KATA PENGANTAR ...................................................................................... v
PENGANTAR PENERBIT ............................................................................ vi DAFTAR ISI ..................................................................................................vii BAB 1 MENGENAL JAMUR ................................................................. 1 A. Pengantar .............................................................................................. 1 B. Klasifikasi Jamur ................................................................................ 3 C. Jenis-Jenis Jamur yang Dibudidayakan ............................... 16 BAB 2 MENGENAL JAMUR TIRAM .................................................47 A. Deskripsi Jamur Tiram ................................................................ 47 B. Berbagai Ragam Jenis Jamur Tiram ...................................... 48 C. Pertumbuhan dan Perkembangan Jamur Tiram .................................................................................................... 53 BAB 3 EKOLOGI JAMUR TIRAM .....................................................55 A. Tingkat Keasaman (pH) .............................................................. 57 B. Suhu Udara, Kelembaban, Oksigen, dan Karbondioksida ............................................................................... 58 C. Cahaya .................................................................................................. 59 BAB 4 MENGENAL BUDIDAYA JAMUR .........................................61 A. Sejarah Budidaya Jamur ............................................................. 61 B. Membedakan Jamur Beracun dan Tidak Beracun ............................................................................................... 62 BAB 5 TEKNIK DASAR BUDIDAYA JAMUR TIRAM....................75 A. Pemilihan Lokasi ............................................................................ 75 B. Penyiapan Kumbung .................................................................... 75
Petunjuk Budidaya JamurTiram vii
C. Penyiapan Sarana Irigasi dan Aerasi Ruang ..................... 78 D. Penyiapan Rak Pemilihan dan Peletakan Baglog ................................................................................................... 78 E. Pengendalian Organisme Pengganggu Tumbuhan (OPT)............................................................................ 79 BAB 6 TEKNIK PEMBUATAN KUMBUNG, BAGLOG, PEMBIBITAN, DAN PRODUKSI JAMUR TIRAM ............. 83 A. Pembuatan Kumbung................................................................... 83 B. Pembuatan Baglog (Media Tanam Jamur) ........................ 87 C. Pembibitan......................................................................................... 94 D. Memproduksi Jamur ...................................................................104 E. Penyebab Kegagalan Pada Media Baglog Jamur Tiram ..................................................................................................105 BAB 7 HAMA DAN PENYAKIT JAMUR TIRAM SERTA CARA PENGENDALIANNYA.............................................. 113 A. Hama Jamur Tiram ......................................................................113 1. Hama Lalat Mycophila .........................................................113 2. Hama Lalat Sciarid.................................................................113 3. Hama Lalat Megaselia ..........................................................115 4. Hama Mite (Tungau) ............................................................115 5. Hama Nematoda .....................................................................116 6. Hama Lain ..................................................................................117 B. Penyakit Jamur Tiram ................................................................117 1. Cendawan Patogen................................................................117 2. Penyakit Bakteri .....................................................................119 3. Penyakit Virus .........................................................................119 C. Cara Pengendalian Hama dan Penyakit Jamur Tiram ..................................................................................................121 1. Penggunaan Lampu Perangkap ......................................123 2. Penggunaan Pheromone (Kairomon) ..........................124 3. Penggunaan Repelan dan Antifeedan .........................125 4. Penggunaan Filter (Fly Netting) .....................................125
viii Petunjuk Budidaya JamurTiram
BAB 8 PANEN DAN PASCAPANEN .............................................. 127 A. Panen Jamur Tiram .....................................................................127 B. Pascapanen Jamur Tiram .........................................................129 1. Pengumpulan ...........................................................................130 2. Pembersihan ............................................................................131 3. Sortasi dan Grading ..............................................................131 4. Penyimpanan Sementara...................................................131 5. Penyimpanan Sementara di Tingkat Petani ............131 BAB 9 PASAR DAN PEMASARAN ................................................ 133 A. Aspek Pemasaran Jamur Tiram ............................................133 B. Target dan Kebutuhan Pasar..................................................134 C. Sistem Distribusi dan Penjualan ..........................................136 DAFTAR PUSTAKA .................................................................................. 138 TENTANG PENULIS ................................................................................. 141