Disusun oleh:
Dini Septiani
Sofiatul Laeliyah
Windi Nurhalimah
Yulinda Supriyatin
E-mail: smanegeri1_sindang@yahoo.co.id
Website: www.smanegeri1sindang.sch.id
Ater-ater
Puji kalawan syukur kula aturaken dumateng Gusti Allah ingkang berkahipun Maha Suci sareng
Maha Agung, ingkang saking berkah sareng rahmatipun kula sedaya tim penyerat “Tugas akhir bahasa
Indramayu”. SEHINGGA kula sedaya tim penyerat saged mriyadaken tugas punika ingkang bentuk
sareng isinipun sederhana.
Mugi-mugi tugas punika katah manfaatipun kan kangge nambahipun wawasan kangge para
rencang-rencang ingkang maos tugas punika.
Tugas punika masih katah kekiranganipun, milanipun kangge kasampurnanipun tugas punika kula
tim penyerat tugas punika, nyuwun kritik sareng saranipun ingkang saged mbangun kasampurnanipun
tugas punika.
Penyerat
1. Pengertian Lan Perkembangan Teknologi Informasi
Lisan, yaiku omong-omongan alat komunikasi sing paling pas dienggo ning keluarga,
lingkungan lan masyarakat umum, kanggo nyampekaken pesen, nasihat, wewaler/larangan
wong tuwa ning anak-anake keluargane, generasine, uga ning lingkungan sampe
masyarakat. Sejene komunikasi wujud lisan uga komunikasi nggunakaken sandi-sandi,
tanda-tanda, pralambang, alat perantara bisa wujud:
- swara = alate kentongan sing ngetokaken swara lan umume ning pedesaan akeh
sing nggunakaken kanggo ngupai informasi. Biasane dipasang ning umah-umah, ning
lebu, baladesa utawa kelurahan. Aturan cara nabuh kanggo munine swara kentongan ana
aturane, contone cara nabuh kanggo ngundang aparat desa (nabuh sepisan) lan ngundang
masyarakat baka ana musibah (ditabuh bari swara titir sing dibarengi ning masyarakat
melu nabuh titir) utawa supaya pada kumpul.
Kebul, utawa asep sing arang ditanggui. Sing sering gunakaken kebul kanggo informasi
komunikasine yaiku kaum Indian ning Amerika lan suku Aborigin ning Australia.
Cahaya, barang mengkilap sing kerang segara jenise tiram mutiara baka digunakaken lan
diadepaken ning srengenge muncul pantulan cahaya, bisa nganggo ngupai informasi sing
tempat sing rada adoh.
Barang-barang lan alat-alat sing dienggo ning jaman iku (paleolithikum) alat kanggo
beburu, masak, barang sing dianggep bisa nyimpen informasi utawa kedadiyan ning
jaman iku.
Pictogram, sing ana ning dinding minangka informasi sing ditinggalaken ning masyarakat
jaman iku. Salah sijine gua Leang-leang ning Sulawesi Kidul, ning kono ditemukaken
gambar-gambar ning dinding gua yaiku :
- gambar mata, nandakaken simbol ilmu pengetahuan
- gambar tlapakan tangan wernane abang, nandakaken tingkat strata ning
masyarakat
- gambar wong lagi beburu sing gambare wong lagi mamah anoa sing kena
jantunge, wong jama bengen wis ngerti cara mateni kewan.
- ditemukaken alat masak, alat beburu, senjata sing balung-balung
- alat upacara menhir, tempat pemujaan kanggo arwah-arwah nenek moyang
- alat upacara dolmen, meja kanggo naro sesaji
- sharcofagus, peti digawe sing watu kanggo nyimpen mayid
- waruga, wujude cilik lan posisi mayide didodokaken
- pundhen berundak, tempat pemujaan upacara keagamaan kanggo para leluhur
jaman megalithikum
- yupa, kanggo nulis jangka lan prasasti uga minangka penanda sing wujud tanda
utawa tulisan lan nunjukaken sing ditulis crita raja jaman iku lan digawe sing para
Brahmana.
Penemuan Aksara
Sejarah nyatet perkembangan aksara utawa tulisan sampun berkembang ning
peradabane menusa. Awal mula tulisan berkembang yaiku ning masa proto kelan sisteme
yaiku ideografik lan simbol mnemonik. Penemuan tulisan ditemukaken ning 2 daerah sing
beda, yaiku Mesopotamia khususe ning Sumer Kuno sekitar 3200 SM lan ning Mesoamerika
sekitar 600 SM. Sampe sekiyen, tempat awal mula berkembangane tulisan masih dadi
perdebatan yaiku antara Mesir sekitar 3200 SM utawa ning China sekitar 1300 SM.
Sewise wong-wong weruh tulisan lan mulai pada nulis, nyimpen lan nyampekaken
informasi bisa ning wujud media sing macem-macem wujude, kaya ning watu, kulit, kayu,
godong, penjalin, welulang, logam lan sejen-sejene. Media media iku digunakaken kanggo
nyimpen informasi, lan kangge ilmu/kawruh.
Sewise wong-wong bisa nulis, informasi lan komunikasine tambah gampang lan cepet,
informasie bisa ditulis wujud “buku” utawa “surat”. Surat iku minangka wujud tulisan/informasi sing
ditulis ning kertas, informasi sing dikirimaken kudu nyampe ning tempat sing dituju utawa sesuai
alamate. Kirimane surat kudu sampe genah, merlukaken alat, utawa tenaga penyampe utawa
pengantar informasi, yaiku:
1. Uwong, jaman bengen gunakaken wong sing dadi petugas pos, lan kudu mlayu kanggo
nyampekaken kiriman surat-surat iku ning alamat sing dituju.
2. Jaran, tranportasi sing nggunakaken jaran sing ditunggangi sampene surat ning genah
luwih cepet.
3. Manuk dara, manuk dara sing wis dilatih bisa digunakaken kanggo ngirimaken surat
bisa luwih cepet lan dipercaya cepet tekang genahe arane dara pos.
4. Kendaraan, ditemukaken kendaraan kaya sepeda, motor, mobil, lan sejen-sejene.
Penemuan Alat Cetak
Peninggalan media cetak jaman bengen sing nggunakaken alate digawe sing watu disebut
“intaglioprint”. Wujude watu bunder sing dipai tulisan wujud berita utawa informasi. Mesti bae
barita sing arep diwartakaken merlukaken waktu sing suwe, sebab mulai nggulati watu, mbentuk,
natah, nyiapaken dawulang, terus diglundungaken kertas sewise tulisan ning watu dipai
mangsi/tinta, tembe dadi kertas.
Media cetak:
1. Cetak timbul, yaiku mediane bisa: watu, karet, timah, plastic lan sejen-sejene. Cara
gunakaken cetak timbul yaiku bagian sing ana ning duwur (permukaane) minangka
dadi alat cetake, hasul cetak timbul yaiku stempel, kepanjing ning cetak manual.
2. Cetak sablon, nduweni peranan penting ning industri percetakan sejene alat-alate
sederhana tapi serbaguna, lan umume tulisan utawa gambar sing dicetak ning kaos
werna-werna ana sing sederhana ana sing wis nggunakaken teknologi sing rada maju.
Contohe: cetak bolong kepanjing ning cara sing sederhana lan cetak saring sing
disebut serigrafi utawa screen printing.
3. Handpress, alat cetakdigawe sing logam kanggo nyetak huruf-huruf, penata huruf
(setter) nyusun huruf dadi tulisan/berita ning bingkai, baka rampung bingkai-bingkai
mau diurut terus dicetak supaya dadi cetakan buku, koran, majalah, lan sejen-sejene.
4. Stensil, yaiku alat cetak manual klisene nggunakaken kertas sit, alat kanggo nulisi
klisene nggunakaken mesin ketik kelan pensil sit.
4. Perkembangan Modern
a. Komputer
Alat elektronik sing multi fungsi lan nyebabaken komunikasi informasi tambah
cepet lan canggih,lan nglairaken alat-alat sing dibutuhaken ning umat menungsa.
b. Hp (handphone)
c. Samartphone
Samartphone beli beda adoh bari Hp, mung ana beda setitik ana tambahan bari
aplikasine lan fiture sing luwih canggih,kaya WI-FI , Bluetooth, camera,gps,nyediakaken
browser kanggo mbuka internet lan sejen-sejenne. Bisa ngerjakaken aplikassi kayadene
computer,wis nggunakaken keypad virtual ( layar sentuh) lan nggunakaken QWERTY
fisik keyboard laptop smartphone sing lagi ngetop perkembangane kaya android,windows
phone, symbian,ios,lan blackberry.
d. Tablet
Sewijining gadget tapi ukuranne luwih gede tinimbang smartphone sing biasane,
tablet pada bari hp utawa smartphone sebab lan nduweni fitur-fitur sing pada canggihe
sebab ana WI-FI,Bluotoot, browster, lan sejen-sejenne. Ukuran gadget 7-10 inci, wis
nggunakaken virtual keypad touch screen (layar sentuh).
2. Perkembangan penemuan alat komunikasi
Perkembangan penemuan alat komunikasi iku sing gawe kabeh kegiatan komunikasi bli ana
watese,artine wektu sing dibutuhaken nganggo komunikasi informasi bli bisa dietung
wektune,sebab bisa sanalika mung ngetung menit wis sampe ning sing dituju.
Pas jaman bengen akeh wong sing nggunakaken lonceng utawa kentongan kanggo ngupai
informasi meng masyarakat. Sampe sekiyen kentongan masih digunakaken kanggo ngbanguni
wong baka ana maling utawa ngbangunkaken sahur sedangkan lonceng masih digunakaken bari
sekolah utawa gereja.
Merpati pos
Sejak jaman bengen merpati digunakaken kanggo nyampaikaken pesan-pesan jarak adoh. Pada
masa perang kegunaane tambah akeh, apamanngi pas alat komunikasi bli berfungsi. Maka
merpatil salah sijine sing digunakaken kanggo nyampaikaken pesan pesan militer rahasia.
Godong lontar
Pada zaman bengen wong wis gunakaken basa tulisan sebagai alat komunikasi. Kegiatan surat-
menyurat ning Indonesia wis dimulai sejak masa kerajaan Kutai, Tarumanegara, Pajajaran,
Majapahit, Sriwijaya, lan Mataram. Godong lontar di nggo kanggo bahan kerajinan lan naskah.
Sing lazim digunakaken kanggo nulis pas jaman bengen.
Media komunikasi masa modern :
Radio ,yaiku alat sing sangat penting sejak ditemukaken kanggo bisa nrima informasi berupa
suara utawa sinyal bari nggunakaken gelombang elektromagnetik. Walaupun semakin
canggihe alat komunikasi pas kiyen, radio bli pernah mati sampe sekiyen.
Telepon, yaiku alat komunikasi sing sering dienggo nyampekaken berita, alamat sing dituju
mung kari nutul nomer-nomer sing ana ning nomer tujuan . bli nganggo wektu sing suwe bisa
langsung komunikasi bari sedulur,batur ning tempat sing di tuju.
Televise ,ning layar televise wong-wong bisa ndeleng liputan macem-macem peristiwa
kedadiyan, awit sing parek,sampe tekang sing adoh, lan bisa ndeleng macem-macem kegiatan
olahraga, kesenian,musibah,keilmuwan lan sejen-sejenne.
Perkembanganne sewise wong-wong wis bisa maca lan nulis, perkembanganne tambah maju,
sing maune media tulis nggunakaken apa sing ana ning alam, kaya contone tulisan-tulisan mau
bisa ditemukaken media peninggalan wujud
a. Watu , contone yupa, watu kali sing nulis catatan jaman bengenutawa prasasti
b. Kulit , dibagi loro yaiku kulit kewan sing mengkone disebut perkamen lan kulit tanduran
disebut daluwang, kanggo nulis catetan sing rada dawa.
c. Kayu
d. Godong , sebutane rontal
e. Penjalin
f. Logam bisa emas,slake,prunggu, lan sejen-sejenne.
Peninggalan – peninggalan iku masih bisa dideleng sebab masih ana sing disimpen lan
diduweni ning masyarakat. Peninggalan media cetak jaman bengen sing nggunakaken alate
digawe sing watu disebut “intaglioprint”. Wujude watu bunder sing dipai tulisan wujud berita
utawa informasi, tulisane ditatah kewalik dadi cetak timbul, biasane watu seglundung iku dadi
cetakan selembar sing isi macem-macem berita utawa informasi. Mesti bae berita sing arep
diwartakaken merlukaken wektu sing suwe, sebab mulai nggulati watu, mbnetuk watu, natah
watu, nyiapaken kertas , terus diglundungaken kertas sewise tulisan ning watu dipai mangsi/tinta,
tembe dadi Koran.
4. Karya sastra masa modern
Sastra modern biasane sering disebut bari sastra anyar, yaiku sastra sing muncul
lan berkembang seuwise masa bengen. Bisane dipai weruh bahwa sastra modern iku
dimulai ketika terjadi perubahan-perubahan sing cukup mendasar terhadap sifat lan ciri
khas sastra sing nggunakaken masyarakat. Bisane dikatakan pula bahwa lahire sastra
modern yaiku ketika mulai terjadi perubahan penggunaane media sing di gunakaken yaiku
sing media lisan sing bersifat kuno dadi nggunakan media tulisan sing luwih modern.
Sulistijo. Bahasa Daerah: Basa lan Sastra Indramayu kelas 12.. Graha Aksara Carakan
Kasim, Supali. 2012. Budaya Dermayu: Nilai-nilai Historis, Estetis, dan Transendental. Yogyakarta:
Gapura Publishing
https://blogkulo.com/tari-topeng-cirebon/
https://karyatulissekolah.blogspot.com/2015/01/sastra-modern.html
http://www.pil-tei.com/teknologi/alat-komunikasi-tradisional-dan-modern/