Pendahuluan
1.1 Identifikasi Naskah
Identifikasi naskah Martabat
Tujuh
merupakan
pengidentifikasian yang dilakukan terhadap wujud konkret naskah
dengan melihat aspek-aspek kodikologi, yaitu ilmu yang khusus
mempelajari bahan tulisan tangan, seluk-beluk semua aspek
naskah, termasuk di dalamnya bahan, umur, tempat penulisan,
dan perkiraan penulisan naskah. Tujuan dari kodikologi ini adalah
untuk mengetahui secara menyeluruh mengenai proses
pembuatan dan pemakaian naskah, termasuk di dalamnya orangorang yang berkaitan dengan naskah. Dengan diperolehnya
pengetahuan kodikologi ini diharapkan identifikasi sebuah naskah
dapat tersedia secara jelas sehingga memaknai isi naskah menjadi
lebih mudah dan setidaknya dapat mengurangi salah penafsiran
makna isi kandungan naskah.
Identifikasi yang dilakukan terhadap naskah Martabat
Tujuh adalah mendeskripsikan segi fisik naskah dengan melihat
hal-hal sebagai berikut. Pertama, hal-hal umum, seperti
pengoleksi, nomor naskah, judul, penyalin, bahasa, dan
penanggalan naskah. Kedua, bagian buku (naskah), seperti bahan,
kondisi naskah, cap kertas, jumlah halaman, halaman pelindung,
susunan kuras, ukuran halaman, sampul naskah, dan jumlah baris.
Ketiga, hal-hal yang berkaitan dengan tulisan, seperti teks ditulis
oleh berapa orang (jumlah penyalin), apakah ada koreksi,
rubrikasi, dan hiasan. Keempat, hal-hal yang berhubungan
dengan penjilidan, seperti bahan sampul, ukuran sampul, motif
Bab II
Ringkasan Isi
Naskah Martabat Tujuh ini adalah naskah yang berisi
tentang ajaran adanya Tuhan yang digambarkan dalam tujuh sifat
atau tujuh martabat, yaitu martabat Ahadiyah, martabat Wahdah,
martabat Wahidiyah, martabat alam arwah, martabat alam misal,
martabat alam ajsam, dan martabat alam insan. Tiga martabat
yang pertama, Ahadiyah, Wahdah, dan Wahidiyah disebut juga
alam ilahiyah, sedangkan martabat alam arwah, martabat alam
misal, martabat alam ajsam, dan martabat alam insan disebut
muhdas, yang serba ada atau baharu.
Martabat tujuh dalam naskah ini dapat diartikan sebagai
hakikat keberadaan Allah yang terkandung dalam semua
kekuasaan dengan sifat-sifatnya. Ketujuh martabat ini bisa
dijelaskan sebagai berikut. Martabat Ahadiyah adalah martabat
yang pertama, yaitu wujud sunyi dari segala sifat dan bentuk
kaitannya, atau la tayin (tidak nyata). Dalam naskah ini
dijelaskan bahwa martabat Ahadiyah adalah martabat Allah yang
berupa zat kodim ajali, masih bersifat belum nyata, semuanya
dalam keadaan gaib atau tidak nampak. Martabat ini menjelaskan
keberadaan Allah merupakan hakikat dari Muhammad. Martabat
yang kedua adalah martabat Wahdah, yaitu tayin awal, hakikat
Muhammad yang merupakan pengetahuan Tuhan secara umum,
global, atau ijmal. Dalam naskah ini dijelaskan bahwa martabat
Wahdah merupakan penjelasan bahwa Allah telah memiliki wujud
yang berupa zat dada Muhammad, Allah ada dalam ilmu-Nya,
yang diibaratkan dengan dinding kayu. Martabat yang ketiga
diri. Pada tahap Aniyah, Tuhan menampakkan diri dengan namanama dan sifat-sifat-Nya pada semua makhluk-Nya, namun
Tuhan menampakkan diri terbatas pada insan kamil.
Berdasarkan nama dan sifat-Nya Allah memiliki empat
sifat, yaitu sifat nafsiyah, sifat salbiyah, sifat maani, dan sifat
manawiyah. Sifat nafsiyah adalah sifat yang tetap ada pada Allah
(kekal) atau sifat yang berhubungan dengan zat Allah, yaitu wujud
(ada). Sifat salbiyah adalah sifat yang tidak sesuai atau tidak layak
terhadap perkara yang tidak pantas pada Allah, yaitu qidam, baqa,
mukhalapah li alhawadisi, qiyamuhu binafsihi, dan wahdaniyat.
Sifat maani adalah sifat yang menetapkan hukum atau sifat yang
wajib bagi Allah yang dapat digambarkan oleh pikiran manusia
untuk meyakinkan bahwa kebenarannya dapat dibuktikan dengan
pancaindra, yaitu sama basar, kalam, qudrat, iradat, ilmu, dan
hayat. Sifat manawiyah adalah sifat yang tetap pada Allah atau
sifat yang berhubungan dengan sifat maani, yaitu samian,
basiran, mutakaliman, qadiran, muridan, aliman, dan hayan.
Jadi, inilah yang dinamakan dengan Allah sebagai al-Haqq yang
patut disembah, yang terkandung dalam makna La ilaha illa Allah
(tiada Tuhan yang wajib disembah selain Allah).
Jika dikaitkan dengan tujuh martabat pada Allah, nama
dan sifat Allah dapat dipaparkan sebagai berikut. Martabat
Ahadiyah merupakan hakikat Allah yang bersifat hidup, Yang
Maha Hidup tergambar dalam badan kita. Martabat Wahdah
merupakan hakikat Allah yang bersifat ilmu dan aliman, Yang
Maha Mengetahui yang tergambar dalam hati kita. Martabat
Wahidiyah merupakan hakikat Allah yang bersifat iradat dan
muridan, Yang Maha Kersa yang tergambar pada nafsu dan
kehendak kita. Martabat alam arwah merupakan hakikat Allah
yang bersifat qudrat dan qaridan, Yang Maha Kuasa yang
tergambar dalam gerak anggota badan kita. Martabat alam misal
merupakan hakikat Allah yang bersifat sama dan samian, Yang
Maha Mendengar yang tergambar dalam telinga kita. Martabat
alam ajsam merupakan hakikat Allah yang bersifat basor dan
basiran, Yang Maha Melihat yang tertanam dalam mata kita. Dan
martabat alam insan kamil merupakan hakikat Allah yang bersifat
Bab III
Transliterasi dan Terjemahan
3.1 Trasliterasi
//..... /1/Kang kembara ngimpi ti rosul (.....) asta beukeul
jaga wista nuli nini apu-apu terah nyimas anggadita apu-apu terah
ratu dipati-pati apu-apu terah sulton anom sewarga apu-apu terah
Sulton Imam Mudabih Sulton Komarudin Hariri aja Caribon
ingkang rai Sultan Imam Mudabih Sulton Komarudin ingkang
jumeuneung iki ingkang jumeuneung iki. Taun 1249. Wa Allahu
alam./2/
Punika pangleumeus baraja sir (....) nyaka tekaln siro
ing nur ilmu jatining baraja weuri lungguh ing kulit waja lungguh
ing dading panemur lungguh ing geutih rupa lungguh ing tingal
landep lungguh ing tangan baraja lungguh ing pengucap iya isun
kang (....) amissa ing baraja kabh. Punika panalukan sakh
kang ana sangkul lenggang sangkul hrang sang kasep rasa, sang
kasp rasa sang kasp rasa siro apeusa siro anut maring isun ana
siro saking isun iya isun pangran niro sang nur dat baya putih
niro matwa. Punika panalukan sakhing cucumah siro anut
maring isun ana niro saking isun iya isun pangran niro sang nur
dat sakti sakurulang miceun gibong gambar sakurulang kuat/3/
dning yn (.....) in getar ora susi yn atur katon gaton kaya
sgara yn ing katon kaya gunung susi yn alumaku katon sing
siwa alala kumat weudang sang dading kumat pacel sang sikut
mati sikuting jari jiku sang dn karep sang dn asup teka jagat
jagat cur macur cahayan sang jabang bayi dadi kawasan baraja
misti panguku sang karep sang dak asup pada leubur teka leubur
musna tanan-tanann (....) aja anglada-lada.
Punika pertlan iku dat kita sadung tamba maring bapa
babu kita iku misti anan iku ambuh maring sifating (....) ing
aranan kudrat kita iku kahanan jatining nuli tumipil kudrat kita
iku maring sipating lo anur tumipil malih kudrat kita iku ing
ntra in/4/ kudrat kita iku maring kuping karo ing aranan ilmu
kudrat Allah ing aranan tuladan kuping karo anuli tumepil malih
kudrat kita iku maring geroan ing aranan nur Allah kudrat Allah,
ana mapar tuladan geroan anuli tumepil malih kudrat kita iku
maring pangucap ing aranan suhud kudrat Allah, ana mapar
tuladan pangucap tamoran kudrat kita iku maring teteg
tanempilan dning para sambong babu ing aranan ruh kudrat sifat
Allah, ana mapar tuladan teteg anuli tamuran malih kudrat kita
iku maring dadi tanimpilan para sambing bapa babu ing aranan
akal kudrat sifat Allah, ana mapar tuladan dadi rosul tamuran
malih kudrat kita iku maring suku karo tanimpilan para sambing
ing bapa babu ing aranan kalam kudrat sifat Allah, ana mapar
tuladan suka karo anuli tamoran malam kudrat kita iku maring
tangan karo tanimpelan para sambing bapa babu ing aranan nur
kudrat sifat Allah, ana mapar tuladan suka karo anuli tetemu babu
anuli ngaran dakah karo puji and kang mati dng lawon bapa
mati dng lanang lamun babu mati dng dadi wadon saya anut
tuli bapa babu ing aranan kudrat kita iku dat Allah, lanang yunin
iku ingkang ing aranan kipasan anuli agaw alam papat wujud
karna ntra karo nyata/5/ tahu karna ing pengucap karo nyatan
alin nisut wujud ilmu iku dadi cahaya ning Allah, eunuli suhud
iku dadi sipating Allah eunuli agaw malaikat papat sarta sipat
rong puluh Jabarail Mikail suka karo Izrail Asrafil tangan karo
nyatan andn nyatan parasambing bapa babu in iku pitung
perkara ingkang kocap ing dalem tulis rupan saking bapa mani
dadi wong kuwasa madi dadi kakuh rupan saking bapa wadi dadi
ari-ari man kama dadi geutih suci.
Punika pipikkan dat Allah iku ing dalem sangan wulan
anu handal saking kalut ing aranan sipat Allah tangayon awal dn
ari surga kapindo wis sals jajaluk dat Allah iku wis jumeuneung
sipat Allah sarta eugaw makom papat makom bako ing teu gaga
wujud nyatan eumako jumeuneung ing dalem nyatan lilimaning
ing tangan karo anuli nyatan makom parawang suka karo suhud
nyatan. And nyatan mani kang dadi wong kawasan ing sama
samangk dadi lelangit wadi kang dadi kukuh samangk iku dadi
euwong-euwong madi kang dadi ari-ari iku amangk kang dadi
bumi menikam kang dadi geutih samangk iku kang dadi
tutuwuhan.
Anuli teu muran malih kudrat kita iku maring antara
kodim (.....) anyar ing aran surga, kaping teulu ing aranan ki
kudrat iku hakikating sipat jumeuneung ratu ing dwk Allah sir
tutuhann lan parntah ing malaikat papat suka karo/6/ tangan
karo nyatan lan sampurna malih kudrat kita maring antonaning
akal balig ing aranan surga, kaping pat sarta eunyatakakeun ing
martabat ing dwk, andni nyatan ahadiyah pusar kita nyatan
wadah kebal kayati nyatan wahidiyah jalibir kita nyatan ing
aranan martabat kidam azali abdi, andni martabat anyar alam
arwah, ucap kita nyatan alam misal, ambu kita nyatan alam
ajsam, rungu kita nyatan alam insan kamil, tinggali kita nyatan
ing aranan kudrat kita iku hakikati dat Muhammad jatining sifat
in iku kang amangkon sifat kabh. Nuli eusujud bumi ing
eumapar seunokan atawa teuka kancingan ing aranan napsu
amarah, palawa anu pangrungu eusujud malih tutuhan eungalap
malih rahasan sani kabh manusa seunokan makom geutih
daging ing aranan napsu liwamah, palawangan pengucap
ambeun malih ing euwong-euwong ing alap malih rahasan sani
kabh ing gaganjal seunokan makom suwung saum dibilang ing
aranan napsu muatmainah, palawangan pengambung eusujud
malih kuluput eungalap rahasan sani kabh ing lilimango
sinwakan makom awal kulit ing aranan napsu sawiyah
palawangan paningal.
Nuli nur pakeun cahaya kudrat saking surga kaping san
kabh ing jajating janeulukan/7/ Rosulullah ing aranan jajating
iku surga. Kaping pat in iku kang amangkon rahasa kabh in
iku kang ing aranan sir ling jatining hurip. Anuli wujud napsu
sawiyah semokan surga tatagag ing aranan huriping wujud Allah,
eusujud malih napsu amrahu samokan surga dadi ing aranan akal
ilmu kudrat Allah, eusujud malih napsu mutmainah seunokan
surga karo ing aranan ilmu eunur afal Allah, eusujud napsu
liwamah seunokan surga tangan karo ing aranan nur suhur afal
Allah. Utawi ling iku ing aranan hati sanubari in iku sur kita
nyatan ing aranan Muhammad hakikat in iku ingkang amangko
ing sariat kabh wawayangan sarngng ing aranan sarngng ing
Muhammad majazi dadi panutanning sifat kabh. Andni siro iku
ing aranan hat manawi euning kita nyatan ing aranan
Rasulullah hakki in iku kang ing hakikat kabh wawayangan
mulan ing aranan Rasulullah majazi panutan napi kabh. Utawi
hakikat jagat iku kang dehan masrika baga nyatan mulan ing
aranan masrika bagai ku dning pakupulaning kudrat Allah,
kaping dua magribu ambo-ambon kitan mulih ing aranan
magrib/8/ ambo-ambo nan iku dning wateuning kudrat Allah.
Kaping teulu pusar bumi weudaling kita nyatan mulan
ing aranan pusar bumi weudal iku dning panjating kudrat Allah,
kaping pat arana weureung kita nyatan mulan ing aranan rama
weuteung iku dning panggonaning kudrat Allah, kaping lima sir
jajating kita nyatan mulan ing aranan sir jajating iku
barheunang kudrat Allah, kaping neuneup Cirebon dadi kita
nyatan mulan ing aranan Cirebon dadi iku pacar meuneung
kudrat Allah, kaping pitu kabitah Allah teunggak kita nyatan
mulan ing aranan kabitah Allah teunggak dning paliro
palerenaning kudrat Allah, kaping wolu kersa pangucap kita
nyatan mulan ing aranan kersa pangucap iku dning hormating
kudrat Allah, kaping sanga bal irus pangambung kita nyatan
mulan ing aranan bal irus dning sahing kudrat Allah, kaping
sapuluh dadang jalak kuping karo nyatan mulan ing aranan
dadang jalak kuping iku dning kaheloning kudrat Allah, kaping
sawelas Mekah netra iku dning nyataning kudrat Allah gunaw
kartonning Rasulullah gunaw pahning kudrat Allah, kaping
rolas Madinah wujud kita nyatan mulan/9/ langn Madinah ing
aranan wujud kita iku sirnaning Rasulullah nyata muhid wujud
Allah sirna maring kudrat Allah. Andni sakhing nusa iku ora
Allah in isun Rasulullah iya nisun tuwahid kang dat/11/ iya isun
kanyataan dat Allah iya isun kanyataan rosul Allah. Iki ing
martabat wahidiyah iya isun nu ngalinggang jati tanana insaninsan iya isun nu ngaraga tanana sang insan-insan, punika araning
bedil sang klinis maya aroning mimis ketunggalan lan kukus,
kakageuraha unine sang buyar euning aron uru beteut-buteut.
Punika doa sanggama, Allahuma bibildiyati, saperti mah
tari bureu cahyaning wulan iya isun kakasihing Allah. Punika
lamun arep kawasan pangaweruh iya isun wahyu widiyatullah
sadurung ana keursa paningali isun nurkah pengucap isun
berkah jenengan isun haji putih terus gumuling kaweruhna dinir
tatawin datullah aran isun. Punika hakikating para wali sasing
ing gawn karomaning sipat Allah kang dehan boning lan
kapinda pangran majagang gunaw teur sadiding kudratullah
sing susu dibilang kita nyatan mula ing aranan karomaning sipat
Allah gunaw sanga lungguhan dning Allah, lan kaping pat lemah
abang gunaw teur sadi dning kudrat Allah geutih daging nyatan
mulan ing aranan geutih daging wis nyata karomang sipat Allah
gunaw sipatemon dning Allah, kaping lima syah (....) lan kaping
lima syeh-syeh lan magrib gunaw teur sada dning kudrat Allah
eutut kakandangan kita nyatan mulan ing aranan eutut
kakancangan dning/12/ wis nyata karokang sipatullah geunaw
sarasa dning Allah, lan kaping pat susuhunan Ampel dinta lan
kaping teulu susuhunan ing Giri iya gunaw tersada dning kudrat
Allah wali kawalat kita nyatan mulan ing aranan wali kawalat
wis nyata ing sipatullah gunaw ketinggalan ing Allah, kaping
sanga susuhunan Kalijaga gunaw wiwinganing kudratullah
nyatan ing wiwinganing sipatullah ing aranan jagat hakekating
Allah ing kudrat Allah. Utawi hakikating malaikat papat iku kang
dehan Malaikat Jibril gunaw sandingining kudrat Allah saka
tangan nyatan, kaping do Malaikat Mikail gunaw sandingining
kudrat Allah suka kayu nyatan mulan malaikat roro iku dn ing
suka kuru, dn uwis nyata ing apal Allah dadi kenyataan sipat
jalalullah (....) sakit dning Allah, lan kaping teulu Malaikat Izroil
tangan-tangan nyatan, lan kaping pat Malaikat Isroil tangan kayu
nyatan, mulan malaikat-malaikat roro dn kari maka ing tangan
kuru dning wis nyata ing apal Allah seunokeun kagunan dning
Allah ing aran jagat saritullah gunaw kajambaran dning tamat
sakhing, lan parain malaikat wis ora kucap tamalih wis gunaw
kasugihaning kudratullah gunaw wiwinganing wujud Allah ing
sakur mahing bumi sakur ing langit iku idopi teges warnawarna./13/
Punika kaweuruhna diri satahun hakikat sampurna pulih
kita rancik sawiji-wiji sampurnaning pulih iku ing aranan
sariatillah, mulan ing aranan sariatillah dning weus nyatan
kaliputan dning tariqat Allah kapindo sampurna ausak lan
angucap ing aranan torikotillah, mulan ing aranan torikotillah
iku dning wis nyata kalipat dning sipatullah. Kaping teulu
sampurnaning wong meuneung ing aranan sipatullah, mulan ing
aranan sipatullah iku dning weus nyata kalipeutan dning dat
Allah. Kaping pat sampurnaning wong atur ing aranan dat Allah
mulan ing aranan dat Allah iku dning wis nyata kaliputan
dning kudrat Allah. Kaping lima sampurnaning dat pati ing
aranan kudratullah mulan ing aranan kudrotullah dning wis
nyata angalimput ambuh maring dat sipatullah asma Allah, apal
Allah ing aranan jagat kudrat Allah mulan ing aranan jagat
kudratullah iku dning wis nyata ing wujud Allah iya iku ingkang
arani kanan manusa sampurna.
Punika kaweruhna diri satahun malih ilmu hakikoting
jagat limang perkara kang dihan jagat kudratullah ing aranan
punika gumeling kapingdo jagat datullah ing aranan manik
gumanceung. Kaping teulu jagat sipatullah ing aranan manik
gamilit, kaping pat ing aranan asma Allah ing aranan manik
gumiwibir, kaping lima jagat apal Allah ing aranan manik gumibir.
Andni ringkeus ingkang kudrat in diri kita ingkang dat iya diri
kita ingkang sipat in diri kita ingkang asma,/14/ i diri kita apal i
diri kita iku ingkang sadaja mantep. Punika langgeng ing dwk
ing aranan manik wujud bada Adam sampurna ora wiwitan ora
weukasan, ora tua ora anom, ora lanang ora wadon, ora weuruh
ora eunggon, ora jahat ora sanah, ora kayu ora tangan, and
nyatan ingkang ing aranan Adam hakki lan Adam majazi.
Andni Adam hakki iku iya wujuding diri kita, junlukeun
sorma taya ing weulas rahas/16/ akur atawa ing urip. Punika
ingkang pangandika susuhan ing Kalijaga in isun jumeuneung
ratu susuhan tayaluh alasan wulan angamurus anaris peuteng
bumi peuteng langit eumacang iku ing jagat kabeh. Punika
ingkang pangandika Pangran Cirebon in isun ingkang mulya
jumeuneung ratu sukma wissa eumeungaku ing sanihing bawan
kabh iya isun peutengkaning arep kabh. Wa Allahu alam.
bismi
Allahi
alrahman
alrahim
Teges Allahi
iku namaning
wujud.
Teges ah iku
manan
pangambun
wujud
pakumpulan
urip kabh.
arrohimmin iku
manan
paningalang
wujud
pakumpulan
sipat kabh./17/
Punika paranti analukakeun wong wadon, bismillahirrohmannirrohim jajaka junduk pernama eming lintiran wong
wong wadon sang utara sironing rahsa arep hatn wong wadon
ngisun (....) nu cahya sarining nu matih sir semujud maring ingsun
iya isun panutan nurning purba wis nu tinggal sajatining
meuneung teka sewujud sakedip teka karti secipta nisun teka
kedap sajujulukeun jatining lanang.
Punika sarah doa Sulaiman sima sing sopo eumaca doa iki
ing saban-saban dina atawa barang kang dn karo karepakeun
tanakeun dning Allah maka lamun ingon-ingon ayam atawa kebo
atawa (...) maka enero ing siro saking barkating doa iku, maka
wacan pang tiga puluh maka lamun arep dning dn kah dning
wawacan doa iku pang weulas, lamun arep kenah dning pandet
maka waca tatkala arep aturning sigit lan lamun arep kenah
dening wong akh ing tengah weungi wawacan tatkala arep
turu./18/
Maka lamun arep dn dning wong wadon maka winaca
tatkala arep atur pangpat lan tatkala surup sarngng ping
pindon tengah weungi pan tiga waktu subuh kiwacan malem
ping pat. Maka lamun arep dn kasih dning raray maka winaca
ing tengah weungi maka lan pang tegas niscaya raray ing wadas
iku pada asih, lamun arep dn ketemu teni dning sang alas dn
waca pang peuteng dn sarta aja mangan iwak kang lian (....) balak
sanapat kalawan weus lan aja atuh kalawan wong dn peuteng
puluh dina insyaallah saking barkating doa iku. Maka lamun arep
weuruh ing syaiton atawa jin maka dn wacaha atawa jin wamaka
wacaha tatkala weulan peuting weulan dina sarta imaca saping
puluh niscaya asih ing siroh. Maka arep dn kasihi dning robin
kalawan asih dn asih ing siro maka tulis dn iku ing panggan
putih maka aksaran nukun ing kendi niscaya asih atawa rarayn
sangkono oga barang karep niscaya asih atawa pindonti ikilah
doan.
Allahuma Sulaiman ibni alrahman ibni alrahimi alrahim
zati yulika yatinil watu fa kulli alsamawati wa al-ardi. Summa
ya Allah 3x, summa ya Muhammad 3x, summa ya Abdullah,/19/
summa yaa Allah 3X, summa ya Muhammad 3X, summa ya
Abda Allah ya habiba Allah. La ilaha illa Allahu Muhammadun
rasulu Allahi adada khalkihi wa ridha nafsika wa zinata arsyihi
wa milka alsamawati wa al-ardi wa ma baina dzalika wa adafu
zalika, wa alhamdu ala zalika daiman abadan ila yaumi aldin.
Punika doa panetep iman iku ingkang winaca, Allahuma
bi hurmati Husain wa akhihi wa jaddihi wa ummihi wa abaihi
najjini min algammi allazi ana fihi ya Hayyu ya Qayyum. Ya La
ilaha illa anta ya Zal jalali wa al-ikram, inni as-aluka an tuhibba
alqalba binuri maripatika, ya Allah, ya Allah, ya Allah
bi
rahmatika ya arhama alrahimin./20/
Punika doa parantin adus istilah ingkang winaca mandi
Allah, mandian badan jasmani bad mandian nyawa rohani
mandian nyawa roh idopi bur Allah bur Rasullullah. Allahu akbar.
Huwa
Ahadiyah
Asiq
Wahadiyah
Masuq
Allah
Wahdah
Barhuma
Allah
Lngn Allah
taala ikilah
Muhammad
angliputi ing
hurip-huriping
makhluk kabh.
Lngn asma
Allah nyata ing
asma
Muhammad
Mumin
insan kamil.
Rahman
Wahidiyah
Alam arwah
Allah
Allah
Wahdah
Lngn Allah
taala iku
angleung keupi
ing pitung
langit lan
pitung bumi
kalimputan
dning dating
Allah taala
kabh.
ling ing nyawa iku
jenening hurip ikilah
namaning apal.
Muhammad
Huwa
Ahadiyah
Iftiqar
akareup
Alam misal
Alam arwah
Alam ajsam
Bakaling roh
Iki papat
Sir batin
Napon
Suhud
Nur
Ilmu
Wujud
Lngn basa
suhud ikilah
tunggaling
Muhammad
kalawan Allah
nyata Allah ing
Muhammad
kalawan
dohiring Allah
ing Muhammad
batining
Muhammad
ikilah AllahAllah
MuhammadMuhammad
Allah./32/
Lngn nur
ikilah cahaya
Muhammad
padang cahaya
ikilah padang
Muhammad lah
padang iku ilmu
Muhammad
kang padang
ikilah
Muhammad
kang amadangi
ikilah allah ini
ikilah sabenering
nur.
Lngn basa
ilmu ikilah
angaweruh
kanganga weruh
ikilah
Muhammad
kang dn
kaweruhi ikilah
Allah in ikilah
sabenering ilmu.
naning hurip wit saking kudrot Allah mulih saking arodat Allah
sah sampurna badan kalawan nyawa./33/
Punika doa anolak sakh pakewuh ing ati atawa balahi
cocoba saking Alloh atawa saking pitnahing manusa maka
amacaha ing doa ikilah ing saban-saban wengi utaman ikilah
barang surup-surup sarngng maka ikilah doan : Allahuma
afina min jamii albalai wa albaliyyati min syarri al-insi wa
aljinni wa alsyayatin, bi barakati Muhammadin wa jamii alanbiyai wa almursalin, wa almalaikati almuqarrabin wa
sunadii wa alsalihin, nasrun min Allahi wa fathun qarib wa
basysyir almuminin.
Allahuma afina min jamii albalwai
wa albis libasa altaqwa wa ihdina tariqa alhuda, wa istamilna
amalan salihan fima tuhibbu fatardha, innaka ala kulli syaiin
qadir.
Punika doa paranti angraksa umah darapan aja katon
dning wongkan seusaha ala maka sarat dn waca ing sabansaban wengi lamun arep alulungan maka dn waca doa ikilah hari
dn i deuri umah ikilah kabh waca doa ikilah sarta madep maring
madhab papat insyaallah ora katon umah saking berkating doa iki
ikilah doan kang dn waca : Allahumma/34/ subhana man
ihtajaba bi aljabaruti an khalaqani fa la aina tarahu, lahidan
mala fidan siwahu wa Allahu al-Qawiyyu alAjiz. Ikilah sirah
doa pukoro, lamun ana panggawan maka dn wacaha doa iku
insyaalloh dadi asih wong wadon ikilah maka kalawan arep lan
madep ajari maka dn usapakeun ing rarah maka barang kang
aningali sami asih wadon maka lamun arep sawiji maka dn
wacaha iki ing saban-saban wengi seupin balak analloha taala,
tanaken doa dning Allah taala.
Lamun arep gawai berkat tamba maka tinulis ing tembaga
maka nuli dn waca doa iki maka peundeum ing panduning imah
insya Allah taala kang maling lan aduh balahi waring kita maka,
lamun arep ana wong padu maka dn wacaha doa ikilah insyaallah
taala dadi wurung padoan, maka lamun arep ora kersa nakah
dn wong akh maka dn cintaha doa iki insyaalloh taala ora
kersa dadi tamba, lan lamun tutung parungun ing paran ikilah
eupuasa pitung dina lan sarwa sawiji lan paningali ing enggon
kang sepi maka doa ikilah dn wacaha tinulis ing teritis maka dn
bunga ikilah lan dn wacaha doa ikilah insyaallah taala katon yn
mataha utawi yn-yn aripa maka lamun ana tamah-tamah sagara
katonn banyu maka dn wacaha doa ikilah insyaallah taala dadi
tubacah ikilah maka lamun ono ora dawai sirna sandungku maka
dn wacaha doa ikilah insyaallah taala dn hormat dning wong
akh maka lamun ana hatin wong ikilah kaya wong dan lan dn
wacaha doa ikilah matih.
Lamun ora bisa eumaca maka dn talisaken ing pagan
putih maka lamun banyu nuli maka dn inum insyaallah taala
hatin wong dadi waras saking berkating doa ikilah, ikilah doan
walpakri. Bismi Allahi alrahmani alrahim. Subhanaka anta
Allah la ilaha illa anta alrahmanu alrahim. Subhanaka anta
Allah la ilaha illa anta rabbu al alamin. Subhanaka anta Allah
la ilaha illa anta kalamu almuminin. Subhanaka anta Allah la
ilaha illa anta almaliku alquddus. Subhanaka anta Allah la ilaha
illa anta almuhaimin alazizu. Subhanaka anta Allah la ilaha illa
anta aljabbaru almutakabbiru. Subhanaka anta Allah la ilaha
illa anta almusawwiru alhakimu. Subhanaka anta Allah la ilaha
illa anta altawwabu alwahhabu. Subhanaka anta Allah la ilaha
illa anta lam yalid wa lam yulad wa lam yakun lahu kufuwan
ahad. Subhanaka inni kuntu min alzalimin, pa istajaba istajaban
lahu wa najjina lahu min Allah./35/
Wahidiyah
irodat, muridan
budi akarep
kalawan kersaning
Allah
Wahdah
Ahadiyah
ilmu, aliman
ati anganweruh
kalawan Allah
hayat, hayan
sim urip
kalawan
Allah
Wahidiah
iradat karep
Allah
Wahidah
ilmu weruh
Allah
Ahadiah
hayat
urip Allah
Muridan
eukang
akarep Allah
Aliman
kang weruh
Allah
Hayan
kang
urip Allah
nafsu kita
karep kita /36/
ati kita
badan kita
Alam
insan kamil
Alam ajsam
Alam misal
Alam arwah
kalam,
mutakaliman
lidah
angucap
basar,
basiran
netra
aningali
sama,
samian
talingan
angrungu
kalawan
Allah
kalawan
Allah
kalawan
Allah
qodrat,
qadiran
anggahota
pasil
meuneung
kalawan
Alloh
alam
insan
kamil
alam
ajsam
alam
misal
basar
aningali
Allah
sama
amharsa
Allah
kudrot
usik Allah
mutakali
-man
kang
angandika
Allah
basar
kang
aningali
Allah
samian
amharsa
Allah
qadiran
kang
kawasa
Allah
ilat kita
mata kita
kuping kita
kalam
angandika
Allah
alam
arwah
usik kita
Anggahota kita / 37 /
mukhalafah li alhawadis
qiyamuhu binafsih
wujud
baqa
qidam
qadiran
muridan
aliman
hayan
samian
basiran
matakaliman
qudrat
iradat
ilmu
hayat
sama
basar
kalam
Allah aran /38/
la
ilaha
illa
Allah
istigna
sawelas
sama
iftikor
sifat nafsiyah
wujud
qidam
kudrat
sifat salbiyah
baqa
iradat
mukhalafah li alhawadisi
qiyamuhu binafsih
ilmu
hayat
sama
basar
sifat maani
kalam
muridan
samian
basiran
qadiran
aliman
sifat manawiyah
hayan
mutakaliman
wahdaniyat/39/
Punika doa paranti anjala, nini kuru cici aki kuru cici ing
aing mnta ngakasan dititah ku batara sangkana karang nu aya
panggarangan, batara sang kulan dara ngiang mnta cocooan sia,
hayam nitik bulu hiris sang rayak-rayak, ra anak siku lawu abuabu, tut seuri bangbang kuning, sira teka ing kali batari, sangkulan
batara dara ngiang mnta hayam nitik bulu hiris sang rayak-rayak,
3.2 Terjemahan
// ............ /1/ Kang kembara memimpikan rasul menjadi
bekal untuk nanti Sultan Anom di surga, Sultan Imam Mudabih
Sultan Komarudin Hariri asal Cirebon pada Sultan Imam
Mudabih Sultan Komaruddin. Ini pada menghadapnya tahun 1249.
Wallahualam./2/
Doa untuk melemahkan hati nyatanya tekad kita cahaya
ilmu jati diri dalam kulit baja menjadi bertemu dalam rupa darah
serta ada dalam tangan dan ucapan saya semua. Doa menaklukkan
diri, banyaknya sanggul lapang sanggul gelap sang tampan rasa,
sang tampan rasa, sang tampan rasa terhadap aku ada kamu
supaya menjadi pangeran dalam dzat cahaya putih. /3/ Seperti
terlihat hutan, terlihat seperti gunung suci, terlihat dalam
cahayanya si jabang bayi menjadi kawasan dalam keinginan yang
bergabung menjadi satu dalam angan-angan. Dzat kita tambah
terhadap bapak babu kita itu adanya itu terhadap sifat disebut
kodrat kita itu terhadap jati diri yang menempel pada kodrat kita
itu oleh sifat cahaya dalam kodrat kita ini menjadi nyata/4/ ilmu
kodrat Allah dinamakan teladan telinga kodrat kita itu terhadap
tangisan disebut cahaya Allah kodrat Allah, teladan tangisan
kodrat kita terhadap ucapan disebut sujud kodrat Allah, teladan
ucapan kodrat kita terhadap ucapan disebut akal kodrat sifat Allah,
teladan menjadi rasul kodrat kita terhadap pendengaran menjadi
perempuan saya tuli bapak babu disebut kodrat kita itu dzat Allah,
sedangkan laki-laki disebut kipasan membuat alam empat wujud
dan/5/ nyatanya wujud ilmu, ilmu itu menjadi cahaya pada Allah,
malaikat empat serta sifat dua puluh, Malaikat Jibril, Mikail, Ijrail,
dan Izrail tangan dan nyatanya bapak babu tujuh perkara dalam
tulis rupanya dari bapak menjadi orang berkuasa lalu menjadi
darah suci.
Dzat Allah di dalam bulan handal dalam surga bertambah
meminta dzat Allah, sudah sifat Allah serta wujud nyata di dalam
nyatanya pada tangan nyatanya menjadi orang kuasa di bumi
maka menjadi darah sehingga akan menjadi tumbuhan.
Setelah itu kodrat kita kepada antara qodim barulah
disebut surga, yang ketiga disebut kodrat hakikat sifat ratu pada
diri Allah dan perintah kepada malaikat empat suka pada kodrat
kita terhadap telinga dinamakan/6/ tangan dan nyatanya
sempurna kodrat kita kepada akal balig disebut surga, yang
keempat menyatakan martabat dirinya, nyatanya wadah kekal
disebut martabat kidam azali abadi, martabat baru alam arwah,
ucapan kita nyatanya alam misal, penciuman kita nyatanya alam
ajsam, pendengaran kita alam insan kamil, penglihatan kita
nyatanya disebut kodrat kita itu disebut hakikat dzat Muhammad.
Lalu wujud bumi disebut nafsu amarah yang terdengar, sujud lagi
merupakan rahasia semua manusia pada makam darah daging
yang disebut nafsu limawah. Ucapan, penciuman orang-orang,
juga rahasia semua yang merupakan makam kosong disebut nafsu
mutmainah. Wujud rahasia semua makam awal kulit disebut
nafsu sawiyah.
dua itu, telah nyata jadi kenyataan sifat djalalullah. Yang ketiga
Malaikat Jibril yang keempat Malaikat Isropil, awalnya malaikat
dua telah nyata fungsi Allah dinamakan jagat saritullah tamat
banyaknya. Dan malaikat sudah tidak terucap lagi kekayaan
kodratullah. Wujud Allah kaya di bumi kaya di langit, utamanya
warna-warni./13/
Pengetahuan diri sesungguhnya hakikat sempurna pulih
kita satu-satunya sempurna pulih adalah bernama sariatillah.
Awalnya bernama sariatillah nyatanya pada tarikatillah
bertambah sempurna dan berucap nama tarikatillah, awalnya
pada nama tarikatillah itu ternyata kelipatan sifat Allah. yang
ketiga sempurnanya seseorang diamnya pada nama sifat Allah,
awalnya pada nama sifat Allah itu sudah nyata kelipatan dzat
Allah. Yang keempat sempurnanya seseorang dzat Allah awalnya
pada dzat Allah itu sudah nyata kelipatan pada kodrat Allah. Yang
kelima sempurnanya dzat pada kodratullah awalnya kodratullah
sudah nyata, tercium oleh dzat sifat asma Allah, sifat asma Allah
pada jagat kodrat Allah awalnya pada nama jagat kodrat Allah itu
sudah nyata pada wujud Allah yaitu manusia sempurna.
Pengetahuan diri sesungguhnya ilmu hakikat jagat lima
perkara yang jagat kodratullah, yang kedua jagat dzat Allah pada
dinamakan Manik Gumanceung. Yang ketiga jagat sifatullah
dinamakan Manik Gamilik. Yang keempat dinamakan asma Allah
yakni Manik Gumiwibir. Yang kelima jagat asma Allah pada nama
Manik Gumibir. Ringkasnya kodrat diri kita pada dzat diri kita
sifat kita sama/14/ diri kita ingat pada diri kita dengan mantap.
Abadi pada dirinya menamai wujud Adam sempurna, tidak baru
tidak bekas, tidak tua tidak muda, tidak lelaki tidak perempuan,
tidak tahu maupun tahu, tidak jahat tidak baik, tidak kayu tidak
tangan, kenyataannya nama Adam Hakiki dan Adam Majazi.
Adam Hakiki itu terwujud pada diri kita, julukan Muhammad
yang mengaku alam Sogir dan Kobir menghadap ratu sifat yang
mengaku sifat-sifat semua kenyataan pada dzat Allah pada jagat
diri kita. Adam Majazi itu rahasia diri kita, julukan Rasulullah,
pada mengaku rahasia jagat Sogir dan Kobir menghadap ratu
rahasia semua kenyataan dzat Allah pada jagat hakikat diri kita,
Allahi
Tegasnya
llahi ini
disebut
wujud.
Alrahman
Tegasnya
rroh ini
adalah
ucapan
dari
wujud
alrahim
Tegasnya
ah ini
adalah
penciuma
n wujud
tempat
mil ini
adalah
wujud.
tempat
kumpul
semua
rasa.
Tegasnya
man ini
man
adalah
bentuk
wujud
tempat
kumpulny
a semua
cahaya.
kumpulny
a semua
hidup.
arrohim
min ini
adalah
penglihat
an wujud
tempat
kumpulny
a semua
sifat./17/
matahari, jadi rambut, jadi lintang, jadi mga, jadi hujan, jadi
angin, jadi gunung, kayu yang sama, jadi bangawan, jadi gadis
cantik, nyawa satu jadi satu jadi napsu/24/ jadi darah jadi asap,
jadi rahimnya jadi rasa darahnya terus jadi batu, beusi, menyala di
dalam air, jadi cahaya jadi padang babu, jadi gelap dan tidak
mudah tumpul. Wallohualam.
Doa anjala : Bismillah nini kuru nyinyi aki kuru nyinyi
angaing mnta ngakasan dititah ku batara sang keuna larang
nu aya di nagara di Panggarangan. Batara sangkulan dara
ngiang mnta cocoowan sia hayam nitik bulu hiris sang rayakrayak ra anak sika kulawu abu-abu tut seuri bangbang kuning.
Batara ari teka ing sangkulan seuri nu aya di cai. Ngiang mnta
hayam nitik bulu hiris sang rayak-rayak anaknya sika kulawu
abu-abu tut seuri bangbang kuning./25/
Wahadiyah
Masuq
Allah
Wahdah
Barhuma
Allah tala
Allah
inilah yang
meliputi semua
kehidupan,
nyata dalam
Muhammad
hidupnya
semua
makhluk.
Asma Allah
asma
Muhammad
insan kamil.
Mumin
Wahidiyah
Allah
Allah
Wahdah
Huwa
Ahadiyah
Muhammad
Iptikor
ingin
Alam misal
Alam arwah
Alam jisim
Bakaling
roh
Iki papat
Sir batin
Napon
Suhud
Nur
Ilmu
Wujud
Bahasa suhud
itu adalah
menunggalny
a Muhammad
dengan Allah,
nyata Allah
dalam
Muhammad
serta dohir
Allah dalam
Muhammad ,
batin
Muhammad
itulah Allah.
AllahMuhammad,
MuhammadAllah./32/
Cahaya inilah
cahaya
Muhammad,
padang
cahaya inilah
padang
Muhammad
dan padang
itu adalah
ilmu
Muhammad
dan padang
inilah
Muhammad
dan
kekuasaan
Allah inilah
sebenarnya
cahaya.
Bahasa wujud
ini adalah
yang nyata,
inilah angen
Allah maka
Allah dan
Muhammad,
Muhammad
sudah ada
pada Allah
taala hanya
satu.
Wahidiyah
irodat, muridan
budi akarep
kalawan kersaning
Allah
Wahdah
Ahadiyah
ilmu, aliman
ati anganweruh
kalawan Allah
hayat, hayan
sim urip
kalawan
Allah
Wahidiah
iradat karep
Allah
Wahidah
ilmu weruh
Allah
Ahadiah
hayat
urip Allah
Muridan
eukang
akarep Allah
Aliman
kang weruh
Allah
Hayan
kang
urip Allah
nafsu kita
karep kita /36/
ati kita
badan kita
Alam
insan kamil
Alam ajsam
Alam misal
Alam arwah
ucap,
tuturan
lidah
mengucapkan
dari
Allah
mata,
penglihatan
mata
melihat
dari
Allah
telinga,
pendengaran
telinga
mendengar
dari
Allah
kuasa,
kekuatan
anggota
berkuasa
dari
Allah
alam
ajsam
alam
misal
alam
arwah
melihat
penglihatan
Allah
mendengar
pendenga
ran
Allah
kuasa
gerak
Allah
melihat
penglihatan
Allah
mendengar
pendengaran
Allah
kuasa
kekuasaan
nya
Allah
mata kita
telinga kita
gerak kita
alam
insan
kamil
ucap
firman
Allah
ucapan
firmannya
Allah
lidah kita
Anggota kita / 37 /
berdiri sendiri
ada
kekal
lama
kuasa
kekuasaan
mengetahui
hidup
mendengar
melihat
mengucapkan
kuasa
kekuasaan
mengetahui
hidup
mendengar
melihat
berucap/
berfirman
namanya Allah /38/
la
ilaha
Maha kaya
illa
iptikor
Allah
mendengar
sebelas
sifat nafsiyah
ada
lama
sifat salbiyah
kekal
kuasa
kekuasaan
mengetahui
berdiri sendiri
hidup
mendengar
melihat
sifat maani
berfirman
kekuasaan
mendengar
melihat
kuasa
mengetahui
sifat manawiyah
hidup
berbicara
tunggal /39/
64