AIR TANAH DAN KEBOLEH TELAPAN C3008/14/1

Di akhir pembelajaran , pelajar dapat mentakrifkan kebolehtelapan tanah dan

mengira pekali kebolehtepalan tanah mengikut hukum Darcy.
Di akhir unit ini, pelajar akan dapat :
1. mentakrifkan kebolehtelapan tanah dengan jelas.
2. mengira pekali kebolehtelapan tanah ufuk dengan menggunakan hukum
Dacry dengan tepat.
3. mengira pekali kebolehtelapan tanah pugak dengan menggunakan hukum
Dacry dengan tepat.
AIR TANAH DAN KEBOLEH TELAPAN C3008/14/2
14.0 Pengenalan
Pernahkah anda melihat kerja-kerja pengeringan air di tapak bina. !tau
pernahkan anda melihat selepas hari hujan air bertakung pada satu-satu
tempat. "engapakah keadaan ini berlaku !dakah air tidak boleh
diresapkan ke dalam tanah atau air tadi menyerap lambat. #ita akan
lihat apakah sebenarnya fenomena ini dalam ilmu geoteknik.
Kebolehtelapan (k)
#ebolehtelapan tanah merupakan satu ukuran bagi menunjukkan bagaimana
mudahnya aliran air melalui tanah. $leh itu pengiraan pekali kebolehtelapan
digunakan untuk tujuan kerja-kerja kejuruteraan a%am. Pekali kebolehtelapan
ditakrifkan sebagai kadar aliran per unit luas tanah di ba%ah pengaruh tekanan
satu unit turus hidraul . &nitnya adalah cm'saat.
(ifat-sifat kebolehtelapan ini adalah penting dalam kejuruteraan a%am dalam
mengatasi masalah resipan dalam empangan, saliran tanah, penga%alan paras air
bumi dan pemilihan serta rekaan asas struktur.
)aktor-faktor yang mempengaruhi kebolehtelapan adalah seperti berikut*
a. !gihan sai+ butiran
b. #eliangan
c. #andungan bahan galian.
d. (uhu air.
e. #elikatan cecair yang mengalir
AIR TANAH DAN KEBOLEH TELAPAN C3008/14/3
f. #etumpatan cecair yang mengalir
g. Darjah ketepuan tanah dan lain-lain.
14.2 Hukum Darc.
,iri-ciri aliran air tanah telah dikaji oleh seorang Perancis bernama -enry Darcy
pada tahun 1./0. (atu aliran air dibiar mengalir melalui bahantara 1sampel
tanah2 seperti 3ajah 14.1, didapati perbe+aan turus sebanyak h. #ecerunan
hidraul adalah perbe+aan ketinggian turus 1h2 dibahagikan dengan jarak yang
dilalui oleh bahantara tersebut 152. -ukum Darcy mengandaikan baha%a halaju
aliran adalah berkadar terus dengan kecerunan hidaul. -ukum ini dijadikan asas
untuk menentukan nilai pekali kebolehtelapan tanah di makmal dan di tapak .
Rajah : 14.1 : Air Mengalir Melalui Bahantara (a!"el Tanah#
"enurut -ukum Darcy :-
h
6ahantara 1sampel tanah2
5
AIR TANAH DAN KEBOLEH TELAPAN C3008/14/4
7 8 ki ......................................................112
di mana, k 8 pekali kebolehtelapan
7 8 halaju aliran
i 8 kecerunan hidraul 8 h'5
h 8 perbe+aan ketinggian turus
5 8 panjang'jarak bahantara antara dua turus
#adaralir, 9 8 !7 ...............................122
di mana , 7 8 halaju air
! 8 5uas keratan rentas sampel tanah
Dari persamaan 112 dan 122 :
9 8 ! k i
2 ' 1 L h A$
t
%
=
, di mana 9 8
t !a&a
% I&i"a'u
,
,

$leh itu,

114.12
k !
hAt
%L
AIR TANAH DAN KEBOLEH TELAPAN C3008/14/"
(oalan 1
:erangkan apa yang anda faham mengenai kebolehtelapan yang telah anda
pelajari dalam unit ini.
(oalan 2
6erikan tiga contoh keadaan sebenar di mana resipan air perlu diberi perhatian.
(oalan 3
:akrifkan pekali kebolehtelapan tanah 1k2
(oalan 4
;yatakan 4 faktor yang boleh mempengaruhi keterlapan.
AIR TANAH DAN KEBOLEH TELAPAN C3008/14/#
<a%apan 1
#ebolehtelapan ialah satu ukuran bagaimana mudahnya air mengalir dalam
tanah dan lapisan batu.
<a%apan 2
1. resipan dalam empangan
2. saliran dalam tanah
3. pemilihan serta rekabentuk struktur asas.
<a%apan 3
Pekali kebolehtelapan 1k2 ditakrifkan sebagai kadar aliran per unit luas tanah di
ba%ah pengaruh tekanan satu unit turus hidraul.
k 8 75 ' h!t
<a%apan 4
a. !gihan sai+ butiran
b. #eliangan
c. #andungan bahan galian.
d . (uhu air.
e. #elikatan scecair yang mengalir
AIR TANAH DAN KEBOLEH TELAPAN C3008/14/$
14.3 Kebolehtelapan %anah &erlap'(
Dalam keadaan sebenar sukar didapati baha%a satu-satu tapak mempunyai jenis
tanah yang sama 1homogen2. =ni kerana tanah biasanya terdiri dari beberapa
lapisan yang mempunyai keliangan yang berbe+a, sai+ butiran yang berbe+a dan
kandungan bahan galian yang berbe+a. $leh itu:-
a. kebolehtelapan air melalui tanah berlapis mungkin berbe+a bagi
tiap-tiap lapis.
b. #ebolehtelapan air dalam arah pugak adalah berebe+a dari
kebolehtelapan air yang ufuk atau selari dengan lapisan tanah.
14.3.1 Pekal' Kebolehtelapan u)uk* (k
H
)
Pertimbangkan suatu strata tanah seperti rajah 14.2 dengan aliran air tanah secara
mengufuk dengan kadar aliran 9.
Rajah : 14.( : Ke)*lehtela"an +,u$ Bagi Tanah Berla"i&
9
1m ke dalam
-2
-1
-n
i , k
2
i , k
1
i
,
k
n
-
AIR TANAH DAN KEBOLEH TELAPAN C3008/14/8
Di mana -
1
, -
2
, ..., dan -
n
adalah ketebalan bagi setiap lapisan tanah dan -
merupakan ketebalan bagi keseluruhan strata tanah. Pekali kebolehtelapan bagi
setiap laspisan tanah adalah k
1
, k
2
, ..., dan k
n
. &ntuk aliran air secara mengufuk,
kecerunan hidraul 1i2 pada tiap-tiap lapisan adalah sama tetapi kadar aliran per
luas berubah mengikut strata tanah. $leh itu, pekali kebolehtelapan ufuk 1k
-
2
bagi tanah tersebut adalah seperti formula berikut :-
114.12
14.3.2 Pekal' Kebolehtelapan Pugak* (k
+
)
Pertimbangkan suatu strata tanah seperti rajah 14.3 dengan aliran air tanah secara
pugak. Dengan kadar aliran 9.
Rajah :14.- : Ke)*lehtela"an Puga$ Bagi Tanah Berla"i&
Di mana -
1
, -
2
, ..., dan -
n
adalah ketebalan bagi setiap lapisan tanah dan -
merupakan ketebalan bagi keseluruhan strata tanah. Pekali kebolehtelapan bagi
2 ........ 1
1
2 2 1 1 n n H
H $ H $ H $
H
K + + + =
-2
-1
-n
i
2 ,
k
2
i
1 ,
k
1
i
n ,
k
n
9
AIR TANAH DAN KEBOLEH TELAPAN C3008/14/,
setiap laspisan tanah adalah k
1
, k
2
, ..., dan k
n
. &ntuk aliran air secara pugak,
kecerunan hidraul 1i2 pada tiap-tiap lapisan adalah berubah tetapi kadar aliran per
luas adalah tetap pada setiap strata. $leh itu, pekali kebolehtelapan pugak 1k
7
2
bagi tanah tersebut adalah seperti formula berikut :-

+ + +
=
n
n
.
$
H
$
H
$
H
H
K
. . . . . . . . . . .
2
2
1
1
114.22
,ontoh: 14.1
(atu ka%asan pembinaan diketahui profilnya mengandungi 3 lapisan tanah yang
mempunyai ketebalan masing-masing 0 m, 3 m dan 1. m. Pekali kebolehtelapan
setiap lapisan adalah . > 1?
-4
cm's, /? > 1?
-4
cm's dan 1/ > 1?
-4
cm's. #ira pekali
kebolehtelapan bagi tanah tersebut dalam arah aliran pugak dan aliran ufuk.
Pen/ele&aian :
2@m
0m
3m k
2
8 /? > 1?
-4
cm's
k
1
8 . > 1?
-4
cm's
AIR TANAH DAN KEBOLEH TELAPAN
C3008/14/10
Pekali #ebolehtelapan &fuk :
k
-
8
( )
n n
H $ H $ H $
H
+ + + . . . . . . . . . . .
1
2 2 1 1
k
-
8
( )( ) ( )( ) ( )( ) [ ]
2 4 2 4 2 4
2
1? 1. 1? 1/ 1? 3 1? /? 1? 0 1? .
1? 2@
1
0 0 0 0 0 0
0

+ +
8 1.@3 > 1?
-3
cm's
Pekali #ebolehtelapan Pugak :

+ + +
=
n
n
.
$
H
$
H
$
H
H
K
. . . . . . . . . . .
2
2
1
1
1.m
k
3
8 1/ > 1?
-4
cm's
AIR TANAH DAN KEBOLEH TELAPAN
C3008/14/11

4
2
4
2
4
2
2
1? 1/
1? 1.
1? /?
1? 3
1? .
1? 0
1? 2@

+ +
=
0
0
0
0
0
0
0
K
%
8 1.34 > 1?
-3
cm's
(oalan 1
(atu profil tanah didapati mempunyai dua jenis lapisan tanah yang berbe+a iaitu
:anah jenis ! dan 6. #edua-dua sampel tanah tersebut diuji di makmal untuk
menentukan pekali kebolehtelapan. #eputusannya adalah seperti jadual
berikut: -
<enis :anah #etebalan Pekali
#ebolehtelapan
! 3 m 4./ mm'j
6 / m 0 mm'j
#ira pekali kebolehtelapan ufuk tanah tersebut dalam unit mm's.
(oalan 2
(atu strata tanah mempunyai ketebalan dan pekali kebolehtelapan seperti
AIR TANAH DAN KEBOLEH TELAPAN
C3008/14/12
ditunjukkan dalam rajah berikut :-
2 m 3 > 1?
-3
mm's
0 m / > 1?
-3
mm's
2 m 1@ > 1?
-3
mm's
:entukan nisbah pekali kebolehtelapan ufuk dan pugak 1k
-
'k
A
2.
<a%apan 1
.
h
h $ h $
$
H
2 2 1 1
+
=
8
!!
!! 0 j !! 0 !! 0 j !! 0
.???
/??? ' 1? 0 3??? ' 1? / . 4
3
3

+
8
j !!'
.???
3? / . 13 +
8 /.43@/ > 1?
-3
mm'j > 1jam'30?? saat
8 1./1?4 > 1?
-0
mm's.
<a%apan 2
AIR TANAH DAN KEBOLEH TELAPAN
C3008/14/13
k
-
8
( )
n n
H $ H $ H $
H
+ + + . . . . . . . . . . .
1
2 2 1 1
k
-
8
( )( ) ( )( ) ( )( ) [ ] 2 1? 1@ 0 1? / 2 1? 3
1?
1
3 3 3
+ + 0 0 0
8 @ > 1?
-3
mm's
Pekali #ebolehtelapan Pugak :

+ + +
=
n
n
.
$
H
$
H
$
H
H
K
. . . . . . . . . . .
2
2
1
1

3 3 3
1? 1@
2
1? /
0
1? 3
2
1?

+ +
=
0 0 0
K
%
8 /.?4 > 1?
-3
mm's
#
-
'#
7
8
3
3
1? ?4 . /
1? @

0
0
8 1.3.B
AIR TANAH DAN KEBOLEH TELAPAN
C3008/14/14

+ji$an $e,aha!an an'a )er$enaan "elajaran 'ala! unit ini 'engan !enja1a)
&*alan2&*alan )eri$ut.
AIR TANAH DAN KEBOLEH TELAPAN
C3008/14/1"
(oalan 1
1a2 !pakah yang dimaksudkan dengan kebolehtelapan #enapa pentingnya
kebolehtelapan tanah kepada jurutera a%am
1b2 "erujuk kepada -ukum Darcy, terbitkan persamaan asas untuk mengira
nilai pekali #ebolehtelapan tanah.
(oalan 2
(atu profil tanah bagi suatu tapak pembinaan mempunyai ketebalan 3m, / m
dan . m dan pekali kebolehtelapan masing-masing adalah 2 > 1?
-3
cm's,
0 > 1?
-3
cm's dan 1/ > 1?
-3
cm's. #ira pekali kebolehtelapan tanah tersebut
untuk aliran ufuk dan aliran pugak.
(oalan 3
(atu strata tanah mempunyai kedalaman dan pekali kebolehtelapan seperti
ditunjukkan dalam rajah berikut :-
4.. > 1?
-/
m's
3.. > 1?
-/
m 's
0.@ > 1?
-@
m's
#ira nilai pekali kebolehtelapan pada arah aliran ufuk dan pugak.
(oalan 4
(atu strata tanah mempunyai ketebalan dan pekali kebolehtelapan seperti
ditunjukkan dalam rajah berikut :-
2 m 1. > 1?
-1
mm'j
3.. m
2./ m
3.? m
? m
AIR TANAH DAN KEBOLEH TELAPAN
C3008/14/1#
4 m /? > 1?
-1
mm'j
2 m 3? > 1?
-1
mm'j
#ira nilai pekali kebolehtelapan pada arah aliran ufuk dan pugak.
6andingkan ja%apan anda dengan pensyarah anda. <ika sama, anda boleh
meneruskan unit berikutnya.
Selamat Maju Jaya.!!

<a%apan 1
1a2 #eboletelapan ialah satu ukuran bagi menunjukkan bagaimana
mudahnya akiran air melalui tanah. =a pentingnya kepada jurutera a%am untuk
AIR TANAH DAN KEBOLEH TELAPAN
C3008/14/1$
menga%al resipan di ba%ah empangan dan saliran tanah.
1b2 3ujuk kepada bahagian 14.2.
<a%apan 2
k
h
8 @..@/ > 1?
-3
cm's k
7
8 /./.1 > 1?
-3
cm's
<a%apan 3
k
h
8 2./B@ > 1?
-/
m's k
7
8 1.0?3 > 1?
-0
m's
<a%apan 4
k
h
8 3.@ mm'j k
7
8 3.1 mm'j