X1 ≤ 4
2X2 ≤ 12
3X1 + 2X2 ≤ 18
CONTOH LAIN
Maks Z = 3X1 + 5X2 Z -3x1 -5x2 -0x3 -0x4 -0x5 =
ST: r1 X1 ≤ 4 → X1 + X3 =
r2 2X2 ≤ 12 → 2X2 + X4 =
r3 3X1 + 2X2 ≤ 18 → 3X1 + 2X2 + X5 =
Z X1 X2 X3 X4 X5
Z 1 -3 -5 0 0 0
r1 0 1 0 1 0 0
r2 0 0 2 0 0 0
r3 0 3 2 0 0 0
Z X1 X2 X3 X4 X5
hitung ratio : Z 1 -3 -5 0 0 0
yaitu RHS dibagi nilai r1 0 1 0 1 0 0
pada kolom minus terbesar r2 0 0 2 0 1 0
r3 0 3 2 0 0 0
pivot
Z X1 X2 X3 X4 X5
Z 1 -3 -5 0 0 0
r1 0 1 0 1 0 0
bagilah baris tsb dengan r2 0 0 1 0 1/2 0
bilangan pada pivot r3 0 3 2 0 0 0
Z X1 X2 X3 X4 X5
jadikan agar semua nilai Z 1 -3 0 0 5/2 0
pada kolom warna kuning r1 0 1 0 1 0 0
menjadi nol berdasarkan r2 0 0 1 0 1/2 0
baris hijau r3 0 3 0 0 -1 0
Z X1 X2 X3 X4 X5
ulangi Z 1 -3 0 0 5/2 0
r1 0 1 0 1 0 0
r2 0 0 1 0 1/2 0
r3 0 3 0 0 -1 0
Z X1 X2 X3 X4 X5
Z 1 -3 0 0 5/2 0
r1 0 1 0 1 0 0
r2 0 0 1 0 1/2 0
r3 0 1 0 0 -1/3 0
Z X1 X2 X3 X4 X5
optimum bila tdk ada negatif Z 1 0 0 0 7/2 0
r1 0 1 0 1 1/3 0
r2 0 0 1 0 1/2 0
r3 0 1 0 0 -1/3 0
Z X1 X2 X3 X4 X5
optimum bila tdk ada negatif Z 1 0 0 0 7/2 0
r1 0 0 0 1 2/3 0
r2 0 0 1 0 1/2 0
r3 0 1 0 0 -1/3 0
optimum X1 = 2
X2 = 6
3X1 + 5X2
Z = 3X1 + 2X2 + x3
Kendala
X1 ≤ 1
X2 ≤ 1
X3 ≤ 1
4
12
18
RHS Ratio
0
4
12
18
RHS Ratio
4
12
18
RHS Ratio
0
4 ∞ pilih positif
12 6 terkecil
18 9
RHS Ratio
0
4
6
18
RHS Ratio
30 Baris hijau kalikan 5 tambahkan baris z
4
6
6 Baris hijau kalikan 2 kurangkan baris r3
RHS Ratio
30
4 4
6 ∞
6 2
RHS Ratio
30
4
6
2
RHS Ratio
36
2
6
2
RHS Ratio
36 OPTIMUM
0
6
2
Maksimasi
Z = 3X1 + 5X2 Z -3x1 -5x2 -0x3 -0x4 -0x5 =
Z X1 X2 X3 X4 X5
Z 1 -3 -5 0 0 0
r1 0 2 0 1
r2 0 0 3 0 1 0
r3 0 6 5 0 0 1
Z X1 X2 X3 X4 X5
hitung ratio : Z 1 -3 -5 0 0 0
yaitu RHS dibagi nilai r1 0 2 0 1 0 0
pada kolom minus terbesar r2 0 0 3 0 1 0
r3 0 6 5 0 0 1
pivot
Z X1 X2 X3 X4 X5
Z 1 -3 -5 0 0 0
r1 0 2 0 1 0 0
bagilah baris tsb dengan r2 0 0 1 0 1/3 0
bilangan pada pivot r3 0 6 5 0 0 1
Z X1 X2 X3 X4 X5
jadikan agar semua nilai Z 1 -3 0 0 5/3 0
pada kolom warna kuning r1 0 2 0 1 0 0
menjadi nol berdasarkan r2 0 0 1 0 1/3 0
baris hijau r3 0 6 0 0 -5/3 1
Z X1 X2 X3 X4 X5
Z 1 -3 0 0 5/3 0
ulangi r1 0 2 0 1 0 0
r2 0 0 1 0 1/3 0
r3 0 6 0 0 -5/3 1
Z X1 X2 X3 X4 X5
Z 1 -3 0 0 5/3 0
r1 0 2 0 1 0 0
r2 0 0 1 0 1/3 0
r3 0 1 0 0 -5/18 1/18
Z X1 X2 X3 X4 X5
optimum bila tdk ada negatif Z 1 0 0 0 15/18 3/18
r1 0 0 0 1 10/18 -2/18
r2 0 0 1 0 1/3 0
r3 0 1 0 0 -5/18 1/18
optimum X1 = 5/6
X2 = 5
Z = 27.5
0
8
15
30
RHS Ratio
0
8
15
30
RHS Ratio
0
8
15
30
RHS Ratio
0 0
8 ∞ pilih positif
15 5 terkecil
30 6
RHS Ratio
0
8
5
30
RHS Ratio
25 Baris hijau kalikan 5 tambahkan baris z
8
5
5 Baris hijau kalikan 5 kurangkan baris r3
RHS Ratio
25
8 4
5 ∞
5 5/6
RHS Ratio
25
8
5
5/6
RHS Ratio
27.5
38/6
5
5/6
Minimasi
Z = 8Y1 + 15Y2 + 30Y3 Z -8Y1 -15Y2 -30Y3 -0Y4 -0Y5 =
ST:
r1 2Y1 + 6Y2 ≥ 3 → 2Y1 + 6Y2 -Y4 =
r2 3Y2 + 5Y3 ≥ 5 → 3Y2 + 5Y3 -Y5 =
-2Y1 -6Y2 Y4 =
-3Y2 -5Y3 Y5 =
Z Y1 Y2 Y3 Y4 Y5
Z 1 -8 -15 -30 0 0
r1 0 -2 -6 0 1 0
r2 0 0 -3 -5 0 1
Z Y1 Y2 Y3 Y4 Y5
Z 1 -8 -15 -30 0 0
r1 0 -2 -6 0 1 0
r2 0 0 -3 -5 0 1
Z Y1 Y2 Y3 Y4 Y5
Z 1 -8 3 0 0 -6
r1 0 -2 -6 0 1 0
r2 0 0 3/5 1 0 -1/5
Z Y1 Y2 Y3 Y4 Y5
Z 1 -8 3 0 0 -6
r1 0 -2 -6 0 1 0
r2 0 0 3/5 1 0 -1/5
Z Y1 Y2 Y3 Y4 Y5
Salah ? Z 1 -8 3 0 0 -6
r1 0 1 3 0 -1/2 0
r2 0 0 3/5 1 0 -1/5
Z Y1 Y2 Y3 Y4 Y5
Z 1 0 27 0 -4 -6
r1 0 1 3 0 -1/2 0
r2 0 0 3/5 1 0 -1/5
Y1 3/2
Y3 1
0
3
5
-3
-5
RHS Ratio
0
-3
-5
RHS Ratio
0
-3 ∞
-5 1 18
RHS Ratio
30
-3
1
RHS Ratio
30
-3 3/2
1 ∞
RHS Ratio
30
3/2
1
RHS Ratio
42
3/2
1
Minimasi
Z = 8Y1 + 15Y2 + 30Y3 Z 8Y1 15Y2 30Y3 +MR1 +MR2 =
ST:
r1 2Y1 + 6Y2 ≥ 3 → 2Y1 + 6Y2 -Y4 =
r2 3Y2 + 5Y3 ≥ 5 → 3Y2 + 5Y3 -Y5 =
-2Y1 -6Y2 Y4 =
-3Y2 -5Y3 Y5 =
0
3
5
-3
-5
Maksimasi
Z = 50W1 + 72W2 + 64W3 Z -50W1 -72W2 -64W3
ST:
5W1 + 12W2 + 8W3 ≤ 60 → 5W1 + 12W2 + 8W3 +
10W1 + 6W2 + 8W3 ≤ 50 → 10W1 + 6W2 + 8W3
benar
Z W1 W2 W3
Z 1 -50 -72 -64
r1 0 5 12 8
r2 0 10 6 8
Z W1 W2 W3
Z 1 -20 0 -16
r1 0 0.417 1 0.667
r2 0 7.5 0 4
Z W1 W2 W3
Z 1 -20 0 -16
r1 0 0.417 1 0.667
r2 0 7.5 0 4
Z W1 W2 W3
Z 1 0 0 -5.333
r1 0 0 1 0.444
r2 0 1 0 0.533
Z W1 W2 W3
Z 1 10 0 0
r1 0 -0.833 1 0
r2 0 1.875 0 1
W2 = 1.667
W3 = 5
-0W4 -0W5 = 0
W4 = 60
+ W5 = 50
W4 W5 RHS Ratio
0 0 0
1 0 60 5
0 1 50 8.3333
W4 W5 RHS Ratio
6 0 360
0.083 0 5
-0.5 1 20
W4 W5 RHS Ratio
6 0 360
0.083 0 5 12
-0.5 1 20 2.6667
W4 W5 RHS Ratio
4.667 2.667 413.3
0.111 -0.056 3.889 8.75
-0.067 0.133 2.667 5
W4 W5 RHS Ratio
4 4 440
0.167 -0.167 1.667
-0.125 0.25 5
72 120
64 320
440