Anda di halaman 1dari 18

SINGKATAN BAHASA LATIN

SINGKATAN LENGKAPNYA/KEPANJANGAN TERJEMAHAN/ARTI


A
aa Ana Masing-masing sama
abs febr Absente febre Jika tidak sakit demam/panas
a.c Ante coenam Sebelum makan
a.d Auris dextrae Telinga kanan
a fitrat Ante fitrationem Sebelum disaring
accur Accurate Tepat
ad chart.cer Ad chartam ceratam Dengan kertas lilin
ad chart.perg Ad chartam pergameneam Dengan kertas perkamen
add Adde Tambahkan
ad 2 vic Ad duas vices Dalam dua kali
ad 3 vic Ad tres vices Dalam tiga kali
ad grat acid Ad gratam aciditatem Sampai mendapat rasa asam
yang enak
ad grat sap Ad gratum saporem Sampai mendapat rasa yang enak
ad hum Ad humectandum Untuk pembasah/membasahi
ad infl Ad inflandum Untuk ditiupkan/disemprot
ad lag all Ad lagenam allatam Dengan botol yang dibawa
sendiri
ad lag alb Ad lagenam albam Dalam pot putih
ad lag ampl Ad lagenam amplam Dengan botol yang berleher
lebar
ad lag vir Ad lagenam viridem Dengan botol hijau
ad lag orig Ad lagenam originalem Dengan botol asli
ad libit Ad libitum Sampai sesukanya/sesuka hati
ad mass pil mol Ad massam pilulatum mollem Sampai menjadi masa pil yang
lembek
ad nuch Ad nucham Dileher/ditengkuk
ad oll alb Ad ollam albam Dalam pot putih
ad oll gris Ad ollam griseam Dalam pot kelabu
ad repl lag Ad replendum lagenam Untuk mengisi botol
ad pyx ordin Ad pyxidum ordinariam Dengan doos biasa
ad scatul eleg Ad scatulam elegantem Dalam doos yang baik/rajin
ad scatul ordin Ad scatulam ordinariam Dalam doos biasa
ad sirup spiss Ad sirupi spissi tu dinem Sampai sekental sirup
a.u.e (ad us ext) Ad usum externum Untuk obat luar
a.u.i (ad us int) Ad usum internum Untuk obat dalam
a.u.p (ad us prop) Ad usum proprium Untuk dipakai sendiri
a.u.vet Ad usum veterinarium Untuk pemakaian ilmu
kedokteran hewan
ad vitr all Ad vitrum allatum Dengan botolnya sendiri
ad vitr alb Ad vitrum album Dengan/dalam botol putih
ad vitr ampl Ad vitrum amplum Dengan/dalam botol yang
berleher lebar
ad vitr coerul Ad vitrum coeruleum Dengan botol biru
Ad vitr fusc Ad vitrum fuscum Dengan/dalam botol coklat
SINGKATAN LENGKAPNYA/KEPANJANGAN TERJEMAHAN/ARTI
Ad vitr nigr Ad vitrum nigrum Dengan/dalam botol hitam
Ad vitr velat Ad vitrum velatum Dengan botol yang dibungkus
kertas
Adhibeatur Pakaikanlah
Ad hib Adhibendum Harus dipakai
Adhibere Dipakai/digunakan
Aeq Aequalis Rata
Aequab Aequabiis Sama rata
Aff Affunde Tuangkan/tuangkanlah
Agita Gojok/kocok
Agit Agitation Menggojok
Agitaus Digojok /dikocok
Agit aliq Agita aliquaties Gojoklah beberapa kali
Agit interd Agitans interdum Sambil kadang-kadang
digojok/dikocok
Aggred febr Agrediante febre Diwaktu sakit panas
Aliq i.d Aliquoties in die Beberapa kali sehari
Ah Alternis horis Berselang tiap jam
Alul Alulia Kulit yang lembek
Amb Ambo Berdua/kedua-duanya
Ampl Amplus Lebar
a.n Ante noctem Sebelum malam hari/tidur
a.p Ante prandium Sebelum makan pagi
Applicandum Untuk dipakai
Applicatur Pakailah/gunakanlah
Applic
Applicantur Dipakai/digunakan
Application Pemakaian
A prand tab ½ Ante prndium tabulae dimidiam Sebelum makan pagi ½ tablet
Apt Aptus Patut untuk dipakai/cocok
Aq am am Aqua amygdalarum amararum Air amandel yang pahit
Aq pot Aqua potabilis Air yang dapat diminum
Aq frig Aqua frigidus Air dingin
Aq aquaed Aqua aquaeductus Air ledeng
Aq bidest Aqua bidestillata Air suling dua kali
Aqua bull Aqua bulliens Air mendidih
Aq coct Aqua cocta Air masak
Aq comm. Aqua communis Air biasa
Aq demin Aqua demineralisata Air bebas mineral
Aq dest Aqua destillata Air suling
Aq emall Aqua emallita Air lunak
Aq ferv Aqua fervida Air panas / hangat
Aq fluv Aqua fluviatilis Air sungai
Aq font Aqua fontana Air mata air
Aq glycer Aqua glycerinate Campuran gliserin+air sama
berat
Aq l.c Aqua laurocerasi Air buah laurier
Aq min aer Aqua mineralis aerophora Air mineral mengandung gas
CO2
SINGKATAN LENGKAPNYA/KEPANJANGAN TERJEMAHAN/ARTI
Aq pluv Aqua pluvialis Air hujan
Aq redest Aqua redestillata Air yang disuling berulang-ulang
Aq sacch Aqua saccharata Air gula
Aq steril Aqua sterilisata Air steril
Aq tep Aqua tepida Air hangat
A .m Ante meridiem Sebelum siang hari
a.u.c Ante usum conquasandum Sebelum dipakai gojok dulu
Agit a sum Agita ante sumatur Gojoklah sebelum diambil
Agit p sum Agita post sumatur Gojoklah sesudah diambil
Affect infract Affection infractiones Hetakan ditempat yang sakit
Ad rem Ad remanentia Sampai sisanya
Av Avolet Supaya terbang (menguap)/lepas
Apograph Apographum Salinan resep
Aur utr Aures utrae Tiap-tiap telinga
Aureis / aurio Telinga
A
Ante Sebelum
Aur laev / a.l Auris laevae Telinga kiri
Aur sinis / a.s Auris sinistrae Telinga kiri
Ad second vic Ad secundam vicem Untuk ke 2 kalinya
Ad tert vic Ad tertiam vicem Untuk ke 3 kalinya
Admove Pakaikan / gunakan
Admoveatur Pergunakanlah
Adm
Admoveantur Pakailah
Admoveo Memasang
Alteram Sisanya
Alt Alternus Bergilir/ganti berganti/silih
berganti
Alt hor Alternis horis Berselang tiap jam / setiap dua
jam
Alt dieb Alternis diebus Berselang tiap hari/setiap dua
hari
Aq aer Aqua aerala Air yang diberi karbonat
Aq gel Aqua gelida Air dingin
Aq mar Aqua marina, aqua maris Air laut
Aq calid Aqua calida Air panas
Aq ast Aqua astrcicta Air membeku / es
Aq pur Aqua pura Air murni
Aurist Auristillae Obat tetes telinga
B
Baln Balneum Pemandian/pemanas
Baln aren Balneum arenae Pemandian/pemanas pasir
Baln mar Balneum mariae Pemandian/pemanas air
Baln aq Balneum aquae Pemandian/pemanas air
Baln vap Balneum vaporis Pemandian/pemanas uap
Ben obt Bene obturatus Tutup yang baik
Bid Biduum Dalam 2 hari
Bis.d.d (b.d.d) Bis de die 2 kali sehari
b.in.d Bis in die 2 kali sehari
SINGKATAN LENGKAPNYA/KEPANJANGAN TERJEMAHAN/ARTI
b.t.id Bis terke in die 2 atau 3 kali sehari
Bis de die cochlear 2 kali sehari 1 sendok makan
B.d.d.c
Bis de die capsulam 2 kali sehari 1 kapsul
Ben claus Bene clauses Tutup yang baik
Bolus Tanah liat
Bol
Boli Pil besar/gumpalan
Bon Bonus Baik / bagus
Ben Bene Baik
C
Capsula Kapsul
Cohlear Sendok
c Coena Makan
cum Dengan
Cui Pada ini
Cal Calore Karena panas
Calef Calefac Panaskanlah/panasi
Calefacieus Memanasi
calefaciendi Dengan dipanaskan
Calid Calidus Panas
Capac Capacitas Isi
Caps amyl Capsulae amylaceae Kapsul dari pati
Caps chart cyl Capsulae chartaceae cylindricae Kapsul kertas yang berbentuk
silinder
Caps gel elas Capsulae gelatinosae elasticae Kapsul dari gelatin yang
lunak/mulur
Caps gel operc Capsulae gelatinosae operculatae Kapsul dari gelatin yang tertutup
Caute Hati-hati
Caut
Cautus Hati-hati
Cav Cave Awas
Cer Cera Malam,lilin
Cc Centi metrum cubicum Cm3
Cer lab Ceratum labiale Pomade bibir
cet Ceteri Pisa
Chart lib Charta libula Kertas penghisap
Chart cer Charta cerata Kertas lilin
Chart int Charta intens Kertas berkilap
Chart par Charta paraffinata Kertas paraffin
Ciaoi Cinnamomi Manis jangan
Cit Cito Cepat / segera
Cit disp Cito dispensa, cito dispensetur Serahkan secepatnya
Citiss Citissime Cepat sekali/Sangat segera
Claud Claudere Tutup / menutup
Claus Clauses Tertutup
Clysm Clysma Obat pompa
Cochl Cochlear Sendok
c.c Cochlear cibarium Sendok makan (15 cc)
c.m Cochlear modicium / cochlear Sendok tanggung (10 cc)
modium
SINGKATAN LENGKAPNYA/KEPANJANGAN TERJEMAHAN/ARTI
c.p Cochlear parvum/ cochlear pultis/ Sendok bubur / sendok kecil (8
cochlear peuroreum cc)
c.ov Cochlear ovorum Sendok telur (5 cc)
c.th Cochlear thea Sendok teh (3 cc)
Cochleat Cochleatim Sendok demi sendok
c. inf Cochlear infantibus Sendok anak-anak
Cogel Cogelara Membeku
Cois Communis Biasa
Colat Colatura Sari / kolatur
coll Collutio / collutorium Obat kumur mulut
Collut or Collutio oris Obat kumur mulut
Collyr Collyrium Obat cuci mata
consc Conscinde / conscicus Irislah / dipotong
Conc Concentratus Pekat
Consp Consperge Hamburilah / taburilah
Contunde Tumbuklah
Cont Continuo Terus menerus / segera
Continentis Yang berisi
Circ Circularis Berbentuk lingkaran
c.v Cras vespere Besok sore
c.m Cras mane Besok pagi
c.n Cras nocte Besok malam
Clarif Clarificatio Dijernihkan / menjadi jernih
C marg adh Cum margine adhaesivo Dengan tepi yang melekat
Convol Convolve Bungkuslah
coq Coque Rebuslah
Coq ad col Coque ada colaturam Masaklah sampai menjadi sari
Coq sq aq Conque sufficient quantitate aquae Rebuslah dengan air secukupnya
Corrig color Corrigeno coloris Perbaikan warna
Corrig odor Corrigeno odoris Perbaikan bau
crass Crassitudo Tebalnya
Cyath Cyathus Gelas anggur
Contr tuss Contra tussim Anti batuk
c. epist vitr Cum epistomio vitreo Dengan sumbat gelas
Conv arg fal Convalue argento faliato Balutlah dengan kertas perak
Conq aliq Conquassa aliquoties Gojoklah beberapa kali
D
D c pipet Da cum pipeto Berilah dengan pipet
D in caps oper Da in capsulis operculatis Serahkan dalam kapsul tertutup
D ad vitr oper sub obt Da ad vitrum operculato suberosa Serahkan dalam botol tertutup
obturatum dengan gabus
D ad oll operc liqb obtur Da ollam operculato liqneo Serahkan dalam pot tertutup
obturatam dengan sumbat kayu
D. in d Da in dimidio Berlah setengahnya
D. in d.quant Da in dimidio quantitate Berilah setengahnya dan
jumlahnya
D. in 2plo Da in duplo Berikan 2x nya
D in 2plo quant Da in duplo quantitate Berilah 2x jumlahnya
SINGKATAN LENGKAPNYA/KEPANJANGAN TERJEMAHAN/ARTI
D in 3plo Da in triplo Berilah 3x nya
D in 4plo Da in quadruple Berilah 4x nya
Dcf Da cum formula Berilah seperti pada resepnya
Dc Durante coenam Pada waktu makan
D c f dors sign Da cum formula dorsa signature Berilah dengan resep di belakang
etiket
D ss ven Da sub signo veneni Berilah dengan disertai tanda
racun
D st dd pl Da signa ter de die pulverem unum Berilah tanda 3x sehari satu
serbuk
Dtd Da tales doses Berilah sejumlah menurut
takarannya
D sub sigil Da sub sigillo Berilah dengan segel
Deb spiss Debita spissitudo Tebal yang diminta
Dd De die Tiap hari
Dec Decoctum Rebusan pada 900 C selama ½
jam
Decant Decantha Tuanglah
Defl Defluat Mengalir
Decolor Decoloratus Dibuat tidak berwarna
Det Detur Diberikan/ sudah diberi
De Detur est Sudah diberikan
Det ad scat Detur ad scatulam Sudah diberikan dalam kotak
Det xx Detur viginti Sudah diberi 20
Dep Depone Letakkanlah
Dep in loc sicc Depone in loco sicco Letakkan ditempat yang kering
Dep in loc frig Depone in loco frigido Letakkan di tempat sejuk
Dep Depuratus Murni / dimurnikan
Des Desodoratus Dibuat tidak berbau
Des inf Desinficiens Membasmi bibit penyakit
Desinfectans Pembasmi bibit penyakit
Dex Dexter Kanan
Dieb alt Diebus alternis Tiap 2 hari
Dieb tert Diebus tertius Tiap 3 hari
Dil Diluo / dilue Encerkanlah / diencerkan
Dilutes Encer
Dilution Sesuatu yang diencerkan
Dim Dimidius Setengahnya
Disp in lag pil Dispensa in lagena pilularum Serahkan dalam botol pil
Disp dos tal Dispensa doses tales Berilah sejumlah menurut
takarannya
Disp in pyx Dispensa in pyxide Serahkan dalam kotak
Descript Discriptio Turunan
Dil c aq Diluo cum aqua Encerkanlah dengan air
Diend Deinde Selanjutnya
D in oll nigr ben clous Da in olla nigra bene clousa Serahkan dalam pot hitam yang
tertutup baik
D in vitr ampl be clous Da in vitro amplo bene clause Serahkan dengan botol yang
SINGKATAN LENGKAPNYA/KEPANJANGAN TERJEMAHAN/ARTI
bermulut lebar yang tertutup
baik
Disp in vitr all Dispensa in vitro allato Serahkan dalam botol yang
dibawa sendiri
Disp in caps Dispensa in capsulis Serahkan dalam kapsul
Div in part aeq Divide in partes aequales Bagilah dalam bagian-bagian
yang sama
Dest p mac Destila post mecerationem Sulinglah sesudah direndam
Don Donec Sehingga
Don mixt aequab Donec mixturae aquabilis Sehingga terjadi campuran rata.
E
Ebull Ebullition Merebusnya
Ed Editio Penerbitan
Ed II Editio altera Penerbitan II
Ed III Editio tertia Penerbitan III
Ed IV Editio quarta Penerbitan IV
Ed V Editio quanta Penerbitan V
Eff Effervescena Membuih
Elaeos Elaeosacchara Campuran 2 gr gula 2 tetes
Oleos Oleosaccharum minyak menguap
Ex mp Ex modo praescripto Dipakai seperti yang ditulis pada
resepnya
Elect Electuarium Obat jilat
Emp Emplastrum Plester
Emuls Emulsum Emulsi
Enem Enema Obat pompa
Epith Epithema Sampul
Ep lig Epistomium ligneum Tutup dari kayu/sumbat kayu
Ep suber Epistomium suberosum Sumbat gabus
Ep vitr Epistomium vitreum Sumbat gelas
Exactiss Exactissime Amat teliti/teliti sekali
evap Evapora Uapkanlah
Evaporatio Menguapkannya
Evaporateur Diuapkan
Exhib Exhibe Berikan/berilah
Ex aleat Ex aleatus Dihilangkan minyaknya
Ex sicc Ex sicca Keringkanlah
Ex siccatus Kering
Ex pr Expressiome Menekannya
Exprimo Menekan
Exprime Tekanlah
Ext.s.alut Extende supra alutam Palitkan pada kulit lembek /
oleskan pada kulit lunak
Ext. s.cor Extende supra corium Palitkan pada kulit keras/oleskan
pada kulit keras
Ext s lint Extende supra linteum Palitkan pada kulit lena
Ext ut Externe utendum Untuk pemakaian sebagai obat
luar
SINGKATAN LENGKAPNYA/KEPANJANGAN TERJEMAHAN/ARTI
Evap len cal Evapora leni calore Uapkanlah dengan sedikit panas
Evap spir len cal Evapora spiritum leni calore Uapkanlah spiritusnya dengan
sedikit panas
Ex cort Ex cortices (a, um) Yang telah dikuliti
Emulg Emulgi Emulsikanlah
Ext alth Extractum althereum Sari yang dibuat dengan alther
Ext aquos Extractum aquosum Sari yang dibuat dengan air
Ext spir Extractum spirituosum Sari yang dibuat dengan spir
Ext fluid Extractum fluidum Sari cair
Ext liq Extractum liquidum Sari cair/ekstra cair
Ext sicc Extractum siccum Sari kering/ekstra kering
Ext spiss Extractum spissum Sari kental/ekstra kental
F
F Fac, fiat,fiant Buatlah/dibuat
Fla Fac lege artis Buatlah menurut aturan
pengetahuan
Fsar Fac secundum artis regulas Buatlah menurut aturan
pengetahuan
F c aq dest emuls Fac cum aqua destillata emulsum Buatlah emulsi dengan air suling
F c const apt Fac cum constituent apto Buatlah dengan bahan pengikat
yang tepat
F c vehic apt Fac cum vehicule apte Buatlah dengan bahan pengkilat
yang tepat
Far Farina Tepung
Fict Fictilis Dari tanah
Filtr Filtra,filtretur Saringlah/disaring
Filtration Penyaringan
flor Flores Bunga
Fol Folia, folium Daun
Form Forma, formatur Bentuk, dibentuk
Formula Resep
frig Frigidus Dingin
Fruc Fructus Buas
Fun Funiculus Tali (simpul)
G
Grm Gramma Gram
Gel Gelatina Lem
Garg Gargarisma Obat kumur tenggorokan
Gel lich isl Gelatin lichenis islandic Selai dari lumut islandia
Gi ar Gummi arabicum Perekat arab
Gm ar Gummi arabicum Perekat arab
Gran Granulum Biji/pil kecil-kecil
Gross Grosse Kasar
Gross gran Grosse granulatum Biji kasar
Gtt Guttar Tetes
Gtt ad aur Guttae ad aures Obat tetes telinga
Gtt opth mic Guttae opthal mical Obat tetes mata
Gtt nasal Guttae nasales Obat tetes hidung
SINGKATAN LENGKAPNYA/KEPANJANGAN TERJEMAHAN/ARTI
Guttat Guttatim Setetes demi setetes
Guttat appl Guttatim applicomdum Untuk dipakai setetes demi
setetes
Grat sap Gratus sapor Rasa enak
H
H Hora Jam
Hd Hora dicubitus Sebelumnya tidur
Hs Hora sommi Pada waktu hendak tidur
Hm Hora matutima Pagi hari
H X a mat Hora decimal malutina Pada jam sepuluh pagi
H IX a mat Hora nona malutina Pada jam 9 pagi
H VIII a mat Hora octava malutina Pada jam 8 pagi
H XII a mat Hora septima malutina Pada jam 7 pagi
H XI a.mat Hora sexta malutina Pada jam 6 pagi
H u spat Horal unius spatio Sesudah 1 jam
Hv Hora vespertina Sore hari
H VI vesp Hora sexta vespertina Pada jam 6 sore
H VIII vesp Hora septima vespertina Pada jam 7 sore
H VIII vesp Hora oklava vespertina Pada jam 8 sore
½ h.a.c Dimidia horae antecoenau ½ jam sebelum makan
¼ h.a.c Quadrante harae ante coenam ¼ jam sebelum makan
Houst Houstus Teguk
Her praescr Heri praescriptus Ditulis kemarin
Hor interm Horis intermedius Pada waktu terluang
Hui form Huius formulae Dari resep ini
Hui mens Huius mensis Dari bulan ini
Huic mixt Huic mixturae Pada campuran ini
I
Id Idoneus Tepat
In 2 vic In duabus vicibus Dalam 2x
In 3 vic In tribus vicibus Dalam 3x
In 4 vic In quattuor vicibus Dalam 4x
In 5 vic In quinque vicibus Dalam 5x
In dim quant In dimidia quantitate Dalam ½ jumlah
Inf Infunde Masaklah
Infusum Rebuslah
Infans Anak-anak
Iniec Iniectio Penyuntikkan/obat
suntik/suntikan
Iniec hypod Iniectio hypodermica Penyuntikan dibawah kulit
Iniec subc Iniectio subactanca Penyuntikan dibawah kulit
Inmett Inmitte Masukanlah
In mitt in scat Inmitte in scatulam Masukanlah kedalam kotak
In mitt in lag in mitte in lagenam Masukanlah kedalam botol
In mitt in oll In mitte in ollam Masukanlah ke dalam pot
In quiet In quiete Tenang
In still In stilla Teteskanlah
In still in lag In stilla in lagenam Teteskanlah kedalam botol
SINGKATAN LENGKAPNYA/KEPANJANGAN TERJEMAHAN/ARTI
Interd Interdum Kadang-kadang
Ips par Ipsi paratum Dibuat untuk diri sendiri
Irror Irrorare Mengemburkan
Irroratus (a,um) Diemburkan
Intr d sum Intra diem sumendum Diminum dalam sehari
Involuc Involucrum Selubang
Involuctus Dibungkus
Iter Itera Ulanglah
Iteratum Diulangi
Iteratio Ulangan
Iter ad libit Iteratur ad libitum Diulang sampai sesukanya
Inter Inter Diantara
Internus Bagian dalam
Iei Ieuune Perut kosong
J
Jentac Jentaculum Makan pagi
Jul Julapium Minuman asam manis
L
La Lege artis Menurut aturan pengetahuan
Lac vacc Lac vaccinum Susu sapi
Lag gutt Lagena guttatoria Botol tetesan
Lag crif ampl Lagena orificio amplo Botol yang mulutnya lebar
Lapid Lapidus Seperti batu / dari batu
larg Largus (a, um) Berlimpah-limpah
Lat Latitudo Lebarnya
Lav opth Lavamentum ophthalmicum Obat cuci mata
Lav vent Lavamentum venterin Menguras perut
Lax Laxus Longgar / terbuka
Lev / lav Levis / lavis ringan
Lev claus Leviter clausus Ditutup longgar
Len cal Leni calore Sedikit panas
Lib Liberates Dilepaskan
Lag alba Lagena alba Botol putih
Lag virid Lagena viridis Botol hijau
Lag bon Lagena bona Botol baik
Lag vitr Lagena vitrea Botol kaca
Liq Liquefae Cairkanlah
Liq len cal Liquefae leni colore Cairkan dengan sedikit panas
Ligand Ligandus Harus diikat
Lig Lignum Kayu
Lin angl Linamentum anglicum Kain flannel
Lin p.a infr Linimentum parti affectae Linimennya digosokan pada
infricandum bagian yang sakit
Linct Linctus Obat jilat
Liq Liquor Cairan
Liquidus Cair
Limp Limpidus Jernih
Lit or Litus oris Obat tutul mulut
SINGKATAN LENGKAPNYA/KEPANJANGAN TERJEMAHAN/ARTI
Loc aeg Locus aeger Pada tempat yang sakit
Loc dol Locus dolens Tempat terasa sakit
Loc frig Locus frigidus Tempat yang sejuk
Loc sicc Locus siccum Tempat yang kering
Long Longitude Panjangnya
Lot Lotio Obat cuci
Lotus Dicuci
Lot ven Lotio venenosa Obat cucui beracun
Luc prim Luce prima Pagi-pagi sekali
Lut Luteus Kuning emas
M
M Misce Campurlah
Meridie Siang hari
Mane Pagi
Misceatur, misceantur dicampur
M accur Misce accuratissime Campur hingga rata sekali
Mb Misce bene Campurlah baik-baik
M cout Misce coute Campurlah hati-hati
Md Modo dicto Seperti yang dikatakan
M et v Mane et vespere Pagi dan sore hari
Mds Misce da signa Campur dan beri tanda
Mdu Modo dicto utendum Pemakaian seperti dikatakan
Mf Misce fac , misceatur fiat , Campurlah , buatlah
misecedutur fiat
M f mass eque form pil Misce fac massam equa forma Campur dan buatlah masa dan
pilulas bentuklah menjadi pil
Mi Mihi ipsi Buat saya sendiri
Mp Mane plane Pagi-pagi sekali
Mane primo Pagi-pagi sekali
Mica panis Sekerat roti
Massa pilularum Massa pil
Ms More solito, modo solito Menurut cara yang lazim
Mac p h III Macera per horas tiren Rendamlah selama 8 jam
Magn Magnus Besar
Magnifudo Besarnya
Man Manipulus Segenggam
Mat Matutinus (a,um) Pagi hari
Med Medius (a,um) Sedang/tanggung
Medicus Dokter
Med all Medicamentum allatum Obat yang dibawa sendiri
Merid Meridie Tengah hari
Mg Miligrama Milligram (M gram)
Mil Mililitra Mili liter (ml = cm3 )
Min Minutum 1 menit
Mist Mistura Campuran
Mixt Mixture Campuran
Mc Modo coqnito Caranya telah diketahui
Mn Modus notus Caranya telah diketahui
SINGKATAN LENGKAPNYA/KEPANJANGAN TERJEMAHAN/ARTI
Mod praescr Modo praescripto Seperti apa yang ditulis
Mod Modicus Sedang
Moll Mollis Lunak
Mor Mora (ae) Penundaan
Mortarium Lumping
Mor sol More solito Menurut cara yang lazim
Muc g ar Mucilage gummi arabia Lender dari p g a
N
Noct maneq Nocte maneque Malam dan pagi hari
N Nocte Tengah malam
Naris Lubang hidung
Non alt Non altera Tidak ada jalan yang lain
Ni Ne interetum Tidak boleh di ulangi
Nm Nuse mosehata Pala
Narist Naristilae Obat tetes hidung
Nebul Nebula Kabut
N det Ne detur Belum diserahkan
Non detur Tidak diberikan
Neutr Neutralisatus Dinetralkan
Nigr Niger (a, am) Hitam
N I lag orig Non in lagena original Tidak dalam botol semua (asli)
N rep Non repetatur Tidak boleh diulangi
Nonn Nonnuli Beberapa
Nov Novus (a, um) Baru, segar
Nud tert Nudius tertius Kemarin dahulu
No Nomerus Nomor
Nutr Nutricus (a, um), nutritus Makanan
O
Obt Obturatus Diberi tutup / bertutup
Obtritus (a, um) Dihancurkan
Oh Omni hora, omni horis Tiap jam
O¼h Omni quarta hora Tiap ¼ jam
O½h Omni dimidia hora Tiap ½ jam
O1½h Omni sesqui hora Tiap 1 ½ jam
Om Omni mane Tiap pagi
On Omni nocte Tiap malam
Ov Omni vespere Tiap sore/malam
Obh Omni bihorio Tiap 2 jam
Oth Omni tri horio Tiap 3 jam
O4h Omnibus quattuor horis Tiap 4 jam
O5h Omnibus quinque horis Tiap 5 jam
Obd Obduce Tutuplah/balutlah
Obd lyc Obduce lycopodio Tutuplah dengan lycopodium
Ocul Oculus / oculentum Mata / salep mata
Ods Oculus dexter sinister Mata kanan dan kiri
Omit Omitted Hilangkanlah
Omittatur Dihilangkan
O alt h Omnibus alternis horis Tiap dua jam
SINGKATAN LENGKAPNYA/KEPANJANGAN TERJEMAHAN/ARTI
Od Oculus dexter Mata kanan
Oculo dextro Pada mata kanan
Ol Oculus laevus Mata kiri
Oculo laevo Pada mata kiri
Os Oculus sinister Mata kiri
Oculo sinistro Pada mata kiri
Ou Oculus uterque Setiap mata /kedua mata
Oculo utro Pada setiap mata
O ccl Occulusus (a , um) Melampirkan
Octid Octiduum Dalam waktu 8 hari
Odont Odontalgicum Obat tetes untuk sakit gigi
Odor Odoratus (a,um) Berbau (harum)
Odoris Bau
Ol Oleum Minyak
Oleosus (a, um) Berminyak
Ol res Oleo resina Minyak dammar
Oleo sachh Oleo saccharum Campur 2 gr gula + 1 lt mm
Oll alb Olla alba Pot putih
Oll fict Olla fictilis Pot tanah
Oll gris Olla grisea Pot abu2
Oll nigr Olla nigra Pot hitam
Oll porc Olla porcellanea Pot porselin
Oll Olla Pot
Ollicula Pot kecil
Omn Omni/omnis Tiap/setiap (semua)
Omn bid Omni biduo Setiap 2 hari
Omn m vel noct Omni mane vel nocte Tiap pagi atau tengah malam
Op Ope Dengan menggunakan
Op aq Ope aquae Menggunakan air
Operc Operculatus Dengan tutup
Opt Optimus Sangat baik
Or Oris Mulut
Oryza Beras/padi
Ovu Ovum Telur
Oz Uncial 1 ounce (=28,35 gr)
P
1/3 Pars tertia
¼ Pars quarta
1/5 Pars quinta
1/6 Pars sexta
P Ponders /pondus Beratnya/berat
Pa Parti affectae Bagian yang sakit
Partes aquales Bagian2 yang sama
Pro analysa Untuk penguraian
Praxis aurea Dengan bungkus istimewa
Pc Post coena, post cibum Sehabis makan
Pd Pro dosi Untuk satu takar/dosis
Per deliquinum Selama mencair
SINGKATAN LENGKAPNYA/KEPANJANGAN TERJEMAHAN/ARTI
P d sing Pro dosi singulari Untuk satu dosis
PIm Periculum in mora Berbahaya jika ditunda
Pm Post meridium Sesudah siang
Primo mane Pagi-pagi sekali
Post mensam Sesudah makan
Po Per os Melalui mulut
Pp Pro pauper Untuk orang miskin
P pp Pulvis pro pilulis Camp succus +radix aa
Prn Pro re nata Jika perlu
P Pars Bagian
Partibass Terbagi2
Pd Parte dolente Bagian yang sakit
Past Pasta Salep yang keras
Parv Parvus Kecil
Paul Paulum Sedikit
Paulatim Sedikit demi sedikit
Paup Paupere Orang miskin
Ped Pedetim Lambat laun
Penic Penicillus Kuras
Poll Pollidus Pucat
Pan Panulus/panus Kain lap
Par Paratus Siap
Per vic Per vices Sebagian demi sebagian
P Pes Kaki
Pedis Dari kaki
Phial Phiala = vial Botol kecil untuk obat
Pig Pigmentum Cat
Pil Pilula Pil
Piq Piquis Lemak
Pis Pistillum Penumbuk = alu
Poc Poculum Cangkir
Pocillum Cangkir kecil
Pom Pomatum Salep yang harum
p. aur Pone aurem Dibelakang telinga
Paa Parti affectae applicandus Untuk dipakai pada bagian yang
sakit
Post additionem aquae Sesudah menambahkan air
Post agitationem aliquoties Sesudah digojok beberapa kali
Pot Potio Minuman
P prand Post prandium Sesudah makan pagi
P jentac Post jentaculum Sesudah makan pagi
Pastr Pastry die Hari berikutnya
Praeci Praecipitatus Diendapkan
Prae Prae Sebelum
Prae nalaik Sebelum kelahiran
Praep Praeparatus Sediaan
Prand Prandium Makan pagi
Pred Predie Pada hari sebelumnya
SINGKATAN LENGKAPNYA/KEPANJANGAN TERJEMAHAN/ARTI
Prim Primus (a,um) Pertama-tama,mula-mula
Pro Kepada
Pro dos Pro dose Untuk satu takar
Pro us ext Pro usu extreme Untuk pemakaian luar
Past dentifr Pasta dentifricia Pasta untuk gigi
Pugill Pugillus Genggam
Pultif Pultif ormis Berupa bubur
Pulv Pulvis Serbuk
Pulveratus Dijadikan powder/serbuk
Pulv adsp Pulvis adspersortus/adspersorius Serbuk tabur
Pulv alic Pulvis alicuius Serbuk dari satu zat
Pulv dentifr Pulvis dentifriclus Serbuk/tepung obat gigi
Pulv gross Pulvus grosse Serbuk kasar
Pulv subt Pulvis subtilis Serbuk halus
Pulv subt Pulvis substissimus Serbuk yang sangat halus
Pulv ten Pulvis tenuis Serbuk halus
Pulv stern Pulvis sternutatorius Serbuk bersin
Purg Purgativus pencahar
Pur Purius (a,um) Murni,bersih
Pyx Pyxis Dus/kotak
Pulv imp Pulvis impalpabilis Serbuk paling halus
Q
Q Qui Ini
Quantitas Sejumlah
Quaque Setiap
Q.dx Quantitas duplex Jumlahnya berganda
Qh Quaque hora Setiap jam
Ql Quantum libet Sebanyak andasuka
Q pl Quantum placet Sebanyak anda suka
Qs Quantum satis Secukupnya
Quantum sufficit Secukupnya
Qv Quantum vis Secukupnya
Quol vide Yang melihat
Quadr Quadruple Rangkap 4
Quam min pot Quam minima potes Sesedikit mungkin
Quar sing Quaram singulae Yang setiap kali 1
Quar sing Quarom singuli Yang setiap kali 1
Quart Quartus (a, um) ¼
Quat Quarter 4 kali
R
R Recipe Ambillah
Rec Recens Segar
Rp Resenter paratus Baru dibuat
Red in pulv Redige in pulvarum Jadikanlah serbuk
Rect Rectificatus (a, um) Dimurnikan dengan menyuling
Redact Redactus (i) Direduksi, dihaluskan
Reiter Reitteretur Diulangi lagi
Rem Remanentia Sisa
SINGKATAN LENGKAPNYA/KEPANJANGAN TERJEMAHAN/ARTI
Rep Repetatur Hendaknya diulangi
Rep med ult Repetatur medicanentum ultimum Obat terakhir yang diulangi
Rep med alt Repetatur medicamentum alteram Diulangi obat yang sisanya
Res Resima Dammar
Residus Sisa yang tertinggal
Rub Ruber (a,um) Merah
Rud Rudicula (ae) Spatel
Rudies Batang pengaduk
Rum Rumen Tenggorokan
Rep bis Repetatur bis Diulangi 2 x
Refriger Refrigera Dinginkanlah
Refrigeratio Didinginkan
Refrigerates Yang dingin
S
S Signa Tanda
Sa Secundum artem Menurut aturan pengetahuan
Sq Sufficient quantitate Dengan jumlah secukupnya
S Semis, semisis Setengah, ½
Sacc chart Sacculus chartaceus Kantong kertas
Scat Scatula Doos , kotak
Sep Seponert Diasingkan
Si necess sit Si necesse sit Jika perlu
Si op sit Si opus sit Jika perlu
Sicc Siccus Kering
Siccatus Dikeringkan
Sine add aq Sine additione aquae Dengan tak dibubuhi air
Sin add glyc Sine additione glycerine Tidak dengan penambahan
glycerin
Sin p p p Sine pulvere pro pelulis Tidak dengan succus dan radise
Sin confec Sine confectione Tidak dengan bungkus asli
Sing Singuorum (arun) Dari tiap-tiap
Sol, solut Solutio Larutan
Solv Solve Larutkanlah
S suo nom Signa suo nomine Tandailah dengan namanya
Solv ass q Solve asses quinquoginta Harganya 50 kelip (dibayar
dengan 50 kelip)
Stann fol Stannum foliatum Helaian timah
Stat Statim Segera
Steril Sterilisatus Disterilkan, dibersihkan dari
kuman-kuman
Sin Sinister Kiri
Ster p filt Sterilisa post filtrationem Sterilkan sesudah di saring
Sub fin coct Sub finem coctionis Pada akhir merebus
Subig Subige Campurkanlah
Subt Subtilis Halus, tipis
Sum Sume, sumatur Ambillah, diambil
Sum Sumendum Untuk diambil
Sup Super Diatasnya
SINGKATAN LENGKAPNYA/KEPANJANGAN TERJEMAHAN/ARTI
Supr Supra Diatasnya
Sin Sine Tanpa
Sat Satis Cukup
Saturatio Penjenuhan
Saturatus Dijenuhkan
Sep Separatism Terpisah-pisah
Semi hor Semi hora ½ jam
Seq luc Sequanti luce Hari berikutnya
Sne Si necesse est Jika perlu
Snv Si non valeat Jika tidak cocok
Spur Spurius Buatan
Ster p hor I Sterilisa per horam unam Sterilkan selama 1 jam
Solv c len cal Solve cum leni calore Larutkan dengan sedikit panas
Sl Secundum legem Menurut hokum
Sn Secundum naturam Menurut alam
Ss Sine sale Tanpa garam
Steril Sterilisa Sterilkanlah
Sterilis Yang disterilkan
Sddc Semel de die cochlear 1 kali sehari 1 sendok makan
Sezies de die cochlear 6 kali sehari 1 sendok makan
Spec Species Jenis
Suav Suavis Enak
Suppl Supplement Lampiran
Succ Succus Sari buah
Serv Serva Simpanlah
T
Teg Tege Tutupilah
Ter in d Ter in die 3 x sehari
Ter Tere Gosoklah
Terend Terendo Gosoklah terus
Tct, tinct, tra Tingtura Tingtur
Tot Totuis, totus, totidem Seluruhnya, sama banyaknya
Trit Tritus Digosok
Trituratio Penggosokan (pengenceran)
Troch Trochiscus Tablet hisap
U
Uc Usus cognitus Pemakaian diketahui
Ue Usus externus Pemakaian luar
Ui Usus internus Pemakaian dalam
Un Usus notus Pemakaian diketahui
Uv Usus veterinenus Pemakaian dalam kedokteran
hewan
Urg Urgens Segera/penting
Utr Utri usque Kedua-duanya
V
Vast Vasculum Cangkir
Vert Verte Baliklah
Verteatur Dibalik
SINGKATAN LENGKAPNYA/KEPANJANGAN TERJEMAHAN/ARTI
Vesp Vespere Malam hari
Vit or Vitellum ori Kuning telur
Vuln Vulneris Dari lukanya
Vitr Vitrum Gelas
1 ½ h p ci c p Sesqui hora past coenam cochlear 1 ½ jam sesudah makan 1
parvum sendok bubur

Anda mungkin juga menyukai