1.

4
Sumber Sejarah
✓ Sejarah ditulis berdasarkan kajian terhadap sumber
✓ Sumber memberi maklumat dan bukti tentang sesuatu
peristiwa masa dahulu
✓ Sumber sejarah penting untuk memastikan maklumat
adalah tepat dan benar
✓ Terdapar dua sumber sejarah :

Sumber Sejarah

Sumber Primer Sumber sekunder

Sumber telah
Sumber asli
diolah
 Sumber Primer Sumber Sekunder
• Bersifat asli • Diolah
• Belum diolah • Diterbitkan
Ciri-ciri • Belum ditafsir
Ciri-ciri • Disebarkan kepada
• Belum diterbitkan umum

• Artifak
• Fosil
• Bukan Artifak • Buku
• Batu bersurat • Majalah
• Dokumen rasmi • Jurnal
Contoh • Keterangan lisan Contoh • Akhbar
• Surat peribadi • Risalah
• Diari
• Ensiklopedia
• Fail rasmi jabatan
• Manuskrip
Sumber Primer ~ Artifak

✓ Merupakan peralatan ciptaan

manusia diperbuat daripada batu,
kaca dan logam
✓ Digunakan untuk pemburuan,
pertanian dan perdagangan
✓ Contoh penemuan artifak loceng
gangsa di Kampung Percu, Muar,
Johor yang dihasilkan sekitar 150
tahun masihi membuktikan terdapat
hubungan perdagangan dengan
kerajaan Funan
 Sumber Primer ~ Artifak

1
 Sumber Primer ~ Artifak

▪ Santubong merupakan tapak arkeologi di Sarawak

▪ Terdapat penemuan sumber primer iaitu:
i. Artifak arca Buddha
ii. Artifak seramik barang
perdagangan dari China
(Dinasti Song dan
Dinasti Tang)
Sumber Primer ~ Bukan Artifak

✓ Merupakan data arkeologi yang

berkaitan dengan budaya manusia
yang terdapat di bawah tanah dan di
atas permukaan tanah
✓ Seperti dinding gua, dinding kota dan
sturktur bangunan
✓ Penemuan candi Lembah Bujang
dijadikan sumber kajian
menunjukkan adanya pengaruh
Hindu Buddha serta hubungan
perdagangan antara India dengan
Kedah
Sumber Primer ~ Bukan Artifak

2
Sumber Sekunder ~ Ensiklopedia
✓ Mengandungi fakta sejarah
dan sumber sejarah yang
sahih
✓ Contohnya, The
Encyclopedia of Malaysia
mengandungi beberapa
tema seperti sejarah awal,
sejarah moden, arkitektur,
laut dan tumbuh-tumbuhan
Sumber Sekunder
1. 2.
3. 4.
5. 6
7. 8.
 10.
9.
1. Jelaskan maksud istilah berikut:
a) Artifak
…………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………….

b) Ensiklopedia
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………

c) Bukan artifak
…………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………….

d) Arca
……………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
jawapan
(c) Apakah nilai yang boleh diperolehi daripada penemuan sumber-sumber
tersebut?
Beri hujah anda? [8 markah]