Anda di halaman 1dari 8

WULANGAN 2

WAYANG SAJRONE BEBRAYAN JAWA


Kompetensi Dasar dan Indikator
3.2 Mengidentifikasi, memahami, dan menganalisis unsur intrinsik maupun ekstrinsik
teks sastra klasik dan modern secara lisan dan tulis.

3.2.1 Menganalisis unsur intrinsik cerita wayang


3.2.2 Menganalisis unsur ekstrinsik cerita wayang
3.2.3 Menganalisis relevansi isi cerita wayang dengan zaman sekarang

4.2 Menginterpretasi, menanggapi dan mengekspresikan teks sastra modern dan


klasik (wayang) sesuai isi secara lisan dan tulis.

4.2.1 Menceritakan isi cerita wayang


4.2.2 Menanggapi isi cerita wayang
4.2.3 Membaca indah teks dhialog cerita wayang
Apa kuwi WAYANG?
 Wayang utawa wewayangan nduweni teges
gegambarane wong urip. Maksute yaiku carita
wayang dadi pralambang uripe manungsa wiwit
sadurunge lair nganti tumekane pati.
Sejarah Wayang Purwa
Miturut sejarahe, wayang purwa mujudake reriptane
para Wali nalika ngrembakakake piwulang agama Islam
ing tanah Jawa. Panggunane wayang minangka sarana
dakwah Islam, kaleksanan saka kawicaksanane para
Wali, kang bisa nggayutake tradisi Hindu-Buddha
kalawan kapitayan anyar kang asipat Islami. Wayang
mujudake asiling kabudayan kang tuwuh lan tinampa
bebrayan penyengkuyunge.
Kanthi crita epik utawa wira carita maneka warna,
terus ngrembaka. Sumbering crita, akeh-akehe saka
manca, kayata: epos Ramayana utawa Maha Bharãta
saka tanah Indu. Ing tembe mburi, sumber carita saya
ngrembaka.
Filosofi sajrone pakeliran wayang purwa

• Wong kang nanggap, pepindhane kaya Hyang Maha


Widhi
• Dhalang ateges trimurti
• Wayang, para tirah/manungsa
• Kelir, akasa/langit
• Debog, bantala/bumi
• Blencong, surya candra lan lintang (srengenge,
mbulan lan lintang)
• Gamelan, busananing urip,
Makna filosofis pawongan sajrone pakeliran wayang

1. Dhalang yaiku wong kang nglakokake lan nyritakake wayang.


2. Panyumping yaiku wong sing mbiyantu ing sakiwa tengene
dhalang.
3. Niyaga yaiku wong kang nabuh gamelan.
4. Waranggana yaiku wong kang nyindheni lakune crita.
JINIS lan SUMBERE CARITA WAYANG
No Jinising Wayang   Sumbere Carita   Katrangan

             

             
1. Wayang Purwa Epos Ramayana / Maha Wujud boneka - kulit

    Bharata (India)      
2. Wayang Madya Epos Maha Bharata (Jawa) Wujud boneka - kulit

3.   Epos Ramayana / Maha Wujud boneka - kayu

  Wayang Golek Bharata (India)      

4.   Epos Arab/Persia (Islam) Wujud boneka - kayu


5. Wayang Gedhog Epos Maha Bharata (Jawa) Wujud boneka - kulit

6. Wayang Krucil Epos Damar Wulan     Wujud boneka kayu

7. Wayang Beber Epos Panji     Wujud boneka – kulit

8. Wayang Sadat Mitos Para Wali (Islam)   Wujud boneka – kulit


9. Wayang Wahyu Mitos Nabi/ Santa (Kristen) Wujud boneka – kulit

10. Wayang Kancil Dongeng / fabel (Jawa)   Wujud boneka – kulit

11. Wayang Pembangunan Indonesia Pos-Kolonial   Wujud boneka - kulit


12. Wayang Wong Epos Ramayana / Maha Wujud wong

    Bharata (India)      
13. Wayang Topeng Epos Maha Bharata (India) Wujud wong mawa

            topeng

Anda mungkin juga menyukai