BAB 3 : RAJA BERPERLEMBAGAAN &
pemerintahan beraja di Tanah Melayu semasa
DEMOKRASI BERPARLIMEN
3.1 LATAR BELAKANG PEMERINTAHAN
BERAJA DAN DEMOKRASI BERPARLIMEN
Terangkan/ Jelaskan/ Huraikan latar belakang
pemerintahan beraja di Malaysia.
PEMERINTAHAN BERAJA KESULTANAN
MELAYU MELAKA
• Pemerintahan beraja bermula pada zaman
Kesultanan Melayu Melaka.
• Raja berkuasa mutlak dan berwibawa.
• Baginda menguasai semua kuasa
pemerintahan termasuk kuasa pentadbiran,
perundangan dan kehakiman
• Hukum Kanun Melaka dan Undang-Undang
Laut Melaka membuktikan kehidupan
bernegara dan ciri sistem berperlembagaan
• Pemerintahan kesultanan ini diperkukuh
dengan konsep Islam.
• Konsep ini sekaligus menjadikan raja sebagai
ketua agama Islam
• Bertanggungjawab mempertahankan adat
dan struktur dalam masyarakat Melayu
Terangkan/ Jelaskan/ Huraikan latar belakang
pemerintahan beraja di Tanah Melayu sebelum
perang dunia kedua.
• Semasa British pemerintahan beraja menjadi
penghalang British melakukan penjajahan di
negeri Melayu.
• British memperkenalkan Sistem Residen di
NNMB dan Sistem Penasihat di NNMTB
• Raja-raja Melayu memerintah dengan campur
tangan British dalam pentadbiran tempatan
• Dimeterai melalui perjanjian atau surat
perisytiharan daripada Raja-raja Melayu.
• Bagi NNMB British hanya mengambil alih
pentadbiran pada peringkat pembesar negeri.
• Raja-raja Melayu kekal sebagai pemerintah
berdaulat walaupun dikehendaki menerima
nasihat daripada pegawai British yang dilantik
sebagai Residen
• Bagi NNMTB kedudukan raja yang
memerintah adalah lebih kukuh.
• British menempatkan Penasihat British
namun pentadbiran negeri tetap dilaksanakan
oleh pembesar yang dilantik oleh raja
CIKGU SHANTINA & CIKGU KHAIROL FAIZAL - JOM NAK LULUS SEJARAH T5 SPM 2021
12
Terangkan/ Jelaskan/ Huraikan latar belakang
pendudukan Jepun.
• Raja-raja Melayu diiktiraf sebagai ketua
dalam hal ehwal agama Islam
• Raja-Raja Melayu juga memperoleh
pendapatan seperti sebelum Perang Dunia
Kedua
• Pengiktirafan tersebut diisytiharkan semasa
persidangan Raja-raja Tanah Melayu dan
Sumatera dengan pemerintah tentera Jepun di
Singapura pada bulan Januari 1943
• Kedudukan Raja-raja Melayu diletakkan di
bawah pengawasan Gabenor Jepun di Tanah
Melayu
Terangkan/ Jelaskan/ Huraikan latar belakang
pemerintahan beraja di Tanah Melayu selepas
perang dunia kedua.
• Raja-raja Melayu kehilangan kuasa sebagai
pemerintah negeri kerana kuasa pemerintahan
diambil oleh Raja England setelah pengenalan
MU 1946.
• British memerintah MU secara langsung
melalui Gabenor yang dilantik oleh kerajaan
British
• Kesepakatan Raja-raja Melayu menentang
MU dengan sokongan orang Melayu
• British menggantikan MU dengan PTM 1948
• Undang-undang Tubuh digubal oleh Raja-
raja Melayu bagi negeri masing-masing
• Diguna pakai sehingga hari ini mengangkat
Raja-raja Melayu sebagai raja
Berperlembagaan
Terangkan/ Jelaskan/ Huraikan sistem Raja
Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen
• Kemerdekaan Tanah Melayu pada tahun 1957
diperoleh melalui rundingan dan persetujuan
Raja-raja Melayu
• Pemerintahan beraja diteruskan dalam
Perlembagaan Persekutuan dan beberapa
pindaan dibuat supaya sesuai dengan konsep
demokrasi
• Ciri Raja Berperlembagaan dan Demokrasi
Berparlimen dalam Perlembagaan
Persekutuan mengiktiraf raja sebagai
pemerintah tertinggi negara
• Rakyat diberi hak memilih wakil mereka
melalui pilihan raya untuk membentuk
kerajaan
3.2 SEJARAH DAN KEDUDUKAN INSTITUSI
RAJA-RAJA
Galurkan/Jelaskan/Huraikan/Kronologikan
sejarah dan kedudukan institusi raja-raja
• Majlis Raja-Raja yang bermula dengan
pembentukan Durbar
• Durbar merupakan sebahagian daripada
institusi Raja Berperlembagaan di negara kita.
• Majlis Raja-Raja mempunyai kedudukan dan
peranan dalam pemerintahan negara
berdasarkan Perlembagaan Persekutuan.
• Durbar bermaksud perjumpaan atau
persidangan umum yang diadakan oleh Raja
Melayu dengan British
• Keahlian Durbar dipengerusikan oleh
Pesuruhjaya Tinggi British
• Raja-raja Melayu (Perak, Selangor, Negeri
Sembilan dan Pahang)
• Bertujuan untuk membincangkan hal ehwal
pentadbiran Kerajaan Persekutuan dengan
pihak British
Terangkan /Jelaskan/Huraikan peranan Majlis
Raja-Raja Selepas Merdeka.
• Selepas kemerdekaan Majlis Raja-Raja
dikekalkan namun keanggotaannya
mengalami perubahan
• Yang di-Pertuan Negeri Pulau Pinang dan
Melaka turut menjadi ahli Majlis Raja-Raja
• Selepas Persekutuan Malaysia 1963 Yang di-
Pertuan Negeri Sarawak dan Sabah turut
menjadi ahli Majlis Raja-Raja
• Yang di-Pertuan Negeri tidak turut serta
dalam mesyuarat khas melibatkan institusi
beraja
• seperti pemilihan Yang di-Pertuan Agong
dan Timbalan Yang di-Pertuan Agong
Terangkan/Jelaskan/Huraikan fungsi serta
peranan Majlis Raja-Raja Melayu
• Memilih Yang di-Pertuan Agong dan Timbalan
Yang di-Pertuan Agong
• Bersetuju atau tidak bersetuju sebarang
undang-undang yang memerlukan persetujuan
Majlis Raja-Raja
• Memberikan nasihat berkaitan dengan
pelantikan jawatan tertentu
• Menjadi rujukan dalam perubahan dasar
berhubung dengan kedudukan istimewa orang
CIKGU SHANTINA & CIKGU KHAIROL FAIZAL - JOM NAK LULUS SEJARAH T5 SPM 2021
13
Melayu, bumiputera di Sarawak dan Sabah
dan kepentingan sah kaum lain
• Menjadi Lembaga Pengampunan bagi kes-
kes tertentu
• Memperkenankan perubahan
persempadanan negeri setelah mendapat
perkenan raja negeri berkenaan
• Memperkenankan pindaan perlembagaan
bagi perkara-perkara tertentu
3.3 YANG DI-PERTUAN AGONG DAN RAJA
DALAM PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN
Terangkan/Jelaskan/Huraikan peranan dan
kuasa Yang di-Pertuan Agong dalam bidang
eksekutif.
• Bertindak mengikut Nasihat Jemaah Menteri
• Melantik seorang Ahli Dewan Rakyat
• Melantik Menteri-menteri, timbalan Menteri
daripada Ahli Dewan rakyat atau Dewan
Negara
• Melantik Peguam Negara, Panglima Angkatan
Tentera dan Ketua Audit Negara
• Melantik ahli Suruhanjaya Pilihan Raya, Ahli
Suruhanjaya Pos dan sejumlah ahli dalam
Majlis Angkatan Tentera
• Merupakan pemerintah tertinggi seluruh
Angkatan Tentera Malaysia
• Baginda dibantu oleh Majlis Angkatan Tentera
• Melantik diplomat ke luar negara
• Menerima menghadap diplomat asing
sebelum mereka mula menjalankan tugas di
Malaysia
Terangkan/Jelaskan/Huraikan peranan dan
kuasa Yang di-Pertuan Agong dalam bidang
perundagan.
• Memperkenankan sesuatu Rang Undang-
Undang
• Mempunyai kuasa memanggil Parlimen
Bersidang
• Berkuasa memberhentikan dan
membubarkan Parlimen
• Merupakan Ketua Agama Islam di negeri
Baginda sendiri, Wilayah Persekutuan,
Melaka, Pulau Pinang, Sarawak dan Sabah
• Ketua agama Islam di negeri-negeri lain ialah
sultan atau raja yang memerintah di negeri
masing-masing
• Bertanggungjawab menjaga serta melindungi • Kempen pilihan raya membolehkan rakyat
kedudukan istimewa orang Melayu dan mengenal calon dan memahami manifesto
bumiputera di Sarawak dan Sabah parti yang bertanding
• Bertanggungjawab melindungi kepentingan • Rakyat menyemak nama pada daftar pemilih
sah kaum lain di Malaysia sebelum mengundi
• Dibuat setelah baginda memastikan • Undian dilakukan dengan menggunakan
kebenaran wujudnya keadaan yang prosedur yang telus dan sistematik
mengancam keselamatan awam dan ekonomi • Undi adalah rahsia dan merupakan bukti
negara keabsahan kerajaan yang dipilih rakyat

Terangkan/Jelaskan/Huraikan peranan dan

kuasa Yang di-Pertuan Agong dalam bidang KEBEBASAN ASASI BERDASARKAN
PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN
kehakiman.
• Kebebasan bersuara termasuk kebebasan
• Yang di-Pertuan Agong melantik hakim media yang dikawal oleh akta Hasutan 1948
Mahkamah Atasan atas nasihat Perdana serta Akta Mesin Cetak dan Penerbitan 1984
Menteri setelah dipertimbangkan oleh
• Tiada seseorang pun boleh diambil nyawanya
Suruhanjaya Pelantikan dan berunding dengan
atau dilucutkan kebebasan dirinya kecuali
Majlis Raja-Raja
mengikut undang-undang
• Ketua hakim Atasan terdiri daripada Ketua
• Islam ialah agama Persekutuan. Penganut
Hakim Negara, Presiden Mahkamah Rayuan,
agama lain boleh mengamalkan agama
Hakim Besar Mahkamah Tinggi Malaya, Hakim
masing-masing
Besar Mahkamah Tinggi Sarawak dan Sabah,
• Tidak boleh ada diskriminasi terhadap
Hakim Mahkamah Persekutuan, Hakim
warganegara atas alasan agama, ras,
Mahkamah Rayuan dan Hakim Mahkamah
keturunan atau tempat lahir
Tinggi
• Setiap warganegara berhak kepada
• Dalam hal jenayah di Wilayah Persekutuan
kebebasan bersuara, berhimpun secara
seseorang yang sudah dihukum boleh
aman dan membentuk persatuan
memohon keampunan daripada Yang di-
Pertuan Agong
PENGASINGAN KUASA DAN PEMERINTAHAN
• Bertindak atas nasihat Lembaga
Pengampunan • Kuasa pemerintahan dinegara kita
• Berkuasa mengampunkan, menangguhkan dibahagikan kepada tiga badan
dan meringankan hukuman yang dijatuhkan • Badan Perundangan (legislatif)
oleh Mahkamah Tentera, mahkamah Syariah • Eksekutif (pelaksana)
di Melaka, Pulau Pinang, Sabah, Sarawak dan • Kehakiman (judisiari)
Wilayah Persekutuan
• Kuasa badan tersebut ditentukan oleh
Perlembagaan Persekutuan
3.4 AMALAN DEMOKRASI DAN • Yang di-Pertuan Agong sebagai Ketua
PENGASINGAN KUASA Utama Negara merupakan punca kuasa
kepada ketiga-tiga badan ini.
Terangkan/huraikan/jelaskan apa yang anda
faham tentang amalan pilihan raya, kebebasan Terangkan/ Jelaskan/ Huraikan fungsi badan
asasi dan pengasingan kuasa dalam perundangan di Malaysia.
pemerintahan.
• Merupakan badan perundangan tertinggi di
AMALAN PILIHAN RAYA Malaysia
• Parlimen terdiri daripada 3 komponen iaitu
• Pilihan raya diadakan dalam tempoh lima
Yang di-Pertuan Agong, Dewan Negara dan
tahun
Dewan Rakyat
• Pilihan raya dilaksanakan bagi mendapat
• Merupakan lambang demokrasi
mandat daripada rakyat untuk memerintah
• Mencerminkan aspirasi rakyat melalui
perwakilan yang dipilih
• Berkuasa menggubal undang-undang

CIKGU SHANTINA & CIKGU KHAIROL FAIZAL - JOM NAK LULUS SEJARAH T5 SPM 2021
14
• Membuat pindaan undang-undang
• Persekutuan sedia ada menyemak dasar
kerajaan, meluluskan perbelanjaan kerajaan
dan sistem cukai yang baharu
• Dewan negera atau dewan senat merupakan
tertinggi dalam sistem perundangan negara
• Membahaskan rang undang-undang yang
diluluskan oleh Dewan Rakyat dengan lebih
teliti
• Yang di-Pertuan Agong Salah satu
komponen dalam badan perundangan
Terangkan/ Jelaskan/ Huraikan fungsi Jemaah
Menteri (Kabinet) di Malaysia
• Jemaah Menteri terdiri daripada Perdana
Menteri dan menteri seperti Menteri
Kewangan, Menteri Pendidikan dan Menteri
Kesihatan
• Tugas utama Jemaah Menteri menggubal
dasar negara dan melaksanakan
pembangunan
• Perdana Menteri mengetuai Jemaah Menteri,
memimpin kerajaan dan menjalankan
pentadbiran pada peringkat Kerajaan
Persekutuan
• Menteri mengetuai kementerian untuk
melaksanakan dasar kerajaan yang
diputuskan oleh Jemaah Menteri
• Anggota Jemaah Menteri berpegang pada
prinsip tanggungjawab bersama secara
kolektif kepada parlimen.
• Setiap menteri mesti mempertahankan
keputusan yang dibuat oleh Jemaah Menteri
• Sekiranya seseorang menteri tidak bersetuju
dengan dasar kerajaan, beliau hendaklah
meletakkan jawatan sebagai ahli Jemaah
Menteri
• Bergantung pada status mahkamah yang
terdiri daripada Mahkamah Atasan dan
Mahkamah Bawahan serta Mahkamah Khas
• Terdapat mahkamah pada peringkat negeri
iaitu Mahkamah Syariah serta Mahkamah
Anak Negeri di Sarawak dan Sabah
3.5 KEUNIKAN AMALAN DEMOKRASI
BERPARLIMEN DI NEGARA KITA
Terangkan/ Jelaskan/ Huraikan keunikan
amalan demokrasi berparlimen di negara kita?
• Unsur tradisional terletak pada kedudukan
raja sebagai warisan sosiopolitik masyarakat
Melayu
• Undur moden pula ialah Demokrasi
Berparlimen berdasarkan model Westminster
England
• Kombinasi Raja Berperlembagaan dan
Demokrasi Berparlimen merupakan kaedah
terbaik untuk mengimbangi amalan demokrasi
dalam persekitaran sosiopolitik di negara kita
• Mengimbangi pemerintahan demokrasi kerana
raja berkecuali dalam hal politik ekonomi dan
dasar negara
• Mampu meredakan konflik yang berlaku
dalam demokrasi
• seperti pertikaian parti politik yang pelbagai
ideologi dan perselisihan antara kaum
• Melalui pengasingan kuasa, iaitu badan
perundangan, eksekutif dan kehakiman
• Badan perundangan diberi peranan
menggubal undang-undang yang akan
dilaksanakan oleh badan eksekutif

Terangkan/ Jelaskan/ Huraikan fungsi Badan

Kehakiman

• Badan kehakiman diketuai oleh Ketua Hakim

Negara.
• Kuasa badan kehakiman dilaksanakan oleh
mahkamah.
• Memastikan sistem kehakiman dan keadilan
ditegakkan di negara kita
• Untuk mengadili pertikaian antara
pemerintah dengan rakyat mahupun sesama
rakyat
• Menyelesaikan konflik Kerajaan Negeri dan
Kerajaan Persekutuan

CIKGU SHANTINA & CIKGU KHAIROL FAIZAL - JOM NAK LULUS SEJARAH T5 SPM 2021
15
HIMPUNAN SOALAN KBAT
Bincangkan/ Ulaskan/ Syorkan tindakan yang
boleh diambil terhadap individu yang tidak
setia kepada pemerintah
• Mengambil tindakan undang-undang
• Melalui proses kehakiman
• Menjatuhkan hukuman buang kerakyatan/
dipenjarakan
• Contoh Akta ISA/SOSMA
• Kesimpulnya memberikan pengajaran kepada
rakyat
Adakah pengasingan kuasa berlaku dalam
pentadbiran di negara kita? Buktikan.
• Ya
• Terdapat 3 badan pemerintahan
• Badan Perundangan, Badan Pelaksana dan
Badan Kehakiman
• Ketiga-tiga badan ini mempunyai kuasa yang
tertentu
• Ia juga dianggotai oleh individu yang berbeza
• Tuntasnya ia akan memastikan pentadbiran
dalam negara akan berjalan dengan lancar.
Setujukah anda had umur untuk mengundi
diturunkan dari 21 tahun kepada 18 tahun.
Jelaskan/ Terangkan/ Huraikan
• Setuju
• Memberi peluang untuk memilih pemimpin
• Membuka minda generasi muda untuk
memilih pemimpin yang berwibawa
• Membuka peluang dalam menentukan corak
pentadbiran kerajaan
• Kesimpulannya menjadikan negara kita lebih
dihormati di mata dunia
• Mana-mana jawapan yang munasabah
• Tidak setuju
• Belum begitu matang
• Tidak serius memilih pemimpin negara
• Tidak memahami selok-belok pentadbiran
negara
• Salah memilih pemimpin
• Menyebabkan pentadbiran negara huru-hara
• Mana-mana jawapan yang munasabah
CIKGU SHANTINA & CIKGU KHAIROL FAIZAL - JOM NAK LULUS SEJARAH T5 SPM 2021
16
Badan kehakiman yang kukuh adalah sangat
penting bagi menjamin kestabilan politik dan
kepesatan ekonomi. Berikan ulasan anda.
• Sistem undang-undang menjamin setiap pihak
mendapat layanan adil dan saksama
• Mahkamah dan peguam menjaga hak,
kesaksamaan dan kebebasan yang dijamin
oleh perlembagaan
• Sistem perundangan yang mantap dan adil
menjamin kestabilan politik, ekonomi dan
sosial
• Mengekalkan keamanan dalam negeri dan
mengelakkan pertelingkahan
• Seperti perbalahan antara kaum
• Oleh hal yang demikian, badan kehakiman
yang mantap menjamin kestabilan negara
• Mana-mana jawapan yang munasabah
Mengapakah raja perlu menjalin hubungan
yang baik dengan rakyat? Berikan pandangan
anda.
• Melicinkan pentadbiran negara
• Rakyat memberi taat setia kepada raja yang
memerintah
• Seperti tidak menderhaka kepada raja
• Kesannya dapat mewujudkan perasaan
hormat-menghormati
• Oleh hal yang demikian, keamanan negara
akan terjamin
• Mana-mana jawapan yang munasabah
Bagaimanakah kewujudan jawatan Yang di-
Pertuan Agong memberi impak kepada
pembentukan negara Malaysia?
• Mewujudkan keharmonian dalam masyarakat
• Rakyat taat setia kepada raja yang
memerintah
• Meneruskan kecemerlangan negara dalam
pelbagai bidang
• Seperti ekonomi, politik dan sosial
• Kesannya menaikkan imej negara di persada
dunia
• Kesimpulannya, dengan adanya peranan
YDPA dapat menjamin kedaulatan negara
• Mana-mana jawapan yang munasabah
Semua pihak perlu menghormati institusi raja
di negara ini. Bagaimanakah ia boleh
dilaksanakan?

Sebagai rakyat Malaysia yang berjiwa patriotik,

bagaimanakah cara untuk mengukuhkan
pemerintahan beraja pada masa kini?

• Meraikan sambutan ulang tahun kelahiran

raja
• Seperti Hari Keputeraan DYMM YDPA
• Mematuhi saranan institusi raja
• Mengekalkan perpaduan kaum di negara ini
• Menjalin kerjasama yang baik dalam pelbagai
bidang
• Tidak mempersoalkan isu-isu sensitif secara
terbuka
• Oleh hal yang demikian semua pihak perlu
menghormati institusi raja di negara ini demi
mewujudkan pentadbiran yang sistematik
• Mana-mana jawapan yang munasabah

Apakah tindakan yang boleh diambil untuk

mengekalkan sistem Demokrasi Berparlimen di
negara ini?

• Menghormati sistem perundangan negara

• Mematuhi arahan pemimpin
• Mengadakan pilihan raya yang adil dan telus
• Menunaikan tanggungjawab sebagai
pengundi
• Memilih pemimpin berwibawa
• Kesannya kerajaan yang sistematik dan
cekap dapat dibentuk
• Mana-mana jawapan yang munasabah

Cadangkan langkah-langkah untuk rakyat

memelihara kebebasan asasi bagi menjamin
ketenteraman dan kesejahtaraan awam.

• Sentiasa bertindak mengikut undang-undang

• Menjadikan prinsip kebebasan asasi sebagai
panduan hidup
• Sentiasa menghormati pandangan dan
pendirian orang lain
• Misalnya bersifat toleransi antara satu sama
lain
• Menyedari batasan-batasan kebebasan yang
perlu dipatuhi
• Kesannya apabila rakyat memahami
kebebasan asasi maka ketenteraman dan
kesejahteraan awam dapat dinikmati
• Mana-mana jawapan yang munasabah

CIKGU SHANTINA & CIKGU KHAIROL FAIZAL - JOM NAK LULUS SEJARAH T5 SPM 2021
17