Anda di halaman 1dari 37

Arthrologi

Oleh :
Eva Rachmi
Apakah arthrologi ?
Yunani Arthron + Logos
Articulation
Arthrologi : cabang ilmu yang
mempelajari persendian
Fungsi :
Kinesiology (ilmu gerak tubuh manusia)
Ilmu bedah
Ilmu penyakit dalam
Sendi
Sendi adalah pertemuan antar
permukaan tulang
Pertemuan :
tulang dengan tulang
tulang dengan gigi
Sendi berfungsi pada stabilitas dan
mobilitas
Klasifikasi Fungsional
Kemampuan gerak/mobilitas
Synarthrosis = immovable/
tak bergerak
Amphiarthrosis = slightly movable/
pergerakan sedikit
Diarthrosis = freely movable/
pergerakan bebas
Klasifikasi Struktural
Berdasar : struktur pengikat
ada/tidak ruang sendi
Junctura Fibrosae :
tulang diikat oleh jaringan ikat fibrous tipis. Tak
ada kavitas sinovial
Junctura Cartilagineae :
tulang diikat oleh kartilago. Tak ada kavitas
sinovial
Junctura Synoviales :
tulang diliputi oleh capsula articularis,
membentuk kavitas sinovial
Klasifikasi Struktural
Junctura Fibrosae : synarthroses
tulang diikat oleh jaringan ikat fibrous tipis. Tak
ada kavitas sinovial
Junctura Cartilagineae : amphiarthroses
tulang diikat oleh kartilago. Tak ada kavitas
sinovial
Junctura Synoviales : diarthroses
tulang membentuk sendi dengan kavitas sinovial,
dan disatukan oleh jaringan ikat
Synarthroses (Junctura Fibrosae)
Permukaan sendi berhimpitan,
gerak (-)
Sutura : jar ikat tipis,
menyatukan tulang atau
tengkorak. Dewasa beberapa
sutura diganti
tulang:synostosis
Schindylesis :tulang pipih dg
celah dr lempeng tulang lain.
lamina perpendiculare ossis
ethmoidale-vomer
os maxillaris os palatina
Synarthroses (Junctura Fibrosae)
Gomphosis : art. Dento-alveolaris
tulang berbentuk conus yang
melekat pas ke soket.
hubungan akar gigi dengan
alveolus (os maxilla/ mandibula)
Synchondrosis: antar tulang
dihubungkan jar. kartilago
hyaline
os costae dg sternum

epiphysis tulang panjang

pars petrosa ossis temporalis


dg proc. Jugularis ossis
occipitalis
Amphiarthroses
(junctura cartilagineus)
Dihubungkan jaringan
fibrocartilago yang
lebar
Symphisis : discus
intervertebralis
Syndesmosis :
articulatio
tibiofibulare inferior
Diarthroses ( junctura synovialis)

KOMPONEN :
Caput articulare
Capsula articulare
Cavitas articulare
Ligament
Komponen Diarthroses
Caput Articulare (tlg
rawan hyalin)
Capsula Articulare
Eksterna: jaringan fibrosa
(stratum fibrosum)
Interna : membrana
synovialis
jar. Ikat kendor
pemb. darah >>
mesotelium (penghasil
cairan synovial)
Komponen Diarthroses
Cavitas Articulare
Ruang potensial
Ligament
Fungsi : cegah dislokasi
membatasi gerak
sendi
Macam :
Intracapsularis
Capsularis
Extracapsularis
Struktur untuk mengatasi
diskongruensi sendi
Discus articularis
Art. Temporomandibularis
Labrum articularis
Art.
Art.Sternoclavicularis
Humeri (Labrum
Plica synovialis
glenoidale)
Art. Acromioclavicularis
Art.
Art. Coxae
Genu (Labrum
Art.Genu
acetabulare)
Art. Radiocarpea
Plica alares
Plica infrapatellaris
Bentukan Lain di Sekitar Sendi

~ permukaan dlm dilapisi


membran synovial
Vaginae synoviales
(vaginae mucosae)
Fungsi :
tendon mudah meluncur
Bentukan Lain di Sekitar Sendi
Bursa
synoviales (bursae
mucosae)
Kantong tertutup antara
tendon, otot, ligamentum,
tulang
Fungsi :
tendon mudah meluncur
cegah kerusakan otot/tendon
Bisa berhubungan dg cavitas
articularis, mis : bursa
synovialis suprapatelaris
Nama sesuai lokasi :
Bursa subcutaneus
Bursa subfacialis
Bursa submuscularis
Bursa subtendineus
GERAKAN DIARTHROSES

GLIDING
ANGULAR
CIRCUMDUKSI
ROTASI
GERAKAN DIARTHROSES
GLIDING
Pergerakan hanya dari
sisi ke sisi.
Art. Intertarsalia dan
intercarpalia
GERAKAN DIARTHROSES
ANGULAR
Flexi : pengecilan sudut antar 2 tulang
pembentuk sendi
Extensi : pembesaran sudut / kembali ke posisi
anatomis hyperextensi
Abduksi: menjauhi bidang median/
sumbu tengah longitudinal
Adduksi: mendekati bidang median /
sumbu tengah longitudinal
Fleksi, Ekstensi & Hyperekstensi
Fleksi, Ekstensi & Hyperekstensi
Fleksi, Ekstensi & Hyperekstensi

Figure 8.5c, d
Abduksi dan Adduksi
GERAKAN DIARTHROSES

Circumduksi
gerak simultan
fleksi, ekstensi,
adduksi dan
abduksi pada satu
sendi kerucut
Rotasi
Tulang bergerak
mengelilingi sumbu rotasi,
pada
Sumbu panjang tulang
art. humeri
Luar sumbu panjang tulang
Art. coxae
Tulang lain
Art. Atlanto axialis mediana
Tidak sejajar sumbu
panjang tulang
art. Radius-ulna
Special Movements
Inversi dan
eversi

Figure 8.6a
Special Movements
Protraksi
dan retraksi

Figure 8.6c
Special Movements
Elevasi dan depresi

Figure 8.6d
Special Movements
Opposisi

Figure 8.6e
TIPE DIARTHROSES
(berdasar gerakan)

Mono/uniaxial
Biaxial
Polyaxial
Arthroidea
TIPE DIARTHROSES
(berdasar gerakan)
Mono/Uniaxial
Sumbu gerak transversal thd sumbu
panjang tulang (gynglimus)
Sumbu gerak serong terhadap sumbu
panjang
Sumbu gerak berhimpit sumbu panjang
(art. trochoidea/ pivot joint)
TIPE DIARTHROSES
(berdasar gerakan)
Mono/Uniaxial
Sumbu gerak
transversal thd sumbu
panjang tulang
(gynglimus/hinge joint)
Art. Angularis (art.
Interphalangeales)
Art. Trochlearis (art.
Humeroulnaris)
TIPE DIARTHROSES
(berdasar gerakan)
Mono/Uniaxial
Sumbu gerak
serong terhadap
sumbu panjang
Art. Spiralis (art.
Genu)
TIPE DIARTHROSES
(berdasar gerakan)
Mono/Uniaxial
Sumbu gerak
berhimpit sumbu
panjang (art,
trochoidea/ pivot
joint) art.
Radioulnaris, art.
Atlanto axialis
TIPE DIARTHROSES
(berdasar gerakan)
Biaxial (dua sumbu
horisontal yg membentuk
sudut)
Art. Ellipsoidea (condylaris)
:bentukan oval berpadu
dengan cekungan elips
(fleksi-ekstensi abduksi-adduksi
circumduksi)
Art. Sellaris (saddle joint):
2 caput cekung dan
cembung
(fleksi-ekstensi abduksi-adduksi
circumduksi opposisi)
TIPE DIARTHROSES
(berdasar gerakan)
Polyaxial : satu
caput bulat dan
satu caput bentuk
mangkuk ball
and socket joint/
enarthrosis
TIPE DIARTHROSES
(berdasar gerakan)
Arthroidea (gliding
joint)
Sumbu gerak (-)
Permukaan sendi
datar
SEKIAN
KULIAH
HARI INI

Anda mungkin juga menyukai