Kunci
Fisika
(Teknologi Informasi dan Komunikasi)
Untuk SMK/MAK
Kelas X
AR\AA
Semester 1
Usaha Jawab :
Energi W = F . s . cos θ = m . g . s . cos θ
Hukum Kekekalan Energi Mekanik
W = 20 . 10 . 3 . cos 30o
Hubungan Usaha dan Energi
1
Daya dan Efisiensi = 600 . 3 = 300 3 N
Latihan Siswa 2
1. Diketahui : h = 2 m 3. Diketahui : h1 =8m
m = 100 gr = 0,1 kg h2 =2m
g = 10 m/s2 m = 1.000 g = 1 kg
Ditanya : Ep = ...? g = 10 m/s2
Jawab : Ep = m . g . h Ditanya : a. Ek = ...? b. v = ...?
Ep = 0,1 . 10 . 2 = 2 J Jawab :
2. Diketahui : m = 20 kg θ = 30o a. Ep1 + Ek1 = Ep 2 + Ek 2
s =3m g = 10 m/s2 m . g . h1 + 0 = m . g . h 2 + Ek 2
Ditanya : W = ...? Ek 2 = m . g (h1 - h 2)
Ek 2 = 1 . 10 (8 - 2) = 60 J
I. 8. e. 10 3 cm dan 10 cm
1. b. massa, suhu, dan waktu Pembahasan:
2. a. sebanding Diketahui : A = 20 cm
3. d. [M][L ]2[T]-2 y
Pembahasan:
1
Ek = m . v 2 Ay
A
2
30o
= kg . (m/s)2 Ax
x
Gelombang d. y, v, a, pada t = 3 s
Ciri-ciri dan Karakteristik Gelombang - y = 2 · sin 4π · 3
Mekanik = 2 . sin 12π
Latihan Siswa =2·0=0m
1. a. Amplitudo adalah jarak maksimum - v = 8π . cos 4π . t
partikel yang dilalui gelombang ke titik = 8π . cos 4π . 3
setimbang. = 8π . 1 = 8π m/s
b. Frekuensi adalah jumlah gelombang - a = -ω2y
yang melewati suatu titik setiap sekon. = - (4π)2 . 0
c. Periode adalah waktu yang diperlukan a = 0 m/s2
untuk menempuh satu panjang 3. Diketahui : v = 200 m/s
gelombang. f = 200 Hz
d. Cepat rambat adalah jarak yang ditempuh Ditanya : λ = ...?
gelombang dalam satu sekon. Jawab :
2. Diketahui : y = 2 sin 4π . t (y dalam meter v 200 m/s
λ= = =1m
dan t dalam sekon) f 200 Hz
Ditanya : a. A = ...?
b. f = ...? 4. Diketahui : λ =6m n=1
c. T = ...? t =3s
d. y, v, a, saat t = 3 s = ...? Ditanya : a. f = ...? c. v = ...?
Jawab : b. T = ...?
y = 2 sin 4π . t Jawab : a. f = n = 1 s
a. A = 2 m t 3
ω 4π 1
b. f = = = 2 Hz b. T = = 3 s
2π 2π f
1 1 λ 6m
c. T = = s c. v = = = 2 m/s
f 2 T 3s
I. 6. d. 25
1. b. 1 dan 3 Pembahasan:
2. d. 8 cm Diketahui : t = 0,8 s N = 20
Pembahasan: Ditanya : f = ...?
Diketahui : f = 25 Hz v = 2 m/s N 20
Jawab : f= = = 25 Hz
Ditanya : λ = ...? t 0,8
Jawab : 7. a. 53o dan 37o
v =f.λ Pembahasan:
v 2 Diketahui : n1 = nudara = 1
λ= = = 0,08 m = 8 cm
f 25 4
n2 = nair =
3. c. 2,4 3
Pembahasan: Ditanya : i = ...? r = ...?
Diketahui : f = 12 Hz Jawab :
1,5λ = 30 cm 4
λ = 20 cm = 0,2 m n2 3 4
Ditanya : v = ...? tan i = = =
n1 1 3
Jawab : v = λ . f = 0,2 . 12
= 2,4 m/s Sehingga diperoleh i = 53 o dan sudut
4. a. 15.000 biasnya r = 90o - 53o = 37o
Pembahasan: 8. e. 50
Diketahui : d = a Å m =1 Pembahasan:
θ = 30o λ = 5.000 Å Diketahui : λ = 8 m v = 40 m/s
Ditanya : a = ...? F = 10 N
Jawab : Ditanya : m = ...?
Jawab :
⎛ 1⎞
d sin θ = ⎜ m + ⎟ λ F.L
⎝ 2⎠ v =
⎛ 1 ⎞ m
a sin 30 o = ⎜ 1 + ⎟ (5.000) F . λ
⎝ 2⎠ v2 =
m
1 3
a = . 5.000 F.λ
2 2 m =
a = 15.000 Å v2
10 . 8
5. e. 9,8 m = = 0,05 kg = 50 gram
Pembahasan: 402
Diketahui : l = 100 cm = 1 m 9. e. 60o
T = 2 sekon Pembahasan:
Ditanya : g = ...? Diketahui : Io = 100%
Jawab : I = 100% - 87,5%
4 π2 = 12,5%
T = 2π → g = Ditanya : θ = ...?
g T2
1
4(3,14)2 (1) Jawab : I = Io cos2 θ
= 2
22 I 1
39,43 = cos2 θ
= = 9,8 m/s2 Io 2
4
2θ = 2I
cos
Io
2 θ = 2 . 0,125
cos
cos θ = 0,5
θ = 60o
⎛ 12 . 10-6 18 . 10-6 ⎞
= 9 . 109 .(2 . 10-6 ) ⎜ +
⎝ (6 . 10-2 )2 (9 . 10-2 )2 ⎟⎠
⎛1 2 ⎞ ⎛5 ⎞
= 18 . 103 ⎜ 10-2 + . 10-2 ⎟ = 18 . 103 ⎜ . 10-2 ⎟ = 100 N ke arah kanan
⎝3 9 ⎠ ⎝ 9 ⎠
4. Hukum Coulomb menyatakan bahwa “Besarnya gaya tarik-menarik atau tolak-menolak antara
dua benda yang bermuatan listrik sebanding dengan muatan masing-masing benda dan
berbanding terbalik dengan kuadrat jarak antara kedua benda tersebut”.
3. Diketahui : r = 0,75 m
q = +10 μC = 10-5 C
k = 9 . 109 Nm2/C2
Ditanya : V = ...?
q 10-5
Jawab : V=k = 9 . 109 = 1,2 . 105 volt
r 0,75
4. Diketahui : q1 = 5 μC = 5 . 10-6 C
q2 = 8 μC = 8 . 10-6 C
r12 = 12 cm = 1,2 . 10-1 m
Ditanya : EP = ...?
q .q
Jawab : EP = k . 1 2
r12
(5 . 10-6 )(8 . 10-6 )
= (9 . 109 ) =3J
(1,2 . 10-1 )
5. Diketahui : q = 250 pC = 2,5 . 10-10 C
r = 1,5 cm = 1,5 . 10-2 m
Ditanya : VP = ...?
q (2,5 . 10-10 )
Jawab : VP = k . = (9 x 109 ) = 15 V
r (1,5 x 10-2 )
Kapasitor
Energi Kapasitor
Latihan Siswa
1. Kapasitor keping sejajar yaitu sebuah kapasitor yang terdiri dari dua buah keping konduktor
yang mempunyai luas yang sama dan dipasang secara sejajar.
2. Diketahui : C = 4 . 10-6 F W = 3,2 x 10-5 J
Ditanya : V = ...?
1
Jawab : W = C . V2
2
2 2W
V =
C
2W
V =
C
2 . 3,2 x 10-5
= = 4 Volt
4 x 10-6
I. ΔT = T - T0
1. e. 126.000 80 = T - 20
Pembahasan:
T = 80 + 20
Diketahui : m = 500 g = 0,5 kg
c = 4.200 J/kgK = 100o C
T1 = 20oC = 293 K 5. e. 4.000
T2 = 80oC = 353 K Pembahasan:
ΔT = (353 - 293) K = 60 K Diketahui : m = 2 kg = 2000 gram
Ditanya : Q = ...? c = 2 kal/goC
Jawab : Ditanya : C = ...?
Q = m . c . ΔT Jawab :
= 0,5 kg . 4.200 J/kgK . 60 K Q = m . c . ΔT
= 126.000 J Q
2. a. membeku Jika C = , maka berlaku:
ΔT
3. e. massa benda, jenis benda, dan kenaikan
suhu C = m . c = 2.000 g . 2 kal/go C
4. a. 100 = 4.000 kal/ o C
Pembahasan: 6. a. 24oR
Diketahui : m = 500 g = 0,5 kg Pembahasan:
T0 = 20oC ToC = 303 - 273 = 30oC
Q = 40 kkal 4
= 40 . 4,2 . 103 J T oR = . 30 = 24oR
5
= 1,68 . 105 J
c = 4.200 J/kgoC ⎛9 ⎞
ToF = ⎜ . 30 ⎟ + 32 = 86oF
Ditanya : T = ...? ⎝ 5 ⎠
Jawab : 7. c. 6,25
Q = m . c air . ΔT Pembahasan:
Q Diketahui:
ΔT =
m . c air Keadaan awal:
1,68 . 105 T1 = 7 + 273 = 280 K
= = 80o C V1 = 20 liter
0,5 . 4.200 P1 = 105 N/m
I. Jawab :
1. b. GGL induksi akan lebih besar jika magnet Ps
digerakkan lebih cepat. η = x 100%
Pp
2. e. 19,2
6
Pembahasan: 60% = x 100%
Diketahui : N = 240 lilitan t = 0,1 s Pp
Φ = 8 Wb 6
0,6 =
Ditanya : ε = ...? Pp
Jawab : 6
dΦ 8 Pp =
ε =N. = (240) . = 19.200 V 0,6
dt 0,1 Pp = 10 W
= 19,2 kV
7. e. 32
3. a. menggerakkan kawat dalam medan Pembahasan:
magnet sehingga memotong garis gaya Diketahui : ΔI = (2 - 10) A = -8A
magnet L = 0,4 H
4. c. 500 Δt = 0,1 detik
Pembahasan: Ditanya : ε = ...?
dB Jawab :
Diketahui : = 0,8 Wb/m2 - 0,2 Wb/m2
dt ΔI
ε = -L
= 0,6 Wb/m2 Δt
A = 500 cm2 = 5 . 10-2 m2 -0,4 . (-8)
ε = 15 V = = 32 V
0,1
Ditanya : N = ...?
8. a. sebanding dengan laju perubahan fluks
Jawab :
magnet
dB
ε =N.A. 9. b. magnet bergerak cepat, sehingga ia
dt berada sebentar di dalam kumparan
15 = N . 5 . 10-2 . 0,6 10. c. 80
15 Pembahasan:
N = = 500 lilitan
5 . 0,6 . 10-2 Diketahui : B = 0,05 T
5. e. 0,02 v = 4 m/s
Pembahasan: = 40 cm = 0,4 m
Diketahui : I = 0,5 A Ditanya : ε = ...?
v = 2.000 m/s Jawab :
q =2C ε =B. .v
a = 2 cm = 2 x 10-2 m = (0,05)(0,4)(4)
Ditanya : FL = ...? = 0,08 V = 80 mV
Jawab : 11. b. 0,023
⎛ μ0 . I ⎞ Pembahasan:
FL = ⎜ ⎟q . v
⎝ 2π . a ⎠ Diketahui : Vp = 110 V Is = 1,5 A
⎛ (4π x 10-7 )(0,5) ⎞ Vs = 10 V η = 60%
= ⎜ ⎟ (2)(2 x 103 ) Ditanya : Ip = ...?
⎜ (2π)(2 x 10-2 ) ⎟
⎝ ⎠ V .I
= 0,02 N Jawab : η = s s
Vp . Ip
6. b. 10
10 . 1,5
Diketahui : η = 60% Ps = 6 W 0,6 =
Ditanya : Pp = ...? 110 . Ip
1,5
Ip = = 0,023 A
66