Anda di halaman 1dari 5

CERPEN BAHASA

BALI
LUH BULAN

Galang bulan, tiang mabalih bulan. Telektekang tiang kanti peteng pisan. Bulane
masi keto. Tusing nyak makisid.Arepina tiang.Misi makenyem. Tiang makesiab. Ia ngomong,
“Luh Bulan,mai!Melahang negak! Ajaka ngantih keneh

Alah kadaut keneh tiange,ggih, Me.Akudang keneh suba kantih tiang.


anging
 pepesan tusing nyukuh. "amben. #aslingku dini ditu. Meme bulan makenyem. $dengang
tiang kantih tiange.
“Adeng%adeng. $da suud%suud mlajah. Tusing ada anake mara lekad suba dueg majalan.
 Tiang nyautin baan kenyem.$ne ingalin kantihane, Ibi nyak lung. &ani, dadi kakene'.
Tiang nelektekang."aja! Tiang masaut di keneh. “ (adi ane jani tusing nyak patuh )ara
ane ibi.
“yen nyidayang sayan makelo, sayan ngluungang. Tusing sayan uug.
“ah, Me.Buin lakar jumuin tiang. Tiang suba meled apang maan akebatan tapis. yanan
nyen buin tusing nyak luung. *rahin tiang, Me. (adi suba meme milusin kuping tiange.
Meme Bulan makenyem.Tusing dadi keto. +en pelih nyandang benahin.
yen nyidayang luung sesai' anging yen meme ngerengin luh, eda ulakanga gati di keneh.
Baan tresnan meme teken luh.
 ah, Me. Tiang masi ngalih apang ada nundunin kenah tiange.
Ane sanget inguh ningalin tiang, sing len reraman tiange. Apa buin tiang jani.
"abilang peteng negak di batune lempeh. "ambilang tiang mamunyi sing
karoan. Makejang nyambat tiang suba buduh. Tusing inget teken aak. Apa buin tiang
mara pesan suuding gagelan. Makejang suba naang. Tiang suba )ara anak luh jalir. Mai kema
lemah peteng ngajak gagelan tiange.
Ane sanget sebetang tiang adepa teken gegelan tiange. Teken anak gede. +en sing nyak,
tiang lakar matianga. Bandingang mati, tuutang tiang kenehne. Anake gede ento lega pisan. -li
tiang mara dadi bajang bunga suba ia ngintip. Ipidan taen tiang nagih perkosana. Aget enggalan
teka reraman tiange. &ani kenkenang tiang makelid. Ia kendel gati. -li pidan di polone suba ada
tiang. Mara jani misi.
"uud ngadep aak tiange. Ia lantas nyuudin tiang. #rajani ngorahang med ajak tiang.
enken kaden sakit keneh tiange nyelsel aak. yelsel ane tusing mragatang apa%apa. /eraman
tiange suba inguh gati. adena tiang lakar nuba aak. anging tiang ajanian enu inget teken
aak. Tusing ada keneh megat urip baan pajalan ane tusing beneh. (epang suba tiang jele. Mirib
suba pajalan urip tiange kakene.
-li sekat ento. "abilang peteng tiang negak di batune lempeh di natah tiange. Batune ento
tongos kuluk tiange medem. uluk ane sanget sayangang tiang. Adanin tiang ia I Badengan.
Tiang tetep mandusang. Baangin tiang amah%amahan ane luungan abedik. Beliang tiang
pupur kuluk apang tusing aas bulune.Apang tusing mebo."abilang /edite pandusang tiang. Tusing
masi nyalahang. Ia tresna gati teken tiang.
Mirib ia naang sebet keneh tiange. Mara tiang nongosin pademanne. Ia tusing galak.(i
samping tiange ia nongos. gintil sesai. Ikuhne kutal%kutil. "ambilanga nglinderin aak tiange.
uluk tiange mula soleh pisan.Tusing bisa ngongkong. #ragat nyalung. +en
suba ia nyalung. Makejang jejeh. 0iri suba lakar ada ane mati. Tumben suba telung bulan
ia tusing nyalung. -li sasukat tiang nongosin tegakanne. Makejang lega. rana tusing iju
banjare ngae
 papaga.
Baan sasai tiang negak mabalih bulan. Tiang gelem. uluk tiange masi bareng gelem.
Mirib baan tresnane bareng ia gelem.
/eraman tiange nglemekin. “"uud malu ngenehang ane suba liat! "uud malu nyelsel
aak! "uud malu mabalih bulan! Mirib tusing ia karmane.Melahan ka tengah masare1. Tiang
tusing makipekan. (ugase ento, tiang kenjekan mragatang kantihane buin abu)u.
“$nu liu anak muani ane demen ajak luh. Ibi ada anak ngaku teken bapa ngorahang
demen ajak luh. (iastun luh suba2 Bapan tiange suud mamunyi.$nggalan yeh paningalanne
nrebes pesu. Bareng kenehne sakit gati. Baan solah tiange ane tusing beneh.
Tiang mendep.idemang tiang paningalan tiange. Apang tusing maraat ane soleh%soleh.
anti leleh rasane. Masi ngenah ane liatin tiang ipidan.ari maraat gegelan tiange kenyem%
kenyem suud ngadep tiang. "uud nadiang tiang anak luh jalir. ari maraat Bapa Gede lenganne
ngonyang%ngonyang. Mara maan meli tiang.
“Luh, Luh 2 "uud nyelsel aak. +en sayan selselan tusing lakar telah sakit kenehe.
“Tusing, #a. Tiang tusing nyelsel aak,sautin tiang uli di keneh. “Tiang jani lakar dadi
tukang kantih keneh. "uba med tiang teken pajalan tiange.
Baan sesai tiang tusing taen nyautin petakon reraman tiange. Tiang ajaka ka psikiater.
Tiang orahanga suba tusing inget teken aak. Tiang takonina. #ragat baan kenyem sautin tiang.
#sikiatere naang tiang jatine tusing sakit. Mantas besenina reraman tiange apang
melah ngrunguang dogen.
Teka uli psikiater. #etenge drika buin tiang negak di batune mebalih bulan. Muan tiange
sayan putih jani. #aningalan tiange sayan )edang. uping tiange sayan luung ningeh. &ani,
anak mamunyi joh%joh nyidayang dingeh tiang. Apa ane ada di keneh anakke bakat
baan tiang nyambat. anti anak ane lakar mati masi tepuk tiang.
“#a. yanan lakar ada anak mai ngapak%ngapak.
“"aja, luh'
“Antiang dogen!
Mara teka sandikalane saget ane sambat tiange teka. I (arma adane. &lema demen pesan
ngae uyut. Matuakan tusing dadi kuangan. $ngkahne mebo lau dogen.
“#a, nyanan lakar ada anak mati I "ukerti adane.
“"aja, Luh'
“Antiang dogen!
Buin jebosne saget suba ada munyi kulkul bulus. gorahang ada anak labuh di jurange.
Bapan tiange lega krana tiang suba nyak ngomong kapah%kapah. "ayan ilang inguh
kenehne. Tusing nyak ngae reraman tiange sakit keneh. -lian pajalan tiange.
/eraman tiange tusing bani nambakin tiang mabalih bulan. Tusing bani
nungkasin munyin tiange. Tiang orahanga ngiring pakayunan. Liu anakke teka nuturang
keeh kenehne. Liu teka nuturang sebet kenehne. Bisa ulian somah. Bisa ulian panak. Bisa
ulian isin basang. Bisa ulian kuangan pipis. *rahin tiang apang malajah ngantih keneh.
Makejang maboya. Tiang masi tusing nyangetang. Guguna ya dadi. Tusing ya, tusing kenapa.
Ada masi ane ngugu. yak mlajah ngantih keneh.eala tusing kanti apurnama suba med.
gorahang aakne tusing kuat. Tuah abesik ane marengin tiang ngantih keneh sesai. uluk
tiange I Badengan.
#etenge ento purnamane sedeng nedengang. "unaran bulane lung gati ngenah. Barak,
 putih, kuning )ara mailehan tepukin tiang. Bintange ulap%ulap. /asa ngaukin keneh tiange.
Teka Meme Bulan. “Luh mai! Tekekang magisian. Ajaka ngantih keneh ane luungan.
(itu di langite gadang
“ah, Me!.
“uluke masi ajak. #edalem ia. #ejang dini. Apang taen ia naang langit ane pinih
tegeha.
uluk tiange kutal%kutil. Misi nyalung. “Auuuuuuuuuuuuuuuuung!
Auuuuuuuuuung!
Auuuuuuuuuuung!
Masrantaban reraman tiange ka natahe. -lap%-lap. “ Luuuuhhhhhhh!
Luuuuuuuuuuuhhhhh! Luuuuuuuhhhhhh! Tuuuuuuuuuunn! Bapa tresna teken Luh.

aketus saking 3 Bangke Matah

*lih IB4 4idiasa eniten


ANALISIS CERPEN

I. SINOPSIS

Galang bulan, Luh Bulan mabalih bulan. Telektekanga teken ia kanti peteng pisan. Bulanne
masi keto. Tusing nyak makisid. Arepina Luh Bulan.Misi makenyem. Luh Bulan
makesiab. Meme Bulan ngajak Luh Bulan ngantih keneh.
Alah kadut keneh Luh Bulanne.-li sukat ento ia malajah ngantih keneh.Akudang keneh suba
kantihane. anging pepesan tusing nyukuh. "amben #aslingkut dini ditu. Meme
bulan makenyem lan ngorahang apang Luh Bulan eda suud%suud mlajah. rana tusing ada
anak ane mara lekad suba dueg majalan.
"autina baan kenyem teken Luh Bulan. Meme Bulan ngorahin apang Luh Bulan ningalin
kantihane ane ibi lung, nanging jani dadi kakene.
Luh Bulan lantas nelektekang. Mara ia ngerungu, dadi ane jani tusing nyak patuh )ara ane
ibi.
Meme Bulan ngorahin teken Luh Bulan apang kantihane sayan ngeluungang, tusing sayan
uug.
Buin lakar jumuina teken Luh Bulan. Ia suba meled apang maan akebatan tapis. yanan nyen
 buin tusing nyak lung. Lakar orahina teken Luh Bulan. (adi suba Meme Bulan milusin kuping
Luh Bulanne.
Meme Bulan mekenyem. Ia ngorahin tusing dadi anakke keto. +en pelih nyandang benahin.
 anging yen Meme Bulan ngerengin Luh Bulan eda ulakanga gati di keneh, baan
tresnan Memene teken Luh Bulan.
Luh Bulan setuju teken munyin Meme Bulanne. Ia masi ngalih apang ada ane nundunin
kenehnyane. Ane sanget inguh ningalin Luh Bulan, sing len reramane. Apa buin ia jani.
"abilang peteng negak di batune lempeh. "ambilang mamunyi sing karoan.
Makejang nyambat ia suba buduh. Apa buin ia mara pesan suudin gegelan. Tiang suba )ara
anak luh jalir. Mai kema lemah peteng ngajak gegelan tiange.
Ane sanget sebetanga, ia adepa teken gegelanne. Teken anak gede. +en sing nyak ia
lakar matianga. Bandingang mati, tuutanga kenehne. -li ia mara dadi bajang bunga suba
intipanga. Anak Gede ento kendel gati. -li pidan di polonne suba ada Luh Bulan. Mara jani
misi.
"uus ngadep Luh bulan, lantas ia suudina. #rajani ngorahang med ajak ia. enken kaden
sakit kenehnyane nyelsel aak. /eraman Luh Bulanne suba inguh gati. adenna ia lakar nuba
aak. anging tusing ada keneh megat urip baan pajalan ane tusing beneh. Mirib suba pejalan
urine kakene.
• ALUR MUNDUR 0 9paragra5 :< lan ::7 Luh Bulan inget teken solah ane suba liat.
(ugas ia adepa teken gegelane teken anak Gede.
• ALUR MAU 0 9paragra5 := kanti panyuud7 )erita minakadi jalan hidup
Luh Bulane jani. "ukat ia suud adepa teken gegelane. $ngkn ia nyelsel aak lan tusing
nyautin petakon reramane.
1)erpen Luh Bulan saking halaman kapertama

I. AMANAT
Amanat sane kasurat ring )erpen punika 3
a7 I /aga patut masolah ane beneh apang tusing ngae sakit keneh rerama.
 b7 Tusing sanget nyelsel ane sampun liat, tusing lakar mragatang apa%apa. #atutne
iraga malajah uli ane sampun liat apang dadi manusa sane maguna.

II. KALEBIHAN LAN KAKIRAN,AN CERPEN


a7 alebihan 3
• &alan )erita lan kon5lik ring )erpen puniki menarik lan tusing ngae med sane ngea)en.
• Bahasa sane kaange ring )erpen puniki sanget aluh karesepang olih sane ngea)en.
 b7 akirangan 3
• #anyuud )erita puniki tusing sanget jelas alurnyane.

II. NILAI/ UNSUR SOSIAL


/eramane Luh Bulan tresna pesan teken Luh Bulan

I2. NILAI/ UNSUR BUDA3A


Identik teken situasi adat di Bali

Anda mungkin juga menyukai