PENGURUSAN SISTEM PENGAIRAN DAN SALIRAN DALAM MENINGKATKAN INTENSITI

Ir Hj Jamil bin Shaari Ketua Penolong Pengarah Kanan Bahagian Pengairan dan Saliran Pertanian

PERSIDANGAN PADI KEBANGSAAN 2013

Kandungan
PENDAHULUAN SISTEM PENGAIRAN DAN SALIRANKEPERLUAN DAN KEHENDAK PENGURUSAN SISTEM P&S ISU DAN CABARAN INITIATIF TRANSFORMASI PENGURUSAN P&S KESIMPULAN

kementerian pertanian dan industri asas tani

+ Lebih Kurang 600,000 ha kawasan penanaman padi + Lebih 70% keperluan saradiri + Pertambahan penduduk perlu peningkatan pengeluaran padi bagi mengekalkan tahap saradiri kementerian pertanian dan industri asas tani

BERPENGAIRAN TANPA SISTEM (HA) PENGAIRAN (HA) JELAPANG 220,000

LUAR JELAPANG
JUMLAH Pengeluaran padi

100,000
320,000

280,000
280,000

70% dari Jelapang Padi Purata Pengeluaran National ~ 3.9 t/ha Purata Jelapang ~ 4.7 t/ha Sasaran Peningkatan Hasil Jelapang ~ 8 t/ha

kementerian pertanian dan industri asas tani

Objektif Pengairan

Tingkat Pengeluaran Padi 2.55j tm pada 2010 kepada 2.91j tm pada 2020 Peningkatan hasil Peningkatan Intensiti Penjimatan Air Peningkatan Kecekapan Pengairan (%) Peningkatan Produktiviti Air (kg/m3) Pengurangan Tenaga Kerja Penggunaan Mekanisasi Ladang Pengurusan air tepat Automasi kementerian pertanian dan industri asas tani

Objektif Pengairan

Penjimatan Kos Infrastruktur O&M Kecekapan Pengurusan Air/ Tanaman Kumpulan Petani-petani Berkesan Operasi Sawah Lebih tersusun/ mengikut jadual Kearah pemindahan pengurusan pengairan Persekitaran Lestari Pemeliharaan ekosistem/ sumber air Peningkatan Kesihatan petani Peningkatan Kualiti Hidup kementerian pertanian dan industri asas tani

SISTEM PENGAIRAN DAN SALIRAN vs PENINGKATAN INTENSITI

Pengurusan Swasta, Berskala Besar, berdaya saing, menguntungkan

Tingkatkan Intensiti,Pengeluaran dan Produktiviti, Kurangkan Kos Operasi dan Penyelenggaraan, Tingkatkan SSL.

Amalan Pertanian Baik

AmalanPengurusan Air Baik

Amalan Operasi dan Penyelenggaraan Baik

Tanah
Ciri-ciri Jenis Rupa bentuk Etc

Nutrient

Air
- Kualiti - Kecukupan - Ketepatan masa - Flexsibel

Pengurusan
- Infra cukup Sistem dan teknologi Penggunaan Jentera - Automation - O&M

- NPK - Lain-lain Elemen

kementerian pertanian dan industri asas tani

SISTEM PENGAIRAN & SALIRAN ANTARA KEPERLUAN DAN KEHENDAK

Bekalan secara berperingkat /berjadual Kemudahan Terus/ Dari plot ke plot kementerian pertanian dan industri asas tani

Fleksibel Bekalan ikut Keperluan Cekap Penjimatan Air Jaminan Bekalan

kementerian pertanian dan industri asas tani

SISTEM PENGAIRAN DAN SALIRAN (PENGAIRAN)

PUNCA AIR TERUSAN PENGHANTAR

RICE/PADDY FIELD

TALIAIR SEKUNDER/ TERSIER

kementerian pertanian dan industri asas tani

SISTEM PENGAIRAN DAN SALIRAN (SALIRAN)

QUARTERNARY DRAIN

PARIT UTAMA

PARIT SEKUNDER/TERSIER

PINTU AIR PASANG SURUT

LAUT kementerian pertanian dan industri asas tani

PENGURUSAN SISTEM P&S

Pengurusan Sumber

Punca Air Empangan, Kolam Takungan dll Pelbagai Keperluan Keutamaan Bekalan Pertumbuhan aktiviti Baharu

Pengurusan Infrastruktur

Operasi Penyelenggaraan Naiktaraf

Petani
kementerian pertanian dan industri asas tani

Pengurusan Pengguna

Pengurusan Sistem P&S

Melibatkan pelbagai pehak/ stakeholder yang berkongsi punca air yang sama.

Pihak Berkuasa

Kerajaan Negeri SPAN

Pembekal Perkhidmatan

JPS, IADA, MADA, KADA, Syarikat Bekalan Air dll

kementerian pertanian dan industri asas tani

Isu Dan Cabaran P&S

Isu dan Cabaran Kontemporari

Sumber terhad dan persaingan keperluan

Air, Tanah, Tenaga Kerja, Kewangan

Tengkujuh, Kemarau

Keadaan Cuaca Pemanasan Global

Perkembangan Teknologi dan Amalan Pengurusan Baik Kebolehdapatan Makanan Global Keperihatinan kepada Persekitaran

kementerian pertanian dan industri asas tani

Isu Pengurusan Sistem P&S

1.0 Persaingan Permintaan Sumber Air
Keperluan Air Meningkat dari 14,735mcm (2010) kepada 18,232mcm (2050)

kementerian pertanian dan industri asas tani

Perubahan Cuaca
Purata Curahan Hujan Tahunan Menurun Kesan Daripada Perubahan Cuaca Hasil Kajian NAHRIM, (Pada tahun 2025-2034 dan 2041-2050 purata curahan hujan di kawasan MADA ialah 1,980mm berbanding 2,079mm pada tahun 1984-1993). 57 bulan dari 240 bulan kajian menghadapi kekurangan bekalan

Kawasan KADA menurun daripada purata 3,207mm kepada 2,800mm dan Kesemua 240 bulan kajian menghadapi kekurangan bekalan

Peruntukan Bekalan Air Untuk Pengairan Berkurang.

kementerian pertanian dan industri asas tani

PENGAMBILAN AIR MELEBIHI KEPERLUAN Petani di bahagian hulu mengambil air melebihi keperluan Program Pengembangan yang agresif diperlukan

Bekalan air kawasan hilir terjejas

Banyak paip persendirian Menjejas pengurusan air kementerian pertanian dan industri asas tani

Pengambilan Air dari Terusan Utama untuk Keperluan Domestik

Loji Rawatan Bt 5 Jln Bharu = Q =30cfs Level of M/canal to maintain < RL 2.3m 30km from BMR

Loji rawatan GSL, Semanggol = 40cfs, Level T/Selinsing <RL 3.2m 10km from BMR kementerian pertanian dan industri asas tani

Permintaan Air Untuk Ternakan Ikan

600 ACRES Strategic location Near highway Complete infra

2NDRY CANAL
400 ACRES Right Temperature,Ph?..

The Intake Head Work Structure

kementerian pertanian dan industri asas tani

Air di ambil secara tidak sah dan tanpa kawalan

Pembinaan Lintasan tidak Sah menjejaskan Saliran

kementerian pertanian dan industri asas tani

Pengambilan Air dari Empangan Bukit Merah

Based on actual data record taken and analyzed on the year 2009, 2010 and 2011 Total volume extracted from the Bukit Merah Reservoir Season (m3) Total vol extracted more than the design volume 330,000,000m3/season 1/2009 344,415,086 2/2009 340,416,000 1/2010 242,364,343 2/2010 317,557,029 Excluding discharge from Bogak Pumping St 1/2011 296,031,086 2/2011 386,701,714
Pengambilan air melebihi kapasiti rekabentuk bagi musim-musim 1/09, 2/09, 2/10, dan 2/11 kementerian pertanian dan industri asas tani

Pengambilan Air Melebihi Kapasiti

Jika Paras Air turun hingga ke RL 20kaki Bekalan Pengairan akan dihentikan.
kementerian pertanian dan industri asas tani

2. Jaringan Sistem Pengairan

Jaringan Sistem P&S yang baik akan membantu dalam meningkatkan kecekapan Pengurusan Sistem P&S

Kepadatan Infrastruktur Sediada Tidak Mencukupi Kecekapan Pengurusan P&S terbatas Fleksibiliti, Masa bekalan, Kuantiti, Jaminan Bekalan Amalan Pengurusan Baik terhad Pembaziran Air Perubahan Jadual Penanaman Perubahan Kaedah Penanaman Kos Pengeluaran Tinggi Kepadatan yang sesuai 30m/ha

kementerian pertanian dan industri asas tani

Kaedah Tabur Terus Pengurusan Bekalan Air perlu cekap

Pratepuan Peringkat Pertama Penyediaan Tapak

Pratepuan Peringkat KeduaSelepas 7 10 hari Kedalaman Air Mencapai 50mm dalam masa ~ 48 jam Kesesuaian Duti Pengairan Perlu di kaji semula

kementerian pertanian dan industri asas tani

Petani dan Operator tidak dapat mematuhi Jadual Pengairan berdasarkan 3 Blok Pengairan Kesannya lewat menanam, penanaman tak menyeluruh ataupun penanaman berperingkat

Tak menyeluruh

Tak ikut Jadual Selalu memohon lanjutan tempoh bekalan Akibatnya bekalan tambahan diperlukan

kementerian pertanian dan industri asas tani

Kepadatan Infrastruktur P&S

Bil 1 MADA Jelapang Padi Kepadatan Infrastruktur (m/ha) Purata 18 m/ha

2
3 4 5 6 7

KADA
IADA Kerian IADA Kemasin Semerak IADA Seberang Perak IADA Pulau Pinang IADA Sg Manik

24
31 33 36 39 40

8
9

IADA Barat Laut Selangor

IADA Ketara

43
48

kementerian pertanian dan industri asas tani

3. Teknologi Pengurusan P&S

Operasi Secara Manual

Kekurangan Tenaga Kerja/ Pengalaman Kurang Sensitif kepada Bekalan dan permintaan Pembaziran Air

Infrastruktur Konsep Lama

kementerian pertanian dan industri asas tani

4. Kemerosotan Prestasi Sistem P&S

Infrastruktur telah lama dibina, dimamah usia ~ 30 tahun

Kecekapan rendah kurang 50%

Kekangan dalam Penyelenggaraan Kekangan dalam Operasi

Tak ikut Jadual Kurang amalan pertanian baik Kurang penyertaan petani-petani

kementerian pertanian dan industri asas tani

Infrastruktur Lama/ Kurang Diselenggara

kementerian pertanian dan industri asas tani

Kurang Penyelenggaraan
Kurang Penyelenggaraan Taliair / Parit / Batas

Pembaziran Air dan Pertumbuhan Padi tak sekata

kementerian pertanian dan industri asas tani

Kerjasama Petani-petani
Kurang Kerjasama dari petani-petani bagi menyelenggara taliair dan parit kuarternary serta batas di plot individu yang dibina oleh petani Kurang Kecekapan pengairan dan pembaziran air

Keadaan Parit yang diselenggaran dengan baik. Berkesan mengalirkan air keluar.

kementerian pertanian dan industri asas tani

Indikator Prestasi Skim Jelapang

Penilaian Rapid Appraisal Procedure (RAP) bagi 6 Jelapang Padi yang telah dilaksanakan mendapati kecekapan pengairan adalah dibawah 50%

Kecekapan Pengairan ialah Kuantiti air yang dibekal berbanding yang diperlukan.

Penilaian berdasarkan MASSCOTE - Antara Sebab-sebab kecekapan rendah

Keupayaan sistem merosot Pengambilan melebihi keperluan Operasi kurang peka kepada turun naik bekalan Gangguan sepanjang penghantaran

kementerian pertanian dan industri asas tani

Jadual Indikator
Bil 1 2 Indikator Luaran Pengeluaran/ Luas (USD/ha) Pengeluaran/ pengairan (USD/m3) MADA 1,471 0.12 KADA 651 0.069 IADA P.Pinang 792 0.055 IADA Kerian 847 0.035 IADA Sg Manik 478 0.017 IADA BL Selangor 1,032 0.016

3
4 5

Relatif Bekalan Air (RWS)

Relatif Pengairan (RIS) Kapasiti Penghantaran Taliair Utama (%) Fee O&M dikutip Kecekapan Pengairan (%)

6.4
2.4 123

4.2
1.7 131

4.85
2.1 134

6.14
2.1 66

6.9
4.7 59

6.9
4.6 52

6 7

0.6 42

0 45

0 39

0 48

0 17

0 19

kementerian pertanian dan industri asas tani

Initiatif

Permodenan Sistem P&S Sumber Air Baru dan Alternatif Konsultasi dengan Pengguna Air Yang Lain Program Transformasi Kerajaan EPP10, EPP11

kementerian pertanian dan industri asas tani

Program Permodenan

Penambahbaikan Infrastruktur Naiktaraf sistem P&S Penggantian Pintu Air/Pam Penyelenggaraan Pungutan Data Pengurusan P&S Penggunaan Sistem Sokongan Membuat Keputusan SCADA Automasi Telemetri GIS Kumpulan Pengguna Air
kementerian pertanian dan industri asas tani

Permodenan Sistem P&S - Naiktaraf

Jalan Crusher-run Taliair tanah kepada konkrit

kementerian pertanian dan industri asas tani

Blue Print (O&M)

KEMUDAHAN INFRASTRUKTUR, KOS OPERASI DAN PENYELENGGARAAN SKIM JELAPANG / MINI JELAPANG / LUAR JELAPANG
KESELURUHAN KAWASAN IADA BARAT LAUT SELANGOR IADA BARAT LAUT SELANGOR PERKARA UNIT KUANTITI (1) A. SUMBER : SUNGAI / EMPANGAN / TAKUNGAN / AIR TANAH LUAS KASAR 1. Keluasan Pasel Padi 2. Keluasan Bertanam (main season) 3. Keluasan Bertanam (off season) 4. Kekerapan Tanaman 5. Hasil 1/2011 B. STRUKTUR PENGAIRAN 1. Struktur Utama (Main Canal) 1.1 Barrage 1.2 Headwork (BRH) 1.3 Spillway 1.4 Syphon 1.5 Regulator 1.6 Kolam Takungan
( KAWASAN PENGAIRAN BAGAN TERAP, PANCHANG BEDENA, SUNGAI NIPAH, PASIR PANJANG, SUNGAI LEMAN, SEKINCHAN, SUNGAI BURONG, SAWAH SEMPADAN )

KEKERAPAN (TAHUN) (2)

PERATUS KEROSAKAN (3)

KADAR / UNIT (4)

JUMLAH (RM) (5) = (1) x (4)

CATATAN / KEPERLUAN (6) = (3 x (5)

ha ha ha ha % 18587 18587 18587 18587 200

Penyelenggaraan - Rutin - Berkala - Kecemasan

2 kg/ha 5838.625 bil. bil. bil. bil. bil. bil. 0 1 2 0 3 1 0 1 1 0 0 1 20% 20% 10% 0 10% 100,000.00 100,000.00 100,000.00 0.00 100,000.00 300,000.00 0.00 100,000.00 200,000.00 0.00 300,000.00 300,000.00 0.00 20,000.00 20,000.00 0.00 30,000.00 300,000.00

2. Struktur Sekunder (A/A, B/B, C/C Line) 2.1 CHO 2.2 IEC 2.3 Gated Flume

Kesemua Infrastruktur-infrastruktur disenaraikan dan kospenyelenggaraan /operasi direkodkan

100% bil. bil. bil. 38 20 0 1 1 0 20% 30% 0 5,000.00 5,000.00 0.00 190,000.00 100,000.00 0.00

38,000.00 30,000.00 0.00

2.4 ICD
2.5 Syphon 2.6 Paip Pembekal 2.7 Check 3. Struktur Tersier (Palong) 3.1 CHO / Offtake 3.2 Check

bil.
bil. bil. bil. bil. bil.

0
9 0 53 107 211

0
0 0 2 1 1

0
0 0 30% 30% 30%

0.00
0.00 0.00 5,000.00 5,000.00 3,000.00

0.00
0.00 0.00 265,000.00 535,000.00 633,000.00

0.00
0.00 0.00 79,500.00 160,500.00 189,900.00

kementerian pertanian dan industri asas tani

SCADA dan Automasi

Pengurusan secara manual digantikan dengan penggunaan sistem kawalan berpusat bagi membantu dalam membuat keputusan Stesen Paras air

Stesen Hujan

Automasi Pintu Air

Tenaga Solar kementerian pertanian dan industri asas tani

GIS: Sistem Maklumat Geografi

(IADA Kerian)

REMOTE SENSING TECHNOLOGY

ENERGY SOURCE (ACTIVE/ PASSIVE) SATELLITE SENSOR

USERS

SPATIAL DATA ANALYSIS/MODELLING

EM ENERGY/ ATMOSPHERIC INTERACTION

ANALYSIS AND INTERPRETATION

TARGET

GROUND RECEIVING STATION EARTH SURFACE

SATELLITE DATA

kementerian pertanian dan industri asas tani

Kumpulan Pengguna Air (KPA)

Melalui intitusi KPA akan memberi peluang kepada Petani melibatkan diri dalam pengurusan Pengairan (IMT)terutama peringkat taliair/parit tersier.

kementerian pertanian dan industri asas tani

Pada masa lepas penglibatan petani hanyalah terhad kepada aktiviti sawah sahaja. Sistem ini telah menyekat keupayaan petani untuk meneroka potensi mereka dalam pengurusan input diluar aktiviti sawah. Sebagai petani kemahiran perlu diselaraskan dalam perancangan,pembangunan, pengurusan,pembiayaan dan pemilikan bersama prasarana pengairan. (Rasa Keempunyaan)

kementerian pertanian dan industri asas tani

Pendaftaran KPA
Skim KPA Skim Skim Skim Skim IADA

Pengairan Pahang Tua/ langgar 6

Pengairn Bukit Sena 3 KPA Pengairan Lawang - 5 KPA Pengairan Endau/ Rompin 3 KPA Pengairan Pinggir Mada 16 KPA sedang dilaksanakan

kementerian pertanian dan industri asas tani

Modul Latihan KPA

kementerian pertanian dan industri asas tani

Modul KPA

kementerian pertanian dan industri asas tani

Penyusunan semula Jadual Pengairan

Jadual Pengairan berdasarkan 6 Blok telah dilaksanakan bermula musim 1/2011 dan berjaya mengurangkan kesan pengambilan air berlebihan

Untuk Tujuan Navigasi paras minimum RL 24ft(RL 7.31m). Diberi keutamaan rendah untuk tidak menjejaskan pengairan

Sumber Air Baru/ Alternatif

Empangan

Air Bumi

Kitar Semula

kementerian pertanian dan industri asas tani

Koordinasi Dengan Pengguna Lain

LAP dikehendaki mengepam air ke terusan utama bagi menggantikan kuantiti air yang digunakan untuk bekalan air

kementerian pertanian dan industri asas tani

Kitar semula Air

No supply effect to The paddy area

Main drain 2ndry Canal

Arowana Ponds

Drains
pipe 1.5 ft depth.

Berm/Jalan Ladang

M/Canal

Pipes laid underneath Main Canal berm

Some operators have practiced this

kementerian pertanian dan industri asas tani

Garis Panduan dalam Pengurusan Pengguna Air

Very Important Figures That The Bukit Merah Reservoirs Operator Needs To Remember Reservoir Level(ft) Users RL28.5ft-RL30ft(level may increase to RL32ft) RL28.5ft(RL8.68m) Flood Buffer

Max normal storage beginning planting season to have 85% confidence level to succeed Navigation for BMLTR tour boat cease Alert level for irrigation sector-activate portable pumps Alert the Arowana operators to cease tapping water from the main conveyance

RL23ft(RL7.0m)

RL21ft(RL6.4m)

RL20ft(RL6.0m)
RL17ft(RL5.7m)

Irrigation supply ceased(hope not to happen)

Domestic water supply ceased

kementerian pertanian dan industri asas tani

Transformasi Pengurusan P&S

Pengurusan Sistem Pengairan dan Saliran juga perlu kepada transformasi selaras dengan program Transformasi Kerajaan

kementerian pertanian dan industri asas tani

Transformasi menerusi Permodenan Pengurusan Pengairan (IMM)

Rangka Kerja IMM (ABCDE+F) A Accounting ; Proses untuk Mengetahui jumlah air (termasuk kualiti) yang ada bagi setiap peringkat pengurusan dan penggunaannya. B Bargaining ; Proses melibatkan penetapan keutamaan dalam pembahagian air untuk setiap pengguna di semua peringkat pengurusan. C Codification ; Proses menjadikan hasil penetapan pembahagian air sebagai peraturan dan prosedur

D Delegation ; Penyusunan institusi untuk melaksanakan peraturan dan prosedur berkaitan perkhidmatan, pengurusan aset, pengurusan kewangan
kementerian pertanian dan industri asas tani

E Engineering ; Infrastruktur dan tahap perkhidmatan yang diberikan, kos perkhidmatan dan mekanisma perakaunan F Feeback ; Proses pemantauan dan tindakan pembetulan oleh setiap pihak yang terlibatsamada melibatkan kewangan, pelaburan baru kebolehdapatan air dll.

kementerian pertanian dan industri asas tani

Kesimpulan

Pelaksanaan pelbagai program permodenan sistem P&S telah meningkatkan kecekapan pengurusan sistem P&S Pengurusan sistem P&S memerlukan koordinasi antara pelbagai pihak yang berkaitan Pendekatan berdasarkan rangka kerja ABCDE+F menjadi halatuju masa depan kearah mencapai matlamat pengurusan sistem P&S terbaik Keperluan kepada sebuah organisasi yang mantap .

kementerian pertanian dan industri asas tani