Anda di halaman 1dari 18

Cranium 1

20 November 2020
17:12

1. Os Frontale
2. Os Parietale + foramen magnum
3. Os Occipitale
4. Os Temporale

OS FRONTALE
• Pars squamosa (squama frontalis)
• Pars orbitalis -> menyusun cavita orbitalis
• Sinus frontalis

Squama Frontalis
Facies :
1. Externa
2. Temporalis
3. Cerbralis (interna)
4. Nasalis

a. Facies Externa
• Tuber frontale (eminentia : daerah membukit di dexter dan sinister facies ini
frontalis)
• Arcus superciliaris : area membusur dan menonjol di superior margo
supraorbitalis
• Glabella : bangunan di tengah-tengah arcus superciliaris
• Sutura frontalis
persistens/ sutura metopica
• Margo supraorbitalis : batas facies externa dengan pars orbitalis, berbentuk
lengkungan di atas cavitas orbitalis

a. Incisura supraorbitalis/ : takik/lubang di tengah margo supraorbitalis.


Foramen supraorbitale Dilalui nervus, arteri, et vena supraorbitalis
b. Incisura frontalis/ : takik/lubang di medial margo supraorbitalis
Foramen frontale

Tuber frontale (eminentia frontalis) Glabella

Cranium 1 Page 1
Tuber frontale (eminentia frontalis) Glabella

Arcus superciliaris

Sutura metopica
Margo supraorbitalis

Foramen supraorbitale

Incisura frontalis

B. Facies temporalis

• Margo parietalis : batas posterior os frontale, berartikulasi dengan os parietale


• Linea temporalis : lanjutan dari garis yang dibentuk dari gabungan linea temporalis
ossis frontalis superior dan linea temporalis inferior os parietale
• Processus : perpanjangan ke lateral inferior dari margo supraorbitalis,
zygomaticus berartikulasi dgn processus frontalis os zygomaticus membentuk
ossis frontalis sutura zygomaticofrontalis

C. Facies interna
• Crista frontalis : rigi tajam di median line pada anterior facies interna
• Sulcus sinus : sulcus lanjutan dari crista frontalis ke arah
sagittalis superioris anterosuperior

Cranium 1 Page 2
• Foramen caecum : lubang di posterior crista frontalis, (+) vena emissaria
nasalis
• Impressiones : permukaan berlekuk karena penekanan gyrus otak
digitatum (digitatae)/
impressiones gyrorum
• Juga cerebralia : penonjolan tajam di antara 2 impressiones digitatae
• Sulci arteriosi et : alur kecil banyak di facies interna
venosi
• Sutura frontalis
metopica

Sulcus sinus sagittalis superioris

Crista frontalis

Juga cerebralia
Foramen caecum Impressiones digitatae

d. pars nasalis

• Spina nasalis/ : bangunan menonjol ke posterior di posterior margo nasalis ossis


spina frontalis frontalis pada linea mediana
• Margo nasalis : batas bawah pars nasalis ossis frontalis, berartikulasi dengan
os nasale dexter dan sinister membentuk sutura frontonasalis
• Incisura : di antara pars orbitalis dexter dan sinister, bagian yang
ethmoidalis menempel dengan os ethmoidale

Margo nasalis
Spina nasalis

Sutura frontonasalis

Cranium 1 Page 3
Incisura ethmoidalis

pars orbitalis

• Facies orbitalis : permukaan os frontale menghadap ke orbita


• Spina trochlearis : penonjolan seperti duri di medial pars orbitalis ossis frontalis
• Fovea trochlearis : cekungan di medial pars orbitalis ossis frontalis
• Fossa glandulae : cekungan di lateral pars orbitalis ossis frontalis, ditempati
lacrimalis glandula lacrimalis

Fovea trochlearis

Fossa glandulae lacrimalis

Sinus frontalis
-> Rongga setinggi glabella pada os frontale

• Apertura sinus : pembukaan di dinding inferior sinus frontalis untuk


frontalis pembuangan sekresi ke cavitas nasalis
• Septum sinuum : pemisah sinus frontlais dexter dan sinister
frontalium

Cranium 1 Page 4
OS parietaLE
1. Facies interna 4 Margo, 4 angulus
2. Facies externa

A. Facies interna
• Sulcus sinus sigmoidei
• Sulcus sinus sagittalis superioris : di sepanjang margo sagittalis
• Sulcus arteriae meningae mediae
• Sulci arteriosi
• Juga cerebralia
• Impressiones digitatae
Foveola granulares : di sekeliling sulcus sinus sagittalis superioris, in
• (foveola pacchioni) vivo ditempati granulationes arachnoidales

Cranium 1 Page 5
Foveola granulares

Sulci arteriosi Sulcus arteria meningea mediae

Sulcus sinus sagittalis superioris

B. Facies externa
• Linea temporalis : berjalan dari proc. zygomaticus ossis frontalis ke
superior posterosuperior, dilekati facies temporalis
• Linea temporalis : ada di inferior linea temporalis superior, berjalan dari
inferior proc. Zygomaticus ossis temporalis ke anterosuperior,
dilekati musculus temporalis
• Tuber parietale : pusat penulangan os parietale
(eminentia parietalis)
• Foramen parietale : sepasang lubang di posterior lateral sutura sagittalis in
vivo dilewati v. emissaria parietalis

Linea temporalis superior


Linea temporalis inferior
Tuber parietale

Cranium 1 Page 6
Foramen parietale

Margo

• Margo occipitalis : berbatasan dan berartikulasi dengan os occipitale


membentuk sutura lambdoidea

• Margo squamosus
1. Anterior, berbatasan dan berartikulasi dgn ujung ala major os sphenoidale
membentuk sutura sphenoparietalis
2. Medial, berbatasan dan berartikulasi dengan pars squamosa os temporale
membentuk sutura squamousa
3. Posterior, berbatasan dan berartikulasi dengan pars mastoid os temporale
membentuk sutura parietomastoidea

• Margo sagittalis : margo terpanjang dan tertebal, berartikulasi dengan


margo sagittalis dari sisi berlawanan membentuk sutura
sagittalis
• Margo frontalis : berartikulasi dengan os frontale membentuk sutura
coronalis

Angulus karena pertemuan margo


1. Angulus frontalis
2. Angulus occipitalis
3. Angulus sphenoidalis
4. Angulus mastoideus

Sutura sagittalis

Sutura coronalis
Cranium 1 Page 7
Sutura coronalis

OS occipitale
→ Menyusun Calvaria cranii dan Basis cranii
→ Dibatasi oleh Os parietale, temporale, sphenoidale

1. Squama occipitalis
2. Pars basilaris
3. Pars lateralis

Squama occipitalis
• Margo mastoideus : batas os osccipitale dengan os temporale
• Margo lambdoideus : batas os occipitale dengan os parietale

a. Facies externa
• Protuberantia : penonjolan di tengah-tengah os occipitale
externa
• (crista occipitalis : rigi tulang di antara Protuberantia occiptalis
externa) externa dan foramen magnum
• Linea nuchalis suprema : garis melengkung dari tepi atas protuberantia
occipitalis externa
• Linea nuchalis superior : garis di lateral protuberantia occipitalis externa
• Linea nuchalis inferior : garis di inferior linea nuchalis superior
• Planum occipitale : permukaan datar di superior protuberantia
occipitalis externa
• (os interparietale)
Planum occipitale

Protuberantia occipitalis externa

Os interparietale

Cranium 1 Page 8
B. Facies interna
• Eminentia cruciformis : penonjolan berbentuk palang dengan protuberantia
occipitalis interna sebagai pusatnya
• Protuberantia occipitalis : titik tengah eminentia cruciformis
interna
• (crista occipitalis interna) : rigi tulang antara protuberantia occipitalis interna
dan foramen magnum
• Sulcus sinus transversi : bangunan yang berjala ndari protuberantia occipitalis
interna ke lateral. Membagi os occipitalis jadi dua
1. fossa cerebralis
2. fossa cerebellaris
• Sulcus sinus sigmoidei : bangunan yang berjalan sebelum sinus sigmoid memasuki
foramen jugularis
• Sulcus sinus occipitalis
• (sulcus sinus marginalis)
• Sulcus sinus sagittalis : bangunan berjalan dari protuberantia occipitalis
superioris interna ke superior

Sulcus sinus sagittalis superioris

Protuberantia occipitalis interna

Sulcus sinus
transversi
Crista occipitalis interna

Cranium 1 Page 9
PARS basilaris
• Clivus : sulcus lebar dangkal, in vivo dilewati arteri basilaris
• Tuberculum pharyngeum : ada di facies externa, tempat pelekatan raphe pharyngis
• Sulcus sinus petrosi : di sebelah lateral facies interna
inferioris
Clivus Sulcus sinus petrosi inferioris

Tuberculum pharyngeum

Pars lateralis

a. Facies externa
• Condylus occipitalis : penonjolan di lateral anterior foramen magnum, bersama
atlas membentuk articulatio atlantooccipitalis
• Canalis condylaris : saluran di dasar fossa condylaris, berjalan dari lateral
posterior facies interna. Dilewati v. emissaria occipitalis
• Canalis nervi : saluran di basis superior dari condylus occipitalis, dilewati
hypoglossi nervus hypoglossus
• Fossa condylaris : cekungan di posterior condylus occipitalis

Cranium 1 Page 10
• Fossa condylaris : cekungan di posterior condylus occipitalis
• (Processus
Paramastoideus)
Condylus occipitalis

Canalis nervi hypoglossi

Canalis condylaris
Fossa condylaris

B. Facies interna
- Permulaan dari canalis nervi hypoglossi dan canalis condylaris
• Tuberculum jugulare : penonjolan kecil di lateral anterior foramen
• Incisura jugularis : takik yang membentuk foramen jugularis
• Processus jugularis : penonjolan tulang di lateral foramen jugularis
• Processus intrajugularis : penonjolan tulang yang membagi foramen jugularis

Tuberculum jugulare

Incisura jugularis

Cranium 1 Page 11
OS temporale
1. Pars petrosa
2. Pars tympanica
3. Pars squamosa
4. Fossa mandibularis
5. Tuberculum articulare
6. Facies cerebralis

pars petrosa
• Margo : batas posterior, berbatasan dengan os occipitalis
• Proc. : penonjolan di posterior Meatus acusticus externus. Pelekatan
Mastoideus musculus sternocleidomastoideus
• Incisura : takik di inferior medial proc. Mastoideus, merupakan origo
mastoidea musculus digastricus venter posterior
• Sulcus sinus : parit yang berjalan dari psterior ke anterior kemudian
sigmoidei membelok ke inferior anterior memasuki foamen jugularis
• Sulcus arteriae : alur di media incisura mastoidea
occipitalis
• Foramen : lubang di posterior proc. Mastoideus
mastoideum
• Canalis nervi : bangunan seperti kanal dilewati nervus facialis.
facialis meatus acusticus internus dan foramen stylomastoideum

Cranium 1 Page 12
Proc. Mastoideus

Sulcus sinus sigmoidei


Foramen mastoideum

Proc. Intrajugularis

Apex partis petrosae


Margo occipitalis
Margo occipitalis Proc. styloideus
Apertura canaliculi vestibuli
Incisura mastoidea Eminentia arcuata
Porus acusticus internus

• Apex partis petrosae : puncak dari pars, menghadap


○ Canalis caroticus
• Apertura externa : di anterior fossa jugularis, pintu masuk
canalis carotici canalis caroticus
• Apertura interna : di lateral apex pyramidalis pada batas facies
canalis carotici inferior dan anterior, muara canalis caroticus
Canalis caroticus

Apertura externa calanis carotici


Fossula petrosa

Fissura petrosquamosa

Cranium 1 Page 13
Fissura petrosquamosa

Fossa jugularis
Foramen stylomastoideum

• Facies anterior partis petrosae ossis temporalis


• Berbatasan dengan pars squamousa di fissura petrosquamousa
• Tegmen tympani : atap cavitas tympani
• Eminentia arcuata : penonjolan oleh canalis semicircularis superior
• Hiatus canalis : lubang di medial posterior, menuju ke dalam geniculum
petrosi majoris canalis nervi facialis. In vivo dilewati nervus petrosus
major
• Sulcus nervi petrosi : parit dari hiaus canalis nervi petrosi majoris
majoris
• Hiatus canalis : lubang di lateral anterior, berasal dari canaliculi
petrosi minoris tympani. In vivo dilewati nervus petrosus minor
• Sulcus nervi petrosi : parit dari hiatus canalis nervi petrosi minoris
minoris
• Impressio : penekanan dangkal dekat apex pyramidalis
trigeminalis
• Margo superioris partis petrosae
• Sulcus sinus petrosi : sulcus di margn superior pars petrosal ossis
superioris temporalis
• Facies posterior partis petrosae ossis
• Porus acusticus : lubang masuk meatus acusticus internus
internus
• Meatus acusticus
intenrus
• Fossa subacuata : di lateral porus agak ke superior
• Canaliculus vestibulis
• Apertura canaliculi : di inferior fossa subarcuata. Pintu masuk ke
vestibuli canaliculus vestibuli
• Margo posterior partis petrosae
• Sulcus sinus
petrosi inferioris
• Incisura jugularis : bangunan spt takik yang bersama incisura jugularis
ossis occipitalis membentuk foramen jugulare
• Facies inferior patris petrosae ossis temporalis
• Dibatasi oleh pars tympanica, angulus anterior dan angulus posterior
• Fossa jugularis : cekungan lebar di lateral incisura jugularis. Di lateral
lubang muara canaliculus mastoideus

Cranium 1 Page 14
• Fossa jugularis
lubang muara canaliculus mastoideus
1. canaliculus mastoideus
2. incisura jugularis
• Proc. : penonjolan yang membagi dua forame jugulare
Intrajugularis
• Proc. Styloideus : penonjolan di lateral fossa jugularis
• Foramen : lubang di posterior pangkal proc. Styloideu, dilewati
stylomastoideum nervus facialis
• Canaliculus : saluran kecil di fossula petrosa dilewati n. tympanicus
tympanicus dan a. tympanicus inferior
• Fossula petrosa : cekungan kecil di antara fossa jugularis dan apertura
externa canalis carotici
• Cavitas tympani : tuangan isi udara di anatra labirin tulang dan membrani
tympani

pars tympanica

• Porus acusticus externus : lubang masuk ke meatus acusticus externus


• Meatus acusticus
externus
• Spina tympanica major : ujung anterior tympani
• Spina tympanica minor : ujung posterior lubang tympani
• Sulcus tympanicus : alur pelekatan membrana tympanica
• Incisura tympanica : di antara spina tympanica major dan spina tympanica
minor
• Vagina processus : rigi tulang yang menutup pangkal Proc. styloideus

Porus acusticus externus

Sulcus tympanicus
Meatus acusticus externus

Cranium 1 Page 15
Vagina proc. styloideus

pars squamosa

• Margo parietalis : batas superior dengan os parietale


• Incisura parietalis : lekukan ke postero inferior ke linea
temporalis
• Margo sphenoidalis : batas anterior dengan os
• Facies temporalis
• Sulcus arteriae temporalis
mediae
• Processus zygomaticus
• Crista supramastoidea : berlanjur jadi linea temporalis
inferior pada os parietale
• Foveola suprameatica : cekungan kecil di superior spna
(fovea supramentalis) suprameatica
• Spina suprameatica (spina : penonjolan seperti duri dilekati
suprameatalais) cartilago auricularis

Cranium 1 Page 16
Margo parietalis

Sulcus arteriae
Impressiones digitatae & temporalis mediae
Juga cerebralia

Crista supramastoidea

Proc. zygomaticus

Fossa mandibularis;
facies articularis

Fossa Mandibularis
• Facies articularis : berartikulasi dengan proc. Condyloideus ossis

Tuberculum articulare
Penonjolan di anterior fossa mandibularis, ada :

• Fissura : celah membagi dua fossa mandibularis, in vivo dilewati chorda


petrotympanica tympani
• Fissura : celah di anterior fissura petrotympanica
petrosquamosa
• Fissura : celah lanjutan ke lateral dari fissura petrotympanica dan
tympanosquamosa petrosquamosa
• Fissura : celah di antara pars tympanica dan proc. mastoideus
tympanomastoidea

Cranium 1 Page 17
Tuberculum articulare
Fissura tympanomatoidea

facies cerebralis Fissura petrotympanica

• Juga cerebralia
• Impressiones digitatae

Cranium 1 Page 18

Anda mungkin juga menyukai