karya, sidaning don. Inggih maduluran pangastungkara duene mogi-mogi Ida Sang Hyang Parama Kawi sih kinasih suwecamicayang karahajrngan. Sakemaon banget titiang ngalungsur geng rena sinampura riantuk kanambetan titiang kalintang, prasangga purun nglangkungin linggih Ida dane jagi matur amatra indik “Panca Yadnya”. Inggih pamiarsa sinareng sami, sajeroning maosang indik yadnya, saking iraga garpa ngantos mangkin nenten prasida keles saking yadnya, santukan Ida Sang Hyang Widhi Wasa ngardi jagad lan sauripnyane niki ajine yadnya. Inggih Ida dane sinareng sami, ngeraosang indik yadnya, yadnya mawit saking bahasa sansekerta inggih punika “yaj” sane meartos korban suci tulus ikhlas. Yening panca yadnya nike kakepah dados kalih kecap inggih punika panca sane meartos lima, yadnya sane meartos korban suci sane tulus ikhlas, dadosnyane panca yadnya inggih punika lima korban suci sane kaaturang ring dasar ring hati sane tulus ikhlas. Panca yadnya punika kawangun antuk lima diri inggihan punika : Kaping siki dewa yadnya. Dewa yadnya meartos yadnya sane kagelaran tetujonnyane kaaturang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa. Yening niskala dewa yadnya punika ngaturang sembah bhakti ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa ring rahinna tilem, purnama utawi sewai-wai. Yening skala iraga dados ngemargiang dewa yadnya punika antuk ngebersihin pura utawi marajan, nelebang ajahan agama, lan nglaksananyang swadharma iraga majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa. Kaping kalih bhuta yadnya. Bhuta yadnya inggih punika upakara sane kamargiang ring para bhuta. Ring kitab Agastya Parwa wenten kabaos “Tawur muang kapujan ing tuwuh pamungwan kunda wulan makadi walikrama, ekadasadewata mandala ya bhuta yajna ngaranya…” (Lontar Agastya Parwa). Tegesipun, Bhuta yadnya inggih punika tawur utawi caru selametan majeng ring mekesamian entik-entikan persembahan ring periuk bulan, umpaminyane Balikrama lan persembahan ring duur altar utawi lapangan majeng sebelas dewata utawi ekadasa dewata punika artosnyane bhuta yadnya. Yening niskala iraga dados ngemargiang nike minakadi ngaturang pacaruan ring tilem sasih kasanga, ngaturang walikrama miwah sane lianan. Yening skala iraga mersidayang ngemargiang nike antuk ngupiara ubuh-ubuhan lan ngupiara entikentikan. Sane kaping tiga rsi yadnya. Rsi yadnya niki tetujonne anggen ngewales pitresnan Sang IGuru, pitresnan Sang I Guru niki wenten ring tembang puniki “Saking tuhu manah guru” ring tembang punika nyeritayang kaluhuran manah Sang I Guru utawi Rsi anggen para sisia nyane mangda sinamian wikan. Yening niskala rsi yadnya punika antuk ngaturang canang sesari majeng ring I Guru miwah sane lianan. Yening skala rsi yadnya punika antuk subakti majeng ring Sang I Guru lan iraga ngeresepang miwah mirengang pitutur Sang I Guru. Kaping pat manusia yadnya. Manusia Yadnya inggih punika yadnya sane tetujon nyane kaaturang majeng I jatma utawi manusia. Yening niskala iraga dados ngemargiang manusia yadnya antuk ngelaksanayang tigang sasih, otonan, pawiwahan miwah sane lianan. Yening skala iraga mersidayang antuk “Sagilik-saguluk salunglung sabayantaka”, saling olas asih asuh majeng ring sesame jatma. Kaping lima pitra yadnya. Pitra yadnya inggih punika yadnya sane kaaturang majeng ring Sang Pitra utawi Leluhur iraga. Yening niskala nglaksananyang antuk upacara ngaben. Yening skala iraga mersidayang nglaksanayang punika antuk subakti ring guru rupaka, ngeresepang tur mirengang pitutur anak lingsir. Inggih Ida dane taler para sameton sinareng sami, yan cutetang titiang daging bebaosan puniki, mangkin patut pisan iraga sareng sami ngelaksananyang panca yadnya anggen swadharma iraga ring sauripan sewai-wai puniki. Inggih, wantah asapunika prasida antuk titiang matur, dumogi atur titiang wenten pikenohipun, tur mawanti-wanti titiang nunas geng rena sinampura ri pet wenten atur titiang tan manut ring arsa tan nganutin sasuduk basa punika wantah riantukan kanambetan titiang kalintang. Pinaka panguntat puputang titiang antuk parama santi. “Om Santih, Santih, Santih Om