Anda di halaman 1dari 12

Oleh kelompok I

• IG AA Manik Prawidia Puspita (09)


• IG AA Mila Princessa (10)
• Ni Kadek Ayu Sugiantari (11)
• Ni Nengah Diah Rahmawati (15)
• Kadek Kasturi Dewi (21)
OM SWASTYASTU
Tugas Bahasa Bali
“sesonggan”
Arti Sesonggan
• Sesonggan wit ipun saking kruna 'ungguh', sane mateges linggih, genah,
wiadin nongos. Kruna ungguh polih paweweh merupa pangiring (akhiran)
"an", dados ungguhan sane mateges janji utawi pati. Kruna ungguhan
kasandiang (mengalami perubhan sandi suara) dados unggwan. Sajeroning
pangucapan kruna unggwan puniki dados unggan. Selantuir ipun kruna
unggan puniki polih pangater (awalan) "sa" dados saunggan, taler
kasandiang malih dados songgan. Kruna songgan puniki kadwipurwayang
dados sesonggan.
• Sesonggan puniki sakadi pelambang kahanan kalih polah jadma, sane
kaimbangang ring kahanan kalih polah barang wiadin buron.
Umpami : "bedug pengorengan". Pengorengan punika wantah wangun
utawi kawentenan ipun sakadi punika bedug, meweh antuk ngelegang
mangda asah (lurus / datar). Dados ipun suksmannyane : kaucapang
ring anak sane kalintang bengkung tur sigug, nenten dados ajahin.
Conto Sesonggan :
1. Gede kayune gede papanne, suksmanipun : Ageng pakaryan wiadin
pangkat anake, janten ageng taler pikolihipin.
2. Gede-gede bantang gedang, ditengahne muh, suksmanipun :
Pakantenan anake gede ganggas, kewanten sajatin ipun gemba (lumah)
nenten mampuh makarya.
3. Girang gejorang, suksmanipun : Yening wenten anak adiri sane
makarya lelayangan, raris pramangkin katah timpalipune nuutang
makarya lelayangan (milu-milu tuung).
4. Taluh apit batu. Suksmannyane : kaucapang ring anake sane
magenah ring genahe sane sukil/keweh, singsal agulikan pacang
nemu baya.
5. Abias pasih. Suksmannyane : nenten keni utawi nenten sida antuk
ngawilangin katahipun biase ring pasih.
6. Blakas mangan di pisaga. Suksmannyane : sakadi anake maduwe
painak muani siteng tur anteng, sakewanten ipun magenah ring
pisaga.
7. Ngrebutin balung tan paisi. Suksmannyane : ngrebutin brang nenten
wenten isine utawi barang sane nenten malih maguna.
8. Buka gowake ngadanin ibane. Suksmannyane : kaucapang ring
anake sane sombong, nyapa kadi aku.
9. Liep-liep lipi gadang. Suksmannyane : kaucapang ring anake sane
ring pangarepne jemet pisan, sakewanten sujatinne ipun anak sane
nenten becik/jahat.
10. Kutal-kutil ikut celeng. Suksmannyane : kaucapang ring pakaryan
sane rasane aluh, sakewanten sujatine nak meweh yen
kalaksanayang.
11. Ada gula ada semut, suksmanipun : anake sane sugih tur dana, irika
janten akeyh anake sane rauh nunas pakaryan.
12. Ada andus ada apine, suksmanipun : yening wenten orti ala wiadin
ayu, sinah wenten sane jati (pasaja), diastun ipun akidik.
13. Aduk sera aji keteng, suksmanipun : umpami ring desa wenten
krama diastunipun adiri sane melaksana kaon utawi jele (inggih nika
memaling, demen miyegan, miwah sane lianan), sinah maka desa
kaucap kaon utawi jele rauh ring adan desane teler kaon/jele.
14. Buta tumben kedat, suksmanipun : sakadi anake sane pecak tiwas,
kasuen raris ipun sugih, pramangkin ipun sombong, ngagu tur jerbu
ring timpal miwah nyama braya.
15. Calep calung, suksmanipun : kaucapang ring anake sane seneng
ngidih ajengan utawi ajeng-ajengan ring pisaga.
16. Dawa papahne liu slepanne, suksmanipun : yening anake sue
maurip, sinah sampun akeh sane polih rasanin indik suka lan
dukane.
17. Degag delem, suksmanipun : kaucapang ring anake sane degag, ring
genahe suung ipun ngapak-ngapak ngaku wanen, sakewanten yening
sampun wenten musuh ipun ajerih, makiles mlaib.
18. Duk masanding api, suksmanipun : sakadi anake sane mamusuh-
musuhan raris ganahipun matampekan, iwang akidik janten dados
rebat/uyut/iyeg.
OM SANTHI, SANTHI, SANTHI, OM

Anda mungkin juga menyukai