KSSM Sejarah Tingkatan 3 Bab 7

KSSM SEJARAH
TINGKATAN 3
Bahan sokongan ini hanya boleh digunakan untuk tujuan PdP Sejarah sahaja. TIDAK DIBENARKAN BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
untuk menggunakan mana-mana bahagian bahan ini untuk tujuan komersial dan penerbitan semula JPN PERAK
SEJARAH TINGKATAN 3
BAB 7 PE-
NENTANGAN
MASYARAKAT
TEMPATAN
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
JPN PERAK
BAB 7: PENENTANGAN
MASYARAKAT TEMPATAN
MATLAMAT DAN BENTUK PENENTANGAN
MASYARAKAT TEMPATAN
• Penentangan Bersenjata
7.1 • Mencabar Perjanjian
• Menggunakan Sistem Perundangan
SISTEM PENTADBIRAN BARAT MEMBERIKAN KESAN
TERHADAP KUASA PEMERINTAHAN DAN KEHIDUPAN
7.2 MASYARAKAT
• Kesan Terhadap Kuasa Pemerintahan
• Kesan Terhadap Kehidupan Masyarakat
PENENTANGAN MASYARAKAT TEMPATAN
7.3 TERHADAP KUASA BARAT
• Kekuatan
• Kelemahan
• Kegagalan Penentangan Masyarakat Tempatan
KESAN PENENTANGAN MASYARAKAT TEMPATAN
7.4 • Kesan Terhadap Pentadbiran British
• Kesan Terhadap Masyarakat Tempatan
JPN PERAK
3
7.1
MATLAMAT DAN
BENTUK
PENENTANGAN
MASYARAKAT
TEMPATAN Pada akhir pembelajaran,
murid akan dapat:
 Menerangkan matlamat dan

bentuk penentangan
masyarakat tempatan

JPN PERAK
4
PENGENALAN
01 02 03
campur tangan kuasa perubahan sistem masyarakat tempatan bangkit

Barat - bawa perubahan pentadbiran - sebabkan menentang British - penentangan
kepada sistem masyarakat tempatan tidak bersenjata, cabar perjanjian dan
pentadbiran tempatan puas hati kerana hilang hak sistem perundangan
dan kedudukan
JPN PERAK
5
MATLAMAT PERJUANGAN DAN BENTUK PENENTANGAN
01 02
MATLAMAT
PERJUANGAN BENTUK
• pertahan hak dan PENENTANGAN
kedudukan pemerintah • penentangan
tempatan bersenjata
• kembali dan kekalkan • cabar perjanjian
sistem pentadbiran • gunakan sistem
tradisional perundangan
• tentang pentadbiran dan
peraturan baharu yang
susahkan hidup rakyat

JPN PERAK
6
PENENTANGAN BERSENJATA
penentangan masyarakat tempatan

terhadap British diketuai oleh:
• golongan bangsawan tempatan
pembesar-pembesar tempatan
01 • pemimpin agama yang tidak puas
hati dengan pembaharuan dibuat
oleh British
golongan ini tentang British
02
dengan nekad - penentangan
bersenjata
• Terengganu - muncul tokoh dalam

kalangan pemimpin agama
• mereka perjuangkan masyarakat tani
03 yang ditindas - pelaksanaan cukai
Barat tidak ikut syarak

JPN PERAK
7
PENENTANGAN BERSENJATA ABAD KE-19: DOL SAID DI NANING
LATAR BELAKANG
• Abdul Said bin Omar
• gelaran - Penghulu Naning Seri Merah
Raja Dol Said
01 • 1773 - dilahirkan dan berasal daripada
suku Semelenggang
Dol Said
PERISTIWA PENENTANGAN
• beliau bermuafakat dan adakan pakatan dengan pemimpin
SEBAB PENENTANGAN Rembau dan orang Melayu dari wilayah lain tentang British
• tentang bayaran cukai hasil (Yamtuan Muda Raja Ali dari Rembau, Pembesar Seri
tahunan sebanyak 1/10 oleh 02 Menanti, Penghulu Gemenceh, Dato’ Kelana Sungai Ujong,
British terhadap Naning
• beliau dakwa Naning sebuah
03 Penghulu Remai dan Rechat, Penghulu Linggi, Johol dan
Ulu Muar)
negeri yang merdeka • pakatan ini berjaya kumpul 4000 orang hulubalang Melayu
bersatu tentang British
• 1831 - Perang Naning Pertama, Dol Said dan pengikutnya
berjaya kalahkan British
• permuafakatan Dol Said dengan pembesar Melayu lain
tidak kekal lama. British berjaya pecahbelahkan pakatan
tersebut
• 1832 - Perang Naning Kedua, Yamtuan Rembau dan
pembesar lain enggan berikan bantuan
• British berjaya takluki Taboh pusat pentadbiran Naning dan
satukan Naning dengan Melaka
Peta Perang Naning Ilustrasi Perang BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
JPN PERAK
8
Naning
PENENTANGAN BERSENJATA : YAMTUAN ANTAH DI NEGERI SEMBILAN
• Yamtuan Antah pimpin 4000 orang pengikutnya
tentang Dato’ Kelana yang disokong oleh pasukan
tentera British
• British berjaya kalahkan angkatan Yamtuan Antah
di Paroi dan Bukit Putus
• 1876 - baginda berunding dengan Gabenor
03 LATAR BELAKANG
Yamtuan Antah
Negeri-negeri Selat, William Jervouis. 01 • Tunku Antah - anak Raja Radin

• melalui rundingan itu - British lantik Yamtuan Antah Yamtuan Besar Negeri Sembilan
sebagai Yamtuan Besar Seri Menanti (1833-1861)
• 1875 - Yamtuan Antah dilantik
-Yamtuan Seri Menanti
02 SEBAB PENENTANGAN
• tentang campur tangan British di Sungai
Ujong kerana gugat kedaulatan bangsa
Peta jajahan takluk Seri • beliau bimbang British luaskan kuasa ke
Menanti dan kawasan wilayah di sekitarnya
pertempuran Yamtuan
Antah pada tahun 1874

JPN PERAK
9
PENENTANGAN BERSENJATA ABAD KE-19: DATO’ BAHAMAN DI PAHANG
LATAR BELAKANG
• nama asal - Abdul Rahman bin
Imam Noh
• dikenali Dato’ Bahaman
01 • dilantik - pembesar Temerloh
setelah kematian Orang Kaya
SEBAB PENENTANGAN Indera Segara Dato’ Bahaman
Dato’ Bahaman tentang British
di Pahang kerana:
• beliau hilang hak kutip cukai 02 PERISTIWA PENENTANGAN
• British bina balai polis tanpa • 1891 - beliau lancarkan gerakan tentang British
pengetahuannya 03 - bantuan Tok Gajah (Imam Perang Rasul) dan
Mat Kilau
• 1894 - Dato’ Bahaman dan pengikutnya tawan
Kuala Tembeling dan Jeram Ampai
• British bertindak balas - hantar Kolonel Walker
dan berjaya tawan semula Jeram Ampai
• Dato’ Bahaman, Tok Gajah dan Mat Kilau
Peta menunjukkan berundur ke Kelantan dan Terengganu -
tempat-tempat berakhirnya Perang Pahang
berlakunya
kebangkitan Pahang
yang dipelopori oleh
Dato’ Bahaman
JPN PERAK
10
PENENTANGAN BERSENJATA ABAD KE-19: RENTAP DI SARAWAK
• 1853 - Rentap serang kubu Brooke di Nanga
Skrang, Alan Lee - pegawai James Brooke
terkorban
• 1854 - James Brooke serbu kubu Rentap di LATAR BELAKANG
• nama asal - Libau
Sungai Lang, Rentap undur diri ke Bukit Sadok
• 1857 - Charles Brooke gempur Rentap di Bukit 03 01 • lahir - 1800 Rentap
Sadok. Rentap berjaya undurkan pasukan • Rentap - “penggoncang dunia”

Charles Brooke • digelar Raja Ulu dan Raja Darat
• 1858 - Charles Brooke gempur kubu Rentap • pemimpin orang Iban di Sungai
di Bukit Sadok buat kali kedua Skrang dan Sungai Saribas
• 1861 - Charles Brooke serang kubu Rentap
di Bukit Sadok kali ketiga
• Rentap berundur ke Entabai, beberapa tahun
• Rentap dituduh lanun oleh James Brooke
kemudian beliau meninggal dunia • James Brooke hapuskan petempatan orang Iban

JPN PERAK
11
PENENTANGAN BERSENJATA ABAD KE-19: SHARIF MASAHOR DI SARAWAK
LATAR BELAKANG
• Sharif Masahor - pembesar
Sarikei di kawasan Sungai
01 Rajang
• 1849 - dilantik oleh Sultan
SEBAB PENENTANGAN Abdul Mumin Brunei Sharif Masahor
• kewibawaan tergugat bila Sarikei • asal dari Kampung Igan
diletakkan di bawah pentadbiran
Brooke 02 PERISTIWA PENENTANGAN
• usir James Brooke dan • 1860 - Sharif Masahor adakan pakatan sulit dengan
kembalikan kuasa pembesar 03 Dato’ Patinggi Abdul Gapur dan Pengiran
tempatan yang hilang Temenggung Hashim Jalil dari Sadong - gulingkan
Dinasti Brooke di Kuching
• beliau ajak orang Melayu dan Dayak sertai pakatan
tersebut
• Sharif Masahor gunakan jalan laut serang Kuching
dari arah barat
• Dato’ Patinggi Abdul Gapur lancarkan serangan dari
arah timur
• Brooke patahkan serangan gunakan kapal perang
dan senjata moden
• kedua-dua tokoh telah dibuang negeri oleh Brooke
JPN PERAK
12
PENENTANGAN BERSENJATA ABAD KE-20: TOK JANGGUT DI KELANTAN
PERISTIWA PENENTANGAN LATAR BELAKANG
• 29 April 1915 - Tok Janggut adakan mesyuarat • nama sebenar - Haji Hassan bin Munas
di Kampung Tok Akib boikot pengenalan cukai • lahir - 1853 di Kampung Jeram, Pasir
British Puteh, Kelantan
• rancang serang Pasir Puteh dan dapat sokongan • pendidikan pondok di Kelantan dan di
Haji Said, Penghulu Adam dan Che Ishak Merbol
• British serang Tok Janggut yang berkubu di
03 01 Makkah
Kampung Dalam Pupuh Saring

• Tok Janggut terkorban
• tentang kekerasan pentadbiran Encik
Abdul Latiff, Ketua Jajahan Pasir Puteh
• tentang peraturan cukai 1915 yang
wajibkan petani bayar cukai tanah
• beliau bersemangat jihad tentang British
Peta kawasan kebangkitan

Tok Janggut menentang
British di Kelantan

JPN PERAK
13
PENENTANGAN BERSENJATA ABAD KE-20: MAT SALLEH DI SABAH
SEBAB PENENTANGAN
• tentang tindakan SBUB ambil alih
hak pungut cukai yang sebabkan LATAR BELAKANG
pembesar tempatan hilang kuasa • Mat Salleh atau
• Mat Salleh adakan rundingan
dengan SBUB - gagal
01 Mohammad Salleh
dilahirkan di Inanam Sabah
• gabenor Beaufort anggap Mat • berketurunan Bajau dan
Salleh ancam kepentingan SBUB
02 Suluk
Mat Salleh
03 • Julai 1897 - Mat Salleh serang pusat pentadbiran
British di Pulau Gaya, bina kubu di Ranau
• November 1897 - Mat Salleh serang Ambong
• 1898 - Cowie adakan rundingan dengan Mat Salleh
di Menggatal. Mat Salleh dibenarkan tadbir daerah
Tambunan
• 1899 - SBUB tidak tepati janji dan ambil alih
pentadbiran Tambunan
• pasukan tentera SBUB serang kubu Mat Salleh
di Teboh, Tambunan secara besar-besaran
• 1900 - Mat Salleh gugur dalam pertempuran di
Tambunan
Lokasi penentangan BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
14
JPN PERAK
Mat Salleh di Sabah
PENENTANGAN BERSENJATA ABAD KE-20: MAT SATOR DI SABAH
LATAR BELAKANG
• Mat Sator bina kubu di Kampung Kapayan
• Mat Sator - orang kanan dan
Lama Tambunan berhampiran kubu Mat
Salleh di Tibabar Ketua Leftenan Mat Salleh
• tujuan - lambatkan serangan British • bertanggungjawab lindungi
kubu Mat Salleh di Tibabar
• 1900 - British berusaha tamatkan
kebangkitan Mat Sator dan Mat Salleh
03 01 • pemimpin Kadazandusun di
• Mat Sator dan pengikutnya berundur ke Tambunan
• dikenali sebagai Mat Jato
Sungai Sunsuron
• April 1900 - Mat Sator berjaya tawan Kudat
• British serang balas - beliau terkorban
SEBAB PENENTANGAN
02 • perjuangkan kedaulatan tanah air
• 1900 - teruskan perjuangan
selepas kematian Mat Salleh

JPN PERAK
15
MENCABAR PERJANJIAN
British campur tangan di NNM -

pelbagai strategi dan disahkan melalui
01 perjanjian dimeterai dengan
pemerintah tempatan
Raja-raja Melayu sedar bahawa

kehadiran Residen dan Penasihat
02 British bukan setakat berikan
nasihat tetapi cuba memerintah
kesan - muncul pemerintah tempatan

03 yang cuba cabar perjanjian tersebut

JPN PERAK
16
MENCABAR PERJANJIAN: DATO’ MAHARAJA LELA DI PERAK
LATAR BELAKANG
SEBAB PENENTANGAN • Dato’ Maharaja Lela Pandak Lam -
tentang British kerana keturunan Daeng Salili anak Raja Bugis
Residen British: berasal dari daerah Luwuk, Sulawesi
• ambil alih kuasa Sultan • Dato’ Maharaja Lela - Orang Besar
• ambil hak kutip cukai 01 Berlapan Perak - tadbir Pasir Salak
• cabuli adat resam orang Melayu Dato’ Maharaja Lela
• 16 Oktober 1874 - Sultan Abdullah dan pembesar Perak
upah R.C. Woods, peguam dari Pulau Pinang mansuhkan
02 Perjanjian Pangkor - gagal
• beberapa mesyuarat sulit diadakan antara Sultan Abdullah
03 dengan pembesar - bincangkan pakatan hapuskan J.W.W.
Birch
• 02 November 1875 - J.W.W. Birch diiringi oleh Leftenan
Abbott, Mat Arshad, jurubahasanya dan sepasukan tentera
tiba di Pasir Salak - tampal perisytiharan ambil hak pungut
cukai oleh British
• kesempatan digunakan oleh Dato’ Maharaja Lela dan
pengikutnya bunuh J.W.W. Birch.
• 02 November 1875 - J.W.W. Birch dibunuh
• 1877 - Dato’ Maharaja Lela, Dato’ Sagor, Pandak Indut dan
Siputum dihukum gantung sampai mati
• Sultan Abdullah, Raja Ismail dan Ngah Ibrahim dibuang
negeri BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
17
Lokasi penentangan Dato’ Maharaja Lela di Perak JPN PERAK
MENGGUNAKAN SISTEM PERUNDANGAN
Gerakan kebangkitan tentang sistem
01 pentadbiran British di Terengganu

berlaku pada 1922, 1925 dan 1928
Ciri menarik dalam gerakan
Kebangkitan Tani di Terengganu
- kebijaksanaan pemimpinnya
gunakan sistem perundangan
02 dan agama untuk tentang
peraturan baharu yang
diperkenalkan oleh British

JPN PERAK
18
MENGGUNAKAN SISTEM PERUNDANGAN: HAJI ABDUL RAHMAN LIMBONG
PERISTIWA PENENTANGAN LATAR BELAKANG
• Haji Abdul Rahman Limbong mohon Lesen Wakil
• ketua gerakan Kebangkitan Tani
(pleader) jadi wakil kepada tertuduh • nama sebenar - Haji Abdul Rahman bin
• bertindak sebagai peguam wakili penduduk Ulu
Telemong tentang pihak kerajaan yang diwakili oleh
01 Abdul Hamid bin Haji Abdul Qadir
• gelaran - Haji Abdul Rahman Limbong
renjer hutan
• kegagalan pihak peguam cara (pendakwa) dan 03 • keluarga berasal dari Patani dan
Terengganu
hakim jelaskan pertanyaan Haji Abdul Rahman • 1868 - lahir
Limbong - perbicaraan ditangguhkan dan berakhir • 1929 - meninggal dunia di Makkah
tanpa keputusan
• akhirnya - perbicaraan ditamatkan dengan SEBAB PENENTANGAN
• keputusan berpihak kepada Haji Abdul Rahman • tentang pengenalan pentadbiran
Limbong
• 1928 - berlaku Kebangkitan Tani British tangkap 02 Barat di Terengganu
• tolak undang-undang tanah
beliau atas tuduhan menghasut berlawanan dengan hukum
• beliau dibicarakan dan dibuang negeri ke Makkah syarak
Penduduk tempatan hadiri perbicaraan

bagi menyatakan sokongan kepada Haji Abdul Rahman BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
19
Haji Abdul Rahman Limbong JPN PERAK
Limbong
7.1 KESIMPULAN
02
Keberanian,
Perjuangan tentang permuafakatan
British dipimpin oleh dan kebijaksanaan
golongan bangsawan, mereka tentang British
pembesar tempatan berikan inspirasi kepada
dan pemimpin agama generasi muda masa kini
- disokong oleh supaya bersatu padu
masyarakat tempatan memperkasa maruah
demi kembalikan bangsa sekali gus
maruah bangsa dan pastikan negara kita
kedaulatan tanah air tidak dijajah
01

JPN PERAK
20
ELEMEN
KEWARGANEGARAAN
DAN NILAI SIVIK
(K8.1.5)
Kedaulatan
negara perlu
dipertahankan.
Bincangkan.

JPN PERAK
21
CAKNA MINDA
APLIKASI KBAT
Bijak dan berani

merupakan ciri utama
yang perlu ada dalam
diri seorang pemimpin.
Bincangkan.

JPN PERAK
22
7.2
SISTEM PENTADBIRAN
BARAT MEMBERIKAN
KESAN TERHADAP
KUASA PEMERINTAHAN
DAN KEHIDUPAN Pada akhir pembelajaran,
MASYARAKAT murid akan dapat:
 Menghuraikan sistem pentadbiran

Barat memberi kesan terhadap
kuasa pemerintah dan kehidupan
masyarakat tempatan
JPN PERAK
23
PENGENALAN
01 02
sistem pentadbiran Barat hilangan kuasa dari segi:

berikan kesan kepada: • mentadbir
• kuasa pemerintahan • hubungan luar
• kehidupan masyarakat • kuasa perundangan
negara kita • kuasa kewangan
JPN PERAK
24
KESAN TERHADAP KUASA PEMERINTAHAN: (I) PENTADBIRAN TEMPATAN
NEGERI SEMBILAN
PAHANG
• 1874 - British mula luaskan kuasa di Sungai
• bentuk daerah di bawah pentadbiran
Ujong sebelahi Dato’ Kelana
Pemungut Cukai dan Majistret - pembesar
• British gugat dan cabar kedudukan Yamtuan
hilang kuasa
Antah
• British paksa Sultan Ahmad lucutkan
• British kuasai Rembau, Jelebu dan Seri
gelaran Dato’ Setia Perkasa Pahlawan Menanti - tempatkan Pegawai Majistret dan
Semantan daripada Dato’ Bahaman 04 01 Pemungut Hasil
• tindakan British malukan beliau - penentang • 1895 - British satukan semua daerah bentuk
British di Pahang Persekutuan Negeri Sembilan
PENTADBIRAN
PERAK TEMPATAN SARAWAK
• Residen British pertama di Perak - • bagi kukuhkan kuasa - Brooke libatkan

J.W.W. Birch penduduk tempatan dalam pentadbiran
• gunakan tekanan supaya Sultan Abdullah 03 02 • pembesar Melayu berpengalaman
tandatangani surat pengisytiharan misalnya Datu Patinggi, Datu Bandar dan
bolehkan Residen British tadbir hasil Datu Temenggung dilantik tadbir Sarawak
negeri atas nama sultan - mudahkan Brooke hapuskan
• Sultan Abdullah dan pembesarnya hilang kebangkitan pemimpin tempatan
kuasa

JPN PERAK
25
KESAN TERHADAP KUASA PEMERINTAHAN: (I) PENTADBIRAN TEMPATAN
SABAH TERENGGANU
• pentadbiran SBUB gugat kedudukan Mat
Salleh, pembesar di hulu Sungai Sugut • pelantikan Penasihat British di Kuala
• Rundingan antara Mat Salleh dengan Terengganu dan Penolong Penasihat
William Cowie, Mat Salleh dibenarkan British di Besut dan Kemaman gugat
tadbir daerah Tambunan kekuasaan sultan dan pembesar
• SBUB mungkir janji - ambil semula 01 02 • hubungan luar negeri ditetapkan oleh
Tambunan dan ini cabar kuasa dan British
kewibawaan Mat Salleh PENTADBIRAN
TEMPATAN
03
• pembentukan jajahan dan pelantikan ketua jajahan

sebagai pentadbir ambil alih kuasa pembesar
• pusat pentadbiran jajahan Pasir Puteh dipindahkan dari
Jeram ke Pasir Puteh
• Engku Besar Jeram diberi jawatan rendah (Tok Kweng
Muda) dan hilang kuasa, wibawa serta keistimewaan
• Engku Besar Jeram Tuan Ahmad dan Tok Janggut
jalankan kempen tentang pentadbiran British
KELANTAN BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
JPN PERAK
26
KESAN TERHADAP KUASA PEMERINTAHAN: (II) PERUNDANGAN TEMPATAN
NANING
• British usaha laksanakan undang-undang Barat di
01 Naning
• tindakan British cabar bidang kuasa penghakiman
yang dimiliki oleh Dol Said dan ganggu sistem
perundangan Naning - berlandaskan Adat Perpatih
PERAK
02
• pembinaan balai polis dan lantikan Kapten
Speedy - Penolong Residen di Larut
kurangkan kuasa Menteri Ngah Ibrahim
• beliau diminta terima nasihat daripada
Kapten Speedy
03 PAHANG
• konflik Dato’ Bahaman dengan British di Pahang jadi
lebih serius bila British dirikan balai polis di Lubuk Terua
• tindakan British - kedudukannya sebagai penguasa
undang-undang tergugat

JPN PERAK
27
KESAN TERHADAP KUASA PEMERINTAHAN: (III) KEWANGAN TEMPATAN
PERAK
01 • pembatalan pajakan pungutan cukai
dan larangan kutip cukai oleh
J.W.W. Birch di Kuala Sungai Perak
sebabkan Sultan Abdullah, Menteri
Ngah Ibrahim dan pembesar Perak
terjejas pendapatan
PAHANG
02 • pengenalan Pegawai Majistret dan Pemungut
Hasil - Dato’ Bahaman dan pembesar lain
yang berkuasa di Semantan tidak dibenarkan
pungut cukai
• mereka ditawarkan elaun bulanan sangat kecil
• misalnya - Dato’ Bahaman ditawarkan elaun
$70.00 sahaja sebulan
• pembesar Pahang tidak puas hati dengan
elaun tersebut dan bantah - tidak akan patuhi
keputusan Majlis Mesyuarat Negeri
JPN PERAK
28
KESAN TERHADAP KEHIDUPAN MASYARAKAT: (I) KESENGSARAAN RAKYAT
hal ini jejaskan

cukai terhadap tanah, kehidupan penduduk 04
hasil hutan dan 02 tempatan
tumbuh-tumbuhan
01 Januari 1915 - Majlis

Mesyuarat Negeri (Kelantan)
keluarkan perisytiharan sistem 03
British kenalkan Sarawak dan Sabah juga
pelbagai jenis cukai 01 pungutan cukai baharu
dikenakan pelbagai jenis 05
cukai oleh pemerintahan
Brooke dan SBUB

JPN PERAK
29
KESAN TERHADAP KEHIDUPAN MASYARAKAT: (I) KESENGSARAAN RAKYAT
CUKAI TERHADAP PETANI DI PASIR PUTEH

Sebelum Pentadbiran British Selepas Pentadbiran British
• kutipan cukai berdasarkan • penduduk mesti laporkan jumlah
jumlah keluaran keluasan sawah padi dimiliki
• hasil tanaman sedikit, cukai • setiap tanah punyai keluasan 400
dikenakan rendah
• tanah tidak diusahakan
03 depa per segi dikenakan cukai tiga
kupang (30 sen) setahun
dikecualikan cukai • semua pemilik tanah diwajibkan
bayar cukai
01
04 Cukai Tanaman dan
Binatang Ternakan
Kadar Cukai yang
Dikenakan
02
Pokok durian 12 ½ sen sepokok
Pokok kelapa berbuah 3 sen sepokok
Pokok pinang 1 sen sepokok

Kadar Cukai yang
Jenis Cukai Sirih 5 sen sejunjung
Dikenakan
40 sen seekar hingga Lembu dan kerbau 20 sen seekor setahun
Tanah Pertanian
$1.20 ringgit seekar
JPN PERAK
30
KESAN TERHADAP KEHIDUPAN MASYARAKAT: (II) MASALAH BAYAR CUKAI
PENDUDUK PASIR PUTEH KELANTAN
bayaran cukai hanya boleh

dijelaskan semasa waktu
pejabat. penduduk enggan bayar
cukai ditangkap dan didenda
01 03
02
penduduk Pasir Puteh, keadaan ini sebabkan
Kelantan hadapi masalah penduduk semakin benci
bayar cukai - pejabat kepada British
bayaran cukai jauh dari
tempat tinggal

JPN PERAK
31
KESAN TERHADAP KEHIDUPAN MASYARAKAT: (III) PERCANGGAHAN NILAI
BERCANGGAH DENGAN NILAI TEMPATAN
British laksanakan perubahan baharu dalam

01 pentadbiran - bertentangan dengan nilai tempatan
penduduk Terengganu perlukan surat kebenaran

02 ambil hasil hutan, buka tanah untuk petempatan
atau berhuma
cukai mesti dibayar di pejabat tanah. mereka yang

gagal patuhi peraturan akan didenda dan jika gagal
03 bayar denda akan dipenjarakan

JPN PERAK
32
KESAN TERHADAP KEHIDUPAN MASYARAKAT: (IV) CUKAI DI SARAWAK
beliau keluarkan arahan

musnahkan rumah
panjang di kawasan
sempadan
1894 - D.J.S. Bailey, pegawai Sarawak dengan
Brooke bertugas di Simanggang kawasan Belanda
kenakan cukai terhadap orang
Iban di Ulu Batang Lupar
di Kalimantan
04
03
02 • masuk sempadan pentadbiran
01 Orang Iban bantah

paksaan berpindah ke
Belanda, barang dibawa penduduk
(tempayan dan tembaga) dirampas
- gagal bayar cukai dan dikenakan
petempatan di
denda 10 kati ($7.20)
sepanjang sungai • barang mewah orang Iban sepatutnya
utama
tidak dikenakan cukai
kerana jejaskan • cukai biasanya dipungut di pusat
kegiatan tanaman
pungutan di hilir sungai
pindah mereka BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
JPN PERAK
33
KESAN TERHADAP KEHIDUPAN MASYARAKAT: (V) CUKAI DI SABAH
SBUB kenalkan pelbagai jenis cukai yang bebankan rakyat. Cukai

dikenakan oleh SBUB ke atas orang Murut ialah:
Jenis Cukai Kadar Cukai
1 ekar tanah $1.00 (Satu Dolar)
Kawasan tanah yang melebihi 1 ekar $2.00 (Dua Dolar)
Hak milik tanah bagi setiap 0.4 hektar 50 sen setahun

Pokok kelapa yang menghasilkan
25 sen setahun
nira
Segantang beras 2 sen
Tangkapan ikan besar $1.00 seekor
Memelihara anjing $1.00 seekor

JPN PERAK
34
KESAN TERHADAP KEHIDUPAN MASYARAKAT: (VI) LAYANAN TIDAK ADIL
• Orang Murut dikenakan bayaran
sukat tanah untuk tentukan
sempadan
• suami isteri orang Murut dipaksa
tinggal berasingan dan
dipisahkan oleh aliran sungai
• setiap kali mereka jumpa
dikenakan denda $1.00 Dolar
01 02 03
• Sabah - pentadbiran SBUB peraturan baharu ini sulitkan

tindas orang Murut kehidupan orang Murut
• mereka dilarang buka tanah
baharu untuk pertanian
pindah atau penempatan
• Akibatnya - orang Murut
kurang bekalan beras untuk
makanan harian
JPN PERAK
35
7.2 KESIMPULAN
02
• sistem pentadbiran
Barat ancam
kehidupan sosial permuafakatan amat
masyarakat tempatan penting pastikan
• kestabilan dan perjuangan
kemakmuran yang penentangan
dinikmati terjejas ketidakadilan berjaya
akibat tekanan yang dicapai
diberikan oleh
British
01

JPN PERAK
36
ELEMEN
KEWARGANEGARAAN
DAN NILAI SIVIK
(K8.1.6)
Kejayaan sesebuah
perjuangan bergantung
kepada kebijaksanaan
pemimpin dalam mengatur
strategi. Bincangkan.
JPN PERAK
37
CAKNA MINDA
APLIKASI KBAT
Undang-undang
tradisional terjejas
dengan pengenalan
sistem pentadbiran
Barat. Buktikan.

JPN PERAK
38
7.3
PENENTANGAN
MASYARAKAT
TEMPATAN
TERHADAP
KUASA BARAT Pada akhir pembelajaran,
murid akan dapat:
 Menilai penentangan masyarakat

tempatan terhadap kuasa Barat

JPN PERAK
39
PENGENALAN
01 02 03
masyarakat tempatan kebangkitan ini punyai peringkat awal - tunjukkan

bangkit tentang British kekuatan dan kelemahan kejayaan sebelum British
gunakan pelbagai strategi bertindak balas dengan agresif
hapuskan penentangan
masyarakat tempatan
JPN PERAK
40
KEKUATAN
peringkat awal - pembesar

01
tempatan berjaya dalam usaha
tentang kuasa Barat
kejayaan ini dicapai melalui beberapa kekuatan

02
strategi seperti :
• muafakat
• bina kubu pertahanan
• gunaan teknologi senjata
• perundangan

JPN PERAK
41
KEKUATAN: (I) MUAFAKAT
SHARIF MASAHOR
DATO’ MAHARAJA LELA • berjaya serang Kanowit dengan
bantuan Dato’ Patinggi Abdul Gapur
• 16 Oktober 1874 - Sultan Abdullah, • pakatan itu berjaya bunuh 2 orang
Ngah Ibrahim, Dato’ Maharaja Lela, pegawai British
Dato’ Sagor dan pembesar Melayu lain
adakan pakatan sulit hapuskan J.W.W. 01 • Brooke tidak dapat buktikan beliau
Birch 02 terlibat dalam pakatan tersebut
• 21 Julai 1875 - satu mesyuarat penting
diadakan di Durian Sebatang
• Mereka hadir jabat tangan dan angkat
sumpah tidak mungkiri keputusan yang
dicapai
• 05 September 1875 - adakan
mesyuarat di rumah Dato’ Sagor
• bersumpah minum air keris - rahsiakan
pakatan sulit tersebut
• 12 September 1875 - adakan
mesyuarat khas pada waktu malam
di Istana Sultan Ismail di Belanja
• mesyuarat diadakan 7 kali - akhirnya
mereka berjaya bunuh J.W.W. Birch
di Pasir Salak

JPN PERAK
42
KEKUATAN: (II) KUBU PERTAHANAN
03 MAT SATOR
02 RENTAP
• kubu Mat Sator - dikenali
• 1857- 1858 berjaya sebagai Kota Mat Sator di
Kampung Kapayan Lama,
patahkan serangan
Tambunan berdekatan dengan
keluarga Brooke 2 kali
Kota Mat Salleh di Tibabar
kerana keutuhan kubu
01 YAMTUAN ANTAH Bukit Sadok
• kedudukan kota ini strategik
• peringkat awal - berjaya kerana terletak di tebing
• kubu Bukit Sadok terletak
patahkan serangan British Sungai Sunsuron yang
di kawasan curam dan
kerana kekuatan kubu di bekalkan sumber air
perbukitan tinggi
Paroi dan kubu Bukit Putus • kota ini jadi pusat tinjauan
• dikelilingi oleh hutan
• 2 kubu semula jadi tersebut kegiatan British
rimba dan bukit batu
terlalu ampuh untuk ditembusi
kapur
oleh British - terletak di atas
• terdapat halangan kayu
bukit tinggi
belian setebal dua kaki
• halangan ranjau dan pokok
- tidak boleh ditembusi
tumbang di bahagian hadapan
oleh peluru
kubu
• Rentap gunakan meriam
• kawasan kubu tersebut
“Bujang Timpang Berang”
berbukit bukau dan dikelilingi
diperbuat daripada besi
oleh hutan tebal BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
43
JPN PERAK
KEKUATAN: (III) PERSENJATAAN - DOL SAID
01 02
angkatan tentera tersebut gunakan
Dol Said dapat bantuan
senapang jenis flintlock dan snider
angkatan tentera dari
Rembau dan wilayah berjiran
riffles ketika serangan hendap
dibuat terhadap tentera British
03
dengan Naning
Dol Said juga gunakan
meriam kecil (lela rentaka)
- mudah dibawa ke medan
pertempuran

JPN PERAK
44
KEKUATAN: (IV) PERUNDANGAN - HAJI ABDUL RAHMAN LIMBONG
Haji Abdul Rahman Limbong beliau berhujah - sistem

mohon lesen pleader - bela para 01 03 percukaian dikenalkan British
petani Terengganu di mahkamah berlawanan dengan hukum
dengan gunakan hujah agama syarak
nyatakan bahawa tanah yang melalui perbicaraan

dikerjakan oleh mereka - “Hak 02 04 tersebut - beliau tuntut hak
Allah SWT” dan rakyat bebas mengerjakan tanah harus
mengerjakannya tanpa perlu ikut hukum agama Islam
bayar cukai

JPN PERAK
45
KELEMAHAN
peringkat awal penentangan - kebanyakan kebangkitan

01
tentang British dimenangi oleh masyarakat tempatan
kebangkitan kemudiannya dapat ditangkis oleh British dan akhirnya gagal 02

apakah kelemahan strategi pemimpin tempatan sehingga kebangkitan
masyarakat tempatan tentang British gagal? 03

JPN PERAK
46
KELEMAHAN : (I) PENENTANGAN BERSENJATA
YAMTUAN ANTAH PEJUANG TERBILANG RENTAP WIRA BUKIT SADOK
British gunakan meriam besar hancurkan 1861 - Brooke berjaya tewaskan

kubu pertahanan Yamtuan Antah Rentap dalam serangan ketiga
01 01 Brooke gunakan meriam

Yamtuan Antah tembaga “Bukit Sadok” dan
kehabisan peluru dan
kekurangan ubat bedil 02 02 angkatan tentera lebih besar
British berjaya tawan Brooke berjaya

Paroi dan Bukit Putus 03 03 tawan Bukit Sadok
Yamtuan Antah
04 04 Rentap berundur
berundur ke Johor ke Entabai

JPN PERAK
47
KELEMAHAN : (II) ANCAMAN PERUNDANGAN BARAT
HAJI ABDUL RAHMAN LIMBONG PEJUANG MASYARAKAT TANI TERENGGANU
01 02 03
Kebangkitan Tahun 1922 Kebangkitan Tahun 1925 Kebangkitan Tahun 1928
petani di Kuala Telemong 300 - 500 orang petani • lokasi - Marang, Kuala
tentang peraturan baharu berkumpul di Kuala Telemong Telemong dan Kuala Berang
dengan bersihkan tanah dan bersihkan 200 ekar tanah • isytiharkan perang terhadap
tanpa ambil pas kebenaran milik Tengku Nik Maimunah British, duduki balai polis,
dan 400 ekar tanah kerajaan duduki bangunan kerajaan
tanpa pas kebenaran dan kibarkan bendera merah
di Kuala Berang
05 04
Kebangkitan Tahun 1928 Kebangkitan Tahun 1928
• beliau dijatuhi hukuman • Haji Abdul Rahman Limbong
buang negeri ke Makkah ditangkap dan dibicarakan
atas kesalahan menghasut di Kuala Terengganu
JPN PERAK
48
KELEMAHAN : (III) GAGAL MENTAFSIR PERJANJIAN
DATO’ MAHARAJA LELA PAHLAWAN MELAYU
tindakan Sultan dan pembesar Perak

cabar Perjanjian Pangkor gagal
01
usaha batalkan perjanjian tersebut

perlu dapat sokongan British
02
pembesar Melayu tidak diberi

cukup masa untuk teliti
03 Perjanjian Pangkor

JPN PERAK
49
KELEMAHAN : (IV) TIPU MUSLIHAT
TOK JANGGUT PEJUANG JIHAD MAT SALLEH PAHLAWAN SABAH

British desak Sultan Muhammad SBUB gunakan tipu muslihat
IV Kelantan isytiharkan perjuangan 01 lemahkan perjuangan beliau
Tok Janggut dan pengikutnya 01
- penderhakaan terhadap Sultan
Kelantan
1898 - Rundingan
Perdamaian Menggatal
02 SBUB benarkan Mat Salleh
tadbir daerah Tambunan
muslihat British berjaya takutkan
rakyat tidak sokong atau sertai 02
perjuangan Tok Janggut
03 1899 - SBUB ambil alih
pentadbiran Tambunan

JPN PERAK
50
KEGAGALAN PENENTANGAN MASYARAKAT TEMPATAN
SOKONGAN
tidak menyeluruh, kurang
sokongan daripada istana
FAKTOR ISTANA
British gunakan istana untuk 02
KELEMAHAN TEKNOLOGI
padamkan kebangkitan
masyarakat tempatan 01 03 senjata Barat lebih canggih
berbanding dengan senjata
masyarakat tempatan
PENENTANGAN 06 04 KELEMAHAN STRATEGI

BERSIFAT SETEMPAT British guna pelbagai strategi atasi
kebangkitan masyarakat tempatan
tidak meluas ke seluruh
negeri
05 seperti:
• kekuatan tentera
• senjata moden
PAKATAN • pecahbelahkan pakatan
BRITISH-BELANDA • gunakan istana
bekerjasama untuk • tipu daya
padamkan kebangkitan
masyarakat tempatan

JPN PERAK
51
7.3 KESIMPULAN
02
kisah perjuangan
masyarakat tempatan
tentang kedatangan
British perlu dijadikan oleh itu, kita harus
iktibar oleh generasi hargai perjuangan
muda pada masa ini. tokoh-tokoh tempatan
Kebangkitan masyarakat yang bangkit
tempatan mudah tentang British
ditewaskan oleh British
kerana kelicikan mereka
susun strategi
01

JPN PERAK
52
ELEMEN
KEWARGANEGARAAN
DAN NILAI SIVIK
(K8.1.7)
Permuafakatkan
membawa kepada
kejayaan dalam
perjuangan.
Bahaskan.

JPN PERAK
53
CAKNA MINDA
APLIKASI KBAT
British berjaya
memecahbelahkan
permuafakatan yang
terbina dalam
kalangan pembesar
Melayu. Buktikan.

JPN PERAK
54
7.4
KESAN
PENENTANGAN
MASYARAKAT
TEMPATAN
Pada akhir pembelajaran,
murid akan dapat:
 Merumus kesan penentangan

masyarakat tempatan

JPN PERAK
55
PENGENALAN
01
penentangan masyarakat 1. kesan kepada 2. kesan kepada

tempatan berikan kesan kepada pentadbiran British masyarakat tempatan
kedua-dua belah pihak iaitu:

JPN PERAK
56
KESAN TERHADAP PENTADBIRAN BRITISH
KERUGIAN AKIBAT PEPERANGAN

• British rugi 100,000 Pound
PEMANTAPAN KUASA BARAT 04 Sterling dalam Perang Naning
dan belanjakan 400,000 Pound
• British kuasai seluruh negeri Melayu
• Dinasti Brooke berjaya luaskan 01 Sterling dalam Perang Perak
• British juga alami kerugian 7000
pengaruh dan wilayahnya di Sarawak
• SBUB kuasai Sabah (Borneo Utara) Pound Sterling dalam Perang
Pahang
BRITISH MEROMBAK SEMULA BRITISH LEBIH BERHATI-HATI

SKIM PENEMPATAN PEGAWAI DALAM SISTEM PENTADBIRAN
• pegawai British di NNM mesti tahu • British lantik Residen berpengalaman,
adat istiadat Melayu bijaksana, fasih berbahasa Melayu,
• 1905 - tubuhkan Kolej Melayu pandai ambil hati dan kuasai adat
Kuala Kangsar di Perak
• beri peluang kepada aristokrat 03 resam tempatan
• British tubuhkan Majlis Mesyuarat
Melayu sertai Perkhidmatan Awam 02 Negeri (MMN) - ahli dilantik oleh
Tanah Melayu (Malayan Civil sultan daripada cadangan Residen
Service - MCS) • MMN jadi badan penasihat sultan dan
• tubuhkan Perkhidmatan Tadbir luluskan “Perintah atau Peraturan
Melayu (Malay Administrative Sultan dalam Majlis Mesyuarat”
Service - MAS) libatkan orang
Melayu dalam pentadbiran kerajaan BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
JPN PERAK
57
KESAN TERHADAP MASYARAKAT TEMPATAN
KESAN TERHADAP PEMERINTAH

DAN PEMBESAR TEMPATAN
• hilang jawatan dan kedudukan - Dol Said, Dato’ Bahaman dan Sharif Masahor
• hilang jiwa - Dato’ Maharaja Lela, Rentap, Mat Salleh dan Tok Janggut
01 • buang negeri - Sultan Abdullah, Raja Ismail, Ngah Ibrahim dan Haji Abdul
Rahman Limbong
KEDUDUKAN RAJA DAN PEMBESAR

MELAYU DIBERI PERHATIAN
02 • British kenalkan Durbar - beri peluang kepada sultan, Ahli

Mesyuarat Negeri dan pembesar Melayu suarakan
pandangan berkaitan perkara libatkan kepentingan bersama
• persidangan Majlis Mesyuarat Negeri, bahasa Melayu -
bahasa rasmi persidangan dan gunakan tulisan jawi dalam
urusan surat-menyurat
03 MENJADI INSPIRASI KEPADA PEJUANG

KEMERDEKAAN TANAH AIR
• keberanian mereka jadi inspirasi kepada pejuang bangsa
• berikan semangat kepada pejuang kemerdekaan

JPN PERAK
58
7.4 KESIMPULAN
02
pejuang-pejuang negara
demi kembalikan maruah
ini dijatuhi hukuman mati,
sistem pentadbiran bangsa dan kedaulatan
dibuang negeri,
Barat sebabkan negara, masyarakat
dipenjara, harta benda
penderitaan dan tempatan bangkit
mereka dirampas dan
penghinaan dalam berjuang tentang British
kampung halaman
kalangan penduduk yang gunakan pelbagai
mereka dibakar
tempatan. Kekayaan strategi (tipu helah,
sehingga jadi padang
tanah air telah manipulasi, pengaruh
jarak padang tekukur.
dirampas oleh British istana dan kuatkuasakan
Semangat perjuangan
dan masyarakat undang-undang) -
mereka dikagumi dan
tempatan ditindas gagalkan kebangkitan
jadi inspirasi kepada
rakyat tempatan
generasi masa kini dan
yang akan datang
01 03

JPN PERAK
59
ELEMEN
KEWARGANEGARAAN
DAN NILAI SIVIK
(K8.1.8)
Tokoh tempatan
wira negara.
Bersetujukah
anda? Jelaskan.
BAHAGIAN PEMBANGUNAN JPN PERAK

JPN PERAK
60
CAKNA MINDA
APLIKASI KBAT
Generasi muda perlu

bersedia untuk
mempertahankan
kedaulatan negara
pada masa akan
datang. Bincangkan.

JPN PERAK
61
LATIHAN
PENGUKUHAN
AKHIR BAB 7
“IF THERE IS NO STRUGGLE,

THERE IS NO PROGRESS”
(Frederick Douglass)
#USAHATANGGAKEJAYAAN
#SELAMATMAJUJAYA
JPN PERAK
62
SOALAN OBJEKTIF (ANEKA PILIHAN)
Baca soalan dengan teliti, pilih dan tandakan jawapan yang tepat bagi setiap soalan
1. Apakah tindakan 2. Bagaimanakah Sultan 3. Mengapakah British 4. “Bawalah semua

British setelah arahan Abdullah berusaha menggunakan nama meriam kamu dari Eropah,
untuk Naning membayar mengembalikan kuasanya Sultan Kelantan untuk kami tidak takut kepada
ufti diingkari oleh apabila J.W.W. Birch men- mematahkan kebangkitan orang Eropah”
Dol Said? jadi Residen Perak? Tok Janggut pada Mengapa Rentap yakin
tahun 1915? menyatakan sedemikian?
A. Menandatangani
perjanjian A. Pengikut yang ramai
A. Menduduki Naning B. Memodenkan sistem A. Menghormati sultan B. Kubu pertahanan yang
B. Membunuh Dol Said pentadbiran B. Kuasa mutlak sultan kukuh
C. Merampas hasil C. Mengadakan pakatan C. Mengekalkan kuasa C. Taktik serangan yang
penduduk dengan pembesar sultan berkesan
D. Memulaukan wilayah D. Menjalin kerjasama D. Kesetiaan rakyat D. Kelengkapan perang
Naning dengan kuasa Barat kepada sultan yang moden

JPN PERAK
63
5. Rundingan antara Yam- 6. Siapakah yang menget- 7. Antara berikut yang 8. Antara berikut yang
tuan Antah dengan uai penentangan manakah merupakan manakah merupakan
Gabenor Negeri-negeri Se- masyarakat tempatan ter- bentuk penentangan pemimpin tempatan yang
lat, William Jervois telah di- hadap British? Masyarakat tempatan terlibat dalam penentan-
adakan pada bulan Mei terhadap British? gan bersenjata terhadap
1876. Apakah kesan rundin- British?
gan tersebut?
I. Golongan bangsawan I. Dol Said di Naning

I. Penentangan bersen- II. Rentap di Sarawak
tempatan
A. British berundur dari jata III. Dato’ Maharaja Lela
II. Pembesar-pembesar
Seri Menanti II. Mencabar perjanjian di Perak
tempatan
B. Yamtuan Antah dibuang III. Menggunakan sistem IV. Haji Abdul Rahman
III. Ketua kampung
negeri ke Melaka IV. Perundangan Limbong di Tereng-
IV. Pemimpin agama
C. Yamtuan Antah Peperangan ganu
memperkukuh kubu A. I dan II A. I dan II
pertahanan A. I dan II
B. I dan IV B. I dan IV
D. Yamtuan Antah dilantik B. I dan IV
C. I, II dan III C. I, II dan III
sebagai Yamtuan Besar C. I, II dan III
D. I, III dan IV D. I, III dan IV
Seri Menanti D. I, III dan IV

JPN PERAK
64
9. Sistem pentadbiran Barat 10. Apakah kesan sistem 11. Antara berikut yang 12. Antara berikut yang
memberikan kesan kepada pentadbiran Barat ter- manakah merupakan manakah merupakan fak-
kuasa pemerintahan hadap kehidupan kekuatan strategi tor kegagalan penentan-
di negeri berikut iaitu masyarakat tempatan? penentangan masyarakat gan masyarakat tempatan
tempatan terhadap terhadap British?
kuasa Barat?
I. Penentangan bersifat
setempat
I. Muafakat II. British gunakan Is-
I. Pahang A. Membawa II. Strategi perang jitu tana
II. Perlis kesengsaraan kepada III. Kubu pertahanan III. British berpakat den-
III. Kedah rakyat kukuh gan Belanda
IV. Sabah B. Memajukan ekonomi IV. Penggunaan IV. British rombak pen-
A. I dan II setempat teknologi senjata empatan pegawai
B. I dan IV C. Perpecahan
masyarakat tempatan A. I dan II A. I dan II
C. I, II dan III B. I dan IV
D. British berkuasa B. I dan IV
D. I, III dan IV C. I, II dan III
C. I, II dan III
D. I, III dan IV D. I, III dan IV

JPN PERAK
65
SOALAN STRUKTUR
Baca soalan dengan teliti dan jawab soalan mengikut peruntukan markah yang ditetapkan
1. Campur tangan kuasa Barat di negara kita membawa b) Nyatakan matlamat penentangan/perjuangan masyarakat
9. Sistem pentadbiran Barat memberikan kesan tempatan terhadap kuasa British? (2m)
perubahan kepada sistem pentadbiran tempatan yang
kepada kuasa pemerintahan di negeri berikut ……………………………………………………………….
akhirnya menyebabkan rakyat tempatan bangkit
iaitu ……………………………………………………………….
menentang British
c) Senaraikan 3 bentuk penentangan yang dilakukan oleh

masyarakat tempatan. (3m)
………………………………………………………………..
………………………………………………………………..
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
I. Pahang
II. Perlis Gambar 1
III. Kedah d) Perjuangan masyarakat tempatan menentang British
a) Mengapakah
IV. Sabah rakyat tempatan tidak puas hati dan memberikan inspirasi kepada generasi muda.
menentang perubahan kepada sistem pentadbiran
A. I dan II Bincangkan. (3m)
tempatan yang dilakukan oleh British (2m)
B. I dan IV ……………………………………………………………….
.......………….…………………………………………………
C. I, II dan III ……………………………………………………...............
D. I, III dan IV ……………………………………………………………….
………………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….

JPN PERAK
66
SOALAN STRUKTUR
2. Masyarakat tempatan bangkit menentang British dengan d) Jelaskan faktor kegagalan penentangan masyarakat
menggunakan pelbagai strategi tempatan terhadap British. (3m)
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
d) Penentangan terhadap British memberikan kesan

a) Nyatakan 2 kekuatan strategi penentangan oleh terhadap masyarakat tempatan. Buktikan (3m)
masyarakat tempatan (2m) ……………………………………………………………….
……………………………………………………………… ……………………………………………………………….
……………………………………………………………… ……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
b) Senaraikan 2 kelemahan strategi pemimpin tempatan ……………………………………………………………….
yang membawa kegagalan terhadap penentangan (2m) ……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….

JPN PERAK
67
SOALAN ESEI
1. Sistem pentadbiran Barat memberikan kesan kepada b) Perubahan baharu dalam pentadbiran British bertentan-
kehidupan masyarakat negara kita dan menyebabkan gan dengan nilai tempatan dan menyebabkan
hak kehidupan mereka terjejas masyarakat tempatan mendapat layanan yang tidak adil.
Buktikan. (6m)
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
a) Jelaskan sistem cukai yang dikenakan oleh British ……………………………………………………………….
terhadap masyarakat tempatan (8m)
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
………………………………………………………………. c) Jelaskan iktibar yang diperolehi daripada perubahan sis-
………………………………………………………………. tem pentadbiran British (6m)
………………………………………………………………. ……………………………………………………………….
………………………………………………………………. ……………………………………………………………….
………………………………………………………………. ……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….

JPN PERAK
68
Unit Sejarah
+603-8884 2000
unitsejarahbpk@gmail.com
http://bpk.moe.gov.my/
Bahan sokongan ini hanya boleh digunakan untuk tujuan PdP Sejarah sahaja. TIDAK DIBENARKAN BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
untuk menggunakan mana-mana bahagian bahan ini untuk tujuan komersial dan penerbitan semula JPN PERAK

KSSM Sejarah Tingkatan 3 Bab 7

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Deskripsi Asli:

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

KSSM Sejarah Tingkatan 3 Bab 7

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

KSSM SEJARAH

 Menerangkan matlamat dan

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

campur tangan kuasa perubahan sistem masyarakat tempatan bangkit

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

penentangan masyarakat tempatan

golongan ini tentang British

• Terengganu - muncul tokoh dalam

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

Negeri-negeri Selat, William Jervouis. 01 • Tunku Antah - anak Raja Radin

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

Sadok. Rentap berjaya undurkan pasukan • Rentap - “penggoncang dunia”

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

Kampung Dalam Pupuh Saring

Peta kawasan kebangkitan

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

British campur tangan di NNM -

Raja-raja Melayu sedar bahawa

kesan - muncul pemerintah tempatan

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

Gerakan kebangkitan tentang sistem

01 pentadbiran British di Terengganu

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

Penduduk tempatan hadiri perbicaraan

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

Bijak dan berani

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

 Menghuraikan sistem pentadbiran

sistem pentadbiran Barat hilangan kuasa dari segi:

• Residen British pertama di Perak - • bagi kukuhkan kuasa - Brooke libatkan

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

• pembentukan jajahan dan pelantikan ketua jajahan

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

hal ini jejaskan

01 Januari 1915 - Majlis

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

CUKAI TERHADAP PETANI DI PASIR PUTEH

Pokok kelapa berbuah 3 sen sepokok

Pokok pinang 1 sen sepokok

PENDUDUK PASIR PUTEH KELANTAN

bayaran cukai hanya boleh

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

BERCANGGAH DENGAN NILAI TEMPATAN

British laksanakan perubahan baharu dalam

penduduk Terengganu perlukan surat kebenaran

cukai mesti dibayar di pejabat tanah. mereka yang

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

beliau keluarkan arahan

01 Orang Iban bantah

SBUB kenalkan pelbagai jenis cukai yang bebankan rakyat. Cukai

Jenis Cukai Kadar Cukai

1 ekar tanah $1.00 (Satu Dolar)

Kawasan tanah yang melebihi 1 ekar $2.00 (Dua Dolar)

Hak milik tanah bagi setiap 0.4 hektar 50 sen setahun

Tangkapan ikan besar $1.00 seekor

Memelihara anjing $1.00 seekor

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

• Sabah - pentadbiran SBUB peraturan baharu ini sulitkan

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

 Menilai penentangan masyarakat