Anda di halaman 1dari 23

I Siap Selem

Ada katuturan satua I Siap Selem ngelah pianak pepitu. Ane paling cerika tusing
ngelah bulu madan I Doglagan. Sawai-wai I Siap Selem ngalih amah nganti ke dauh
pangkunge. Sedek dina anu ritatkala I Siap Selem teken panak-panakne ngalih amah dauh
pangkunge, lantas langite megerudug nyihnayang lakar ujan.

“Me, lan jani mulih. Ento guleme gede gati” keto pianakne kelihan ngomong.

“Ao me yang takut nyanan iraga ujanan dini” pianakne lianan milu masaut

“Cening jak mekejang, lan jani ditu di umahe ento malu maembon. Yen jani iraga
mulih pedas iraga ujanan. Tolih ento adine, I Doglagan. Ia tusing ngelah bulu. Yen ia ujanan
pepes bisa mati” keto I Siap Selem maorahan teken pianak-pianakne. Lantas I Siap selem
teken pianakne makapitu ngungsi keumahe ane ada di sisin pangkunge ento.

“Jero jero sane madue pondok niki, dados ke tiang milu maembon?” keto I Siap
Selem metakon.

Lantas pesu ane ngelah umahe ento boya ja sios wantah meong lua madan Meng
Kuuk.

“Ngeong ngeong.. ih cai Siap Selem ngujang cai mai?”

“Jero Meong, tiang mriki jagi maembon mawinan tiang madue pianak-pianak kari alit.
Tusing melah keneh tiange ngajakin ngrobok ujan”.

“Nah lamun buka keto, lan mai macelep ka tengah” ditu lantas Meng Kuuk ngajakin I
Siap Selem tekening pianakne mulihan. Sajaan lantas tuun ujan bales pesan ngaenang
pangkunge blabar.

Meng Kuuk nanjenin I Siap Selem apanga nginep di umahne. I Siap Selem nyak nginep
kerana ia pedalem teken pianakne. Petengne I Siap Selem tusing ngidayang pules. Ditu lantas
ia ningeh Meng Kuuk mererembug ajaka pianak-pianakne.

“Cening ajak mekejang, petenge ene iraga lakar pesta besar. Ne meme ngelah siap
pengina ngajak pianak makapitu” keto munyine Meng Kuuk.
“Tiang baang kibulne me!” keto pesaut panakne

“Tiang baang kampidne me!” pianakne len milu mesaut

Ningeh tutur Meng Kuuke teken pianak-pianakne buka keto, lantas I Siap Selem
nundunin pianak-pianakne

“Ning bangun ning. Ento Meng Kuuk nagih ngamah iraga. Mai jani iraga megedi uling
dini. Cening malu mekeber nyanan Meme ngemilunin”. Lantas seka besik pianak I Siap
Seleme makeber ngecosin pangkung.

Brrr.. Burr.. Suuak… Keto pianakne ane paling keliha makeber.

“Apa ento Siap Selem?” metakon Meng Kuuk

“Ento don timbule ulung” keto I Siap Selem nyautin

Brrr.. Burr.. Suuak… keto pianakne lenan makeber

“Apa ento Siap Selem?” Meng Kuuk buin mtakon

“Ento don tiinge ulung” pesautne Siap Selem.

Lantas seka besik pianakne I Siap Selem mekeber ngentasin pangkung. Jani enu I Siap
Selem teken I Doglagan dogen ditu di umahne Meng Kuuk. Mabesen lantas I Siap Selem
teken I Doglagan.

“Cening Doglagan, jani Meme lakar ngalahin cening dini. Nyanan yen lakar amaha
teken I Meng Kuuk, duegang bane madaya. Orahang eben caine nu pait, nu belig, sing pantes
daar malu. Tunden Ia ngubuhin cai nganti tumbuh bulu. Yen suba tumbuh bulun caine, ditu
lantas cai keberang ibane mulih”.

Lantas I Siap Selem makeber ngentasin pangkung. Brrr.. Burr.. Suuak… keto munyin
pakeber I Siap Seleme.

“Apa ento Siap Selem?” mtakon lantas I Meng Kuuk. Tusing ada ne nyautin. Ditu
lantas I Meng Kuuk nelokin pedemane I Siap Selem. Mekesiab lantas ia mare dapetanga tuah
ada I Doglagan ditu.
“Beh, pasti busan ane orahange don-donan ulung ento boya ja len wantah I Siap
Selem teken pianak-pianakne”

“Meme kanggoang dogen suba pitike cenik ene daar” keto panakne mamunyi.

“Duh jero para meong sinamian, sampunang tiang ajenga mangkin. Tiang konden
tumbuh bulu sinah eben tiange pait, belig, miwah ten jaan ajeng. Pinih becik ubuhin dumun
tiang nganti tumbuh bulu, drika wawu dados ajeng tityang” I Doglagan mautsaha madaya
upaya apang sing amaha teken I Meng Kuuk lan pianak-pianakne.

I Meng Kuuk kena baana kabelog-belog baan I Doglagan. Ia nyak ngubuhin I


Doglagan. I Doglagan wadahina guungan lan sabilang wai baanga ngamah. Gelising satua jani
bulun I Doglagane suba tumbuh. Meng Kuuk lan pianakne pada repot ngae lakar basa
anggona ngolah ben Doglagane.

“Eh cai Doglagan, jani cai lakar amah kai”

“Nggih dados nika jero. Nanging apang eben tiange jaanan, keburang dumun tiang
ping telu”

Meng Kuuk lantas ngeburang I Doglagan. Prrrr. Prrrr. Prrrr. Pas keburane ping telu
mekeber lantas I Doglagan. Joh pakeberne lantas ngenceg duur batune. Meng Kuuk nguber I
Doglagan lan tingalina ia ngenceg duur batune. Meng Kuuk nyagrep nanging I Doglagan
ngenggalang makeber. Ane sagrepa I Meng Kuuk boya ja len tuah batu ane ngranaang gigine
pungak. I Doglagan makeber sambilanga ngendingin I Meng Kuuk.

“Ngik ngak ngik nguk gigi pungak nyaplok batu. Ngik ngak ngik nguk gigi pungak
nyaplok batu.”

Keto suba upah anake ane demen mebikas corah. Iraga mangda setata madaya upaya
yening nepukin unduk lan ngelawan sane mabikas jele.
I Sugih Teken I Tiwas

Ada tuturan satua I Sugih teken I Tiwas. I Sugih ia sugih pesan, nanging demit. Tur ia
iri ati, jail teken anak lacur. Liu anake tusing demen teken I Sugih.

I Tiwas buka adane tiwas pesan, nanging melah solahne, tusing taen jail teken timpal.
Sai-sai I Tiwas ka alase ngalih saang lakar adepa ka peken.

Nuju dina anu I Tiwas kumah I Sugihe ngidih api. Ditu ngomong I Sugih, “Ih Tiwas,
alihin ja icang kutu! Yan sube telah nyanan upahine baas.” I Tiwas ngalihin kutun I Sugihe,
sube tengai mare suud. I Tiwas upahine baas acrongcong. Ia ngencolang mulih, lantas baase
ento jakana.

I Sugih jumahne masiksikan, maan kutu aukud. Ngenggalang ia kumah I Tiwase, laut
ngomong kene, “Ih Tiwas, ene icang maan kutu aukud. Jani mai ulihang baas icange I tuni.”
Mesaut I Tiwas, “ Yeh, baase I tuni suba jakan tiang.” Masaut I Sugih, “Nah, ento suba aba
mai anggon pasilih!”

Nasine ane sube ngantiang lebeng ento juange. Kayang kuskusane abana baan I
Sugih. Nyananne buin teka I Sugih laut ngomong, “Ih Tiwas, I tuni bena nyilih api teken
saang. Api teken saang icange ento patut manakan. Jani mai aba panak apine teken saang
icange ento!”

Ditu lantas apin I Tiwase juanga baan I Sugih. Tekaning saangne apesel gede masih
juanga, I Tiwas bengong ngenehang lacurne buka keto.

Maninne I Tiwas tundene nebuk padi baan I Sugih. Lakar upahine baas duang
crongcong. I Tiwas nyak nebuk kanti sanja mara pragat. Upahina ia baas, laut encol mulih
lakar nyakan. I Sugih jumahne nyeksek baasne, maan latah dadua. Ditu encol ia kumah I
Tiwase. Suba teked laut ngomong, “Ih Tiwas, ene baase enu misi latah dadua. Jani ulihang
baas icange. Yan suba majakan, ento aba mai!” Suud ia ngomong keto, lantas jakanan I
Tiwase juanga. Kayang payukne masih juanga baan I Sugih.

Sedek dina anu I Tiwas luas ka alase, krasak krosok ngalih saang. Saget teka sang
kidang tur ngomong, “Ih Tiwas, apa kaalih ditu?” Masaut I Tiwas tur nasarin pesan, “Tiang
ngalih saang teken paku.” “Lakar anggon apa ngalih paku?” Masaut I Tiwas, “Lakar anggon
tiang jukut.” “Ih Tiwas, lamun nyai nyak nyeluk jit nirane, ditu ada pabaang nira teken nyai!”

Ditu lantas seluka jit kidange. Mara kedenga, bek limane misi mas teken selaka. Suud
keto sang kidang ilang. I Tiwas kendel pesan lantas mulih. Teked jumah ia luas ka pande.
Nunden ngae gelang, bungkung teken kalung. I Tiwas jani sugih liu ngelah mas slake.
Mekejang pianakne nganggo bungah, megelang, mabungkung, makalung mas. Lantas ia pesu
mablanja.

Ditu tepukina I Tiwas teken I Sugih. Ia jengis delak-delik ngiwasin pianakne I Tiwas.
Maninne I Sugih ka umahne I Tiwas matakon, “Ih Tiwas, dije nyai maan slake liu?” Masaut I
Tiwas, “Kene mbok, ibi tiang ka alase ngalih lakar jukut. Saget ada kidang, nunden nyeluk
jitney. Lantas seluk tiang, ditu maan mas teken slake.” Mara keto I Sugih ngencolang mulih.

Maninne I Sugih ngemalunin luas ka alase. I sugih nyaru-nyaru buka anake tiwas. Ditu
ia krasak-krosok ngalih saang teken paku. Saget teka sang kidang, tur matakon, “Nyen ento
krasak-krosok?” Masaut I Sugih sambilanga maakin sang kidang, “Tiang I Tiwas, uli puang
tiang tuara nyakan.” I Sugih klebet-klebet bayune kendel pesan. Mesaut sang kidang, “Ih
Tiwas, mai dini seluk jit nirane!” Mara keto lantas seluka jit kidange ento.

Mara macelep limanne, lantas kijem jit kidange. I Sugih paida abana ka dui-duine. I
Sugih ngeling aduh-aduh katulung-tulung. “Nunas ica, nunas ica, lebang tiang! Tiang kapok,
tiang kapok!”

Di pangkunge I Sugih mara lebanga. Ia pepetengan, awakne matatu babak belur. Di


subanne inget, ia magaang mulih. Teked jumahne lantas ia gelem makelo. Keto upah anake
loba tur iri ati.
I Ubuh

Ada tuturan satua, anak ubuh. Nu cerik suba kalahina mati baan meme bapanne.
Ento krana ia adanina I Ubuh. I Ubuh ajaka teken pekakne. Geginan pekakne sai-sai makena
bubu ka tukade. I Ubuh demen pesan nutug anak makena bubu. Wireh sai maan udang,
sayan demen ia nutug pekakne.

Jani, I Ubuh suba matuuh sawatara nem tiban. Ajahina ia ngulat bubu teken pekakne.
Masih ajahina I Ubuh masastra. Lingsir sanja mara ia makena bubu di tukade. Sai-sai keto
geginanne I Ubuh. Sayan makelo, sayan resep ia masastra. Baan antengne ia ngulat bubu,
makelo-kelo liu masih ia ngelah bubu udang.

Sedek dina anu ia luas ka tukade padidiana. Maninne semengan mara bubunne
angkida. Bek misi udang gede-gede pagrepe. Liang pesan kenehne I Ubuh maan udang liu.
Udangne abana mulih baanga pekakne.

Sasubanne matanding-tanding lantas adepa ka peken. Pipisne wadahina celengan.


Sayan demen kenehne makena bubu, pipisne mapunduh. Tuyuhne I Ubuh sadina-dina
nekaang pikolih. Sayan jemet ia magae, anteng melajah muah sesai makena bubu. Pekakne
demen pesan wireh cucunne dueg tur seleg.

Cerita jani semengan teka I Ubuh uli makena bubu. Pajalane enduk, masebeng
ngeling, sedih pangenahne. Pekakne sada makesiab ngantenang tur metakon kene, “To
kenken buka tumbene cai masebeng jengis? Biasane cai setata bingar yan teka uli ngangkid
bubu.” I Ubuh sada adeng mesaut, “Pekak, pocol tiang tan polih udang mangkin. Minab
wenten anak mamaling. Nyanan pacang tongosin tiang di tukade.”

Keto kone munyinne I Ubuh. Jengah pesan kenehne I Ubuh, wireh isin bubunne ilang.
Lantas ia nyangih madik kanti mangan anggona gegawan. Suba nyaluk sanja lantas ia negen
bubu, tur natad madik ka tukade.

Bubunne makejang kone kenaanga di tongose ane melah. I Ubuh ngintip di batan
abinge nganggar madik mangan. Mara liwat tengah lemeng, ada kone tonya pesu uli
tibuane. Gobanne aeng pesan, awakne mabulu, kumisne tebel, kalesne brenges, jenggotne
lambih. Bubun I Ubuhe ungsina, lantas ketoganga. Udangne amaha matah-matahan.
“O, ne ane ngamah isin bubun kaine,” keto nyetne I Ubuh. I Ubuh tusing buin
makeneh, jag magaang ia maakin tonyane ento. Sedeng iteha ia ngamah udang matah, jag
liduna kone jenggotne tekekanga. I Ubuh ngwalek nganggar madik. “Nah jani tawang kai iba
ane ngamah isin bubun kaine. Jani masin dosan ibane, ngamah ulih aluh.” Keto munyinne I
Ubuh ngejer baan pedihne.

I Tonya takut tan kadi-kadi ngenot madik malelam. Ngetor kone ia baan jejehne,
sambilanga ngidih olas. “U-buh, ka-i ngi-dih olas teken iba. Do kai matianga. Kai tusing ja
lakar engsap teken piolas ibane. Kai madan I Gede Urub. Umah kai dini di tibuane. Yen iba
lega, ne baanga pipis bolong aketeng, anggon panyilur angkihan awake. Pipise ene ciri cai
maan nulungin awake. Mani puan yen cai nepukin keweh, kaukin adan wakene ping telu.
Ditu kai ngwales olas ibane.” Mara I Ubuh ningeh muyin tonyane keto, ilang pedihne. “Ubuh
kema cai mulih, kai masih lakar mulih!” Keto kone panyuud munyin tonyane ento.

I Ubuh manggutan, ngemel pipis bolong laut majalan mulih. Mara kone ia majalan
telung tindakan, toliha I Gede Urub, saget sube ilang di benengan tibuane. Gelising satua
suba kone I Ubuh teked jumahne. Laut katuturang undukne keto teken pekakne. “Ubuh
melahang ngaba pipis pabaang tonyane ento. Ento madan jimat, anggona mingetin ukudan
caine. Nyen je ngelah jimat buka keto, lakar nepukin sadia.” Lega pesan I Ubuh ningeh
munyin pekakne. Buina sukat ia ngaba jimat tusing taen kelangan isin bubu. Sai ia maan
udang gede-gede. Bubunne setata bek misi udang.

Gelising satua, kacerita jani ada Sang Prabu. Sadina-dina nyakitin panjak. Di kenkene
ida ngae balih-balihan ane nakutin. Macan aduanga nglawan jlema. Yen sing macan, singa
ane seduk mekenta lebina. Makejang anake jejeh tuara bani mapalawanan. Ane sengkala,
nglantas mati amah singa. Anake agung tuah ngadu prakosa, marasa teken kuasa.

Jani ida sedek makarya lelombaan buka kene. Ada bangbang linggah di tengahne bek
kapacekin tumbak, taji, kadutan ane lanying tur mangan. Nyen ja nyidaang ngecogin
bangbange ento, tur ngalahang anake agung, ento lakar nyeneng ratu ditu. Liu pesan anake
mebalih, rasa bek meres bencingahe.

Jani kacerita suba ngawit lelombane ento. Liu suba ulung ka bangbange laut mati
nepen tumbak. Anake agung seneng kayunne macingak, naen tuara ada ngalahang. I Ubuh
milu masih paek mabalih ditu. Wireh tuara ada ane bani buin makecog, I Ubuh paksana ajaka
liu.

Anake agung ica wireh I Ubuh ngetor baan takutne. Inget lantas teken pabesen
tonyane ane malu laut ia ngomong, “ Gede Urub tulung tiang! Gede Urub tulung! Gede Urub
tul….” Cog. Liwat I Ubuh uli bangbange. Anake bengong mabalih baan kuatne I Ubuh. I Ubuh
surunga ajaka liu tur sunggina. Anake agung jengah tuara karunguang, lantas sahasa
makecog. Ulung nepen tumbak laut seda jalan pejang. Suba keto I Ubuh kone lantas dadi
ratu ditu.
Sang Lanjana

Sedek dina anu, nuju anake rame megae di carik, ada ane mara nenggala, nglampit,
muah ada suba mamula. Ditu liu kedise mapunduh-punduh ngalih amah. Sedeng itepa
kedise cerik-cerik ngalih amah, saget ada kedis gede pesan teka uli delod pasih. Bulunne
samah, kampidne lumbang, matanne gede, tur galak pesan, madan Sang Muun.

Ditu ia bareng ngalih amah. Kedise ane cerik-cerik nyeh pesan, nepukin kedise ane
gede tur galak ento. Tusing ada ane bani paek baan takutne.

Kacerita jani ada kedis cerik ngindang ba duur, madan Sang Lanjana. Ia sliak-sliuk
makeber di duur carike. Jengah pesan ia nepukin ada kedis gede, bareng ngalih amah sig
tongos kedise cerik-cerik. Solahne jele pesan teken kedise lenan, sabilang ada ane paek
nagih cotota.

Ditu Sang Lanjana age metakon, “Ih, ne te jerone uli dije? Tumben tepukin tiang dini,
bareng ngalih amah. Buina jerone kaliwat sombong pesan.” Mare ningeh ada kedis cerik ane
mamunyi keto, pedih Sang Muun tur mesaut banggras, “Ah, iba kedis cerik, mapi-mapi tuara
nawang. Ne suba ane madan Sang Muun. Ratun kedise uli delod pasih. Degag tingkah ibane
mesuang peta teken kai.”

Suba kone keto, masaut Sang Lanjana, “Tui iba dadi ratu, kai tuara megusti teken iba.
Buina kai tonden taen merasa kalah. Jet ja iba gede, tuara ja gedenan apa tain ibane teken
tain kaine. Yadin iba makampid lumbang, kai tusing takut. Yen prade lakar mapetuk
mategeh-tegehan makeber.”

Baan ningeh munyine Sang Lanjana keto, jengah gati Sang Muun lantas ia ngomong,
“Beh degag pesan iba mesuang peta. Iba soroh kedis kapecit, nagih ngalahang kai. Ukudan
ibane tuah amun tain kaine dogen. Nah apang kai nawang, tegarang iba meju jani. Amuncen
geden tain ibane!”

Mare keto, Sang Lanjana laut kirig-kirig tumuli makecos di duur tain kebone,
sambilange ngomong, “Ih, iba Sang Muun. Ne dong iwasin tain kaine!” Sang Muun bengong
ngiwasin tainne Sang Lanjana, tur merasa teken dewek kalahang kedis cenik.
Sasubanne keto ngomong Sang Muun brangti, “Nah, saja kai kalah, dening gedenan tain
ibane. Ane jani jalan mategeh-tegehan makeber!” Keto abetne Sang Muun, laut nimbal Sang
Lanjana, “Jalan! Mai tutug kai!”

Laut ngamaluin Sang Lanjana makeber. Sang Muun sahasa ngetut pakeberne Sang
Lanjana. Di subane paek, encol Sang Lanjana mencegan di tendas Sang Muune, sambilange
nyohcoh tendasne. Sang Muun tuara ajin teken solahne Sang Lanjana keto. Buina tuara
merasa tendasne tinggahina baan Sang Lanjana, mapan Sang Lanjana madewek kedis cerik.

Gelisang satua, suba tegeh pakeberne Sang Muun. Laut ia makaukan, “Sang Lanjana,
Sang Lanjana!” “Uuuh,” keto pasautne Sang Lanjana. Dingeha sawat pesan ba duur teken
Sang Muun. Dening karasa Sang Lanjana nu ba duuran, laut Sang Muun ngietang makeber
negehang. Ditu buin ia makaukan, “Sang Lanjana, Sang Lanjana!” “Uuuh,” keto buin
pasautne Sang Lanjana. Sambilanga nyohcoh tendasne Sang Muun. Dening dingeha munyin
Sang Lanjana nu masi ba duuran, dadi buin Sang Muun makeber negehang. Dewekne suba
marasa kenyel pesan, buin tendasne marasa suba ngaap tur sakit.

Dening keto, ngomong jani Sang Muun, “Ih, Sang Lanjana, awake jani suba ngaku
kalah. Tusing sida baan kai nutug cai, jalan suba jani tuun!” Sang Muun laut ngencolang
masliuk nuunang. Sang Lanjana ngincegang nyohcoh tendasne Sang Muun. Kanti
maklumpasan kulit kaun tendasne.

Di subane teked beten, Sang Lanjana laut ngenggalang makecog masangkliban di


bête. Sang Muun sakit nandang tatu di tendasne. Kasuen-suen Sang Muun mati baan
naanang sakit. Keto upah anake demen ngrusuhin anak cerikan, tur banggi muah sombong
teken anak len.
I KETIMUN MAS

Ada katuturan satua ane malu. Anak luh balu ngelah pianak luh adiri. Adanina I Ketimun
Mas. Ia mumah di tanggun desane, desa Dauh Yeh, paek teken alas.

Kacerita jani sedek semengan, memenne bakal luas ka peken. Mabesen ia teken panakne,
kene, “Cening, cening Ketimun Mas, meme bakal luas ka peken. Nyai ngijeng jumah, nyanan
gapgapina laklak. Jumahan meten nyai nongos, kancing men jlanane. Yening ada anak kauk-
kauk tidong meme, da pesan ampakina!”

Kacerita kone jani I Ketimun Mas, nongos jumahan meten makancing jlanan. Saget teka I
Raksasa kauk-kauk, munyinne gede tur garo, “Cening , cening Ketimun Mas, meme teka,
ampakin meme jlanan!” Pedasange baan I Ketimun Mas. “Ne, nyen ya ngelah munyinne?
Nguda gede tur garo? Bah, tidong i meme.” Keto kenehne I Ketimun Mas. I Raksasa tusing
ampakina jlanan. Mulih lantas I Raksasa.

Kacerita jani teka memenne. Ampakina lantas jlanan, kriut gedebleg. Morahan I Ketimun
Mas, “Meme, ibusan ada anak kauk-kauk. Munyinne gede tur garo. Beh, jejeh pesan keneh
tiange. Tusing bani tiang ngampakin jlanan.” Memenne kendel kenehne. I Ketimun Mas
gapgapina laklak atekor. Tur lantas ngomong, “Katawang ento ane kauk-kauk i tunian? I
Raksasa ento. Yen ento ampakin, pedas cening plaibange.”

Buin manine, buin memenne ka peken. Makire majalan, memenne mabesen, “Cening,
cening, meme lakar ka peken. Jumah meten ngijeng, kancing jlanane. Ingetang munyin
memene ibi. Yening tusing meme ane mekaukan, da pesan ampakina jlanan!”

Kacerita jani I Raksasa, lakar buin kumahne I Ketimun Mas. Di jalan nepukin ia anak ngangon
bebek. Paekina pangangon ento, awakne ngetor pesu peluh baan jejehne. Ngomong I
Raksasa, “Ih, jero pengangon bebek, jalan kema kumahne I Ketimun Mas. Nyanan lamun
tusing jumah memenne, kauikin I Ketimun Mas!” Masaut i pangangon, “Mindah, bebek
tiange tusing ada nongosin.” Galak i Raksasa, “ Yen tusing nyak, ia tendasne kamah. Basang
awake seduk.” Mara keto abetne I Raksasa, nyak lantas i pengangon bebek.
Dapetange umahne I Ketimun Mas suung. Ngomong I Raksasa teken i pangangon, “Nah,
kema kaukin I Ketimun Mas. Ia jumahan meten makancing jlanan. Jangihang munyine, cara
munyin memenne!”

“Cening, cening Ketimun Mas. Ampakin ja meme jlanan!” Apa, kendel I Ketimun Mas.
Kadena saja memenne teka. Kriut gedebleg, jlanane kaampakang. Saget saupa I Ketimun
Mas, plaibanga baan I Raksasa. Beh, jerit-jerit I Ketimun Mas ngeling.

Gelisang satua, neked I Raksasa jumahne. Tekepina I Ketimun Mas aji grobag, tetehina aji
lesing batu. I Raksasa ngelah juru ijeng dadua. Ne adiri buta, ane lenan bongol. Ngomong I
Raksasa, “ Buta, Bongol! Eda luas kema-mai! Awake lakar ngalih bakal basa akejep.” Ngarod I
Ketimun Mas ngeling, di tengah grobage mateteh lesung.

Jani kacerita memenne I Ketimun Mas, mara teka uli di peken. Dapetange umahne suung
jlanan ampikne mampakan. Pianakne tusing ada. Gelar-gelur ia makaukan. Tusing ada ane
masaut. Ngeling lantas memenne I Ketimun Mas, tur mapineh. “Pedas I Ketimun Mas
plaibanga baan I Raksasa. Kenkenang jani baan madaya?”

Lantas ada kone meong teken bikul, kema maekin memenne I Ketimun Mas. Men Ketimun
Mas ngomong, “Nah, ne apa Sang Meong ajaka Sang Bikul. Nyak ngalih I Ketimun Mas? Ia
plaibanga baan I Raksasa. Yen teka baan iba I Ketimun Mas, upahina be bajo asok teken padi
abodag.”

Nyak lantas I Meong teken I Bikul, majalan ajaka dadua kumahne I Raksasa. Tepukina I
Ketimun Mas matangkeb. Tongosina baan I Buta teken I Bongol. I Raksasa sedekan di paon,
repot munduhang bakal basa.

Kacerita pongponga grobage ban I Bikul. I Meong nyongkok duur grobage ngantiang. Krepet-
krepet ngenyonyong, kriet-kriet kepungpung. Dingeha kriet-kriet teken I Buta, “Apa sih
krepet-krepet ditu?” “Ngeong!” keto munyin meonge. “Sep, apa sih gesgesa meonge ditu?”
Keto I Buta. Ngomong I Bongol, “Ada meong duur grobage.” “Ulahang meonge, Bongol!”
Mendep I Bongol, wireh ia mula tusing ningeh. Kanti linggah song grobage, pongponga baan
I Bikul.
Suba ada asedengan jlema, pesu lantas I Ketimun Mas. Ateha mulihne baan I Meong teken I
Bikul. Neked jumahne, nyagjang memenne, kendel pesan kenehne. “Dewa Ratu, cening
Ketimun Mas. Mara teka, aget pesan Meme!” I Meong teken I Bikul lantas upahina be bajo
asok teken padi abodag. I Meong nyuang be bajone asok, I Bikul makatang padine abodag.
Keto katuturanne I Ketimun Mas.

Sumber : adiarta.com
Cupak Grantang

Ada katuturang satua, I Cupak teken I Grantang. Menyama ajaka dadua. I Cupak ane kelihan,
I Grantang ane cerikan. Goba lan parilaksanan kaka adi punika doh pesan matiosan. I Cupak
gobane bocok, kumis jempe, kales, brenges, lan bok barak keke alah duk. Basang gede
madaar kereng pesan. Nanging joh bina ajaka adine I Grantang. I Grantang pengadegne
lanjar, goba alep bagus, asing-asing anake ngantenang makejang ngedotang. Kemikane
manis tur anteng magarapan. Kacarita sedek dina anu, i Cupak ajak I Grantang matekap di
carike, I Grantang matekap nututin sampi, nanging i Cupak satate maplalianan dogen gaene.
Tusing pesan I Cupak ngrunguang adine magae.

Disubane I Grantang suud matekap mara I Cupak teka uli maplalianan. Yadiastun keto bikas
beline masih luung penampene I Grantang. I Grantang ngomong munyine alus tur nyunyur
manis. “Kemu beli malunan mulih tiang lakar manjus abedik. “I cupak masaut
gangsar,”Lamun keto kola lakar malunan mulih, adi. I Cupak laut majalan mulih. Disubane
joh liwat uli sig I Grantange manjus, ditu lantas I Cupak makipu di endute kanti awakne uyak
endut. Disubane keto, I Cupak nutugang majalan ngamulihan saha jlempah jlempoh.

Kacarita ane jani i Cupak suba neked diwangan umahe, ditu laut I Cupak gelur-gelur ngeling.
Meme bapane tengkejut ningehin eling panakne tur nyagjag laut nakonin,”Cening-cening
bagus Wayan Cupak anake buka cening ngudiang cening padidi mulih buine blolotan, men
adin ceninge I Made Grantang dija?” Disubane keto petakon reramane, laut masaut i Cupak
sambilange ngeling. “Kene ento bapa lan meme Kola anak uli semengan metekap dicarike I
Grantang anak meplalianan melali dogen uli semengan, buine ia ento ngenemin anak luh-luh
dogen gaene”.

Mara monto pesadune I Cupak bapane suba brangti teken I Grantang. Suud keto laut bapane
ngrumrum I Cupak. “Nah, mendep dewa mendep, buin ajahan lamun teka I Grantang lakar
tigtig bapa, lakar tundung bapa uli jumah. “Lega pesan kenehne I Cupak ningeh bapane
pedih teken I Grantang. Apang tusing ketara dayane jele, I Cupak pesu ngaba siap lakar
mabongbong. Ane jani kacaritayang I Grantang suba ngamulihang uli carik genah ipun
magarapan. I Grantang majalan jlempah jlempoh kabatek baan kenyelne kaliwat.
Tan kacaritayang malih kawentenang ipun ring margi, kancit sampun neked jumahne. Duk
punika sahasa bapane teka nyag jag nyambak tur nigtig. Bapane ngomong bangras. Makaad
cai makaad Grantang, nirguna bapa ngelah panak buka cai. Goba melah, solah jele, tur tuara
demen nyemak gae, men nyak adung goba ajaka bikase? Dija cai maan ajah-ajahan keto? ” I
Grantang ngeling sigsigan merasa teken dewek kena pisuna. Ngomong laut I Grantang,
sakewala raosne pegat-pegat duaning sambilange ngeling. “Nah, Bapa yan suba keto keneh
bapane, nundung anake buka tiang….uli jumah, tiang nerima pesan tresnan bapane ento.
Dumadak-dumadik sepatilar tiang uli jumah bagia idup bapa miwah belin tiange I Cupak.
Amonto I Grantang ngomong teken bapane laut majalan makaad uli jumah. Lampah laku
pajalane I Grantang tur jlempah-jlempoh pejalane kabatek baan naanang basang seduk.
Sakit saja kenehne I Grantang ningeh munyin bapane abuka keto.

Disubane joh I Grantang liwat, teka lantas I Cupak turnakonang adine I Grantang. “Meme…
Bapa…adin kolane dija? ” Mesaut laut bapane, “Adin I Dewane suba tigtig bapa tur suba
tundung bapa uli jumah. Jani apang tawange rasan mayusne ento.” Mara keto pasaut
bapane I Cupak ngeling gelur-gelur tur mamunyi : “Ngudiang ketang bapa adin kolane. Dadi
tundung bapa adin kolane, dija jani alih kola adin kolane …anak kola …anak … anak kola ane
mayus magae, ngudiang adin kolane tundung bapa?” Ningeh munyin I Cupake keto dadi
engsek memen bapane, merasa teken dewek pelih. “Jani kola lakar ngalih adin kolane, lakar
abang kola takilan!” Masepan-sepan memene ngaenang I Cupak takilan. Kacarita jani I Cupak
ninggal umah ngalain memen bapane lakar ngruruh I Grantang. Gelur gelur I Cupak ngaukin
adine Adi….adi….adi..Grantang … ene kola teka ngaba takilan ..Adi!” Cutetin satua, bakat
bane ngetut adine, tepukina ditengah alase. Ditu lantas I Cupak ngidih pelih teken adine.

Adi jalan mulih adi, ampurayang Beli adi, jalan adi mulih!” I Grantang mesaut alot, “kema
suba Beli mulih padidi, depang tiang dini naenang sakit ati, diastun tampin tiang mati. Apa
puaran tiange idup tusing demenin rerama. “Disubane buka keto pasaut adine laut nyawis
nimbal natakin panes tis, suka duka ajak dadua. Jalan mareren malu adi, kola kenyel pesan
nugtug adi uli jumah. Ene kola ngaba takilan, jalan gagah ajak dadua. “I Cupak lantas nunden
adine ngalih yeh, “Kema adi ngalih yeh, kola nongosin takilane dini. “Nyrucut I Grantang
ngalih yeh. Disubane I Grantang liwat joh, pesu dayane I Cupak lakar nelahang isin takilane.
Sepan-sepan I Cupak ngagah takilane tur daara telahanga. Sesubane telah, kulit takilane
besbesa tur kacakanga di tanahe. Nepukin unduke ento lantas I Cupak dundune teken I
Grantang. I Cupak mani-mani kapupungan. “Aduh adi apa mesbes takilane ne? Bes makelo
Adi ngalih yeh kanti takilane bakat kalain pules.

Nah ne enu lad-ladne jalan gagah ajak dadua.”Disubane ada raosne I Cupak buka keto laut
masaut I Grantang, “Nah daar suba beh, tiang tusing merasa seduk” I Cupak medaar
padidiana, ngesop nasi nginem yeh, celekutang nitig tangkah, suud madaar I Cupak taagtaag
nyiriang basang betek. Disubane I Cupak ajaka I Grantang maan mareren laut ngalanturang
pejalane. Kacarita ane jani I Cupak lan I Grantang neked di Bencingah Puri Kediri. Di desane
ento suung manginung, tusing ada anak majlawatang. Pejalane I Cupak ngetor kabatek baan
jejehne, jani suba neked kone ia di jaba puri Kedirine, ditu I Cupak nepukin peken.

Di pekene masih suung manginung tuah ada dagang nasi adiri buina mengkeb madagang.
Ngatonang unduke buka keto, ditu laut I Grantang metakon teken dagange ento, “Nawegang
jero dagang nasi, titiang matur pitaken, napi wastan jagate puniki, napi sane mawinan jagat
druwene sepi. I Dagang nasi masaut, Jero, jero anak lanang sareng kalih jagate puniki
mawasta jagat Kediri. Jagat puniki katiben bencana. Putran Ida Sang Prabu kapandung olih I
Benaru.

Ida Sang Prabu ngamedalang wecana, sapasiraja sane mrasidayang ngrebut putran gelahe
tur mademang I Benaru jagi kaadegang agung ring jagate puniki. Wantah putrin Ida sane
kaparabiang ring sang sane prasida mademang I Benaru. I Cupak masaut elah, “ah raja belog
kalahang Benaru. Kola anak suba bisa nampah Benaru. Eh dagang, kema orahang teken
rajabe dini. Bantes Benaru aukud elah baan kola ngitungang”. I Grantang megat munyin
beline, “Eda Beli baas sumbar ngomong, awak tusing nawang matan Benaru.

Patilesang raga beline digumin anak. “Sakewala I Cupak bengkung ngelawan tur tuara ngugu
munyin adine. “Adi baas setata, adi mula getap. Kalingke nampak ngadeg gumi, baanga
ngidih nasi dogen beli nyak ngematiang I Benaru. “I Grantang nglanturang munyine teken
jero dagang nasi. “Inggih jero dagang nasi durusang uningan marika ring Ida Sang Prabu.
Titiang jagi ngaturang ayah, ngemademang ipun I Benaru. “Duaning asapunika wenten
pabesene I Grantang, laut I dagang nasi gagesonan nangkil ka puri. Nganteg ring puri I
Dagang nasi matur, “Inggih Ratu Sang Prabhu sasuhunan titiang, puniki wenten tamiu sareng
kalih misadia jagi ngemademang I Benaru. Riwawu asapunika atur I Dagang nasi, premangkin
ledang pisan pikayun Ida Sang Prabhu.
Raris Ida Sang Prabhu ngandika, ” Ih memen cening, yen mula saja buka atur men ceninge,
lautang kema tunden ia tangkil ka puri apang tawang gelah!” Sesampune wenten renteh
wacanan Ida Sang Prabhu,’I Dagang nasi jek ngenggalang ngalih I Cupak teken I Grantang.
Nganteg di peken dapetange I Cupak masehin lima mara suud madaar. I Grantang kimud
kenehne nepukin beline setata ngaba basang layah. I Grantang laut ngomong. “Nawegang
jero dagang belin tiange iwang ngambil ajengan, mangda ledang jero ngampurayang
santukan titiang nenten makta jinah. “I Cupak masaut, “Saja kola nyemak nasi, ampura kola,
tusing sida baan kola naanang basang layah. “I Dagang nasi anggen kenehne ningeh munyine
I Grantang. Munyin I Cupake tan kalinguang. I dagang nasi laut nekedang pangandikan Ida
Sang Prabhu, apang tangkil ajaka dadua.

Sesampune katerima pabesene punika olih I Dagang nasi. Teked di puri hut panjake pati
kaplug melaib, kadene I Benaru. Kacrita sane mangkin I Cupak lan I Grantang sampun tangkil
ring ajeng Ida Sang Prabhu raris Ida Sang Prabhu ngandika, “Eh cai ajak dadua cai uli dija,
nyen adan caine?” I Grantang matur dabdab alon,”Nawegang titiang Ratu Sang Prabhu,
titiang puniki wantah jadma nista saking jagat Gobangwesi. Munggwing wastan titiang
wantah I Grantang, niki belin titiange mewasta I Cupak. Titiang jagi matetegar nyarengin
sewayambarane puniki ngamademang ipun satrun palungguh I Ratu I Benaru. Konden suud
aturne I Grantang saget sampun kasampuak olih I Cupak, tur ngomong kene, “Kola seduk,
kola lakar ngidih nasi abetekan. Basang kolane layah. Suud keto I Cupak ajak I Grantang
mapamit. Ida Sang Prabhu mapaica cincin mas masoca mirah teken pajenengan puri Kediri.
Ento pinaka cirin I Grantang dados utusan.

Gelisang carita I Cupak kebedak-bedak, lantas nepukin telaga linggah tur bek misi yeh. Ditu
lantas I Cupak morahang teken adine. “Adi…adi Grantang mareren malu, kola kenyel tur
bedak pesan, kola lakar ngalih yeh ditu di telagane. “Kasautin laut pamunyin Beline teken I
Grantang, “Eda beli ditu ngalih yeh, ento anak yeh encehne I Benaru tusing dadi inem, beli,
“Ningeh munyin adine keto I Cupak makesiab ngatabtab muane putih lemlem. I Grantang
nutugang majalan. I Cupak buin nepukin gegumuk maririgan. Ditu buin I Cupak matakon
teken adine, “Nyen ane ngae gunung gunungan dini adi?” sambilange maklemir I Grantang
nyaurin petakon beline. “Ene tusing ja gunung-gunungan beli, ene mula tuah taine I Benaru
beli. I Cupak makraik baan takutne. “Aduh mati jani beli adi, yan mone geden taine, lamun
apa ja gedene I Benaru, adi?. Jalan suba mulih adi. I Grantang nguncangang majalan ngungsi
Guane I Benaru. I Cupak bejag bejug nutug I Grantang.

Kacaritayang sane mangkin I Cupak ajaka I Grantang suba teked di sisin goane I Benaru.
Umah I Benaru ditengah goane. I Cupak laut ngomong ” Adi …. kola tusing bani tuun adi, adi
dogen suba masiat ngelawan I Benaru. Kola ngantiang dini. Kewala ngidih olas kola teken adi,
tegul kola dini adi! ” Bincuh I Grantang ngalih tali anggona negul I Cupak. Disubane suud I
Grantang negul beline, I Grantang laut matinget teken beline, “Ene tingalin tumbake buin
ajahan beli, yan bah kangin tumbake ento pinaka cirin tiange menang di pasiatan. Sakewala
yan bah kelod tumbake, ento pinaka cihna tiang kalah. “Suud matinget, teken beline, I
Grantang laut tuun ka goane.

Teked di tengah goane dapetange I Benaru nagih melagandang Raden Dewi. I Benaru
matolihang tur matbat I Grantang. ” “Eh iba manusa cenik, wanen iba teka mai, Yan iba
mabudi idup matulak iba mulih ! ” Disubane keto ada munyine I Benaru, laut I Grantang
masaut wiring, “Apa..apa..orahang iba Benaru? Kai teka mai mula nyadia lakar ngalahan iba,
tur kai lakar mendak Raden Dewi putran Ida Sang Prabhu. Kai lakar ngiring Ida ka Puri. ” I
Benaru lantas ngelur brangti laut ngamuk. Ditu I Grantang mayuda ngajak I Benaru.
Sangkaning kepradnyanan I Grantang mayuda, dadosne I Grantang polih galah nebek
basangne I Benaru nganti betel antuk keris pajenengan purine. I Benaru ngelur kesakitan
basangne embud mebrarakan. Kacrita ane jani, I Cupak baduuran ningeh I Benaru ngelur.

I Cupak pesu enceh, tur tategulane telah tastas. Ditu lantas I Cupak inget teken patingetne I
Grantang. Ningalin lantas tumbake ento suba bah kangin. Mara I Cupak masrieng kenehne
liang. I Cupak laut ngomong, ” Adi…adi Grantang antos kola Adi. Yan kola tusing maan
metanding ngajak I Benaru jengah kola, Adi. ” I Grantang laut ngomong uli tengah goane
teken I Cupak. “Beli tegarang entungan tali bune ka goane! “Disubane ada raos adine buka
keto laut I Cupak ngentungan taline ento.

Ditu lantas I Grantang ngelanting ditaline apan ngidang menek. I Grantang sambilange
ngamban Raden Dewi. Disubane I Grantang lan Raden Dewi nengok uli ungas goane,
gegeson pesan I Cupak nyaup Raden Dewi tur sahasa megat tali ane glantingine baan I
Grantang. Duaning tali bune kapegatang, ditu lantas I Grantang ulung ngeluluk ditengah
goane. Semaliha Ida Raden Dewi kasirepang olih I Cupak di batan kayune satonden megat
tali bune ento. Kacaritayang sane mangkin, I Cupak ngiring Ida Raden Dewi nuju Puri Agung.
Tan kacaritayang kawentenang Ida kairing baan I Cupak ring margi, kancit sampun rauh Ida
ring Puri. Ida Sang Prabhu ledang kayune tan siti, digelis raris nyaup Raden Dewi.

Ida Sang Prabhu raris matemuang Ida Raden Dewi teken I Cupak sawireh I Benaru suba mati.
I Cupak matur ring Ida Sang Prabhu, I Grantang sampun padem, kapademang oleh I Benaru. I
Cupak mangkin kaadegang Agung ring Puri. Kacaritayang sane mangkin I Cupak sampun
madeg Agung ring Puri. Makejang panjake keweh, duaning sasukat risapa madeg I Cupak
sadina-dina panjaka makarya guling. Sane mangkin iring menengang abosbos cerita
sapamadeg I Cupak, iring sane mangkin caritayang kawentenang I Grantang ring tengah
goane. I Grantang grapa-grepe bangun nyelsel padewekan. “Raturatu Bhatara nguda kene
lacur titiange manumadi?” Kasuen-suen dados metu rincikan naya upanaya I Grantang bakal
nganggon tulang I Benarune menek. I Grantang ngragas tur makekeh pesan menek.

Sakewanten sangkanin sih Ida SangHyang Parama Kawi I Grantang nyidayang ngamenekang.
I Grantang jadi suba neked di baduuran. I Grantang lantas nugtugang pejalane nuju je puri.
Gelisang carita I Grantang suba neked di puri. Ditu lantas I Grantang ngomong teken
panyeroan I Cupake, “Jero tulung titiang, titiang jagi tangkil matur ring Ida Sang Prabhu.
“Malaib panyroane ka puri nguningayang unduke punika teken Raden Cupak. I Cupak inget
teken adine ane enu digoane. Ditu lantas I Cupak ngelur nunden panjake ngejuk tur ngulung
aji tikeh tur ngentungang ka pasihe.

Kacarita buin manine Pan Bekung memencar di pasihe ento. Uling semengan nganti linsir
sanje memencar tusing maan be naang aukud. Ngentungan pencar tanggun duri, pencare
marase baat, mare penekanga bakatange tikeh. Buin Pan Bekung mulang pencar buin
bakatange tikehe ane busan. Gedeg basang Pan Bekunge, laut tikehe abane menek tur
kagagah. Makesiab Pan Bekung ningalin jadma berag pesan. Pan Bekung enggalang ngajak
anake ento kepondokne.

Teked dipondokne pretenina teken Men Bekung. Sewai-wai gaenange bubuh, uligange
boreh. Dadosne sayan wai sayan misi awakne I Grantang. Dadi kendel Pan Bekung ajak Men
Bekung iaan unduk panak truna tur bangus. Di subane I Grantang seger ditu lantas I
Grantang ngae tetaneman. Megenepan pesan bungane tanema. Disubane bungane pada
kembang, I Grantang ngalap bungane ento tur adepa teken Men Bekung ka peken.
Sadinadina saja geginane I Grantang metik bunga lan Men Bekung ngadep. Kacarita ane jani
ada wong jero uli puri Kediri lakar meli bunga. Makejang bungane Men Bekung belina baan
wong jerone ento.

Disubane suud mablanja lantas wong jerone ento ka puri ngaturang bunga. Bungane ane
kaaturang katerima olih Ida Raden Dewi. Mara kearasan oleh Raden Dewi dadi merawat
rawat anak bagus dibungane. Eling lantas Ida teken I Grantang anak bagus ane ngamatiang I
Benaru. Ida Raden Dewi raris metaken teken wong jerone. “Eh Bibi bibi Sari dija nyai meli
bungane ene?”buin mani ka pasar apang kacunduk teken dagang bungane ene.” Manine
kairing Ida Raden Dewi lunga, matumbasan ka pasar.Gelisang carita raris kapanggih Men
Bekung nyuun kranjang misi bunga mewarna warni. Raden Dewi raris nampekin.

Kagiat Raden Dewi nyingak bungkung mas masoca mirah ane anggone teken Men Bekung.
Bungkunge ento wantah druwen Ida Sang Prabhu lingsir, ane kapicayang teken I Grantang.
Ngaksi kawentenane punika, raris Raden Dewi ngandika teken Men Bekung. “Uduh Meme,
titiang matakon, dija umah memene?’ Ajak gelah melali kema ka umah Memene apang gelah
nawang. ”

Gelisang carita Ida Raden Dewi sampun neked di pondok Men Bekung. Pan Bekung kemeg-
megan sinambi ngadap kasor saha nyambang sapangrauh Ida Raden Dewi. Ningeh Bapane
makalukang tur epot laut I Grantang nyagjag. Ditu lantas I Grantang matemu teken Raden
Dewi. Rikanjekan pinika Ida Raden Dewi nyagjag tur mlekur I Grantang sinambi nangis
masasambatan, “Aduh Beli mgudal las beli ngutiang tiang. Ngudiang beli tusing ka puri
tangkil ring Ida Sang Prabhu.” Sasampune wenten ketel wacanan Ida Raden Dewi raris I
Grantang nyawis tur matur dabdab alon, ngaturan parindikan pajalan sane sampun lintang.

Kacaritanyang mangkin I Grantang sareng Ida Raden Dewi suba neked di puri. Sang Prabhu
maweweh meweh ledang kayun Idane nyingak putrane anut masanding ajaka I Grantang.
Kacaritayang mangkin I Cupak katundung uli puri. I Grantang mangkin kaadegang agung ring
puri. Sasukat I Grantang madeg agung, jagate gemuh kerta raharja. Panjake sami pada girang
pakedek pakenyung duaning suud ngayahin raja buduh.

sumber : bebekbengil.wordpress.com/
Pengangon Bebek

Ada katuturan satua pangangon bebek madan Pan Meri. Sangkal ia madan Pan Meri, kerana
dugase i malu ia liu gati ngelah memeri utawi panak bebek. Sakewala lacur tusing dadi
kelidin, panyatakan merine mati kena gering. Enu kone masisa buin aukud sada merine ento
ane paling bengil tur berag. Ento jani kapiara baan Pan Meri.

Semengan nyanjaang epot Pan Meri ngenang amah-amahan merine bengil ento. Di
kengkene ka telabahe abana masileman apang nyak kedasan goban merine buin abedik.
Merine bengil ento masih jemet pesan teken Pan Meri. Yening Pan Meri nuju ngarit jeg
nutug di durine sambila munyi kwek….kwek…. kwek….! Bagia atine Pan Meri ngelah ubuhan
jemet buka keto. Diastun tuah aukud turin bengil sakewala mawiguna pesan marep Pan
Meri. Kacerita galahe suba sanja. Pan Meri lakar ngemaang amah merine. Pan Meri lantas
ngaukin ri…ri….ri…ri…! Nanging merine tuara ada. Sengap paling Pan Meri mengalihin kema
mai masih tuara tepukina. Pan Meri lantas nuluh telabah ngalihin sambilanga mangaukin,
naler masih tuara ada.

Kanti suba sandikala Pan Meri ngalihin tusing masih tepukina merine. “Uduh….Dewa ratu.
Dija ya merin titiange. Dadi bisa tusing ada, kija lakuna malali. Len suba sandikaon buin kejep
dogen suba peteng sinah lakar tusing tepuk apa!” Uyang paling kone Pan Meri sada sedih
merine tuara tepuka. Saget nangked kone Pan Meri di tanggun telabahe beten punyan asem,
ada batu gede. Ditu kocap tongose tenget tur pingit. Sedek bengong Pan Meri, jeg teka anak
gede selem, siteng tur tangkahne mabulu. Paliatne nelik tur gigine rangap macaling. Pan
Meri kesiab takut nagih malaib sakewala batisne lemet awakne ngetor. Anake gede selem
ento meekin Pan Meri. “Suba sandikaon adi enu masih kema mai. Apa kalih dini, Pan Meri?”
keto omongne I gede selem.

Ngejer Pan Meri nyautin, “Icang ngalih merin icange. Suba sanja konden mulih. Pedalem,
icang ngelah meri tuah aukud!” “Ooh…keto. Mula saja tuni sanjane ada meri mai ngelangi.
Nah jani jemakanga ja, antiang dini!” I gede selem maselieb ka durin batune. Pan Meri mara
ningeh keto prajani ilang takutne. Kendel atine buin bakata merine. Suba keto teka I gede
selem ngaba meri, bulune alus awakne kedas tur jangih pesan munyine. “ene merine, Pan
Meri?” “Tidong, meri icange anak bengil!” Buin I gede selem mesuang meri. Jani merine
mokoh tur kedas nyalang. Yen adep sinah bakal maal payu. “Ane ene merine?” “Tidong, meri
icange berag tur bengil!” Kacarita suba liu pesan I gede selem mesuang memeri. Sakewala
Pan Meri setata ngorahang tidong, kerana mula saja merine makejang ento tidong merine
Pan Meri.

Suba keto I gede selem buin ngomong. “Beh…adi makejang tidong. Lamun keto aba suba
makejang merine ento!” “Aduh…, icang tusing bani, ento tusing icang ngelah. Meri icange
tuah aukud, berag tur bengil!” masaut Pan Meri. “Ne mara jadma patut. Tumben jani kai
nepuk jadma buka Pan Meri. Eda takut…, merine bengil ento mula kai ane ngaba. Nah..,
duaning Pan Meri maparisolah sane patut tur tusing loba, kai jani ngemaang meri buin
aukud. Melahang ngubuh apang bisa nekaang hasil. Ne jani aba merine mulih!” Tan sipi
kendelne Pan Meri nepukin merine mulih.

Mare keto saget I gede selem ilang tur di samping batune gede ada meri buin aukud. Pan
Meri ngaturang suksma tur nglantas mulih ngaba meri dadua. Kacerita meri Pan Meri suba
mataluh makelo-kelo mapianak. Liu pesan jani Pan Meri ngelah meri. Ia jani dadi sugih ulian
madagang memeri. Keto yening dadi jadma maparisolah utawi malaksana patut, tusing loba,
nyak buka cara Pan Meri, sinah kapaica wara nugrah sane nekaang bagia

sumber : bebekbengil.wordpress.com
I Belog

Ada katuturan satua anak belog. Baan belogne ia adanina I Belog. Sedek dina ia tondena meli
bebek ka peken teken memene. Ditu lantas ia nyemakin memene pis. Lantas memene buin
ngomong, kema jani cai engal-enggal ka peken, terus meli be dadua di tongos dagang
bebeke.

Disubane I Belog neked di peken, kema-mai ia ninggalin dagang bebek sakewala ia


ngenjuhang pipis dasa tali rupiah. Jero niki jinah, tiang meli bebek dadua. Bebeke aukud aji
Rp. 4000. Lantas dagang bebeke ngemaang I Belog susuk bui Rp. 2000. Disubane maan meli
bebek lantas I Belog mulih.

Kacrita ia ngemulihang, tur ngaliwatin tukad linggah. Ditu lantas bebeke ngeleb. Maka dadua
bebeke ngelangi di tukade. I Belog bengong ninggalin bebeke kambang tur ia ngrengkeng
kene. Beh, bebek puyung bakat beli. Awake nagih bebek mokoh tur baat, sakewala bebek
puyung baanga. I Dewek belog-beloga. Lantas bebeke tusing ejuka tur kalahina mulih.

Disubana I Belog neked jumahne, ajinanga baan memene tuara ngaba bebek. Memene
ngomong, ih belog encen bebeke? Masaut I Belog, “maan ja icang meli bebek, nanging
puyung icang adepina teken dagang bebeke. Lantas bebeke leb di tukade, tur ngelangi. Buina
laut ulah icang sawireh meli bebek puyung tuara ada gunane.

Ditu lantas I Belog welanga baan memene. Keto upah anake belog, tuara ngresep teken
munyi. Bebeke mula kambang yan ia lebang di tukake dalem.

Sumber : ngiringmabasabali.wordpress.com

Anda mungkin juga menyukai