TAHUN 6

KEMAHIRAN PROSES SAINS

Lengkapkan carta alir di bawah yang menunjukkan langkah-langkah

yang perlu diambil untuk melakukan eksperimen.

Mengenal Merancang
pasti masalah eksperimen

Mengumpul
data

Ulangkaji semasa cuti 2

 TAHUN 6

KEMAHIRAN MANIPULATIF

Memerhati kulat roti menggunakan mikroskop.

Langkah-langkah Kemahiran Manipulatif Semakan

1) Ambil dan sediakan
kepingan roti yang telah
ditumbuhi kulat.

2) Dengan menggunakan
jarum peniti, ambil sedikit
kulat yang terdapat pada
roti.

3) Letakkan spesimen yang

diambil di atas slaid kaca
dan titiskan air di atas
spesimen menggunakan
penitis.

4) Letakkan sisip kaca

perlahan-lahan ke atas
spesimen.

5) Letakkan slaid kaca di

bawah mikroskop dengan
berhati-hati.

6) Perhatikan spesimen di
bawah spesimen.

7) Lakarkan spesimen yang

diperhatikan.

8) Buang spesimen yang

telah digunakan ke dalam
tong sampah dan
bersihkan sisip kaca dan
slaid kaca.

9) Simpan peralatan dan

bahan sains yang telah
dibersihkan ditempatnya.

Ulangkaji semasa cuti 3

 TAHUN 6

PERATURAN BILIK SAINS

BIL SOALAN SEMAKAN

1 Senaraikan perkara yang perlu dipatuhi ketika berada
dalam Bilik Sains.
a)

b)

c)

d)

e)

f)

g)

h)

i)

j)

2) Senaraikan perkara yang tidak boleh dilakukan ketika

berada di dalam Bilik Sains.
a)

b)

c)

d)

e)

Ulangkaji semasa cuti 4

 TAHUN 6

MIKROORGANISMA

 _________________________
_________________________
_________________________
Definisi

•____________________________
•____________________________
Jenis •____________________________
•____________________________
•____________________________

Menjalan- •__________________________
kan •__________________________
proses •__________________________
hidup

•__________________________
Kesan •__________________________
buruk •__________________________
•__________________________

•__________________________
Kegunaan •__________________________

•__________________________
•__________________________

Ulangkaji semasa cuti 5

 TAHUN 6
SEMAKA
BIL SOALAN N
1.

v w x y z

Labelkan :
i. v : ______________________
ii. w : ______________________
iii. x : ______________________
iv. y : ______________________
v. Z : ______________________

2. Faktor pertumbuhan mikroorganisma :

i. ______________________________
ii. ______________________________
iii. ______________________________
iv. ______________________________
v. ______________________________

3. Nyatakan langkah-langkah pencegahan penyakit

berjangkit : a.
_____________________________________________________
b. _____________________________________________________
c. _____________________________________________________
d. _____________________________________________________
e. _____________________________________________________

4. Jelaskan amalan harian yang perlu bagi mencegah

jangkitan penyakit berjangkit :

a. ______________________________________________________
b. ______________________________________________________
c. ______________________________________________________
d. ______________________________________________________
e. ______________________________________________________
f. ______________________________________________________

Ulangkaji semasa cuti 6

 TAHUN 6

INTERAKSI ANTARA HIDUPAN

BI SEMAKA
L SOALAN N
1 Apakah yang dimasukkan dengan persaingan antara haiwan?

………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………

2.

Pokok tanduk rusa tumbuh menumpang pada pokok lain

untuk
terus hidup, namun perumah tetap hidup subur. Apakah jenis
interaksi antara tumbuhan ini.
……………………………………………………………………….
3.

Pokok pisang membiak melalui anak pokok . Keadaan ini

menyebabkan pokok induk dan anak pokok tumbuh
berhampiran antara satu sama lain.Apakah faktor persaingan
antara pokok pisang dengan anak-anak pokok pisang?
…………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………

Ulangkaji semasa cuti 7

 TAHUN 6

SEMAKA
BIL SOALAN N
4 Maklumat berikut menunjukkan langkah-langkah
untuk menyiasat faktor persaingan antara tumbuhan
.
PSediakan dua bekas semaian yang sama saiz dan
isikan bekas dengan kuantiti tanah yang sama
banyak. Labelkan X dan Y.
QLetakkan 5 biji benih jagung ke dalam bekas X dan 15
biji benih jagung ke dalam bekas Y.
RSiramkan kedua-dua bekas dengan isipadu air yang
sama setiap hari.
SSelepas dua minggu, bandingkan pertumbuhan anak
benih jagung.

Apakah faktor persaingan antara tumbuhan yang dikenal

pasti daripada langkah langkah diatas?
………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………….
5 Senaraikan LIMA contoh haiwan yang hidup berkumpulan
dan haiwan yang hidup bersendirian.
HAIWAN HIDUP BERKUMPULAN HAIWAN HIDUP BERSENDIRIAN

1. 1.

2. 2.

3. 3.

4. 4.

5. 5.

Ulangkaji semasa cuti 8

 TAHUN 6

SEMAKA
BIL SOALAN N
6Berikan EMPAT faktor yang menjadi punca persaingan antara
haiwan.
i. ………………………………………………………….
ii. ………………………………………………………….
iii. ………………………………………………………….
iv. ………………………………………………………….

7Senaraikan ENAM aktiviti manusia yang menyebabkan haiwan

dan tumbuhan diancam kepupusan.
i. ………………………………………………………….
ii. ………………………………………………………….
iii. ………………………………………………………….
iv. ………………………………………………………….
v. ………………………………………………………….
vi. ….………………………………………………………

8 Rajah menunjukkan empat jenis haiwan yang tinggal di

habitat yang sama.

Serigala Rusa Harimau Itik

a) Dua jenis haiwan yang manakah bersaing
untuk mendapatkan makanan?
i) __________________________
ii) __________________________
b) Haiwan yang manakah menyebabkan persaingan
antara dua jenis haiwan yang kamu nyatakan di (a).

______________________________________________

c) Nyatakan jenis persaingan antara haiwan yang

kamu nyatakan di (a)
_______________________________________________
d) Nyatakan dua faktor lain yang
menyebabkan persaingan antara haiwan-
haiwan.
i) _______________________________________________
ii) _______________________________________________

Ulangkaji semasa cuti 9

 TAHUN 6

PEMELIHARAAN DAN PEMULIHARAAN

BIL SOALAN SEMAKAN

1 Berikan LIMA contoh haiwan yang telah pupus.

i) ___________________ ii) ______________________
iii) ___________________ iv) ______________________
v) ____________________

2 Berikan LIMA contoh haiwan yang diancam

kepupusan.
i) _____________________ ii) _____________________
iii)
____________________ iv) _____________________

v) ___________________

3 Berikan LIMA contoh tumbuhan yang diancam

kepupusan.
i) ______________________________

ii) _____________________________

iii) _____________________________

iv) _____________________________

v) _____________________________

4 Senaraikan ENAM aktiviti manusia yang menyebabkan

haiwan dan tumbuhan diancam kepupusan.

i) ____________________________________________________

ii) ____________________________________________________

iii) ____________________________________________________

iv) ___________________________________________________

v) ____________________________________________________

vi) ___________________________________________________

Ulangkaji semasa cuti 10

 TAHUN 6

BIL SOALAN SEMAKAN

5 Senaraikan TIGA bencana alam yang menyebabkan

haiwan dan tumbuhan terancam.

i) __________________________________________________

ii) _________________________________________________

iii) _________________________________________________

6 Apakah maksud pemeliharaan?

______________________________________________________

_____________________________________________________

7 Senaraikan LIMA aktiviti pemeliharaan.

i) ____________________________________________________

ii) ___________________________________________________

iii)___________________________________________________

iv)___________________________________________________

v) ___________________________________________________

8 Apakah maksud pemuliharaan?

______________________________________________________
______________________________________________________
9 Senaraikan DUA aktiviti pemuliharaan.
i) _____________________________________________________
ii) _____________________________________________________

Ulangkaji semasa cuti 11

 TAHUN 6

PETA PELBAGAI ALIR

Faktor haiwan dan

tumbuhan
terancam

PETA BUIH

Haiwan
terancam

Ulangkaji semasa cuti 12

 TAHUN 6

PETA BUIH

Tumbuhan
terancam

Ulangkaji semasa cuti 13

 TAHUN 6

Cara
mengatasi
(Pemeliharaan)

Cara
mengatasi

(Pemuliharaan)

Ulangkaji semasa cuti 14

 TAHUN 6

DAYA

yang bertindak
1. Daya adalah atau ke
atas sesuatu objek.

2. Daya tarikan ialah daya yang menggerakkan objek _________________

kita.

3. Daya tolakan ialah daya yang menggerakkan objek _______________

kita.

4. Apakah daya yang terlibat ketika pekebun melakukan

kerja memangkas pokok?

___________________________________________________________

5. Apakah daya yang dikenakan kepada pengayuh untuk

menggerakkan kayak ke hadapan?

___________________________________________________________

6. Nyatakan daya yang terlibat dalam setiap aktiviti di bawah.

Ulangkaji semasa cuti 15

 TAHUN 6

Ulangkaji semasa cuti 16

 TAHUN 6

KESAN DAYA

KESAN DAYA

Ulangkaji semasa cuti 17

 TAHUN 6

KENALPASTI KESAN DAYA BERIKUT .

A.

B.

C.

D.

E.

Ulangkaji semasa cuti 18

 TAHUN 6

DAYA GESERAN

1. Daya geseran ialah daya yang terhasil apabila dua

permukaan antara satu sama lain.

2. Daya geseran sentiasa _____________________________ arah

pergerakan objek.

3. dan

adalah faktor yang mempengaruhi daya geseran.

4. Berikan kebaikan daya geseran.

i. ___________________________________________________________________

ii.___________________________________________________________________

iii.___________________________________________________________________

iv.__________________________________________________________________

v. __________________________________________________________________
5. Berikan keburukan daya geseran.

i. ___________________________________________________________________

ii.___________________________________________________________________

iii.___________________________________________________________________

Menambahkan Daya Geseran

1.

2.

3.

Ulangkaji semasa cuti 19

 TAHUN 6

Mengurangkan Daya Geseran

1.

2.

3.

4.

5.

Ulangkaji semasa cuti 20

 TAHUN 6

KELAJUAN

SEMAKA
BIL SOALAN N

1. Apakah maksud kelajuan?

...…………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

2. Apakah unit kelajuan?

...…………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

3. Unit kelajuan

4. Mengapakah unit kelajuan km/j tidak sesuai digunakan

untuk mengukur kelajuan bagi seorang murid yang
sedang berjalan kaki?

……………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

Ulangkaji semasa cuti 21

 TAHUN 6

SEMAKA
BIL SOALAN N

5. Mengapakah speedometer penting bagi

sesebuah kenderaan?

...…………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

6. Adakah objek yang pegun mempunyai kelajuan?

Mengapa?

...…………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

7.
Faktor yang
mempengaruhi
kelajuan

8. Kelajuan boleh dikira dengan menggunakan

rumus. Nyatakan rumus untuk mengira kelajuan.

Ulangkaji semasa cuti 22

 TAHUN 6

SEMAKA
BIL SOALAN N

9. Kereta F1 boleh berlumba dengan kelajuan sehingga 360

kilometer dalam masa satu jam. Apakah unit kelajuan
yang digunakan?

10. Sebuah motosikal mengambil masa 1 minit untuk

bergerak sejauh 600 meter. Berapakah kelajuannya
dalam unit m/s ?

11. Seekor kura-kura bergerak dengan kelajuan 25 m/s.

Berapa jauhkah kura-kura boleh bergerak dalam masa 4
saat?

12. Carta palang di bawah membandingkan masa yang

diambil oleh tiga orang murid yang berlainan untuk
menamatkan perlumbaan sejauh 100 meter.
Apakah kesimpulan yang boleh kamu buat?

diam
bil
(s)
Mas
a
yang
Dina Lim Amir
Murid
Ulangkaji semasa cuti 23
 TAHUN 6

BIL SOALAN SEMAKAN

13. Jika kereta mainan Amir bergerak pada kelajuan 3m/s,

berapa jauhkah kereta tersebut boleh bergerak dalam
masa 5 saat ?

14. Jadual di bawah menunjukkan jarak yang dilalui oleh

empat jenis kenderaan P, Q, R dan S dalam masa 2 jam.

Kereta P Q R S
Jarak yang dilalui (km) 170 190 150 200

a) Kenderaan manakah yang bergerak paling laju?

……………………………………………………………

b) Kenderaan P mempunyai kelajuan ……………………….

c) Kenderaan …………… bergerak lebih perlahan daripada

kenderaan Q tetapi lebih laju daripada kenderaan ……….

15. Pada pukul 8.30 pagi, ayah Dina bertolak keluar dari rumah
dan sampai ke pejabat pada pukul 9.00 pagi. Jika ayah
Dina memandu pada kelajuan 60km/j, berapakah jarak di
antara rumah dengan pejabatnya?

Ulangkaji semasa cuti 24

 TAHUN 6

PENGAWETAN MAKANAN
A. (1) Dengan menggunakan peta alir, pilih urutan yang betul
bagi proses pembotolan jem di bawah.

Langkah 1 Langkah 2 Langkah 3

Langkah 4 Langkah 5

PETA ALIR

 Masakkan isi nanas tadi dengan gula di dalam periuk dengan

api yang perlahan.
 Kupas nanas dan bersihkan. Kemudian potong kecil – kecil.
 Kacau jem nanas, dan tutup api apabila jem kelihatan betul -
betul pekat.
 Sejukkan jem dan masukkan kedalam bekas. Lebalkan bekas
jem nanas tersebut.
 Kisar nanas tadi sehingga hancur.

Ulangkaji semasa cuti 25

 TAHUN 6

A. (ii)Jawab soalan di bawah berdasarkan pernyataan dalam peta alir.

Bil Soalan Jawapan

1 Apakah kaedah pengawetan yang
digunakan untuk menghasilkan jem
nanas. Nyatakan kaedah lain yang
sesuai untuk mengawet nanas.

2 Apakah faktor keperluan pertumbuhan

mikroorganisma yang disingkirkan
dalam
kaedah pengawetan ini.

3 Berikan tiga contoh buah – buahan lain

yang sesuai diawet seperti kaedah ini.

4 Pada pendapat kamu, adakah kaedah

pengawetan ini baik? Mengapa?

5 Ramalkan apakah yang akan berlaku

kepada buah nanas ini sekiranya tidak
diawet selepas seminggu dibiarkan di
atas meja.

Ulangkaji semasa cuti 26

 TAHUN 6

B. Tuliskan ciri – ciri bagi makanan yang berikut.

Daging ayam

Ikan

Nasi
Ciri – ciri
makanan
yang rosak

Roti dan kek

Buah - buahan

Sayuran

Susu

Ulangkaji semasa cuti 27

 TAHUN 6

C. Jawab soalan berdasarkan gambar.

PENGAWETAN MAKANAN

a) Nama makanan : ________________________________________________

b) Kaedah pengawetan yang sesuai : _______________________________

c) Bagaimanakah kaedah ini dijalankan :

__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

d) Mengapa kaedah ini dipilih:

__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

e) Mengapakah mikroorganisma tidak sesuai membiak dalam

kaedah pengawetan ini?
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

f) Nyatakan kesan pengawetan ini terhadap buah mangga.

__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
g) Berikan tiga contoh makanan yang dapat diawet dengan cara ini.
1._______________________________________________________________
_

2.________________________________________________________________

3.________________________________________________________________

Ulangkaji semasa cuti 28

 TAHUN 6

D. Lengkapkan jenis – jenis makanan mengikut kaedah

pengawetan yang betul.

Kaedah pengawetan makanan

pendidihan penjerukan pembungkusan penyejuk pengasinan pengeringan

vakum bekuan

pelilina
n pempasteuran pengetinanpendinginan penyalaian
dan
pembotolan

Ulangkaji semasa cuti 29

 TAHUN 6

E. Jawab semua soalan – soalan berikut.

1 Memasak makanan menggunakan api merupakan satu kaedah pengawetan

terawal dalam tamadun manusia semenjak ________________ sebelum
masihi.
2 Bagaimanakah cara masyarakat Arab Kuno menyimpan makanan
sebagai persediaan banjir? _________________________________
3 Semenjak 1400 Tahun Masihi, manusia telah __________________________
pada makanan supaya tidak berlaku pembaziran dan kekurangan
makanan.
4 Louis Pasteur telah menemui kaedah menghapuskan bakteria secara
_____________________ dan _______________________ cecair.
5 Penggunaan _______________________ membolehkan makanan tahan
untuk jangkamasa yang lebih lama.
6 Manusia telah mengawet makanan dengan pelbagai kaedah. Apakah
kepentingan mengawet makanan?
a) _________________________________________________________________
b) _________________________________________________________________
c) _________________________________________________________________
d) _________________________________________________________________
e) _________________________________________________________________

7 Apakah yang menyebabkan makanan rosak?

______________________________
8 Terangkan maksud pengawetan.
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
9 Apakah tujuan kita mengawet makanan?
________________________________________________________________________
10 Bagaimanakahcaranya untuk memastikan makanan di bawah tidak rosak
a) Buah mangga : __________________________________________________
b) Susu segar : ______________________________________________________
c) Asam gelugur : _________________________________________
 TAHUN 6

BAHAN BUANGAN

Kenali Bahan Buangan

Soalan 1:

a) Apakah maksud bahan buangan?

…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
b) Berikan 3 contoh bahan buangan.
i)………………………………………….
ii)………………………………………….
iii)…………………………………………

Soalan 2:
a) Kelaskan bahan buangan dibawah mengikut kumpulan yang betul.

Surat khabar Botol plastik Besi buruk

Botol kaca majalah Surat khabbar

Pembungku
Botol plastik aluminium s
makanan

Bahan sintetik Tin susu Balang kaca

Jenis Bahan Buangan

Plastik Logam Kaca Kertas

 TAHUN 6

Soalan 3:

Berikan contoh setiap bahan buangan di bawah;

a) Sisa makanan
i……………………………………………………..
ii…………………………………………………….
ii……………………………………………………..
iv…………………………………………………….

b) Bahan kumuh dan tinja

i………………………………………………………
ii………………………………………………………

c) Sisa toksik
i………………………………………………………
ii………………………………………………………
ii………………………………………………………
iv……………………………………………………..
v………………………………………………………
vi……………………………………………………..
vii……………………………………………………..

Terbiodegradasikan atau tidak

a) Apakah maksud bahan buangan terbiodegradasikan?

…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
b) Berikan contoh bahan buangan terbiodegradasikan.
i)…………………………………………….
ii)……………………………………………
iii)……………………………………………
iv)……………………………………………

c) Apakah maksud bahan buangan tidak terbiodegradasikan?

............................................................................................................
.................
............................................................................................................
.................

d) Berikan contoh bahan buangan tidak terbiodegradasikan.

i)……………………………………………
ii)……………………………………………
iii)…………………………………………..
 TAHUN 6

e) Mengapakah penggunaan bahan tidak terbiodegradasikan perlu

dikawal?
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

f) Bagaimanakah bahan buangan boleh dikelaskan?

…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

g) Ramalkan apakah yang akan berlaku sekiranya semua

bahan buangan adalah tidak terbiodegradasikan?
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

Hargai Bumi kita

a) Nyatakan maksud sisia toksik?

…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

b) Lengkapkan peta alir bagaimanakah bahan buangan tidak

terbiodegradasikan menyumbang kepada pencemaran persekitaran.
i.Terjadinya bencana alam (banjir)

kawasan bandar

ii. Memberi kesan kepada kesihatan manusia

kawasan bandar
 TAHUN 6

c) Nyatakan 4 kesan buruk jika bahan buangan tidak

terbiodegradasikan tidak diuruskan dengan betul.
I………………………………………………..
ii……………………………………………….
ii……………………………………………….
iv………………………………………………

Amalan Pengurusan Bahan Buangan

a) Lengkapkan

Peranan manusia
dalam menguruskan
bahan buangan
dengan secara
terancang untuk
kehidupan lestari.
 TAHUN 6

b) Amalan 3R dapat mengurangkan longgokan bahan buangan

dipersekitaran kita. Nyatakan maksud 3R?
R :…………………………………….
R :…………………………………….
R :…………………………………….

Pengurusan bahan buangan secara terancang

a) Susun langkah-langkah menguruskan bahan buangan domestik

oleh pihak berkuasa tempatan mengikut urutan yang betul.

Bahan buangan yang tidak boleh dikitar semula

dibakar di dalam incinerator dan dilupuskan.

Bahan buangan diasingkan mengikut jenis di

pusat pengumpulan sampah.

Bahan buangan yang boleh dikitar semula

dipadatkan dan dihantar ke kilang pemprosesan
untuk dijadikan bahan yang baharu.

Bahan buangan dikutip dan dihantar ke

pusat pengumpulan sampah.
 TAHUN 6

GERHANA

1 Terdapat DUA jenis gerhana iaitu:

i) ..............................................................................................

ii) .............................................................................................

2 Apakah DUA sifat cahaya yang menyebabkan gerhana berlaku?

i) ..............................................................................................

ii) .............................................................................................

3 Lukis dan labelkan kedudukan Bulan, Bumi dan Matahari

ketika gerhana Bulan berlaku.

Gerhana ....................................................

Fenomena ini berlaku pada waktu ( siang , malam )

 TAHUN 6

4 Lukis dan labelkan kedudukan Bulan, Bumi dan Matahari

ketika gerhana Matahari berlaku.

Gerhana ....................................................

Fenomena ini berlaku pada waktu ( siang , malam )

5 Mengapakah gerhana Bulan berlaku?

Gerhana Bulan berlaku
kerana ............................. menghalang
.............................. daripada sampai
ke ..........................................

6 Mengapakah gerhana Matahari berlaku?

Gerhana Matahari berlaku
kerana ............................. menghalang
........................ daripada sampai ke ..........................................

7 Isikan tempat kosong dengan jawapan yang betul berpandukan

rajah di bawah.

Rajah 1
 TAHUN 6

a) Gerhana Bulan berlaku apabila

.....................................berada di
antara .............................................
dengan ....................................

dalam satu garis lurus.

b) Gerhana Bulan penuh berlaku apabila Bulan berada di

kedudukan ...........................................................................
...........

c) Apabila Bulan berada di kedudukan P dan R, gerhana

___________ berlaku.

d) Gerhana bulan tidak berlaku ketika bulan berada di kedudukan

___________.

8 Berikut adalah situasi yang berlaku di suatu kawasan.

Ketika gerhana Bulan penuh berlaku, didapati

bulan langsung tidak kelihatan.

Berikan inferens kamu terhadap pemerhatian ini.

............................................................................................................
.....

9 Kawasan X telah mengalami fenomena gerhana Matahari.

a) Peduduk kawasan X mendapati waktu siang menjadi lebih ...

i) terang

ii) gelap
 TAHUN 6

b) Berikan inferens anda tentang pemerhatian di 7 (a).

...................................................................................................
...........

...................................................................................................
..........

10 Rajah 2 menunjukkan satu peringkat gerhana Matahari.

Namakan peringkat gerhana ini.

Rajah 2

...................................................................................................
....
 TAHUN 6

BURUJ

APAKAH BURUJ?

1. Buruj ialah _________________ bintang yang kelihatan membentuk

_______________ tertentu di langit pada waktu ________________.

2. Mengapakah bintang-bintang sentiasa berubah

kedudukannya seperti Matahari dan Bulan?
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
3. Bintang tidak berkelip-kelip jika kita melihatnya dari angkasa lepas.
Tetapi bintang-bintang akan berkelipan jika kita melihatnya dari
Bumi. Mengapa?
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………..
4. Bolehkah kamu melihat buruj di langit pada waktu siang? Mengapa?
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
5. Adakah buruj yang sama akan kelihatan di tempat yang
sama sepanjang tahun? Jelaskan jawapan anda.
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

BURUJ DI LANGIT MALAM

1. Bintang-bintang yang membentuk corak menarik dan boleh

dilihat dari Bumi dikenali sebagai apa?
…………………………………………………………………………………………
 TAHUN 6

2. Corak-corak menarik di langit pada waktu malam terbentuk dari apa?

…………………………………………………………………………………………
3. Adakah corak-corak ini wujud? Berikan alasan anda.
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
4. Tahukah kamu, berapakah bilangan buruj yang juga dikenali
sebagai zodiak?
…………………………………………………………………………………………
5. Apakah bezanya buruj dan zodiak?
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
6. Nyatakan empat buruj yang mudah dilihat dari Bumi
a. ………………………………………
b. ………………………………………
c. ………………………………………
d. ……………………………………...

KENALI BURUJ

1. Padankan

Buruj Pari ● ● Kala Jengking

Buruj
Skorpio ● ● Layang-layang
Buruj
Belantik ● ● Gayung atau senduk dengan tangkainya
Buruj Biduk ● ● Seorang Pemburu
 TAHUN 6

2. ●

Antara pernyataan berikut, tandakan (√ ) bagi pernyatan yang

benar tentang buruj ini.

Buruj ini kelihatan seperti layang-layang

Buruj ini boleh dilihat pada siang hari
Buruj ini paling kecil dan mudah dikenal pasti
Buruj ini di bentuk dari gugusan empat bintang
Mudah dilihat di sebelah hemisfera selatan

3. Apakah ciri-ciri Buruj Biduk?

a. ………………………………………………………………………………
b. ………………………………………………………………………………

4. Perhatikan rajah di bawah

a. Rajah di atas menunjukkan seekor kala jengking. Apakah buruj

yang sering dikaitkan dengan haiwan tersebut.
……………………………………………………………………………………….
 TAHUN 6

b. Dimanakah buruj ini sering kelihatan

……………………………………………………………………………………….

5. Soalan 5(a) dan 5 (b) berdasarkan rajah di bawah.

a. Namakan buruj yang berlabel P dan Q

P :…………………………………………………………..
Q:…………………………………………………………..

b. Nyatakan dua ciri buruj Q

1…………………………………………………………………………………………

2…………………………………………………………………………………………

6. Isi tempat kosong dengan perkataan yang betul.

a. Buruj Biduk membentuk corak _______________________ dengan

____________________. Tempoh masa buruj ini kelihatan di langit
ialah antara bulan__________________________ dan
_______________________ di hemisfera__________________________.
 TAHUN 6

b. Buruj __________________________ membentuk corak seorang

pemburu dengan _____________________ dan ___________________.
Tempoh masa buruj ini kelihatan di langit ialah antara bulan
Disember dan Februari. Belantik muncul di antara hemisfera
____________________ dan ______________________.

c. Buruj ________________________ membentuk corak layang-

layang. Buruj ini muncul antara bulan_______________________
dan Jun di hemisfera ____________________.

d. Buruj Skorpio membentuk corak seekor ___________________. Bulan

Jun dan __________________ adalah tempoh masa buruj ini kelihatan.
Buruj ini muncul pada waktu malam di hemisfera__________________.

7. Tandakan (√) buruj yang mana boleh dilihat di antara kedua-

dua hemisfera utara dan hemisfera selatan?

Buruj Pari

Buruj Biduk

Buruj Skorpio

Buruj Belantik
 TAHUN 6

KEGUNAAN BURUJ

1. Lengkapkan carta alir di bawah

Biduk

Jenis
Skorpio

Buruj

Kegunaan

2. Nyatakan arah yang ditunjukkan oleh setiap buruj di bawah dan

labelkan arah itu menggunakan anak panah ( )

(a) (b) (c)

 TAHUN 6

3. Rajah di bawah menunjukkan sebuah kapal yang belayar pada

suatu malam.

a. Nyatakan buruj yang kelihatan dalam rajah di atas.

…………………………………………………………………………………………
b. Apakah kegunaan buruj yang dinyatakan di 3(a) kepada pelayar
dan pengembara pada zaman dahulu?
…………………………………………………………………………………………
c. Apakah arah yang ditunjukkan oleh buruj tersebut?
…………………………………………………………………………………………
d. Berikan satu contoh lain kegunaan buruj.
…………………………………………………………………………………………
4. Nyatakan tiga buruj yang dapat menunjuk arah dan namakan
arah yang ditunjukkannya.
1…………………………………………………………………………………………
2…………………………………………………………………………………………
3…………………………………………………………………………………………
5. Umat Islam di rantau Asia Tenggara yang hendak bersolat , buruj
Belantik boleh digunakan untuk
____________________________________.
6. Musim apakah yang ditunjukkan oleh buruj tersebut:
a. Buruj Biduk =__________________________________
b. Buruj Skorpio = __________________________________
 TAHUN 6

MESIN

SEMAKA
BIL SOALAN N
1.
Apakah yang dimaksudkan dengan mesin ringkas?
_________________________________________________________________
2.
Senaraikan jenis-jenis mesin ringkas:
a. ____________________________________
b. ____________________________________
c. ____________________________________
d. ____________________________________
e. _____________________________________
f. ____________________________________
g. ____________________________________
3.
Satah condong ialah ____________________________________________
________________________________________________________________

4.
_________________ digunakan untuk menyatukan dan mengetatkan
dua kepingan objek yang bergabung.
5.
Tuas terdiri daripada tiga bahagian iaitu _______________,
____________ dan ______________________________________
6.
Lingkaran yang terdapat pada skru dinamakan ___________________
 TAHUN 6

SEMAKA
BIL SOALAN N
7.

Labelkan bahagian tuas dengan betul pada gambar di atas.

8.
Takal terdiri daripada ____________________________________________
9.
Takal banyak digunakan pada _____________, __________________
dan ___________________________________.
10.
______________ dan _______________ digunakan untuk
menggerakkan atau memutarkan sesuatu objek.
11.
Contoh alatan yang menggunakan roda dan gandar ialah
____________________, _____________________,
____________________ dan ______________________________.
12
Baji ialah mesin ringkas yang mempunyai ___________ atau
_____________ satah condong yang tajam hujungnya.
13.
Baji digunakan untuk __________________________,
__________________, atau _________________________ dan
__________________________.
14.
Gigi adalah sejenis baji. Bagaimanakah gigi berfungsi sebagai baji?
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
 TAHUN 6

SEMAKA
BIL SOALAN N
15
Gear ialah mesin ringkas yang terdiri daripada _______________
atau
______________________________.

16.
Apakah yang dimaksudkan dengan mesin kompleks?
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

17. Senaraikan mesin ringkas yang terdapat pada alatan berikut:

a. Gunting : ____________________________________________________
b. Jangka lukis : ________________________________________________
c. Mesin rumput : _______________________________________________
d. Basikal : _____________________________________________________
e. Jam tangan : ________________________________________________
18

Gambar di atas adalah contoh-contoh alatan yang menggunakan

prinsip mesin ringkas. Apakah nama mesin ringkas tersebut.
 TAHUN 6

SEMAKA
BIL SOALAN N
19 Apakah kebaikan menggunakan kaedah moden berbanding
kaedah manual ( penggunaan tangan)
a. _____________________________________________________
b. ____________________________________________________
c. ______________________________________________________
Apakah perbezaan antara mesin ringkas dengan mesin
20 kompleks?
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
21 Apakah yang akan terjadi jika manusia tidak mencipta mesin
kompleks ?
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
22

P Q R S
Alat yang berikut ialah mesin. Alat _________________ dan
______________ merupakan mesin ringkas manakala alat
____________
dan _____________ merupakan mesin kompleks.
23 Seorang pekerja hendak mengangkat kayu-kayu besar ke tingkat
bangunan paling atas. Mesin ringkas manakah yang paling sesuai
digunakan bagi memudahkan tugasnya?

_____________________________________
 TAHUN 6

24. Gambar menunjukkan seorang tukang kayu sedang menggunakan

tukul besi untuk mencabut paku pada sekeping papan kayu.

a. Nyatakan jenis mesin ringkas yang ditunjukkan.

______________________________________________________
b. Lakarkan rajah tuas berdasarkan jawapan kamu di (a).

25 Kaedah A Kaedah B

Seorang petani ingin membajak tanahnya. Antara dua kaedah

berikut:
a. Yang manakah dapat membantunya menyiapkan kerja dalam
masa yang singkat? ____________________________________
b. Mengapa?
_________________________________________________________________
__________________________________________________________________
26 Apakah yang dimaksudkan dengan lestari?
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
 TAHUN 6

SEMAKA
BIL SOALAN N
27. Penciptaan mesin lestari dapat memberikan banyak manfaat
kepada manusia. Bagaimanakah bentuk mesin lestari yang
dimaksudkan?
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
28. Mengapakah penciptaan mesin lestari penting kepada manusia?
a. _______________________________________________________________
b. _______________________________________________________________
c. _______________________________________________________________
d. _______________________________________________________________
e. _______________________________________________________________
 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

3.0 PROSES HIDUP HAIWAN

 Ciri-ciri khas haiwan melindungi diri daripada musuh dan contoh:

a) Berduri tajam – landak
b) Bercengkerang – kura-kura
c) Bersisik keras – buaya
d) BertTanduk – kerbau
e) Berbisa - ular

 Tingkah laku khas haiwan melindungi diri daripada musuh dan contoh::
a) Menggulungkan diri – gonggok
b) Menyamar – belalang
c) Memutuskan anggota badan – cicak
d) Memasukkan anggota badan – siput babi
e) Hidup dalam kumpulan - gajah

 Ciri-ciri khas haiwan melindungi diri daripada cuaca melampau dan contoh::
a) Berbulu tebal – beruang kutub
b) Mempunyai lapisan minyak tebal – penguin
c) Berbonggol - unta

 Tingkah laku khas haiwan melindungi diri daripada cuaca melampau dan contoh::
a) Berendam dalam lumpur – kerbau
b) Bermigrasi – burung
c) Berhibernasi – musang artik

 Cara haiwan memastikan kemandirian spesiesnya:

a) Bertelur
b) Beranak

 Cara haiwan yang bertelur memastikan kemandirian spesiesnya dan contoh:

a) Menyembunyikan telur – penyu
b) Bertelur banyak – ikan
c) Telur diselaputi lendir – katak
d) Mengeramkan telur – ayam
e) Menjaga telur - ular

2 ulangkaji semasa cut

 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

2 Cara haiwan yang beranak memastikan kemandirian spesiesnya dan contoh:

i. Menyusukan anak – lembu
ii. Membawa anak dalam kantung – kanggaru
iii. Bergerak dalam kumpulan – gajah
iv. Membawa anak dalam mulut – tilapia
v. Memberi anak makan – burung
vi. Menyerang musuh - ayam

4. PROSES HIDUP TUMBUHAN

5. Ciri-ciri khas tumbuhan melindungi diri daripada musuh dan contoh:
i. Berduri – semalu
ii. Berbulu halus – lalang
iii. Bergetah – pokok keladi
iv. Beracun – buah pong-pong
v. Mengeluarkan bau busuk - Refflesia

6. Cara tumbuhan menyesuaikan diri daripada perubahan iklim dan musim dan contoh:
i. Akar panjang – kaktus
ii. Batang menyimpan air – pokok pisang, kaktus
iii. Menggulungkan daun – pokok kunyit, pokok tomato
iv. Daun berpecah-pecah – pokok kelapa
v. Daun bentuk jarum – pokok ru, kaktus
vi. Menggugurkan daun – pokok getah

7. Cara pencaran biji benih atau buah dan contohnya:

i. Melalui angin – angsana
ii. Melalui air – teratai
iii. Melalui manusia / haiwan – rambutan, Durian
iv. Mekanisma letupan – buah getah, keembung

5. TENAGA
11. Bentuk-bentuk tenaga:
a) Tenaga kimia e) Tenaga keupayaan
b) Tenaga kinetik f) Tenaga haba

c) Tenaga elektrik g) Tenaga cahaya

d) Tenaga bunyi h) Tenaga suria i) Tenaga nuklear

3 ulangkaji semasa cuti

 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

12. Tuliskan perubahan bentuk-bentuk tenaga bagi peralatan berikut:

Bil Peralatan Perubahan bentuk Tenaga

i) Dapur gas Tenaga Kimia  Tenaga Cahaya + Tenaga Haba

ii) Telefon bimbit Tenaga Kimia Tenaga Elektrik  Tenaga Cahaya + Tenaga Bunyi

iii) TV Tenaga Elektrik  Tenaga cahaya + Tenaga Bunyi + Tenaga haba

iv) Radio Tenaga Elektrik  Tenaga Bunyi

v) Mesin basuh Tenaga Elektrik  Tenaga Kinetik + Tenaga Bunyi

13.
Arang batu
Petroleum
Tidak boleh diperbaharui Gas asli
Bahan nuclear
Bateri
SUMBER TENAGA Matahari
Biojisim
Angin
Boleh diperbaharui
Air
Ombak
Makanan

6. CAHAYA
14. Sifat-sifat cahaya:
a) Cahaya bergerak lurus
b) Cahaya boleh dipantulkan
c) Cahaya boleh dibiaskan

6 Kegunaan pantulan cahaya dalam kehidupan seharian:

a) Cermin doktor gigi
b) Cermin sisi kereta
c) Cermin muka
d) Periskop

7 Fenomena yang berlaku akibat pembiasan cahaya:

a) Kolam mandi kelihatan cetek
b) Pen dalam gelas berisi air kelihatan bengkok
c) Huruf bersiaz kecil kelihatan besar

4 ulangkaji semasa cut

 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

17. Faktor yang mempengaruhi saiz bayang-bayang:

9 Jarak antara objek dengan sumber cahaya
10 Jarak antara objek dengan skrin

18. Faktor yang mempengaruhi bentuk bayang-bayang:

iii) Kedudukan sumber cahaya
iv) Orientasi objek

5. ELEKTRIK

19. Sumber tenaga elektrik:

a) Generator e) Jana kuasa hidroelektrik

b) Akulumator f) Sel suria

c) Dinamo g) Bateri
7. Sel kering

20.Lukis simbol bagi komponen litar elektrik:

a) b)

Sel kering
Suis terbuka
c) d)

Mentol Suis tertutup

21. Perbezaan antara litar sesiri dengan litar selari

Litar Sesiri Perkara Litar Selari
Satu Bilangan laluan tenaga Lebih daripada satu
elektrik
Kurang cerah Kecerahan nyalaan mentol Lebih cerah
Mentol lain tidak menyala Jika satu mentol rosak Mentol lain boleh menyala

5 ulangkaji semasa cut

 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

22. Kecuaian-kecuaian dalam mengendalikan peralatan elektrik:

a) Memegang suis dengan tangan basah.
b) Membiarkan peralatan elektrik terpasang lama.
c) Menggunakan wayar elektrik yang rosak

5. Langkah-langkah keselamatan semasa mengendalikan peralatan elektrik:

i. Elakkan memperbaiki peralatan elektrik dalam keadaan suis terpasang.
ii. Buka suis dengan tangan kering.
iii. Pasang palam plastik khas untuk memasang plag 2 pin.
iv. Peralatan elektrik dipantau semasa menggunakannya.
v. Elakkan memasang terlampau banyak plag pada sesuatu soket.

8. HABA
24. Sesuatu bahan yang menerima haba menyebabkannya:
ii menjadi panas
iii mengembang
iv suhu tinggi

6. Sesuatu bahan yang kehilangan haba menyebabkannya:

i. menjadi sejuk
ii. mengecut
iii. suhu rendah

7. Contoh aplikasi prinsip pengembangan dan pengecutan bahan dalam

kehidupan seharian:
i. Terdapat ruang di antara penyambungan landasan kereta api.
ii. Kabel elektrik dipasang kendur
iii. Penggunaan termometer.

9. JIRIM
27. Keadaan jirim:
2. Pepejal
3. Cecair
4. Gas

6 ulangkaji semasa cut

 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

28. Perubahan keadaan jirim:

a) Pepejal  Cecair
b) Cecair  Gas
c) Gas  Cecair
d) Cecair  Pepejal

5. Proses perubahan keadaan jirim:

Perubahan keadaan jirim Nama Proses

a) Pepejal Cecair Peleburan

b) Cecair Gas Penyejatan

c) Cecair Gas Pendidihan

d) Cecair Pepejal Pembekuan

e) Gas Cecair Kondensasi

30. Perbezaan antara penyejatan dan pendidihan:

Penyejatan berlaku pada sebarang suhu. Pendidihan berlaku pada 100oC

31. Persamaan antara penyejatan dan pendidihan:

Kedua-duanya berubah dari keadaan cecair kepada gas

6. Tandakan √ jika ya dan tandakan X jika tidak.

SIFAT JIRIM
Memenuhi Mempunyai Mempunyau
Keadaan Jirim Bentuk Tetap
Ruang Jisim Isi pasu
Pepejal √ √ √ √
Cecair X √ √ √
Gas X √ √ √

33. Sumber air semula jadi:

7. Sungai
8. Mata air
9. Telaga

7 ulangkaji semasa cut

 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

34. Kepentingan kitar air semula jadi:

9. Membekalkan sumber air yang berterusan
10. Memastikan kuantiti air di Bumi berkekalan sepanjang masa
11. Menyejukan suhu Bumi
12. Sebagai air minuman
13. Mencuci pakaian
14. Mengaliri tanaman

10. ASID DAN ALKALI

35. Sifat kimia bahan:

a) Asid
b) Alkali
c) Neutral

12. Ciri-ciri bahan asid:

a) Menukarkan warna kertas litmus biru kepada merah
b) Rasanya masam

13. Ciri-ciri bahan alkali:

a) Menukarkan warna kertas litmus merah kepada biru
b) Rasanya pahit
c) Berasa licin apabila disentuh

14. Ciri-ciri bahan neutral:

a) Tidak menukarkan warna kertas litmus merah atau litmus biru
b) Rasanya tawar, masin, manis

15. Contoh bahan makanan atau bahan kegunaan harian yang bersifat asid:
a) Nanas
b) Limau
c) Cuka
d) Air kelapa

8 ulangkaji semasa cut

 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

40. Contoh bahan makanan atau bahan kegunaan harian yang bersifat alkali:
a) Terung
b) Ubat gigi
c) Kubis
d) Pencuci pinggan

B. Contoh bahan makanan atau bahan kegunaan harian yang bersifat neutral:
a) Susu segar
b) Majerin
c) Air garam
d) Air gula

11. BUMI, BULAN DAN MATAHARI

 Nyatakan dua pergerakan yang dilakukan oleh Bumi.
a) Berputar pada paksinya
b) Beredar mengelilingi Matahari

 Lengkapkan jadual di bawah.

Putaran Bumi pada paksinya Peredaran Bumi mengelilingi

Matahari
Dari arah Barat ke Timur Barat ke Timur
Mengikut arah Lawan jam Lawan jam
Tempoh satu 24 jam 365 ¼ hari
putaran lengkap

h) Nyatakan kesan putaran Bumi pada paksinya.

a) Kejadian siang dan malam
b) Kedudukan Matahari kelihatan berubah-ubah
c) Perubahan kedudukan bayang-bayang
d) Perubahan panjang bayang-bayang

2. Lengkapkan jadual di bawah.

Putaran Bulan pada Peredaran Bulan
paksinya mengelilingi Matahari
Dari arah Barat ke Timur Barat ke Timur
Mengikut arah Lawan jam Lawan jam
Tempoh satu putaran lengkap 27 1/3 hari 27 1/3 hari

9 ulangkaji semasa cut

 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

3. Namakan fasa-fasa Bulan di bawah.

7
8 6
C
a
h
ay 1 5
a
M
at
a 2 4
h 3
ar
i

No. Nama Fasa Bulan

1 Anak bulan
2 Bulan sabit baharu
3 Bulan separa baharu
4 Bulan hampir purnama baharu
5 Bulan purnama
6 Bulan hampir purnama lama
7 Bulan separa lama
8 Bulan sabit lama

12. TEKNOLOGI
11Faktor yang mempengaruhi kekuatan sesuatu binaan:
a) Jenis bahan
b) Bentuk struktur

12 Faktor yang mempengaruhi kestabilan sesuatu struktur:

a) Luas tapak struktur
b) Ketinggian struktur

13 Kepentingan binaan yang kuat dan stabil.

a) Tahan lama
b) Mengurangkan kos penyelenggaraan
c) Selamat digunakan
d) Supaya kelihatan cantik dan indah
10 ulangkaji semasa cut
 UJI MINDA SAINS TAHUN 5
ISTILAH
Istilah Maksud
Berhibernasi Tidur yang panjang: haiwan kurang atif dan kurang rasa lapar
Migrasi Pergerakan pelbagai spesies haiwan yang dilakukan secara bermusim
Kemandirian Keupayaan haiwan mengekalkan spesiesnya
spesies
Jerunum Sarang buaya yang diperbuat daripada lumpur dan tumbuhan kering
Rantai Hubungan makanan antara hidupan
makanan
Pengeluar Hidupan yang membuat makanannya sendiri melalui proses fotosintesis
Pengguna Haiwan yang makan tumbuhan atau haiwan lain
Siratan Gabungan beberapa rantai makanan dalam satu habitat
makanan
Pencaran Cara untuk membawa biji benih jauh daripada induknya
Tenaga Kebolehan membuat kerja
Biojisim Bahan organik daripada tumbuhan dan haiwan yang membekalkan tenaga
apabila dibakar
Tenaga suria Tenaga daripada Matahari
Tenaga Tenaga yang dijana daripada bahan nuklear
nuklear
Tenaga kimia Tenaga yang tersimpan dalam makanan, bahan api fosil, biojisim dan bateri
Tenaga kinetik Tenaga yang dipunyai oleh objek yang bergerak
Tenaga Tenaga yang dipunyai oleh objek disebabkan kedudukan tinggi, direngang
keupayaan
atau dimampatkan.
Tenaga bunyi Tenaga yang terhasil oleh objek yang bergetar
Tenaga yang Tenaga yang boleh dijana daripada sumber yang sentiasa ada, secara
boleh
berterusan.
diperbaharui
Tenaga yang Tenaga yang tidak boleh dijana kerana sumbernya tidak boleh diperolehi
tidak boleh
secara berterusan.
diperbaharui
Orientasi Keadaan sesuatu objek yang diletakkan dalam ruang.
Pantulan Cahaya melantun balik apabila mengena satu permukaan seperti cermin.
cahaya
Sinar tuju Cahaya yang menuju ke cermin.
Sinar pantulan Cahaya yang memantul dari cermin.
Biasan cahaya Fenomena yang berlaku apabila cahaya bergerak dari satu medium ke satu
medium yang lain.
Medium Bahan yang membenarkan cahaya menerusinya.

11 ulangkaji semasa cut

 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

Kecekapan Menggunakan tenaga elektrik yang kurang untuk menyempurnakan kerja

tenaga elektrik
yang setimpal di rumah atau di tempat kerja.
Suhu Ukuran darjah kepanasan sesuatu bahan.
Merkuri / Satu logam dalam bentuk cecair pada suhu bilik.
Raksa
Jirim Objek yang mempunyai jisim, memenuhi ruang dan boleh dilihat, disentuh
atau dirasa.
Kitaran air Proses pergerakan air dari pergerakan Bumi ke udara dan akhirnya turun ke
semula jadi
permukaan Bumi semula.
Fasa-fasa Bentuk-bentuk Bulan yang kelihatan pada setiap malam.
Bulan
Takwim Masihi Takwim yang berdasarkan kedudukan Bumi semasa beredar mengelilingi
Matahari.
Takwim Takwim yang berdasarkan fasa-fasa Bulan.
Qamari / Hijrah
Takwim Gabungan takwim Qamari dan takwim Masihi.
Lunisolar

12 ulangkaji semasa cut