Sejarah

BAB 1 WARISAN NEGARA BANGSA
LATAR BELAKANG NEGARA DAN BANGSA SEBELUM KEDATANGAN BARAT

4 CIRI-CIRI NEGARA BANGSA KERAJAAN ALAM MELAYU
 Merupakan tonggak utama kerajaan

 Dibantu oleh pembesar
 Rakyat taat setia kepada raja
RAJA  Raja dianggap suci
 Contoh Raja Champa dianggap suci dan dikaitkan
dengan Dewa Siva
 Dilaksanakan bagi memastikan kesejahteraan

sesebuah kerajaan
 Undang-undang diguna seluruh wilayah pengaruh
UNDANG -  Sebagai panduan dalam pentadbiran kerajaan
UNDANG  Contoh kerajaan Majapahit amalkan undang-undang
Kutara Manawa
 Merupakan kawasan rakyatnya menerima dan

memperakui pemerintahan seseorang raja
 Contoh raja kerajaan Funan mempunyai wilayah
WILAYAH pengaruh yang luas
PENGARUH  Iaitu dari Sungai Mekong, Teluk Cam Ranh, selatan
Myanmar dan Segenting Kra

 Merujuk kepada penduduk dalam sesebuah wilayah

 Yang setia kepada raja dan tidak menderhaka
 Contoh rakyat Srivijaya membuktikan kesetiaan dengan
upacara persetiaan dan meminum air sumpah
RAKYAT  Inskripsi Telaga Batu digunakan dalam upacara
persetiaan antara pemerintah dengan golongan
diperintah dalam kerajaan Srivijaya.
6 CIRI-CIRI NEGARA BANGSA KESULTANAN MELAYU MELAKA

a. Kerajaan
 Muncul kerana adanya raja
 Raja dibantu oleh pembesar
 Adanya sistem pembesar 4 lipatan
 Selepas datangnya Islam gunakan gelaran sultan
b. Rakyat
 Setia kepada Sultan Melaka
 Rakyat mematuhi undang-undang
 Rakyat Melaka terdiri orang Melayu dan orang Laut
 Golongan yang diperintah terdiri rakyat yang merdeka dan hamba
 Kesejahteraan rakyat dijamin oleh sultan
1
 Rakyat akui kekuasaan sultan
c. Wilayah Pengaruh
 Kawasan pemerintahan raja
 Diakui rakyat
 Kesultanan Melayu Melaka mempunyai wilayah pengaruh yang luas
 Contoh merangkumi Semenanjung Tanah Melayu dan Pantai Timur Sumatera
 Diperolehi dengan cara penaklukan, naungan dan perkahwinan
 Ini membuktikan kewibawaan Kesultanan Melayu Melaka
 Wilayah taklukan
 Wilayah naungan
 Perolehan Wilayah melalui perkahwinan
d. Undang-undang
 Ada 2 undang-undang dalam Kesultanan Melayu Melaka
 Hukum Kanun Melaka dan Undang-undang Laut Melaka
 Tujuan undang-undang mengukuhkan kerajaan dan melindungi rakyat
 Ini menjadikan Kesultanan Melayu Melaka sebuah kerajaan yang unggul
 Undang-undang lain
 Undang-undang Pahang
 Undang-undang 99 Perak
e. Lambang kebesaran
 Merupakan identiti kerajaan
 Menjadi simbol kedaulatan sultan yang memerintah
 Digunakan dalam adat istiadat
 Contoh penggunaan warna, nobat, regalia, dan cop mohor
 Cop mohor untuk mengesahkan arahan daripada sultan
f. Kedaulatan
 Lambang kekuasaan tertinggi pemerintah
 Hak mutlak sultan untuk mengawal rakyat dan wilayah
 Diakui oleh kerajaan lain
 Bebas daripada campur tangan asing
 Contoh, Kesultanan Melayu Melaka menerima utusan kerajaan Dinasti Ming
KEUNGGULAN SISTEM PENTADBIRAN DAN UNDANG-UNDANG
SISTEM PENTADBIRAN Kesultanan Melayu Melak
 Sistem pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka ada 2 peringkat
i. Pentadbiran Pusat
 Dilaksanakan oleh Pembesar Berempat iaitu Bendahara, Penghulu
Bendahari, Temenggung dan Laksamana
 Ini mewujudkan pentadbiran yang sempurna dan mengelakkan tindakan
sewenang-wenangnya oleh pemerintah
 Bendahara
 Tugasnya ketua pentadbir
 Ketua turus angkatan tentera
 Menasihati sultan dalam pelbagai hal dan menjadi pemangku sultan
 Penghulu Bendahari
 Tugasnya menguruskan perbendaharaan negara
 Sumber pendapatan Kesultanan Melayu Melaka perdagangan, segala jenis
cukai dan ufti daripada wilayah taklukan dan naungan
 Syahbandar
2
Kutip cukai di pelabuhan
Pembesar lain kutip cukai di Kawasan Pegangan
Hasil perbendaharaan digunakan membeli senjata dan membina istana
Kesultanan Melayu Melaka mempunyai sistem keselamatan yang kemas di
darat dan laut
 Temenggung menjaga keselamatan Kota Melaka
 Laksamana sebagai panglima angkatan laut Melaka
ii. Peringkat jajahan
 Uruskan pentadbiran jajahan dan kampung
 Pembesar dilantik oleh sultan dan pembesar berempat
 Peranan mereka menjaga dan mengekalkan keamanan kawasan dan
mengutip cukai
UNDANG-UNDANG
a. Hukum Kanun Melaka
Mengandungi 44 fasal diantaranya ialah:
 Jenayah
 Maksud jenayah ialah menggugat ketenteraman dan keharmonian Kesultanan
Melayu Melaka
 Contoh membunuh , menikam dan mencuri
 Fasal 5.1 apabila seseorang didapati membunuh orang lain tanpa
pengetahuan raja atau pembesar maka dia akan dihukum bunuh
 Fasal 4 hukuman bunuh dikenakan kepada sesiapa yang ingkar arahan dan
memalsukan titah sultan
 Kekeluargaan
 Bertujuan memelihara keharmonian dalam keluarga dan menyelesaikan
masalah yang dihadapi oleh keluarga atau perkahwinan
 Hamba dan wanita tidak boleh menjadi saksi dalam perkahwinan
 Ekonomi
 Perdagangan merupakan elemen penting dalam Kesultanan Melayu Melaka
 Mempunyai peraturan yang jelas tentang urus niaga agar tidak berlaku
sebarang kesalahan yang bertentangan dengan ajaran Islam
 Contoh Fasal 30 amalan riba diharamkan dan orang yang menjalankan
perniagaan haruslah akil baligh, siuman dan melafazkan niat jual beli
(saya jual saya beli)
b. Undang-Undang Laut Melaka
Diusahakan oleh Nakhoda Jenal, Nakhoda Diri dan Nakhoda Sahak dan
diperkenan oleh Sultan Mahmud Shah
 Peranan Nakhoda
 Sebagai raja dalam pelayaran dan semua pihak mesti mematuhi arahan dan
perintah nakhoda
 Contoh fasal 13.1 Nakhoda diberi keutamaan untuk berniaga selama 4 hari
 Fasal 13.3 jika nakhoda hendak singgah di tempat yang tidak ada dalam
senarai persinggahan, nakhoda perlu bermesyuarat dengan semua orang di
dalam kapal untuk mendapatkan persetujuan
 Pelayaran
 Menjelaskan peranan nakhoda, jurumudi, malim dan jurubatu
 Contoh Fasal 9 seorang malim harus mengetahui keadaan ombak, arus dan
kedudukan bintang dan bulan agar pelayaran selamat
3
 Jika malim lalai dalam pelayaran dan menyebabkan pelanggaran, malim akan
dijatuhi hukuman bunuh
 Jenayah
 Perbuatan jenayah atas kapal akan menggugat ketenteraman dan keselamatan
 Contoh perbuatan mencuri, membunuh dan memberontak
 Contoh Fasal 5 seseorang yang berkelakuan jahat dan membunuh orang atas
kapal akan dikenakan hukuman bunuh
 Percukaian
 Percukaian yang sistematik dan adil
 Contoh Fasal 6.3 nakhoda menentukan jumlah cukai yang akan dikenakan
terhadap penumpang iaitu satu persepuluh daripada hasil penumpang
sekiranya penumpang ingin turun sebelum sampai janjinya sama ada tiga
tahun, tiga bulan atau 3 hari
PERANAN PEMERINTAH DAN RAKYAT
 Hubung kait pemerintah dan rakyat sejak Kesultanan Melayu Melaka selaras
dengan konsep waadat.
 Waadat ialah perjanjian yang dilakukan oleh Demang Lebar Daun yang
mewakili golongan diperintah dengan Sang Sapurba yang mewakili golongan
pemerintah
 Hubung kait pemerintah dan rakyat :
‘rakyat umpama akar, yang raja itu umpama pohon : jikalau tiada akar
nescaya pohon tiada akan dapat berdiri demikian lagi raja itu dengan
segala rakyatnya’
 Tulah ialah kecelakaan yang menimpa kerana melanggar larangan atau titah
raja dan menderhaka kepada raja
Golongan pemerintah dan rakyat
 Masyarakat dalam Kesultanan Melayu Melaka terbahagi dua iaitu:
i. Golongan Pemerintah
Terdiri sultan, pembesar, kerabat raja dan ulama
ii. Golongan diperintah
terdiri peniaga, petani, tukang dan nelayan. Hamba terdiri hamba raja, hamba
berhutang dan hamba biasa
 Peranan Sultan
 Naungi dan jaga keselamatan rakyat
 Bertanggungjawab terhadap kemakmuran serta kestabilan kerajaan
 Perkenalkan undang-undang untuk kawal rakyat
 Peranan Pembesar
 Memelihara keamanan dan kebajikan rakyat di Kawasan Pegangan
 Menjadi perantara antara sultan dan rakyat
 Kutip hasil melalui sistem serah dan membekalkan tenaga tentera melalui
sistem kerah
 Peranan Rakyat
 Menunjukan taat setia kepada pemerintah
 Mematuhi segala arahan pemerintah dan tidak menderhaka kerana takut
ditimpa tulah
 Menjadi tentera
 Menjadi pengayuh atau pendayung kapal perang
 Menyumbang tenaga kerja melalui sistem kerah seperti membina istana
4
atau jalan
SOALAN OBJEKTIF
1. Apakah kerajaan Alam Melayu yang mengamalkan undang-undang Kutara

Manawa?
A Champa
B Srivijaya
C Majapahit
D Gangga Nagara
2. Apakah kepentingan undang-undang dalam kerajaan Alam Melayu?
A Menjamin keamanan negara

B Mengukuhkan persahabatan
C Mengelak malapetaka
D Memajukan negara
3. Maklumat berikut berkaitan dengan ciri-ciri negara bangsa Alam Melayu.
Proses pembentukan negara bangsa Kerajaan

Alam Melayu mengambil masa yang lama dan
melalui beberapa tahap untuk mengekalkan
kekuasaannya.
Berdasarkan pernyataan di atas, apakah ciri-ciri negara bangsa Alam Melayu

sebelum kedatangan barat.
A Wilayah Pengaruh
B Lambang negara
C Undang - Undang
D Kedaulatan
4. Kawasan yang rakyatnya menerima dan memperakui pemerintahan

seseorang raja. Apakah ciri negara bangsa yang dapat dikaitkan dengan
maklumat berikut?
A Raja
B Rakyat
C Wilayah pengaruh
D Undang - Undang
5
5. Apakah unsur yang berkaitan dengan konsep kedaulatan?
A Mengukuhkan diplomatik
B Mengekalkan kemerdekaan
C Melambangkan identiti negara
D Menggalakkan pembinaan empayar
6. Sultan memberi kuasa memerintah atau mentadbir sesuatu wilayah, sungai

atau pulau kepada pembesar berempat.
Kawasan ini dikenali sebagai…
A Kawasan jual beli
B Kawasan pajakan
C Kawasan pegangan
D Kawasan pelabuhan
7. Sistem Pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka mempunyai dua peringkat iaitu

peringkat pusat dan peringkat jajahan.
Siapakah pembesar yang mentadbir peringkat pusat?
A Syahbandar
B Bendahara
C Penghulu
D Bentara
8. Kesultanan Melayu Melaka terkenal dengan sistem kewangan dan

perdagangan yang sistematik.
Apakah tanggungjawab Syahbandar dalam urusan tersebut?
A Mengutip cukai
B Ketua turus tentera
C Panglima tentera laut
D Menguruskan perbendaharaan
9. Apakah persamaan antara Hukum Kanun Melaka dan Undang-Undang Laut

Melaka?
A Undang – undang Manu
B Undang – undang lisan
C Undang – undng bertulis
6
10. Jika anda merupakan rakyat Kesultanan Melayu Melaka, bagaimanakah anda
menunjukkan kesetiaan kepada pemerintah?
I Menjaga hubungan baik
II Memelihara kedaulatan
III Menghadiri majlis umum
IV Menyumbang tenaga kerja
A I dan II
B I dan IV
12. C
ApakahIIciri-ciri
dan IIInegara bangsa Kesultanan Melayu Melaka yang diwarisi
D III dan
sehingga IV ini?
ke hari
A Raja berkuasa mutlak
B Sistem pemerintahan beraja
C Sistem Pembesar Empat Lipatan
D Sistem kerahan tenaga rakyat
13. Apakah kesan daripada “waadat” kepada pemerintah dan rakyat?

A Mengawal tingkahlaku rakyat
B Menjamin keselamatan rakyat
C Mengukuhkan kuasa pemerintah
D Menjalinkan hubungan baik antara pemerintah dan rakyat
14. Mengapakah cap mohor penting kepada Kesultanan Melayu Melaka?

A Mengesahkan arahan sultan
7
B Menandatangani perjanjian
C Mencatatkan perbelanjaan
D Mengiringi rombongan diplomatik
15. Berikut adalah hubungan pemerintah dan rakyat.
Apakah prinsip rukun negara yang dapat dikaitkan dengan perumpamaan

tersebut?
A Kepercayaan kepada Tuhan
B Kedaulatan undang - undang
C Kesopanan dan kesusilaan
D Kesetiaan kepada raja dan negara
16. Amalan menghadiri majlis umum seperti gotong-royong dan menjadi

pendayung sampan perang merupakan peranan rakyat terhadap pemerintah
Kesultanan Melayu Melaka.
Apakah nilai yang diperolehi daripada peranan rakyat dalam pemerintahan?
A Toleransi
B Kesetiaan
C Kepercayaan
D Keberanian
17. Hubungan baik antara pemerintah dengan rakyat memainkan peranan penting
dalam menjamin kesejahteraan rakyat.
Sebagai rakyat, mengapakah hubungan ini penting?
A Mengelakkan malapetaka
B Mengekalkan keamanan
C Menghindari pepecahan
D Mengelak dijajah
8
18. Maklumat berikut berkaitan dengan sistem pentadbiran traditional Kesultanan
Melayu Melaka dan sistem pentadbiran moden Malaysia.
Kesultanan Melayu Melaka Malaysia
Sistem Pembesar Empat Lipatan Sistem Jemaah Menteri
Bagaimanakah sistem tersebut memberikan kesan kepada pentadbiran

negara?
A Kesetiaan rakyat terjamin
B Tiada ancaman dari luar
C Melancarkan pentadbiran
D Tidak berlaku penderhakaan
19. Dalam Undang-undang Laut Melaka, Malim yang lalai dalam tugasnya
sehingga menyebabkan perlanggaran dan kerosakan akan dijatuhi hukuman
bunuh.
Apakah pengajaran yang diperolehi daripada perkara tersebut?
A Kejujuran
B Kepimpinan
C Pemuafakatan
D Bertanggungjawab
20. Sebagai rakyat Malaysia, bagaimanakah cara menunjukkan perasaan bangga

sebagai warganegara Malaysia?
A Menghargai tokoh dunia
B Berkhidmat di luar negara
C Taat setia kepada pemerintah
D Meluahkan perasaan tidak puas hati
9
SOALAN STRUKTUR
10
1. Kemunculan dan kemasyhuran Alam Melayu
membuktikan asas pembinaan negara bangsa
sememangnya bermula sebelum kedatangan Barat lagi.
(a) Nyatakan dua ciri negara bangsa Alam Melayu?
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[2 markah]
(b) Jelaskan ciri raja dan rakyat negara bangsa Alam

Melayu.
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[4 markah]
(c) Pada pandangan anda, mengapakah institusi

beraja perlu dipertahankan?
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[4 markah]
11
2. Berikut adalah waadat antara golongan pemerintah
dan golongan diperintah.
Sang Sapurba:
Barang siapa hamba Melayu derhaka
mengabaikan perjanjiannya, dibalikkan Allah
bumbungan rumah ke bawah kaki ke atas.
Demang Lebar Daun:

Jikalau raja Melayu itu mengubahkan
perjanjian dengan hamba Melayu,
dibinasakan Allah negerinya dan tahta
kerajaannya.
(a) Apakah tujuan waadat tersebut dilakukan?
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[3 markah]
(b) Bagaimanakah golongan rakyat menunjukkan kesetiaan

kepada pemerintah?
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[3 markah]
(c) Wajarkah waadat tersebut dipertahankan pada masa

kini? Berikan alasan anda.
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[4 markah]
SOALAN ESEI
12
3. Rajah berikut merupakan sistem pentadbiran Kesultanan
(c) Huraikan
Melayu kepentingan negara memiliki kepimpinan yang
Melaka.
berwibawa.
Sistem Pentadbiran Kesultanan Melayu
…………………………………………………………….......
Melaka
…………………………………………………………….......
Peringkat Pusat Peringkat Jajahan
…………………………………………………………….......
(a) Namakan pembesar Melaka yang terlibat dalam
…………………………………………………………….......
pentadbiran pusat.
…………………………………………………………….......
……………………………………………………………......
…………………………………………………………….......
……………………………………………………………......
…………………………………………………………….......
……………………………………………………………......
…………………………………………………………….......
……………………………………………………………......
……………………………………………………………......
[4 markah]
……………………………………………………………......
……………………………………………………………......
(b) Terangkan tugas pembesar dalam 3 (a).
……………………………………………………………......
……………………………………………………………......
……………………………………………………………......
……………………………………………………………......
……………………………………………………………......
……………………………………………………………......
…………………………………………………………….......
……………………………………………………………......
……………………………………………………………......
……………………………………………………………......
……………………………………………………………......
……………………………………………………………......
……………………………………………………………......
……………………………………………………………......
……………………………………………………………......
…………………………………………………………….....
……………………………………………………………......
…………………………………………………………….....
……………………………………………………………......
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
[8 markah]
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
[8 markah]
13
4. Kesultanan Melayu Melaka mempunyai dua undang-
undang bertulis yang berasaskan syariah dan hukum
adat iaitu Hukum Kanun Melaka dan Undang-Undang
Laut Melaka.
(a) Apakah perkataan yang hanya boleh digunakan oleh

raja mengikut Hukum Kanun Melaka?
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
……………………………………………………………….
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
[4 markah]
(b) Jelaskan isi kandungan Undang-Undang Laut Melaka.

…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
…………………………………………………………….....
[8 markah]
14
15
BAB 2 KEBANGKITAN NASIONALISME
2.1 MAKSUD NASIONALISME
 Perasaan cinta yang mendalam terhadap bangsa dan negara.
 Semangat kebangsaan berkaitan perjuangan menentang penjajah.
 Pembelaan terhadap bangsa dan negara.
 Gerakan untuk mencapai kebebasan politik, ekonomi dan sosial daripada
penguasaan orang asing.
2.2 PERKEMBANGAN IDEA NASIONALISME DI BARAT
Revolusi  Keinginan menegakkan kedaulatan parlimen dan hak

Keagungan asasi rakyat akibat pemerintah membelakangi parlimen.
(1688)
Revolusi Amerika  Hak penduduk Amerika tidak dilindungi, pengenalan
(1776) pelbagai akta dan ketiadaan wakil Amerika dalam
Parlimen British.
Revolusi Perancis  Perjuangan kebebasan, persamaan dan persaudaraan
(1789) terhadap pemerintahan autokratik dan golongan
bangsawan.
2.3 PERKEMBANGAN NASIONALISME DI ASIA
Nasionalisme di India Nasionalisme di China

 Bermula dengan Dahagi India  Bertujuan mengukuhkan peradaban
pada 1857. China dalam kalangan orang Cina
 Nasionalisme awal merupakan isu daripada ancaman penguasaan politik
sosio agama. dan ekonomi oleh kuasa asing.
 Brahmo Samaj dan Arya Samaj  Bermula dengan penentangan terhadap
merupakan pertubuhan penting. kelemahan Dinasti Manchu (Kerajaan
 Perkembangan pendidikan Barat Manchuria) yang dianggap orang luar
membawa kemunculan golongan dan tidak mendapat mandat.
intelektual.  Kerajaan ini gagal menghalang
 Menubuhkan pertubuhan politik kemasukan pengaruh Barat.
seperti Kongres Kebangsaan India  Seterusnya bercorak anti barat kerana
dan Liga Muslim. campur tangan kuasa barat.
 Pada awal abad 20 muncul  Dr. Sun Yat Sen mempelopori gerakan
pertubuhan bersifat keras. kebangkitan rakyat.
 Diketuai oleh nasionalis radikal  Mengemukakan tiga prinsip rakyat (San
seperti Bal Gangdhar Tilak dan Min Chu-i).
Bipin Chandra Pal.  Nasionalisme, demokrasi dan kebajikan
 Penentangan secara militan. sosial.
 Selepas Perang Dunia Pertama,  Berjaya menumbangkan pemerintahan
INC tidak bekerjasama dengan Dinasti Manchu.
British.
Nasionalisme Empayar Uthmaniyah dan Mesir

Gerakan Islah Gerakan Pan-Islamisme
 Gerakan pemulihan Islam.  Sayyid Jamal al-Din al-Afghani
 Dipelopori oleh Sayyid Jamal al- menubuhkan al-Urwah al-Wuthqa
Din al-Afghani dan Sheikh (Ikatan yang Kuat).
Muhammad Abduh.  Tujuan penubuhan menguatkan rasa
16
 Pertembungan antara budaya persaudaraan dan membawa kejayaan
Eropah – Amerika dengan umat Islam.
kebudayaan tempatan.  Menerbitkan Akhbar al-Urwah al-
 Menyeru umat Islam kepada Wuthqa untuk sebarkan idea Pan-
ajaran Islam yang sebenar Islamisme.
berpandukan Al-Quran dan Hadis  Menyeru umat Islam bersatu
dan membaiki kehidupan menentang Barat.
masyarakat.  Empayar Uthmaniyah mengeluarkan
fatwa menyeru umat Islam ditindas
bangkit berjuang.
Nasionalisme di Jepun
 Digerakkan oleh pemerintah Jepun bagi mencapai kemajuan untuk
mengelakkan imperialisma Barat.
 Mikado Meiji melancarkan gerakan pemulihan dengan menekankan
pemodenan Barat.
 Menggunakan semangat bushido sebagai asas pembinaan nasionalisme.
 Menjadikan Jepun negara perindustrian dan kuasa tentera yang kuat.
2.4 PERKEMBANGAN NASIONALISME DI ASIA TENGGARA
Nasionalisme di Filipina
Andres Bonifacio dan Emilio Aguinaldo
 Jose Rizal  Bonifacio menubuhkan Katipunan
 Pemimpin Gerakan Propaganda. untuk menuntut kemerdekaan
 Menuntut Filipina dijadikan Filipina melalui revolusi (radikal).
sebahagian daripada wilayah  Bonifacio dan Aguinaldo telah
Sepanyol mempunyai hak yang memimpin Katipunan melancarkan
sama seperti bangsa Sepanyol. Revolusi Filipina pada tahun 1896
 menubuhkan Liga Filipina (1892) untuk menyingkirkan pemerintahan
mendesak kerajaan Sepanyol Sepanyol, tetapi gagal.
melakukan perubahan politik,  Aguinaldo bekerjasama dengan
ekonomi dan sosial. Amerika Syarikat berjaya mengusir
Sepanyol dari Filipina.
Nasionalisme di Burma (Myanmar) Nasionalisme di Vietnam
 Perjuangan golongan kelas  Kemunculan golongan intelektual
menengah, sami Buddha (pongyi), meningkatkan kesedaran politik dan
Thakin (siswazah universiti) dan gerakan anti-Perancis.
golongan petani menentang  Parti aliran nasionalisme ialah Viet
imperialisme British. Nam Quoc Dang Dang (VNQDD) atau
 Mereka menubuhkan Persatuan Parti Nasionalis Vietnam dipimpin oleh
Belia Buddha pada tahun 1906 Nguyen Thai Hoc.
untuk mengekalkan tradisi Buddha,  Parti komunis diterajui oleh Parti
pendidikan dan kebudayaan Burma. Komunis Vietnam (PKV) dipimpin oleh
 Diambil alih oleh pemimpin yang Ho Chi Minh.
lebih radikal seperti U Ba Pe,  Perjuangan VNQDD berteraskan
persatuan ini dinamakan Majlis demokrasi, nasionalisme dan
Persatuan Am Kesatuan Burma dan sosialisme.
mula memperjuangkan isu yang  Parti ini melancarkan pemberontakan
berkaitan dengan bangsa Burma. (1930) untuk mengusir Perancis dan
menubuhkan kerajaan Republik
Vietnam.
17
Nasionalisme di Indonesia Nasionalisme di Thailand
 Nasionalisme awal berkisarkan isu  Melalui usaha diplomasi dan
pendidikan untuk mengubah nasib pemodenan.
rakyat akibat dasar penjajah  Raja Mongkut membina hubungan baik
Belanda. dengan kuasa Barat (British, Amerika
 Dipelopori Raden Adjeng Kartini Syarikat dan Perancis)
yang memperjuangkan kemajuan  Melakukan pemodenan dengan
pendidikan wanita. melaksanakan birokrasi Barat.
 Karya Kartini, Hilang Gelap  Membawa masuk Penasihat Barat
Terbitlah Terang dibukukan dan untuk melatih pegawai tempatan dalam
diterbitkan pada tahun 1911. pentadbiran kewangan, pelabuhan,
 Karya ini mendedahkan dasar kastam, ketenteraan dan polis.
diskriminasi Belanda yang menindas  Guru dari Barat, terutamanya British
dan membawa kemunduran kepada turut dibawa masuk untuk
bangsa Indonesia. melaksanakan sistem pendidikan
Barat.
2.5 KESEDARAN NASIONALISME DI NEGARA KITA

 Perjuangan Sultan Abdullah Mukarram Shah merupakan perjuangan terawal
menentang British di Kedah.
 Baginda berusaha untuk mendapatkan kembali Pulau Pinang yang merupakan
sebahagian daripada wilayah Kedah daripada Syarikat Hindia Timur Inggeris
(SHTI).
 Perjuangan mereka bersifat setempat, namun selari dengan erti nasionalisme, iaitu
perjuangan membebaskan negara daripada ancaman luar dan mendaulatkan
wilayah masing-masing.
2.6 FAKTOR KEMUNCULAN GERAKAN NASIONALISME

Peranan Agama
 Gerakan Islah menyeru umat Islam kembali kepada ajaran Islam yang sebenar
dengan berpandukan al-Quran dan Hadis serta menentang imperialisme Barat
di negara Islam.
Penulisan Kreatif
 Memberi kesan kepada rakyat untuk menaikkan semangat mereka bagi
memahami realiti hidup masyarakat yang dijajah seperti novel Melor Kuala
Lumpur (Harun Aminurrashid) dan cerpen Cerita Awang Putat (Abdul Rahim
Kajai).
Media Cetak
 Akhbar dan majalah berperanan sebagai penyalur maklumat dan penyebar
berita.
 Antara akhbar awal ialah Jawi Peranakan (menegur campur tangan British
dalam soal agama Islam di Singapura dan isu Bahasa Melayu).
 Al-lmam, Neracha dan Pengasuh memuatkan idea pembaharuan.
Sistem Pendidikan
 Raffles Institution di Singapura, Maktab Melayu Kuala Kangsar atau Malay
College Kuala Kangsar (MCKK) dan Maktab Perguruan Sultan Idris atau Sultan
Idris Training College (SITC).
Kemunculan Golongan Intelektual
 Perkembangan sistem pendidikan, melahirkan golongan intelektual lepasan
Timur Tengah seperti Syed Sheikh al-Hadi.
 Intelektual berpendidikan Inggeris dan Melayu seperti Abdul Kadir Adabi, Dato'
Undang Rembau Abdullah Haji Dahan, Mohammad Eunos Abdullah, Ustaz Abu
Bakar Mohd Said (Abu Bakar al-Baqir) dan Ibrahim Haji Yaakob
18
Pengaruh Luar Serta Serantau
 Kebangkitan Pan-Islamisme di empayar Uthmaniyah menyedarkan umat Islam
untuk bersatu menentang ancaman luar.
 Pengaruh Gerakan Islah di Mesir menggesa umat Islam melakukan
pembaharuan yang progresif.
 Kemunculan Jepun sebagai kuasa besar dunia yang berjaya menewaskan
Rusia membuka mata penduduk tempatan untuk memperjuangkan nasib
mereka.
2.7 PERKEMBANGAN NASIONALISME
 Perjuangan Golongan Intelektual
 Intelektual Berpendidikan Agama
 Intelektual Berpendidikan Melayu
 Intelektual Berpendidikan Inggeris
 Perjuangan Melalui Penulisan (Akhbar dan Majalah)
 Utusan Melayu / Warta Malaya / Majlis
 Akhbar Masyarakat Cina
 Akhbar Masyarakat India
 Perjuangan Melalui Persatuan
 Kesatuan Melayu Singapura (KMS)
 Persaudaraan Sahabat Pena (PASPAM)
 Kesatuan Melayu Muda (KMM)
 Persatuan Masyarakat Cina
2.8 KESAN PERKEMBANGAN NASIONALISME

 Politik
 Usaha golongan intelektual berpendidikan Inggeris dan KMS menggesa
kerajaan meningkatkan peluang pekerjaan dalam pentadbiran British.
 Berhasil apabila bilangan orang Melayu dalam Malayan Civil Service
(MCS) telah bertambah.
 Kesannya, orang Melayu mula menyuarakan kepentingan berpersatuan
bagi membincangkan soal politik sehingga tertubuhnya persatuan
peringkat negeri
 Ekonomi
 Hasil gesaan Kaum Muda terhadap masyarakat Melayu supaya
memajukan diri dalam pendidikan dan membangkitkan semangat
berniaga, tertubuh persatuan kebajikan (al-Jamiah al-Khairiah) di
Singapura.
 Persatuan ini berjaya membangkitkan semangat berniaga dan menulis
rencana berinformasi tentang kepentingan kemajuan.
 Sosial
 Tuntutan bagi mendapatkan peluang pendidikan yang disuarakan
melalui akhbar, majalah dan persatuan mewujudkan kesedaran yang
tinggi dalam kalangan masyarakat untuk belajar di madrasah dan
sekolah Melayu.
 Kesedaran ini juga mendorong mereka menulis dan menerajui majalah
sendiri.
 Mereka berkhidmat sebagai guru untuk membantu meningkatkan taraf
pendidikan masyarakat. Kemunculan lebih ramai guru wanita
menyemarakkan perkembangan nasionalisme.
19
SOALAN OBJEKTIF
1 Apakah maksud nasionalisme?

A Pembinaan negara bangsa
B Pembangunan semakin pesat
C Perasaan cinta terhadap negara
D Persamaan pengalaman sejarah
2 Nasionalisme di Barat berkembang hasil daripada penentangan terhadap

pemerintahan beraja yang menggugat hak dan kebebasan rakyat.
Apakah kesan perkembangan nasionalisme tersebut?
A Mengukuhkan kuasa rakyat
B Memantapkan kedudukan parlimen
C Menjejaskan kedaulatan negara bangsa
D Memperjuangkan kedaulatan raja
3 Revolusi Keagungan di England telah tercetus pada tahun 1688.

Mengapakah revolusi tersebut tercetus?
A Membentuk negara perindustrian
B Menentang birokrasi tradisional
C Menuntut kemerdekaan negara
D Menegakkan hak asasi rakyat
4 Mengapakah orang Amerika menentang penjajahan British pada tahun 1776?

I Pengabaian hak penduduk
II Pengenalan akta cukai
III Penghakisan kuasa raja
IV Penyekatan hak kebebasan
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
20
5 Apakah kesan Revolusi 1776 terhadap Eropah?
A Ideologi sekularisme berkembang luas
B Keruntuhan sistem pemerintahan beraja
C Kemerosotan kuasa golongan bangsawan
D Pengenalan sistem pemerintahan demokrasi
6 Bagaimanakah penduduk tempatan di India menentang dasar imperialisme

British?
A Melaksanakan pilihan raya
B Melancarkan Dahagi India
C Menyokong kumpulan militan
D Mengadakan gerakan pemulihan
7 Apakah sumbangan tokoh nasionalisme India berikut pada awal abad ke-20?
 Bal Gangadhar Tilak
 Bipin Chandra Pal
A Menggerakkan perjuangan militan
B Menentang kelemahan pemerintah
C Memberi perhatian isu sosioagama
D Mempertahankan pemerintahan Islam
8 Mengapakah berlaku nasionalisme China pada awal abad ke-20?

I Mengukuhkan peradaban China
II Menentang kelemahan Dinasti Manchu
III Kesedaran pemulihan gerakan komunis
IV Kebangkitan terhadap imperialisme Barat
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
21
9 Senarai berikut berkaitan dengan ideologi perjuangan Dr. Sun Yat Sen
terhadap kelemahan pemerintahan Dinasti Manchu.
Tiga Prinsip Rakyat (San Min Chu-i)
Apakah prinsip ideologi tersebut?

A Hak asasi rakyat
B Kebajikan sosial
C Perpaduan
D Republik
10 Apakah seruan Gerakan Islah terhadap umat Islam di seluruh dunia?

A Berpegang teguh kepada ajaran Islam
B Bersatu untuk mempertahankan negara
C Berwaspada terhadap pengaruh anasir luar
D Bergabung membentuk persaudaraan umat Islam
11 Jadual berikut berkaitan dengan nasionalisme Empayar Uthmaniyah dan

Mesir.
Tahun 1883
Sayyid Jamal al-Din al-
Tokoh
Afghani
Kumpula
Al-Urwah al-Wuthqa
n
Mengapakah kumpulan tersebut ditubuhkan?
A Menuntut kemerdekaan
B Menggulingkan kerajaan
C Menggerakkan penentangan
D Memperkukuhkan persaudaraan
12 Jose Rizal
Tokoh berikut melancarkan Gerakan Propaganda di Filipina bagi menentang

Sepanyol.
Apakah tuntutan gerakan tersebut terhadap Sepanyol?

A Pemulihan sistem pemerintahan beraja
B Persediaan ke arah berkerajaan sendiri
C Pendidikan untuk mengubah nasib rakyat
22
D Persamaan hak dengan bangsa Sepanyol
13 Mengapakah golongan kelas pertengahan berpendidikan Barat menentang

pengaruh British di Burma?
A Menyebarkan tradisi budaya Burma
B Mengambil alih kuasa pemerintahan
C Mengekalkan sistem birokrasi tempatan
D Mengancam kedudukan agama Buddha
14 Bagaimanakah golongan intelektual meningkatkan kesedaran politik di

Vietnam?
A Menubuhkan kerajaan republik
B Menentang secara revolusi
C Menggunakan saluran akhbar
D Memperkenalkan ideologi komunis
15 Bagaimanakah usaha tokoh berikut memimpin gerakan revolusi di Vietnam?

Ho Chi Minh
A Mendedahkan penindasan penjajah

B Menubuhkan Parti Komunis Vietnam
C Menyebarkan semangat nasionalisme
D Memperjuangkan penentangan secara sulit
16 Karya Hilang Gelap Terbitlah Terang dihasilkan oleh Raden Adjeng Kartini
sebagai tokoh nasionalisme di Indonesia.
Apakah kandungan karya tersebut?
A Berani mempertahankan negara
B Semangat perjuangan bangsa
C Penolakan sekularisme Barat
D Dasar diskriminasi Belanda
17 Bagaimanakah Thailand dapat mengekalkan kemerdekaan negara?

A Kekuatan tentera
B Perkongsian kuasa
23
C Kedudukan strategik
D Pemodenan pentadbiran
18 Bagaimanakah tokoh Abdul Rahim Kajai membangkitkan kesedaran

nasionalisme di negara kita?
A Penyebar berita
B Penulisan kreatif
C Penerbitan majalah
D Penubuhan madrasah
19 Manakah akhbar terawal di Tanah Melayu?

A Al-Imam
B Pengasuh
C Fajar Sarawak
D Jawi Peranakan
20 Apakah yang mencetuskan semangat nasionalisme di Tanah Melayu?

A Propaganda John Locke
B Gerakan Revolusi Amerika
C Kebangkitan Pan-Islamisme
D Perjuangan golongan Luddite
24
SOALAN STRUKTUR
1 Kaum Muda merupakan golongan berpendidikan agama

yang telah membangkitkan kesedaran nasionalisme di
Tanah Melayu melalui Gerakan Islah.
(a) Namakan dua orang tokoh Kaum Muda.
(i) …………………………………………………………
(ii) ………………………………………………………...
[2 markah]
(b) Jelaskan peranan Kaum Muda melalui Gerakan Islah.
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[4 markah]
(c) Pada pendapat anda, mengapakah orang Melayu

perlu menyokong usaha Kaum Muda?
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[4 markah]
25
2 Gerakan nasionalisme di negara kita turut berkembang
melalui penulisan oleh tokoh nasionalis seperti penulisan
akhbar dan penulisan kreatif.
(a) Namakan dua akhbar Melayu yang meniupkan

semangat kebangsaan sebelum Perang Dunia Kedua.
(i) …………………………………………………………
(ii) ………………………………………………………..
[2 markah]
(b) Jelaskan isu yang diperjuangkan oleh akhbar-akhbar

Melayu tersebut.
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[4 markah]
(c) Penulisan kreatif masih relevan dan memainkan

peranan penting dalam kehidupan masyarakat negara
kita kini. Jelaskan.
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[4 markah]
SOALAN ESEI
26
3 Perkembangan nasionalisme di Barat berkembang hasil
daripada penentangan terhadap pemerintahan beraja yang
menjadi simbol penindasan yang menggugat hak rakyat.
Perkembangan idea tersebut telah mempengaruhi
kebangkitan nasionalisme di Asia dan di Asia Tenggara.
(a) Jelaskan maksud nasionalisme.
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[4 markah]
(b) Huraikan perkembangan nasionalisme yang berlaku di

Amerika Syarikat dan China.
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[8 markah]
27
(c) Pada pendapat anda, apakah kesan yang akan
berlaku sekiranya masyarakat tiada semangat
nasionalisme?
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[8 markah]
4. Perjuangan melalui persatuan telah membawa kepada

perkembangan nasionalisme yang lebih tersusun dan
berorganisasi.
(a) Terangkan perkembangan pertubuhan Kesatuan

Melayu Muda?
28
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
(c) Pada pendapat anda, apakah kebaikan pelajar

ah] menyertai kegiatan persatuan pada peringkat
sekolah?
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[8 markah]
BAB 3 KONFLIK DUNIA DAN PENDUDUKAN JEPUN DI NEGARA KITA
PERANG DUNIA PERTAMA
PERSAINGAN KUASA IMPERIALIS

 Perkembangan Revolusi Perindustrian-Imperialis Eropah bersaing
mendapatkan tanah jajahan bagi:
 bahan mentah seperti arang batu, petroleum, bijih timah
 pasaran hasil industri
29
 Kesannya permusuhan antara imperialis di Eropah seperti Perancis dan Jerman
PAKATAN KETENTERAAN
 Permusuhan membawa kepada pembentukan:
 Kuasa Tengah - Jerman, Austria-Hungary, Bulgaria, Empayar Uthamaniyah
 Pakatan Bertiga – Britain, Perancis, Rusia, Serbia, Itali, Romania, Portugal
dan Romania
 Kesannya menyebabkan ketidakstabilan politik di Eropah
 Wujud persaingan:
 mendapatkan jajahan
 menghasilkan senjata moden
 Bersedia berperang bagi mempertahankan kepentingan masing – masing
KRISIS RANTAU BALKAN

 Punca krisis iaitu permusuhan Austria-Hungary dengan Serbia
 Austria-Hungry menuduh Serbia menghasut rakyat Austria (berketurunan Serb)
supaya berjuang membebaskan diri daripada Austria-Hungary
 Kemuncak krisis - pembunuhan Archduke Ferdinand dan isteri Sophie oleh
pemuda Serbia
KESAN PERANG DUNIA PERTAMA
KERUNTUHAN PEMERINTAHAN BERAJA

 Tamatkan sistem pemerintahan beraja di:
 Jerman
 Austria-Hungary
 Rusia
 Empayar Utmaniyah
 Kerajaan Republik Jerman didirikan apabila:
 Kaiser Wilhem II terpaksa turun takhta
 Dapatkan perlindungan politik di Belanda
 Dinasti Habsburg (Empayar Austria-Hungary) berakhir apabila timbul
pemberontakan.
 Revolusi di Rusia menumbangkan pemerintahan beraja Tsar Nicholas II
 Kerajaan komunis pertama di dunia terbentuk bawah pimpinan Vladimir Lenin.
 Sultan Mehmed VI yang merupakan khalifah empayar Uthmaniyah digulingkan
dan kerajaan Turki bercorak republik diketuai oleh Mustafa Kemal Ataturk.
30
KEMUNCULAN NEGARA BAHARU
 Keruntuhan empayar Austria-Hungary melahirkan negara baharu – Austria,
Hungary, Czechoslovakia, Yugoslavia
 Perpecahan empayar Rusia membawa kepada penubuhan negara baharu –
Poland, Estonia, Latvia, Lithunia
 Perpecahan empayar Uthmaniyah menyebabkan muncul negara – Lebanon,
Syria, Iraq
FAKTOR KEDATANGAN JEPUN KE NEGARA KITA

 Serangan Jepun di Tanah Melayu bermula 8 Disember 1941 manakala Sabah
dan Sarawak 16 Disember 1941.
 Tujuan Jepun ialah penuhi keperluan ekonomi dan kepentingan strategik
ketenteraan akibat sekatan ekonomi
 Caranya ialah propaganda - Semangat Asia dan Asia untuk Orang Asia
 Kesan propaganda tanamkan semangat anti penjajah Barat dan tonjolkan imej
Jepun sebagai pembela negara Asia
EKSPLOITASI SUMBER BAHAN MENTAH

 Keperluan perindustrian bawah pembaharuan Meiji dan operasi ketenteraan
Jepun
 Sasaran Tanah Melayu kerana pengeluar utama bijih timah dan getah dunia
serta bauksit, bijih besi, dan arang batu manakala sasaran Sarawak kerana
sumber minyak di Miri dan Lutong
 Pendudukan Jepun adalah sebahagian rancangan Lingkungan Sekemakmuran
Asia Timur Raya untuk kukuhkan ekonomi Jepun
KEPENTINGAN STRATEGIK KETENTERAAN

 Kedudukan Tanah Melayu yang strategik
 Hujung Semenanjung Tanah Melayu terletak pangkalan tentera laut British di
Singapura
 Penguasaan pangkalan laut penting bagi membuka laluan penguasaan Jepun
terhadap telaga minyak Sumatera
 Penguasaan Pulau Borneo untuk menjayakan operasi penaklukan tentera
Jepun di Pulau Jawa
DASAR PENDUDUKAN JEPUN DI NEGARA KITA
DASAR EKONOMI
 Sistem ekonomi kawalan
 Akibat daripada kemelesetan ekonomi
 Rancangan Pengeluaran Lima Tahun dan Jawatankuasa Penyelidikan Bahan
 Mengawal selia pelupusan barangan
 Membuat penyelidikan kegunaan bahan baharu bagi sumber tempatan
 Rancangan Perindustrian Lima Tahun

 Membangunkan industri tempatan
 Memastikan penggunaan optimum daripada peralatan dan kemudahan
sedia ada.
 Mata wang Jepun menggantikan mata wang yang digunakan British.
 Wang pokok pisang
 Dicetak tanpa kawalan menyebabkan berlaku inflasi iaitu wang terlalu
banyak tetapi kekurangan barangan
DASAR SOSIAL
31
PENDIDIKAN
 Jepun menutup sekolah Inggeris dan Cina
 Bangunan sekolah tersebut digunakan untuk keperluan pentadbiran Jepun.
 Sistem persekolahan Jepun iaitu
 Hakko Ichiu (bentuk semangat persaudaraan sejagat)
 Mencapai teknologi industri
 Meningkatkan disiplin
 Menerapkan nilai Jepun
 Tentera Jepun berusaha juga melalui pendidikan
 Memupuk nasionalisme Asia
 Menghapuskan pengaruh Barat
 Menanam kesetiaan kepada Jepun
 Nippon Seishin bermaksud semangat Jepun
 Tenno Heika bermaksud hormat kebudayaan dan Maharaja Jepun
 Pengajaran bahasa Jepun (Nippon Go) secara meluas
 Bahasa Jepun sebagai lingua franca dalam Lingkungan Sekemakmuran Asia
Timur Raya. Tatacara sekolah bermula dengan perhimpunan pagi menghadap
arah negara Jepun
 Nyanyi lagu kebangsaan Jepun (Kamigayo).
SIKAP JEPUN TERHADAP AGAMA

 Bagi bendung kegiatan penentangan terhadap pendudukan Jepun :
 Tentera Jepun menghormati agama Islam dan adat Melayu
 Mereka tidak campur tangan dalam adat resam tempatan
 Kelas pengajian al-Quran dan sekolah agama diteruskan semula
 Majlis Agama Negeri dibentuk
 Persidangan agama Islam diadakan di Singapura dan Kuala Kangsar
 Pentadbiran tentera Jepun juga manipulasi pegawai agama untuk tujuan
propaganda Jepun
 Pegawai agama menyampaikan hal diputuskan Jepun dalam kelas agama di
surau dan masjid
 Masjid menyampaikan titah sultan bagi menyokong dasar Jepun seperti :
 Tambah pengeluaran makanan
 Tidak sebar khabar angin.
CATUAN DAN PENGHASILAN MAKANAN

 Perkenalkan Ordinan Kawalan Barangan dan Bahan Penting
 Untuk kawal bekalan barangan akibat kekurangan makanan
 Catuan makanan dikuatkuasakan untuk mengawal penjualan barangan
keperluan asas
 Beras, gula dan garam
 Galakkan penduduk tanam bahan makanan sendiri melalui kempen “Tambah
Lebih Banyak Makanan”
 Tujuannya hendak cukupkan makanan dalam negeri.
 Keperitan hidup menjadikan penduduk lebih kreatif
 Mereka berdikari dan hasilkan ciptaan baharu berasaskan bahan tempatan
untuk kelansungan hidup
 Contohnya tempe daripada bijih getah
KEADAAN NEGARA KITA SELEPAS KEKALAHAN JEPUN
32
PENGUASAAN BINTANG TIGA DI TANAH MELAYU
 Kekosongan kuasa politik di Tanah Melayu akibat kelewatan pendaratan
semula tentera British.
 Kesempatan ini digunakan oleh Bintang Tiga PKM melalui MPAJA ambil alih
Tanah Melayu.
 Kekalahan tentera Jepun melambangkan Bintang Tiga:
 Keunggulan
 Kekuatan
 Keberanian menentang pendudukan Jepun
 Bintang Tiga menguasai:
 Bandar
 Balai polis
 Pejabat pentadbiran kerajaan
 Undang-undang Bintang Tiga dan mahkamah komunis
 Menjatuhkan hukuman mati terhadap sesiapa bekerjasama dengan Jepun
 Bintang 3 seksa dan bunuh anggota polis, askar, pegawai daerah dan
sukarelawan Melayu
 Perbuatan melampau dan cabar kesabaran orang Melayu
 Penguasaan Bintang 3 selama 14 hari
TINDAK BALAS ORANG MELAYU

 Gerakan Fi-Sabilillah ditubuhkan
 Tujuan mempertahankan maruah, bangsa, hak dan harta serta
kelangsungan hidup orang Melayu.
 Hal ini adalah kerana Bintang 3 mengganggu dalam urusan keagamaan di
surau dan masjid.
 Pasukan Tentera Selempang Merah (di Johor)
 Dipelapori oleh Haji Salleh Abdul Karim / Kiai Salleh.
 Mempertahankan orang Melayu daripada ancaman Bintang Tiga
 Khalifah Parang Panjang (Perak)
 Di Sg Manik, Perak, Tuan Haji Bakri Haji Mohd Saman menjadi Khalifah
Parang Panjang
 Mempertahankan orang Melayu daripada ancaman Bintang Tiga.
 Ancaman dan keganasan Bintang Tiga telah menyebabkan negara kita berada
dalam suasana tidak aman.
33
SOALAN OBJEKTIF
1 Enakmen Undang-Undang Islam 1904 telah diperkenalkan di Tanah Melayu. Apakah

tujuan pengenalan undang-undang tersebut?
A Membendung idea Gerakan Islam
B Menamatkan pengajian ke luar negara
C Menghalang pergerakan orang Melayu
D Menangkap pemimpin persatuan Melayu
2 Tok Janggut telah menentang British di Pasir Puteh, Kelantan. Apakah faktor yang
mempengaruhi tokoh tersebut bertindak demikian?
A Perjuangan Jose Rizal
B Gerakan Revolusi India
C Gerakan Pan-Islamisme
D Semangat bushido Jepun
3 Akhbar Melayu berikut menyiarkan “Cerita Tekukur” pada tahun 1920.
 Utusan Melayu
 Lembaga Melayu
 Lidah Teruna
Apakah mesej cerita tersebut?
A Perjuangan persatuan
B Politik kemerdekaan
C Budaya masyarakat
D Kebajikan rakyat
4 Antara berikut, yang manakah faktor berlakunya Perang Dunia Pertama?
I Persaingan kuasa imperialis
II Pakatan ketenteraan
III Perselisihan faham
IV Mendapatkan barang mewah
A I dan 11
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
34
5 Maklumat berikut berkaitan dengan Persidangan Damai Paris
Persidangan ini melahirkan Deklarasi 14 Perkara Woodrow Wilson
Apakah isi kandungan deklarasi tersebut?

A Mengehadkan saiz angkatan tentera
B Penyerahan wilayah kepada negara pemenang
C Penentuan nasib negara oleh rakyat sendiri
D Raja menentukan sempadan negara
6 Apakah kesan perjanjian Versailles terhadap Jerman?

A Menyerahkan wilayah dan tanah jajahan kepada Pakatan Bertiga
B Meningkatkan jumlah angkatan tentera
C Mengurangkan jumlah senjata yang boleh dibeli
D Memperkuatkan pertahanan negara Jerman
7 Apakah kesan Perang Dunia Pertama terhadap negara Eropah?

A Kemunculan negara baharu
B Kemunculan pemerintahan beraja
C Kemunculan Empayar Austria-Hungary
D Penyatuan empayar Rusia
8 Senarai berikut merupakan pemimpin di Itali dan Jerman
 Benito Mussolini
 Adolf Hitler
Apakah persamaan tokoh tersebut?

A Pemimpin fahaman fasisme
B Pemimpin fahaman nazisme
C Pemimpin nasionalis berfahaman melampau
D Pemimpin nasionalis berfahaman sederhana
35
9 Antara berikut, yang manakah cabaran yang dihadapi oleh Liga Bangsa-Bangsa
selepas Perang Dunia Pertama?
I Krisis Manchuria
II Kemuncak krisis Balkan
III Kesan Perjanjian Versailles
IV Kegagalan perjanjian pelucutan senjata
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
10 Maklumat berikut berkaitan dengan peristiwa perang Jerman terhadap Rusia
Serangan besar-besaran Jerman terhadap Rusia dalam Perang Dunia Kedua
Apakah serangan tersebut?

A Operasi Barbarossa
B Operasi Blitzkrieg
C Operasi “D-Day”
D Operasi Woodrow
11 Apakah faktor kemenangan pihak Bersekutu dalam Perang Dunia Kedua?

A Persidangan Damai Paris
B Perjanjian Versailles telah ditandatangani
C Kejayaan operasi pendaratan tentera Bersekutu
D Penglibatan kuasa besar seperti Amerika Syarikat
12 Apakah strategi yang digunakan dalam operasi “D-Day”?

A Mengepong sasaran daripada empat penjuru arah
B Menyebarkan maklumat palsu kepada tentera Jerman
C Menghantar pasukan perisik mendapatkan maklumat
D Menyerang bandar Calais dan arah utara
36
13 Mengapakah Jepun melancarkan dasar peluasan kuasa di rantau Asia Pasifik?
A Menunjukkan kehebatan
B Menjadi penyelamat negara Asia
C Memenuhi keperluan ekonomi
D Peranan Maharaja Jepun
14 Maklumat berikut berkaitan dengan Orde baharu.
Jepun mewujudkan orde baharu di Asia Timur dan dikembangkan ke seluruh Asia
Apakah maksud orde baharu tersebut?

A Rancangan Jepun untuk menguasai kekayaan di Asia
B Rancangan Jepun untuk menguasai bahan mentah di Asia
C Rancangan Jepun untuk mengukuhkan kuasa di Asia
D Rancangan Jepun untuk menyingkirkan kuasa imperialis Barat di Asia
15 Mengapakah tentera Jepun menyerang Pearl Harbour?

A Melumpuhkan armada laut Amerika Syarikat di Pasifik
B Pusat penyimpanan senjata kuasa Barat di Asia
C Pusat latihan ketenteraan Barat di Asia Pasifik
D Melemahkan pasukan tentera Britain di Asia Pasifik
16 Di manakah lokasi pertama pendaratan tentera Jepun di Tanah Melayu?

A Pantai Pulau Pinang
B Pantai Singgora dan Pantai Patani
C Pantai Kuala Pak Amat, Pantai Sabak Kota Bharu
D Pantai Johor Bahru
17 Antara berikut, yang manakah kedudukan Raja-Raja Melayu semasa pentadbiran

Jepun?
I Ketua agama Islam
II Dilucutkan jawatan
III Bebas mentadbir negeri masing-masing
IV Di bawah pengawasan Gabenor Jepun
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
37
D III dan IV
18 Mengapakah tentera Jepun memberikan layanan kejam terhadap masyarakat Cina di
Tanah Melayu?
A Kesan Jepun permusuhan dalam Perang China
B Masyarakat Cina menguasai ekonomi
C Masyarakat Cina menentang Jepun
D Kesan Perang Dunia Pertama
19 Maklumat berikut berkaitan dengan gerakan yang terlibat dalam usaha

mempertahankan tanah air
 Malayan People's Anti Japanese Army (MPAJA)

 Force 136
Apakah persamaan pasukan tersebut?

A Menentang tentera Jepun
B Menentang tentera Britain
C Menyokong tentera Jepun
D Menyokong komunis
20 Mengapakah tentera Jepun membubarkan Kesatuan Melayu Muda pada bulan Jun
1942?
A Pemimpin Kesatuan Melayu Muda menuntut kemerdekaan
B Pemimpin Kesatuan Melayu Muda menentang Jepun
C Pemimpin Kesatuan Melayu Muda tidak mahu bekerjasama dengan Jepun
D Pemimpin Kesatuan Melayu menyokong British Muda
38
SOALAN STRUKTUR
1 Maklumat berikut berkaitan dengan konflik politik di

peringkat antarabangsa.
Tahun Peristiwa
1914-1918 Perang Dunia Pertama meletus
(a) Senaraikan dua buah negara yang terlibat dalam

peristiwa tersebut.
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[2 markah]
(b) Mengapakah peristiwa tersebut tercetus di Eropah?
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[4 markah]
(c) Maklumat berikut merujuk kepada peribahasa Melayu.

“Kalah jadi abu, menang jadi arang”
Jelaskan kesesuaian peribahasa tersebut terhadap

kesan Perang Dunia Pertama.
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[4 markah]
39
2 Pernyataan berikut merujuk kepada dasar pendudukan
Jepun di negara kita.
Dasar pemerintahan tentera Jepun diterima daripada

Panglima Agung Japanese Southern Army untuk
dilaksanakan di Tanah Melayu, Sarawak dan Sabah.
Dasar pendudukan Jepun di negara kita dapat difahami
melalui dasar pentadbiran, ekonomi dan sosial.
(a) Nyatakan penekanan yang diberikan oleh pentadbiran

Jepun dalam bidang pendidikan.
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[3 markah]
(b) Jelaskan ciri-ciri pengajaran yang dilaksanakan oleh

pentadbiran Jepun.
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[3 markah]
(c) Mengapakah kita perlu memberi galakan kepada

generasi muda hari ini supaya menguasai bidang
pendidikan?
Berikan penjelasan anda.
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[4 markah]
40
SOALAN ESEI
3 Pernyataan berikut berkaitan penguasaan Bintang Tiga di

Tanah Melayu.
Kelewatan pendaratan semula tentera British

menyebabkan wujud kekosongan kuasa politik.
Kesempatan ini digunakan oelh Bintang Tiga PKM
melalui MPAJA untuk mengambil alih penguasaan di
Tanah Melayu.
(a) Jelaskan tindakan-tindakan yang dilakukan oleh Bintang

Tiga PKM.
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
[4 markah]
(b) Terangkan tindak balas yang telah diambil oleh orang

Melayu.
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[8 markah]
41
(c) Cadangkan langkah-langkah yang boleh diambil untuk
mengelakkan berulangnya peristiwa tersebut.
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[8 markah]
42
4 Pendudukan Jepun di negara kita (1941-1945) telah
menimbulkan pelbagai kesan sosial terhadap masyarakat
tempatan.
(a) Mengapakah Jepun menduduki negara kita?
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[4 markah]
(b) Bagaimanakah dasar pentadbiran Jepun telah

menyebabkan kesengsaraan dan penderitaan kepada
rakyat di negara kita?
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[8 markah]
43
(c) Berdasarkan pengetahuan sejarah anda, apakah
pengajaran yang diperoleh rakyat Malaysia daripada (
peristiwa pendudukan Jepun di negara kita?
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
[8 markah]
44
BAB 4: ERA PERALIHAN KUASA BRITISH DI NEGARA KITA
4.1 BRITISH MILITARY ADMINISTRATION (BMA) DI TANAH MELAYU
 Mulai 12 September 1945 - Ketua Lord Mountbatten, Pemerintah Tertinggi Tentera
 Tugas BMA - mengembalikan kestabilan dan memulihkan kepercayaan rakyat
Tugas BMA Kegagalan BMA

Mengembalikan Kestabilan dan Mengembalikan Kestabilan dan
Keamanan Keamanan
• Membubarkan pasukan MPAJA • Gagal untuk menyelesaikan masalah
• Mengarahkan semua senjata yang jenayah keganasan, kongsi gelap
diberikan semasa pendudukan Jepun dan masalah ketegangan kaum
dikembalikan
Memulihkan Kepercayaan Rakyat Memulihkan Kepercayaan Rakyat
• Mengambil alih pentadbiran agar • Rakyat mengalami kesukaran
sokong kepulangan British (Jepun)
• Berusaha memulihkan kerosakan • Pasar gelap di Kuala Lumpur
infrastruktur akibat bencana perang semakin tidak terkawal
• Memulihkan ladang getah, lombong • Sosioekonomi sukar dipulihkan
bijih timah, baiki prasarana dan kerana sukar membawa masuk
kemudahan kesihtan yang jentera, alat ganti, mesin dan
dimusnahlan Jepun teknologi
• Berusaha memulihkan sosioekonomi • Rakyat berharap BMA dapat
untuk mendapat kepercayaan rakyat menyelamatkan penderitaan namun
- Makanan dan ubat sukar didapati kecewa dengan ketidakupayaan BMA
- Wabak penyakit merebak
- Berlaku kebuluran
4.2 GAGASAN MALAYAN UNION (MU)
 Tujuan pertubuhan MU
• Menggantikan BMA • Melicinkan sistem • Meningkatkan pelaburan
pentadbiran ekonomi
• Mengukuhkan • Mengekalkan orang asing sebagai sumber tenaga kerja
pertahanan untuk meningkatkan ekonomi
 Ciri-ciri Perlembagaan Malayan Union

Pentadbiran
• NNMB, NNMTB dan NNS kecuali Singapura disatukan menjadi satu unit
pentadbiran
• Sultan menjadi Ahli Majlis Raja-Raja yang membincangkan soal agama Islam
dan adat istiadat Melayu
• Diketuai oleh Gabenor British yang dilantik oleh Raja England
• Majlis Eksekutif dan Majlis Perundangan Malayan Union dibentuk di bawah
kawalan Pesuruhjaya Tinggi British
Kewarganegaraan
• Melalui prinsip Jus Soli
• Seluruh rakyat yang dilahirkan di Tanah Melayu dan Singapura
• Berumur 18 tahun ke atas dan bermastautin selama 10 tahun hingga 15 tahun
• Berumur kurang 18 tahun yang ibu bapanya merupakan warganegara turut
diberikan warganegara
 BRITISH MENDAPATKAN TANDATANGAN SULTAN

• Menghantar H.C Willan Timbalan Ketua Pegawai Hal Ehwal Awam Malaya
45
menghadap Raja-raja Melayu untuk meninjau sokongan RRM terhadap British
H.C Willan 8 Sept. -29 Sept. 1945
• Willan bertemu dengan Sultan Johor, Sultan Kedah, Sultan Perak, Sultan
Pahang, Menteri Besar Terengganu,sebelum menghadap Sultan Ali dan Sultan
Kelantan
• Melaporkan RRM akan menyokong dan menandatangani perjanjian MU
• Memudahkan kerja Sir Harold MacMicheal
Sir Harold MacMichael
• 11 Oktober 1945 tiba di Port Swettenham dengan kapal Royalist
• Berjaya dapatkan tandatangan 9 RRM dengan paksaan dalam tempoh 2 bulan
Sultan Johor - 20 Okt 1945 Sultan Pahang - 2 Nov 1945
Sultan Selangor - 24 Okt 1945 YDBesar N9 (didesak) - 14 Nov 1945
Sultan Perak - 22 Nov 1945
Sultan Kedah - 2 Dis1945 Sultan Kelantan - 17 Dis 1945
Raja Perlis - 4 Dis 1945 Sultan Terengganu - 21 Dis 1945
4.3 REAKSI PENDUDUK TEMPATAN TERHADAP MALAYAN UNION

• MU diisytiharkan pada 1 April 1946
• Ada yang menyokong dan menentang penubuhan MU
• Raja-Raja Melayu menentang penubuhan MU kerana
 MU merupakan bentuk penjajahan secara mutlak oleh kerajaan British
 Sultan Melayu kehilangan kedaulatan dan kuasa politik
Penentangan Raja-Raja Melayu Terhadap MU
1. Membawa kes MU ke Mahkamah Tinggi England
2. Menghantar surat bantahan ke London
3. Menyokong Kongres Melayu
4. Permaisuri Perak memimpin gerakan menentang MU
5. Memulaukan pelantikan Gabenor MU
Penentangan Rakyat Terhadap MU

• BMA siarkan berita gagasan MU kepada rakyat
• Akhbar Majlis siarkannya pada 12 Oktober 1945 sehari selepas ketibaan
MacMicheal
1. Bantahan Akhbar Melayu
• Utusan Melayu, Majlis dan Warta Negara suarakan bantahan dengan keras
• Akhbar ini menyeru diadakan perhimpunan besar-besaran menolak MU
2. Bantahan Cendekiawan
(a) Tokoh Pentadbir Melayu
• Dato’ Onn Jaafar, Dato Nik Ahmad Kamil, Zaba, Tengku Mohamed, Dato’
Abdul Wahab Abdul
(b) Bantahan Wanita
• Cikgu Zaharah Abdullah (Batu Pahat) Halimahton Tamin (Selangor), Datin
Puteh Mariah Ibrahim Rashid (Perak) dan Hasnah Ishak (Pulau Pinang)
merupakan barisan hadapan menentang MU
3. Bantahan Persatuan Melayu
• Persatuan Melayu seperti Syarikat Kerjasama Am Saiburi (SABERKAS),
Persatuan Melayu Kedah,Perikatan Melayu Perak, Persatuan Melayu Selangor
dan Persatuan Melayu Johor
Bantahan Bekas Pegawai British TM mengkritik rancangan MU:
Frank Swettenham Richard Windstedt George Maxwell
Roland Braddell Frederick Weld Cecil Clementi Smith
4. Bantahan di Kelantan, Kedah dan Johor
• Pemimpin persatuan Melayu dan Sultan bekerjasama adakan bantahan terhadap
46
kedatangan MacMicheal
Mengadakan Kongres Melayu
• MU ditentang oleh pemimpin persatuan Melayu dan penglibatan Raja-Raja Melayu
• Tujuan menzahirkan penubuhan sebuah badan induk untuk menentang MU.
• Kongres Melayu diadakan di Bangunan Kelab Sultan Sulaiman Kampung Baru
Kuala Lumpur.dari 1 Mac 1946 hingga 4 Mac 1946
• 41 buah pertubuhan Melayu menghantar wakil masing-masing.
• Kongres Melayu diadakan di Johor Bahru Johor bersetuju menubuhkan UMNO
pada 11 Mei 1946 dan memupuk perpaduan orang Melayu
• Hari lahir MU dianggap ‘Hari Kematian’ oleh orang Melayu
. Orang Melayu memakai lilitan kain putih di songkok sebagai tanda berkabung
UMNO Menganjurkan Bantahan Secara Besar-Besaran

• Tunjuk perasan semasa Ahli Parlimen British L.D Gammans dan David Rees
William meninjau penentangan orang Melayu terhadap MU
 Laporan Gammans dan Rees William menyatakan sultan yang menandatangani
Perjanjian MU tidak sedar akibat perjanjian tersebut dan mereka menyokong
penuh penubuhan PTM.
 Memaparkan kekentalan semangat juang dan penyatuan orang Melayu.
4.4 PENYERAHAN SARAWAK KEPADA KERAJAAN BRITISH

Pentadbiran Tentera Di Sarawak
• Tentera Australia mendarat di • 1 Julai 1946 British memperkenalkan
Kuching, setelah tamat PD2 BMA
• Borneo Civil Affairs Unit (BBCAU • Vyner Brooke serahkan Sarawak
British) perkenalkan pentadbiran kepada British dan menimbulkan
tentera iaitu pada 11 September penentangan
1945
Faktor Penyerahan Sarawak Kepada British:

1. Masalah Pewarisan Takhta
2. Desakan Kerajaan British
3. Masalah Kewangan
Proses Penyerahan Sarawak Kepada British

• 24 Oktober 1945, Vyner Brooke setuju serahkan Sarawak kepada British
• Vyner Brooke hantar Setiausaha peribadinya Gerrard T. MacBryan untuk dapatkan
persetujuan ketua tempatan
• Setuju serahkan Sarawak kepada British tanpa pengetahuan rakyat Sarawak
• Kerajaan British arahkan Vyner Brooke dapatkan kelulusan Majlis Negeri dan
persetujuan rakyat Sarawak terlebih dahulu
• British hantar 2 orang ahli Parlimen iaitu Gammans dan Rees Williams untuk
membuat tinjauan.
• Hasil tinjauan:
- Sebahagian besar peribumi menentang penyerahan Sarawak
- Orang Cina sokong penyerahan Sarawak
- Ada juga penduduk tidak memahami maksud penyerahan Sarawak
• Majlis Negeri keluarkan Rang Undang-Undang Penyerahan (Cession Bill).
• Keputusannya golongan propenyerahan menang 19 undi dan 16 undi menentang.
• Taraf Sarawak sebagai negeri naungan dimansuhkan.
• Sarawak disahkan Tanah Jajahan British.
• 1 Julai 1946 Hari Penyerahan Sarawak diisytiharkan di Kuching.
47
4.5 REAKSI PENDUDUK TEMPATAN TERHADAP PENYERAHAN SARAWAK
 Penyerahan Sarawak mencetuskan dua reaksi iaitu ada yang menyokong dan ada
yang menentang. Faktor penentangan kerana:
1. Tindakan Vyner Brooke bertentangan dengan Perlembagaan 1941

2. Vyner Brooke mengetepikan surat wasiat Charles Brooke
3. Gerard T. MacBryan menggunakan muslihat
Bentuk Penentangan Pendudukan Tempatan

1. Mengadakan Persidangan
2. Mengadakan Demonstrasi
3. Meletakkan Jawatan Beramai-ramai
4. Bantahan golongan wanita
5. Menggunakan akhbar
6. Menulis surat bantahan
7. Menubuhkan Kumpulan Rukun 13
Peristiwa Sungkit Berdarah

• Peristiwa Rosli Dhobi menikam Duncan Stewart.
• Kesempatan kepada British untuk menindas gerakan antipenyerahan.
• Anthony Brooke menyeru gerakan antipenyerahan dihentikan
• Rosli Dhobi, Morshidi Sidek, Awang Rambli dan Bujang Suntong dihukum gantung
hingga mati, angkatan Rukun 13 yang lain dipenjarakan
• Gerakan antipenyerahan di Sarawak gagal
Reaksi Penduduk yang Menyokong Penyerahan Sarawak
• Kumpulan menyokong dipimpin Datu Bandar Abang Haji Mustapha dan Datu Amar
Abang Haji Suleiman. Faktor yang menyokong ialah:
1. Memajukan negeri
2. Memajukan Penduduk Tempatan
3. Memberikan Peluang Pekerjaan dalam Perkhidmatan Awam
4.6 PENYERAHAN SABAH KEPADA KERAJAAN BRITISH
• Selepas Jepun menyerah kalah BMA diperkenalkan di Sabah.
• Sabah dijadikan tanah jajahan dan ditadbir oleh Gabenor Sir Edward Twining
1. Memenuhi kepentingan British
2. Meneruskan dasar British dalam hubungan luar
3. Masalah kewangan SBUB
4.7 REAKSI PENDUDUK TEMPATAN TERHADAP PENYERAHAN SABAH

• Penyerahan Sabah pada 15 Julai 1946 tidak mendapat tentangan kerana:
Dasar British:
1. British menindas kegiatan berpersatuan
• Antara persatuan ditubuhkan ialah Persaudaraan Sahabat Pena Sabah
(PASPAS) dan Persatuan Kebangsaan Melayu
2. Mengehadkan Peluang dalam Pentadbiran
• Dasar British hadkan peluang dalam bidang pentadbiran dan menyebabkan
penduduk Sabah kurang mempunyai pengalaman dalam birokrasi barat
Kepentingan Sosioekonomi Penduduk Tempatan
• Peluang kepada penduduk tempatan melibatkan diri dalam pentadbiran,
memajukan bidang perniagaan dan meluaskan jaringan perdagangan
• Penduduk enggan melibatkan diri menentang penyerahan Sabah kepada British.
• Penyerahan Sabah kepada British tidak mendapat penentangan daripada
48
penduduk tempatan.
SOALAN OBJEKTIF
1. Pada 12 September 1945, British Military Administration telah ditubuhkan di Tanah

Melayu. Mengapakah British berbuat demikian?
I Mengembalikan keamanan
II Melindungi pelaburan asing
III Memulihkan sistem demokrasi
IV Memulihkan kepercayaan rakyat
A I dan II C II dan III
B I dan IV D III dan IV
2. Apakah kesukaran hidup yang dihadapi rakyat semasa pentadbiran Jepun di Tanah
Melayu?
I Penularan penyakit
II Peras ugut berleluasa
III Kekurangan tenaga kerja
IV Masalah cukai yang tinggi
3. Apakah peranan pegawai tinggi British berikut di Tanah Melayu selepas Perang
Dunia Kedua?
 Mejar Jeneral Ralph Hone
 George Henry Hall
A Memulihkan kuasa Raja-raja

B Melaksanakan ekonomi kawalan
C Menghapuskan ancaman komunis
D Menjayakan pentadbiran kesatuan
4. Apakah kesan pentadbiran Malayan Union terhadap terhadap Raja-raja Melayu?

I Kuasa raja terjamin
II Kukuhkan pentadbiran negeri
III Menjadi Ahli Majlis Raja-Raja
IV Membincangkan soal agama Islam
49
5. Kewarganegaraan melalui prinsip Jus Soli menjadi asas kewarganegaraan Malayan

Union. Siapakah yang layak mendapat kewarganegaraan tersebut?
A Rakyat yang lahir di Tanah Melayu dan Singapura
B Berumur 18 tahun dan ke atas tinggal selama 12 tahun
C Berumur kurang 18 tahun berkahwin di Tanah Melayu
D Memberikan sumbangan untuk pembangunan negara
6. Apakah langkah yang diambil oleh pihak British di Tanah Melayu sebelum
mengisytiharkan pentadbiran Malayan Union pada tahun 1946?
A Mengetatkan syarat kerakyatan
B Mengiktiraf pembesar tempatan
C Mendapatkan persetujuan sultan
D Menggalakkan kemasukan pelabur asing
7. Apakah muslihat British mengisytiharkan pentadbiran Malayan Union pada 1 April

1946?
A Menghalang campur tangan asing
B Menyekat kemasukan orang dagang
C Mengukuhkan penguasaan ekonomi
D Meraih sokongan penduduk tempatan
8. Bagaimanakah Raja-raja Melayu menentang gagasan Malayan Union 1946?

I Menghantar surat bantahan III Mengadakan perjanjian sulit
II Mendapatkan bantuan asing IV Memulaukan pelantikan Gabenor
9. Selepas Perang Dunia Kedua, Sarawak diserahkan kepada British. Mengapakah

penyerahan tersebut berlaku?
I Masalah perwarisan takhta
II Masalah kewangan
III Isu perebutan takhta
IV Atas permintaan penduduk
50
10. Mengapakah berlaku perubahan pentadbiran berikut di Sarawak?
A Krisis pewarisan takhta

B Desakan pembesar tempatan
C Persediaan berkerajaan sendiri
D Menjamin kemakmuran ekonomi
11. Maklumat berikut berkaitan dengan masalah pentadbiran Vyner Brooke di Sarawak
selepas Perang Dunia Kedua.
Bagaimanakah beliau menyelesaikan masalah tersebut?

A Membentuk Majlis Negeri
B Memperkenalkan birokrasi
C Menyerahkan Sarawak kepada Brititsh
D Memberikan taraf berkerajaan Britisih
12. Apakah reaksi kaum ibu dalam Persatuan Kebangsaan Melayu Sarawak terhadap
pengambilan Sarawak oleh British?
A Memulau pentadbiran British
B Melancarkan serangan bersenjata
C Membunuh gabenor Sarawak
D Mengadakan demonstrasi
13. Kuasa Raja-Raja Melayu telah dipulihkan melalui penubuhan Persekutuan Tanah
Melayu 1948. Antara bukti pemulihan kuasa tersebut ialah
I Berhak memberi pandangan dalam perkara tertentu
II Berkuasa meluluskan belanjawan Kerajaan Persekutuan
III Raja-raja Melayu berkuasa dalam adat istiadat tempatan
IV Majlis Raja-Raja perlu memperkenankan undang-undang
51
A I dan II B II dan III
C I dan IV D III dan IV
14. Pemimpin tempatan berikut telah mengetuai sokongan penyerahan Sarawak

kepada British.
Mengapakah mereka berbuat demikian?

A Menjamin kemajuan negeri
B Mengurangkan pengaruh asing
C Melindungi hak kaum peribumi
D Mengelakkan kebangkitan rakyat
15. Apakah faktor penyerahan Sabah kepada British?

I Masalah kewangan SBUB
II Mendapat ancaman komunis
III Mematuhi tuntutan Piagam Atlantik
IV Memenuhi kepentingan pihak British
A I dan II B I dan IV
C II dan III D III dan IV
16. Berikut adalah beberapa tindakan British terhadap nasionalis di Sabah.
Apakah tujuan Bitish berbuat demikian?

A Mendorong kelahiran intelektual
B Mengurangkan tekanan komunis
C Melumpuhkan gerakan nasionalisme
D Meningkatkan taraf hidup penduduk
17. Apakah tindakan British bagi melumpuhkan Persatuan Barisan Pemuda Sabah?
A Menguatkuasakan undang-undang
B Memenjarakan pemimpin
C Menawarkan kenaikan pangkat
D Menyekat sumber kewangan
18. Mengapakah tidak ada sebarang penentangan secara terbuka berlaku di Sabah
apabila SBUB menyerahkan Sabah kepada British pada tahun 1946?
52
A Kepimpinan yang lemah
B Keupayaan memerintah sendiri
C Kesedaran politik yang sederhana
D Tidak wujud kerjasama antara kaum
19. SBUB mengalami masalah kekurangan dana untuk memulihkan kerosakan
kawasan Kudat, Sandakan dan Jesselton. Mengapakah kawasan tersebut
mengalami kerosakan?
A Dirosakkan oleh bencana alam
B Diserang tentera Indonesia
C Dimusnahkan oleh tentera Jepun
D Dilakukan oleh pihak komunis
20. Terdapat rakyat Sabah yang menyokong penyerahan Sabah kepada British.
Mengapakah mereka menyokong penyerahan tersebut?
I Memajukan bidang perniagaan
II Mengatasi ancaman komunis
III Mengurangkan kuasa pembesar
IV Meluaskan jaringan perdagangan
A I dan II B I dan IV
C II dan III D III dan IV
53
SOALAN STRUKTUR
54
2. Pemerintahan Syarikat Borneo Utara British (SBUB) di
Sabah selama 63 tahun berakhir apabila Sabah
menjadi Tanah Jajahan British pada 15 Julai 1946.
(a) Jelaskan kepentingan Sabah kepada British?

...............................................................................
...............................................................................
...............................................................................
..............................................................................
[3 markah]
(b) Mengapakah pemerintahan penyerahan Sabah tidak

mendapat tentangan oleh penduduk tempatan?
...............................................................................
...............................................................................
...............................................................................
...............................................................................
..............................................................................
...............................................................................
[3 markah]
(c) Penduduk tempatan wajar menentang penyerahan

negara kepada kuasa asing. Jelaskan.
...............................................................................
...............................................................................
...............................................................................
...............................................................................
...............................................................................
[4 markah]
55
SOALAN ESEI
3. Malayan Union telah diisytiharkan pada 1 April 1946 oleh

British di Tanah Melayu berdasarkan Kertas Putih 6274.
(a) Jelaskan muslihat British memperkenalkan Malayan

Union.
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[4 markah]
(b) Bagaimanakah Raja-raja Melayu menentang

pelaksanaan Malayan Union?
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[8 markah]
56
(c) Pada pandangan anda, apakah yang akan berlaku
sekiranya pentadbiran Malayan Union terus dilaksanakan
di Tanah Melayu?
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
[8 markah]
57
4. Charles Vyner Brooke merupakan tokoh yang telah
menyerahkan Sarawak kepada British pada 1 Julai 1946.
(a) Mengapakah penyerahan tersebut dilakukan?

………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[4 markah]
(b) Penyerahan tersebut mendapat tentangan daripada

penduduk Sarawak.
Jelaskan reaksi pendudukan tersebut.
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[8 markah]
58
(c) Berdasarkan pengetahuan Sejarah anda, mengapakah
penentangan penduduk tempatan berjaya dipatahkan
oleh pihak British?
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[8 markah]
59
BAB 5 PERSEKUTUAN TANAH MELAYU 1948
5.1 LATAR BELAKANG PENUBUHAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU 1948
PENUBUHAN JAWATANKUASA KERJA

 Ditubuhkan 25 Julai 1946
 Tujuannya untuk membincangkan asas Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu
1948
 Terdiri daripada wakil Raja-raja Melayu, wakil UMNO & pegawai kanan British
 Ahli Jawatankuasa
 Wakil UMNO
 Dato’ Onn Jaafar
 Dato’ Abdul Rahman Mohd Yassin
 Haji Megat Yunus
 Wakil Raja-raja Melayu
 Raja Kamaralzaman Raja Ngah Mansur (Raja Kecil Tengah Perak)
 Dato’ Hamzah Abdullah (Orang Kaya Menteri Besar Selangor)
 Haji Mohamad Sheriff Osman (Setiausaha Kerajaan Kedah)
 Dato’ Nik Ahmad Kamil Mahmud (Dato’ Seri Setia Raja Kelantan)
 Wakil Kerajaan British
 A.T. Newboult (Ketua Setiausaha MU)
 K.K.O’Connor (Peguam Negara MU)
 W.D.Godsall (Setiausaha Kewangan)
 Dr.W.Linehan – MCS
 A.Williams – MCS
 D.C.Watherston – Setiausaha
CADANGAN JAWATANKUASA KERJA

 Jawatankuasa ini memulakan tugas pada Ogos 1946 – pertengahan November
1946
 Cadangan yang dikemukakan
 Menyatukan semua negeri Melayu & dua buah Negeri Selat dalam satu unit
pentadbiran
 Memulihkan kedudukan dan kedaulatan Raja-raja Melayu
 Menjaga kedudukan istimewa orang Melayu & kepentingan sah kaum lain
 Menubuhkan Dewan Perundangan Negeri setiap negeri
 Mengenakan syarat kewarganegaraan yang ketat
GERAKAN NASIONALIS MELAYU RADIKAL

 Membentuk Pusat Tenaga Rakyat (PUTERA)
 Parti Kebangsaan Melayu Malaya (PKMM) – Dr. Burhanuddin al-Helmi
 Angkatan Pemuda Insaf (API) – Ahmad Boestamam (presiden)
 Gerakan Angkatan Muda (GERAM) – Aziz Ishak & Abdul Samad Ismail
 Hizbul Muslimin – Abu Bakar al-Baqir
 Barisan Tani Malaya (BATAS) – Musa Ahmad
 Angkatan Wanita Sedar (AWAS) – Shamsiah Fakeh
60
GABUNGAN PUTERA – AMCJA
 Bukan Melayu menubuhkan All Malaya Council of Joint Action (AMCJA) – Tan
Cheng Lock (Pengerusi) kerana,
 Menganggap British tunduk kepada tuntutan UMNO
 Menganggap penubuhan Jawatankuasa Kerja tidak demokratik
 Terdiri daripada
o Pan-Malayan Federation of Trade Union (PMFTU) - Chan Loo
(Setiausaha)
o Malayan Democratic Union (MDU) - John Eber (Pengerusi)
o Malayan Indian Congress (MIC) – John Thivy (Presiden)
 Menolak perjanjian persekutuan
o Jawatankuasa Kerja tidak mempunyai wakil bukan Melayu
 Bergabung dengan PUTERA
 Menganggap Perlembagaan Persekutuan sebagai tidak demokratik
 Mengukuhkan British
 Perkauman
 Julai 1947, cadangan perlembagaan dibentangkan kepada awam
 PUTERA-AMCJA menentang secara terbuka
SUMBANGAN NASIONALIS MELAYU RADIKAL

 Golongan Melayu radikal melaungkan perjuangan kemerdekaan sejak
penghujung tahun 1930-an
 Matlamat perjuangan mereka ialah
 membebaskan tanah air daripada penjajahan
 Menyatukan seluruh Tanah Melayu
 Enggan berkompromi dengan penjajah untuk mencapai kemerdekaan
 Mereka juga memperjuangkan hak semua kaum dalam sebuah negara dengan
memberi penekanan kepada;
 Kebebasan hak bersuara, berhimpun dan menerbitkan akhbar
 Ahmad Boestamam menerbitkan Suara Rakyat
 PKMM menubuhkan cawangan di seluruh Perak, Hulu Langat, Selangor dan
Temerloh
 Julai 1947, keahlian melebihi 53 ribu
CADANGAN PUTERA-AMCJA
 Mencadangkan Perlembagaan Rakyat sebagai alternatif kepada Perjanjian
Persekutuan 1948.
 Cadangan PUTERA;
 Kedudukan Bahasa Melayu
 Pertahanan dan hal ehwal luar negeri
 Syarat kewarganegaraan Tanah Melayu
 Bendera dan lagu kebangsaan
 Cadangan AMCJA;
 Penyatuan Tanah Melayu dan Singapura
 Sebuah kerajaan pusat yang kuat
 Raja-raja Melayu sebagai Raja Berperlembagaan
 Kemajuan politik dan ekonomi orang Melayu
 Adat istiadat dan agama Islam
 Syarat kewarganegaraan
 Akhir bulan Mac 1947, cadangan PUTERA dan AMCJA digabungkan
membentuk Perlembagaan Rakyat
 Pada Julai 1947, PUTERA-AMCJA mengadakan pertemuan untuk
mengemukakan draf Perlembagaan Rakyat.
61
 British menolak Perlembagaan Rakyat tersebut
 Menerima Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu
 Pada 20 September 1947, PUTERA-AMCJA menganjurkan hartal (berlangsung
pada 20 Oktober 1947) yang dilaksanakan di bandar utama di Tanah Melayu
dengan sokongan Dewan Perniagaan Cina
5.2 FAKTOR PENUBUHAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU 1948

 Persekutuan Tanah Melayu ditubuhkan pada 1 Februari 1948 setelah Raja-raja
Melayu menandatangani Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1948.
Penentangan Orang Melayu
Cadangan Raja-raja Melayu
Terhadap Malayan Union Sokongan Pentadbir British
dan UMNO
(MU)
- Orang Melayu, Raja-raja - 27 Mei 1946, Malcolm - Sir Edward Gent, Malcolm
Melayu, cendekiawan MacDonald (Gabenor MacDonald, Sir Ralph Hone,
Melayu dan UMNO Jeneral) dan Sir Edward Gammans, A.T.Newboult,
membantah MU Gent (Gabenor MU) Roland Braddell, W.Linehan
- Ahli Parlimen Britsh berunding dengan Raja-raja dan Theodore Adams
(Gammans dan Rees Melayu di Kuala Kangsar - Sir Ralph Hone,
Williams) menyaksikan -Raja-raja Melayu cadangkan Raja-raja Melayu
bantahan dan melapor mencadangkan dilibatkan dalam
tinjauan kepada Dewan i.Penubuhan persekutuan pentadbiran berasaskan
Parlimen British bertaraf naungan bukan perlembagaan
- Gammans menyatakan jajahan - Pada Mei 1946, Sir
bahawa huru hara akan ii.Perjanjian baharu Edward Gent bertemu wakil
berlaku di Tanah Melayu menggantikan MU UMNO di Pulau Pinang. 18
sekiranya MU diteruskan iii. Jawatan Pesuruhjaya Julai 1946, di King’s House
- Ketika penentangan, Tinggi menggantikan K.Lumpur. British beri
persediaan untuk Gabenor peluang Dato’ Onn Jaafar
menggubal dijalankan iv. Raja berkuasa dalam dan Raja-raja Melayu
melalui rundingan Raja-raja perundangan kemukakan cadangan
Melayu, UMNO dan British v. Perkataan “Negeri-negeri - Pada masa yang sama,
Melayu” perlu muncul dalam British perlu melaksanakan
62
persekutuan yang baharu dasar dekolonisasi
5.3 CIRI-CIRI PERSEKUTUAN TANAH MELAYU 1948
 Jawatankuasa Kerja merangka Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1948
dalam masa lima bulan
 20 November 1946, rangka Perjanjian dibentangkan dalam persidangan Raja-
raja Melayu, wakil British dan UMNO
 Persekutuan dibentuk (gabungan 9 negeri Melayu dan 2 Negeri

Selat)
 Singapura kekal tanah jajahan Britsh
 Kerajaan Persekutuan diketuai Pesuruhjaya Tinggi British
(mempunyai kuasa eksekutif)
 Bertanggungjawab dalam kewangan serta hal lain yang
Pentadbiran mempunyai kepentingan bersama
 Majlis Mesyuarat Persekutuan dan Majlis Perundangan
Persekutuan ditubuhkan
 Majlis Mesyuarat Persekutuan mengandungi ahli rasmi dan tidak
rasmi
 Ahli tidak rasmi peringkat permulaan dilantik Pesuruhjaya Tinggi
 Ahli Majlis Perundangan Persekutuan terdiri pelbagai kaum.
Kuasa Raja-
raja Melayu  Majlis Raja-Raja dibentuk membolehkan Raja-raja Melayu
memberikan pandangan dalam perkara tertentu
 Di negeri, sultan bertanggungjawab mengesahkan rang undang-
undang yang diluluskan dalam Dewan Perundangan Negeri.
 Kewarganegaraan Secara Kuat Kuasa Undang-undang

 Jus soli hanya kepada rakyat Raja & rakyat British
 Pemohon yang lahir di luar negeri, ayahnya mesti rakyat
Raja dan rakyat British
 Penduduk asal yang lahir sebelum, semasa dan
selepas tarikh Perjanjian PTM
 Rakyat Raja dan mereka yang tidak serasi, memahami
adat resam dan bertutur Bahasa setempat (naturalized)
boleh memohon melalui mana-mana undang-undang
yang dikuatkuasakan.
Kewarganegaraan
 Kewarganegaraan Secara Pendaftaran
 Lahir dalam PTM dan bermastautin selama 15 tahun
daripada tempoh 20 tahun dari hari permohonannya
 Perlu mempunyai tingkah laku yang baik, tiada rekod
jenayah, menguasai Bahasa Melayu dan Bahasa
Inggeris, bersetuju taat setia kepada PTM.
63
5.4 KESAN PENUBUHAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU 1948
MENGEMBALIKAN KEDUDUKAN RAJA-RAJA MELAYU

 Majlis Raja-raja diwujudkan dan dipengerusikan oleh seorang Raja-raja Melayu
 Pesuruhjaya Tinggi dirujuk dalam kuasa kerajaan Persekutuan
MENJAGA KEDUDUKAN ISTIMEWA ORANG MELAYU

 Kedudukan istimewa orang Melayu diiktiraf
 Mengiktiraf kepentingan sah kaum lain
MEMBUKA RUANG KEWARGANEGARAAN

 Orang bukan Melayu boleh menjadi warganegara
 Orang Melayu diiktiraf penduduk asal dan diberikan kedudukan istimewa
MEWUJUDKAN KERJASAMA KAUM

 Memupuk perpaduan dan kerjasama kaum melalui penubuhan Jawatankuasa
Hubungan Antara Kaum
 Kebanyakan cadangan CLC dimasukkan ke dalam usul perundangan yang
diluluskan oleh MPP
 Memupuk persefahaman antara pemimpin pelbagai kaum
 Merintis pembentukan Perlembagaan Tanah Melayu 1957 dan membawa
kemerdekaan
64
SOALAN OBJEKTIF
1 Persekutuan yang diperkenalkan bagi menggantikan Malayan Union 1946?

A Perlembagaan Rakyat
B Persekutuan Tanah Melayu
C Negeri-negeri Melayu Bersekutu
D Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu
2 Senarai berikut berkaitan Pegawai Pemerhati dan Penasihat Undang-undang

dalam Jawatankuasa Kerja.
 Theodore Adams
 X
Siapakah X?
A Ralph Hone
B Dr. W.Linehan
C D.C.Watherston
D K.K.O’Connor
3 Mengapakah golongan nasionalis Melayu radikal membidas kerajaan British?

A British tidak menjaga kebajikan rakyat
B British mengurangkan kuasa Raja-raja Melayu
C British menyebabkan ekonomi Tanah Melayu merosot
D Mengadakan rundingan secara tertutup dengan UMNO
4 Mengapakah PUTERA-AMCJA menentang Jawatankuasa Kerja 1946?

A Menindas orang dagang
B Menentang Parti UMNO
C Tiada wakil bukan Melayu
D Tiada jaminan kemerdekaan
5 Golongan nasionalis Melayu radikal melaungkan perjuangan kemerdekaan

sejak penghujung tahun 1930-an. Apakah matlamat perjuangan mereka?
A Mengukuhkan kerajaan
B Mengembalikan kestabilan
C Menyatukan seluruh Tanah Melayu
D Menjaga kedudukan orang Melayu
65
6 Buku Testament Politik API menentang British kerana menindas golongan
nasionalis Melayu radikal. Siapakah penulis buku tersebut?
A Aziz Ishak
B Abu Bakar al-Baqir
C Abdul Samad Ismail
D Ahmad Boestamam
7 Hartal ialah tindakan tutup kedai dan memberhentikan semua kegiatan

ekonomi oleh peniaga. Mengapakah tindakan tersebut dilakukan?
A British menolak Perlembagaan Rakyat
B British membahagikan unit pentadbiran
C British menubuhkan Jawatankuasa Kerja
D British menubuhkan Malayan Union
8 Mengapakah Persekutuan Tanah Melayu ditubuhkan secara rasmi. Apakah

faktor yang menyebabkan penubuhan persekutuan tersebut?
A Penentangan terhadap Malayan Union
B Perkembangan sistem pendidikan
C Kemunculan golongan intelektual
D Pengaruh luar dan serantau
9 Pada pertemuan di Kuala Kangsar, Raja-raja Melayu mencadangkan

A Bahasa Melayu diiktiraf
B Persekutuan bertaraf naungan
C Sebuah kerajaan pusat yang kuat
D Syarat kewarganegaraan Tanah Melayu
10 Mengapakah pentadbir British menyokong konsep persekutuan?

A Meningkatkan taraf hidup
B Mewujudkan keamanan
C Menyatukan penduduk
D Menjaga adat istiadat
66
11 Berikan pengertian dekolonisasi.
A Kesetiaan kepada raja
B Perjanjian yang dilakukan
C Proses berkerajaan sendiri
D Kecelakaan yang menimpa
12 Majlis yang ditubuhkan untuk membantu Pesuruhjaya Tinggi British adalah

A Majlis Negeri
B Majlis Raja-Raja Melayu
C Majlis Keselamatan Negara
D Majlis Mesyuarat Persekutuan
13 Majlis Raja-Raja dibentuk untuk membolehkan Raja-raja Melayu

A Memberikan pandangan
B Melaksanakan pentadbiran
C Membubarkan perjanjian
D Membantah perjanjian
14 Majlis Mesyuarat Persekutuan mengandungi ahli rasmi dan ahli tidak rasmi.
Ahli tidak rasmi pada peringkat permulaan dilantik oleh
A Gabenor British
B Penasihat British
C Pesuruhjaya Tinggi
D Setiausaha Tanah Jajahan
15 Bidang kuasa Majlis Perundangan Persekutuan mencakupi

I Perkapalan
II Perindustrian
III Hal ehwal luar
IV Ketenteraman awam
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
67
16 Apakah yang dimaksudkan dengan rakyat British?
A Orang Melayu tinggal di negeri Melayu
B Orang yang lahir di Pulau Pinang
C Bermastautin melebihi 15 tahun
D Bermastautin di Melaka
17 Syarat untuk memohon kewarganegaraan secara pendaftaran adalah

A Penduduk asal negeri Melayu
B Lahir di tanah jajahan British
C Tinggal di negeri Melayu
D Tiada rekod jenayah
18 Kesan penubuhan Persekutuan Tanah Melayu 1948 ialah

A Golongan nasionalis Melayu radikal ditindas
B Mengembalikan kedudukan Raja-raja Melayu
C Penentangan terhadap Malayan Union
D Gabungan PUTERA-AMCJA
19 Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1948 mengiktiraf kedudukan istimewa

orang Melayu dan
A Mesyuarat Majlis Negeri
B Kuasa Pesuruhjaya Tinggi
C Kepentingan sah kaum lain
D Majlis Mesyuarat Persekutuan
20 Kerjasama antara Raja-raja Melayu dengan UMNO membolehkan

A Persekutuan Tanah Melayu 1948 terbentuk
B Majlis Mesyuarat Persekutuan diadakan
C Dewan Perundangan Negeri bersidang
D Malayan Union ditubuhkan
68
SOALAN STRUKTUR
1 Sebuah Jawatankuasa Kerja dibentuk untuk merangka ]

Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu menggantikan
Malayan Union 1946 yang ditolak oleh penduduk
tempatan.
(a) Namakan dua wakil Raja-raja Melayu dalam

Jawatankuasa Kerja tersebut.
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[2 markah]
(b) Apakah perkara yang dicadangkan oleh Jawatankuasa

Kerja?
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[4 markah]
(c) Pada pendapat anda, apakah langkah yang perlu

diambil untuk mewujudkan sistem pentadbiran yang
lebih cemerlang?
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[4 markah]
69
70
SOALAN ESEI
3 Maklumat berikut berkaitan ciri-ciri kewarganegaraan

Persekutuan Tanah Melayu 1948.
 Kuat kuasa undang-undang

 Pendaftaran
(a) Nyatakan tentang kewarganegaraan jus soli.
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[4 markah]
(b) Jelaskan pelaksanaan kewarganegaraan dalam

……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[8 markah]
71
(c) Sebagai seorang pemimpin, terangkan cara anda
memantapkan pentadbiran negara.
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[8 markah]
72
4 Gambar berikut berkaitan Persidangan Majlis Raja-raja
pada 15 Februari 1948 setalah Malayan Union
dibubarkan dan digantikan dengan Persekutuan Tanah
Melayu 1948.
(c) Pembentukan Persekutuan Tanah Melayu 1948

merupakan kejayaan perjuangan orang Melayu. ]
Jelaskan kepentingan penubuhan Persekutuan Tanah
Melayu 1948 dalam pembinaan negara dan bangsa
Malaysia.
(a) Bagaimanakah perjanjian Persekutuan Tanah Melayu
1948 berjaya mengembalikan kedudukan Raja-raja
……………………………………………………………...
Melayu seperti sebelum perang?
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[4 markah]
……………………………………………………………...
(b) Konsep persekutuan mampu membawa [8 markah]
kegemilangan kepada negara Malaysia.
Apakah ciri-ciri yang perlu ada dalam setiap
warganegara untuk mengekalkan kegemilangan
tersebut?
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
……………………………………………………………...
[8 markah]
73
BAB 6 ANCAMAN KOMUNIS DAN PENGISYTIHARAAN DARURAT
Kemasukan Pengaruh Komunis di Negara Kita
 Komunisme ialah ideologi diasaskan oleh Karl Marx & Friedrich Engels
 Mereka menulis karya Communist Manifesto & Das Kapital
 Komunis = orang yang menganut fahaman komunis
 Komunisme – fahaman politik yang menjadikan ekonomi & barang
pengguna sebagai milik negara
 Kemasukan Pengaruh Komunis dari China

 Pengaruh komunis dibawa sejak awal 1920-an melalui Parti Koumintang
(KMT) di China
 1924, cawangan KMT ditubuhkan hampir setiap bandar di Tanah Melayu
seperti Muar, Melaka, Seremban, Klang, Kuala Lumpur dan Sungai
Petani
 1927 Perpecahan KMT dan PKC
 1928, The Communist International (Comintern) berpusat di Moscow
mengarahkan penubuhan Parti Komunis Nanyang (PKN)
 Kemasukan Pengaruh Komunis dari Indonesia

 Tahun 1920, Tan Malaka, Alimin, Moeso, Boedisoejitro, Hasanoesi,
Winata, Soebakat dan Sutan Perpateh (pemimpim komunis dari
Indonesia menyebarkan fahaman komunis di Seberang Perai, Pulau
Pinang, Perak Utara dan Kedah)
 Hal ini kerana kegagalan PKI menguasai Pulau Jawa pada tahun 1926
 Tiada sambutan
Penubuhan Parti Komunis Malaya (PKM)
 Pada 30 April 1930, PKM ditubuhkan di Kuala Pilah, Negeri Sembilan

 Melalui kesatuan sekerja, pertubuhan, penerbitan akhbar dan sekolah
Cina
 Pendudukan Jepun (1941-1945)

 PKM menjalin Kerjasama dengan British untuk memerangi Jepun
 1942, membentuk Malayan People’s Anti-Japanese Army
(MPAJA) atau Bintang Tiga
 Menerima bantuan sejata, latihan, kewangan, bekalan logistik
dan perubatan daripada British
 Selepas kekalahan Jepun

 Bintang Tiga melalui MPAJA keluar dari hutan dan melakukan
kekacauan
 BMA ambil alih pentadbiran, MPAJA dibubarkan pada 1 Disember
1945, namun dibenarkan bergerak sebagai pertubuhan yang sah
 PKM menyusup dalam kesatuan sekerja (Pan-Malayan Federation of
Trade Unions PMFTU)
74
Ancaman Komunis di Negara Kita
 Gerakan Komunis Antarabangsa anjur 2 persidangan di Calcutta, India

 Persidangan Kongres Belia Asia (19 – 25 Februari 1948)
 Persidangan Parti Komunis India (Mac 1948)
 Pengikut komunis digesa memperhebat perjuangan menentang kuasa
imperialis di Asia
 PKM melancarkan serangan bersenjata menyebabkan British
mengisytiharkan darurat
Perisytiharan Darurat
 16 Jun 1948
 3 pengurus ladang Eropah di Sungai Siput, Perak telah dibunuh oleh
komunis
 Arthur Walker, pengurus Ladang Ephil
 John Allison, pengurus Ladang Phin Soon
 Ian Cristian (pembantu John)
 Sir Edward Gent (Pesuruhjaya Tinggi Britsh) mengisytiharkan darurat
 Undang-undang Darurat dilaksanakan di Perak (Ipoh dan Sungai Siput)
dan Johor (Muar, Kluang, Kulai dan Plentong)
 17 Jun 1948
 Undang-undang Darurat diperluas ke seluruh Perak & Johor
 18 Jun 1948
 Undang-undang Darurat ke seluruh Tanah Melayu
Tindakan Komunis
 Melumpuhkan ekonomi
 Merosakkan infrastruktur
 Mengancam keselamatan rakyat
 Mengancam pasukan keselamatan
USAHA MENANGANI ANCAMAN KOMUNIS
1. Penguatkuasaan Undang-undang darurat

 Menahan sesiapa sahaja yang disyaki terlibat dalam pergerakan komunis tanpa
sebarang perbicaraan
 Mengenakan hukuman berat kepada yang membantu komunis
 Mengetatkan undang-undang senjata – hukuman mati terhadap mereka yang
membawa senjata api dan bahan letupan
 Menggeledah rumah, memagar kampung, perintah berkurung, mewujudkan
Kampung Baru
 Mengharamkan PKM, AWAS, PETA, PERAM, PKMM dan Hizbul Muslimin
 Menangkap pemimpin Gerakan radikal – Ahmad Boestamam, Ishak Haji
Muhammad, Abu Bakar al-Baqir dan Khatijah Sidek
75
2. Pemerkasaan Pasukan Keselamatan
 Polis
 Cawangan Khas
 Special Constables (SC)
 Polis Hutan
 Polis Wanita
 Senoi Praaq (Urang Perang)
 Auxiliary Police (AP)
 Tentera
 Pasukan Askar Melayu
 Pasukan Askar Komanwel
 Sarawak Rangers
 Sukarelawan
 Home Guard
3. Pendaftaran Kebangsaan dan Kad Pengenalan

 23 Julai 1948 – pendaftaran kebangsaan dan penggunaan kad pengenalan bagi
mengawal pergerakan penduduk
 Lelaki, wanita & kanak-kanak 12 tahun ke atas mendaftar & membawa kad
pengenalan ke mana-mana
4. Rancangan Briggs
 Tahun 1950, Sir Henry Gurney, Pesuruhjaya Tinggi British di Tanah Melayu
melancarkan Rancangan Briggs
 Leftenan Jeneral Sir Harold Rowdon Briggs – Pengarah Operasi
 Tujuannya adalah untuk memutuskan hubungan PKM dengan Min Yuen yang
membekalkan makanan, senjata, maklumat & ubat-ubatan kepada PKM
5. Suasana di Kampung Baru

 Kemudahan tempat tinggal, elektrik, air paip, sekolah dan kemudahan
kesihatan, kemudahan komuniti dan rumah ibadat
 Penubuhan jawatankuasa untuk memperbaik kemudahan
 Dipagari kawat berduri dan dikawal SC
6. Tawaran Pengampunan
 6 September 1949 – Sir Henry Gurney mengisytiharkan pengampunan kepada
komunis supaya menyerah diri
 Radio Malaya menyiarkan syarat tawaran setiap hari
 Poster ditampal, 40 juta risalah dan 12 juta pas pengampunan diedarkan
7. Kempen Bulan Rakyat Melawan Penjahat

 22 Disember 1949 – Majlis Perundangan Persekutuan mengisytiharkan kempen
“Bulan Rakyat Melawan Penjahat”
 Penduduk diseru mendaftar diri secara sukarela
 Mac 1950, jumlah sukarelawan 435 905 orang
8. Perintah Berkurung
 Melarang penduduk keluar rumah
76
 Pada Jun 1951, penduduk Labis, Johor dikenakan perintah berkurung
9. Perang Saraf
 1952, Templer (Pesuruhjaya Tinggi British) menjalinkan hubungan baik dengan
penduduk tempatan
 Lawatan ke sekolah, kampung, hospital, dispensari, bilik operasi, pondok polis,
unit pasukan keselamatan, buruh, lombong, estet dan menerima perwakilan
 Melonggarkan syarat kewarganegaraan
 Mengadakan Pilihan Raya Majlis Perbandaran Kuala Lumpur
 Hadiah Wang tunai kepada penduduk yang dapat menangkap atau memberikan
maklumat tentang komunis
 Memenangi kepercayaan Orang Asli supaya menyokong kerajaan dalam usaha
menghapuskan komunis
 Perkhidmatan Penerangan
 Kawasan Hitam dan Kawasan Putih
10. Rundingan Baling

 28 Disember 1955
 Tunku Abdul Rahman mengadakan pertemuan dengan pemimpin PKM di
Sekolah Inggeris, Baling, Kedah
 Wakil PTM – Tunku Abdul Rahman ditemani Tan Cheng Lock dan David
Marshall
 Wakil PKM – Chin Peng, Chen Tien dan Rashid Maidin
 Tunku Abdul Rahman meminta Chin Peng membubarkan PKM, meletakkan
senjata dan menyerah diri
 Chin Peng menetapkan, peletakan senjata dan penyerahan diri akan di buat
sekiranya kerajaan mengakui PKM parti politik yang sah
 Rundingan gagal
Kesan Zaman Darurat terhadap Negara Kita
Politik
 Peningkatan Jumlah Warganegara
 1.2 juta orang Cina dan 180 ribu orang India
 Penubuhan Malayan Chinese Association
 27 Februari 1949, Tan Cheng Lock tubuhkan MCA
 Mempercepat kemerdekaan
 CLC telah membawa kepada penubuhan parti Perikatan (UMNO-MIC-
MCA)
Sosioekonomi
 Meningkatkan kos perbelanjaan
 Kos darurat $250 ribu – 300 ribu sehari
 Penderitaan dan kesengsaraan rakyat
 Harga barang makanan & keperluan tinggi
 Merenggangkan hubungan kaum
 Kampung Baru didominasi oleh kaum tertentu
 Jumlah korban zaman darurat
 Pasukan keselamatan, orang awam dan komunis
77
Penamatan Darurat
 31 Julai 1960 – penamatan zaman darurat di seluruh negara
 Tempoh darurat selama 12 tahun
SOALAN OBJEKTIF
1 Apakah penekanan dalam fahaman komunisme?

A Perjuangan bersenjata
B Kemakmuran bersama
C Semangat nasionalisme
D Ekonomi milik negara
2 Bagaimana ideologi komunis dibawa masuk ke negara kita?

A Penulisan Karl Marx
B Partai Komunis Indonesia
C Cawangan Parti Koumintang
D The Comunist International
3 Mengapakah British bekerjasama dengan Parti Komunis Malaya (PKM) semasa

pendudukan Jepun?
A Mengusir tentera Jepun
B Meraih sokongan rakyat
C Mewujudkan kerajaan baharu
D Memupuk berkerajaan sendiri
4 Mengapakah kerajaan British melaksanakan Trade Union Ordinance No. 9 of 1948

untuk menyekat pengaruh komunis dalam kesatuan sekerja?
A Mengatasi ancaman komunis
B Mengukuhkan pentadbiran British
C Mengharamkan Parti Komunis Malaya
D Melaksanakan Undang-undang Darurat
5 Mengapakah perintah berkurung dijalankan di Labis, Johor?

A Pasukan keselamatan menjalankan operasi memburu komunis
B Pasukan keselamatan menjalankan operasi memburu British
C Komunis menyerang kawasan tempatan
D Komunis menyerang tentera bersekutu
78
6 Apakah kesan daripada persidangan berikut?
A British bekerjasama dengan PKM

B PKM melancarkan perjuangan bersenjata
C PKM diiktiraf sebagai pertubuhan politik yang sah
D Pengaruh komunis mula ditolak oleh penduduk
7 Mengapakah PKM bertindak sedemikian di negara kita?
A Membalas dendam
B Menguasai ekonomi negara
C Memiliknegarakan kekayaan negara
D Menghilangkan kepercayaan masyarakat terhadap British
8 Apakah matlamat yang hendak dicapai oleh PKM setelah melakukan pelbagai
ancaman terhadap keamanan negara?
A Menubuhkan kerajaan republik komunis
B Menghapuskan undang-undang darurat
C Mencapai kemerdekaan Tanah Melayu
D Menggagalkan pentadbiran British
9 Mengapakah kerajaan British mengambil tindakan sedemikian?
A Membendung gejala sosial

B Menggagalkan politik radikal
C Menjaga keselamatan penduduk
79
D Menyekat perkembangan komunis
10 Rajah berikut berkaitan dengan peranan pasukan keselamatan X semasa Darurat.
Apakah X?
A Polis Hutan
B Senoi Praaq
C Cawangan Khas
D Special Constables
11 Maklumat berikut berkaitan tindakan kerajaan British mengetatkan undang-undang

senjata api.
Mengapakah kerajaan British mengambil tindakan tersebut?

A Membendung jenayah
B Mengelakkan peperangan
C Menggagalkan politik radikal
D Menangani ancaman komunis
12 Apakah peranan utama Special Contastable semasa Darurat?

A Mendapatkan maklumat PKM
B Mengawal ladang dan kawasan lombong
C Menyelesaikan masalah di Kampung Baru
D Mengesan tempat persembunyian komunis
13 Sarawak Rangers dianggotai oleh kaum Iban.

Apakah maklumat ditubuhkan pasukan tersebut?
A Mengawal keamanan
B Mengawasi pinggir hutan
C Mendapatkan maklumat komunis
80
D Menjejak persembunyian komunis
14 Pendaftaran kebangsaan dan penggunaan kad pengenalan mula dilaksanakan

pada 23 Julai 1948.
Apakah matlamat pelaksanaannya?
A Melicinkan pentadbiran
B Mengesan pengganas komunis
C Mengawal pergerakan penduduk
D Melaksanakan bancian penduduk
15 Maklumat berikut berkaitan dengan usaha British bagi kaum orang Asli.
Mengapakah British berbuat demikian?

A Mendapat sokongan Orang Asli
B Memajukan kehidupan Orang Asli
C Melindungi kepentingan Orang Asli
D Meningkatkan kesedaran Orang Asli
16 Apakah kesan yang ditinggalkan oleh zaman Darurat di Tanah Melayu?

I Risalah antikomunis
II PKM menemui kegagalan
III Penubuhan Malayan Chinese Association (MCA)
IV Mempercepat kemerdekaan
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
17 Mengapakah Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum diwujudkan?

A Membanteras tentera komunis
81
B Mewujudkan perpaduan rakyat
C Membantu kerajaan dari segi kewangan
D Meningkatkan kesedaran politik dalam kalangan pemimpin kaum
18 Apakah kesan Zaman Darurat dari aspek sosioekonomi?

I Menjejaskan perkembangan ekonomi
II Meningkat inflasi
III Meningkatkan pemodenan infrastruktur
IV Meningkatkan kos perbelanjaan
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
19 Apakah kesan penempatan semula Kampung Baru?

A Hubungan antara kaum semakin renggang
B Penduduk Persekutuan Tanah Melayu semakin sengsara
C Meningkatkan kos perbelanjaan
D Meningkatkan kemajuan negara
20 Bagaimanakah Darurat membawa kesan kepada negara kita?

I Rakyat sengsara
II Ekonomi berkembang pesat
III Semangat nasionalisme muncul
IV Hubungan antara kaum menjadi renggang
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
82
SOALAN STRUKTUR
83
1 Gerakan Komunis Antarabangsa telah menggesa Parti
Komunis Malaya (PKM) memperhebatkan perjuangan
bersenjata menentang kuasa imperialisme di setiap negara
Asia.
(a) Nyatakan dua persidangan yang dianjurkan oleh Gerakan

Komunis Antarabangsa.
i) ………………………………………………………………
ii) ………………………………………………………………
[2 markah]
(b) Nyatakan strategi perjuangan PKM.
……………………………………………………...…………
……………………………………………………...…………
……………………………………………………...…………
[2 markah]
(c) Terangkan kesan tindakan anggota PKM terhadap

kehidupan masyarakat setempat.
……………………………………………………...…………
……………………………………………………...…………
……………………………………………………...…………
[2 markah]
(d) Wajarkah perjuangan PKM ditentang.

……………………………………………………...…………
……………………………………………………...…………
……………………………………………………...…………
……………………………………………………...…………
……………………………………………………...…………
[4 markah]
84
2 Undang-undang Darurat telah dikuatkuasakan ke seluruh
Tanah Melayu pada 18 Jun 1948.
(a) Apakah tindakan kerajaan British semasa undang

tersebut dikuatkuasakan.
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[2 markah]
(b) Selain polis, nyatakan dua pasukan keselamatan lain

yang berperanan membanteras?
i) ………………………………………………………………
ii) ………………………………………………………………
[2 markah]
(c) Mengapakah penguatkuasaan Undang-Undang Darurat

membebankan penduduk setempat?
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[2 markah]
(d) Nyatakan iktibar yang diperoleh daripada

penguatkuasaan Undang-Undang Darurat.
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[4 markah]
85
SOALAN ESEI
3 Pelbagai kemusnahan telah dilakukan oleh komunis
semasa Darurat di negara kita.
(a) Jelaskan tindakan komunis mencetuskan huru-hara

semasa Darurat.
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[6 markah]
(b) Bagaimanakah Undang-Undang Darurat dilaksanakan

di Tanah Melayu?
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[6 markah]
86
(c) Darurat telah membawa pelbagai penderitaan kepada
rakyat tempatan. Cadangkan langkah-langkah
mengelakkan kejadian seumpama berikut berulang di
negara kita.
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
………………………………………………………………
………………………………………………………………
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
………………………………………………………………
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
[8 markah]
87
4 Kerajaan British telah memperkasakan pasukan
keselamatan untuk membanteras kegiatan komunis?
(a) Terangkan peranan pasukan keselamatan Senoi

Praaq dan Home Guard.
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
[6 markah]
(b) Penduduk telah menyertai perarakan sempena

dengan “Bulan Rakyat Melawan Penjahat” yang
diadakan di Semenyih.
Jelaskan usaha tersebut.
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
[6 markah]
88
(c) Cadangkan usaha-usaha untuk menggalakkan
generasi muda menyertai pertubuhan sukarela pada
masa kini?
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
[8 markah]
89
BAB 7 USAHA KE ARAH KEMERDEKAAN
Latar Belakang Idea Negara Merdeka
 Idea negara merdeka dicetuskan secara menyeluruh yang meliputi pelbagai
ideologi bagi membebaskan negara daripada kolonial British.
 Pelbagai idea tetapi matlamat sama iaitu mempertahankan kedaulatan negara.
Senarai Persatuan dan Pemimpin
 Kesatuan Melayu Muda (KMM) 1938, Ibrahim Haji Yaakob
 Parti Kebangsaan Melayu Malaya (PKMM) 1945, Dr. Burhanuddin al-Helmi,
Ishak Haji Muhammad, Ahmad Boestamam
 Angkatan Pemuda Insaf [API] 1946, Ahmad Boestamam
 Persatuan Kebangsaan Melayu Sarawak 1946, Datu Patinggi Abang Haji
Abdillah
 Pergerakan Pemuda Melayu [PPM] 1946, menubuhkan pakatan sulit Rukun 13
dan nekad membunuh Gabenor
 United Malays National Organisation [UMNO] 1946, Dato‘ Onn Jaafar
 Parti Kebangsaan Melayu Labuan [PKML] 1946, Tengku Noordin dan Zakaria
Gunn
 Malayan Indian Congress [MIC] 1946, John Thivy
 Hizbul Muslimin 1947, Abu Bakar al-Baqir, Sheikh Fadhlulah Suhaimi, Sheikh
Abdullah Fahim
 Malayan Chinese Assocation (MCA) 1949, Tan Cheng Lock
 Parti Islam Se-Tanah Melayu [PAS] 1951, Dr. Burhanuddin al-Helmi
 Independence of Malayan Party [IMP] 1951, Dato’ Onn Jaafar
Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum (CLC)

Latar belakang Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum (CLC)
 Tubuh pada Januari 1949, disertai pemimpin utama pelbagai kaum
 Objektif : Mengkaji hubungan kaum secara mendalam, membentuk keadaan
politik, ekonomi dan sosial supaya pembahagian yang adil, mewujudkan
keadaan harmoni dan muhibah untuk semua penduduk
 Moto “Kesamaan Dan Keadilan Untuk Penduduk Tanah Melayu”
Anggota Jawatankuasa:
• Penasihat: Malcolm MacDonald (Gabenor Jeneral British di Asia Tenggara)
• Pengerusi: E.E.C Thuraisingham (Wakil orang Ceylon)
• Wakil Melayu: Dato’ Onn Jaafar, Dato’ Panglima Bukit Gantang, Mohd
Salleh Hakim, Dr. Mustapha Osman, Zainal Abidin Hj Abas.
• Wakil Cina: Tan Cheng Lock, Lee Tiang Keng, C.C Tan, Yong Shook Lin.
• Ahli Lain: Roland Braddell, L.R. Doraisamy, Dr. J.S. Goonting.
Peranan Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum [CLC]

(Isu / Peranan CLC dan Kesan ke arah perpaduan kaum)
90
Politik
Persediaan ke arah berkerajaan sendiri. Memberikan pengalaman pilihanraya secara

berperingkat seperti peringkat majlis perbandaran, negeri dan persekutuan
Kedudukan Istimewa Orang Melayu
Menuntut kedudukan istimewa sebagai penduduk asal rantau Alam Melayu. CLC
bersetuju orang Melayu diberi keistimewaan dan taat setia yang tidak berbelah bahagi
dan mengiktiraf Tanah Melayu sebagai tanah air mereka. Kedudukan istimewa orang
Melayu diperakui dan kepentingan sah kaum lain .
Kedudukan Ekonomi Orang Melayu
Orang Melayu tidak dapat peluang sama seperti kaum bukan Melayu dalam sektor
perniagaan dan perusahaan. CLC mencadangkan penubuhan agensi untuk
meningkatkan ekonomi dan pendidikan orang Melayu. Penubuhan RIDA sebagai tolak
ansur terhadap kelonggaran syarat kewarganegaraan
Kewarganegaraan Bukan Melayu
Ketegasan Orang Melayu terhadap pemberian syarat kewarganegaraan kepada kaum

bukan Melayu .CLC bersetuju kewarganegaraan kepada kaum bukan Melayu penting
untuk memupuk taat setia kepada Tanah Melayu. Syarat kewarganegaraan
dilonggarkan untuk memberikan kedudukan politik kepada kaum bukan Melayu
Pendidikan
Sistem persekolahan berbeza-beza mengikut kaum. CLC mencadangkan pendidikan

yang seragam untuk pupuk kesetiaan dan perpaduan. Penubuhan jawatankuasa
pendidikan bagi melahirkan pendidikan seragam untuk semua kaum
SISTEM AHLI
 Diumumkan pada tahun 1951 oleh Sir Henry Gurney (Pesuruhjaya Tinggi
British)
 Maksud: Sistem yang melatih penduduk tempatan menerajui pentadbiran
Persekutuan Tanah Melayu
 Ahli: Beberapa orang anggota Majlis Perundangan Persekutuan (MPP)
diberikan tanggungjawab terhadap beberapa jabatan dan agensi kerajaan
 Tujuan: Memberikan latihan kepada penduduk tempatan berkaitan dengan
pentadbiran negeri sebelum British memberikan kemerdekaan
 Portfolio :Tiga portfolio kekal di bawah British iaitu:
1. Hal Ehwal Ekonomi
2. Perindustrian dan Perhubungan Sosial
3. Perumahan dan Kerja Raya
CIRI - CIRI SISTEM AHLI
 Ahli : Ahli bertaraf “Menteri”

 Satu sistem kabinet bayangan yang terdiri daripada beberapa pegawai tadbir
dan tokoh masyarakat
91
 Menjaga portfolio yang mengandungi jabatan dan agensi kerajaan
 Mencadangkan undang-undang yang berkaitan dengan jabatannya untuk
dibentangkan dalam Majlis Perundangan Persekutuan
 Dilantik oleh Pesuruhjaya Tinggi British dengan persetujuan Majlis Raja-Raja
 Diletakkan di bawah kuasa Pesuruhjaya Tinggi
PORTFOLIO SISTEM AHLI
• Dato’ Onn Jaafar, Ahli Hal Ehwal Dalam Negeri
• E.E.C Thuraisingham , Ahli Pelajaran
• Lee Tiang Keng , Ahli Kesihatan
• Tunku Yaacob , Ahli Pertanian dan Perhutanan
• Dato’ Mahmud Mat , Ahli Tanah, Lombong dan Perhubungan
• Dato’ Nik Ahmad Kamil , Ahli Kerajaan Tempatan, Perumahan & Perancang
Bandar
• H.S Lee, Ahli Pengangkutan
• Dr. Ismail, Ahli Hasil Bumi
KEPENTINGAN SISTEM AHLI

 Menyediakan asas melatih orang tempatan ke arah berkerajaan sendiri
 Memberikan pendedahan kepada penduduk tempatan untuk belajar mentadbir
dan menerajui kerajaan menjelang kemerdekaan
 Merupakan proses memupuk perpaduan kaum kerana ahlinya terdiri daripada
gabungan pemimpin pelbagai kaum
 Menentukan kemerdekaan yang diperoleh mendapat sokongan seluruh
penduduk Persekutuan Tanah Melayu
SISTEM PENDIDIKAN KEBANGSAAN

LATAR BELAKANG PENDIDIKAN ZAMAN BRITISH
 Sistem persekolahan menggunakan bahasa pengantar dan kurikulum berlainan
mengikut kaum.
 Terdapat sekolah vernakular Melayu, Cina dan Tamil.
 Halang usaha menyatukan rakyat bagi melahirkan satu bangsa dan negara
Usaha ke arah pembentukan Sistem Pendidikan Kebangsaan melalui Penubuhan

Jawatankuasa Pelajaran di Tanah Melayu , Sabah dan Sarawak .
i. LAPORAN BARNES 1951 ii. LAPORAN FENN- WU 1951
iii. ORDINAN PELAJARAN 1952 iv. LAPORAN WOODHEAD1955
v.JAWATANKUASA PELAJARAN 1956
KEMUNCULAN PARTI POLITIK SELEPAS PERANG DUNIA KEDUA

Parti politik, Tarikh Penubuhan, Pemimpin
Tahun 1940-an (Contoh)
Parti Kebangsaan Melayu Malaya (PKMM), Oktober 1945, Dr Burhanuddin al-Helmi
Ishak Hj Muhammad, Ahmad Boestamam
Persatuan Kebangsaan Melayu Sarawak (PKMS), 1946, Abang Hj Zaini Abang Hj
Openg, Datu Patinggi Abg Hj Abdillah
Angkatan Pemuda Insaf (API), Februari 1946, Ahmad Boestamam
Pergerakan Pemuda Melayu (PPM), Mac 1946, Awang Rambli, Mohamad Sirat Yaman
92
Morshidi Sidek
United Malays National Organisation (UMNO), Mei 1946, Dato’ Onn Jaafar, Tunku
Abdul Rahman
Tahun 1950-an (Contoh)

Independence of Malayan Party (IMP) , Sept 1951 , Dato’ Onn Jaafar , Tan Cheng Lock
Parti Islam Se-Tanah Melayu (PAS) , Nov 1951 , Haji Ahmad Fuad Hassan, Dr.
Burhanuddin al-Helmi
People’s Progressive Party , (PPP) , Januari 1953 , Dr. S. Kanapathippilai, Dr.
Seenivasagam
Parti Negara , Februari 1954 , Dato’ Onn Jaafar , Dato’ Hamzah Abdullah , Heah Joo
Seng , E.E.C Thuraisingham , P. Ramani
KERJASAMA POLITIK KE ARAH KEMERDEKAAN

 Wujud pakatan antara gerakan tertentu yang merintis kerjasama untuk capai
kemerdekaan negara
 Dasar kerjasama , pemuafakatan ,toleransi dan perundingan masyarakat
berbilang kaum serta kegigihan dan kebijaksanaan pemimpin membolehkan
penduduk tempatan mentadbir negara sendiri.
Pakatan PUTERA-AMCJA
 Pusat Tenaga Rakyat (PUTERA) pimpinan Dr Burhanuddin al-Helmi dan All
Malaya Council of Joint Action (AMCJA) Bergabung pada Disember 1947.
 Pakatan ini menjadi perintis untuk memupuk kerjasama politik antara kaum
yang melahirkan manifesto Perlembagaan Rakyat sebagai alternatif pembinaan
negara bangsa yang merdeka
Persidangan Kebangsaan
 Berlangsung pada Februari 1954 pimpinan Dato’ Panglima Bukit Gantang dan
Dato’ Abdul Wahab Abd Aziz
 Membincangkan langkah membentuk gabungan parti politik kebangsaan Tanah
Melayu yang bersatu.
 Persidangan disertai IMP, MIC, Persatuan Ceylonese Malaya dan Persatuan
Eurasian Malaya.
 Persidangan menuntut agar diadakan Pilihan Raya Persekutuan.
Konvensyen Kebangsaan
 Dianjurkan oleh UMNO pimpinan Tunku Abdul Rahman dan MCA pimpinan Tan
Cheng Lock pada Ogos 1954.
 Ia membincangkan usaha ke arah kemerdekaan dan masa depan Tanah
Melayu.
 Konvensyen meluluskan resolusi mendesak British mengadakan pilihan raya
Persekutuan.
Pembentukan Parti Perikatan

 Pada Oktober 1954, MIC menyertai UMNO dan MCA membentuk Parti
93
Perikatan.
 Penyertaan MIC melengkapkan penyertaan tiga parti kaum terbesar di Tanah
Melayu.
 Parti ini memilih kapal layar sebagai logo yang melambangkan kesediaan
menempuh cabaran dan rintangan bagi mencapai kemerdekaan negara.
SOALAN OBJEKTIF
1. Apakah persamaan perjuangan Kesatuan Melayu Muda (KMM) dan Parti

Kebangsaan Melayu Malaya (PKMM)?
A Kemerdekaan Mutlak
B Konsep Melayu Raya
C Demokrasi Berparlimen
D Raja Berperlembagaan
2. Mengapakah Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum (CLC) ditubuhkan pada

Januari 1949?
A Mengukuhkan kedudukan ekonomi negara
B Menyahut amaran British tentang hubungan kaum
C Mewujudkan kestabilan politik melalui konsep Melayu Raya
D Menuju ke arah mencapai status berkerajaan sendiri
3. Senarai berikut berkaitan dengan pemimpin negara sebelum kemerdekaan.
 Dato’ Onn Jaafar

 E.E.C. Thuraisingham
 Lee Tiang Keng
Apakah persamaan peranan mereka sebagai pemimpin negara?

A Menganggotai Sistem Ahli
B Mengasaskan Parti Perikatan
C Menubuhkan Independence of Malayan Party (IMP)
D Aktif dalam Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum
4. Antara konsep berikut, manakah berkaitan dengan pelaksanaan Sistem Ahli?

A Melayu Raya
B Konsep jus soli
C Kabinet bayangan
D Kesamaan dan keadilan untuk penduduk Tanah Melayu
94
5. Apakah teras pembentukan sistem pendidikan kebangsaan yang dicadangkan
oleh Penyata Jawatankuasa Pelajaran 1956?
I Kandungan kurikulum yang seragam dan bercorak kebangsaan
II Keutamaan penggunaan bahasa Inggeris dalam sistem
pendidikan
III Hanya bahasa kebangsaan digunakan sebagai bahasa pengantar
IV Sistem persekolahan yang sama bagi semua kanak-kanak daripada
semua bangsa
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
6. Apakah moto Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum (CLC).

A Merdeka
B Melayu Raya
C Bersekutu Bertambah Mutu
D Kesamaan dan Keadilan Untuk Penduduk Tanah Melayu
7. Mengapakah penubuhan Hizbul Muslimin diharamkan oleh kerajaan British?

A Membuka keahlian kepada kaum dagang
B Matlamat perjuangan sebagai negara Islam
C Mendapat sokongan daripada golongan radikal
D Mengukuhkan pengaruh pejuang kemerdekaan
8. Pernyataan berikut berkaitan dengan sebuah parti pejuang kemerdekaan?

“Terbuka kepada semua kaum , kerjasama kaum dalam sesebuah parti ,
Tanah Melayu untuk Malayan”.
Apakah parti tersebut?

A. Malayan Indian Congress
B. Malayan Chinese Association
C. Independence of Malayan Party
95
D. United Malays National Organisation
9. Bagaimanakah Sistem Ahli memainkan peranan dalam usaha ke arah

kemerdekaan negara?
A. Mengukuhkan ekonomi
B. Memupuk perpaduan kaum
C. Mewujudkan jawatan Menteri
D. Menanamkan semangat patriotisme
10. Apakah sumbangan Dato’ Abdul Razak Hussein?

A Menyediakan pendidikan percuma
B Mewujudkan sekolah berbilang bangsa
C Melaksanakan pengajaran Bahasa Melayu
D Mengasaskan sistem pendidikan kebangsaan negara
11. Pada tahun 1954, Dato’ Onn Jaafar menubuhkan Parti Negara.
Apakah matlamat perjuangan parti tersebut?
I Hak yang sama untuk semua
II Pentadbiran Islam di negeri Melayu
III Kemerdekaan melalui kerjasama kaum
IV Pembentukan satu parti untuk semua kaum
A. I dan II
B. I dan IV
C. II dan III
D. III dan IV
12. Maklumat berikut merupakan hasil persetujuan Jawatankuasa Antara Kaum

(CLC)
Isu Kedudukan ekonomi orang Melayu yang lemah.
Peranan CLC Mencadangkan penubuhan agensi untuk meningkatkan
ekonomi
Kesan Perpaduan Kaum X
Apakah X
96
A Pengenalan FELDA
B Penubuhan Lembaga Pembangunan Industri Desa
C Pengiktirafan hak istimewa orang Melayu
D Perlantikan Dato Onn ‘Jaafar sebagai Ketua Menteri
13. Mengapakah Sistem Ahli diperkenalkan oleh British di Tanah Melayu?
A Mewujudkan perpaduan kaum
B Mengekalkan penjajahan British
C Menjamin hak istimewa orang Melayu
D Melatih penduduk tempatan berkerajaan sendiri
14.
MIC menyertai UMNO dan MCA , gabungan ini memilih logo kapal layar
yang bermaksud sedia tempuh cabaran untuk capai kemerdekaan.
Kerjasama tersebut dikenali sebagai

A Pakatan PUTERA-AMCJA
B Persidangan Kebangsaan
C Konvensyen Kebangsaan
D Parti Perikatan
15. Bagaimanakah Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum atau Communities

Liaison Committee (CLC) ingin meningkatkan ekonomi dan pendidikan orang
Melayu?
A. Penubuhan Jawatankuasa Pendidikan
B. Kedudukan istimewa orang Melayu di negara ini diperakui
C. Pilihan raya diadakan pada peringkat Majlis Perundangan
Persekutuan
D. Penubuhan Lembaga Pembangunan Industri Desa (RIDA)
16. Sistem sekolah seperti Sekolah Melayu, Sekolah Cina, Sekolah Tamil dan
Sekolah Agama wujud sebelum merdeka. Apakah kesan sistem pendidikan
tersebut kepada negara?
A Masalah kekurangan guru
B Perpaduan kaum sukar dicapai
C Peluang pekerjaan berkurangan
D Masalah buta huruf berkurangan
97
17. Konvensyen Kebangsaan diadakan pada Ogos 1954 . Dianjurkan oleh UMNO
dan MCA. Apakah kesan penganjuran konvensyen tersebut?
A Pembentukan Parti Perikatan
B Pengaruh British semakin berkurangan
C British membenarkan pilihan raya diadakan
D Semua parti politik bersedia untuk bergabung
18 Apakah bahasa pengantar bagi sekolah umum menurut Penyata

Jawatankuasa Pelajaran 1956?
A Bahasa ibunda
B Bahasa Melayu
C Bahasa Inggeris
D Bahasa Melayu – Inggeris
19 Apakah konsep yang digunakan oleh Kesatuan Melayu Muda (KMM)

dalam memperjuangan kemerdekaan?
A Merdeka
B Malaysia
C Melayu Raya
D Tanah Melayu untuk Malayan
20 Apakah matlamat perjuangan Parti Kebangsaan Melayu Malaya (PKMM)?

A menubuhkan negara Islam
B mencapai Gagasan Melayu Raya
C membentuk negara demokrasi penuh
D meningkatkan kemajuan sosioekonomi
98
SOALAN STRUKTUR
1 Tokoh berikut berperanan sebagai pemimpin Kesatuan

Melayu Muda dan Parti Kebangsaan Melayu Malaya.
(a) Nyatakan dua nama tokoh di atas.
i)……………………………………………………………….
ii) ………………………………………………………………
[2 markah]
(b) Jelaskan perjuangan Kesatuan Melayu Muda (KMM) dan
Parti Kebangsaan Melayu Malaya (PKMM).
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[4 markah]
“Melentur buluh biar dari rebungnya”
(c) Maklumat berikut merujuk kepada peribahasa Melayu.

Jelaskan kesesuaian peribahasa tersebut terhadap
kepentingan penglibatan murid sekolah dalam aktiviti
berpersatuan.
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
99 [4 markah]
2 Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum (CLC) memainkan
peranan utama dalam menyelesaikan isu pertikaian antara
kaum .
Isu Politik
Isu Kedudukan Istimewa Orang Melayu
Isu Kedudukan Ekonomi Orang Melayu
Isu Kewarganegaraan Bukan Melayu
Isu Pendidikan
(a) Jelaskan isu yang berkaitan dengan pendidikan.

………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[3 markah]
(b) Bagaimanakan CLC berperanan ke arah perpaduan

kaum dalam atasi isu pendidikan?
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[3 markah]
(c) Sistem pendidikan di Negara kita telah menempa

pelbagai kejayaan.
Berikan penjelasan anda.
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
100
[4 markah]
SOALAN ESEI
3 Pernyataan berikut berkaitan pelaksanaan Sistem Ahli 1951

PersekutuanTanah Melayu.
(a) Jelaskan latar belakang pembentukan Sistem Ahli.
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
[4 markah]
(b) Huraikan perkembangan Sistem Ahli yang membawa ke

arah kemerdekaan.
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
………………………………………………………………
………………………………………………………………
101 [8 markah]
(c) Sistem Kabinet Malaysia hari ini berdepan dengan
pelbagai cabaran. Beri cadangan anda untuk
mengukuhkan sistem pentadbiran negara kita.
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[8 markah]
102
4 Foto berikut berkaitan Jawatankuasa Hubungan Antara
Kaum (CLC).
(a) Jelaskan isu – isu yang diberi perhatian dalam

penubuhan Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum?
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[4 markah]
(b) Penubuhan CLC memberi kesan ke arah perpaduan

kaum. Bincangkan.
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
103
……………………………………………………………….
………………………………………………………………
………………………………………………………………
(c) Kerajaan memainkan peranan dalam mengukuhkan
perpaduan masyarakat di negara ini.
Beri hujah anda. Huraikan.
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
[8 markah]
104
BAB 8 PILIHAN RAYA
8.1 PERKEMBANGAN PILIHAN RAYA DI PERSEKUTUAN TANAH MELAYU
PILIHAN RAYA MAJLIS PERBANDARAN GEORGETOWN 1951

 Memilih 9 orang ahli Pesuruhjaya Perbandaran.
 Sebelum pilihan raya, ahli dilantik oleh Gabenor Negeri-negeri Selat.
 Seramai 14514 orang pengundi mendaftar untuk membuang undi
 Parti Radikal menang lima kerusi manakala UMNO menang satu kerusi.
PILIHAN RAYA MAJLIS PERBANDARAN KUALA LUMPUR 1952

 Pada Februari 1952 untuk merebut 12 kerusi Majlis Perbandaran Kuala Lumpur
 UMNO KL dan MCA Selangor bergabung dan dikenali sebagai Perikatan
 Perikatan menang kerusi dan IMP menang 2 kerusi.
PILIHAN RAYA MAJLIS BANDARAN JOHOR BAHRU, IPOH, ALOR SETAR,

MELAKA DAN SEREMBAN 1952
 UMNO-MCA terus mendapat kemenangan pada kerusi majlis yang
dipertandingkan.
PILIHAN RAYA PERINGKAT NEGERI 1954

 Perikatan UMNO-MCA- menang 226 daripada 268 kerusi negeri
 Membuktikan rakyat terima kerjasama antara kaum dalam pilihan raya
8.2 PROSES PILIHAN RAYA UMUM PERTAMA

Penetapan bilangan ahli Majlis
Perundangan Persekutuan
Penentuan sempadan
Pendaftaran pengundi
Penamaan calon
Mengadakan kempen
Mengundi
105
Pengiraan undi
RUNDINGAN SEBELUM PILIHAN RAYA
 Pada 1 Februari 1945 Jawatankuasa Pilihan Raya dibentuk dengan 46 orang

ahli untuk mengkaji hal ehwal pilihan raya yang akan dijalankan.
 J/K Pilihan Raya mengeluarkan dua bentuk penyata susunan MPP iaitu Bentuk
A dan B.
BENTUK A BENTUK B
Seorang Speaker Seorang Speaker
3 orang ahli yang dilantik 3 orang ahli yang dilantik
11 orang wakil negeri 11 orang wakil negeri
20 orang yang dilantik mewakili 20 orang yang dilantik mewakili
kepentingan tertentu kepentingan tertentu
3 orang dilantik mewakili golongan 3 orang dilantik mewakili golongan
minoriti minoriti
2 orang ahli rasmi (S/U Pertahanan & 2 orang ahli rasmi (S/U Pertahanan &
S/U Ekonomi S/U Ekonomi
60 orang yang dipilih melalui pilihan 44 orang yang dipilih melalui pilihan raya
raya 8 orang tambahan lantikan oleh
Pesuruhjaya Tinggi
TEMPOH PILIHAN RAYA PERSEKUTUAN

Pilihan raya perlu diadakan tidak lewat Tidak menetapkan tarikh atau masa
dari bulan November 1954 tertentu untuk pilihan raya
Tunku Abdul Rahman dan Parti Perikatan memilih bentuk A, manakala J/K Pilihan
Raya memilih bentuk B
RUNDINGAN SEBELUM PILIHAN RAYA
21 April 1954
 Dato’ Abdul Razak Hussein menyertai Tunku Abdul Rahman, Tan Cheng Lock
dan T.H Tan ke London menyatakan hasrat menentukan tiga perlima bilangan
anggota MPP dipilih melalui pilihan raya.
 Tunku Abdul Rahman berjaya bertemu dengan Ahli Parlimen daripada Parti
Buruh British, Parti Konservatif dan Parti Liberal .
14 Mei 1954
 Tunku Abdul Rahman telah berjaya mengadakan rundingan dengan Oliver
Lyttelton, Setiausaha Tanah Jajahan British di London tetapi rundingan gagal
untuk mendapatkan tiga perlima ahli melalui pilihan raya.
Julai 1954
 Dipersetujui oleh British dan Parti Perikatan bilangan ahli MPP yang dipilih
melalui pilihan raya adalah sebanyak 52 orang.
106
1955
 Pilihan raya diadakan.
PILIHAN RAYA MPP 1955
SYARAT MENJADI PENGUNDI SYARAT MENJADI CALON

Warganegara Persekutuan Tanah Warganegara Persekutuan Tanah
Melayu (PTM) Melayu (PTM)
Berumur 21 tahun ke atas Berumur 21 tahun ke atas
Individu tinggal di PTM dalam tempoh Telah tinggal di PTM dan tinggal dalam
enam bulan terdahulu dari tarikh 17 tempoh 12 bulan sebelum hari
Oktober 1954 atau 28 Oktober 1954 bagi penamaan calon
negeri Terengganu layak memohon
sebagai pengundi
Berpengetahuan dalam bahasa Inggeris
dan bahasa Melayu.
PROSES PILIHAN RAYA
26 APRIL 1954
 Suruhanjaya Penentuan Sempadan Kawasan di tubuh dan membentuk 52
kawasan Pilihan raya
OGOS 1954
 Rang Undang— undang di lulus membolehkan Pilihan raya diadakan
18 OKT 1954
 Mula mendaftar pengundi di seluruh Tanah Melayu kecuali di Terengganu.
15 JUN1955
 Penamaan calon
JUN 1955
 Kempen Pilihan Raya (45 hari)
27 JULAI 1955
 Mengundi
27 JULAI 1955
 Peti undi dibawa ke pusat pengiraan undi dan proses pengiraan undi dilakukan
27 JULAI 1955
 Pengumuman keputusan pilihan raya dibuat setelah selesai pengiraan
KESAN PILIHAN RAYA MPP 1955
107
 Ia merupakan satu perkembangan baharu dalam sejarah negara.
 Parti Perikatan membentuk Kerajaan Persekutuan dengan Tunku Abdul
Rahman dilantik sebagai Ketua Menteri Persekutuan Tanah Melayu yang
pertama.
 MPP berperanan menggubal undang-undang pentadbiran Persekutuan TM
PILIHAN RAYA DI SARAWAK DAN SABAH
PILIHAN RAYA AWAL DI SARAWAK

 Pilihan raya tempatan pertama diadakan pada tahun 1956.
 Pilihan raya bagi kawasan Kuching dan diikuti Sibu.
 Di Kuching (Kuching Municipal Council), William Tan dipilih sebagai Pengerusi
pertama dan Ong Kee Hui sebagai timbalannya.
 Di Sibu (Sibu Urban District Council) Ting Chew Huat sebagai Pengerusi dan
timbalannya John Loo Ling Chong.
PILIHAN RAYA AWAL DI SABAH

 Pilihan raya tempatan pertama diadakan pada 16 Disember 1962 di bawah
Local Government Elections Ordinance untuk 118 kawasan pihak berkuasa
tempatan.
 Setiausaha Kolonial selaku Penguasa Pilihan Raya bertanggungjawab
menjalankan pilihan raya tersebut.
 Seramai 202 orang calon bertanding bagi 118 kawasan.
 Calon di 53 kawasan menang tanpa bertanding
 USNO menang 54 manakala UNKO menang 38.
8.3 MAJLIS PERUNDANGAN PERSEKUTUAN 1948 DAN 1955
MAJLIS PERUNDANGAN PERSEKUTUAN 1948

Komposisi
Keanggotaan
ahli MPP
52 orang Ahli tidak rasmi yang dilantik dalam kalangan masyarakat tertentu
Ketua S/U Kerajaan, S/U Kewangan dan Peguam Besar
3 org ex officio
Persekutuan
9 org Residen Residen British mewakili sembilan buah Majlis Negeri
2 orang Wakil Negeri-negeri Selat, iaitu Pulau Pinang dan Melaka
11 orang Ahli rasmi dalam kalangan Pegawai Pentadbiran Kerajaan
Jumlah 77
MAJLIS PERUNDANGAN PERSEKUTUAN 1955

Komposisi
Keanggotaan
ahli MPP
52 orang Ahli yang dipilih melalui pilihan raya
Ahli lantikan mewakili kumpulan yang berkepentingan seperti
35 orang
keusahawanan, perlombongan, perindustrian dan pertanian
11 orang Menteri Besar mewakili negeri
2 orang Wakil Negeri-negeri Selat, iaitu Pulau Pinang dan Melaka
Jumlah 100
108
KESAN PENUBUHAN MAJLIS PERUNDANGAN PERSEKUTUAN
 Kerajaan diketuai oleh Tunku Abdul Rahman sebagai Ketua Menteri dan
mengambil alih tugas pentadbiran Tanah Melayu daripada Pesuruhjaya Tinggi
British.
 Proses pertukaran dan pembaharuan berlaku secara berperingkat dan
mengambil masa.
 Pesuruhjaya Tinggi British masih memegang tampuk kepimpinan peringkat
atasan yang menentukan hala tuju negara.
 Kuasa British beransur-ansur diberi kepada rakyat tempatan tetapi pegawai
British masih berperanan sebagai penyelia atau penasihat bidang keselamatan .
 Selain itu, Sistem Ahli dimansuhkan.
 Keanggotaan MPP menunjukkan perkembangan penting yang menunjukkan
amalan pentadbiran demokrasi di negara kita. Ia menggambarkan kejayaan
Kerajaan Persekutuan yang dipimpin oleh ahlinya pilihan rakyat.
 11 Sept 1959, Parlimen Persekutuan Malaya ditubuhkan.
 31 Ogos 1955 sesi pembukaan MPP diadakan di Dewan Tunku Abdul Rahman,
Jalan Ampang, KL
 Persidangan pertama pada 12 September 1959 dan dirasmikan oleh Yang di-
Pertuan Agong Pertama, Tuanku Abdul Rahman Tuanku Muhammad.
8.4 KABINET PERTAMA PERSEKUTUAN TANAH MELAYU
NAMA JAWATAN
Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj Ketua Menteri
Dato’ Abdul Razak Hussein Menteri Pelajaran
Menteri Kerajaan Tempatan dan
Dato’ Sulaiman Dato’ Abd Rahman
Perumahan dan Perancangan Bandar
Dr. Ismail Abdul Rahman Menteri Tanah dan Galian
H.S Lee Menteri Pengangkutan
Sardon Jubir Menteri Kerja Raya
V.T. Sambanthan Menteri Buruh
Leong Yew Koh Menteri Kesihatan
Ong Yoke Lin Menteri Pos dan Telekom
Abdul Aziz Ishak Menteri Pertanian
PERANAN KABINET PERTAMA PERSEKUTUAN TANAH MELAYU
 Membincangkan soal kewangan dan keperluan orang tempatan dalam

perkhidmatan awam.
 Menyambung sistem yang diguna pakai dalam MPP yang berasaskan Model
Westminster.
 Meminta Kuasa Veto Pesuruhjaya Tinggi dibatalkan.
 Mengurangkan kuasa pentadbiran British.
 Membincangkan isu keselamatan dalam negeri dan pertahanan.
 Model Westminster:
 Sistem pemerintahan demokrasi mengikut British.
 Kuasa Veto:
 Hak atau kuasa penuh yang diberikan kepada pihak tertentu sahaja.
109
SOALAN OBJEKTIF
1 Kerajaan telah mengadakan Pilihan Raya Majlis Perundangan Persekutuan 1955.

Apakah tujuan utama pilihan raya tersebut diadakan?
A Penggubalan undang-undang
B Penyatuan negara di kukuhkan
C Proses memilih wakil rakyat
D Melatih orang tempatan
2 Pilihan raya pertama di negara kita bermula pada peringkat Majlis Perbandaran. Di
manakah pilihan raya tersebut diadakan?
A Kuala Kangsar
B Johor Bharu
C Kuala Lumpur
D Georgetown
3 Apakah tujuan diadakan Pilihan raya perbandaran Kuala Lumpur 1952?

A Memilih ahli majlis perbandaran Kuala Lumpur
B Menambah jumlah ahli majlis perbandaran Kuala Lumpur
C Memilih ketua Menteri Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur
D Menggantikan ahli majlis yang meletak jawatan
4 Maklumat berikut berkaitan dengan pilihan raya pada peringkat negeri.
Perikatan UMNO-MCA memenangi 226 daripada 268 kerusi yang di

pertandingkan.
Apakah kesimpulan yang boleh dibuat daripada keputusan kemenangan tersebut?

A Pilihan raya Majlis perundangan Persekutuan boleh diteruskan
B Kerjasama kaum dalam politik diterima masyarakat
C Penduduk Tanah Melayu bersedia ke arah kemerdekaan
D Menyedarkan Penduduk Tanah Melayu tentang amalan demokrasi
5 Mengapakah pilihan raya peringkat awal di negara kita penting dalam usaha ke arah
kemerdekaan?
A Membentuk kabinet pertama
B Memberi kesedaran amalan demokrasi
C Mentadbir negara mengikut acuan sendiri
110
D Menggalakkan kerjasama politik antara kaum
111
6 Apakah fungsi Sir Donald MacGillivray dalam pilihan raya umum Majlis Perundangan
Persekutuan 1955?
A Menubuhkan jawatankuasa pilihan raya
B Memilih calon pilihan raya
C Mengisytiharkan pilihan raya
D Meluluskan Ordinan Pilihan Raya
7 Antara berikut, yang manakah betul berkaitan Bentuk B Majlis Perundangan

Persekutuan (MPP) yang telah ditubuhkan pada 1 Februari 1954?
I Empat orang ahli yang dilantik
II Empat puluh empat orang dipilih melalui pilihan raya
III Tiga orang mewakili golongan minoriti
IV Dua puluh dua orang mewakili kepentingan tertentu
8 Pada tahun 1955 telah diadakan pilihan raya Majlis Perundangan Persekutuan.
Berapa lamakah masa yang diperuntukkan untuk calon menjalankan kempen pilihan
raya tersebut?
A Mengadakan kempen selama 15 hari
B Mengadakan kempen selama 35 hari
C Mengadakan kempen selama 55 hari
D Mengadakan kempen selama 45 hari
9 Mengapakah pilihan raya tempatan pertama di Sarawak mendapat sambutan yang

baik daripada penduduk pelbagai kaum?
A Boleh memilih wakil dalam kerajaan
B Dapat membentuk kerajaan mengikut acuan sendiri
C Mengukuhkan perpaduan
D Bermula tuntutan kemerdekaan
10 Antara berikut, yang manakah parti politik bertanding dalam pilihan raya awal di
Sabah?
I IMP
II UMNO
III USNO
IV UNKO
11 Siapakah yang bertanggungjawab menjadi ketua pentadbir Persekutuan Tanah

Melayu selepas Pilihan Raya Umum 1955?
A Gabenor British
B Ketua Menteri
C Pesuruhjaya Tinggi British
D Perdana Menteri
112
12 Apakah penambahbaikan yang berlaku pada Majlis Perundangan Persekutuan
(MPP) 1955?
I 11 orang Menteri Besar mewakili negeri
II 52 ahli MPP dipilih melalui pilihan raya
III 9 orang Residen mewakili negeri
IV Ahli MPP dilantik oleh Pesuruhjaya Tinggi British
13 Apakah kesan yang berlaku setelah Parti Perikatan berjaya membentuk Kabinet
selepas menang Pilihan Raya Umum 1955?
A Majlis Perundangan Persekutuan ditubuhkan
B British berundur dari Tanah Melayu
C Pentadbiran negara diterajui oleh rakyat tempatan
D Persekutuan Tanah Melayu mencapai kemerdekaan
14 Siapakah yang memegang jawatan sebagai Ketua Pentadbir dalam Pentadbiran

Persekutuan Tanah Melayu selepas Pilihan Raya Umum 1955?
A Gabenor British
B Ketua Menteri
C Perdana Menteri
D Pesuruhjaya Tinggi British
15 Siapakah wanita pertama yang terlibat dalam Majlis Perundangan Persekutuan pada
Tahun 1955?
A Cikgu Lily Eberwein
B Datin Puteh Mariah
C Datuk Siti Rahmah Kassim
D Halimaton Abd Majid
16 Kabinet Pertama Persekutuan Tanah Melayu dibentuk selepas Pilihan Raya Umum
1955.
Mengapakah kabinet utama tersebut dibentuk?
A Menuntut kemerdekaan
B Membincangkan hubungan diplomatik
C Mengubah Sistem MPP yang berasaskan model Westminster
D Membincangkan isu keselamatan dalam negeri dan pertahanan
17 Antara peranan kabinet pertama Persekutuan Tanah Melayu ialah menyambung

sistem yang diguna pakai dalam MPP yang berasaskan model Westminster.
Apakah maksud model Westminster?
A Beraskan sistem republik
B Sistem Raja monarki
C Sistem Demokrasi mengikut Britain
D Berasaskan demokrasi terpimpin
113
18 Gambar berikut menunjukkan anggota kabinet pertama Persekutuan Tanah Melayu.
Apakah jawatan yang dipegang Dato’ Abdul Razak Hussein dalam Kabinet Pertama
Persekutuan Tanah Melayu?
A Menteri Kesihatan
B Menteri Pelajaran
C Menteri Pertanian
D Menteri Kerja Raya
19 Maklumat berikut berkaitan dengan ahli kabinet pertama Persekutuan Tanah

Tanah Melayu.
Tokoh Kabinet Pertama Persekutuan Tanah Melayu
 Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haji
 Dato’ Abdul Razak Hussein
 Tun H.S.Lee
 Tun V.T Sambanthan
Bagaimanakah ahli kabinet tersebut dipilih?

A Melalui pilihan raya
B Pelantikan oleh Ketua Menteri
C Dilantik oleh Pesuruhjaya Tinggi British
D Lantikan Yang Dipertuan Agong
20 Kabinet pertama negara diketuai oleh Tunku Abdul Rahman. Apakah kesan
pelantikan tersebut?
A Pentadbiran negara berjalan dengan lancar
B Penggubalan perlembagaan negara
C Perpaduan kaum tercapai
D Penjajahan baharu tidak berulang
114
SOALAN STRUKTUR
1 Pilihan Raya di Persekutuan Tanah Melayu diadakan selaras

dengan peruntukan dalam Perjanjian Persekutuan Tanah
Melayu 1948.
(a) Nyatakan tiga parti politik yang terlibat dalam pilihan raya
Majlis Perbandaran Kuala Lumpur.
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[3 markah]
(b) Terangkan pilihan raya Majlis Perbandaran yang

pertama?
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[3 markah]
(c) Jelaskan kepentingan pilihan raya di negara kita.

………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[4 markah]
115
2 Pilihan Raya Umum Persekutuan Tanah Melayu yang
pertama diadakan pada tahun 1955.
(a) Nyatakan syarat sebagai pengundi.
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[3 markah]
(b) Jelaskan syarat yang ditetapkan untuk menjadi calon

pilihan raya.
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[3 markah]
(c) Jika anda dipilih sebagai calon pilihan raya pada masa
kini. Bagaimanakah anda melakukan proses
berkempen untuk menarik sokongan pengundi?
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[4 markah]
116
SOALAN ESEI
3 Kemenangan
SEI : yang besar dalam pilihan raya Persekutuan
Tanah Melayu 1955, telah membolehkan Parti Perikatan
membentuk Kerajaan Persekutuan.
(a) Terangkan keanggotaan Majlis Perundangan

Persekutuan 1955.
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
[4 markah]
(b) Huraikan kesan penubuhan Majlis Perundangan

Persekutuan 1955?
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[8 markah]
117
(c) Pada pandangan anda, apakah kesan sistem
perundangan terhadap sesebuah negara.
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[8 markah]
118
4 Gambar berikut menunjukkan Kabinet Pertama Persekutuan
Tanah Melayu selepas Pilihan Raya Umum 1955.
(a) Huraikan sejarah pembentukan kabinet pertama

Persekutuan Tanah Melayu?
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[4 markah]
(b) Terangkan peranan anggota kabinet pertama

Persekutuan Tanah Melayu.
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
………………………………………………………………
………………………………………………………………
[8 markah]
119
(c) Sebagai generasi muda, mengapakah kita perlu
menghargai kepimpinan kabinet pertama Persekutuan
Tanah Melayu?
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
……………………………………………………………..
[8 markah]
120
BAB 9: PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU 1957
9.1 Usaha Rundingan Kemerdekaan

 Raja-raja Melayu dan pemimpin yang dipilih rakyat serta British mengadakan
beberapa rundingan ke arah kemerdekaan
 Selepas PD2 terdapat usaha membebaskan negara daripada penjajahan seperti di
Mesir, India, Burma dan Filipina
 British beri jaminan akan bantu PTM untuk berkerajaan sendiri secepat mungkin
 Pilihan raya Umum 1955 menjadi asas pembentukan perlembagaan ke arah
berkerajaan sendiri
 Ahli Rombongan ke London
Wakil raja-raja Melayu Wakil raja-raja Melayu

1. Menteri Besar Perak: Dato’ Panglima
Bukit Gantang (Dato’ Haji Wahab Abd Tunku Abdul Rahman
Aziz) Dato’ Abdul Razak Hussein
2. Menteri Besar Selangor:
Encik Abdul Aziz Abdul Majid H.S. Lee
3. Menteri Besar Johor: Dr. Ismail Abdul Rahman
Dato’ Mohd Seth Mohammad Said
4. Menteri Besar Kelantan:
Dato’ Nik Ahmad Kamil Haji Mahmood
Persidangan di London
 Rundingan Kemerdekaan diadakan dari 18 Januari 1956 hingga 6 Februari 1956.
 Bertempat di Lancaster House, London
 British bersetuju memberikan kemerdekaan kepada Tanah Melayu melalui satu
Perjanjian dikenali Perjanjian Kemerdekaan Tanah Melayu pada 8 Februari 1956.
 Tarikh kemerdekaan dipersetujui pada 31 Ogos 1957.
Perkara yang dirundingkan dan disepakati di London

 British
 Ahli Majlis Eksekutif, selain Ketua Setiausaha dan Peguam Negara dilantik
oleh Pesuruhjaya Tinggi dengan nasihat Ketua Menteri
 Kerajaan PTM harus memberikan ganti rugi kepada pegawai British yang
diberhentikan
 Mengadakan Perjanjian Pertahanan dan Bantuan Bersama antara PTM
dengan British
 British dan Komanwel akan berikan bantuan seperti pertahanan pada
Persekutuan Tanah Melayu
 Perwakilan Tanah Melayu

 Menghapuskan jawatan Setiausaha Kewangan dan digantikan dengan
Menteri Kewangan
 Menuntut agar Menteri Hal Ehwal Ekonomi hendaklah dalam kalangan
rakyat PTM
 Menginginkan Menteri Pertahanan daripada rakyat PTM menggantikan
Pengarah Gerakan yang disandang pegawai British
 Menuntut tarikh kemerdekaan tidak lewat dari 31 Ogos 1957
121
9.2 Peranan Suruhanjaya Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu
Tarikh : 8 Mac 1956

Nama : Suruhanjaya Reid
Mula Tugas : Akhir Jun 1956
Tugas Suruhanjaya Reid : Membincangkan, menyusun dan merangka
Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu yang merdeka
Terma Rujukan Suruhanjaya Perlembagaan PTM
 Mengambil kira kedudukan dan martabat Ratu England dan Raja-raja Melayu
 Memberikan cadangan terhadap Perlembagaan Persekutuan berdasarkan
Demokrasi Berparlimen
 Mewujudkan kerajaan pusat yang kuat dengan kerajaan negeri juga mempunyai
autonomi tertentu
 Melindungi kedudukan Raja-raja Melayu sebagai Raja Berperlembagaan di negeri
masing-masing
 Mencadangkan satu jawatan bagi ketua negara iaitu Yang di-Pertuan Besar
(kemudiannya dikenali sebagai Yang di-Pertuan Agong) untuk Persekutuan Tanah
Melayu
 Mengadakan satu bentuk kewarganegaraan bagi Persekutuan Tanah Melayu
 Menjaga kedudukan istimewa orang Melayu dan kepentingan sah kaum lain
Tugas Suruhanjaya Reid

 Meminta cadangan daripada semua penduduk yang berminat secara bertulis atau
lisan.
 Suruhanjaya menerima memorandum bertulis daripada pelbagai pihak untuk diteliti
 Meneliti kedudukan perlembagaan bagi negeri dalam Persekutuan.
 Menghadap Raja-raja Melayu, Menteri Besar, Penasihat British dan pegawai
negeri.
 Bermesyuarat dan melawat negeri Melayu serta Negeri-negeri Selat
 Mengadakan persidangan untuk membincangkan pelbagai isu. Sebanyak 118
perjumpaan diadakan dari Jun-Oktober 1956
 Mengkaji, membuat laporan serta cadangan membentuk perlembagaan bagi
sebuah negara merdeka
Anggota Suruhanjaya Reid

 Pengerusi Lord Reid
 Sir Ivor Jennings (United Kingdom)
 Sir William McKell (Australia)
 Mr. B. Malik (India)
 Mr Abdul Hamid (Pakistan)
122
9.3 Langkah Penggubalan Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu yang Merdeka
7 Langkah Penggubalan Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu yang Merdeka:
Mendapatkan memorandum (131 memorandum bertulis)

Memorandum daripada Pihak Raja-Raja Melayu:
Mencadangkan supaya Persekutuan yang merdeka mempunyai seorang
Ketua Negara yang dikenali sebagai Yang di- Pertuan Agong (YDPA
Memorandum daripada Parti Politik dan Pihak Awam:
Soal Kewarganegaraan
Bahasa dan Pendidikan - Memorandum MCA menuntut supaya semua
sekolah yang daripada aliran bahasa Inggeris atau vernakular perlu
diteruskan
Suruhanjaya Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu mengeluarkan draf

perlembagaan
Reaksi terhadap Draf Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu

 UMNO tidak setuju dengan konsep jus soli kerana bimbang
kedudukan istimewa orang Melayu tergugat
 Parti PAS mengkritik soal kewarganegaraan yang dianggap tidak
menjaga kepentingan orang Melayu
9 Mei 1957 Tunku Abdul Rahman, Dato’ Abdul Razak Hussein, Ong Yoke
Lin, V.T Sambanthan sekali lagi ke London untuk bincang dengan British
tentang isu kewarganegaraan dan beberapa isu yang belum muktamad
Beberapa perubahan dan pindaan dibuat pada draf perlembagaan
Hasil pindaan disembah perkenan dan dibincangkan dalam Majlis Raja-Raja
10 Julai hingga 11 Julai 1957 Draf dibawa ke Majlis Perundangan

Persekutuan untuk dibentangkan dan dibahaskan
Draf Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu akhirnya diluluskan

oleh Parlimen British di London . Kemudian oleh Majlis Perundangan
Persekutuan pada 27 Ogos 1957 .Rang undang-undang diluluskan
Maka Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu 1957 dikuatkuasakan pada
31 Ogos 1957
123
9.4 Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu
Pada 5 Ogos 1957 Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu telah ditandatangani
Inti Pati Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu
1. Pengamalan Raja  Yang di-Pertuan Agong dilantik dalam kalangan

Berperlembagaan dan Raja Melayu setiap 5 tahun sekali
Sistem Demokrasi
Berparlimen
2. Kewarganegaraan  Lahir dalam Persekutuan atau selepas hari

merdeka akan menjadi warganegara
 Kewarganegaraan diberikan 3 cara :
 Penguatkuasaan Undang-undang
[Perkara 14]
 Memohon didaftarkan sbg rakyat
[Perkara 15]
 Naturalisasi / memohon untuk menukar
warganegara [Perkara 19]
3. Kedudukan Istimewa orang  Semua rakyat mempunyai hak dan kewajipan

Melayu dan Kepentingan yang sama
Sah Kaum Lain  Rakyat Melayu diberikan beberapa keutamaan
dengan mengambil kira status mereka sebagai
rakyat asal Tanah Melayu
 Hak untuk masyarakat lain tetap dipelihara dan
dilindungi
4. Kedudukan Agama Islam  Islam agama Persekutuan

 Agama lain boleh diamalkan
5. Kedudukan Bahasa Melayu  Bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan,

bahasa pengantar dan bahasa komunikasi
124
SOALAN OBJEKTIF
1. Antara berikut, yang manakah jenis kerakyatan yang telah diterima dalam
Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1957?
I Permohonan
II Kuat kuasa undang-undang
III Perkenan Raja-raja Melayu
IV Kelulusan Dewan Undangan Negeri
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
2. Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1957 ditandatangani pada 5 Ogos 1957.

Mengapakah Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1957 penting kepada
penduduk Tanah Melayu?
A Meneruskan kuasa British
B Majlis Mesyuarat Negeri dibentuk
C Mendapat hak untuk memerintah sendiri
D Menamatkan sistem pemerintahan monarki.
3. Apakah tujuan Suruhanjaya Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu dibentuk?

A. Menyusun dan merangka Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu.
B. Mempercepatkan kemerdekaan negara
C. Melantik pegawai pentadbiran kerajaan yang baru.
D. Membincangkan kedudukan Raja-Raja Melayu.
4. Berikut merupakan reaksi terhadap Draf Perlembagaan Persekutuan Tanah

Melayu
I. Bimbang kedudukan istimewa orang Melayu tergugat
II. Menuntut bahasa Melayu dijadikan bahasa kebangsaan
III. Sekolah Vernakular diteruskan
IV. Hak masyarakat Serani dipertahankan
A. I dan II
B. I dan IV
C. II dan III
125
D. III dan IV
5. Apakah nilai yang boleh dipelajari daripada kejayaan penggubalan Perlembagaan
A. Kebijaksanaan
B. Permuafakatan
C. Toleransi
D. Patriotisme
6. Berikut merupakan perkara yang termaktub dalam Perlembagaan Persekutuan

1957 kecuali
A. Kewarganegaraan
B. Pengamalan Raja Berperlembagaan dan Sistem Demokrasi Berparlimen
C. Kedudukan Bahasa Melayu
D. Pemansuhan Sistem Ahli
7. Selain menjadi bahasa kebangsaan, apakah peranan bahasa Melayu menurut

Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1957?
I Bahasa komunikasi
II Bahasa pengantar
III Bahasa tunggal
IV Bahasa ilmu
8. Suruhanjaya Reid telah dibentuk pada 8 Mac 1956. Mengapakah suruhanjaya ini
dibentuk?
A Menyusun perlembagaan
B Lanjutan rundingan kemerdekaan
C Membuat rundingan kemerdekaan
D Langkah penubuhan negara merdeka
9. Berdasarkan Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1957, bagaimanakah

pemilihan calon Yang Dipertuan Agong?
A Dipilih oleh rakyat jelata
B Dicalonkan oleh Perdana Menteri
C Dilantik dari kalangan Raja Melayu
126
D Mempunyai latar belakang perkhidmatan yang cemerlang
10. Berdasarkan pengetahuan sejarah anda, mengapakah orang Melayu diberikan

beberapa keutamaan dalam Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1957?
A Ketua Menteri orang Melayu
B Dasar ditentukan oleh British
C Status orang Melayu sebagai penduduk asal
D Orang Melayu berjaya merundingkan kemerdekaan
11. Pernyataan berikut menunjukkan isu hangat semasa penggubalan Perlembagaan

1957.
Apakah sikap yang patut diamalkan dalam menghadapi isu tersebut?

A Berani kerana benar
B Semangat tolak ansur
C Tegas dalam pendirian
D Sabar menghadapi cabaran
12. Pernyataan di bawah berkaitan dengan hasil persetujuan di London
Apakah peranan Suruhanjaya tersebut?

A Mengadakan pilihan raya
B Mengkaji dasar pendidikan kebangsaan
C Merangka perlembagaan negara
D Membentuk satu badan khas mengatasi ancaman komunis
13. Apakah fungsi Suruhanjaya Reid yang ditubuhkan pada tahun 1956?
A Membentuk kabinet
B Merundingan kemerdekaan
C Menetapkan tarikh kemerdekaan
D Merangka Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu
127
14. Mengapakah Tunku Abdul Rahman merancang perjalanan rombongan ke Karachi
dengan menaiki kapal laut?
A Menjimatkan kos
B Mendapatkan kata sepakat rundingan
C Mendapatkan strategi bagi menjayakan misi
D Menggunakan masa pelayaran untuk berbincang dengan wakil
Raja-raja Melayu
15. Raja-raja Melayu dan parti politik mengemukakan memorandum berhubung

penggubalan Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu 1957.
Apakah isu yang timbul daripada memorandum Parti Perikatan?
A Jus Soli
B Pendidikan
C Agama Islam
D Bahasa Melayu
16. Apakah yang berkaitan dengan maklumat berikut?

• Menghapuskan jawatan Setiausaha Kewangan dan digantikan dengan
Menteri Kewangan
• Menuntut tarikh kemerdekaan tidak lewat daripada 31 Ogos 1957
A Memorandum parti politik

B Inti pati Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu
C Draf perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu
D Perkara yang dirundingkan dan disepakati di London
17. Malaysia mengamalkan sistem Demokrasi Berparlimen.

Apakah dua dewan yang terdapat dalam parlimen negara?
I Dewan Rakyat
II Dewan Eksekutif
III Dewan Perundangan
IV Dewan Negara
A I dan II
B I dan IV
128
C II dan III
D III dan IV
18. Berikut adalah kandungan Perjanjian PTM 1957 berkaitan hal keagamaan.
Apakah rumusan daripada kandungan perlembagaan tersebut?

A Malaysia mempunyai pelbagai agama
B Agama sebagai alat penyatuan rakyat
C Rakyat mendapatkan kebebasan beragama
D Orang beragama sahaja mendapat kewarganegaraan
19. Siapakah yang menganggotai Suruhanjaya Perlembagaan Persekutuan Tanah

Melayu?
I Hakim B. Malik
II Gerald Templer
III Sir Edward Gent
IV Sir William Ivor Jening
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
20. Mengapakah terdapat ahli UMNO yang tidak bersetuju dengan konsep jus soli?
A Campur tangan kaum lain
B Bahasa Melayu tidak diutamakan
C Kepentingan orang Melayu dipinggirkan
D Bimbang kedudukan istimewa orang Melayu akan tergugat
129
SOALAN STRUKTUR
130
131
SOALAN ESEI
132
133
134
135
136
BAB 10 PEMASYHURAN KEMERDEKAAN
10.1 PENGERTIAN KEMERDEKAAN
Sayyid Jamal al-Din al-Afghani

 Tokoh gerakan Pan-Islamisme
 Perjuangan bagi menghadapi penjajah hendaklah disertai semangat
kebangsaan
(jinsiyyah) dan cinta akan tanah air yg merdeka (wataniyyah)
Rashdi Rida
 Tokoh gerakan Pan-Islamisme
 Kedaulatan dan kekuatan sesebuah negara adalah untuk membebaskan diri
daripada penjajah Barat.
 Kedaulatan sesebuah negara adalah dengan menghidupkan sistem khalifah
dan menghapuskan ikatan perkauman
Mahatma Gandhi
 Tokoh pejuang kemerdekaan India
 Memperjuangkan pembebasan rakyat India dari belenggu kemiskinan dan
penindasan kasta
 Kemerdekaan perlu merangkumi politik, ekonomi dan moral
Nelson Mendela
 Tokoh pejuang kemanusiaan yang membebaskan rakyat Afrika dari penindasan
dasar Aparteid di Afrika Selatan.
 Kebebasan bukan hanya satu pertempuran untuk melawan satu kumpulan atau
warna kulit, tetapi satu pertempuran terhadap sebuah sistem yang menindas.
 Kebebasan boleh dicapai melalui politik, bebas dari perhambaan, kemiskinan
dan penderitaan.
Soekarno
 Presiden Indonesia
 Kemerdekaan bererti bebas selama-lamanya
 Kebebasan ini merangkumi kebebasan untuk berfikir, bertindak daripada politik
penindasan dan rejim autokratik
 Rakyat yang dijajah akan menganggap hilangnya dominasi asing sebagai satu
pembebasan
Tunku Abdul Rahman

 Perdana Menteri Malaysia pertama
 Kemerdekaan ibarat tempat perhentian dalam perjalanan yang jauh bagi
mewujudkan sebuah negara baharu yang berdaulat.
 Rakyat perlu berkhidmat untuk negara yang baharu, berusaha dengan tenaga
dan fikiran bagi mencipta satu bangsa baharu dengan cita-cita keadilan dan
kebebasan
Tun Temenggong Jugah anak Barieng

Pemimpin Parti PESAKA
Melalui kemerdekaan, keselamatan negeri lebih terjamin atau lebih kuat.
Penduduk peribumi Sarawak sanggup berkorban demi mempertahankan negara.
Dengan kemerdekaan ini kita dapat mengatasi ancaman komunis
Tun Fuad Stephens
137
Ketua Menteri Sabah pertama
Melalui kemerdekaan, keselamatan sosial Borneo Utara dan penduduk peribumi
serta generasi selepasnya akan lebih terjamin.
Usaha pembangunan yang pesat berlaku di Persekutuan Tanah Melayu mampu
menaikkan semangat baharu masyarakat.
Tun Dr. Mahathir Mohamad

 Perdana Menteri Malaysia
 Merdeka juga bermaksud menghayati semangat jiwa merdeka dengan
menyayangi negara sepenuh hati dan sanggup berkorban untuk negara ini
dengan apa-apa cara sekalipun
10.2 Persediaan Menyambut Pemasyhuran Kemerdekaan Negara

Upacara sambutan kemerdekaan setiap negeri juga diatur dan tumpuan sambutan
di Padang Kelab Selangor dan Stadium Merdeka.
Tunku Abdul Rahman pada 8 Julai 1957 selaku Ketua Menteri Persekutuan Tanah
Melayu berucap dalam Radio Malaya.
Pada 3 Ogos 1957 jam 7 : 33 pagi Dato’ Abdul Razak Hussein memaklumkan atur
cara sambutan kemerdekaan di Radio Malaya
Jawatankuasa Persedian Fizikal

Dipengerusikan oleh Tunku Abdul Rahman dan dibantu oleh Yaacob Abdul Latiff
(Pengarah Jabatan Penerangan)
Lagu Negaraku sebagai lagu kebangsaan yang mana lagu ini berasal daripada
lagu Terang Bulan dari negeri Perak yang liriknya ditulis oleh Saiful Bahari
Bendera Persekutuan Tanah Melayu dicipta oleh Mohamed Hamzah kakitangan
Jabatan Kerja Raya Negeri Johor dan dikibarkan secara rasmi pada 26 Mei
1950 di Istana Sultan Selangor
Jawatankuasa Sambutan
Sebanyak 75 ribu bendera Persekutuan Tanah Melayu ditempah khas dari kilang
kain di Jepun dan dibawa dengan kapal laut
Menteri dan pegawai tinggi kerajaan menyediakan pakaian khas ilham Tunku
Abdul Rahman. Pakaian ini dari negeri kedah iaitu “baju muskat” dengan seluar
satin hitam dan bersongket, bersamping dan tengkolok
Sambutan kemerdekaan dinantikan oleh rakyat sehingga tiket kereta api di pantai
timur habis ditempah dan begitu juga tiket bas.
10.3 Detik Pemasyhuran
10 MALAM
 Wakil Parti Perikatan dari Persekutuan Tanah
 Melayu dan Singapura berpakaian baju Melayu hitam diketuai oleh Sardon Jubir
mengambil tempat duduk
10.30 MALAM
 Seramai 300 org pemuda membentuk perbarisan kehormat mengambil tempat
di tengah padang menghadap Jalan Raja (menara jam)
 Perbarisan diketuai Ismail Bontak
11.58 MALAM
 Semua lampu di padang dan di sekeliling dipadamkan sehingga seluruh
kawasan menjadi gelap gelita
138
12.00 TENGAH MALAM
 menandakan detik 12.00 tengah malam
 Diikuti laungan “Merdeka” oleh orang ramai
 Bendera Union Jack diturunkan oleh Tahir Abdul Majid dengan iringan lagu God
Save The Queen yang dimainkan sebagai tanda berakhirnya pentadbiran British
di Tanah Melayu
 Bendera Persekutuan Tanah Melayu dinaikkan dengan diiringi lagu Negaraku
yang diperdengar buat kali pertama kepada umum pada malam bersejarah
 Sorakan “Merdeka” sebanyak 7 kali
12.10 TENGAH MALAM

 Tunku Abdul Rahman menerima tabik hormat dan memeriksa perbarisan
perwakilan negeri
 Pasukan Pemuda Perikatan seramai 24 orang diketuai Abdul Majid Othman
membawa dulang berisi rantai emas yang tergantung sebutir pingat emas
 Pingat ini berukir peta Semenanjung Tanah Melayu serta gambar Tunku Abdul
Rahman
 Tunku Abdul Rahman di gelar Bapa Kemerdekaan Tanah Air
 Rantai emas dikalungkan oleh Sardon Jubir ke leher Tunku Abdul Rahman
diikuti dengan laungan Bapa Kemerdekaan Tanah Melayu sebanyak 3 kali
12.35 TENGAH MALAM

 Tunku Abdul Rahman menyampaikan ucapan dengan penuh semangat
12.22 TENGAH MALAM

 Majlis diakhiri dengan bacaan doa selamat oleh Tuan Haji Masssood Hayati
10.4 KESAN KEMERDEKAAN TERHADAP NEGARA KITA
Politik
 Pengamalan Sistem Raja Berpelembagaan
 Yang di-Pertuan Agong menjadi ketua utama negara dgn bidang kuasa tertentu
 Muzium Diraja bertempat di Istana Negara Lama, Jalan Istana, Kuala Lumpur
tempat bersemayam Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong dan Raja
Permaisuri Agong I hingga XIII (1957-2011).
Demokrasi Berparlimen
 Rakyat mempunyai kuasa memilih kerajaan dan pemerintah melalui pilihan raya
 Pilihan raya memberi rakyat hak bersuara dan memilih wakil untuk menentukan
hala tuju masa depan dan kesejahteraan negara
 Parlimen berkuasa menggubal undang-undang pada peringkat Persekutuan
Peringkat negeri, Dewan Undangan Negeri berkuasa menggubal undang-
undang
 Hal ini menjadikan undang-undang lebih berkesan dan memakmurkan negara
Pentadbiran negara
 Tunku Abdul Rahman menjadi Perdana Menteri PTM yang pertama
 Tunku mengekalkan ahli kabinet yang ada dan membuat perubahan dengan
melantik Dato’Abdul Razak Hussein sebagai Timbalan Perdana Menteri
 Dalam sejarah PTM mempunyai seorang Menteri Luar sebagai tanda
kebebasan negara menjalankan dasar luar negara yang disandang oleh Tunku
Abdul Rahman
139
Cabaran Kerajaan Persekutuan
 Menggantikan pegawai Eropah dengan rakyat tempatan khususnya dalam
bidang profesional, pendidikan tinggi, keselamatan, pertahanan.
 Tunku dan Dato’ Abdul Razak memberikan komitmen tinggi bagi laksanakan
penggantian ini secara berperingkat dengan lantik rakyat tempatan dalam
pelbagai bidang
PERINGKAT ANTARABANGSA
Dasar Luar
 Melalui pengukuhan Kementerian Luar
 Tokoh penting dalam menentukan dasar luar negara seperti Tan Sri
Muhammad Ghazali Shafie dan Dr. Ismail Abdul Rahman yang pernah dilantik
sebagai Menteri Luar
 Negara menjalinkan hubungan dengan Indonesia, India, New Zealand, Mesir
dan Jepun
Menganggotai KOMANWEL
 Komanwel ialah pertubuhan sukarela yang dianggotai oleh negara merdeka
yang pernah dijajah oleh British
 Komanwel bermanfaat untuk merapatkan hubungan sosioekonomi dengan
negara ahli
Pertahanan Negara
 Negara belum mempunyai pertahanan menyebabkan negara memerlukan
bantuan dari Britain dengan perjanjian pertahanan yang dinamakan Anglo
Malaya Defence Agreement (AMDA) pada 1957
Penyertaan dalam Blok Sterling

 Negara menggunakan Pound Sterling dalam urusan perdagangan
antarabangsa
 Kedudukan PTM sebagai negara yang berpendapatan tinggi hasil getah dan
bijih timah memperkuat kedudukan mata wang Pound Sterling
 Penyertaan PTM yg mempunyai kedudukan ekonomi yg kukuh dalam Sistem
Keutamaan Tarif Komanwel (Commonwealth Preferential Tariff System) turut
memperkukuh kedudukan ekonomi ahli-ahlinya
Diiktiraf Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB)

 Negara kita menjadi ahli PBB dalam
 Persidangan pada 17 September 1957
 Merupakan anggota ke 82
 Bendera kita dikibarkan dlm satu upacara rasmi di ibu pejabat PBB di New York
pada 15 Oktober 1957
 Negara kita turut menjunjung prinsip PBB
Misi Pengaman PBB

 Negara terlibat dalam misi pasukan pengaman
 PBB di Congo
 Pemilihan menggambarkan kepercayaan dan
 pengiktirafan tertinggi PBB kepada sebuah negara baru untuk sama-sama
terlibat dalam pengurusan konflik antarabangsa
140
SOALAN OBJEKTIF
1. Menurut Soekarno, Presiden Indonesia, apakah yang dimaksudkan

kemerdekaan?
A. Bebas selama-lamanya
B. Perjuangan menghadapi penjajahan
C. Merangkumi politik, ekonomi dan moral
D. Membebaskan diri daripada penjajahan kuasa Barat
2. Penyataan berikut berkaitan dengan pendapat tentang kemerdekaan.

Kemerdekaan bukan sekadar bebas daripada cengkaman kuasa
dan minda penjajah, tetapi merangkumi penghayatan semangat
jiwa menyayangi negara dengan sepenuh hati dan sanggup
berkorban untuk negara melalui apa cara sekalipun.
Tokoh manakah yang berpendapat sedemikian ?

A. Nelson Mandela
B. Mahatma Gandhi
C. Tunku Abdul Rahman
D. Tun Dr. Mahathir Mohamad
3. Bagaimanakah seseorang itu menghayati erti kemerdekaan yang sebenar ?

A. Menentang penjajah
B. Mengenali sejarah negara
C. Mengukuhkan ekonomi negara
D. Mengeratkan hubungan diplomatik
4. Antara berikut, yang manakah kepentingan kemerdekaan kepada rakyat?

I. Masa depan tidak terjamin
II. Mendapat kebebasan
III. Menentukan hala tuju negara
IV.Kemajuan negara mundur
A. I dan II
B. I dan IV
C. II dan III
141
D. III dan IV
5. Apakah perkara yang perlu diberi perhatian oleh Jawatankuasa Persediaan

Fizikal
dalam usaha menyambut pemasyhuran kemerdekaan negara ?
A. Menonjolkan identiti
B. Melaksanakan protokol
C. Mempromosi majlis sambutan
D. Menghias bandar dan jalan raya
6. Antara berikut, manakah berkaitan dengan Lagu Kebangsaan Negaraku ?

A. Tatasusila
B. Antipenjajah
C. Lagu Negeri Perak
D. Pengamalan Rukun Negara
7. Apakah tujuan asal penubuhan Stadium Merdeka di Kuala Lumpur ?

A. Menonjolkan identiti negara
B. Meraikan kemerdekaan negara
C. Tempat masyarakat berkumpul
D. Menganjurkan pertandingan bola sepak
8. Mengapakah kursus khas dianjurkan untuk pegawai-pegawai kerajaan?

A. Memahami birokrasi Barat
B. Menguasai bahasa Inggeris
C. Mengambil alih pentadbiran awam
D. Melaksanakan upacara mengikut protokol
9.
Apakah maksud peristiwa tersebut?

A. Keunggulan identiti negara
142
B. Peranan bendera kebangsaan
C. Kebebasan negara daripada penjajahan
D. Upacara kemuncak pemasyhuran kemerdekaan
10. Maklumat berikut berkaitan dengan detik pemasyhuran kemerdekaan negara.
Pada pendapat anda, apakah mesej yang ingin disampaikan oleh peristiwa
tersebut?
A. Menghargai jasa pemimpin
B. Melambangkan kesepakatan
C. Mengiktiraf ketua Parti Perikatan
D. Menandakan kemakmuran negara
11. Apakah kepentingan pemasyhuran kemerdekaan kepada negara kita ?

A. Mengesahkan syarat kemerdekaan
B. Mengisytiharkan kemerdekaan negara
C. Menjelaskan semangat patriotisme rakyat
D. Menjelaskan hubungan Persekutuan Tanah Melayu dengan British
12. Maklumat berikut berkaitan dengan peristiwa bersejarah di Stadium Merdeka.
Apakah mesej yang ingin disampaikan oleh peristiwa tersebut ?

A. Persekutuan Tanah Melayu berjaya
B. Pemimpinan Persekutuan Tanah Melayu diiktiraf
C. Persekutuan Tanah Melayu menjadi negara merdeka dan berdaulat
D. Rakyat Persekutuan Tanah Melayu terdiri daripada pelbagai bangsa
13. Apakah proses yang membolehkan Persekutuan Tanah Melayu mencapai

kemerdekaan?
A. Revolusi
143
B. Rundingan
C. Peperangan
D. Kerjasama politik
14. Siapakah yang menjadi ketua negara Persekutuan Tanah Melayu mengikut
sistem
Raja Berperlembagaan.
A. Sultan
B. Perdana Menteri
C. Pesuruhjaya Tinggi
D. Yang di-Pertuan Agong
15. Apakah cabaran yang dihadapi oleh kerajaan Persekutuan Tanah Melayu
selepas
mencapai kemerdekaan dalam bidang pentadbiran ?
A. Melaksanakan birokrasi Barat
B. Mewujudkan jawatan kosong untuk rakyat tempatan
C. Menggantikan pegawai Eropah dengan rakyat tempatan
D. Menempatkan pegawai dari kalangan rakyat tempatan tadbir
16. Antara berikut, apakah kesan kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu dalam
aspek politik?
I. Penubuhan parti politik
II. Sistem Raja Berperlembagaan
III. Pemerintah Demokrasi Berparlimen
IV. Penubuhan Persekutuan Majlis Perundangan
A. I dan II
B. I dan IV
C. II dan III
D. III dan IV
17. Tan Sri Muhammad Ghazali Shafie dan Dr. Ismail Abdul Rahman telah
memberikan sumbangan yang besar kepada negara.
Apakah persamaan sumbangan mereka ?
144
A. Menentukan dasar luar
B. Memantapkan ekonomi
C. Mendapat pengiktirafan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu
D. Mengasaskan demokrasi berparlimen
18. Antara berikut, apakah tujuan negara kita menyertai pertubuhan Komanwel
selepas negara mencapai kemerdekaan?
I. Merapatkan hubungan dengan negara ahli
II. Menunjukkan komitmen
III. Menjalin hubungan baik
IV. Mendapatkan pengiktirafan
A. I dan II
B. I dan IV
C. II dan III
D. III dan IV
19. Maklumat berikut berkaitan dengan misi pengaman Pertubahan Bangsa-Bangsa

Bersatu (PBB).
Penyertaan Persekutuan Tanah Melayu dalam misi ini menunjukkan

A. Kerjasama politik dunia
B. Pengiktirafan tertinggi PBB
C. Pelaksanaan dasar luar yang bebas
D. Kejayaan menghadapi cabaran negara merdeka
20. Mengapakah Majlis Pembangunan Luar Bandar ditubuhkan pada peringkat

negeri dan daerah?
A. Memindahkan penduduk
B. Merancang projek pembangunan
C. Meningkatkan kehidupan penduduk
D. Menggalakkan perkembangan ekonomi
145
SOALAN STRUKTUR
146
1.Gambar berikut menunjukkan detik bersejarah kepada
negara k i t a pada malam 30 Ogos 1957.
2 Gambar berikut merujuk kepada peristiwa kemerdekaan

SOALAN ESEI
negara yang disambut setiap tahun.
3. Tanggal 31 Ogos 1957 merupakan tarikh

kemerdekaan kepada negara kita yang telah
membawa perubahan ketara dalam pelbagai aspek
kepada
(a) negara
Nyatakan duakita.
jawatankuasa yang bertanggungjawab
merancang sambutan pemasyhuran kemerdekaan.
(a)(a)Apakah
Apakahyang kesan kemerdekaan
dimaksudkan terhadap
dengan sistem
kemerdekaan?
pemerintahan
i)Sebagai negara kita.
……………………………………………………………
(c)………...………………………………………………………...
pemimpin generasi muda, huraikan langkah
yang
ii) anda lakukan untuk mempertahan kemerdekaan
…………………………………………………………...
………...………………………………………………………...
yang telah dikecapi negara.
………...………………………………………………………... [2 markah]
………...………………………………………………………...
………...………………………………………………………...
………...………………………………………………………... [2 markah]
4.(b)
Kesan kemerdekaan
Jelaskan peristiwanegara kita boleh
yang berlaku
………...………………………………………………………... dilihat daripada
sepanjang detik
………...………………………………………………………...
aspek politik, ekonomi dan sosial.
pemasyhuran kemerdekaan.
………...………………………………………………………...
...……...………………………………………………………...
(b)(a)Jelaskan takrifan kemerdekaan menurut Sayyid
Terangkan kesan kemerdekaan
……………………………………………………………..
………...………………………………………………………... Malaysia dari Jamal
aspek
al-Din al-Afghani?
...……...………………………………………………………...
politik.
(c) ……………………………………………………………..
………………………………………………...………...………
Berdasarkan pengetahuan sejarah anda, huraikan (
………...………………………………………………………...
usaha yang dilakukan
………...………………………………………………………...
……………………………………………………………..
………...………………………………………………………... oleh pemimpin negara dalam
………...………………………………………………………...
membangunkan ekonomi selepas negara mencapai ]
………...………………………………………………………...
………...………………………………………………………...
…………………………………………………………….. [6 markah]
kemerdekaan.
………...………………………………………………………...
………...………………………………………………………...
...……...………………………………………………………... [4 markah]
(b)………………………………………………...………...………
………...………………………………………………………...
Jelaskan peranan negara kita di peringkat
………...………………………………………………………...
...……...………………………………………………………...
(c) Malaysia meraikan tanggal 31 Ogos setiap tahun
………...………………………………………………………...
antarabangsa setelah
………...………………………………………………………...
………...………………………………………………………...
dengan sambutan mencapai kemerdekaan.
kemerdekaan negara secara [8 markah]
...……...………………………………………………………...
meriah. [4 markah]
………...………………………………………………………...
Terangkan kepentingan sambutan tersebut kepada
...……...………………………………………………………...
………...………………………………………………………...
negara kita .
………...………………………………………………………...
………...………………………………………………………...
………………………………………………...………...………
(c) ………...………………………………………………………...
Kemerdekaan memberikan kita hak untuk menentukan
....………………………………………………………….
………...………………………………………………………...
………...………………………………………………………...
sendiri bentuk dan hala tuju negara tanpa dipengaruhi
...……...………………………………………………………...
....………………………………………………………….
………...………………………………………………………...
kuasa luar seperti semasa dijajah British. [6 markah]
...……...………………………………………………………...
Huraikan.
....………………………………………………………….
………………………………………………...………...………
………...………………………………………………………...
(b) .……………………………………………………….......
Sejak mencapai kemerdekaan pada tahun 1957,
………...………………………………………………………...
………...………………………………………………………...
kerajaan memberikan banyak tumpuan dalam[8 markah]
………...………………………………………………………...
………………………………………………………........
pembangunan sosial.
………...………………………………………………………...
………...………………………………………………………...
Jelaskan pernyataan tersebut. [4 markah]
………………………………………………...………...………
………...………………………………………………………...
………...………………………………………………………...
………...………………………………………………………...
………...………………………………………………………...
………...………………………………………………………... [8 markah]
[4 markah]
...……...………………………………………………………...
...……...………………………………………………………...
………...………………………………………………………...
147
………...………………………………………………………...
………...………………………………………………………...
148

Sejarah

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Judul Asli

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

Sejarah

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

BAB 1 WARISAN NEGARA BANGSA

LATAR BELAKANG NEGARA DAN BANGSA SEBELUM KEDATANGAN BARAT

 Merupakan tonggak utama kerajaan

 Dilaksanakan bagi memastikan kesejahteraan

 Merupakan kawasan rakyatnya menerima dan

 Merujuk kepada penduduk dalam sesebuah wilayah

6 CIRI-CIRI NEGARA BANGSA KESULTANAN MELAYU MELAKA

1. Apakah kerajaan Alam Melayu yang mengamalkan undang-undang Kutara

2. Apakah kepentingan undang-undang dalam kerajaan Alam Melayu?

A Menjamin keamanan negara

3. Maklumat berikut berkaitan dengan ciri-ciri negara bangsa Alam Melayu.

Proses pembentukan negara bangsa Kerajaan

Berdasarkan pernyataan di atas, apakah ciri-ciri negara bangsa Alam Melayu

4. Kawasan yang rakyatnya menerima dan memperakui pemerintahan

6. Sultan memberi kuasa memerintah atau mentadbir sesuatu wilayah, sungai

7. Sistem Pentadbiran Kesultanan Melayu Melaka mempunyai dua peringkat iaitu

8. Kesultanan Melayu Melaka terkenal dengan sistem kewangan dan

9. Apakah persamaan antara Hukum Kanun Melaka dan Undang-Undang Laut

13. Apakah kesan daripada “waadat” kepada pemerintah dan rakyat?

14. Mengapakah cap mohor penting kepada Kesultanan Melayu Melaka?

15. Berikut adalah hubungan pemerintah dan rakyat.

Apakah prinsip rukun negara yang dapat dikaitkan dengan perumpamaan

16. Amalan menghadiri majlis umum seperti gotong-royong dan menjadi

Bagaimanakah sistem tersebut memberikan kesan kepada pentadbiran

20. Sebagai rakyat Malaysia, bagaimanakah cara menunjukkan perasaan bangga

(b) Jelaskan ciri raja dan rakyat negara bangsa Alam

(c) Pada pandangan anda, mengapakah institusi

Demang Lebar Daun:

(a) Apakah tujuan waadat tersebut dilakukan?

(b) Bagaimanakah golongan rakyat menunjukkan kesetiaan

(c) Wajarkah waadat tersebut dipertahankan pada masa

(a) Apakah perkataan yang hanya boleh digunakan oleh

(b) Jelaskan isi kandungan Undang-Undang Laut Melaka.

2.2 PERKEMBANGAN IDEA NASIONALISME DI BARAT

Revolusi  Keinginan menegakkan kedaulatan parlimen dan hak

2.3 PERKEMBANGAN NASIONALISME DI ASIA

Nasionalisme di India Nasionalisme di China

Nasionalisme Empayar Uthmaniyah dan Mesir

2.4 PERKEMBANGAN NASIONALISME DI ASIA TENGGARA

2.5 KESEDARAN NASIONALISME DI NEGARA KITA

2.6 FAKTOR KEMUNCULAN GERAKAN NASIONALISME

2.8 KESAN PERKEMBANGAN NASIONALISME

1 Apakah maksud nasionalisme?

2 Nasionalisme di Barat berkembang hasil daripada penentangan terhadap

3 Revolusi Keagungan di England telah tercetus pada tahun 1688.

4 Mengapakah orang Amerika menentang penjajahan British pada tahun 1776?

6 Bagaimanakah penduduk tempatan di India menentang dasar imperialisme

8 Mengapakah berlaku nasionalisme China pada awal abad ke-20?

Tiga Prinsip Rakyat (San Min Chu-i)

Apakah prinsip ideologi tersebut?

10 Apakah seruan Gerakan Islah terhadap umat Islam di seluruh dunia?

11 Jadual berikut berkaitan dengan nasionalisme Empayar Uthmaniyah dan

Tokoh berikut melancarkan Gerakan Propaganda di Filipina bagi menentang

Apakah tuntutan gerakan tersebut terhadap Sepanyol?

13 Mengapakah golongan kelas pertengahan berpendidikan Barat menentang

14 Bagaimanakah golongan intelektual meningkatkan kesedaran politik di

15 Bagaimanakah usaha tokoh berikut memimpin gerakan revolusi di Vietnam?

A Mendedahkan penindasan penjajah

17 Bagaimanakah Thailand dapat mengekalkan kemerdekaan negara?

18 Bagaimanakah tokoh Abdul Rahim Kajai membangkitkan kesedaran

19 Manakah akhbar terawal di Tanah Melayu?

20 Apakah yang mencetuskan semangat nasionalisme di Tanah Melayu?

1 Kaum Muda merupakan golongan berpendidikan agama