BENGKEL KAJIAN TINDAKAN

Anjuran SMK Beluran

Azmy Haji Ahmad

Sektor Perancangan,
Pejabat Pendidikan Daerah Sandakan
PENGENALAN KAJIAN TINDAKAN

KENAPA PERLU BUAT

KAJIAN TINDAKAN ?
PENGENALAN KAJIAN TINDAKAN

❑ 5 BAB ?
❑ METODOLOGI ?
LITERATURE
REVIEW ?
❑ SPSS ?
DEFINISI KAJIAN TINDAKAN

Kajian Tindakan ialah

proses sistematik
untuk mengumpul
maklumat dan
menambah baik cara
pengoperasian sesuatu
perkara dalam aspek
pendidikan, pengajaran
guru dan pembelajaran
murid.
(Mills 2000)
 DEFINISI KAJIAN TINDAKAN

CARR DAN KEMMIS (1986)

SATU AKTIVITI INKUIRI BERBENTUK
REFLEKSI KENDIRI YANG
DILAKSANAKAN OLEH GURU UNTUK
MEMAHAMI DAN MEMPERBAIKI
AMALANNYA
 DEFINISI KAJIAN TINDAKAN
KAJIAN TINDAKAN MERUPAKAN
SATU BENTUK INKUIRI REFLEKSI KENDIRI
YANG DILAKUKAN SECARA KOLEKTIF,
DILAKUKAN OLEH PESERTA YANG BERADA DALAM
SESUATU SITUASI SOSIAL
BERTUJUAN MENINGKATKAN KERASIONALAN DAN
KEADILAN AMALAN-AMALAN KEMASYARAKATAN
DAN PENDIDIKAN MEREKA SENDIRI, DI SAMPING
MENINGKATKAN KEFAHAMAN MEREKA TENTANG
AMALAN-AMALAN ITU SERTA SITUASI DI MANA
AMALAN ITU DILAKUKAN

KEMMIS & MCTAGGART (1988)

 KAJIAN TINDAKAN VS KAJIAN KONVENSIONAL
Aspek Kajian Tindakan Kajian Konvensional
Tujuan Memperbaiki amalan guru Menghasilkan satu teori/dasar baru
Rekabentuk Prosedur boleh diubahsuai mengikut Prosedur ditetapkan sebelum kajian
keadaan (fleksibel) dan tidak boleh diubah (rigid)

Subjek kajian Pelajar dan guru yang terlibat dengan Sampel dipilih melalui teknik
kajian adalah sampel kajian persampelan yang canggih

Analisis data Analisis secara deskriptif sahaja Menggunakan statistik inferensi bagi
(peratus, kekerapan min) membolehkan generalisasi

Laporan Menggunakan bahasa seharian yang Menggunakan bahasa teknikal yang

kajian difahami semua sukar difahami
PROSEDUR DALAM MENJALANKAN KAJIAN TINDAKAN

1: Mengenal pasti isu/masalah (refleksi awal), menentukan

fokus dan topik kajian
2: Memungut data awal (tinjauan awal) untuk menjawab
persoalan kajian
3: Menganalisis data tinjauan awal
4: Merancang dan Mengambil tindakan (INTERVENSI)
5: Memungut data untuk mengenal pasti keberkesanan
tindakan
6: Menganalisis data penilaian
7: Membuat rumusan (refleksi selepas kajian) dan cadangan
kajian selanjutny
 CIRI-CIRI KAJIAN TINDAKAN

MELIBATKAN GELUNGAN

MEREFLEK

MEMERHATI GELUNG 1 MERANCANG

BERTINDAK
 JENIS-JENIS KAJIAN TINDAKAN

KAJIAN TINDAKAN
KAJIAN TINDAKAN AMALAN
PENYERTAAN
(PRACTICAL ACTION
(PARTICIPATORY ACTION
RESEARCH)
RESEARCH)
 KAJIAN TINDAKAN
AMALAN
❑Mengkaji amalan setempat
❑Melibatkan inkuiri berasaskan
individu atau pasukan
❑Memfokus kepada pembangunan
guru dan pembelajaran murid
❑Melaksana pelan tindakan
❑Melahirkan guru sebagai penyelidik
PENYERTAAN
❑Mengkaji isu-isu sosial yang
menghalang kehidupan individu
❑Menekankan kesaksamaan
kolaborasi
❑Memfokus kepada perubahan-
perubahan yang meningkatkan
kualiti kehidupan
❑Melahirkan penyelidik yang “bebas”
(emancipated researcher)
 TUJUAN KAJIAN TINDAKAN

TAMBAH BAIK AMALAN

CIRI-CIRI KAJIAN TINDAKAN

REFLEKSI KENDIRI
 CIRI-CIRI KAJIAN TINDAKAN

PROSES MEMAHAMI AMALAN DAN

SITUASI KERJA
CIRI-CIRI KAJIAN TINDAKAN

MEMPRAKTIKKAN TEORI
CIRI-CIRI KAJIAN TINDAKAN

MEMPERKENALKAN INTERVENSI
 CIRI-CIRI KAJIAN TINDAKAN

TINDAKAN BARU YANG KREATIF

CIRI-CIRI KAJIAN TINDAKAN

BERTERUSAN
CIRI-CIRI KAJIAN TINDAKAN

SECARA INDIVIDU / KUMPULAN

 BERJAYANYA SATU KAJIAN TINDAKAN
BERMULA DENGAN LANGKAH BERIKUT

Semasa Semasa Semasa Semasa

melaksana Semasa
membuat merancang menulis
intervensi membentang
refleksi awal intervensi laporan
 MENGENALPASTI ISU
REFLEKSI AWAL
MATA PELAJARAN

PELAJAR

DIRI PENGKAJI

PERSEKITARAN

TENTUKAN YANG PALING KRITIKAL

 MENGENALPASTI ISU
ISU MATA PELAJARAN

▪ PENDIDIKAN ISLAM
▪ BIDANG?
▪ TOPIK ?
▪ SUKAR DIKUASAI /
SUKAR UNTUK
DITERANGKAN
 MENGENALPASTI ISU
ISU
PELAJAR

▪ SIKAP
▪ KEMAHIRAN
▪ PENGUASAAN
▪ DAYA INGATAN
▪ PENULISAN
 MENGENALPASTI ISU
ISU DIRI PENGKAJI

▪ TIADA MASA BUAT

BBM /BBB
▪ KESIHATAN
▪ BEBAN TUGAS
▪ KEKANGAN MASA
 MENGENALPASTI ISU
ISU
PERSEKITARAN

▪ KELAS TIDAK
KONDUSIF
▪ KELAS
DIBANGUNAN
HUJUNG SEKOLAH
▪ TIADA BAHAN
SOKONGAN PDP
KENAPA GAGAL MENGESAN MASALAH BESAR
• Terlalu fokus pada kelemahan subjek
• Tidak kaitkan masalah yang dihadapi dengan
pengetahuan/kemahiran/teknik/sikap/minat/ keperluan
subjek
• tidak kaitkan masalah yang sedang dihadapi dengan
kelemahan sendiri
• Tidak go deeper – tidak cari punca kepada masalah
 SEMASA MERANCANG

Fokus
kepada
Tentukan Tentukan Tentukan Beri nama yang
masalah
objektif tindakan Penilaian catchy/menarik
yang ingin
diatasi
 INTERVENSI

APAKAH JENIS RAWATAN / UBAT ?

 INTERVENSI

MATA
PELAJARAN

GURU /PENGKAJI INTERVENSI PELAJAR

PERSEKITARAN
 INTERVENSI
Nama yang catchy

Ukur keberkesanan intervensi Mempunyai ciri-ciri inovasi

Sesuai dengan masalah

Videokan aktiviti
INTERVENSI

Penyelidik dan sasaran Mengandungi siri aktiviti

terlibat secara aktif yangselari dengan objektif kajian

Tersusun dan jelas

 SEMASA MELAKSANAKAN INTERVENSI

2. perhatikan
1. laksanakan tindakbalas 3. Buat
tindakan satu sasaran (adakah penambahbaikan
persatu seperti seperti yang berdasarkan hasil
yang dirancang dijangkakan atau refleksi
sebaliknya).
 Tingkah
laku/sikap CATATKAN/REKODKAN
subjek lebih
baik

BUKTI
INTERVENSI
BERKESAN

Minat subjek Kemahiran

meningkat subjek
meningkat
 Mereflek
Muhasabah/Mereflek Tinjauan Awal
bagi melihat kekuatan &
SEMAK kelemahan P&P sendiri Pengumpulan data awal
bagi mengesahkan &
mengenal pasti isu
sebenar
Memerhati Merancang

Mengumpul dan Merancang

menganalisis data bagi tindakan/intervensi bagi
menilai keberkesanan mengatasi masalah yg
tindakan dihadapi/difokus

Bertindak
Melaksana tindakan bagi
mengatasi masalah yang
menjadi fokus
 FORMAT PENULISAN

• Tiada format khusus

• Cenderung kpd pendekatan kualitatif
• Perlu sistematik, jelas dan mesra
pengguna
• Font: arial/times new roman
• Saiz: 12
 MENULIS LAPORAN KAJIAN TINDAKAN
LAPORAN KAJIAN YANG LENGKAP MESTI MENGANDUNGI PERKARA-PERKARA
BERIKUT:
• Tajuk
• Penghargaan
• Abstrak
• Kandungan
• 1.0 Refleksi Amalan Yang Lalu
• 2.0 Fokus Kajian
• 3.0 Objektif Kajian
• 4.0 Kumpulan Sasaran
• 5.0 Tinjauan Awal
• 6.0 Pelaksanaan Program Intervensi
• 7.0 Penilaian
• 8.0 Refleksi Kajian
• 9.0 Cadangan Kajian Seterusnya
• RUJUKAN
• LAMPIRAN
 TAJUK KAJIAN

1. Hala tuju
2. Kumpulan sasaran
3. Program intervensI
4. Berbunyi positif
5. 12 hingga 15 patah perkataan
 TAJUK KAJIAN

Hala tuju
Kumpulan sasaran

Memperkaya Kosa Kata Murid Tingkatan 4 Bestari

Dengan Menggunakan Program Sehari Selembar
Benang dan Program 200-4. Program
intervensi
Atau:
Program Sehari Selembar Benang: Memperkaya
Kosa Kata Murid Tingkatan 4 Bestari
• Menulis Secara Ringkas Dan Padat Tentang:
ABSTRAK
i. Isu
ii. Kumpulan sasaran
iii. Fokus kajian
iv. Tinjauan awal
v. Intervensi yg dijalankan
vi. Hasil intervensi/dapatan
vii. Cadangan/rumusan
• Satu Perenggan
• Tidak Melebihi Satu Muka Surat
• 200 – 350 Patah Perkataan
• Font: Arial/Times New Roman, Saiz 9/10/ 2
• Single Spacing
 1.0 REFLEKSI PdP YANG LALU

❑ Ditulis dalam ❑ Sikap

beberapa
perenggan Menyentuh ❑ Tingkah Laku
apa yang
pengkaji ❑ Prestasi
❑ PdP rasa Murid
❑ Perlu diperbaiki ❑ Kaedah PdP

❑ Fokus/Isu ❑ Persekitaran
Keprihatinan
❑ Kata Ganti ❑ Faktor lain
Diri

➢ Data boleh dikutip dengan
mudah
2.0 FOKUS KAJIAN
➢ Apa yang hendak
dilakukan ?
➢ Apa yang hendak dilubah?
➢ Punca masalah dalam
ruang lingkup kuasa guru
➢ Isu masalah yang lebih
kecil
➢ Tindakan penyelesaian
segera
➢ Penting untuk Murid, guru
& sekolah
 KRITERIA MENENTUKAN FOKUS KAJIAN

– Masalah yang paling kritikal untuk segera ditangani.

– Kesan jangka masa pendek jika masalah tidak segera
ditangani
– Kesan jangka masa panjang jika masalah tidak segera
ditangani
– Tindakan/intervensi yang akan dibuat
 3.0 OBJEKTIF KAJIAN
3.1 UMUM

1. SELARI DENGAN TAJUK KAJIAN-ADA HALA

TUJU, SASARAN DAN INTERVENSI.
2. NYATAKAN JUGA HARAPAN PENGKAJI
SEKIRANYA INTERVENSI BERJAYA
3. DALAM 1 PERENGGAN- SEKURANG-
KURANGNYA 3 AYAT
 OBJEKTIF KAJIAN
3.2 KHUSUS

• MEMPUNYAI HALA TUJU YANG SPESIFIK

• MENYATAKAN SASARAN
• MEMPUNYAI TANDA ARAS
• TANDA ARAS BOLEH DIUKUR –
BERTUJUAN UNTUK MENGENAL PASTI
KEBERKESANAN INTERVENSI
 Tanda aras ??
• Pencapaian minimum untuk sahkan keberkesanan program
intervensi- cth:
– 10 orang subjek hadir ke sekolah tepat pada masa selepas
mengikuti Program SIAT
– Kehadiran awal 100% dicapai selepas subjek mengikuti
Program SIAT
– Min minat subjek untuk hadir awal ke sekolah meningkat
kepada 3.5 selepas Program SIAT
 4.0 KUMPULAN SASARAN
KUMPULAN YANG
DIKAJI/ DATA /
SAMPEL KAJIAN/ MAKLUMAT
• Bilangan SAMPEL KAJIAN
• Jantina • Sikap
• Tingkah laku
• Minat
• Pengetahuan
BILANGAN MURID • Kemahiran
YANG DIKAJI
 5.0 TINJAUAN AWAL

Tulis tentang bagaimana data dikutip, bagaimana

data dianalisis dan bentangkan hasil analisis
(jadual/rajah/penceritaan) :
• Min minat/sikap (soal selidik)
• Kata-kata subjek (temu bual)
• Gambar video amalan/tingkah laku subjek
(pemerhatian)
• Paparan data frekuensi/peratus (semakan dokumen)
• Ikut susunan objektif khusus
 6.0 PELAKSANAAN PROGRAM INTERVENSI

• Nama program (mesti catchy)

• The reason behind the name – mungkin berkait dengan
teori/model/peraturan/model/modul yang dirujuk
• Dalam satu perenggan
• Pastikan program intervensi mengandungi beberapa siri aktiviti
• Perincikan setiap aktiviti (perlu numbering supaya nampak
aktiviti tersusun )
• Tonjolkan inovasi
• Selepas setiap aktiviti, rumuskan hasil pemerhatian
 7.0 PENILAIAN
TULIS TENTANG:

• bagaimana data dikutip

• bagaimana data dianalisis
• persembahkan data dalam jadual/rajah/penceritaan
• susun mengikut objektif khusus
• buat perbandingan dengan dapatan tinjauan awal
• rumuskan sama ada objektif khusus tercapai atau
sebaliknya.

Nota: data penilaian adalah data semasa atau selepas program

intervensi dibuat, manakala data tinjauan awal ialah data sebelum
program intervensi dibuat
 8.0 REFLEKSI SELEPAS KAJIAN

• Tulis tentang:
• Kekuatan dan kelemahan program intervensi secara
keseluruhan

• Pencapaian objektif umum

• Perubahan pencapaian, minat, sikap dan tingkah laku
murid secara keseluruhan

• Impak kajian terhadap pengkaji dan terhadap murid

 9.0 CADANGAN KAJIAN SETERUSNYA

Tulis tentang:
• Gap/jurang dalam kajian
• Peluang untuk melaksanakan kajian tindakan
seterusnya
 RUJUKAN

• Senarai rujukan
• Mengikut gaya APA (American Psychological
Association)
 LAMPIRAN

• Video
• Gambar
• Audio
• Soal selidik, protokol temu bual, borang
senarai semak pemerhatian, senarai
semak dokumen

• Cthnya; jadual/rajah/CD
 1.
Menyatakan
masalah (root
of the
problem)
MEMBENTANG KAJIAN TINDAKAN
dengan jelas 2.
9. Bentangkan Menyatakan
kesimpulan fokus kajian
dengan jelas

8. 3.
Bentangkan Menyatakan
hasil penilaian objektif
(dalam kajian
MEMBENTANG
jadual/rajah)
KAJIAN
TINDAKAN

4.
7. Tunjukkan
alatan/BBM/ Bentangkan
benda maujud hasil tinjauan
awal (dalam
yang digunakan
jadual/rajah)

6. 5.
Tunjukkan Bentangkan
visual/video intervensi
semasa (nama dan
aktiviti langkah2
dijalankan dalam
intervesi)
 PEMBENTANGAN KAJIAN TINDAKAN

1. Menyatakan 4. Bentangkan
masalah (root of 2. Menyatakan
3. Menyatakan hasil tinjauan
the problem) fokus kajian
objektif kajian awal (dalam
dengan jelas dengan jelas
jadual/rajah)
5. Bentangkan
intervensi (nama
dan langkah2
dalam intervesi)

8. Bentangkan 7. Tunjukkan 6. Tunjukkan

9. Bentangkan hasil penilaian alatan/BBM/ visual/video
kesimpulan (dalam benda maujud semasa aktiviti
jadual/rajah) yang digunakan dijalankan
BICARA SANTAI BERIMPAK l JOM BEDAH: KAJIAN
TINDAKAN VS INOVASI PERINGKAT NEGERI SABAH

https://www.youtube.com/watch?v=CN4YA6qrcJY

Pembelajaran Bermakna Dengan PBL (Project-Based Learning)

https://www.youtube.com/watch?v=YsfM-hB8gMQ
 RUJUKAN
• 1. Dr. Bity Salwana Alias, Pensyarah Kanan
Pusat Kepimpinan dan Polisi Pendidikan
Fakulti Pendidikan, Universiti Kebangsaan Malaysia

• 2. Encik Jackson Siga, Pengetua SMK Limbanak Penampang

• 3. Ustazah Junndiah Majit, UMS
• 4. Manual Kajian Tindakan 2008, EPRD KPM
MAKLUMAT TAMBAHAN

013-8862368

azly70@gmail.com
TERIMA KASIH