Cerita wayang abimanyu – Ing njero perang Baratayuda, dikisahkan Abimanyu sengaja di

delekake saka kapindho wongtuane lan didukung saka kadang Pandawa. Abimanya dadi
pamaris tahta kerajan Amarta, dadine kaslametan Abimanyu dadi nduwe arti banget kanggo
Keluarga kerajan Amarta. Abimanyu dadi simbul kemenangan Kadang Pandawa dadine
prayogaa ing njero perang gedhe baratayuda kuwi dheweke didelekake neng panggon sing
wadi banget dijaga saka bojone Dewi Utari lan emboke Woro Subodro dheweke ora oleh
metu saka panggon kesebut.

Dewi Utari bojo Abimanyu kabeneran lagi ngandung, dadine dheweke ora arep ucul saka
bojo sing demen mbasi sedhela wae. Kabeh wong tuwa Pandawa menehake “wanti-wanti”
(pesan sing ora banget oleh dilanggar) marang Abimanyu, menawa dheweke ora oleh melu
berperang mungsuh Kurawa. Saben manungsa nyat nduweni kisah dhewe-dhewe. Sadurung
sesomahan karo Dewi Utari sabenere Abimanyu wis nduweni bojo sing nduwe jeneng Siti
Sendari. Nang wayah kenalan karo Dewi Utari Abimanyu ngaku dadi perjaka. Nang wayah
kuwi Dewi Utaripun curiga lan maido marang Abimanyu amarga Dewi Utari kurang pitaya
nek Abimanyu durung nduweni bojo. Amarga kebacut demen marang Dewi Utari Abimanyu
kepeksa nggoroh, kanggo mitaya ke Dewi Utari dheweke nyupata : “Dewi Utari ingsun isih
legan durung duwe kromo.., yen ora ngandel aku wani mati dikrocok gaman sewu”(Dewi
Utari aku isih perjaka durung nduwe bojo nek maido aku wani supata mati ditumbak sewu
pusaka).

Supata kegorohan Abimanyu disaksikan bumi, langit, segara, lan gunung. Saknalika krungu
petir sing menggelegar..,, kilat menyambar-nyambar. Dewi Utari kepangan bujuk rayu lan
supata palsu Abimanyu, dadine terwujud sakarone dadi pasangan bojo bojo.

Nang wayah kedadean perang gedhe antara pandawa lan kurawa Abimanyu ana nang
persembunyian sing winadi. Saben manungsa nyat nduweni rencana ning Tuhan-Pun
nduweni rencana : “wamakaru wamakarullahi, wawallahu khairul makirin” (wong-wong
kuwi merencanakan piala, Allah-Pun merencakan uga, mula sabecik-becik rencana yaiku
rencana Allah.) Jero persembunyian ati Abimanyu ora rumangsa tentram, pangan ora selera,
turokna ora bisa nyenyak. Sing dheweke pikirke mung “Tegal Kuru Setra” panggon sedulur-
sedulur berjihad perang mungsuh kebatilan. Dadi sawong sing isih getihan enom atine
keceluk, kanggo melu berperang dimedan laga kanggo labuh bangsa lan negara. Jero atine
kedadean perang batin antara meloni pesan wong tuwa utawa labuh negara. Nek dheweke
jaluk ijin marang bojone utawa emboke ing cerita wayang bahasa jawa abimanyu mustahil
sakarone menehake ijin. Abimanyu meneng awak termenung mikirke jangkah apa sing paling
becik kanggo awake lan negarane. Jero kaanan kesebut dumadakan dheweke ndeleng seekor
“undur-undur” (binatang cilik sing mlaku karo cara mundur biyasane ana nang lemah sing
berdebu). Binatang kesebut menehake inspirasi marang Abimanyu kanggo cepet lunga
menyang nglan pertempuran karo cara mundur-mundur, artine dheweke mungkur panggon
persembunyiannya saka sethithik demi sethithik sakwise bojo lan emboke terlena cepet
dheweke tumuli mlayu metu saka persembunyian menuju nglan pertempuran.

Abimanyu wis menganggo perang karo mengendarai jaran. Karo gagah wani dheweke cepet
nempuh lan memporak porandakan mungsuhe yaiku para kurawa. Pasukan Pandawa sing
semula wis terdesak saiki bisa mendesak pasukan Kurawa. Pasukan Kurawa kalang kabut
akeh korban niba, akeh bala tentara sing mati kaya “babadan pacing” tuwuhan perdu sing
rubuh sakwise ditebas karo pedhang.
Senopati Kurawa Bagawan Durna ngumpulake para jendral kanggo ngenekake “briefing” apa
sing menyebakan, jangkah/strategi apa sing kudu cepet ditempuh kanggo ngalahake
Pandawa. Pakoleh saka briefing kesebut diputuskan strategi perang sing anyar. Apa sing
marakake kekuwatan Pandawa dumadakan meledak-ledak jebulna ana perwira enom sing
gagah wani yaiku cerita wayang bahasa jawa Abimanyu.

Bagawan Durna ngongkonke strategi yaiku Pasukan Pandawa kudu dipancing dipecah dadi 3
kanggonan, Arjuna dipancing mungsuhe metu saka Tegal Kurusetra mlayu kearah pantai,
Werkudara dipancing mungsuhe mlayu kekidul kearah panggunungan. Tinggal Abimanyu
dhewe ditinggal neng Tegal Kurusetra. Pasukan Kurawa nggunakne gelar perang “glepung
gelang”. Abimanyu sing sawong awak dipancing kanggo mlebu menyang perangkap sing
dirancang Bagawan Durna.

Bagawan Durna ngongkonke marang Adipati Karna kanggo cucul anak panah sing ditujukan
menyang arah jaran sing ditunggangi Abimanyu. Jaran Abimanyu rubuh saknalika menyang
lemah sakwise kena anak panah tepat ngenani gulune. Ati Abimanyu krasa teriris-iris sakwise
meruhi jarane tewas kena anak panah. “ae mati dewe ora belani” (aja mati dhewe aku labuh
kowe). Abimanyu cepet melompat karo nyekel siji pedhang mburu prajurit Kurawa. Siasat
perang Bagawan Durna bener-bener kelakon, karo dipancing sawong prajurit Abimanyu
mlebu menyang perangkap sing karan pasukan “glepung gelang”. Abimanyu sawong awak
dikepung ewon prajurit sing mbentuk lingkaran gedhe karo anak panah jaga melesat saka
busurnya.

Bagawan Durna menehi aba siji..,loro…,telu…., kabeh prajurit cucul anak panah kearah
Abimanyu sing ana ing tengah-tengah. Abimanyu kena panah saka samubarang arah. Kabeh
awak Abimanyu wis ora ana kanggonan sing ora kena anak panah. Getih mengalir nelesi
awak Abimanyu. Manut kisah busur panah sing digunakne prajurit Kurawa sengaja digawe
saka kayu “sempu”, kayu kesebut sing menyaksikan pas Abimanyu nyupata marang Dewi
joged.

Kelanjutan ana cerita wayang bahasa jawa abimanyu bisa kita simak ing ngisor iki.
“Adinda Dewi joged ngandela marangku ora ana wong sing paling dakdemen kajaba awakmu
…, rina wengi aku sanuli mikirke kowe, aku ora bisa ucul saka bayangan rupamu! Tembung
Abimanyu.
“becik.., Kakang Abimanyu. Aku ngandel yen Kakang ndemeni aku.., ning Kakang
Abimanyu wis nduwe bojo aku ora arep nglarani pangrasa wedok, amarga aku uga sawong
wedok sing nduweni pangrasa.” Tembung Dewi joged

“aku isih perjaka Dinda.., aku durung sesomahan ! Abimanyu merayu.

“aku ora pitaya Kakang Abimanyu isih perjaka…!” Tembung Dewi joged
“yen Dinda ora pitaya …, aku wani nyupata sing disaksikan saka bumi, langit, gunung,
samudera, lan kayu sempu iki.., aku nyupata menawa aku isih perjaka nek aku nggoroh aku
wani mati karo dikrocok gaman sewu (ditumbak senjata sing akeh banget)” tembung
Abimanyu.

Supata Abimanyu dadi doa sing disaksikan saka bumi, langit, gunung, lan samudera. Dadine
ngati-atia nek awake dhewe ngomong ana pepatah ngomongke cangkemmu yaiku macanmu .
Abimanyu ora bisa rubuh sanajan kena ewon anak panah amarga awake disangga saka ewon
anak panah sing tertancap neng awake. Prajurit Kurawa cepet nyedhak amarga nduga
Abimanyu wis mati adeg. Ora keri putera kuluk Kurawa Pangeran Lesmana Mandrakumara
melu nyedhak ndeleng saka cedhak Abimanyu sing wis ora dadi manungsa kesebut. Karo
tembung-tembung sing kebak kesombongan lan nglarakne Lesmana Mandrakumara
menantang Abimanyu. Karo pongah dheweke nantang. “turene kowe pasukan khusus…,
hayo endi saiki kekuwatanmu . Jebulna kowe mung jago pitik potong…, ora ana apa-apane
dibandingna karo aku. Hayo endi kekuwatanmu mungsuh aku..! Tembung Lesmana
Mandrakumara.

Abimanyu mung ndungkluk isin, jero atine celathu patenana aku ben aku bisa mati sempurna
dadi prajurit sing labuh kebeneran, keadilan, dadi prajurit sing “netepi kesaguhan” mati labuh
bangsa lan negara. Eluh Abimanyu mengalir menetes neng sela-sela anak panah sing
tertancap neng raine. Dheweke eling arep pesan bapake Arjuna lan emboke Sembodro sing
amarga demen marange dheweke didelekake dipanggon wadi. Ning dheweke wis kebacut
dadi korban peperangan. Abimanyu celathu lirih : “bapak….., embok…., aja nesu, aja sedhih
…, ananda mati luwih dhikik…, aja salahake aku amarga aku netepi supataku.”

“aja nangis kok Abimanyu.., kok prajurit cengeng…, diendi kewanen kowe…, wektu iki
kowe mesti arep mati…, aku nyupata nek kok mati bojomu sing ayu kuwi arep aku rebut,
bojomu arep aku boyong menyang Kurawa..!” Tembung Lesmana Mandrakumara.

Krungu tembung-tembung Lesmana Mandrakumara ati Abimanyu dadi nesu amarga ana
tembung-tembung arep ngrebut bojo sing dheweke demeni, bojo sing marakake dheweke rela
mengorbankan samubarange. Kaya ana kekuwatan sing teka, dumadakan Abimanyu
menebaskan pedhang sing isih dheweke gengam sadurunge tepat ngenani gulu Lesmana
Mandrakumara, saknalika dheweke rubuh bersimbah getih. Lesmana Mandrakumara tewas
saknalika. Meruhi putra kuluk dadi korban Jayajatra prajurit pengawal raja menghujamkan
tumbak menyang arah dhadha Abimanyu. Abimanyu rubuh saknalika dhewekea mati donya.
Kepiya crita lanjutan cerita wayang bahasa jawa abimanyu? Monggo sami-sami kita simak.
Kabar kepaten Abimanyu cepet nganti kekuping Kadang Pandawa. Dewi Sembodro embok
Abimanyu teras mlayu menyang nglan pertempuran nggoleki jasad anake. Pasukan pengawal
keluarga kerajan mburu Dewi Sembodro. Neng tengah lemah lapang ditemokake jasad anake
sing kebak karo tatu “tatune arang kranjang”

“anakku sing malang…, geneya kowe maido celathon ibumu….,kalau kok mati embokmu
melu mati wae……..” Sembodro tiba semaput cedhak jasad anake.

“Prajurit.., angkat Tuan Putri gawa menyang perkemahan” tembung Kresna.

Arjuna cepet mlayu melu nyedhak jasad anake amarga dheweke anyar teka saka panggon
sing adoh mburu mungsuhe. “diendi anakku….., oh ngger…, geneya mangkene…., aja mati
dhewe, aku arep membalas kanggo kowe, aku nyupata sadurung srengenge terbenam aku
kudu bisa mateni Jayajatra yen ora luwih becik aku mati pateni awak karo mati obong(masuk
kejero geni sing asale saka tumpukan kayu sing kaobong).”

Kabar supata Arjuna nganti uga menyang kuping prajurit Kurawa, kanggo ndhuwuri hal sing
ora dipengenke Jayajatra kanggo sementara didelekake neng “Gedong Wojo” sak-werna
bunker/tangen ngisor lemah sing panggone tersembunyi. Wong tuwa Jayajatra sing nduwe
jeneng Bagawan Sempani sanuli berdzikir njaluk marang sang pencipta ben anake ora mati.
Mung wae kadang dzikirnya ora padha amarga nggunakne basa Indonesia : Tu-han, Tu-han,
Tu-han dadi han-tu, han-tu, han-tuanakku Jayajatra hi-dup, hi-dup, hi-dup, hi-dup, hi-dup, hi-
dup, hi-dup, hi-dup, hi-dup, hi-dup, hi-dup, hi-dupdst

Dina wis anyak sore ning Arjuna durung bisa membalas kepaten anake, Kresna sing dadi
botohnya Pandawa rumangsa kawatir yen nganti srengenge tenggelam Jayajatra ora bisa
dipateni Arjuna kudu netepi jiwa kesatriyanya karo mati obong. Kresna karo kekuwatan
batine menciptakan mendung ireng gelap dadine katon dina wis hampir bengi. Dheweke jaluk
kadang Pandawa kanggo njagakne kayu obong lan para prajurit ben mbengok sasero-serone.
Suwara kuwi krungu nganti menyang perkemahan prajurit Kurawa amarga nduga dina wis
bengi, prajurit Kurawa budhal nyedhak menyang saben genen pengen ndeleng saka cedhak
Arjuna mati obong.

Cerita wayang bahasa jawa abimanyu ngisahake Jayajatra sing ana ing Gedong Wojopun
krungu sayup-sayup Arjuna mati obong…!, Arjuna mati obong…!, Arjuna mati obong…!
Pengen rasane dheweke meruhi apa sing kedadean. Jayajatra manekne awak mbukak jendela
kanggo ndeleng apa sing kedadean saka walik jendela. Bagawan sempani ora endheg-
endhege berdzikir marang Tuhan ben nganti srengenge tenggelam mengko anake slamet.

Kresna ngerti menawa Jayajatra ora arep mati nek bapake (Bagawan Sempani) berdzikir karo
sanuli mengucapkan tembung-tembung urip, urip, hidup…maka Jayajatra ora arep mati.
Ning ora kurang budi, Kresna mengubah wujudnya dadi seekor lalat sing mekewuhi
Bagawan Sempani sing lagi berdzikir. Lalat kesebut hinggap dilambe Bagawan Sempani,
sedhela mabur hinggap neng mata sedhela hinggap neng lambe tan Bagawan Sempani, pas
digebug anggo tangan lalat kesebut hinggap neng pelipis.

Nang wektu dzikir Bagawan Sempani sanuli mengucapkan tembung-tembung = “anakku

Jayajatra urip, urip, urip” dumadakan lalat hinggap dipupu Bagawan Sempani, sadhela dzikir
Bagawan Sempani meneng sedhela, banjur karo njupuk ancang-ancang Bagawan Sempani
nggebug lalat kesebut karo tangane “mati, mati, mati kowe” saknalika lalat ngowah wujud
dadi Kresna karo celathu “Bagawan Sempani anakmu Jayajatra mati.”

Dipanggon sing kepisah Arjuna wis bergerilya mengintip persembunyian Jayajatra neng
Gedong Wojo. Jayajatra ngupadi mbukak jendela kanggo meruhi apa bener Arjuna mati
obong. Nang wayah Jayajatra mbukak jendela sacepet kilat melesat panah Arjuna tepat
ngenani gulu Jayajatra barengan karo Dzikir Bagawan Sempani berucap mati, mati, mati,…
mula tewaslah Jayajatra lan lunaslah supata Arjuna. Jebulna dina durung bengi, sakwise
mendung ilang srengenge katon bersinar melu menyaksikan tewasnya sang angkara murka
Jayajatra.
Cerita wayang Mahabharata kanthi lakon prabu santanu

Prabu Santanu iku putra saka pasangan Raja Pratipa karo Ratu Sunanda, katurunan Raja kuru,
kang kalebu kulawarga Pandawa lan Kurawa. Santanu asalé saka tembung meaning Sing
sepi, amarga Prabu Pratipa ing negara sepi ing wektu putra lair. Prabu Santanu bagus banget,
baud sanget ing muter gegaman, lan seneng mburu menyang alas. Miturut wektu kang rama
ana bab pensiun, sadulure, Devapi lan Bahlika nulak tampa panduman dhampar. Devapi
mutusaké kanggo manggon minangka pertapa supaya tentrem, salawasé Bahlika mutusaké
kanggo pindhah perantauan. Mulane, Santanu ngganti kang rama, Prabu Pratipa, minangka
raja Hastinapura.

Prabu Santanu Krama

Ing wektu Prabu Santanu mburu menyang pojok Gangga, piyambakipun kepanggih kaliyan
wadon kang ayu banget. Wong wadon iku dewi Gangga. Panjenenganipun ipat-ipat Brahma
teka mudhun menyang bumi lan dadi saperangan turuné Prabu kuru. Amarga captivated
dening dheweke kaendahan, Prabu Santanu ambruk ing katresnan. Dewi Gangga ana
kekarepan kanggo dadi ratu ing kawontenan punapa mawon iya kanggo putrané, Prabu
Santanu ngirim ora bakal pareng. Yen Prabu Santanu nyuwil janjine, banjur dewi Gangga
bakal ninggalake. Amarga raos katresnan toja, banjur syarat wis ketemu.

Sawise marrying, Dewi Gangga ngemot putra. Nanging sakcepete sawise anak lair, ibune
dheweke langsung nglelebke kanggo Gangga kali. Kajaba iku, ing hereinafter puternya,
kabeh nandhang nasib padha. Sang Prabu ngerti bab iku amarga wis tansah trailed bojoné,
nanging ana Tukang kanggo nyegah amarga bound dadi janji palakrama. Nalika Dewi
ngandhut bin kawolu, Prabu Santanu ora njupuk iku maneh. Banjur mandegake apa dianggep
minangka ratuning tumindak barbar lan inhumane.

Dewi Gangga mungkasi iku tindak ing kanggo nerangake yen anak dheweke nglairake titisan
saka Astabasu utawa wolung Wasu. Tindakan klelep bayi sing dipedhot jiwo supaya tekan
swarga, panggonan saka Wasu. Sing ngandika, wolung Wasu sapi sakti wis nyolong Resi
Wasista. Kang kejiret, padha ngipat-ipati dening Rishi Wasista supaya daya saka gods sing
ilang lan reincarnate minangka manungsa. Salah siji saka wolung Wasu dijenengi Prabata
kang pimpinan tinimbang rencana nyolong. Amarga iku pelaku utama lan pitu Wasu mung
mbantu, banjur paling dawa Prabata incarnate minangka manungsa. Prabata mengko ical
minangka wong sing jenengé Dewabrata tenung. Sawise penjelasan Prabu Santanu, Dewi
Gangga kang isih ngandhut ilang ing Ganges kali.

Ketemu Bisma

Prabu Santanu ngiklasake saka lungane ratuning munggah marang lan bali menyang istana,
mrentah kerajaan Hastinapura. 16 taun mengko, Prabu Santanu kang bosen, mlaku menyang
pojok kali Gangga. Ana weruh anak sing kuat banget, bisa kanggo mblokir banyu Gangga
nggunakake atusan panah. Sasampunipun ibunipun (Dewi Gangga) katon lan nerangake asal
saka anak, Prabu Santanu bungah banget, amarga putra kapundhut ing lair wis mulih. Miturut
Santanu, anak wis diwenehi jeneng Dewabrata. Prabu mundhut bocah kanggo kraton.
Dewabrata thukul menyang anak kanggo tuwane lan wis nyawa jawata dhuwur.
Panjenenganipun malah dadi nominasi panerus tahta
Krama Kalian Gandawati
Ing salah siji titik, Prabu Santanu krungu gosip sing nyebar ing saindhenging kali Yamuna
mambu wangi banget. Karo penasaran, lurung-lurung Prabu Santanu kali Yamuna.
Panjenenganipun manggihaken sumber gondho saka désa, jenenge Gandhawati (luwih
dikenal minangka Satyawati utawa Durgandini). Cah wadon apik banget-looPrabu lan awak
fragrant. Prabu Santanu tiba ing katresnan lan pengin aplikasi kanggo cah wadon. Rama cah
wadon kang disebut Dasabala. Nalika Prabu Applied kanggo cah wadon, tiyang sepuhipun
ngajokake proviso yen Gandhawati (Satyawati) dadi permaisuri Raja Santanu, iku kudu
dianggep ing sesuai karo Dharma lan Gandhawati keturunan sing arep panerus tahta. Hearing
syarat iki, Prabu ngarep karo kuciwo lan heartache ditahan. Piyambakipun dados lara amarga
katahan mikir bab dheweke pahlawan sing tau tak.

Ningali kang rama ambruk gerah, Dewabrata neliti. Banjur takon marang wong sing nggawe
lurung-lurung bapakne. Saka ing kono wus nampa informasi sing rama wus tiba ing katresnan
karo cah wadon. Akhire, panjenenganipun tindak menyang kali Yamuna. Dheweke nggantosi
bapakne kanggo aplikasi putri Dasabala, Gandhawati, kang rama seng di pengeni.
Panjenenganipun ngendika kabeh syarat sijine nerusake Dasabala. Dheweke uga sumpah ora
omah-omah kanggo urip lan ora bakal pass ing dhampar saka turuné Prabu kuru sing ora
dumadi ing serangan mangsa daya antarane turunane karo turunane Gandhawati. Sumpah
sekseni dening para dewa lan banjur wiwit, jeneng iki diganti Bisma. Akhire Prabu Santanu
lan Dewi Gandhawati marriage lan wis duwé anak lanang loro jenenge Citrānggada lan
Wicitrawirya. Prabu Santanu tilar donya lan Bisma Citrānggada milih minangka panerus
tahta Hastinapura
Cerita wayang Rukmawati muksa

Resi Parasara neng gunung Saptaarga lagi bersamadi pas dheweke dumadakan ditekani
leluhurnya, yaiku Prabu Parikenan sing wis dadi dewa bergelar Batara Brahma-am. jero
temon kuwi, Batara Brahma-am ngongkonke Resi Parasara kanggo ngguru marang sawong
bidadari petapa neng gunung Mahendra sing nduwe jeneng Begawan Rukmawati. Batara
Brahma-am nyeritoke menawa awake ket cilik bareng sang adhi, yaiku Dewi Srini, wis
diasuh lan digedhekne saka Begawan Rukmawati kesebut kayakne anak dhewe.

sakwise Batara Brahma-am bali menyang kahyangan, Resi Parasara pun mangkat menuju
gunung Mahendra karo didampingi panakawan Kyai Semar, Nala Gareng, Petruk, lan
Bagong. sangantine neng kana dekne kabeh disambut saka Begawan Rukmawati sing
nduweni pandeleng tajam lan teras meruhi jati awak Resi Parasara.

dhikik kala Begawan Rukmawati kerep dadi tumpuan pitakonan nek para raja mbisakne
masalah. sairing berkembangnya zaman, jeneng Begawan Rukmawati lan gunung Mahendra
tambah dilalekne wong. ora kinira, dumadakan wae muncul Resi Parasara sing pengen
ngguru menimba elmu marange.

Begawan Rukmawati pun mulangna samubarang kepinterane marang Resi Parasara nganti
akhire sang murid diyektekne lulus. neng liya pihak, Resi Parasara lagi kahyun-hyun ndeleng
kayon gurune sing sawong bidadari kuwi. Resi Parasara wis nduwe umur patang puluh taun,
ning ping anyar iki dheweke rumangsa kegeret marang sawong wedok. karo kebak rasa isin,
dheweke pun manekne awak nglorke pangrasane marang Begawan Rukmawati.

Begawan Rukmawati ora bisa nrima demen Resi Parasara amarga telu hal. pisan, amarga
Resi Parasara yaiku muridnya. kapindho, amarga Resi Parasara yaiku turun Prabu Parikenan
sing ora liya yaiku anak angkatnya dhewe. ketelu, amarga Begawan Rukmawati rumangsa
wis wektune dheweke mencapai muksa, nyiji karo semesta.

Resi Parasara rumangsa kuciwa bercampur isin. ning, Begawan Rukmawati menghibur,
menawa ora suwe meneh Resi Parasara arep njodo karo sawong wedok sing mirip karone.
sakwise berpesan mangkana, Begawan Rukmawati pun dijemput kereta emas sing mudhun
saka angkasa. dheweke nuli munggahi kereta kesebut lan banjur musnah saka pandangan
Resi Parasara.