Anda di halaman 1dari 4

Bali Wisata Budaya Om Swastyastu, Angayubagia uningayang titiang majeng ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa, saantukan

wantah sangkaning asung kertha wara nugraha Ida, mawinan iraga prasida kacunduk sadu arep sakadi mangkin ring galahe sane becik puniki. Ampure ping banget lungsurin titiang ring Ida dane sinamian riantuk tambet titiange kalintang, nanging purun nglangkungin linggih Ida dane pacang maatur-atur samatra nganinin Indik Bali Wisata Budaya. Ida-dane Pamiarsa sane kasumayang titiang, Sakadi sane ketah kauningin, kantos mangkin Pulau Bali kantun kaangken pinaka Pulau Seni Budaya, Pulau Dewata, Pulau Kahyangan, Pulau Seribu Pura miwah Pulau Sorga utawi The Last Paradise. Sajaba punika Bali kabaos pinaka daerah tatujon wisata Indonesia Bagian Tengah. Sajeroning nitenin linggihe pinaka daerah tatujon wisata, Bali ngemanggehang Pariwisata Budaya pinaka daya tarik wisatawane sane pinih utama. Duaning asapunika, budaya Baline patut kaupapira mangda prasida ajeg, kukuh miwah lestari. Yening budaya Bali ne sampun rered utawi runtuh, pariwisata Baline pacang taler sayan rered tur padem, mawinan pawangunan ring Bali nenten pacang prasida mamargi antar. Sane mangkin, ngiring baosang, asapunapi tata carane mangda budaya Bali ne prasida ajeg kantos kapungkur wekas? Para jana Bali ne saking dumun sampun kaloktah pinaka masyarakat gotong royong, nginggilang rasa sagilik-saguluk salunglung sabayantaka sarpanaya utawi ngelarang kesatuan miwah persatuan mangda prasida ngemolihang kasukertan. Dasar kahuripan puniki raris kemargiang antuk: 1. Mikukuhang tur ngrajegang Sang Hyang Agama Puniki manut ring pengamalan Sila Ketuhanan Yang Maha Esa 2. Nginggilang tata prawertining Maagama Hindu Tegesnyane ring ngelimbakang seni budaya Bali patut kadasarin antuk sasunduk miwah tata sulur agama. 3. Ngrajegang Tata sukertaning desa saha pawongannyane sekala lan niskala. Puniki mepiteges mangda sareng sami mamiara tata sukerta utawi keamanan desa antuk ngemargiang daging awig-awig Desa Pakraman sekala miwah niskala. 4. Nincapang Pangweruh, Kasusilan, miwah Pangupajiwa. Tegesnyane nenten surud-surud melajahang rage, nelebang daging sastra agama miwah teknologi maka bekel kahuripan anggen ngerereh pangupajiwa. Ida-dane, sane wangiang titiang, Sajaba punika, utsaha ngajegang seni miwah budaya Bali ketah kadasarin antuk dasar panglimbakan pawangunan adat Bali ne, warisan leluhur sane pinih utama sane kawastanin ajahan Tri Hita Karana minakadi Parahyangan, Pawongan,miwah Palemahan. 1. Parahyangan, meteges ngutamayang pawangunan sekala niskala taler nangun hubungan sane harmonis, medasar antuk manah suci majeng ring Ida Sag Hyang Widhi Wasa. Conto nyane inggih punika, melajahang rage, rajin metirtha yatra, mecikang genah-genah suci/Pura. Mangda polih pasuecan ring Ida Hyang Parama Kawi. 2. Pawongan, mateges nglimbakang tatakramaning kahuripan kemanusan minakadi ngwangun, ngelaksanayang sekancan parilaksana sane becik majeng ring semeton manusa sami. Puniki

dasar nyane wantah Tri Kaya Parisudha, Kayika, Wacika, Manacika Parisudha. Berfikir, Berkata dan berbuat yang baik. 3. Palemahan, tegesnyane, mautsaha mamiara alam lingkungan gumanti prasida ngemolihang kahuripan sane trepti miwah kerta raharja. Sekadi ngelaksanayang upacara Tumpek Bubuh/Wariga, nanem pohon penghijauan, nanem mangrove, miwah sane tiosan. Ida dane miwah semeton sami sane banget mustikayang titiang, Kadi asapunika titiang prasida maatur-atur ring galahe sane becik puniki. Matur suksme banget antuk uratian Ida-dane sinamian. Menawi ta wenten iwang atur titiang, lugrayang titiang ngelungsur geng rena pengampura. Pinaka pamuput atur, pinih untat sineb titiang antuk Parama Shanti, OM Shanti Shanti Shanti OM.

PIDARTA RING SAJERONING NYANGGRA RAHINA SARASWATI Om Swastyastu, Inggih ida dane sareng sami sane kusumayang titiang, titiang rumasa bagia pisan riantukan prasida masadu ajeng sareng ida dane iriki, ring rahina puniki, sane pinaka pujawali Sang Hyang Aji Saraswati. Sadurungnyane ngiring sareng-sareng nyihnayang rasa pangayu bagia majeng ring Ida Hyang Parama Kawi sangkaning sih asung kerta wara nugraha ida, titiang pingkalih ida dane ngamangguhang karahajengan. Ida dane sareng sami, waluya kadi nasikin segara titiang purun ngadeg iriki jagi nguningayang suksman Rahina Saraswati, sane minabang titiang ida dane sami sampun tatas uning. Nanging sangkaning meled manah titiang, titing malih ngaturang majeng ring ida dane sami. Yening inargamayang titiang Sang Hyang Widhi pateh ring Betara Surya sane madue sinar, sinar punika sane marupa lambang Sang Hyang Aji Saraswati sane nyinarin jagate makasami, mangdane prasida ngmolihang kalanduhan miwah karahayon. Sapunika taler kawruhane punika marupa sinar ring i manusa mangdene uning ngunadikayang sane patut kalawaning tan patut. Iraga sareng sami patut mangayu bagia majeng ring Ida Sang Hyang Saraswati, santukan Ida sane ngicenin karahayuan, kawicaksanan, kawibawan, miwah sakancan kawruhane sane katiba ring i manusa majalaran antuk sastra. Ida dane sane kusumayang titiang, manawita ida dane sareng sami sampun uning, Rahina Saraswati punika rauhnyane ngenem sasih apisan, inggih punika rikala Saniscara Umanis

Watugunung. Kawentenan pralambang ring sajeroning palawatan Ida Sang Hyng Aji saraswati,sane makeh madaging simbul lan artosnyane soang-soang, titiang jagi mautsaha nlatarang manut napi sane kauningin titiang. Ring lambang Saraswati punika kawentenan Ida marupa anak istri ayu, madue tangan patpat, ida nglinggihin angsa, taler magenah ring luhuring tunjung. Mangkin jagi uningayang titiang siki ping siki : 1. Sane kapertama, Ida rabin Betara Brahma tur maraga ayu sane pinaka simbol prabawan sane ageng, taler pangwruhan punika ngulangunin manah sang sapasira sane satya malajahin. 2. Ida matangan patpat sane soang-soang ngamel genitri, lontar, rebab, lan sekar tunjung. Genitri pinaka simbul pangweruhan punika tanpa wates, lontar pinaka simbul kawruhan, rebab pinaka simbul kebudayaan tur masuara ngulangunin nyihnayang pangwruhan punika ngulangunin, tunjung punika pinaka simbul sekar mahasuci pinaka lambang pangweruhan punika suci. 3. Angsa pinaka praciri buron sane wicaksana, sane nyihnayang yaning sampun wikan sinah i manusa prasida kadi patapan i angsa sane sida ngrereh amah-amahan ring endute kutek. Sapunika prasida antuk titiang ngaturang indik palawatan Ida Sang Hyang Saraswati, sane pinaka palawatan pangwruhan. Mungguhing ngenenin indik sapulah palih parindikan rahina saraswati punika wenten tigang rentetan inggih punika : 1. Ri kanjekan rahina Saraswati punika, saking semeng jantos tajeg surya, iraga sareng sami maturan ka sanggah utawi ka mrajan soang-soang miwah mantenin buku utawi lontar druwene. Sakewanten sadurung maturan nunas trirta dumun ring ida pranda utawi ring sesuhunan ragane soang-soang. Sasampun banten punika kaantebang raris kasiratin tirta saraswati ping lima. Wusan punika wawu ragane siratin tirta ping tiga, kainum ping tiga taler karaup ping tiga. Tetujon iraga nunas tirta saraswati punika tan lian wantah mangda ida ngicenin karahajengan miwah kawruhan sane mautama. Tirta punuka taler dados angge nyuciang raga, ngicalang sakancan keletehan sane wenten ring angga sarira. 2. Rentetan sane kaping kalih wantah masambang semadi. Ri kala masambang semadi patut majagra sinambi ngwacen lontar-lontar suci kaagaman. Ring masambang semadi punuka iraga patut mabrata tan dados mapunyah-punyahan. Tetujon mabrata punika wantah

marupa latian natingin gegodan sadripune, ngwacen lontar utawi buku-buku kaagaman pinaka tangkis majagra, sinambi nunas pangwruhan majeng ring Sang Hyang Saraswati. 3. Rentetan sane kaping tiga inggih punika mabanyu pinaruh risampun awengi majagra, mabrata nglaksanayang sambang semadi. Benjang semengane raris mabanyu pinaruh ka beji utawi ka segara tur matirta. Tetujon iraga mabanyu pinaruh wantah nyuciang raga turin nyupat sekancan letehe. Sapunika tigang rentetan sapulah-palih acara sane patut iraga laksanayang rikala nemonin Rahina Saraswati. Inggih ida dane sane kusumayang titiang, manawi asapunika sane prasida aturang titiang majeng ring ida dane sami ngenenin indik Rahina Saraswati puniki. Manawi ring sajeroning napi sane baosang titiang i wawu wenten iwang antuk titiang matur, titiang nunas pangampura. Puputang titiang antuk panyineb atur. Om antih,antih,antih Om

Anda mungkin juga menyukai