– Duramater spinalis
– Duramater encephali
• keduanya disebut dengan: Pachymeninx
• Duramater terdiri dari 2 lapisan yaitu:
– Periostal layer
– Meningeal layer
• Diantaranya didapatkan : sinus duramatris
• Duplikatur duramater
a.Falx cerebri
b.Falx cerebeli
c.Tentorium cerebeli
d.Diafragma selae
• N. ophthalmicus pada fossa cranii anterior.
• N. maxillaries dan N. mandibullaris pada fossa cranii
medius.
• Ramus meningealis n. vagus pada fossa cranii posterior.
Arterialisasi :
• Cerebrum :
• Hemisphere
– I. Cortex Cerebri
– III. Centrum Semi Ovale
– IV. Basal ganglia
– V. Rhinencephalon (limbic system)
CORTEX CEREBRI
CORTEX CEREBRI
• Facies
– Facies Supero lateralis.
– Facies medialis.
– Dan Facies basalis
• Margo :
– Superior
– Infero lateralis dan infero medialis
• Polus :
– frontalis
– occipitalis
– temporalis
FISSURA DAN
FISSURA DAN SULCUS
SULCUS
• Pendek
• Panjang :
– Fasciculus Uncinatus
– Cingulum G. hypocampus
– Fasciculus Longitudinalis Superior
– Fasciculus Longitudinalis Inferior
– Fasciculus Frontalis Occipitalis Superior
– Fasciculus Frontalis Occipitalis Inferior
– Fasciculus Perpendicularis
– Fornix
Basal Ganglia & Corpus Striatum
• Terdiri dari :
– Nucleus Caudatus
– Nucleus Lentiformis
– Claustrum dan Nucl. Amygdale
• Dipisahkan dari Nucl. Lentiformis oleh Capsula Interna.
• Terdiri dari :
– Caput
– Truncus
– Cauda pada cauda melekat Nucl. Amygdale
Nucleus
Lentiformis
• Bersama-sama dengan Nucleus Caudatus disebut
“Corpus Striatum”
– Nucl.lentiformis terdiri dari putamen (disebelah lateral)
dan Globus Pallidus (disebelah medial)
Lamina Medularis Externa
• Terdiri dari :
– Thalamus
– Metathalamus
– Epithalamus
– Subthalamus
– Hypothalamus
1. Thalamus
• Terdiri dari :
– Nucl. Dorsalis
– Nucl. Ventriculus
– Nucl. Medial
• menerima serat dari Corpus MamillTractus Mamillo
thalamus
3. Nucl. Medialis
Terdiri dari :
• A. Corpus Geniculatum Medialis yang terletak antara
• Pulvinar
• Pedunculus Cerebri
• Dihubungkan dengan Colliculus inferior oleh
Brachium Colliculus Inferior
• B. Corpus Geniculatum Lateralis
– Letak : Aspectus Lateralis ujung Posterior Thalamus
merupakan akhiran dari tractus opticus.
3. Epithalamus
• Trigonum Habenulare :
– Akhiran Posterior Taenia Thalami
– Tertutup Pineal Body
– Meliputi : Nucl. Habenulare
– Commisura Habenulare
• Pineal Body : Antara Collic. Sup. Pulvinar & Splenium
– Dilekatkan melalui Stalk yang terdiri dari Lamina :
• Superior : Commissura Haben. (di depan Pineal Body)
• Inferior : Commissura Posterior
• Commissura Posterior :
– Anterior } dari coollic. superior
– Superior }
4. Subthalamus
3. Nucl. Supraoptic. :
• Di atas Chiasma
• Banyak “Kapillary Bed” Aff. : dari Nucl.
• Paraventricular Eff. : mbntk Tractus Supraoptico Hypophysealis.
4. Ventr. Med. Hypoth. Nucl: pada daerah Infundibulum
mempunyai hubungan dengan : Stria Terminalis; Fornix
dan Globus Pallidus.
5. Dorso Med. Hypoth. Nucl. : Di bawah Nucl.
Paraventricular; Di atas Ventro Medial Hypothalamus
Nucleus.
6. Nucl. Hypothal. Post. : Di bawah massa Intermedia; Di
depan Tractus Mamillo Thalamus menerima serat dari :
Fornix; Tegmentalis.
7. Nucl. Mamillaris: Medial → tonjolan pada Corpus Nucl.
Mamillaris Lateralis, antara Nucl. Med. Dengan Crus
Cerebri.
FUNGSI HYPOTHALAMUS
• Colliculus Superior
• Colliculus Inferior Sulcus Cruciatum
– Akhiran Cranial → Cekungan : Pineal Body
– Akhiran Caudal → Frenulum Veli → Velum Medull.
Anterior
• Di kiri kanan → N.IV yang mengelilingi Pedunculus
Cerebri.
• Brachium Collic. Superior : → Lateralis dari Collic.
Superior → di bawah Pulvinar.
• Di atas Corpus Genic. Med. → Corp. Genic. Lat. →
Tract. Optic.
• Brachium Collic Inferior :
– Vent. Dan Cephal. → Corpus Genic. Med.
– Menghubungkan Lemniscus Lateralis; Corpus Genic.
Med. Dan Lobus Temporalis (auditory Area).
– Brachium coliculus inferior menghubungkan coliculus
inferior dengan corpus geniculatum medialis
• Struktur Mesencephalon :
– Pedunculus Cerebri :
• Basis Pedunculi
• Tegmentum
– Dipisahkan Substansia Nigra
– Basis Pedunculus : 3/5
• Tractus Corticospinalis
• Tractus Corticospinalis Bulbaris
– 1/5 lateralis : Tractus Parieto Temporo Pontine
– 1/5 Medial : Fronto Pontine Tract.
Substansia Nigra :
• Berjalan dari bagian Cephal. Pons → Subthalamus
Nucleus yang ada pada
Mesencephalon :
1. Nucleus Mesencephalicus N.V.
2. Nucleus Trochlearis : Setgi Collic Inf.
3. Nucleus Oculomotorius
4. Substansia Gricea Centr.
5. Form. Reticularis
Kelanjutan Nucl. Retic. Thal.: zona Incerta; bagian Lat.
Hypothalamus
6. Nucleus Ruber :
• Aff. : Br. Conjuct. Cortex Front
• Eff. : Tractus rubrospinalis
• Tractus Rubroreticularis
• TECTUM MESENCEPHALON (LAMINA TECTI)
• Pretectal Area : Dari Tractus opticus → Nucl. Edinger
Wetphal.
Serat-serat yang melewati
Tegment Mesencephalon
• Metencephalon
– A. Pons
– B. Cerebellum
• Myelencephalon
- medulla oblongata
- medulla spinalis
• Menimbulkan penggelembungan pada bagian Ventral
brain stem.
Letaknya : antara
– Medulla Oblongata
– Pedunculus Cerebri
• Permukaan Dorsal membentuk bagian Cephal fossa
rhomboidea
• Berhadapan dengan Cerebellum
• Permukaan Ventral : Fibr. Transv. → berjalan ke lateral
untuk membentuk pedunculus Cerebelli Medius
• Sulcus Basilaris
• Clivus Blumenbachii
• Pada Margo Caudalis pons keluar : N.VI; VII; VIII
• Margo Cranialis : keluar N.V antara Pons dan
Pedunculus cerebri
• Struktur :
• Bagian Ventral : Fibrae Transv. → dipisahkan serat
Longitudinal dan Nuclei.
• Bagian Dorsal : kelanjutan dari Formatio Reticular yang
berasal dari Medulla.
Nuclei pada bagian Dorsal
(Tegmentum) :