PORTAL BERGOYANG
Maksud dari goyang ini adalah gerakan translasi Portal akan bergoyang bila batangnya tidak ditahan oleh
perletakan.
76
Untuk menyelesaikan portal bergoyang ini perlu tiga tahap.
a. Tahap I Portal tidak bergoyang
Untuk itu portal diberi pendel imajiner
P
4 5 6
q
q q q
q
1 2 3
q q q
A B
q q
P
4 5 6 P1
q
q q q q
= Pendel imajiner
q
P2 q
q
1 2 3
q
P3
q q q
q
A B
q q
77
Portal ini lengkap dengan beban luarnya dihitung untuk mendapatkan reaksi pendel imajinernya.
Dihitung, maksudnya : Cari momen primer akibat beban luar, faktor kekakuan, faktor distribusi dan didistribusi,
hasilnya MO. Lalu free body untuk mencari reaksi pendel imajiner.
Cari rekasi pendel imajiner P1.O , P2.O dan P3.O
(M45)O P
H41 H52 H63 P1.O
q
V56
V54 V56
H41 V54 H63
(M41)O H52
(M14)O
H14 H25 H36
q
V21
H14 H25 q H36 P2.O
H1A H3B
V23
V23
V21 H3B
H1A
(M1A)O
P3.O
(MA1)O MO
78
b. Tahap II portal geser pendel satu persatu
lalu dicari reaksi pendel imajinernya
∆ ∆ ∆
X3 X2 X1
q q q
X3 X2 X1
q q q
A B
Portalqini menerima beban momen primer akibat melengkungnya batang akibat q dari pergeseran pendel.
Momen primer di sini adalah X1, X2 dan X3 dihitung dalam perbandingan.
Distribusikan. Hasil dari distribusi (M1) ini kita dapatkan momen-momen ujung batang, lalu free body untuk
mendapatkan reaksi pendel imajinernya P1.1, P2.1 dan P3.1.
79
(M45)1
H41 H52 H63 P1.1
V56
V54 V56
H41 V54 H63
(M41)1 H52
(M14)1
H14 H25 H36
(M1A)1 P3.1
(MA1)1 M1
80
b.2 Geser Pendel 2
∆ ∆ ∆
X1
q
X2 X1
q q
X2 Dapat M2
q q
A B
Batangq yang lurus dan tetap lurus tidak ada momen primer. Momen primer pada
q batang yang melengkung
akibat pergeseran pendel. Momen primer itu adalah X1 dan X2 dihitung dalam perbandingan.
Distribusikan hasilkan momen-momen ujung batang (M2), lalu free body dan cari reaksi pendel
imajinernya P1.2, P2.2 dan P3.2.
(M45)2
H52
H41 H63 P1.2
q V56
V54 V56
V54 H63
H41
(M41)2 H52
(M14)2
H14 H25 H36
(MA1)2 M2
P1.2 = H41 + H52 + H63 ( )
P2.2 = H1A + H14 + H25 + H36 + H3B ( )
P3.2 = V54 + V56 + V21 + V23 ( )
∆
X3
X4
X3 X4
q
q
q q
∆
X1
X2
X1 X2
q
q
Dapat qM3 q
A q B
Momen q primer itu adalah X1 , X2 , X3 dan X4 dihitung dalam perbandingan. q X1 dan X3 bertanda positif.
Sedangkan X2 dan X4 bertanda negatif. Distribusikan dan menghasilkan momen-momen ujung batang
(M3). Lalu free body dan cari reaksi pendel imajinernya P1.3, P2.3 dan P3.3.
c. Tahap III
82
d. Cari momen akhir pada tiap-tiap ujung batangnya
M = MO + a . M 1 + b . M 2 + c . M 3
83
e. Free body akhir
M45 P M54 M56 M65
H41 H52 H63
q
V56
V45 V54 V56 V65
V14 V21 q
M12 M21 V36
H25 H36
H1A + H14 q H3B
V21 V23 M23 M32 V32
V12 q
V23
V12 V32
V14 V36
H3B
H1A
M1A M3B
MA1
HA1 HB3
VA VB
84
Untuk dasar kolom ada beda antara yang diteruskan ke kolom bawah atau pondasi dengan yang
tidak. Yang berkolom atau berpondasi maka cari gaya dibawah kolom sebelah atas lalu
dipindahkan ke atas kolom di bawahnya (lihat gaya V14 dan V36).
Untuk batang vertikal tanpa pondasi atau kolom di bawahnya dicari dari balok dipindahkan ke
kolom yang menggantungnya (lihat gaya V21 dan V23).
g. Kontrol P
MA1
HA1 HB2
VA VB
ΣV = 0
ΣH = 0
ΣM = 0
Kalau memenuhi ΣV = 0, ΣH = 0 dan ΣM = 0 maka perhitungan sudah benar, jadi hitungan boleh
lanjut. Reaksi perletakan sudah benar.
h. Reaksi perletakan
VA = ( ) VB = ( )
HA = ( ) HB = ( )
MA = ( )
85
i. Gambar bidang gaya dalam
Boleh langsung gambar atau disertai hitungan pada titik tertentu.
X
q 6 EI
X= .
L2
L EI
X
q
X
3EI
q X= .
L2
L EI
86
6.1 Contoh Soal 1
P=1000kg
q
1,5 EI
A = Jepit
q
B = Sendi
4m 2EI - Carilah reaksi perletakan
2EI
- Gambar bidang gaya dalam
q q q
A B
3m 3m
q q
Penyelesiaan :
Tahap I P
q
1 1,5 EI 2
q q q
4m 2 EI 2 EI
q q q
A B
q q
a. Kekauan / E1 b. Faktor distribusi
2
K 1 A 4 .2 Simpul 1 1A = = 0,67
= =2 2 +1
EI 4 1
K12 4.1,5 12 = = 0,33
= =1 2 +1
EI 6
1
K 2 B 3 .2
= = 1,5 . Simpul 2 21 = = 0,40
1 + 1,5
EI 4
1,5
2B = = 0,60
1 + 1,5
87
c. Momen Primer
MO12 P MO21
1 1
q M O 12 = PL = .1000 .6 = 750 kgm
8 8
1 1
3m 3m M O 21 = − PL = − .1000 .6 = −750 kgm
8 8
d. Distribusi ( kgm )
1 2
A1 1A 12 21 2B
μ 0,67 0,33 0,4 0,6
MO 0 0 750 -750 0
-251,25 -502,5 -247,5 300 450
150 -123.75
-50,25 -100,5 -49,5 49,5 74,25
24,75 -24,75
-8,29 -16,58 -8,17 9,90 14,85
4,95 -4,09
-1,66 -3,32 -1,63 1,64 2,45
P
H1A H2B PO
q
H1A H2B
- 622,9 541,55
- 311,45
88
1
H 1A = − ( − 622,9 − 311,45 ) = 233,58 kg
4
1
H 2B = − ( 541,55 ) = −135,3875 kg
4
P10 = H 1 A + H 2 B = 233,58 − 135,3875 = 98,20 kg ( )
Tahap 2
f. Lepas pendel
∆ ∆
X1 X2
q q
X1 6.2 EI 6.2
X1 = 2
. = 2 = 1000
L 4
q 3.2 EI 3.2
X2 = 2
. = 2 = 500
L 4
g. Distribusi ( kgm )
1 2
A1 1A 12 21 2B
μ 0,67 0,33 0,4 0,6
Mx 1000 1000 0 0 500
-335 -670 -330 -200 -300
-100 -165
33,5 67 33 66 99
33 16,5
-11 -22 -11 -6,6 -9,9
-3,3 -5,5
1,10 2,20 1,10 2,20 3,30
89
h. Cari reaksi pendel
H1A H2B
377,2 292,4
688,6
Tahap 3
j. Momen akhir
MA = -311,45 + (0,2892) . 688,6 = -112,307 kgm
M1A = -622,90 + (0,2892) . 377,2 = -513,814 kgm
M12 = 622,90 + (0,2892) . (-377,2) = 513,814 kgm
M21 = -541,55 + (0,2892) . (-292,4) = -626,112 kgm
M2B = 541,55 + (0,2892) . (292,4) = 626,112 kgm
90
k. Free body akhir
P =1000kg
513,814kgm -626,112kgm
H1A q H2B
V12 V21
H1A=156,530kg H2B=-156,528kg
- 513,814kgm 626,112kgm
4m
q MA =- 112,307 kgm
HB=156,528 kg
HA=-156,530 kg
VA=481,284 kg VB= 518,716 kg
3m 3m
ΣV = 0
VA + V B – P = 0
481,284 + 518,716 – 1000 = 0
0 = 0 Ok
ΣH = 0
HA + HB = 0
- 156,530 + 156,528 = 0
0,002 = 0 Ok
ΣMA = 0
( VB . 6 ) + ( HB . 0 ) – (P1 . 3) + MA = 0
(518,716 .6) + 0 – (1000 .3)-112,307 = 0
-0,011 = 0 Ok
n. Reaksi perletakan
Jadi reaksi perletakan
VA = 481,284 kg ( ) VB = 518,716 kg ( )
HA = -156,530 kg ( ) HB = 156,528 kg ( )
MA = -112,307 kgm ( )
92
o. Gaya dalam
BIDANG GAYA NORMAL
156,53
-
- -
N ( kg )
481,3 518,7
518,7
- +
Q ( kg )
156,5 156,5
93
BIDANG MOMEN
513,8 626,1
- -
513,8 626,1
- +
930,04
+
M ( kgm )
112,3
P=1000 kg
P= 600 kg
q
q 1,5 EI
A = Jepit
q
B = Sendi
4m 2EI - Carilah reaksi perletakan
2EI
- Gambar bidang gaya dalam
q q q
A B
3m 3m
q q
94
Penyelesiaan :
Tahap I
P =1000 kg
P= 600 kg
q
q 1 1,5 EI 2
q q q
4m 2 EI 2 EI
q q q
A B
q q
a. Kekakuan / E1 b. Faktir distribusi
2
K1A 4.2 Simpul 1 1A = = 0,67
= =2 2 +1
EI 4
1
K12 4.1,5 12 = = 0,33
= =1 2 +1
EI 6
K 2 B 3.2 1
= = 1,5 . Simpul 2 21 = = 0,40
EI 4 1 + 1,5
1,5
2B = = 0,60
1 + 1,5
c. Momen Primer
MO12 P MO21 1 1
M O 12 = PL = .1000 .6 = 750 kgm
8 8
q
1 1
M O 21 = − PL = − .1000 .6 = −750 kgm
3m 3m 8 8
95
d. Distribusi ( kgm )
1 2
A1 1A 12 21 2B
μ 0,67 0,33 0,4 0,6
MO 0 0 750 -750 0
-251,25 -502,5 -247,5 300 450
150 -123.75
-50,25 -100,5 -49,5 49,5 74,25
24,75 -24,75
-8,29 -16,58 -8,17 9,90 14,85
4,95 -4,09
-1,66 -3,32 -1,63 1,64 2,45
P = 1000kg
P= 600 kg H1A H2B PO
q
q
H1A H2B
- 311,45 kgm
( Mo )
96
1
H1A = (−622,9 − 311,45) = 233,5875 kg
4
1
H 2B = − (541,57 ) = −135,3875 kg
4
ΣH = 0 batang 1-2
PO = − P2 + H 1 A + H 2 B
= −600 + 233,5875 − 135,3875
= −501,8kg ()
Tahap 2
∆ ∆
X1 X2
q q
X1 6.2 EI 6.2
X1 = 2
. = 2 = 1000
L 4
q 3.2 EI 3.2
X2 = . = = 500
L2 42
97
g. Distribusi ( kgm )
1 2
A1 1A 12 21 2B
μ 0,67 0,33 0,4 0,6
MO 1000 1000 0 0 500
-335 -670 330 -200 -300
-100 -165
33,5 67 33 66 99
33 16,5
-11 -22 -11 -6,6 -9,9
-3,3 -5,5
1,10 2,20 1,10 2,20 3,30
H1A H2B
377,2 292,4
688,6
( M1 )
1
H1 A = − (688,6 + 37,2) = −266,45
4
1
H 2 B = − (292,4) = −73,10
4
P1.1 = H1 A + H 2 B = −266,45 − 73,10 = −339,55()
98
Tahap 3
j. Momen akhir
MA = -311,45 + (-14778) . 688,6 = -139,063 kgm
M1A = -622,90 + (-14778) . 377,2 = -1180,326 kgm
M12 = 622,90 + (-14778) . (-377,2) = 1180,326 kgm
M21 = -541,55 + (-14778) . (-292,4) = -109,441 kgm
M2B = 541,55 + (-14778) . (292,4) = 109,441 kgm
P1 =1000 kg
1180,326kgm -109,441kgm
P2 =600 kg H1A q H2B
q
V12= 678,53kg V21= 321,47kg
V12 V21
H1A=627,347kg H2B=-27,36kg
- 1180,326kgm 109,441kgm
- -1329,063 kgm
HA=-627,347kg HB=27,36kg
99
l. Gaya ujung batang
V12 =
1000 1
2
+ (1180 ,326 − 109,441) = 678,530 kg
6
()
V21 =
1000 1
2
− (1180 ,326 − 109,441) = 321,470 kg
6
()
VA = V12 = 678,530 kg ()
VB = V21 = 321,470 kg ()
m. Periksa
P1 =1000 kg
P2 =600 kg q
q
4m
q MA =- 1329,063 kgm
HB=27,36 kg
HA=-627,347 kg
VA=678,53 kg VB= 321,47 kg
3m 3m
ΣV = 0
VA + V B – P1 = 0
678,347 + 321,47 – 1000 = 0
0 = 0 Ok
100
ΣH = 0
HA + HB + P2 = 0
- 627,347 + 27,36 + 600 = 0
0,013 = 0 Ok
ΣMA = 0
( VB . 6 ) + ( HB . 0 ) – (P1 . 3) + P2.4 + MA = 0
(321,47 .6) + 0 – (1000 . 3 ) + ( 600 . 4 ) -1329,063 = 0
- 0,243 = 0 Ok
n. Reaksi perletakan
Jadi reaksi perletakan
VA = 678,530 kg ( ) VB = 321,47 kg ( )
HA = -627,347 kg ( ) HB = 27,36 kg ( )
MA = -1329,063 kgm ( )
o. Gaya dalam
BIDANG GAYA NORMAL
27,36
-
- -
N ( kg )
678,5 321,47
101
BIDANG GAYA LINTANG
678,53
-
321,47
- +
Q ( kg )
627,347 27,36
BIDANG MOMEN
1180,32
109,44
- -
1180,32 109,44
- +
+
855,26
1329,06
M ( kgm )
102
6.3 Contoh Soal 3
P1 =1000 kg
P2 = 600 kg
q
q 1,5 EI
A = Jepit
q
B = Jepit
4m 2EI - Carilah reaksi perletakan
2EI
- Gambar bidang gaya dalam
q q q
A B
3m 3m
q q
Penyelesiaan :
Tahap I
P1 =1000 kg
P2 = 600 kg
q
q 1 1,5 EI 2
q q q
4m 2 EI 2 EI
q q q
CLsim
A q
3m 3m B
q q
103
c. Momen Primer
MO12 P1 MO21 1 1
M O 12 = PL = .1000 .6 = 750 kgm
8 8
q
1 1
M O 21 = − PL = − .1000 .6 = −750 kgm
3m 3m 8 8
Momen primer hanya M12 dan M21. Gaya P2 tidak menyebabkan momen primer. M12 dan M21 adalah
simetris. Konstruksi juga simetris, maka dapat ditarik garis simetris memotong batang 1-2.
d. Distribusi ( kgm )
1
A1 1A 12
μ 0,8 0,2
MO 0 0 750
- 300 - 600 -150
P1=1000kg
600kgm - 600kgm
P2= 600 kg PO
q
q H1A=225kg H2B = -225 kg
H1A H2B
( Mo )
104
1
H1 A = − (−600 − 300 ) = 225 kg
4
1
H 2 B = − (−600 − 300 ) = −225 kg
4
ΣH = 0 batang 1-2
PO = − P2 + H 1 A + H 2 B
= −600 + 225 − 225
= −600 kg ( )
Dapat langsung saja PO = - 600 kg karena konstruksi simestri dan beban simestris.
Karena simestris H1A = - H2B
Tahap 2
f. Lepas pendel
∆
CL asim
∆
q
X X
q q
6.2 EI 6.2
X= 2
. = 2 = 1000
X X L 4
q q
Momen primer sama besar sama arah dan konstruksi simestris maka dapat ditarik garis antisimestris.
105
g. Kekakuan / E1 h. Faktor distribusi
2
K1A 4.2 Simpul 1 1A = = 0,57
= =2 1,5 + 2
EI 4
1,5
K12 6.1,5 12 = = 0,43
= = 1,5 1,5 + 2
EI 6
i. Distribusi
1
A1 1A 12
μ 0,57 0,43
MX 1000 1000 0
-285 -570 -430
-430 -430
H1A H2B P1.1
H1A H2B
430 430
715 715
( M1 )
1
P1 = − (430 + 715 + 430 + 715) = −572,5()
4
106
Tahap 3
l. Momen akhir
MA1 = -300 + (-1,05) . 715 = -1050,75 kgm
M1A = -600 + (-1,05) . 430 = -1051,50 kgm
M12 = 600 + (-1,05) . (-430) = 1051,50 kgm
M21 = -600 + (-1,05). (-430) = - 148,50 kgm
M2B = 600 + (-1,05). 430 = 148,50 kgm
MB2 = 300 + (-1,05) . 715 = - 450,75 kgm
P1 =1000 kg
1051,5 kgm -148,5 kgm
P2 =600 kg H1A q H2B
q
V12= 650,5 kg V21= 349,5 kg
V12 V21
H1A=525,5 kg H2B=75,56 kg
107
n. Gaya ujung batang
o. Periksa
P1 =1000 kg
P2 =600 kg q
q
4m
HB2= -75,56kg
HA1=-525,56 kg
VA1=650,5 kg VB2= 349,5 kg
kg
3m 3m
ΣV = 0
VA1 + VB2 – P1 = 0
650,5 + 349,5 – 1000 = 0
0 = 0 Ok
108
ΣH = 0
HA1 + HB2 + P2 = 0
- 525,56 - 75,56 + 600 = 0
1,12 = 0 Ok
ΣMA = 0
( VB . 6 ) + ( HB . 0 ) – (P1 . 3) + P2.4 + MA + MB = 0
(349,5 .6) + 0 – (1000 . 3 ) + ( 600 . 4 ) -1050,75 - 450,75 = 0
- 4,5 = 0 Ok
p. Reaksi perletakan
Jadi reaksi perletakan
VA = 650,5 kg ( ) VB = 349,5 kg ( )
HA = -525,56 kg ( ) HB = -75,56 kg ( )
MA = -1050,75 kgm ( ) Mb = -450,75 kgm ( )
q. Gaya dalam
BIDANG GAYA NORMAL
+
75,56
- -
N ( kg )
650,5
349,5
109
BIDANG GAYA LINTANG
650,5
-
349,5
- -
Q ( kg )
525,56 75,56
BIDANG MOMEN
1051,5
148,5
- -
1051,5 148,5
- +
900 +
1050,75 450,75
M ( kgm )
110
6.4 Contoh Soal 4
q2 = 48 kN/m’
F2= 200 kN
q
q 3,75 EI
A = Jepit
3 EI q
4m 3 EI B = Jepit
q1 = 120 kN/m’
q q - Carilah reaksi perletakan ?
q F1= 300 kN
q - Gambar bidang gaya dalam ?
q 5 EI
4m 3 EI q 3 EI
q q q
A B
5m
q
q
Penyelesiaan :
Tahap I
CL sim
q2
F2 q P1
q
q 3 3,75 EI 4
q q
3 EI 3 EI
q q
q1
q q P2
F1
q
q 1 5 EI 2
q
3 EI q 3 EI
q q
q q
A B
q
q
111
Konstruksi simestris. Beban P1 dan P2 tidak menyebabkan momen primer. Momen primer akibat q 1 dan q2
adalah simestris juga, maka portal ini simetris. Dapat ditarik garis simetris memotong batang 1-2 dan 3-4.
Kekakuan 3
a. b. Simpul 1 1A = = 0,375
EI 3+3+ 2
K A1 4.3 2
= =3 12 = = 0,25
EI 4 8
K13 4.3 3
= =3 13 = = 0,375
EI 4 8
K12 2.5
= Ksim = =2 . Simpul 3
EI 5 3
K 34 2.3,75 31 = = 0,667
= = 1,5 4,5
EI 5
1,5
34 = = 0,333
4,5
c. Momen Primer
q2 = 48 kN/m’
q 1 1
MO34 MO43 M O 34 = (q.L2 ) = .(48.5 2 ) = 100 kNm
12 12
1 1
M O 43 = − (q.L2 ) = − .(48.5 2 ) = −100 kNm
5m 12 12
q1 = 120 kN/m’
q
MO12 MO21 M O 12 =
1 1
(q.L2 ) = .(120 .5 2 ) = 250 kNm
12 12
1 1
5m M O 21 = − (q.L2 ) = − .(120 .5 2 ) = −250 kNm
12 12
112
d. Distribusi ( kgm )
1 3
A1 1A 12 13 31 34
μ 0,375 0,25 0,375 0,667 0,333
MO 0 0 250 0 0 100
-46,875 -93,75 -62,5 -93,75 -66,7 -33,3
-33,35 -46,825
6,253 12,516 -8,338 12,516 31,266 15,609
15,633 6,253
-2,931 -5,862 -3,908 -5,862 -4,171 -2,082
2,086 -2,931
0,391 -0,782 0,522 0,782 1,955 0,976
P 1 .O = F2 = 200 kN ( )
P 2 .O = F1 = 300 kN ( )
Tahap 2
f. Geser pendel 1
∆ ∆
X1 X2
q q
X1 X2
q q
6.3EI 6.3
X1 = X 2 2
. = 2 = 80
L 4
114
g. K / EI
Momen primer akibat goyangan bersifat antisimestris ( sama besar sama arah ) konstruksi simetris, maka
dapat ditarik garis anti simestri
CL asim
3 q 4
q q
1 2
q
q
A B
q
h. Kekakuan q
EI 3
4,5
K A1 4.3
= =3 q
EI 4 q
3
K13 4.3
= =3
EI 4 q
K12 6 .5 1
= Ksim = =6
EI 5 6
K 34 6.3,75 q
= = 4,5 3 q
EI 5
q
i. Faktor Distribusi
3
Simpul 1 1A = = 0,25
3+3+ 6
6
12 = = 0,5
12
3
13 = = 0,25
12
115
3
Simpul 3 31 = = 0,4
7,5
4,5
34 = = 0,6
7,5
j. Distribusi
1 3
A1 1A 12 13 31 34
μ 0,25 0,5 0,25 0,4 0,6
MX 0 0 0 80 80 0
-10 -20 -40 -20 -32 -48
-16 -10
2 4 8 4 4 6
2 2
-0,25 -0,5 -1 -0,5 -0,8 -1,2
116
k. Cari reaksi pendel
43,2 - 43,2
H31 H42 P1.1
H31 H42
43,2 43,2
49,5
49,5
H13 H24
-33 - 33
H13 H1A H24 H2B P1.2
H1A H2B
-16,5 -16,5
- 8,25 -8,25
M1
1
P11 = − (43,2 x 2 + 49,5 x 2) = −46,35()
4
1 1
P2.1 = − (−16,5 x 2 − 8,25 x 2) + (43,2 x 2 + 49,5 x 2) = 58,725()
4 4
117
m. Geser Pendel 2
∆ ∆
6.3EI 6.3
X = 2
. = 2 = 80
L 4
X X
q q
X X
q q
n. Distribusi
1 3
A1 1A 12 13 31 34
μ 0,25 0,5 0,25 0,4 0,6
MX 80 08 0 0 0 0
-10 -20 -40 -20 0 0
0 -10
0 0 0 -4 -6
2 0
-0,25 -0,5 -1 -0,5 0 0
118
o. Cari reaksi Pendel
6 6
H31 H42 P1.2
H31 H42
-6 -6
-18,5
- 18,5
H13 H24
-41 - 41
H13 H1A H24 H2B P2.2
H1A H2B
59,5 59,5
69,75 69,75
M2
r. Momen akhir
MA = - 43,162 + 6,6978. (-8,25) + 9,0187 . (69,75) = 530,635 kNm
M1A = - 86,324 + 6,6978. (-16,5) + 9,0187 . (59,5) = 339,775 kNm
M13 = - 106,127 + 6,6978. (49,5) + 9,0187 . (-18,5) = 58,568 kNm
M12 = 192,452 + 6,6978. (-33) + 9,0187 . (-41) = -398,342 kNm
120
s. Free body akhir
q2=48 kN/m
F2 = 200 kN H31 H42= - 146,8145kN
q
H31=-53,1495
-316,436 kNm
V34=25,907 kN -154,030 kNm V43= 214,093 kN
V34 V43
H31=-53,1495 kN H42=-146,8145 kN
H13=53,1495 kN H24=146,814 kN
V13= 25,907 kN
V24= 214,903 kN
q1 =120 kN/m
F1 = 300 Kn H13+H1A H2B+H24 = -135,5315 kN
q
H1A=-164,453 kN
V1A= 63,682 kN -398,342 kNm - 783,246 kNm V2B=536,318 kN
V13 + V12 V24 + V21
H1A=-217,6025 kN H2B=-282,3455 kN
VA1= 89,589 kN
VB2= 750,411 kN
121
t. Kontrol / Periksa
q2 = 48 kN/m’
F2= 200 kN
q
q
4m
q1 = 120 kN/m’
q F1= 300 kN
q
q
4m
MA= 530,635 kNm MB= 616,959 kNm
q
HA1=217,6025 kN HB2=282,3455 kN
VA1= 89,589 kN VB2= 750,411 kN
5m
ΣV = 0
VA + VB – (q1 .5) – (q2 . 5) = 0
89,589 + 750,411 – (120 . 5) - (48 . 5) = 0
0 = 0 Ok
ΣH = 0
HA + HB + F1 – F2 = 0
217,6025 + 282,3455 - 300 - 200 = 0
0,052 = 0 Ok
ΣMA = 0
( VB . 5 ) + ( HB . 0 ) – (F1 . 4) - (F2 . 8) - (q1 . 5 . 2,5) - (q2 . 5 . 2,5) + MA + MB = 0
(750,4115 .5) + 0 – (300 . 4 ) - ( 200 . 8 ) - (120.5.2,5) – (48.5.2,5) + 530,635 +616,959 = 0
-300,4 – 200,8 = 0
- 0,351 = 0 Ok
122
u. Reaksi perletakan
Jadi reaksi perletakan
VA = 89,589 kN ( ) VB = 750,411 kN ( )
HA = 217,6025 kN ( ) HB = 282,3455 kN ( )
MA = 530,635 kNm ( ) MB = 616,959 kNm ( )
v. Gaya dalam
BIDANG GAYA NORMAL
146,8145
-
25,907
214,093
- -
135,531
- -
N ( kN )
89,589 750,411
123
BIDANG GAYA LINTANG
25,907
+ 146,8145
53,1495
X=0,54 m -
214,093
+ +
63,682
+
X=0,53 m
-
+
536,318
Q ( kN)
217,6025 282,3455
3,913 m
124
BIDANG MOMEN 316,436
X =0,54m
154,03 - 316,436
+
+ +
154,03
161,02
783,246
-
X=0,53 m
- -
339,775 512,423
58,568
270,822
+ +
348,342 +
415,239
M ( kNm ) -
-
530,635 616,423
Diketahui :
q1 = 48 kN/m’
q
3,75 EI
2m
F = 40 kN A = Jepit
3 EI q
q 3 EI B = Jepit
q q2 = 48 kN/m’
2m - Momen Akhir ?
q q
q - Carilah reaksi perletakan ?
q 5 EI
- Gambar bidang gaya dalam ?
4m 3 EI q 3 EI
q3 = 12 kN/m’
q q q
q
A B
5m
q 125
q
Penyelesiaan :
Tahap 1
q1
P1
q
3 3,75 EI 4
F 33 EI q q
EI 3 EI
q q
q qq q2
q P2
q
1 2
5 EI q
q q
q3 3q EI 3 EI
q A q qB
3
a. Kekakuan b. Simpul 1 1A = = 0,3
q 3+3+ 4
EI
q 4
K A1 4.3 12 = = 0,4
= =3 10
EI 4
3
K13 4.3 13 = = 0,3
= =3 10
EI 4
.
K12 4 .5 3
= Ksim = =4 Simpul 3 31 = = 0,5
EI 5 3+3
K 34 4.3,75 3
= =3 34 = = 0,5
EI 5 6
K B 2 4. 3
= =3 3
EI 4 Simpul 2 21 = = 0,4
3+3+ 4
K 42 4.3
= =3 3
EI 4 2 B = = 0,3
10
3
24 = = 0,3
10
3
Simpul 4 42 = = 0,5
3+3
3
43 = = 0,5
6
126
c. Momen Primer
q1 = 48 kN/m’
q 1 1
MO34 MO43 M O 34 = (q.L2 ) = .(48.52 ) = 100 kNm
12 12
1 1
M O 43 = − (q.L2 ) = − .(48.52 ) = −100 kNm
5m 12 12
q
q22 == 48
48 kN/m’
kN/m’
q
q
MO12 MO21 M O 12 =
1 1
(q.L2 ) = .(48.52 ) = 100 kNm
12 12
1 1
5m M O 21 = − (q.L2 ) = − .(48.52 ) = −100 kNm
12 12
F = 40kN
MO13 MO31
q 1 1
M O 13 = ( P.L) = .(40.4) = 20 kNm
8 8
2m 2m 1 1
M O 31 = − ( P.L) = .(40.4) = −20 kNm
8 12
q3 = 12 kN/m’
q
MOA1 MO1A M O A1 =
1 1
(q.L2 ) = .(12.4 2 ) = 16 kNm
12 12
1 1
4m M O 1A = − (q.L2 ) = − .(12.4 2 ) = −16 kNm
12 12
127
d. Distribusi ( kgm )
1 2 3 4 A1 B2
1A 13 12 21 2B 24 31 34 43 42
μ 0,3 0,3 0,4 0,4 0,3 0,3 0,5 0,5 0,5 0,5
MO -16 20 100 -100 0 0 -20 100 -100 0 16
-31,2 -31,2 -41,6 40 30 30 -40 -40 50 50 -15,6 15
-20 20 -20,8 25 -15,6 25 -20 15
0 0 0 -1,68 -1,26 -1,26 -4,7 -4,7 2,5 2,5 0 -0,63
MO -47,2 -31,2 78,4 -82,48 28,74 53,74 -80,3 80,3 -67,5 67,5 0,4 14,37
80,3 q1 -67,5
47,875 kN -30,31 kN P1.0
q
47,875kN -30,31 kN
- 7,875 kN 30,31 kN
78,4kNm q2 -82,48kNm
- 7,875 30,31 P2.0
q
35,7 kn -10,7775
35,7 kN -10,7775 kN
q3
q
0,4 kNm 14,37 kNm
Mo
128
P1.O = 47,875 + (-30,1 ) = 17,565 kN ( )
P2.O = 35,7 – 7,875 + 30,31 – 10,7775 = 47,3575 kN ( )
Tahap 2
f. Geser pendel 1
∆ ∆
X1 X2
q q
X1 X2
q q
6.3EI 6.3
X1 = X 2 2
. = 2 = 80
L 4
A B
3 q 4
q q
1 2
q
q 129
A B
q
q
h. Kekakuan
4,5
EI
K A1 4.3 q
= =3 3
EI 4
K13 4.3 q
= =3
EI 4
K12 6 .5 6
= K asim = =6
EI 5
K 34 6.3,75 3 q
= = 4,5 = K asim
EI 5
q
i. Faktor Distribusi
3
Simpul 1 1A = = 0,25
3+3+ 6
6
12 = = 0,5
12
3
13 = = 0,25
12
3
Simpul 3 31 = = 0,4
7,5
4,5
34 = = 0,6
7,5
j. Distribusi ( kNm )
1 3
A1 1A 12 13 31 34
μ 0,25 0,5 0,25 0,4 0,6
MX 0 0 0 80 80 0
-10 -20 -40 -20 -32 -48
-16 -10
2 4 8 4 4 6
130
k. Cari reaksi pendel
--42 --42
H31 H42 P1.1
H31 H42
42 42
48
48
H13 H24
-32 -32
H13 H1A H24 H2B P1.2
H1A H2B
-16 -16
-8 -8
M1
l. Cari Gaya pendel
1
P11 = − (42 x 2 + 48 x 2) = −45()
4
1 1
P2.1 = − (−16 x 2 − 8 x 2) + (42 x 2 + 48 x 2) = 57()
4 4
131
m. Geser Pendel 2
CL asim
∆ ∆
q
3 4
q q 6.3EI 6.3
X = 2
. = 2 = 80
L 4
1 2
X X
q
q q q
X X
q q
A B
q
Kekakuan dan faktor distribusi dipakai sama seperti geser pendel 1
q
n. Distribusi
1 3
A1 1A 12 13 31 34
μ 0,25 0,5 0,25 0,4 0,6
MX 80 80 0 0 0 0
-10 -20 -40 -20 0 0
0 -10
0 0 0 4 6
M2 70 60 -40 -20 -6 6
132
o. Cari reaksi Pendel
6 6
H31 H42 P1.2
H31 H42
-6 -6
-20
- 20
H13 -40 - 40 H24
60 60
70 70
M2
133
1 x 78 1370,07 – 3510a + 1014b =0
2 x 13 615,6475+ 741a + 1014b =0 +
1985,7175 – 2769a =0
a = 0,717
134
s. Free body akhir
q1=48kN/m
H31=39,094kN q H42=-39,091kN
56,972kNm -90,829kNm
V34=113,229kN V43= 126,771kN
V34 V43
H31=39,094 kN H42=-39,091kN
H13=0,906kN H24=39,091kN
q3 = 12 kN/m
HA1=44,7555kN HB2=43,2555kN
VA1= 205,139kN
VB2= 274,861kN
135
t. Kontrol/ Periksa
q1 = 48 kN/m’
q
2 m F = 40 kN
q q
2m q2 = 48 kN/m’
q q
q3 = 12 kN/m’
4m
MA=q 73,834 kNm MB= 87,834 kNm
q
HA1=44,7555 kN HB2=43,2555 kN
VA1= 205,139 kN VB2= 274,861 kN
5m
ΣV = 0
VA + VB – (q1 .5) – (q2 . 5) = 0
205,139 + 274,861 – (48 . 5) - (48 . 5) = 0
0 = 0 Ok
ΣH = 0
HA + HB - F – (q2 . 4) = 0
44,7555 + 43,2555 – 40 – (12.4) = 0
0,011 = 0 Ok
ΣMA = 0
( VB . 5 ) + ( HB . 0 ) + MA + MB – (q1 . 5 . 5/2) - (q2 . 5 . 5/2) - (q3 . 4 . 4/2) - (F . 6) = 0
(274,861 .5) + 0 + 87,834 + 73,834 – (48.5.5/2) - (48.5.5/2) - (12.4.4/2) – (40.6) = 0
- 0,027 = 0 Ok
u. Reaksi perletakan
Jadi reaksi perletakan
VA = 205,139 kN ( ) VB = 274,861 kN ( )
HA = 44,7555 kN ( ) HB = 43,2555 kN ( )
MA = 73,834 kNm ( ) MB = 87,834 kNm ( )
136
v. Gaya dalam
BIDANG GAYA NORMAL
39,094
113,229 -
Kn
126,771
- -
4,15
-
- -
N ( KN )
205,139 274,861
Batang A - 1
H A1 44,82
y = = = 3,735 m dari A
q 12
1
M Max = H A1 . y − q . y 2 − M A1
2
1
= 44,822 . (3,735) − .12 .(3,735) 2 − 73,834
2
= 9,874 kNm
137
BIDANG GAYA LINTANG
X=2,360 m
113,229
+
39,1125
-
-
126,771
39,094 +
91,91
+
+
0,906
3,2445 -
X=1,915 m
Y=3,735 m
148,090
+
+
Q ( kN )
44,7555 43,2555
138
BIDANG MOMEN
X = 2,36 m 90,829
56,972
56,972 - - 90,829
-
+ +
76,578 150,664
21,216
+
-
10,216 -
- 19,404 85,188
9,188
66,16
9,874 + +
+
77,778
Y=3,735 m
X = 1,915 m
- -
73,834 86,834
M ( kNm )
139