PA_BPTV_KPM

TOPIK 1:

M-TEK_PERDAGANGAN

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 2:

PERDAGANGAN
(TAHAP 1)

NAMA:
EKONOMI
RUMAH TANGGA

(TAHAP TINGKATAN:
1)

NAMA

TINGKATAN

TAHUN

SEKOLAH

TIDAK BOLEH DIJUAL

CETAKAN PERTAMA 2009

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PERDAGANGAN

Cetakan Pertama Disember 2009

Kementerian Pelajaran Malaysia

Hak Cipta Terpelihara. Sebarang bahagian dalam buku ini termasuk ilustrasi dan isi kandungan
tidak boleh diterbitkan semula bagi tujuan komersial dalam apa jua bentuk sama ada secara
elektronik, fotokopi, mekanik, rakaman atau cara lain sebelum mendapat izin bertulis dari
Pengarah Bahagian Pendidikan Teknik dan Vokasional, Kementerian Pelajaran Malaysia, Aras 5&6
Blok E14, Kompleks Kerajaan Parcel E, Pusat Pentadbiran Persekutuan, 62604 Putrajaya.
03 88845194 Faks : 03 88845195

Disediakan oleh:
Unit Teknikal
Pengurusan Akademik
Bahagian Pendidikan Teknik dan Vokasional
Kementerian Pelajaran Malaysia

Diterbitkan oleh :
Pengurusan Akademik
Bahagian Pendidikan Teknik dan Vokasional
Kementerian Pelajaran Malaysia

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

PRAKATA
M-TEK singkatan kepada Modul Pembelajaran Teknikal dihasilkan ekoran pencapaian
pelajar aliran teknikal yang kurang memberangsangkan. Kekurangan bahan sokongan
di pasaran turut menyumbang kepada masalah ini. Selain itu, keupayaan pelajar yang
berbeza-beza dalam peperiksaan memberikan cetusan idea kepada Unit Teknikal,
Pengurusan Akademik, Bahagian Pendidikan Teknik dan Vokasional untuk
menghasilkan modul ini.
Modul yang disediakan ini selari dengan keperluan sukatan pelajaran tingkatan 4 dan
tingkatan 5. Ia merupakan bahan sokongan pengajaran dan pembelajaran yang boleh
membantu guru-guru dan pelajar untuk meningkatkan prestasi akademik ke tahap
yang boleh dibanggakan. Sebagai usaha permulaan modul ini dilengkapi dengan nota
ringkas peta minda (Mind Map) dan soalan-soalan latihan mengikut topik.
Penambahbaikan akan dilakukan dari masa ke semasa agar selari dengan keperluan
kurikulum terkini.
Saya mewakili Bahagian Pendidikan Teknik dan Vokasional merakamkan setinggitinggi penghargaan kepada Unit Teknikal, Pengurusan Akademik kerana mengambil
inisiatif menerajui projek ini. Sekalung penghargaan saya panjatkan kepada guru-guru
di atas sumbangan dan kepakaran mereka sebagai panel penulis modul. Semoga MTEK yang disediakan ini dapat dimanfaatkan oleh semua pihak yang terlibat dengan
penggunaan yang optimum. Adalah diharapkan modul ini dapat memberi impak yang
besar sebagai bahan sokongan pembelajaran yang sekaligus menyumbang kepada
keberhasilan pelajar aliran teknikal untuk melahirkan lebih ramai pelajar cemerlang
yang mampu bersaing diperingkat lebih tinggi.

Pengarah
Bahagian Pendidikan Teknik dan Vokasional
Kementerian Pelajaran Malaysia

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

PERDAGANGAN
(TAHAP 1)
KANDUNGAN
BIL

PERKARA

MUKA SURAT

1.

TOPIK 1 : ASAS KEPADA PERDAGANGAN

2.

TOPIK 2 : UNSUR PERDAGANGAN

3.

TOPIK 3 : PERNIAGAAN DALAM NEGERI

4.

TOPIK 4 : PERNIAGAAN ANTARABANGSA

19

5.

TOPIK 5 : INDUSTRI KECIL DAN SEDERHANA

23

6.

TOPIK 6 : PEMILIKAN PERNIAGAAN

25

TOPIK 7 : PELABURAN

27
30

TOPIK 8 : PERBANKAN DAN INSTITUSI

KEWANGAN LAIN
TOPIK 9 : INSURANS

10

TOPIK 10 : PENGANGKUTAN

37

11

TOPIK 11 : KOMUNIKASI

39

12

TOPIK 12 : PERGUDANGAN

41

13

TOPIK 13 : PROMOSI

42

14

TOPIK 14 : PERANAN KERAJAAN DALAM

PERNIAGAAN

43

15

TOPIK 15 : KONSUMERISME

46

16

LATIHAN MENGIKUT TOPIK

50

17

SKEMA JAWAPAN

79

ii

34

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PERDAGANGAN

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 1:1:ASAS
TOPIK
AsasKEPADA
KepadaPERDAGANGAN
Perdagangan
1.1 KEPERLUAN DAN KEHENDAK MANUSIA
Perbezaan keperluan dan kehendak
Keperluan

Kehendak
1. Barangan yang diingini untuk hidup lebih
selesa

1. Mesti ada untuk manusia terus hidup

2. Contoh makanan, pakaian dan tempat
tinggal
3. Sama untuk semua orang
4. Keperluan terhad/tetap

2. Contoh kereta, jam tangan

3. Berbeza mengikut keinginan
4. Tidak terbatas dan berubah-ubah

5. Keperluan ialah tuntutan semulajadi

5. Perlu dipelajari atau dipengaruhi

persekitaran

6. Mengikut tahap tertentu fisiologi,

sosial, rohani

6. Mengikut keutamaan/keinginan semasa

Hierarki Keperluan Maslow Ada tiga tahap

Tahap 1 Keperluan fisiologi
- Keperluan asas - keperluan paling asas manusia untuk hidup
- yang membolehkan tubuh badan manusia berfungsi
- contoh makanan, pakaian dan tempat tinggal
- Keperluan keselamatan Melindungi diri daripada ancaman luar
- contoh ancaman musuh, cuaca dan undang-undang
Tahap 2 Keperluan sosial
- Keperluan kasih sayang manusia memerlukan kasih sayang daripada orang lain
- contoh kasih sayang daripada ibu bapa
- Keperluan penghargaan manusia perlu dihormati dan diberi penghargaan
- contoh Tahniah atas kejayaan
Tahap 3 Keperluan rohani
- Keperluan sempurna kendiri Tahap teratas
tuntutan jiwa / kepuasan / kegembiraan di atas kejayaan
contoh hidup beragama, kesenian, Berjaya mendapat
Ijazah
1.2 PENGELUARAN
Maksud pengeluaran

Aktiviti memproses bahan mentah untuk menghasilkan barang separuh siap

dan barang siap bagi memenuhi keperluan dan kehendak manusia.
Setiap aktiviti mempunyai nilai faedah nilai faedah bentuk, nilai faedah
tempat, nilai faedah masa dan nilai faedah milikan

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Tempat
menukar tempat satu barang dari
tempat asal / berlebihan ke tempat
berkurangan dan boleh memenuhi
kehendak pengguna.
contoh kayu balak di hutan
dihantar ke kilang untuk diproses

Bentuk
menukar bentuk barangan
kepada satu yang lebih
berguna
contoh kayu balak diproses
menjadi papan lapis
Nilai
Faedah
Masa
menyimpan barang sehingga
diperlukan
contoh padi berlebihan semasa
musim menuai disimpan untuk
memenuhi permintaan di luar
musim

Milikan
pertukaran milik daripada
seseorang kepada orang lain yang
memerlukan
contoh peniaga kasut menjual
kasut kepada pengguna

Jenis pengeluaran
Pengeluaran langsung

Pengeluaran tak langsung

-

- menghasilkan barangan bagi

memenuhi keperluan peribadi
- tiada unsur pengkhususan
- barang tidak dijual kepada orang lain
- contoh bertani untuk kegunaan sendiri

menghasilkan barangan bagi

memenuhi keperluan orang lain
wujud pengkhususan
berlaku urusniaga jual beli mencari
untung
contoh membuat kuih untuk dijual

Cabang pengeluaran
1. Perusahaan

usaha mendapatkan bahan mentah dan menukarkan bentuknya kepada

barang siap

mengeluarkan bahan mentah / mengeksploitasi sumber alam

contoh pertanian, perlombongan
b. Perkilangan memproses bahan mentah kepada barang separuh siap atau barang siap
contoh kilang pakaian
c. Pembinaan aktiviti pemasangan, pembinaan dan pengubahsuaian dengan
menggunakan barang separuh siap atau barang siap
Pembinaan bangunan

a. Ekstraktif

2. Perdagangan aktiviti pengagihan barangan daripada pengeluar asal kepada pengguna akhir
a. Perniagaan aktiviti jual beli untuk mendapat keuntungan
b. Bantuan perniagaan aktiviti untuk melancarkan perniagaan
- terdiri daripada perbankan, pengangkutan, insurans, komunikasi,
pergudangan dan promosi
3. Khidmat langsung aktiviti tidak mengeluarkan barang tetapi memberi perkhidmatan
- contoh guru, pelakon, doktor

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Tanah
kekayaan daripada alam
semula jadi
ganjaran sewa

Modal
sebarang bentuk aset berupa
wang, mesin atau bahan mentah
yang digunakan dalam
proses pengeluaran
ganjaran faedah
Faktor
pengeluaran

Buruh
seseorang yang menggunakan
tenaga fizikal dan mental dalam
proses pengeluaran
ganjaran upah/gaji

Usahawan
seseorang yang mengguna dan
menggabungkan faktor
pengeluaran bagi menghasilkan
barangan
ganjaran untung

Perbezaan antara peniaga dan usahawan

Peniaga

Usahawan

Skop aktiviti terhad

Skop aktiviti luas

Menjalankan aktiviti jual beli untuk mencari

keuntungan

Menjalankan aktiviti jual beli dengan

mengambil risiko untuk mencipta, menubuh
dan mengusahakan sesuatu kegiatan
ekonomi

Lebih mementingkan keuntungan sahaja

Mengutamakan sumbangan dan bakti

kepada masyarakat dan negara

Skala operasinya kecil dengan kaedah

pengurusan yang statik

Skala operasinya kecil pada peringkat awal

tetapi berpotensi berkembang maju masa
akan datang

Contoh Encik Wan mengendalikan kedai

basikal di pekan Muar sejak 15 tahun dan
masih beroperasi d tempat yang sama

Contoh Encik Yusof memulakan perniagaan

bengkel membaiki kenderaan. Kini beliau
mempunyai rangkaian pusat membaiki
kereta dan menjual alat ganti kenderaan

Kreatif
- Bermaksud mereka cipta keluaran baru untuk memenuhi kehendak pengguna
- Membolehkan usahawan menguasai pasaran
- Orang yang terdahulu menembusi pasaran
- Contoh cipta kad pintar, robot
Inovatif
- Bermaksud pembaharuan / pengubahsuaian barangan yang sedia ada di pasaran
- Supaya menjadi lebih berkualiti
- Usahawan akan dapat kelebihan bersaing
- Pengguna akan dapat lebih manfaat daripada sebelumnya

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Dapat menikmati
pelbagai jenis
barang

Meningkatkan
pendapatan
masyarakat

Dapat memenuhi
keperluan dan
kehendak pengguna

Peranan Usahawan
Kepada
Masyarakat

Dapat menikmati
barang berkualiti

Dapat menikmati
prasarana yang lebih
baik

Mengurangkan
pengangguran

Mendapat banyak
peluang pekerjaan
Dapat
meningkatkan
taraf hidup

Menyediakan peluang
pekerjaan /
mengurangkan
pengangguran
Membuat penemuan
teknologi baru /
menghasilkan
penciptaan baru

Peranan usahawan
kepada pertumbuhan
ekonomi negara

Mempelbagaikan
kegiatan ekonomi

Mendapat tukaran
asing / peningkatan
eksport

Menggalakkan
aliran modal

Memperbanyakkan
infrastruktur

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

1.4 PENGKHUSUSAN DALAM PENGELUARAN

Maksud pengkhususan
- Penumpuan dalam melakukan sejenis pekerjaan atau aktiviti tertentu mengikut kemahiran
seseorang
- Tidak melakukan dua kerja dalam satu masa
- Berasaskan pembahagian kerja
- Pembahagian kerja ialah suatu proses di mana para ditugaskan untuk menjalankan satu
peringkat kerja tertentu mengikut kebolehan dan kepakaran mereka
Jenis pengkhususan
1. Pengkhususan mengikut profesion
- individu mengkhusus dalam jenis perkerjaan tertentu sahaja mengikut kebolehan, kemahiran
dan kelayakannya.
- Wujud disebabkan oleh perbezaan kemahiran / kebolehan seseorang
- Contoh guru, doktor, tentera
2. Pengkhususan mengikut proses
- melibatkan pelbagai proses kerja dalam satu kilang
- Wujud disebabkan pembahagian kerja
- contoh di kilang pakaian pekerja diagihkan kepada tugas tertentu seperti tugas memotong
pakaian, menjahit pakaian, menggosok
3 Pengkhususan mengikut kawasan
- Aktiviti menghasilkan sesuatu keluaran tertentu di antara satu kawasan dengan kawasan
lain
- Wujud disebabkan oleh perbezaan tanah-tanih, sumber asli, tenaga buruh, suhu
- Contoh Johor pengeluar nenas, Kedah pengeluar padi
4. Pengkhususan antarabangsa
- penumpuan setengah negara kepada satu jenis kegiatan ekonomi
- wujud disebabkan perbezaan iklim, bentuk muka bumi, sumber alam semulajadi, teknologi
- contoh Jepun perindustrian, Thailand penanaman padi
Kesan Pengkhususan dalam pengeluaran
Kelebihan pengkhususan

Kekurangan pengkhususan
-

Meningkatkan pengeluaran
Menggalakkan pengeluaran besarbesaran
Menikmati ekonomi bidangan
Meningkatkan kualiti
Mengurangkan kos buruh
Menjimatkan masa latihan
Meningkatkan kemahiran
Menjimatkan tenaga kerana
menggunakan mesin
Boleh menumpukan bidang yang
ada kebolehan/kelebihan
Meningkat peluang pekerjaan

Hanya mahir satu proses

pengeluaran/tidak kreatif
Sukar berpindah ke pekerjaan lain
Pekerja bosan
Tidak dapat mencipta barang
secara bersendirian
Kos beli mesin mahal
Hasil keluaran tiada variasi
Saling bergantungan
Proses mudah tergendala
Perlu pakar pada tiap-tiap bahagian
Pengangguran mudah berlaku
kerana penggunaan
mesin/kemahiran terhad

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

1.5 SISTEM BARTER

Maksud sistem barter
- Cara pertukaran barang dengan barang
- Tidak menggunakan wang
Kelemahan sistem barter
1.
Masalah kemahuan tidak serentak
tidak semua orang bersetuju menukarkan barang yang dia ada dengan barang yang
kita miliki
2.

Sukar menetapkan kadar pertukaran

barang yang hendak ditukarkan tidak sama nilai / saiz / ukuran

3.

Sukar membahagikan barang

sebahagian barang dan benda hidup tidak boleh dibahagikan kepada bahagian kecil

4.

Sukar menyimpan barang yang rosak

contoh sayuran, buah-buahan, ikan perlu ditukar segera

5.

Sukar membawa barang-barang besar dan berat

contoh menukarkan 20 tan beras dengan dengan 20 batang kayu balak

TOPIK 2: UNSUR PERDAGANGAN

Maksud Perdagangan
-

Aktiviti pengagihan barangan daripada pengeluar asal kepada pengguna akhir

Tepat pada masa, harga, tempat dan kuantiti yang diperlukan
Terdiri daripada perniagaan dan bantuan perniagaan

Maksud Perniagaan
-

Aktiviti jual beli barang untuk mendapat keuntungan

Terdiri daripada perniagaan dalam negeri dan perniagaan antarabangsa

Perbezaan Perdagangan dengan Perniagaan

Perdagangan

Perniagaan

1. merupakan cabang pengeluaran

1. merupakan cabang perdagangan

2. aktiviti agihan barang

2. aktiviti jual beli barang

3. tujuan agih barang sampai kepada

pengguna

3. tujuan dapat untung

4. terdiri daripada perniagaan dan bantuan

perniagaan

4. terdiri daripada perniagaan dalam

negeri dan perniagaan antarabangsa

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

PERANAN BANTUAN PERNIAGAAN

Peranan Perbankan
Ada kemudahan pembayaran seperti cek,
pindahan kredit
Ada kemudahan simpan wang seperti
akaun simpanan, akaun semasa
Beri modal melalui pinjaman / overdraf
Beri khidmat nasihat
Lain-lain perkhidmatan seperti:
pertukaran matawang asing, cek
kembara, peti simpanan selamat

Peranan Promosi
Perkenalkan barang
Beri maklumat
pengguna mudah pilih
Wujudkan permintaan
pujuk pengguna beli
Tingkatkan daya saing
Didik orang ramai guna barang
Tingkatkan jualan / untung
Tingkatkan imej barang / syarikat
Meluaskan pasaran

Peranan Pengangkutan
Bawa barang dari tempat lebih ke tempat
kurang
Selaras permintaan dan penawaran bagi
menstabilkan harga
Edar barang ke merata dunia
Pasaran lebih luas
Pilihan pengguna banyak
Peniaga mudah dapat bekalan bahan
mentah
Galakkan pengeluaran secara besarbesaran
Elakkan pembaziran
Memudahkan mobiliti / pergerakan
tenaga buruh
Mengurangkan kos penyimpanan stok /
kos gudang

Peranan Insurans
Beri perlindungan daripada risiko yang
boleh diinsuranskan seperti kebakaran,
kecurian, kemalangan
Bayar premium
dapat gantirugi
dapat memulihkan kepada kedudukan
asal
Berniaga lebih yakin
berani kembang perniagaan
Wujudkan peluang perniagaan
Contoh insurans: insurans kebakaran,
insurans kecurian
Peranan komunikasi
Hubungi pembekal / pelanggan
secara lisan (telefon, radio) dan tulisan
(surat, telegram)
Sampaikan maklumat / pesanan
Hantar dokumen / bayaran kepada
pembekal
Urusniaga cepat melalui teleks , telefon
Agihan tepat pada masanya
Memudahkan promosi
meningkatkan jualan / untung
Luaskan pasaran
Mudahkan pentadbiran dan kawalan
perniagaan
Kurangkan risiko kerugian / kerosakan
Peranan Pergudangan
Pengeluaran besar-besaran berterusan
Simpan bekalan berlebihan
Bekalan berterusan
Selaraskan permintaan dan penawaran
Stabilkan harga
Kerja akhir dapat dilakukan
seperti menimbang, membungkus.
Penyetoran sejuk elakkan barang rosak
seperti daging, buahan
Lindungi risiko kecurian / selamat
Sedia tempat pamer barang
Boleh periksa barang sebelum beli
dengan adanya Gudang Bayar dan
Bawa
Gudang berbon mudahkan aktiviti impot
dan ekspot

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Perkaitan antara pengeluaran, perdagangan dan perniagaaan

Pengeluaran
Aktiviti menghasilkan barangan untuk memuaskan kehendak manusia
Melibatkan dua jenis pengeluaran iaitu pengeluaran langsung dan pengeluaran tak
langsung. Pengeluaran tak langsung menyebabkan berlaku lebihan barang dan perlu
diagihkan melalui perdagangan.

Perdagangan
Aktiviti pengagihan barangan daripada pengeluar asal kepada pengguna akhir.
Proses agihan dilakukan melalui perniagaan dan bantuan perniagaan.
Perdagangan adalah cabang pengeluaran.

Perniagaan
Aktiviti jual beli untuk mendapat keuntungan.
Barangan boleh dijual beli melalui perniagaan dalam negeri dan perniagaan
antarabangsa. Perniagaan akan lancar dengan adanya bantuan perniagaan iaitu
perbankan, insurans, pengangkutan, komunikasi, pergudangan dan promosi.
Perniagaan adalah cabang perdagangan

TOPIK 3 : PERNIAGAAN DALAM NEGERI

Maksud Perniagaan dalam negeri

- aktiviti membeli dan menjual barang & perkhidmatan antara penduduk dalam sesebuah
negara.
- Contohnya, kedai runcit, bazar dan pasar raya.
- terdiri daripada dua - perniagaan borong dan perniagaan runcit.
SALURAN AGIHAN
Maksud saluran agihan
-

proses pengedaran barang atau perkhidmatan daripada pengeluar kepada pengguna

akhir tepat pada masa, tempat, harga dan kuantiti yang sesuai

Jenis Saluran Agihan

1.
2.
3.
4.
5.
6.

Pengeluar pemborong peruncit pengguna

Pengeluar Ejen Peruncit Pengguna
Pengeluar Pemborong Pengguna
Pengeluar Peruncit Pengguna
Pengeluar Ejen Pengguna
Pengeluar Pengguna

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Sasaran
pasaran
Kos
Pengangkutan

Jenis
barang

Faktor Pemilihan
Saluran Agihan

Keupayaan
pengeluar

Liputan
pasaran

PERNIAGAAN RUNCIT
Fungsi Peruncit
1. Memecahkan pukal - menjual dalam kuantiti yang lebih kecil kepada pengguna akhir.
2. Menjual pelbagai jenis barang - memudahkan pelanggan membuat pilihan
3. Menyediakan kemudahan kredit kepada pelanggan tetap
4. Memberi perkhidmatan selepas jualan contoh menghantar barang ke rumah
5. Memberi khidmat nasihat dan menyampaikan maklumat - cita rasa dan sambutan pengguna
6. Mendirikan premis perniagaan berhampiran pelanggan - mudah dikunjungi
7. Menguruskan stok - memastikan bekalannya sentiasa mencukupi
8. Melakukan kerja-kerja akhir - menggred, menimbang, membungkus
9. Mengagihkan barang-barang - berperanan sebagai orang tengah antara pengguna dengan
pemborong atau pengeluar
Perniagaan
Runcit

Jenis Perniagaan Runcit

Peruncit
Kecilkecilan

Peruncit
Tanpa
Kedai

Penjaja

Peruncit
Besarbesaran

Peruncit
Berkedai

Peruncit
Berkedai

Kedai Am

Kedai
Khusus

Bentuk lain
Peruncitan

Pasar Raya

Gedung
Aneka
Jabatan

Mesin
Peruncitan
automatik

Pesanan
Mel

Kedai
Sejaras

Pasar Raya
Besar

Francais

Jualan
langsung

E-dagang

Televisyen
Interaktif

Koperasi
Runcit

Kedai
Katalog

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Mudah ditubuhkan
tidak banyak peraturan
/ modal kecil

Kos overhed rendah-sewa

rendah,cukai perniagaan
rendahatau iklan murah

Modal kecil
Simpanan sendiri/
pinjam ahli keluarga

Ciri Peruncit
Kecil-kecilan
Dimiliki oleh seorang
peniaga atau
berkongsi.

Mudah diuruskan
saiz kecil/ kendali
sendiri

Layanan peribadi penghantaran barang

ke rumah, pembaikan
dan pemasangan
barang

Modal besar,
dikumpul
melalui
terbitan syer
Penubuhan
rumit, Akta
syarikat 1965

Ciri Peruncit
Besarbesaran
Belian membeli stok
secara pukal
terus daripada
pengeluar.

Kemudahan untuk
keselesaan
pelanggan muzik, tandas,
hawa dingin

Pengurusan
lebih rumit dan
sukar - saiz
organisasi
yang besar

Jualan
tunai, elak
hutang lapuk

10

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Perniagan Runcit Besar-besaran

Jenis

Pasar Raya

Gedung Aneka
Jabatan

Keterangan
-

Menjual beraneka jenis barang di bawah satu bumbung

Contohnya, pasar raya Warta, Cold Storage dan pasar raya
Tops, pasar raya Econsave, pasar raya 99.

Sebuah perniagaan runcit berskala besar yang beroperasi

dalam sebuah bangunan besar yang bertingkat
Contohnya, Isetan, Parkson Grand dan Metrojaya.

Pasar Raya Besar

Sebuah bangunan setingkat yang menjual pelbagai jenis

barang di bawah satu bumbung
- Contoh pasar raya besar ialah Xtra dan Giant

Kedai Sejaras
Koperasi runcit
-

Perniagaan runcit yang mempunyai sepuluh atau lebih

cawangan - cawangan adalah seragam dari segi nama, logo,
reka bentuk, harga dan jenis barang
Contoh Singer, 7-Eleven dan Kedai Bata.
Organisasi yang ditubuhkan oleh sekumpulan pengguna tujuan utama untuk membantu anggota memperoleh barang
keperluan pada harga yang berpatutan tanpa melalui orang
tengah.
Contohnya, Koperasi Peladang.

Bentuk Lain Peruncitan

Jenis

Keterangan
-

Mesin Peruncitan
Automatik

Pesanan Mel

Francais

Menjual /perkhidmatan terus kepada pengguna melalui mesin

secara strategik.
Barang jualan seperti air kotak, mesin tiket LRT
Ditempatkan di lokasi yang strategik misalnya di perhentian
bas
Boleh beroperasi selama 24 jam tanpa diawasi.
Menjual barang terus melalui pos atau perkhidmatan kurier.
Sesuai menjual barang yang ringan, kecil, tidak mudah
pecah dan tahan lama.
Bentuk dan cara penggunaan barang-barang dapat
disampaikan melalui gambar
Dijalankan melalui tiga kaedah, iaitu pengiklanan, kiriman terus
atau pelantikan ejen.
Kaedah pembayaran B.W.T, T.W.P dan bayaran ansuran
Seseorang individu/syarikat yang diberi hak untuk menjual
barang atau perkhidmatan syarikat induk yang sudah terkenal
Contoh kedai makan segera Mc Donald, Habib Jewel, KFC,
Menggunakan logo, nama dan reka bentuk yang sama.
Individu atau syarikat yang diberi kebenaran francaisi
Syarikat induk yang memberikan kebenaran francaisor.
Perjanjian ditandatangani oleh kedua-dua pihak- syarat
francais
11

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Keterangan

Jenis
Jualan Langsung

E-Dagang

Televisyen Interaktif
Kedai Katalog

Menjual barang terus melalui kunjungan jurujual dari pintu

ke pintu.
Contoh syarikat Amway, Avon dan syarikat-syarikat
insurans.
Jurujual atau ejen dilantik dan dilatih
Jenis produk yang sesuai - kosmetik, perkakas dapur,
insurans dan pakej pelancongan.
Perniagaan melalui talian internet
Secara online antara penjual dengan pembeli dari seluruh
dunia.
Mewujudkan laman web dan gerai pameran dalam internet
Gambar dan maklumat terperinci dipaparkan di skrin
komputer.
Bayaran secara online menggunakan kad kredit
Barang pesanan akan dihantar melalui pos atau kurier
Membolehkan seorang penonton TV berinteraksi dengan
peniaga yang mengiklankan barangnya melalui TV dan
membeli-belah dari rumah., Contoh siaran Astro,
Smartshop
Merupakan hasil ciptaan teknologi digital
Menggabungkan fungsi televisyen dengan komputer
peribadi secara interaktif dan mesti disambungkan dengan
talian internet.
Cara beroperasi:
Gambar dan maklumat barang - ditayangkan di televisyen
Pesanan dibuat serta-merta - menekan papan kekunci
/gagang telefon
Bayaran prabayar - menggunakan kad kredit
Barang dihantar - pos, ejen jualan atau kurier.
Mempromosikan barang atau perkhidmatannya melalui
catalog bercetak / katalog elektronik
Contoh - Courts Mammoth, Ikea dan The Catalog Shop.
Katalog diedarkan secara percuma di tempat kunjungan
ramai
Pengguna akan menelefon / mengunjungi kedai untuk
membeli barang
Bayaran melalui cek, kad kredit, kad debit atau ansurans
Sediakan perkhidmatan selepas jualan seperti hantar,
pasang dan baiki
Barang-barang yang dijual - jenis barang yang piawai dan
tahan lama.
Contohnya, barang-barang elektrik, perabot, peralatan
dapur

12

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

PERNIAGAAN BORONG
Fungsi Pemborong

Kepada Pengeluar

Membeli stok secara pukal dan memecah pukal

Mengurangkan kos pergudangan
Mengurangkan kos pengangkutan
Pengendali pasaran
Memberi maklumat pasaran

Kepada Peruncit

Membekalkan beraneka jenis barang

Memberi kemudahan kredit
Menghantar barang kepada peruncit .
Menyimpan stok yang mencukupi
Memberi maklumat dan nasihat

Kepada Pengguna

Menstabilkan harga barang .

Menyediakan bekalan yang berterusan
Menyampaikan maklumat
Melakukan kerja-kerja akhir / pecah pukal
Mempelbagaikan pilihan

Perbezaan antara Perniagaan Borong dengan Perniagaan Runcit

Perniagaan Borong
Berada antara pengeluar dengan peruncit.

Perniagaan Runcit
Berada antara pemborong dengan
pengguna akhir

Beli barang secara pukal daripada pengeluar

Beli barang dalam kuantiti yang kecil

daripada pemborong

Modal besar
Menyediakan gudang untuk menyimpan stok
pukal yang dibeli daripada pengeluar

Modal kecil
Sediakan stor untuk simpan stok diperoleh
daripada pemborong

Tidak perlu menghias atau melakukan

peragaan tingkap

Perlu hiasan dan peragaan barang bagi

menarik pengguna

Pemborong

Ejen

Pemborong
Saudagar

Pemborong
Berfungsi Penuh

Ejen Pengeluar

Pemborong
Berfungsi Terhad

Ejen Penjual

Broker

13

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Pemborong Berfungsi Penuh

Jenis

Keterangan
-

Pemborong Am

Pemborong Khusus

Pemborong Satu
Barisan

Membeli dan menjual pelbagai jenis barang yang tidak

mempunyai kaitan
Contohnya, pemborong yang menjual barang keperluan harian
seperti garam, gula serta barang kosmetik di tempat yang sama

Membeli dan menjual sesuatu jenis barang

Contohnya, pemborong kasut yang menjual pelbagai jenama
kasut seperti Red Modani, Al-Ikhsan

Membeli dan menjual sekumpulan barang yang sama jenis

Contohnya, pemborong hasil pertanian yang menjual pelbagai
jenis buah-buahan termasuklah anak pokok dan baja
Pemborong Berfungsi Terhad

Jenis
Pemborong Bayar
dan Bawa

Pemborong Jober
Para

Pemborong
Pesanan Mel

Pemborong
Pesanan Berwakil

Pemborong
Perkhidmatan
Pengangkutan

Keterangan
Menjual barang pada harga yang murah dan secara tunai
kepada peruncit
Tidak memberi kredit kepada peruncit
Tidak menyediakan pengangkutan kepada peruncit
Giant, Makro, Carrefour dan Mydin - barang keperluan harian
pengguna
Membekalkan pelbagai jenis barang kepada peruncit
Memperagakan - secara rapi di atas rak-rak
dimiliki oleh pemborong selagi ia masih diperagakan di rak
Peruncit dikenakan bayaran bagi barang-barang yang telah
dijual.
Melancarkan program promosi dan pengiklanan di televisyen
Menjual barang-barang berjenama terkenal - Gardenia, ais krim
Walls
Menjalankan urus niaga melalui pos
Menghantar borang pesanan bersama katalog menerusi pos
Pelanggan memilih barang berpandukan katalog yang dihantar
Pesanan, bayaran dan penghantaran barang dibuat melalui pos
Contoh barang - barang kosmetik
Barang ini biasanya bersaiz kecil, ringan dan tidak mudah rosak
Menyampaikan pesanan pembeli terus kepada pengeluar atau
pengilang
Memainkan peranan sebagai wakil pengeluar dan tidak
mempunyai hak milik
Tidak perlu menyediakan kemudahan pergudangan
Menjadi perantara dalam pengagihan barang daripada penjual
atau pengeluar kepada pembeli
Barang yang sesuai - bahan-bahan binaan seperti simen, besi,
batu-bata
Pemborong perkhidmatan pengangkutan
Menyediakan perkhidmatan pengangkutan seperti lori, lori
kontena dan treler bagi mengangkut barang yang berkuantiti
besar bagi pihak pengeluar.
Contohnya, Shapadu, Nepline dan Kontena Nasional

14

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Ejen
Jenis

Keterangan
-

Ejen
Pengeluar

Ejen Penjual
-

Broker

Wakil pengedar yang dilantik oleh beberapa pengeluar yang

menghasilkan keluaran berlainan dan bukan pesaing antara satu
sama lain
Tidak berhak untuk menentukan strategi pemasaran bagi pihak
pengilang
Memasarkan mengedarkan barang-barangnya ke kawasankawasan baru yang belum diterokai pengeluar
Contoh - Edaran Otomobil Nasional (EON) dan Proton Edar yang
memasarkan atau mengedarkan model kereta keluaran negara
Memasarkan barang keluaran pengeluar kecil-kecilan memiliki
kepakaran dalam bidang pemasaran
Sebagai perancang pemasaran yang menjalankan aktiviti
penyelidikan pasaran, merancangkan keluaran, menetapkan
harga dan mempromosi
Menerima komisen daripada pengeluar bagi perkhidmatan yang
disediakannya
Menemukan penjual dan pembeli
Dilantik oleh pengeluar untuk mengendalikan urusan jual beli
Tidak mempunyai hak milik ke atas barang yang diniagakan
Tidak boleh menjual beli barang atas namanya sendiri
Tidak mempunyai hak untuk memberi kredit

Kemunculan Perniagaan
Runcit besar-besaran
Cth Pasar Raya Besar,
Koperasi Runcit
Bentuk lain Peruncitan
cth mesin peruncitan
automatik, pesanan mel,
jualan langsung, edagang
dan kedai katalog

Pengambilalihan
Fungsi Pemborong

Barang tempahan khas

oleh pengguna
cth
tempahan pakaian
batuy
Penubuhan agensi
pemasaran oleh kerajaan
cth MARA, LKIM

Penubuhan Kedai
Sejaras
Cth Kedai BATA
Perlantikan ejen
Oleh pengeluar

15

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Dokumen Perniagaan Dalam Negeri

Peringkat sebelum
urusniaga

1. Surat tanya
2. Surat jawapan
3. Sebut harga
4. Senarai harga
5. Katalog

Peringkat semasa
urusniaga
1. Nota pesanan
2. Nota makluman
3. Nota serahan
4. Nota kiriman
5. Invois pro forma
6. Invois
8. Nota debit
7. Nota kredit

Peringkat selepas
urusniaga

1. Penyata akaun
2. Resit

Maklumat Dalam Sebut Harga

Maklumat

Keterangan

Serahan sedia

Barang dihantar kepada pembeli sebaik pesanan diterima

Serahan segera

Barang dihantar kepada pembeli dalam masa dua atau tiga hari selepas
pesanan diterima

Serahan hadapan

Barang dihantar kepada pembeli pada tarikh akan datang

Angkutan Hadapan

Pembeli perlu membayar kos angkutan

Angkutan Dibayar

Pembeli tidak perlu membayar kos angkutan

Percuma ke Dalam
Gerabak

Kos angkutan percuma sehingga barang dipunggah ke gerabak

keretapi. Kos angkut barang dari stesen keretapi perlu dibayar oleh
pembeli

Percuma ke Dalam
Kapal

Kos angkutan percuma sehingga barang dipunggah ke dalam kapal

sahaja. Tambang kapal dibayar oleh pembeli

Kos Insurans
Tambang

Harga barang telah merangkumi kos, insuran dan tambang - pembeli

tidak perlu membayar lagi.

Bayar Waktu Terima

Pembeli perlu membuat bayaran semasa menerima barang

Tunai Watu Pesanan

Pembeli perlu membuat bayaran semasa membuat pesanan barang

Tunai segera

Pembeli perlu membuat bayaran dalam tempoh dua atau tiga hari
selepas menerima barang

Diskaun niaga

Diskaun tunai

Diberi untuk menggalakan pembeli membeli dalam kuantiti yang banyak

contoh 10 % - pembelian melebihi RM 1000
diberi untuk menggalakkan pembeli membayar hutang dengan segera
contoh 10% - 10 hari,

16

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Jenis Dokumen
Dokumen
Surat tanya
Surat jawapan
Sebut harga
Senarai harga
Borang pesanan
Nota makluman
Nota serahan
Nota kiriman

Invois

Invois proforma

Nota kredit

Nota debit

Penyata akaun
Resit

Keterangan
Surat yang dihantar oleh pembeli kepada pemborong untuk
mendapatkan maklumat tentang barang yang hendak dibeli
Surat yang dihantar oleh pemborong kepada pembeli bagi menjawab
pertanyaan bakal pelanggannya
Dokumen yang menunjukkan harga barang yang diminta oleh pembeli
Satu senarai yang mencatatkan harga semua barang yang dijual oleh
pemborong
Dokumen yang digunakan oleh pembeli untuk memesan barang
daripada pemborong
Dokumen yang dihantar oleh pemborong kepada pembeli untuk
memaklumkan barang yang dipesan telah dihantar dan dokumen ini
dikirim sebelum barang dihantar
Dokumen yang disertakan bersama-sama barang apabila barang
dihantar oleh pembekal dengan kenderaan sendiri
Dokumen yang dikeluarkan oleh syarikat pengangkutan kerana
pemborong menghantar barang dengan kenderaan milik syarikat
pengangkutan tersebut
Dihantar oleh pemborong kepada pembeli untuk urusniaga secara
kredit
Sebagai bukti pembeli telah menerima barang tetapi belum membuat
pembayaran
Dihantar oleh pemborong kerana
1. Pemborong enggan memberi kredit
2. Pembeli dibenarkan mencuba barang terlebih dahulu
3. Memberitahu pengimport anggaran harga bagi barang yang
dipesan
Dihantar oleh pemborong kepada pembeli untuk membetulkan
kesilapan dalam invois. Hutang akan dikurangkan sebab
1. Jumlah hutang tertulis lebih dari jumlah sebenar
2. Barang rosak / salah jenama dipulangkan
3. Botol kosong dipulangkan
4. Pembeli diberi elaun / diskaun
Di hantar oleh pemborong untuk membetulkan kesilapan dalam invois.
Hutang pembeli akan ditambah sebab
1. Jumlah hutang kurang daripada jumlah sebenar
2. Botol kosong dikenakan bayaran
3. Beberapa jenis barang tidak ditulis dikenakan bayaran
4. Pembeli dikenakan faedah
Dokumen yang menunjukkan ringkasan urus niaga yang berlaku antara
pembeli dan pemborong dalam sesuatu bulan
Diberikan oleh pemborong kepada pembeli sebagai
pengakuan/pengesahan ia telah menerima bayaran daripada pembeli
tersebut

17

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Kaedah Jualan
Kaedah

Keterangan
-

Jualan tunai

Jualan Kredit
Bayaran tertunda

Sewa beli

Jualan Prabayar

Jualan Konsainan

Jual barang secara tunai / tidak benar pembeli berhutang

Tunai dalam bentuk wang, cek, draf bank, kad kredit, kiriman
wang
Dapat elakkan peniaga alami hutang lapuk
Wang yang diterima dapat dilabur dengan segera
Barang dapat dijual dengan harga yang murah
Aktiviti menjual barang secara hutang /
Membenarkan pembeli menggunakan barang sebelum
harganya dijelaskan
Perlukan wang pendahuluan, baki dibayar secara ansurans
Terdiri daripada bayaran tertunda & sewa beli
Barang jadi milik pembeli selepas bayaran pertama
Jika tidak mampu bayar ansurans, barang tidak boleh ditarik
balik
Penjual hanya dapat dakwa dimahkamah untuk dapat balik
barang
Sesuai utuk barang murah spt barang elektrik, barang kaca
Harga barang lebih mahal
Membeli/membayar barang secara ansuran
Pembeli dianggap penyewa sehingga semua ansuran dibayar
Bayaran ansuran dianggap sewa bulanan
Perlu membayar wang pendahuluan
Boleh digunakan selepas menandatangani perjanjian sewa
beli
Barang akan ditarik balik sekiranya ansuran gagal dijelaskan
Barang adalah pemilik syarikat yang membiayai pembelian
barang tersebut
Barang bukan pemilik pembeli selagi ansuran belum habis
dibayar
Sesuai untuk barang tahan lama spt kereta, rumah
Kaedah membayar harga barang terlebih dahulu sebelum
barang dan perkhidmatan diterima dan digunakan
Digunakan dalam perkhidmatan komunikasi dan
pengangkutan contoh top up telefon bimbit, kad tol
lebuhraya
Dapat memudahkan urusniaga dan jimat masa
Dapat elakkan risiko hutang lapuk
Pemborong membekalkan barang kepada peniaga untuk
dijual
Barang akan dipulangkan semula sekiranya tidak dapat dijual
Pemborong / pembekal barang dikenali sebagai konsainor
Peniaga dikenali sebagai konsaini
Barang adalah hak milik konsainor
Konsainor uruskan stok
Konsaini sediakan ruang untuk letak barang
Konsainor beri komisen pada konsaini mengikut jumlah yang
terjual

18

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Faktor Pemilihan Kaedah Jualan

Kaedah
Jenis Barang

Aliran Tunai
-

Keterangan
Barang yang mudah rosak dan tidak tahan lama lebih
sesuai dijual secara tunai
Barang yang bernilai tinggi dan tahan lama boleh dijual
secara kredit
Kaedah jualan kredit berlebihan akan menyebabkan aliran
tunai yang merosot.
Kaedah jualan tunai mengurangkan risiko hutang lapuk.
Peniaga perlu sentiasa mendahului pesaing untuk merebut
pasaran
Kaedah jualan moden seperti jualan prabayar dan e-dagang
perlu dipertimbangkan untuk bersaing dalam era globalisasi

Persaingan

Kemampuan
membeli

Kaedah jualan bergantung kepada kemampuan membeli.

Barang yang harganya tinggi sesuai dijual secara kredit
Barang yang harganya murah sesuai dijual secara tunai

Cara yang memudahkan membuat bayaran.

Contoh: Kad prabayar, kad kredit, potongan gaji
Mempercepatkan proses pembayaran

Pasaran luas dan barang murah sesuai jualan secara tunai

Tiada masalah hutang lapuk
Pasaran luas dan barang mahal sesuai secara kredit
Jualan sewabeli tertakluk Akta Sewa Beli1967
Jualan tunai tertakluk kepada Akta Jualan Barangan 1957

Kemudahan
pembayaran

Saiz pasaran
Peraturan dan
undang-undang

TOPIK 4: PERNIAGAAN ANTARABANGSA

Maksud Perniagaan Antarabangsa
Perniagaan antarabangsa ialah kegiatan jual beli yang dijalankan antara penduduk
sebuah negara dengan penduduk negara lain.
Ia melibatkan import, eksport dan entrepot.
Kedua-dua perniagaan import dan eksport terdiri daripada import dan eksport nyata dan
tak nyata.
Faktor Wujudnya Perniagaan Antarabangsa

Perbezaan sumber alam semulajadi

Perbezaan kos pengeluaran.
Hubungan antarabangsa
Perbezaan tahap teknologi antara sesebuah negara

Kepentingan Perniagaan Antarabangsa

a) Kepentingan Kepada Pengguna
- Dapat memenuhi keperluan dan kehendak pengguna
- Dapat mempelbagaikan pilihan yang beraneka jenis dan jenama
- Dapat menggunakan barang yang berkualiti pada harga yang rendah
- Meningkatkan taraf hidup kerana wujudnya banyak peluang pekerjaan.
- Menambahkan pengetahuan dan pengalaman kerana pendedahan kepada teknologi
yang baru.
19

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

b) Kepentingan Kepada Pengeluar

- Meluaskan pasaran- dapat meningkatkan jualan/ untung bertambah
- Membolehkan pengeluaran secara besar-besaran
- Kos pengeluaran dapat dijimatkan dan keuntungan meningkat
- Pertukaran pengetahuan dan teknologi meningkatkan produktiviti dan kualiti barangan
- Lebih banyak sumber bahan mentah diperolehi
- Dapat menikmati ekonomi bidangan
- Kos pengeluaran dapat dikurangkan dan kualiti barang dapat dipertingkatkan
c) Kepentingan Kepada Negara
- Menambahkan pendapatan Negara dan hasil kerajaan melalui duti kastam
- Memupuk persefahaman dan kerjasama antarabangsa
- Mendapat pertukaran asing- memperbaiki imbangan dagangan
- Mengurangkan pengangguran dengan wujudnya banyak peluang pekerjaan
- Mengatasi masalah kekurangan bahan mentah dan tenaga pakar
Perbandingan Perniagaan Dalam Negeri dan Perniagaan Antarabangsa
a) Persamaan Perniagaan Dalam Negeri dan Perniagaan Antarabangsa
Kedua-duanya melibatkan nilai pertukaran yang menggunakan mata wang
Bertujuan mendapat keuntungan
Dapat memenuhi keperluan dan kehendak manusia
Mengamalkan pengkhususan
Menggunakan faktor pengeluaran yang sama
Menggunakan bantuan perniagaan yang sama
b) Perbezaan Perniagaan Dalam Negeri dengan Perniagaan Antarabangsa
Perniagaan Dalam Negeri

Perniagaan Antarabangsa

Merangkumi aktiviti borong dan

runcit

Merangkumi aktiviti import, eksport dan

entrepot

Pengangkutan yang biasa

digunakan ialah kereta api, lori,
van dan sebagainya

Pengangkutan yang biasa digunakan

ialah kapal laut dan kapal terbang

Tidak banyak sekatan

perdagangan

Terdapat banyak sekatan perdagangan

seperti tariff, kuota, dan sebagainya

Aktivitinya hanya dalam negeri

sahaja

Aktivitinya merentasi sempadan negara

Melibatkan penggunaan sejenis

matawang sahaja

Melibatkan penggunaan pelbagai

matawang

Menghadapi risiko yang rendah

Menghadapi tingkat risiko yang tinggi

Melibatkan penggunaan
dokumentasi yang mudah

Melibatkan penggunaan dokumentasi

yang lebih rumit

20

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

PROSEDUR IMPORT DAN EKSPORT

PROSEDUR IMPORT
Mematuhi kehendak undang-undang
Membuat pesanan
Secara langsung
Pejabat cawangan
Ejen import
Saudagar import
Lain-lain
Menerima bil muatan dan menjelaskan bayaran

Mm
Memenuhi keperluan Akta Kawalan Pertukaran Wang Asing 1953

Ketibaan barang dipelabuhan dan bersedia menerima barang

Menuntut barang dan membiayai duti kastam

Memeriksa barang dan mengangkut barang keluar dari pelabuhan

PROSEDUR EKSPORT
Mencari pasaran dengan menjalankan penyelidikan pasaran
Eksport secara langsung
Pejabat cawangan
Saudagar eksport
Lain-lain
Menerima inden dan melaksanakan arahan dalam inden

Mm
Menempah ruang kargo dalam kapal atau kapal terbang

Menghantar barang ke pelabuhan

Menguruskan pelbagai prosedur kastam
Menyediakan dokumen berkaitan
Memuatkan barang dalam kapal
Menuntut barang daripada pengimport

21

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Halangan Dalam Perniagaan Antarabangsa

Prosedur kastam yang rumit dan pelbagai sekatan perniagaan

Penggunaan matawang yang berlainan.
Bahasa yang berlainan menyukarkan proses komunikasi
Risiko yang tinggi seperti kehilangan, kerosakan , kebakaran, kecurian dan lain-lain
Cara pembayaran yang berbeza iaitu menggunakan bil perintah bayar dan
kredit berdokumen
Kestabilan politik sesebuah negara amat perlu
Sistem timbangan dan sukatan yang berbeza juga menyukarkan
Dokumentasi yang rumit seperti inden, sijil asal-usul, invois konsular, bil muatan,
bil udara,surat cagaran dan waran limbungan
Standard dan syarat import yang berbeza antara negara menyukarkan peniaga
Kesukaran mendapat maklumat

DOKUMEN PERNIAGAAN ANTARABANGSA

Dokumen eksport dan import
Dokumen
Perniagaan
Inden

Dokumen
penghantaran
Bil muatan

Dokumen insurans
dan kastam
Polisi insurans

Dokumen
pembayaran
Bil perintah Bayar

Invois eksport
Invois konsular
Sijil asal-usul

Bil udara
Nota perkapalan

Borang Perakuan Kastam

Kredit Berdokumen
Surat Cagaran

Dokumen
Inden
Invois Eksport
Invois Konsular
Sijil Asal-usul
Bil Muatan
Bil Udara
Nota Perkapalan
Polisi Insurans
Borang Perakuan
Kastam
Bil Perintah Bayar
Kredit
Berdokumen

Surat Cagaran

Keterangan/ kegunaan
Pesanan bertulis. Terdapat dua jenis inden iaitu inden terbuka dan inden
tertutup
Dihantar oleh pengeksport kepada pengimport mengandungi maklumat
lengkap tentang barang
Dikeluarkan oleh negara pengimport sebagai kebenaran untuk
pengeksport membawa masuk barang ke negaranya.
Dikeluarkan oleh dewan perdagangan negara pengeksport. Ia
mengandungi maklumat tentang negara asal yang mengeluarkan barang
Dikeluarkan oleh syarikat perkapalan kepada pengeksport
Merupakan dokumen hak milik
Boleh dicagarkan kepada pihak bank untuk mendapat pinjaman
Dikeluarkan oleh syarikat penerbangan kepada pengeksport
Berfungsi sebagai bukti pengakuan penerimaan barang
Dihantar oleh syarikat perkapalan kepada Lembaga Pelabuhan. Bertujuan
meminta pihak pelabuhan memunggah barang ke dalam kapal
Dikeluarkan oleh syarikat insurans untuk menjamin barang yang diangkat
dilindungi dari risiko kecurian, kebakaran, kerosakan dan lain-lain
Memudahkan pihak kastam memeriksa barang apabila sampai ke
pelabuhan
Salah satu alat pembayaran dalam perniagaan antarabangsa
Boleh dijadikan cagaran
Surat kredit yang dikeluarkan oleh pengimport. Bank menjamin akan
membayar segala bil yang dituntut oleh pengeksport
Dihantar oleh pengeksport kepada bank pengimport. Bank pengimport
diberi kuasa menjual barang sekiranya pengimport gagal menjelaskan
bayaran
22

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 5: INDUSTRI KECIL DAN SEDERHANA (IKS)

MAKSUD IKS
-

Perniagaan yang mempunyai pusing ganti jualan tahunan tidak melebihi 25 juta,
pekerja sepenuh masa tidak melebihi 150 orang
Ekuiti syarikat dipegang oleh rakyat Malaysia 60% dan tidak lebih 25% ekuiti
dipegang oleh syarikat besar tempatan.

CIRI-CIRI IKS
CIRI

KETERANGAN

Jenis Keluaran

Mengeluarkan hampir semua jenis barang keperluan pengguna

seperti tekstil, perabot, barang plastik, makanan daln lain-lain

Organisasi

Mudah, kurang formal, kurang pengkhususan kerja

Modal

Kurang RM2.5juta , diperolehi melalui simpanan sendiri

Lokasi

Terdapat dimerata tempat seperti bandar, pinggir bandar dan

luar Bandar

Pekerja

Kurang terlatih, kurang pendidikan, secara sambilan terdiri dari

penduduk tempatan

Teknologi

Berintensifkan buruh, menggunakan mesin mekanikal dan

tradisional

KEGIATAN IKS
Berasaskan sumber
Berasaskan logam
Berasaskan plastik
Komponen automatif
Pemprosesan makanan
Komponen eletrik dan eletronik
Pembuatan lain

seperti kraf tangan dan makanan

barangan logam seperti alat ganti kereta
berasaskan bahan petrokimia seperti barang plastik
membuat komponen kereta seperti bateri, kusyen
makanan ringan dan awet seperti sos, biskut
komponen letrik seperti suis, wayar dan lain-lain
kimia dan farmaseutikal

KEPENTINGAN IKS

Kepada
Masyarakat

Berpeluang menceburi bidang perusahaan

Berpeluang menggunakan kebolehan, daya cipta dan
kreativiti
Mewujudkan peluang pekerjaan
Memenuhi keperluan dan kehendak masyarakat

Kepada Negara

Mengurangkan pengangguran
Meningkatkan tabungan ekonomi negara
Pengagihan pendapatan negara
Latihan kepada pekerja dan pengusaha
Mengukuhkan struktur asas industri negara
Mengurangkan import barang pengguna

23

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

KAITAN IKS DENGAN INDUSTRI BERAT

KAITAN

KETERANGAN
Berasaskan konsep payung
75% keluaran IKS dijual kepada firma besar
Firma kecil berjanji membekalkan keluaran
kepada firma besar dengan syarat memenuhi
kriteria yang ditetapkan

1.Pemasaran Bersepadu
2. Pengaturan Kontrak
Khas

Melalui skim vendor yang diwujudkan oleh industri

berat
IKS menghasilkan barang khusus untuk keperluan
firma besar
IKS mesti memenuhi kriteria yang ditetapkan oleh
firma besar
Firma besar akan membiayai semua perbelanjaan
seperti memberi kredit, kemudahan pengangkutan
dan pembelian bahan mentah.

3. Subkontrak

MASALAH IKS
Modal dan
pembiayaaan
Hubung jalin dengan
industri berat

Produktiviti dan
teknologi rendah

MASALAH IKS
Kekurangan bahan
mentah

Lokasi

Pengurusan

Pemasaran

CARA MENGATASI MASALAH IKS

Program Rantaian
Industri
Program Penyelidikan
dan Pembangunan

Program Bantuan
Kewangan

CARA MENGATASI
MASALAH IKS
Pembangunan
Pemasaran

Program Pembangunan
Infrastruktur
Program Pembangunan
dan Peningkatan
Kemahiran

24

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 6 : PEMILIKAN PERNIAGAAN

CARA
MEMULAKAN
PERNIAGAAN

Memulakan
sendiri

Mengambil
alih

Warisan

Francais

Diundang

FAKTOR YANG DIPERTIMBANGKAN APABILA MEMULAKAN PERNIAGAAN

Minat, pengetahuan dan pengalaman

Modal
Jenis dan pemilikan perniagaan

Faktor yang
dipertimbangkan apabila
memulakan perniagaan

Undang-undang dan peraturan

Lokasi
Sumber bekalan
PersainganPPP

PENGENDALIAN PERNIAGAAN
Aspek Pengendalian

Pengendalian Stok

Pengurusan Kewangan

Pengurusan Sumber
Manusia

Pengurusan Pelanggan
Pengurusan Masa
Pengurusan Risiko
Pengurusan Maklumat

Keterangan

Mendapatkan bekalan stok

Memeriksa dan merekod stok
Menyimpan dan mengawal stok
Memperaga stok
Merekod stok

Menyimpan rekod perakaunan

Menganalisis prestasi perniagaan
Mengambil tindakan susulan
Meningkatkan kecekapan pekerja
Menjaga kebajikan pekerja
Mewujudkan hubungan yang baik
Mematuhi undang-undang

Mengenal pasti jenis pelanggan

Mengetahui sifat pelanggan
Mengetahui cara melayan pelanggan
Menyediakan jadual kerja
Mengenalpasti jenis-jenis risiko
Maklumat perlu disimpan, dianalisis dan disebar

25

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

JENIS PEMILIKAN PERNIAGAAN

JENIS MILIKAN
PERNIAGAAN

CIRI-CIRI PEMILIKAN PERNIAGAAN

Milikan Tunggal

Dimiliki oleh seorang individu

Modal daripada simpanan sendiri atau pinjaman
Diurus sendiri oleh pemilik
Ditubuhkan dibawah Akta Pendaftaran Perniagaan 1956
Liabiliti tidak terhad
Segala untung rugi ditanggung sendiri
Cukai yang dikenakan adalah cukai pendapatan perseorangan

Perkongsian

Ahli terdiri dari 2-20 orang

Modal diperolehi melalui sumbangan rakan kongsi
Diuruskan oleh rakan kongsi aktif
Ditubuhkan dibawah Akta Perkongsian 1961
Semua rakan kongsi menanggung liabiliti tidak terhad
Agihan keuntungan mengikut nisbah yang telah ditetapkan
Cukai pendapatan berdasarkan cukai pendapatan perseorangan

Syarikat Sendirian
Berhad

Syarikat Awam
Berhad

Koperasi

Perbadanan Awam

- Bilangan ahli terdiri dari 2-50 orang

- Modal daripada jualan syer kepada ahli-ahlinya
- Penubuhannya tertakluk kepada Akta Pendaftaran Syarikat 1965
- Liabiliti terhad
- Diuruskan oleh Lembaga Pengarah yang dilantik
- Syarikat dan pemegang syer merupakan dua entiti yang
berasingan
- Untung rugi akan diagihkan dalam bentuk dividen
- Cukai berdasarkan cukai syarikat
- Bilangan ahli terdiri dari 2 hingga tidak terhad
- Modal daripada jualan syer kepada orang awam
- Penubuhannya tertakluk kepada Akta Pendaftaran Syarikat 1965
- Liabiliti terhad
- Diuruskan oleh Lembaga Pengarah yang dilantik
- Syarikat dan pemegang syer merupakan dua entiti yang
berasingan
- Untung rugi akan diagihkan dalam bentuk dividen
- Cukai berdasarkan cukai syarikat
- Tertakluk kepada kawalan dan seliaan Pendaftar Syarikat
- Bilangan minimum 100 orang dan tiada had maksimum
- Modal diperolehi dari jualan syer kepada ahli
- Ditubuhkan di bawah Akta Koperasi 1993
- Liabiliti terhad
- Diuruskan oleh Lembaga Pengarah yang dilantik
- Keuntungan diagihkan dalam bentuk lebihan
- Tidak dikenakan cukai
-

Dimiliki sepenuhnya oleh kerajaan

Modal disumbang oleh kerajaan
Liabiliti tidak terhad
Diuruskan oleh majlis yang dilantik oleh menteri kabinet
Tidak dikenakan cukai

26

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 7 : PELABURAN
Pelaburan ialah suatu tindakan menangguhkan penggunaan
wang pada masa ini dengan harapan untuk mendapatkan
pulangan pada masa hadapan.

Maksud
Pelaburan

PELABUR DAN SPEKULATOR

Pelabur individu yang melaburkan wang dengan harapan mendapat pulangan dalam bentuk
tunai, dividen, bonus dan keuntungan atas modal.
Spekulator

Membeli dan menjual saham untuk mendapat keuntungan jangka pendek

Terdiri daripada penelah naik, penelah turun dan stag.

Perbezaan di antara Pelabur dan Spekulator

Pelabur

Spekulator

1. Membeli syer untuk mendapatkan pulangan

dalam bentuk dividen/syer bonus.

1. Membeli syer pada harga rendah dan jual pada

harga yang tinggi untuk mendapatkan keuntungan.

2. Beli syer untuk jangka panjang dengan

harapan prestasi syarikat berkembang dan
harga syernya naik.

2. Membeli dan menjual syer dalam jangka masa

singkat untuk mendapatkan keuntungan daripada
perbezaan harga.

3. Penglibatan pelabur mencergaskan

pasaran saham dan mengukuhkan
harga pasaran.

3. Penglibatan spekulator melemahkan pasaran

saham kerana harga saham turun dan naik dengan
tidak menentu.

4. Pelabur sentiasa berhati-hati melakukan

analisis kewangan dan memperolehi
maklumat prestasi syarikat sebelum membeli
saham syarikat.

4. Spekulator sentiasa membuat ramalan sesuatu

harga syer. Tindakannya dipengaruhi khabar
angin, sikapnya keterlaluan boleh menjejaskan
pasaran saham.

JENIS PELABURAN

AKAUN SIMPANAN TETAP /

AKAUN PELABURAN

Melabur dibank/
institusi kewangan.
Pelaburan tanpa risiko
Keuntungan rendah.
Menyimpan untuk
suatu tempoh tertentu.
Kelebihan :

Pulangan tetap
Simpanan selamat.

Kelebihan
: Simpanan boleh
3.

Pulangan tetap
dikeluarkan atas

Simpanan selamat.
permintaan.

Simpanan boleh
dikeluarkan atas
permintaan.

HARTA TANAH

SAHAM

- Membeli aset tetap

seperti rumah, kilang dan
tanah

- Gabungan syer yang

- Pulangan yang tinggi

- Urusan jual beli saham

melalui broker / remisier

Dua bentuk pulangan:

Keuntungan
modal

Pendapatan
semasa

27

dikeluarkan oleh sy.awam

berhad kepada orang ramai

Dua jenis saham:

I. Saham yang disenaraikan
- urusniaga di pasaran saham
2. Saham yang tidak disenaraikan
Saham ditawarkan kepada
ahIi keluarga / rakan niaga

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Jenis Saham
Saham satu bentuk pelaburan bagi tujuan spekulatif atau mendapat pulangan dalam bentuk
dividen, bonus atau keuntungan modal.
- terdiri daripada unit-unit syer
- dua jenis syer :
1. Syer biasa
2. Syer keutamaan

Syer keutamaan kumulatif dibayar dividen semasa dan tunggakan jika syarikat rugi pada
tahun kewangan lepas.
Syer keutamaan penyertaan kadar dividen tetap dan dapat dividen tambahan selepas
pembayaran dividen kepada pemegang syer biasa.
Syer keutamaan boleh tebus boleh dibeli oleh syarikat selepas satu tempoh masa
Syer keutamaan boleh tukar- Syer yang boleh ditukar kepada syer biasa.Pemegang syer
akan terima faedah seperti mana pemegang syer biasa.

Perbezaan di antara syer biasa dengan syer keutamaan.

Syer Keutamaan.

Syer Biasa.
1. Kadar dividen sentiasa berubah mengikut
keuntungan syarikat.

1. Kadar dividen ditetapkan oleh syarikat setiap

tahun.

2. Pemegang syer menerima dividen setelah

pemegang syer keutamaan menerima
dividen mereka.

2. Pemegang syer dibayar dividen terlebih

dahulu daripada pemegang syer biasa.

3. Pelabur berhak mengundi untuk memilih

Lembaga Pengarah di dalam mesyuarat
agung tahunan.

3. Pelabur tidak berhak mengundi.

4. Pihak terakhir untuk menuntut balik modal

jika syarikat dibubarkan.

4. Diberi keutamaan menuntut balik modal jika

syarikat dibubarkan.

PULANGAN ATAS SAHAM

Syer bonus

Keuntungan modal

Unit percuma kepada

Pulangan apabila
harga saham naik

pemegang saham

Dividen
Bahagian keuntungan yang
diterima pemegang saham

Contoh Pengiraan Pulangan Daripada Bidang Pelaburan.

Puan Salmi memiliki 5000 8% syer keutamaan bernilai RM 2.00 seunit. 5000 syer biasa bernilai
RM 1.00, dan RM 3000 debentur pada kadar faedah 6% dalam Syarikat ABC Bhd. Bagi tahun
berakhir 31 Disember, 2003, syarikat itu telah mengistiharkan pembayaran dividen 12 %
terhadap syer biasa.
Kirakan jumlah pendapatan Puan Salmi daripada pelaburannya pada tahun 2003.
Cara Pengiraan :
i). Pendapatan dari syer keutamaan.
ii) Pendapatan dari syer biasa.
iii) Pendapatan dari Debentur.
iv) Jumlah Pendapatan.

5000 x RM 2.00 x 0.08 = RM 800.00

5000 x RM 1.00 x 0.12 = RM 600.00
RM 3000 x 0.06
= RM 180.00
RM 800.00 + RM 600.00 + RM 180.00 = RM 1580.00

28

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Peranan Bursa Saham Kuala Lumpur

Mewujudkan peluang pasaran bagi saham.

Menyebarkan maklumat kewangan syarikat kepada orang lain.
Melindungi kepentingan para pelabur.
Menjalankan urusniaga saham.
Membantu mengumpulkan modal untuk pembangunan negara.
Menimbulkan minat melabur dalam kalangan orang ramai.
Faktor faktor Yang Mempengaruhi Harga Saham.

Keadaan ekonomi negara.

Keadaan politik.
Aktiviti spekulasi.
Kualiti pengurusan dan prospek syarikat.
Dasar kewangan dan kadar faedah yang dilaksanakan oleh BNM.
Pulangan pelaburan alternatif.

Cara Membeli dan Menjual Saham.

Penjual hubungi broker beritahu butir-butir saham yang hendak
dijual.
Broker hantar
maklumat
bilik
padanan diBSKL.
pasaran,
makatersebut
BNM akan
mengurangkan
kadar
faedah
pasaran,
maka BNM akan mengurangkan kadar
pinjaman.
Tawaran tersebut
dipadankan dengan senarai pembeli sedia ada.
faedah
- Ini mengggalakkan orang ramai meminjam untuk
pinjaman.
membuat
pasaran,
BNM
akan mengurangkan
kadar faedah
Jika wujud persetujuan
antaramaka
pembeli
dengan
penjual
maka urusniaga
- pelaburan.
Ini mengggalakkan
orang ramai
meminjam
untuk berlaku.
pinjaman. Maka harga saham meningkat dan
membuat
sebaliknya.
- Ini mengggalakkan
orang ramai meminjam
untuk
pasaran,
maka Maka
BNM akan
kadar
faedah
pelaburan.
hargamengurangkan
saham meningkat
dan
membuat pinjaman.
sebaliknya.
pelaburan. Maka
harga
saham
meningkat
danmembuat
- Ini mengggalakkan
orang
ramai
meminjam
untuk
UNIT AMANAH
sebaliknya. pelaburan. Maka harga saham meningkat dan sebaliknya.

Sejenis pelaburan yang mengumpul wang dari orang ramai.

Diuruskan oleh pengurus professional.
Sesuai untuk pelabur-pelabur kecil.
Risiko kerugian rendah.
Pelaburan Unit Amanah terdiri daripada Amanah Saham, Amanah Harta tanah dan Gilts.

PANDUAN AM MELABUR

Dapatkan maklumat lengkap tentang bidang pelaburan yang ingin diceburi.

Pulangan atas modal samada melalui kadar faedah, dividen dan keuntungan ke atas modal.
Risiko dalam pelaburan kerana jika pelabur kurang mahir akan melabur dalam pelaburan yang
kurang risiko
Modal sedia ada. Jika modal kecil,melabur dalam pelaburan berisiko rendah seperti unit amanah
atau akaun simpanan tetap.
Kecairan ialah sesuatu aset mudah ditukar ke bentuk wang tunai.
Contoh : aset mudah cair simpanan tetap di bank.
aset tidak mudah cair harta tanah.

29

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 8: PERBANKAN DAN INSTITUSI KEWANGAN LAIN

Sistem perbankan
Perbankan konvensional

Perbankan Islam

SISTEM PERBANKAN KONVENSIONAL

o Mengikut undang-undang dan peraturan yang ditetapkan oleh Bank Negara Malaysia (BNM)
o Berlandaskan prinsip komersial iaitu keuntungan dan kecekapan

CIRI
Sistem Perbankan Konvensional

Sistem Perbankan Islam

Beri faedah atas simpanan

Kenakan faedah atas pinjaman
Buat pelaburan
Utamakan keuntungan
Berlandaskan prinsip Islam
Tiada amalan riba dan faedah

PERBEZAAN SISTEM PERBANKAN KONVENSIONAL (SPK)

DENGAN SISTEM PERBANKAN ISLAM (SPI)

SPK
Mengandungi unsur riba
Tertakluk kepada peraturan BNM
Bebas melabur dalam semua sektor
termasuk perjudian
Penasihat terdiri daripada pakar
perbankan konvensional sahaja
Jenis bank

Bank Pusat

Keterangan
Fungsi

Bank
Perdagangan

Bank Islam

Bank
Saudagar

Bank Badan
Berkanun

Bank
Koperasi

SPI
Mengharamkan unsur riba
Tertakluk kepada peraturan BNM dan hukum
syarak
Melabur hanya di tempat halal /tidak
meragukan
Penasihat terdiri daripada ulama,ahli
akademik dan pakar perbankan Islam

Mengeluar dan mengawal mata wang negara

Menjadi jurubank dan penasihat kewangan kepada kerajaan
Melaksanakan dasar kewangan kerajaan
Menjadi jurubank kepada bank perdagangan
Dimiliki oleh pihak swasta
Menawarkan perkhidmatan kepada orang ramai dan kerajaan
Cth perkhidmatan : menerima simpanan, kemudahan
pembayaran, memberi pembiayaan dan lain-lain.
Aktiviti berlandaskan syariah Islam
Urusniaga berasaskan prinsip Wadiah ,Mudharabah dan
Musyarakah
Menerima simpanan daripada syarikat/firma/badan berkanun
Memberi pinjaman jangka pendek / sederhana/panjang
kepada syarikat
Memberi khidmat nasihat seperti penggabungan, pembelian
syarikat
Mengurus pelaburan bagi pihak syarikat
Menanggung jaminan terbitan syer dengan membeli baki syer
yang tidak terjual
Ditubuhkan oleh kerajaan
Menyediakan perkhidmatan dalam sektor tertentu seperti
pertanian, perikanan, pembangunan dan penternakan
Contoh :Bank Simpanan Nasional ,Bank Pembangunan
Infrastruktur Malaysia Berhad dan Bank Pertanian
Untuk melindungi kepentingan, kebajikan dan faedah
anggotanya.
Ditubuhkan di bawah Akta Koperasi 1948

30

Contoh

Bank Negara Malaysia

Malayan Banking
Berhad

Bank Malaysia Islam

Berhad

Arab Malaysian
Merchant Bank Berhad

Bank Simpanan
Nasional

Bank Rakyat Berhad

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Perkhidmatan Bank Perdagangan

1. Menerima simpanan
Jenis Akaun

Akaun Simpanan
Akaun Simpanan Tetap
Akaun Semasa

Keterangan
amaun simpanan yang kecil
boleh keluar wang bila-bila masa
dapat faedah
dapat kemudahan kad teller automatik
Simpanan mengikut tempoh 3 bulan/ 6bulan
Kadar faedah lebih tinggi dari Akaun Simpanan dan ikut tempoh
Bank beri sijil simpanan tetap
Dapat guna cek dan tidak dapat faedah
Perkhidmatan dikenakan caj
Boleh dapat kemudahan lain seperti overdraf

2. Kemudahan Pembayaran
Jenis kemudahan

Pindahan kredit

Arahan tetap

Pindahan
elektronik/
telegraf / mel

Draf Bank

Cek Jurubank
(Perintah
Juruwang)

Keterangan
Bayaran terus ke akaun penerima
Boleh bayar kepada beberapa penerima dengan guna sekeping cek
Sesuai untuk bayar gaji/jelaskan hutang
Selamat dari risiko kehilangan cek/cek tak laku
Hanya sesuai untuk penerima yang ada akaun di bank
Arahan bertulis oleh pemegang akaun kepada bank
Untuk bayaran tetap/berkala seperti sewa/premium insurans
Dapat bayar secara konsisten/tepat masa
Tidak perlu ingat tarikh bayaran
Pindahan elektronik
-cara membayar paling pantas
-wang boleh dipindahkan dari akaun pelanggan kepada akaun
pemiutang di mana-mana bank secara on-line / guna kad ATM
Pindahan telegraf
-cara bayaran pantas ke luar negara
-bank arah bayaran dibuat melalui teleks ke cawangannya di luar
negara
-pelanggan dikenakan komisen/caj
Pindahan mel
-Sama seperti pindahan telegraf, cuma arahan dihantar melalui mel
-Ada dua jenis iaitu pindahan mel udara dan pindahan mel biasa
Cek yang dikeluarkan oleh bank atas permintaan pelanggan
Untuk bayar hutang/bil tertentu
Bayaran terjamin
Draf bank boleh dipalang- tidak boleh ditunai tetapi mesti didepositkan dalam akaun
penerima
Perintah yang dikeluarkan oleh bank atas arahan pelanggan untuk bayaran tertentu
kepada penerima dalam daerah yang sama
Kena bayar komisen
Cara selamat buat bayaran dalam amaun yang besar
Cara bayaran yang meyakinkan penerima

3. Kemudahan Pembiayaan
Jenis kemudahan

Pinjaman

Overdraf

Keterangan
Dipinjam oleh bank kepada pelanggannya setelah memenuhi syarat
Contoh: pinjaman untuk beli tanah/ bangunan
Faedah atas pinjaman bergantung kepada tempoh pinjaman/cagaran
Dua bentuk pinjaman :
- Pinjaman bercagar ada cagaran yang nilainya lebih tinggi dari nilai
pinjaman seperti geran tanah /geran rumah
- Pinjaman tidak bercagar tiada cagaran hanya bergantung kepada
kepercayaan bank dan pihak penjamin
Satu bentuk wang pendahuluan
Boleh keluarkan wang lebih dari jumlah yang ada dalam akaunnya
Faedah dikenakan terhadap amaun overdraf yang digunakan mengikut kadar harian

31

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

FAKTOR YANG DIPERTIMBANGKAN UNTUK MENDAPAT PINJAMAN DAN OVERDRAF

i.
ii.
iii.
iv.

Tujuan pinjaman / overdraf

Kedudukan kewangan
Nilai aset yang dicagarkan
Dasar bank pusat

4. Perkhidmatan Lain
Jenis perkhidmatan

Kad Kredit

Peti simpanan selamat

Perbankan elektronik
(e-banking)
Tukaran mata wang
asing

Cek Kembara

Jaminan jurubank

Perbankan Islam

Keterangan

Pemiliknya membeli-belah tanpa wang tunai

Boleh mengeluarkan wang dimana-mana mesin ATM

Dikenakan caj perkhidmatan

Boleh juga digunakan untuk bayar sewa hotel / tempah tiket

penerbangan

Untuk simpan barang berharga seperti barang kemas/geran tanah

Dikenakan caj

Urusniaga melalui komputer peribadi/telefon bimbit

Pantas/mudah/ jimatkan kos

Menukarkan mata wang tempatan kepada mata wang asing atau mata
wang asing kepada mata wang tempatan

Contoh: Ringgit Malaysia tukar kepada Yen Jepun

Dijual kepada pelanggan yang hendak ke luar Negara

Tidak perlu bawa wang dengan banyak/ elak risiko kecurian

Dijual dalam mata wang Dolar Amerika / Yen Jepun

Boleh ditunai serta-merta /di mana-mana cawangan bank di negara

asing

Jaminan bank kepada pihak tertentu bahawa bank akan membayar

segala hutang pelanggannya jika pelanggannya tidak siapkan projek / jelaskan
hutang

Perlu beri deposit kepada bank untuk dapatkan jaminan

Deposit ini akan digunakan oleh bank untuk membayar hutang jika
pelanggan tidak dapat siapkan projek

Terima simpanan - Akaun Simpanan Wadiah/Akaun Semasa Wadiah/

Akaun Pelaburan Mudharabah

Beri kemudahan pembiayaan Ijarah / Al Rahnu

CEK
Maksud Cek
Dokumen perintah bertulis oleh penyimpan akaun semasa kepada pihak bank dan
mengarahkannya untuk membuat bayaran sejumlah wang tertentu pada tarikh tertentu
kepada menerima atau pembawa cek apabila dituntut.
Pihak-pihak Dalam Sekeping Cek
Pesuruh bayar bank yang mengeluarkan cek
Penyuruh bayar
orang / pihak yang menandatangani cek
Penerima
orang / pihak yang menerima bayaran
Jenis Cek
cek terbuka

cek pembawa dan cek perintah

cek berpalang
palang am dan palang khas
Kelebihan Cek sebagai alat pembayaran
Mudah digunakan kerana boleh guna untuk sebarang nilai
Selamat kerana tidak perlu membawa wang tunai
Selamat digunakan kerana telah berpalang / elak risiko kecurian
Sebagai bukti pembayaran
Kekurangan Cek sebagai alat pembayaran
Cek bukan wang sah
Perlukan masa untuk dijelaskan
Boleh berlakunya penipuan / pemalsuan
Penerima cek terima cek tak layan
32

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Lain-lain Jenis Cek

Cek Bertarikh Hadapan - cek yang ditulis dengan tarikh akan datang
Cek Mati - cek yang tempoh pembayarannya telah tamat
Cek Dalaman penyuruh bayar dan penerima mempunyai akaun di bank yang sama
Cek Bertanda - penerima cek dijamin akan menerima bayaran sehingga tarikh tertentu
Cek Kosong - maklumat cek ditulis lengkap KECUALI jumlah dalam perkataan dan angka
Cek Tak laku - cek yang tidak diterima oleh bank untuk pembayaran

Sebab cek menjadi cek tak laku:

cek bertarikh hadapan, cek kosong, cek mati, cek kotor/rosak/koyak

jumlah dalam angka dan perkataan tak sama
baki dalam akaun penyuruh bayar tidak cukup
penyuruh bayar mati / gila / muflis sebelum cek ditunaikan
tiada tanda tangan penyuruh bayar
penyuruh bayar membatalkan cek yang dikeluarkan

Biro Kredit
- mengumpul maklumat kredit peminjam daripada institusi perbankan dan institusi kewangan
- membantu institusi tersebut dalam memberikan pinjaman
- contoh maklumat : nama, no. kad pengenalan, alamat serta akaun kredit

INSTITUSI KEWANGAN LAIN

Syarikat Kewangan

tidak menyediakan akaun semasa

perkhidmatan yang disediakan;
Menerima simpanan - akaun simpanan dan akaun simpanan tetap
Membiayai pinjaman peribadi , pinjaman perumahan dan pinjaman sewa beli
Mengendalikan sewa beli
Pembiayaan kad kredit, unit amanah, perbankan Islam dan lain-lain
contoh: Public Finance , Maybank Finance

Syarikat Pajakan

Pembiayaan kepada peniaga/pemajak bagi menyewa/memajak satu aset seperti mesin, jentera
atau premis
pemajak perlu membayar sewa sepanjang tempoh pajakan
sepanjang tempoh pajakan aset (mesin) itu adalah kepunyaaan syarikat pajakan.
contoh syarikat pajakan : Sunsea Credit & Leasing Sdn. Bhd.
kelebihan:
o dapat menggunakan aset tanpa mengeluarkan modal
o boleh mendapatkan aset tanpa cagaran
o merupakan satu sumber modal tambahan
o mengurangkan pembayaran cukai

Syarikat Pemfaktoran

peniaga boleh menjual akaun belum terimanya / invois kepada syarikat pemfaktoran / bank untuk
mendapatkan wang tunai dengan segera
jumlah wang tunai yang diterima oleh peniaga adalah jumlah nilai akaun belum terima / invois
setelah ditolak kadar faedah dan bayaran perkhidmatan antara 1 2 peratus atas nilai aset akaun
belum terima / invois
contoh syarikat pemfaktoran : Public Leasing and Factoring Sdn. Bhd.
kelebihan:
o boleh mendapat wang tunai dengan segera
o dapat mengelakkan risiko hutang lapuk
o mengatasi masalah aliran tunai
o tidak perlu lagi mengawasi akaun belum terima

Syarikat Jaminan Kredit Malaysia

milik bersama Bank Negara Malaysia dengan semua bank perdagangan

ditubuhkan untuk bantu peniaga kecil mendapatkan pinjaman dari bank perdagangan
syarikat ini tidak beri pinjaman tetapi bertindak memberi khidmat nasihat dan jaminan kepada
pinjaman yang telah diluluskan
peminjam boleh terdiri daripada individu, perkongsian, syarikat sdn.bhd., koperasi dan pertubuhan
Kebaikan:
bank perdagangan tidak perlu risau risiko hutang lapuk dari pinjaman
peminjam (peniaga) boleh dapat pinjaman tanpa cagaran yang banyak

33

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 9: INSURANS

KONSEP
INSURANS

Rancangan pembahagian risiko yang menyediakan

pembayaran gantirugi kepada insured sekiranya berlaku
risiko yang diinsuranskan

Premium -Bayaran
yang dijelaskan oleh
insured
Insurer- Syarikat
yang menawarkan
skim insurans

ISTILAH DALAM
INSURANS

Pampasan-gantirugi
yang dibayar jika
berlaku risiko

p
e
r
l
Polisi - Perjanjian
i
n
antara insurer
dan
insured d
u
n
g
a
n

Insured- Orang
yang membeli polisi
insurans

RISIKO BOLEH INSURANS

- Risiko boleh dikira secara statistik.
- Ada rekod kejadian lalu
- Kadar premium boleh ditetapkan
- Cth: Kebakaran,kecurian

D
a
p
a
t
k
a
n

RISIKO TIDAK BOLEH INSURANS

JENIS
RISIKO

- Risiko tidak boleh dikira. Tiada rekod

kejadian.
- Kadar premium sukar ditetapkan
- Cth: Perubahan fesyen, hutang lapuk

Kepentingan
Insurans

PERANAN
INSURANS
Kepada Peniaga
- Melindungi dari risiko
- Dapat pampasan jika risiko
berlaku
- Lebih yakin untuk majukan

perniagaan

Kepada Individu
- Melindungi individu dan
keluarga dari risiko
-Merancang masa depan
-Dapat pampasan jika berlaku
risiko
-Satu cara menabung

34

Kepada Negara
-Membangunkan ekonomi
negara
-Memberi peluang pekerjaan
-Taraf hidup rakyat meningkat

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

PRINSIP-PRINSIP INSURANS
1. Kepentingan boleh diinsurans

Mesti mempunyai kepentingan ke atas harta/nyawa yang diinsuranskan

Insured akan mengalami kerugian jika harta/nyawa yang diinsuranskan musnah/mati
Tidak boleh insuranskan hak orang lain
Untuk elakkan orang ambil kesempatan atas kesusahan orang lain

2. Penuh Percaya Mutlak

Insured mesti memberi maklumat benar

Insurer perlu terangkan polisi dengan jelas
Jika ada penipuan polisi terbatal
Bertujuan mengelakkan penipuan

3. Indemniti

Untuk semua insurans kecuali insurans hayat dan kemalangan

Gantirugi dibayar setakat kerugian
Bukan untuk dapat untung
Gantirugi dalam bentuk barang atau wang tunai

3 perkara yang diambilkira dalam indemniti:

i.

Sumbangan
Jika Insured ada dua atau lebih polisi, bila risiko berlaku gantirugi dibahagi sama
rata
antara syarikat insurans

ii. Subrogasi

Mengalihkan hak daripada insured untuk menuntut daripada pihak ketiga setelah
insurer membayar gantirugi.

Aset adalah milik insurer

Insured tidak boleh tuntut lagi

iii. Doktrin punca hampiran

Gantirugi hanya dibayar jika risiko disebabkan secara langsung oleh risiko yang
diinsuranskan

INSURANS AM
- Insurans kemalangan

- Insurans kebakaran
- Insurans marin /
penerbangan
- Insurans lain

INSURANS HAYAT

JENIS
INSURANS

34

- Insurans hayat seumur

hidup
- Insurans hayat
sementara
- Insurans endowmen

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

INSURANS KEMALANGAN
Jenis Insurans
1. Insurans Motor
i. Insurans motor
komprehensif
ii. Insurans motor pihak ketiga

2. Insurans Kemalangan Peribadi

3. Insurans Liabiliti Majikan

4. Insurans Liabiliti Am

Insurans
Kebakaran

Keterangan
Melindungi insured dan pihak ketiga
Premium lebih mahal
Kenderaan yang disewa beli mesti ada polisi ini
Melindungi insured dari tuntutan pihak ketiga
Pihak ketiga ialah pengguna jalanraya
Insured tidak boleh menuntut ganti rugi
Premium murah
Semua kenderaan wajib sekurang-kurangnya ada polisi ini
Melindungi insured terhadap kerugian daripada kecederaan
atau kematian yang disebabkan kemalangan.
Jika kematian akibat penyakit, pampasan tidak akan dibayar
Melindungi majikan dari tuntutan pekerja yang cedera/mati
semasa kerja
Premium dibayar oleh majikan
Majikan mencarum dalam Perkeso
o Skim Pencen Ilat perlindungan pekerja hilang
upaya yang bukan disebabkan pekerjaan
o Skim bencana pekerjaan- kemalangan tempat kerja
Melindungi pemilik perniagaan dari tuntutan orang awam, jika
risiko berlaku dipremis perniaga
Insurans Liabiliti Produk melindungi pengeluar produk
terhadap tuntutan pengguna yang cedera atau sakit akibat
penggunaan produk tersebut
Insurans Liabiliti Profesional- melindungi dari tuntutan orang
awam akibat kecuaian dalam melaksanakan tugas

Melindungi peniaga dari risiko kebakaran

Premium bergantung kepada:
- Jenis bangunan
- Kedudukan bangunan
- Kegunaan bangunan
- Kemudahan keselamatan disediakan
- Tempoh lindungan

INSURANS HAYAT
Jenis Insurans Hayat

Keterangan

1. Insurans Hayat Seumur

Hidup

Premium dibayar seumur hidup atau ada had tertentu

Pampasan dibayar kepada waris jika insured mati
Jika insured hilang upaya/kritikal pampasan akan
diberi
Beri perlindungan kepada waris

2. Insurans Endowmen

Insured akan menginsuranskan nyawa untuk tempoh

tertentu
Jika tidak ada apa-apa berlaku wang dan bonus dapat
balik pada tarikh matang
Jika insured meninggal dunia awal, pampasan dibayar
pada waris
Satu cara menabung

3. Insurans hayat
Sementara

Beri perlindungan mengikut tempoh

Jika mati waris dapat pampasan
Jika masih hidup premium hilang
o Bukan satu cara menabung
o Premium murah

35

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

INSURANS MARIN / PENERBANGAN

Beri perlindungan kepada kapal terbang /muatan/anak
kapal dari risiko
Diambil untuk satu penerbangan atau satu tempoh tertentu
Untuk penumpang ada insurans berkelompok
Beri perlindungan kepada kapal/muatan/anak kapal dari
risiko
Diambil untuk satu pelayaran atau satu tempoh tertentu

Insurans
Penerbangan

Insurans
Marin
Jenis Insurans Lain:

Insurans Kecurian
- melindungi dari kecurian wang/harta
Jaminan Setia
- melindungi majikan dari pekerja tidak amanah
Insurans kesihatan
- perlindungan dari kos hospital
Insurans Pendidikan
- membiayai belanja pendidikan anak
Insurans Gadaian
- untuk orang yang buat pinjaman kewangan untuk beli aset
TAKAFUL
Adalah insurans yang diuruskan secara Islam
PRINSIP TAKAFUL:
- Guna 3 prinsip insurans kovensional dan ditambah dengan konsep berikut:
i. Mudharabah perkongsian untung
ii. Tabaruk derma dengan ikhlas/wujud dana bersama
-

Dijalankan dengan asas:

Tiada Gharar ketidakpastian
Tiada Maisir perjudian
Tiada Riba faedah

PRODUK SKIM TAKAFUL:

Takaful keluarga - seperti insurans hayat
Takaful am perlindungan kepada risiko lain spt kebakaran, kecurian, kemalangan
TATACARA MEMBELI INSURANS

TATACARA MEMBUAT TUNTUTAN:

Hubungi ejen/insurer

Buat laporan polis

Dapatkan borang tuntutan dari insurer.

Isikan butir:
1. Bila / Bagaimana berlaku
2. Jumlah kerugian

Dapatkan maklumat tentang polisi

dan syarat

Isi borang cadangan dengan Prinsip

Penuh Percaya Mutlak
Hantar borang kepada insurer berserta:
Polisi / dokumen hak milik/geran
dokumen bukti / gambar jika ada

Bayar premium

Dapatkan nota lindung

Insurer buat siasatan

Dapatkan polisi daripada ejen /

insurer

Jika tuntutan sah dan benar, pampasan

dibayar

36

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 10 : PENGANGKUTAN
Maksud
-

memindahkan barang dari satu tempat ke tempat lain.

Peranan Pengangkutan

Mengelakkan lebihan dan kurangan barang di pasaran

Memudahkan mobiliti / pergerakan tenaga buruh
Mengurangkan kos penyimpanan stok
Membantu pertumbuhan ekonomi dan pembangunan negara
Memperluaskan pasaran dan menggalakkan perniagaan antarabangsa
Menggalakkan pengeluaran secara besar-besaran
Mengelakkan pembaziran
Mempelbagaikan pilihan pengguna
Menyebarkan hasil ciptaan sains dan teknologi
Menggalakkan pengaliran modal dan industri pelancongan

Jenis Pengangkutan
Pengangkutan

Pengangkutan

Darat

Jalan
raya

Laut

Rel

Kapal
kargo

Kapal
kerentan

Udara

Kapal
pesisir
pantai

Kapal
penumpang

Kapal
terbang

Saluran
paip

Helikopter

Kelebihan dan Kekurangan Pengangkutan Jalan raya

Kelebihan
i. Mudah didapati dan digunakan
ii. Murah dan cepat untuk perjalanan
jarak dekat
iii. Serahan barang dari pintu ke
pintu
iv. Fleksibel dari segi arah perjalanan
dan jadual

i.
ii.
iii.
iv.

Kekurangan
Ruang muatan terhad
Kesesakan lalu lintas dan cuaca buruk
Mahal dan lambat untuk perjalanan jauh
Penggunaan tenaga buruh yang tinggi

Kelebihan dan Kekurangan Pengangkutan Rel

i
ii
iii

Kelebihan
Murah dan cepat bagi jarak jauh
Ruang muatan lebih luas
Ada gerabak khas untuk bawa
barang

Kekurangan
i. Mahal dan lambat bagi jarak dekat
ii. Tiada perkhidmatan pintu ke pintu
iii. Tidak fleksibel kerana arah dan masa
perjalanan ditetapkan
iv. Kos penyelenggaraan tinggi

37

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Kelebihan dan Kekurangan Pengangkutan Laut

Kelebihan
i. Boleh bawa muatan yang banyak
ii. Tambang lebih murah
iii. Lebih selamat sebab kadar
kemalangan rendah
iv. Tiada kesesakan lalu lintas
v. Penting untuk perniagaan
antarabangsa

i.
ii.
iii.
iv.

Kekurangan
Tiada serahan dari pintu ke pintu
Kerja pemunggahan yang banyak
Perjalanan lambat sampai
Perkhidmatan terhad di kawasan
yang ada kemudahan pelabuhan /
jeti sahaja

Kelebihan dan Kekurangan Pengangkutan Udara

Kelebihan
i. cepat
ii. selesa
iii. mengurangkan kos insurans
iv. selamat
v. tidak perlu menyimpan stok yang
banyak dan mengurangkan kos
pergudangan
vi. dapat menghubungi kawasan
pedalaman
vii.sesuai untuk mengangkut barang
mahal, segar dan diperlukan segera

Kekurangan
i.
ii.
iii.
iv

kos mahal
gangguan cuaca
ruang muatan terhad
pemunggahan yang kerap dan tiada
serahan barang dari pintu ke pintu
v. penggunaannya terhad

Kelebihan dan Kekurangan Saluran Paip

Kelebihan
i. Mudah dan cepat
ii. Selamat
iii. Menjimatkan kos pengangkutan

Kekurangan
i. Penggunaannya terhad
ii. Masalah kebocoran dan sukar diperbaiki
iii. Kos pemasangan yang tinggi

Pengkontenaan
- Satu sistem mengangkut barang dalam peti kontena sebagai satu unit.
- Kelebihan guna kontena:

Jimatkan masa

Jimatkan tenaga buruh kerana kurang kerja pemunggahan dan

barang dipunggah menggunakan jentera khas / kren / forklif

Kurangkan barang rosak dan selamat kerana terhindar daripada kesan cuaca

Kurangkan kecurian sebab kontena dikunci

Kurangkan kos insurans, kos angkutan dan kos gudang kerana pengangkutan
sepadu

Memudahkan hal dokumentasi

Boleh guna sistem pengangkutan TIR

- Kekurangan guna kontena:

Kos modal yang tinggi

Perlukan peralatan khas seperti kren

Tidak sesuai bawa barang pukal seperti kayu balak, batu bata

Perlukan sistem pengangkutan bersepadu

38

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Faktor Pemilihan Jenis Pengangkutan

KOS
PENGANGKUTAN
JENIS DAN SIFAT
BARANG

KESELESAAN

MUDAH
DIDAPATI

FAKTOR
PEMILIHAN JENIS
PENGANGKUTAN

SAIZ, BERAT,
DAN KUANTITI
BARANG

RISIKO
KEROSAKAN

NILAI BARANG

JARAK
PERJALANAN

KESEGERAAN

TOPIK 11: KOMUNIKASI

MAKSUD KOMUNIKASI
Komunikasi ialah proses penyampaian maklumat, berita dan dokumen mengenai barang,
keadaan pasaran dan perkhidmatan yang berlaku antara dua pihak menggunakan media
komunikasi seperti telefon, telefaks, teleks, internet, perkhidmatan pos dan kurier.

PERANAN KOMUNIKASI
1. Melicinkan dan mempercepatkan aktiviti perdagangan
2. Memperluaskan pasaran
3. Menyebarkan maklumat
4. Mengelakkan kerugian dan kerosakan
5. Memudahkan kawalan dan pentadbiran perniagaan
6. Memudahkan kegiatan promosi
JENIS-JENIS PERKHIDMATAN KOMUNIKASI
(i) Televisyen dan radio.
(ii) Perkhidmatan Pos.
(iii) Perkhidmatan Telekomunikasi.
(iv) Perkhidmatan Kurier.

39

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Perkhidmatan mel
PERKHIDMATAN POS

Perkhidmatan kaunter
Perkhidmatan lain
Perkhidmatan lisan

PERKHIDMATAN TELEKOMUNIKASI

Perkhidmatan bercetak
Perkhidmatan audiovisual

PERKHIDMATAN KURIER
Menghantar mel, dokumen dan bungkusan dengan segera.
Kelebihan perkhidmatan kurier
o
penghantaran cepat dan selamat.
o
serahan pintu ke pintu.
o
dapat perlindungan insurans.
o
menyediakan perkidmatan menghantar kargo.
o
bagi bungkusan bercukai, syarikat kurier akan menguruskan segala dokumentasi
kastam bagi pihak pengirim.
Kekurangan perkhidmatan kurier

kos tinggi.

terhad kepada kiriman yang penting dan diperlukan dengan segera

Faktor Pemilihan Jenis Perkhidmatan Komunikasi

KOS

MUDAH
DIDAPATI

JARAK
FAKTOR
PEMILIHAN JENIS
KOMUNIKASI

KESEGERAAN

JENIS
MAKLUMAT

40

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 12: PERGUDANGAN

MAKSUD PERGUDANGAN
Pergudangan adalah aktiviti penyimpanan barang dengan selamat di gudang sehingga
barang itu diperlukan di pasaran.
Membolehkan pengeluaran dan bekalan berterusan
Membantu perniagaan antarabangsa
Membantu menstabilkan harga
Membolehkan aktiviti pecah pukal dilakukan
Mengelakkan kerosakan dan pembaziran
Menjamin keselamatan barang

PERANAN
PERGUDANGAN

CIRI GUDANG YANG BAIK

i.
ii.
iii.
iv.
v.
vi.

Ciri Gudang Yang Baik

Lokasi yang sesuai
Mempunyai ciri keselamatan yang baik
Kesesuaian gudang dengan barang yang disimpan
Ruang gudang yang luas dan teratur
Pengurusan yang cekap dan sistem perekodan yang teratur
Peralatan yang lengkap

JENIS GUDANG
Bil

1.
2.
3.

4.

5.

6.

Jenis
Gudang
pengilang
Gudang
pemborong
Gudang
peruncit

Gudang
kerajaan

Gudang
berbon

Penyetoran
Sejuk

Pengilang

Berhampiran kilang

Pemborong

Berhampiran
pembekal/peruncit

Jenis barang yang

disimpan
Bahan mentah dan barang
siap
Barang siap yang dibeli
secara pukal

Berhampiran premis
perniagaannya

Barang siap yang dibeli

secara pukal

Terletak di kawasan
yang sesuai dengan
penubuhannya .

Barang-barang yang
berkaitan dengan agensi
tersebut.

Contoh: Gudang FAMA

di kawasan pertanian/
Gudang LKIM di
kawasan pendaratan
ikan/ gudang BERNAS
di kawasan penanaman
padi
Di lapangan terbang
/pelabuhan

Contoh:
Gudang FAMA barang
pertanian/ Gudang LKIM
ikan/ Gudang BERNAS beras

Berhampiran dengan
tempat pengeluaran/ di
lapangan terbang/
pelabuhan

Barang mudah rosak seperti

ikan /daging

Milikan

Peruncit besarbesaran seperti

pasar raya/ gedung
aneka jabatan
Agensi kerajaan
seperti Lembaga
Pemasaran
Pertanian
Persekutuan
(FAMA) / Lembaga
Kemajuan Ikan
Malaysia (LKIM) /
Padiberas Nasional
Berhad (BERNAS)
Gudang kastam
milik kerajaan
Gudang berlesen
milik swasta
Pengeluar/
pemborong/ syarikat
swasta / agensi
kerajaan

Lokasi

41

Barang bercukai yang

belum dijelaskan cukainya.
Barang keluaran tempatan
yang dikenakan duti eksais

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 13: PROMOSI

MAKSUD PROMOSI
Suatu proses memberitahu , memujuk dan mempengaruhi pelanggan agar sedar tentang
sesuatu barangan dan berminat membeli dan menggunakan sesuatu barangan.
Peranan Promosi
- Menyampaikan maklumat, memberitahu kewujudan barang, dan mempengaruhi pembeli.
- Mewujudkan, mengekalkan dan meluaskan pasaran baru dan sedia ada.
- Menaikkan imej barang dan syarikat menjadi lebih popular.
- Mengatasi pesaing supaya pengguna sentiasa membeli barang yang dipromosikan.
- Meningkatkan jualan dan keuntungan kerana permintaan meningkat.
Kaitan promosi dengan pemasaran
-

Promosi merupakan sebahagian daripada strategi pemasaran

Strategi pemasaran terdiri daripada campuran pemasaran dan sasaran pasaran
Sasaran pasaran merupakan kumpulan pengguna yang telah dikenal pasti
Campuran pemasaran terdiri daripada promosi, produk, harga dan agihan
Keempat-empat unsur dalam campuran pemasaran perlu dirancang dengan teliti supaya
menepati kumpulan sasaran
Produk yang dihasilkan mesti menepati cita rasa pelanggan
Harga yang dikenakan mestilah berpatutan
Promosi sesuatu barang yang dibuat mestilah menarik minat pengguna membeli.
Agihan merupakan aktiviti menyampaikan barang atau produk kepada pengguna akhir.

JENIS PROMOSI
a) Pengiklanan
Memperkenalkan barangan baru dan sentiasa diingati
Jenama barangan di pasaran lebih popular, imej yang lebih baik dan terkenal.
Akhirnya mempengaruhi dan memujuk pengguna membeli sesuatu barang.
Di samping itu mendapat maklumat sesuatu barangan
Tiga jenis gaya tarikan iklan atau pujukan iklan adalah;
Pujukan rasional - Mengaitkan sesuatu pembelian dengan kepentingan peribadi pembeli.
- Pembelian barang dikatakan lebih jimat, lebih nilai dan berkualiti.
Pujukan emosi
- Menimbulkan perasaan positif supaya orang ramai terdorong membeli.
- Mesej iklan ada unsur rasa kasih sayang, bangga, dan gembira.
Pujukan moral
- Mengaitkan pembelian dengan unsur nilai yang positif seperti
menjaga
kebersihan alam sekitar, perpaduan, dan amalan tolong-menolong.
Pengiklangan boleh dilakukan dalam tiga cara, iaitu;
Iklan penerangan memberi penerangan semata-mata.
Iklan memujuk mengandungi unsur pujukan supaya pengguna membeli
Iklan mengingat mesej yang diulangi supaya pengguna sentiasa ingat sesuatu jenama
b) Promosi Jualan
Kaedah galakan jualan bagi tempoh yang singkat bagi menarik pelanggan baru
Barangan mudah dikenali dan menggalakkan pengguna membeli.
Ini dapat mengatasi pesaing dalam tempoh yang singkat.
Tiga cara promosi jualan iaitu;
Promosi Pengguna Apabila pengguna didorong membeli dengan tawaran istimewa
iaitu; hadiah percuma, potongan harga, dan peraduan.
Promosi pengedar Apabila pemborong dan peruncit diberi insentif supaya menambah
pengedaran dan jualan. Contohnya hadiah wang dan diskaun.
Promosi jualan Apabila jurujual digalakkan menjual secara lebih berkesan. Mereka
ditawarkan bonus, komisen, dan percutian.
41

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

c) Jualan Terus
Kaedah promosi sesuatu barangan secara peribadi melalui jurujual
Caranya sistem parti, pergi dari rumah ke rumah untuk menerangkan, dan memujuk
pengguna secara berkomunikasi dua hala.
Cara dan teknik memujuk dapat disesuaikan serta tahu reaksi pengguna.
Pengguna mendapat layanan peribadi dan boleh bersoal jawab dengan juru jual.
Juru jual mendapat komisyen mengikut jualan yang dibuatnya.
d) Publisiti
Penyebaran maklumat menerusi media secara percuma oleh pihak media
Ini bertujuan memberitahu barangan baru, keistimewaan, dan lokasi jualan
Maklumat dikawal syarikat media sepenuhnya
Kelebihan - Jimatkan kos promosi, lebih diyakini, liputan lebih meluas, jalin hubungan
baik dengan orang ramai
Kelemahan berita terhad, maklumat tak jelas, kritikan negatif media, masa siaran
tidak sesuai, dan kandungan mesej sukar dirancang.
MEDIA PENGIKLANAN
Media Bercetak
Ciri Umum
Ciri Khusus
Kelebihan
Kekurangan
Media Elektronik
Ciri Umum
Ciri Khusus
Kelebihan
Kekurangan
Media Lain
Papan Tanda
Peragaan Tingkap
Sampel / Hadiah
Pameran / Ekspo
Belon Udara

Terdiri daripada akhbar, majalah, halaman kuning, poster, papan

tanda, sepanduk, kad perniagaan, kalendar dan diari.
Gambar, mesej dan maklumat ditaip atau dicetak pada helaian kertas,
kepingan logam atau bahan fabrik tertentu seperti kain.
Makumat boleh dicetak secara berwarna atau hitam putih dan boleh
dibaca berulang kali.
Mudah dan murah disediakan. Akhbar dan majalah, sebarannya luas.
Kurang menarik kerana tiada suara dan kesan animasi.
Iaitu internet, televisyen, radio, pawagam, lampu neon dan skrin besar.
Ada unsur bunyi, gambar bergerak, beranimasi, berwarna, menarik.
Radio hanya ada bunyi tanpa gambar.
Semua golongan mudah faham kerana ada gambar dan beranimasi.
Tayangan dan siaran belum pasti mendorong pengguna membeli.
Keterangan
Papan iklan yang dibuat daripada logam, dipasang pada bangunan,
ditepi jalan raya, di laluan utama, di simpang jalan atau di lebuh raya.
Barang dipamer di luar kedai bagi menarik perhatian pengunjung.
Barang yang dihadiahkan supaya pengguna tertarik membeli.
Mempamer barang disuatu majlis keramaian untuk dicuba dahulu.
Belon yang terapung di udara untuk menarik perhatian pengunjung.

FAKTOR PEMILIHAN MEDIA PENGIKLANAN

Faktor Pemilihan
Jenis barang
Kos pengiklanan
Tujuan pengiklanan
Saiz perniagaan
Sasaran pengguna
Luas pasaran
Dasar kerajaan

Keterangan
Sama ada barang kegunaan harian atau berteknologi tinggi.
Belanja mengguna media yang murah atau yang mahal.
Mengiklan bagi mengatasi pesaing atau menyampai maklumat sahaja
Keupayaan modal perniagaan memilih media yang mahal.
Kategori pengguna yang ditujukan sesuatu mesej iklan.
Mamasarkan barang ke pasaran tempatan ataupun ke merata tempat
Undang-undang dan peraturan penyiaran iklan oleh pihak berkuasa.

42

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

CARTA PEMBELAJARAN PROMOSI

Promosi
Peranan promosi

Jenis Promosi

Pemasaran

Menyampaikan
maklumat

Sasaran Pasaran

Menggalakkan
pembelian

Campuran
Pemasaran

Promosi Jualan
Promosi Jurujual

Menarik perhatian
pelanggan

Keluaran

Promosi Pengguna

Meningkatkan imej
barang

Harga

Promosi Pengedar

Mengatasi barangan
pesaing lain

Agihan

Mengingat tentang
jenama sedia ada

Promosi

Pengiklanan
Gaya Tarikan Iklan

Jualan Terus

Publisiti

Media Iklan

Pujukan Rasional

Media Cetak

Pujukan Emosi

Media Elektronik

Pujukan Moral

Media Lain

TOPIK 14: PERANAN KERAJAAN DALAM PERNIAGAAN

1.

Menyediakan penyelidikan dan pembangunan

Agensi
Berkaitan
MARDI
MRB
MPOB
SIRIM
BERHAD
FRIM
FRI
MPIB
MCB
PMBM

Peranan agensi
Institut Penyelidikan dan Pembangunan Pertanian Malaysia membuat
penyelidikan berkaitan ternakan, tanaman padi, sayur dan buah-buahan
Lembaga Getah Malaysia - membuat penyelidikan tentang teknik tanaman
getah, industri keluaran getah dan pasaran getah.
Lembaga Minyak Sawit Malaysia menyelidik tentang teknik tanaman
sawit, kaedah pemprosesan minyak sawit, pasaran minyak sawit, memberi
latihan dan nasihat kepada petani.
Menyelidik kualiti keluaran industri tempatan. Manyediakan piawaian dan
jaminan kualiti barang buatan tempatan.
Institut Penyelidikan Perhutanan Malaysia - menyelidik tentang sektor
perhutanan dan pembangunan penggunaan sumber hutan.
Institut Penyelidikan Perikanan menyelidik tentang teknik penternakan
ikan. Teknologi ternakan diajar dan disebarkan kepada pengusaha.
Lembaga Perindustrian Nanas Malaysia menyelidik tentang teknik
tanaman nanas, kaedah pemprosesan dan pemasarannya
Lembaga Koko Malaysia menyelidik tentang indsutri koko dari segi
penanaman, pemprosesan, pembangunan kegunaan dan pemasaran koko.
Lembaga Lada Hitam Malaysia menyelidik tentang promosi dan
pemasaran lada hitam, kegunaan baru dan kualiti produk lada hitam.
43

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

2.

Menyediakan perundangan perniagaan

Aspek
Perundangan

Penubuhan

Pengeluaran

Jualan

Akta Lain

3.

Akta Syarikat 1965 garis panduan menubuhkan syarikat

Akta Perkongsian 1961 garis panduan menubuhan perkongsian, syarat
perjanjian, kuasa keahlian dan pembubaran perkongsian.
Akta Koperasi 1948 garis panduan penubuhan koperasi, kuasa lembaga
pengarah, pengendalian akaun dan mesyuarat agung.
Akta Perbankan dan Institusi Kewangan 1989 garis panduan penubuhan
bank, syarikat kewangan dan institusi bukan bank.
Akta Hakcipta 1987 melindungi hak cipta bahan atau harta intelek.
Akta Kualiti Alam Sekeliling 1974 garis panduan mengawal dan
mencegah pencemaran.
Akta Jualan Barangan 1957 panduan berjual beli & kontrak jualan
Akta Sewa Beli 1967 garis panduan jual beli secara sewa beli.
Akta Perihal Dagangan 1972 mengawal iklan mengelirukan
Akta Jualan Langsung 1993 garis panduan urusniaga jualan langsung
Akta Kawalan Harga 1946 garis panduan harga barang kawalan
Akta Timbang dan Sukat 1972 peraturan alat timbang dan sukat.
Akta Francais 1998 garis panduan perniagaan francais.
Akta Kastam 1967 fungsi kastam dan prosidur import dan ekspot.
Akta Cukai Pendapatan 1967 kewajipan membayar cukai.
Akta Kumpulan Wang Simpanan Pekerja 1991 kewajipan caruman wang
oleh pekerja bagi menjaga kebajikan sewaktu bersara.
Akta Keselamatan Sosial Pekerja 1969 perlindungan kepada pekerja
melalui caruman oleh majikan dan pekerja.

Menyediakan Latihan dan Pengurusan

Agensi Latihan
NPC
MARA
SMIDEC
4.

Keterangan dan tujuan undang-undang

Peranan dan fungsi agensi

Perbadanan Produktiviti Negara menyediakan latihan pengurusan
supaya kualitinya meningkat. Menyediakan kursus, bengkel dan seminar.
Majlis Amanah Rakyat menyediakan latihan & bimbingan keusahawanan.
Memberi nasihat dan kepakaran dalam pengurusan, perakaunan, teknikal
kepada usahawan dalam perniagaan dan perindustrian.
Perbadanan Pembangunan Industri Kecil dan Sederhana memberi
khidmat sokongan, bimbingan dan latihan kepada usahawan IKS.

Menyediakan kemudahan infrastruktur dan ruang niaga

Agensi Terlibat
MARA
UDA HOLDINGS

Keterangan dan fungsi agensi

Membina bazar, arked kedai, rumah kedai, dan medan selera.
Membangun bandar baru, bangunan pejabat, kompleks perniagaan,
bangunan kilang, rumah kediaman, dan ruang niaga di pusat bandar.

TPM

Membina kawasan untuk pusat penyelidikan teknologi tinggi yang

dilengkapi ruang pameran, dewan persidangan, pusat teknologi, pusat
pembelajaran dan auditorium.

PKEN

Menyediakan tapak industri, kawasan bandar baru, dan pusat

perniagaan, ruang niaga untuk disewa.

MDC

Membangunkan koridor raya multimedia yang lengkap dengan kompleks

perniagaan, bandar baru, dan infrastruktur lain.
44

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

5.

Promosi dan Pemasaran

Agensi Berkaitan

6.

Keterangan dan fungsi agensi

FAMA

Menyedia kemudahan pemasaran hasil pertanian seperti tapak

pasar tani

MATRADE

Mengadakan promosi barang tempatan di negara asing.

PKKM

Menyelidik, menyediakan ruang pameran, mempromosi hasil kraft

tangan

BERNAS

Memasarkan hasil padi dan beras supaya harga terjamin dan stabil.

Memberi Insentif Pelepasan Cukai

Jenis Insentif

7.

Keterangan Insentif Pelepasan Cukai

Taraf perintis

Dikecualikan membayar cukai dalam tempoh tertentu

sebagai insentif pelabur tempatan dan luar negara.

Elaun cukai pelaburan

Potongan cukai bagi industri berintensifkan modal dan

lambat mendapat hasil.

Elaun pelaburan semula

Potongan cukai bagi pelaburan membina loji, kilang atau

mengautomasi kilang supaya pengeluaran meningkat.

Pengecualian cukai

Dikecualikan cukai bagi syarikat berstatus MSC.

Potongan cukai

Potongan cukai dua kali bagi barang eksport.

Menyediakan Kemudahan Pembiayaan

Agensi pembiayaan

Keterangan dan fungsi agensi

KPuN

Kementerian Pembangunan Usahawan membantu

menyediakan dana bagi pelbagai jenis skim pembiayaan modal
usahawan IKS.

MARA

Majlis Amanah Rakyat memberi pinjaman modal kerja,

membeli aset, dan modal mengembangkan perniagaan.

PUNB

Perbadanan Usahawan Nasional Berhad bantuan kewangan

kepada usahawan untuk membeli saham dan pembiayaan
ekuiti.

BPIMB

Bank Pembangunan dan Infrastruktur Malaysia Berhad sedia

modal bagi membiayai aset tetap, modal kerja, membeli saham.

BPM

Bank Pertanian Malaysia menyedia modal untuk sektor

pertanian sebagai pinjaman, pendahuluan dan modal.

MIDF

Menyediakan kemudahan pembiayaan aset tetap kilang, infratruktur

dan pelancongan. Membantu pengumpulan modal melalui terbitan
syer.

MTDC

Perbadanan Pembangunan Teknologi Malaysia membiayai program

penyelidikan dan pembangunan barangan tempatan.

45

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 15: KONSUMERISME

Maksud
Konsumerisme
Matlamat
Konsumerisme
Maksud
pengguna
Amalan
perniagaan yang
tidak sihat

Satu perjuangan bagi melindungi hak dan kepentingan dan

pengguna.
Satu usaha bagi menyedarkan pengguna tentang hak mereka
supaya taraf hidup meningkat.
melindungi hak pengguna
mewujudkan iklim perniagaan yang harmoni
membina kualiti kehidupan yang lebih baik
orang menggunakan barang bagi memenuhi keperluan dan
kehendak.
mengenakan harga yang tidak berpatutan
membuat iklan yang mengelirukan
menawar barang berkualiti rendah
menjual barang yang tidak selamat

Hak Pengguna
Jenis Hak Pengguna

Keterangan Hak-Hak Pengguna

Hak mendapat keperluan asas

Wajib mendapat makanan, pakaian, rumah

Hak mendapat keselamatan

Menggunakan barang yang tidak membahayakan

kesihatan dan kecederaan

Hak mendapat maklumat

Mendapat maklumat tepat dan lengkap sesuatu

barang yang ditawarkan.

Hak membuat pilihan

Mempunyai kebebasan memilih barang

Hak mendapat gantirugi

Kerugian atas kecuaian peniaga bagi barang yang

digunakan boleh dituntut pampasan

Hak bersuara

Membuat aduan dan teguran melalui wakil yang

dilantik jika wujud amalan urusniaga tidak sihat.

Hak mendapat pendidikan pengguna

Diberi pendedahan kaedah berbelanja yang bijak

dan bertindak sebagai pengguna yang rasional.

Hak mendapat alam sekitar yang

sihat

Kesedaran mendapat persekitaran yang bersih

dan amalan menjaga kebersihan alam.

Tanggungjawab pengguna adalah;

a. Kesedaran mengkritik - boleh membuat aduan, teguran membina
b. Penglibatan dan tindakan aktif dalam persatuan pengguna dan khidmat sosial
c. Tanggungjawab sosial memberi derma kepada orang miskin atau tua
d. Tanggungjawab alam semulajadi menjaga kebersihan dan memelihara alam.
e. Bersatu padu supaya wujud kekuatan dan pengaruh untuk menjayakan perjuangan
Tanggungjawab pengeluar adalah;
a. Praktikkan amalan perniagaan yang baik - tidak menipu dan jual barang berkualiti
b. Amal pengiklanan yang beretika - iklan mesti tepat tanpa mengguna jenama pesaing
c. Sedia terima rungutan - kaunter khidmat pelanggan dan kaunter aduan diwujudkan
d. Membantu menyebarkan pendidikan konsumerisme - melalui seminar atau forum
e. Memelihara alam sekitar - menggurangkan penggunaan bahan yang mencemarkan
f. Menjalankan tanggungjawab sosial - memberi derma atau biasiswa kepada murid
46

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Membeli dengan bijak melibatkan teknik berikut;

a. Menentukan jenis barang mengenal pasti sesuatu barang mengikut keperluan
b. Menentukan sebab membeli keputusan pembelian berasaskan alasan munasabah
c. Menentukan masa membeli membeli jika ada tawaran istimewa, musim perayaan.
d. Memilih tempat membeli memilih kedai yang dekat, ada pelbagai barang,
harga berpatutan, barang berkualiti, jujur dan mesra.
e. Mengetahui teknik membeli membuat perbandingan harga, tengok kualiti barang,
periksa kuantiti barang, tahu tarikh luput, dan ada jaminan
jualan.
Peranan kerajaan dalam melindungi pengguna;
a. Menubuh kementerian yang menjaga hal-ehwal pengguna
- iaitu Kementerian Perdagangan Dalam Negeri dan Hal-Ehwal Pengguna
b. Beri kesedaran tentang konsumerisme
- melalui ceramah dan kempen
c. Mewujudkan akta atau peraturan
- Peraturan Makanan 1985 dan Akta Perihal Dagangan 1972
d. Menubuh kementerian dan jabatan untuk kuatkuasa undang-undang
- Kementerian Kesihatan dan Jabatan Alam Sekitar
Agensi Lain Dan Peranannya Dalam Melindungi Pengguna;
a. Majlis Penasihat Pelindung Pengguna Kebangsaan (MPPPK) @ Majlis Pengguna
- menasihat kerajaan tentang hal-ehwal perlindungan pengguna
- mengelakkan penyelewengan dan ketidakadilan amalan perniagaan
- memberi pendidikan konsumerisme melalui risalah dan televisyen
- mewujudkan petugas yang dapat membantu selesaikan isu-isu kepenggunaan
- menerbitkan Kod Etika Amalan Perniagaan
b. Tribunal Tuntutan Pengguna
- pengguna mudah membuat tuntuan gantirugi dengan cepat dan murah
- menjadi saluran alternatif selain Mahkamah Sivil menuntut gantirugi
- jumlah tuntutan yang tidak melebihi RM25,000
- prosedur tidak rumit serta kurang dokumen tuntutan
c. Persatuan Pengguna
- menerima dan siasat aduan pengguna
- menjalankan penyelidikan dari segi kualiti dan keselamatan barangan
- memberi laporan kepenggunaan melalui penerbitan majalah dan berita pengguna
- menganjurkan bengkel dan forum berkaitan pendidikan kepenggunaan
d. Persatuan Pengeluar
- memastikan ahli mematuhi kod etika berkaitan dengan pengeluaran dan persaingan
- membuat kempen membeli barang buatan tempatan
e. Persatuan Profesional
- memastikan ahli mematuhi garis panduan profesion masing-masing
f.

Persatuan Peniaga
- mengingatkan peniaga agar mematuhi peraturan yang berkaitan dengan
perlindungan pengguna dan bersikap jujur dengan pengguna
- menyediakan kod etika mengenai jualan

47

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

ETIKA AMALAN PERNIAGAAN

- digubal oleh Majlis Penasihat Pelindung Pengguna Kebangsaan (MPPPK)
- mewujudkan keharmonian di kalangan peniaga, pengeluar, pengguna dan kerajaan
- mempunyai 5 prinsip:
1.
mengenal pasti dan mengakui hak-hak pengguna
2.
tidak menyampaikan maklumat yang mengelirukan
3.
mematuhi prinsip perniagaan secara adil
4.
tidak memburukkan pesaing
5.
mengamalkan perniagaan yang jujur
- mengandungi Etika Penjual dan Etika Pembeli
ETIKA PEMBELI
a. Tanggungjawab terhadap penjual
- mematuhi syarat kontrak dan menjelaskan hutang mengikut tempoh
- tidak boleh memaksa penjual menawarkan perkhidmatan yang melebihi bayaran
- tidak menawarkan harga terlalu rendah sehingga peniaga rugi
- tidak mengembalikan barang tanpa alasan kukuh atau tanpa kad jaminan
- mengamalkan sifat sopan santun semasa berurusan
b. Tanggungjawab terhadap masyarakat
- melibatkan diri dalam persatuan pengguna
- menjaga persekitaran tempat tinggal dan memelihara alam sekitar
- mengelak aktiviti pembakaran secara terbuka yang mencemarkan alam sekitar
- tidak menyebar khabar angin seperti kenaikan harga barang atau bekalan habis
ETIKA PENJUAL
a. Tanggungjawab terhadap pekerja
- menjaga kebajikan pekerja iaitu ada tempat tinggal dan pengangkutan
- memberi bimbingan dan latihan untuk meningkatkan produktiviti
- memberi ganjaran setimpal seperti gaji dan bonus
b. Tanggungjawab terhadap pelanggan
- menyediakan barang berkualiti dan berusaha meningkatkan kualiti barang
- menepati keperluan dan kehendak pengguna pada harga berpatutan
- menyediakan maklumat yang lengkap dan kempen promosi yang jujur
- menyediakan khidmat selepas jualan, khidmat nasihat dan layanan sama rata
c. Tanggungjawab terhadap pemodal
- memaklumkan kedudukan pelaburan dan situasi perniagaan
- memberi kadar pulangan yang memuaskan
- menjalankan pengurusan yang cekap
d. Tanggungjawab terhadap pembekal
- memberi layanan adil kepada semua pembekal
- mematuhi segala syarat kontrak
- berusaha menjual barang dengan segera
- mengamalkan sistem payung iaitu sentiasa bekerja sama dengan pembekal
- memastikan syarat kontrak jelas
e. Tanggungjawab terhadap masyarakat
- memelihara alam sekitar dan mengguna sumber secara berkesan
- memberi sumbangan kepada pembangunan dan penyelidikan
- menawarkan biasiswa atau subsidi kepada golongan miskin
f. Tanggungjawab terhadap kerajaan
- membayar cukai
- menyedia peluang pekerjaan
- mengguna sumber bahan mentah tempatan dengan cekap
- berunding dengan kerajaan bagi penggubalan dan perlaksanaan sesuatu dasar
48

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

CARTA PEMBELAJARAN KONSUMERISME

Konsumerisme

Tanggungjawab
Pengguna

Hak Pengguna

Perlindungan
Pengguna

Mendapat keperluan
asas

Kesedaran
Mengkritik

Amalan perniagaan yang

baik

Mendapat
keselamatan

Penglibatan dan
tindakan

Iklan yang beretika

Jenis barang dibeli

MPPPK

Mendapat maklumat

Tanggungjawab
sosial

Menerima rungutan & buat

pembetulan

Alasan membeli

Tribunal Tuntutan
Pengguna

Membuat pilihan

Tanggungjawab alam
semula jadi

Sebar pendidikan
Konsumerisme

Masa buat membeli

Persatuan Pengguna

Mendapat gantirugi

Bersatu padu

Memerlihara
kebersihan

Tempat membeli

Persatuan Pengeluar
peniaga

Menjamin keselamatan
alam sekitar

Tahu teknik membeli

Kementerian dan
Jabatan lain

Hak bersuara

Mendapat pendidikan
penggunaa

Alam sekitar sihat dan

selamat

Pelanggan

Pembekal

Tanggungjawab
Pengeluar

Peranan Kerajaan

Etika Perniagaan

Etika Penjual Terhadap

Etika Pembeli

Pemodal

Kerajaan

Membeli dengan bijak

Penjual

Masyarakat

Pekerja

49

Masyarakat

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PERDAGANGAN

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 1: ASAS KEPADA PERDAGANGAN

1

Manakah padanan yang menunjukkan contoh keperluan dan kehendak?

A
B
C
D

Tanah
Buruh
Modal
Usahawan

Manakah jenis pengkhususan berikut yang disebabkan oleh perbezaan bentuk

muka bumi?
I
Pengkhususan mengikut proses
II
Pengkhususan antarabangsa
III
Pengkhususan mengikut kawasan
IV
Pengkhususan mengikut pekerjaan
A
B
C
D

Proses mengeluarkan barang dengan mesin

Aktiviti yang menghasilkan barang dan perkhidmatan
Aktiviti yang melibatkan penggunaan wang dalam pengeluaran
Proses menghasilkan makanan, pakaian dan tempat tinggal

Manakah faktor pengeluaran yang menjadi daya penggerak dalam aktiviti

pengeluaran?
A
B
C
D

Kehendak
Pakaian
Pendidikan
Minuman
Mesin basuh

Apakah yang dimaksudkan dengan pengeluaran?

A
B
C
D

Keperluan
Rumah banglo
Hiburan
Bekalan elektrik
Makanan

I dan II
I dan IV
II dan III
III dan IV

Tuliskan dengan ringkas tentang perkara berikut:

(i)

Pengeluaran langsung

[3 markah]

(ii)

Pengeluaran tidak langsung

[3 markah]

50

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 2: UNSUR PERDAGANGAN

1

Apakah yang dimaksudkan dengan perdagangan?

A
B
C
D

Apakah peranan insurans dalam membantu aktiviti peniagaan?

A
B
C
D

Melariskan jualan
Meningkatkan pengeluaran
Mengagihkan barang lebihan
Mewujudkan permintaan barang

Apakah kepentingan komunikasi kepada peniaga?

A
B
C
D

Mengelakkan kerosakan barang

Membuat pembayaran dan penerimaan wang
Mendapatkan keuntungan daripada pembayaran ganti rugi
Meminimumkan kerugian akibat risiko yang mungkin berlaku

Apakah peranan pengangkutan dalam perniagaan?

A
B
C
D

Aktiviti mengagihkan bahan daripada pengeluar kepada pengguna akhir

Aktiviti memenuhi keperluan dan kehendak manusia
Aktiviti menghasilkan barang dan perkhidmatan
Aktiviti perniagaan yang berskala besar

Membuat pesanan
Memberi perlindungan risiko
Memujuk pembeli membeli barang
Menghantar barangan kepada pelanggan

Jelaskan peranan bantuan perniagaan berikut dalam perniagaan?

(i)

Perbankan

[4 markah]

(ii)

Pergudangan

[4 markah]

(iii)

Promosi

[4 markah]

51

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 3: PERNIAGAAN DALAM NEGERI

1

Manakah antara berikut merupakan saluran agihan bagi mengedarkan barangan kepada
pengguna?
A

Pengeluar

Pemborong

Pengeluar

Pemborong

Pengguna

Peruncit

Peruncit

Pengeluar

Pemborong

Peruncit

Pengeluar

Pengguna

Pemborong
Pengguna
Pengguna
Peruncit

Rajah berikut berkaitan sejenis saluran agihan.

Pengeluar

Pengguna

Manakah antara perniagaan berikut yang sesuai menggunakan saluran tersebut?

A
B
C
D
3

Perniagaan Kedai Borong Kain

Perniagaan Alat Tulis Sekolah
Kedai Jahit Pakaian Maju
Kedai Peralatan Pejabat

Gambar berikut menunjukkan sejenis perniagaan runcit kecil-kecilan.

Apakah jenis perniagaan runcit tersebut?

A
B
C
D
4

Kedai am
Kedai khusus
Kedai katalog
Kedai sejaras

Apakah faktor yang perlu dipertimbangkan dalam pemilihan saluran agihan?

I
Sasaran barangan
II
Jenis pasaran
III
Liputan pasaran
IV
Keupayaan pembeli
A
B
C
D

I, II dan III
I, II dan IV
I, III dan IV
II, III dan IV
52

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Mengapakah peruncit digelar peruncit?

A
B
C
D

Manakah antara berikut merupakan perniagaan runcit besar-besaran?

A
B
C
D

Menjual secara kredit

Memberi layanan peribadi
Menjual secara kecil-kecilan
Menjual barangan keperluan harian

Gedung Aneka Jabatan

Kedai Katalog
Pesanan Mel
Francais

Gambar berikut menunjukkan sejenis perniagaan runcit kecil-kecilan.

Apakah jenis perniagaan runcit tersebut?

A
B
C
D
8

Manakah antara perniagaan runcit berikut menjual kumpulan barang yang sama jenis?
A
B
C
D

Pegerai
Penjaja
Francais
Pekedai

Koperasi runcit
Kedai khusus
Kedai sejaras
Kedai am

Manakah antara jenis perniagaan berikut merupakan peruncit kecil-kecilan ?

I
Francais
II
Pasar raya
III
Kedai am
IV
Pegerai
A
B
C
D

I dan II
I dan IV
II dan III
III dan IV

53

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

10

Keterangan berikut berkaitan ciri sejenis perniagaan runcit.

Menggunakan tanda perniagaan firma induk

Mengamalkan cara perniagaan yang sama
Membayar royalti kepada firma induk

Apakah perniagaan runcit tersebut?

A
B
C
D
11

Manakah antara berikut menerangkan perniagaan pesanan mel?

A
B
C
D

12

Menanggung kos overhed yang tinggi

Lokasi perniagaan di kawasan tumpuan ramai
Urusniaga berlaku dengan bantuan perkhidmatan pos
Hiasan dalaman kedai yang menarik perhatian pelanggan

Manakah antara berikut merupakan ciri pemborong?

I
Memerlukan modal yang banyak
II
Membekal pelbagai jenis barang
III
Menghasilkan sendiri keluaran
IV
Memiliki gudang yang besar
A
B
C
D

13

Pesanan Mel
Jober Para
Francais
Pegerai

I, II dan III
I, II dan IV
I, III dan IV
II, III dan IV

Maklumat berikut berkaitan dengan ciri sejenis pemborong:

Pemborong ini membekalkan barang tanpa dipesan dan
meletakkan barangnya di atas rak jualan di kedai runcit
Apakah pemborong tersebut?
A
B
C
D

14

Pemborong Jober Para

Pemborong Pesanan Mel
Pemborong Bayar dan Bawa
Pemborong Pesanan Berwakil

Keterangan berikut berkaitan ciri sejenis pemborong.

Tidak mempunyai hak milik ke atas barang yang
diurusniagakan.
Apakah jenis pemborong tersebut?
A
B
C
D

Broker
Jober para
Pemborong Am
Pemborong Khusus

54

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

15

Apakah maksud Angkutan Dibayar dalam sebut harga?

A
B
C
D

16

Manakah antara yang berikut menerangkan invois pro-forma?

I
Berfungsi sebagai invois tambahan
II
Dihantar sebagai senarai harga
III
Digunakan mengira cukai eksport
IV
Cara sopan menuntut pembayaran
A
B
C
D

17

I, II dan III
I, II dan IV
I, III dan IV
II, III dan IV

Apakah dokumen yang disediakan oleh syarikat pengangkutan apabila menghantar

barang?
A
B
C
D

18

Kos penghantaran ditanggung oleh penjual

Caj pengangkutan tidak termasuk dalam sebut harga
Pembeli dan pembekal menanggung kos penghantaran
Pembekal menanggung kos pengangkutan sehingga ke dalam lori

Invois
Nota serahan
Nota kiriman
Invois proforma

Gambar berikut adalah sejenis dokumen perniagaan.

Apakah dokumen tersebut?

A
B
C
D

Bil muatan
Nota debit
Penyata akaun
Invois proforma

55

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

19

Mengapakah peniaga memberi diskaun niaga?

A
B
C
D

20

Menggalakkan penghutang membayar segera

Meningkatkan pembelian secara banyak
Memberi keuntungan tambahan
Mengurangkan cukai import

Keterangan berikut berkaitan sejenis dokumen perniagaan.

Perakuan menerima bayaran

Sebagai rujukan merekod akaun

Apakah dokumen tersebut?

A
B
C
D
21

Resit
Invois
Bil muatan
Nota kredit

Keterangan berikut berkaitan syarat serahan bagi dokumen perniagaan.

Peruncit dimaklumkan bahawa barang boleh dibekalkan pada
satu tarikh yang akan datang.
Apakah syarat serahan tersebut?
A
B
C
D

22

Serahan segera
Serahan hadapan
Serahan tingkap
Serahan sedia

Manakah antara berikut menerangkan kelebihan sewa beli kepada pembeli?

A
B
C
D

23

Hak milik barang diperolehi selepas deposit dibayar

Menggunakan barang selepas perjanjian ditandatangani
Barang diserah kembali jika pembeli gagal menjelaskan ansuran
Keuntungan meningkat kerana setiap pembelian dikenakan faedah

Keterangan berikut menerangkan sejenis kaedah jualan.

Barang dijual tiada nilai jualan semula

Pembeli boleh didakwa di mahkamah jika gagal menjelaskan ansuran

Apakah kaedah tersebut?

A
B
C
D

Jualan prabayar
Bayaran tertunda
Jualan tunai
Sewa beli

56

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

24

25

Manakah antara berikut sesuai dijual secara sewa beli?

I
Pakaian berjenama
II
Pinggan mangkuk
III
Barang kemas
IV
Bas sekolah
A
B
C
D

I dan II
I dan IV
II dan III
III dan IV

( a)

Jelaskan lima peranan pihak berikut dalam saluran agihan:

(i)

peruncit

[3 markah]

1
2
3....
4
5....
(ii)

pemborong

[3 markah]

1
2
3....
4
5....

(b)

Jelaskan tentang dokumen berikut:

(i)

Invois

[3 markah]

(ii)

nota kredit

[3 markah]

57

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

(c)

Apakah diskaun niaga dan diskaun tunai?

[6 markah]

(d)

Jelaskan kaedah jualan secara konsainan.

[5 markah]

TOPIK 4: PERNIAGAAN ANTARABANGSA

1

Manakah antara berikut kelebihan perniagaan antarabangsa kepada pengguna?

I
Pilihan pengguna yang meluas
Il
Menambahkan peluang pekerjaan
Ill
Meningkatkan tahap teknologi
lV
Meluaskan pasaran
A
B
C
D

Apakah fungsi dokumen bil muatan dalam perniagaan antarabangsa?

A
B
C
D

I dan ll
I dan lV
Il dan lll
Ill dan lV

Dokumen hak milik barang

Kontrak mencarter barang
Arahan menghantar barang
Sijil pengesahan barang halal

Maklumat berikut berkaitan sejenis dokumen perniagaan antarabangsa.

Pengeksport mempunyai bukti bahawa beliau telah mendapat
kebenaran daripada kerajaan negara pengimport untuk
mengeksport barang ke negara pengimport.
Apakah dokumen tersebut?
A
B
C
D

Bil Muatan
Sijil Asal Usul
Invois Eksport
Invois Konsular

58

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Manakah antara berikut merupakan eksport tak nyata bagi Malaysia?

5(a)

A
B
C
D

Pelancongan
Bahan perubatan
Minyak petroleum
Minyak kelapa sawit

(i)

Terangkan kepentingan perniagaan antarabangsa.

[6 markah]

.
.....
.
.
.
.
.
(ii)

Apakah faktor kewujudan perniagaan antarabangsa?

[4 markah]

..
..
..
..
..
(b)

Jelaskan halangan yang dihadapi dalam perniagaan antarabangsa.

[5markah]

...
..
..
..
..
..
..
..
(c)

Terangkan dokumen berikut:

(i)

inden

[3 markah]

..
..
..
..
..
59

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

(ii)

invois konsular

[3 markah]

..
..
..
..
(iii)

bil muatan

[4 markah]

..
..
..
..

TOPIK 5: INDUSTRI KECIL DAN SEDERHANA

1

Manakah antara berikut menerangkan ciri Industri Kecil dan Sederhana (IKS)?
A.
B
C.
D.

Pekerja terdiri daripada pakar yang mahir

.Nilai jualan tahunan tidak melebihi RM 25 juta
Lokasi industri hanya terletak di kawasan bandar
Menggunakan mesin pengeluaran berteknologi tinggi

Apakah kaitan Industri Kecil dan Sederhana dengan industri berat?

I
Pengaturan Kontrak Khas
Il
Pemasaran Konsep Payung
Ill
Skim Jaminan Usahawan Kecil
lV
Skim Jaminan Kredit Mikro
A.
B.
C.
D.

I dan II
I dan IV
II dan III
III dan IV

Manakah antara berikut merupakan halangan bagi Industri Kecil dan Sederhana?
A
B
C
D

Peraturan undang-undang
Prosedur penubuhan rumit
Pekerja kurang mahir
Penggunaan buruh asing

Maklumat berikut adalah program yang membantu Industri Kecil dan Sederhana.

Dikenali sebagai konsep payung

Pasaran terjamin memenuhi kontrak kerajaan atau pasaran terbuka
Terima bayaran modal pusingan segera

Apakah program tersebut?

A
B
C
D

Subkontrak
Pemasaran Bersepadu
Pengaturan Kontrak Khas
Rantaian Industri Vendor
60

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Maklumat berikut berkaitan Syarikat Kayu Mewah yang mengeluarkan perabot di Melaka.

Modal
Bilangan pekerja
Jualan tahun 2004
Pasaran

:
:
:
:

RM 1.5 juta
120 orang tempatan
RM 20 juta
Sekitar Negeri Melaka

Mengapakah Syarikat Kayu Mewah diklasifikasikan sebagai Industri Kecil

dan Sederhana?

[6 markah]

...
..
..
..
..
..
..
..

TOPIK 6: PEMILIKAN PERNIAGAAN

1

Manakah antara faktor berikut perlu dipertimbangkan untuk memulakan perniagaan?

I
Modal yang mencukupi
Il
Merancang strategi perniagaan
Ill
Sumber bekalan mudah diperoleh
lV
Lokasi yang strategik
A
B
C
D

I, II dan III
I, II dan IV
I, III dan IV
II, III dan IV

Pihak yang manakah bertanggungjawab mengurus syarikat sendirian berhad?

A
B
C
D

Pekerja syarikat
Ahli lembaga pengarah
Pemegang-pemegang syer
Pemiutang-pemiutang syarikat

Maklumat berikut berkaitan ciri sejenis pemilikan perniagaan.

Modal syer dijual kepada orang ramai

Didaftarkan dengan Pendaftar Syarikat

Perniagaan manakah yang mempunyai ciri tersebut?

A.
B.
C.
D.

Koperasi
Perkongsian
Syarikat Sendirian Berhad
Syarikat Awam Berhad

61

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Apakah tujuan penswastaan?

I
Memperbanyakkan hasil kerajaan
Il
Meningkatkan kecekapan pekerja
Ill
Mengurangkan perbelanjaan syarikat
lV
Memberi banyak manfaat kepada pengguna
A
B
C
D

(a) (i)

I, ll dan lll
I, ll dan lV
I, lll dan lV
Il, lll dan lV
Jelaskan faktor yang dipertimbangkan semasa memulakan perniagaan. [5markah]

..
..
..
..
..
..
(ii) Jelaskan ciri syarikat sendiri berhad.

[5 markah]

...
..
..
..
..
..
..
..
(b)

Terangkan aspek pengendalian perniagaan berikut:

(i)

[9 markah]

Pengurusan stok

..
..
..
..
(ii)

Pengurusan pekerja

..
..
..
..

62

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

(iii)

Pengurusan pelanggan

..
..
..
..
(c)

Jelaskan kelebihan setiap jenis pemilikan perniagaan berikut:

(i)
Milikan Tunggal

[5 markah]

...
..
..
..
..
..
..
..
(ii)

Perkongsian

[6 markah]

...
..
..
..
..
..
..
..

TOPIK 7: PELABURAN
1

Apakah definisi pelaburan?

A
B
C
D

Apakah ciri syer keutamaan?

A
B
C
D

Menangguhkan penggunaan wang untuk mendapat pulangan pada masa

hadapan
Membeli dan menjual semula saham untuk mendapat keuntungan yang segera
Menjalankan secara kolektif oleh pengurus profesional bagi pihak pelabur
Mengumpul wang orang ramai untuk diuruskan oleh syarikat pelaburan

Dividen syer keutamaan dibayar selepas syer biasa

Kadar dividen syer keutamaan tetap pada setiap tahun
Syer keutamaan mesti diterbitkan oleh setiap syarikat berhad
Pemegang syer keutamaan boleh mengundi dalam mesyuarat agung

Apakah pulangan yang diperolehi apabila melabur dalam harta tanah?

63

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

A
B
C
D
4

Sewa
Bonus
Faedah
Dividen

Apakah yang perlu dipertimbangkan oleh seorang pelabur sebelum membeli saham
sesebuah syarikat berhad?
I
Maklumat tentang prestasi syarikat
II
Pulangan atas modal daripada pelaburan
III
Perkembangan politik sebuah negara
IV
Meneliti laporan belanjawan negara
A
B
C
D

5.

I dan II
I dan IV
II dan III
III dan IV

Jelaskan peranan bursa saham?

[5 markah]

...
..
..
..
..
..
..
..

TOPIK 8 : PERBANKAN DAN INSTITUSI KEWANGAN

1

Manakah antara jenis bank berikut mengawal penerbitan wang kertas di Malaysia?
A.
B.
C.
D.

Bank Perdagangan
Bank Koperasi
Bank Negara
Bank Islam

Apakah sistem perbankan yang diamalkan di Malaysia?

I
Perbankan Konvensional
II
Perbankan Tradisional
III
Perbankan Sosialis
IV
Perbankan Islam
A.
B.
C.
D.

I dan II
I dan IV
II dan III
III dan IV

64

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Manakah antara jenis bank berikut merupakan bank badan berkanun?

A
B
C
D

Manakah antara perkhidmatan berikut membantu peniaga membuat bayaran?

A
B
C
D

5(a)

Bank Kerjasama Rakyat

Bank Simpanan Nasional
Malayan Banking Berhad
Hong Leong Bank Berhad

Simpanan tetap
Pinjaman
Overdraf
Arahan tetap

Jelaskan peranan bank perdagangan dalam perniagaan.

[8 markah]

..
..
..
..
..
..
..
..
..
(b)

Jelaskan perkara berikut:

(i)
Cek Terbuka

[3 markah]

...
...

(ii)

Cek Berpalang

[3 markah]

...
...

...
(iii)

Cek Kembara

[3 markah]

...
...

65

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

(c)

Terangkan setiap jenis institusi kewangan berikut:

(i)

Syarikat Pajakan

[3 markah]

...
...

(ii)

Syarikat Pemfaktoran

[3 markah]

...
...

(iii)

Syarikat Jaminan Kredit Malaysia

[2 markah]

...
...

TOPIK 9: INSURANS
1

Apakah yang perlu dibayar oleh insured kepada insurer untuk mendapatkan
perlindungan daripada sesuatu risiko ?
A
B
C
D

Manakah antara berikut merupakan risiko yang tidak boleh diinsuranskan?

I
Kebakaran rumah
II
Rompakan bank
III
Tanah Runtuh
IV
Perubahan fesyen
A
B
C
D

3.

Premium
Dividen
Insurans
Pampasan

I dan II
I dan III
II dan IV
III dan IV

Pernyataan di bawah merujuk kepada satu prinsip insurans.

Insured mesti memberi maklumat yang benar semasa mengisi borang cadangan.
Apakah prinsip tersebut?
A
Subrogasi
C
Penuh percaya mutlak

B
D

66

Indemniti
Kepentingan boleh insurans

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Manakah gabungan yang mewakili insurans am dan insurans hayat?

A
B
C
D
5(a)

(i)

Insurans Am
Insurans motor
Insurans liabiliti awam
Insurans kebakaran
Insurans endowmen

Insurans Hayat
Insurans kesihatan
Insurans pendidikan
Insurans hayat seumur hidup
Insurans hayat sementara

Terangkan maksud pengumpulan risiko

[5 markah]

..
..
..
..
..
..
...
(ii)

Apakah peranan insurans dalam perniagaan?

[5 markah]

..
..
..
..
..
...
(b)

Jelaskan prinsip insurans berikut :

(i)

Kepentingan boleh insurans

[ 3 markah ]

..
..
..
..
..
..
(ii)

Penuh percaya mutlak

[ 3 markah ]

..
..
..
..
..
..

67

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

(c)

Tuliskan nota ringkas berkenaan jenis insurans berikut:

(i)
Insurans Komprehensif

[3 markah]

..
..
..
..
..
(ii)

Insurans Liabiliti Majikan

[3 markah]

..
..
..
..
..
(iii)

Insurans Endowmen

[9 markah]

..
..
..
..
..
..

TOPIK 10: PENGANGKUTAN

1

Apakah peranan pengangkutan?

A
B
C
D

Apakah kelebihan pengangkutan jalan raya?

A
B
C
D

Menyebarkan maklumat
Menjamin keselamatan barang
Menyediakan peluang pekerjaan
Mempelbagaikan pilihan pengguna

Ruang muatan yang luas

Murah bagi perjalanan jarak jauh
Fleksibel dari segi arah perjalanan
Kurang menggunakan tenaga buruh

Perkhidmatan serahan dari pintu ke pintu disediakan oleh

A
B
C
D

pengangkutan rel
pengangkutan laut
pengangkutan jalan raya
pengangkutan saluran paip

68

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Keterangan berikut berkaitan faktor pemilihan jenis pengangkutan.

Meliputi barang tahan lama, besar, berat, cecair dan
bernilai tinggi.

Apakah faktor tersebut?

5(a)

A
B
C
D

Nilai barang yang diangkut

Jenis dan sifat barang
Kos pengangkutan
Jarak perjalanan

(i)

Apakah peranan pengangkutan?

[5 markah]

..
..
..
..
..
..
...
(ii)

Jelaskan kelebihan pengangkutan rel.

[5 markah]

..
..
..
..
..
..
...
(b)

Jelaskan setiap jenis perkhidmatan pengangkutan berikut:

(i)

Kapal kerentan

[3 markah]

..
..
..
..
(ii)

Saluran paip

[3 markah]

..
..
..
..
69

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

(c)

(i)

Apakah kelebihan kontena?

[5 markah]

..
..
..
..
..
.
..
..
(ii)

Terangkan peranan Jabatan Penerbangan Awam.

[4 markah]

..
..
..
..
..
.

TOPIK 11: KOMUNIKASI

1

Maklumat berikut menerangkan satu peranan komunikasi.

Mendapatkan keterangan harga, kandungan bahan,
spesifikasi barang dan syarat bayaran.
Apakah peranan tersebut?
A
B
C
D

Mengurangkan kos
Menyampaikan maklumat
Mengurangkan persaingan
Mewujudkan ketenteraman

Rajah berikut berkaitan perkhidmatan telekomunikasi.

Perkhidmatan
Telekomunikasi

Apakah X?
A
B
C
D

Pos
Lisan
Audio
Kaunter

Bercetak

Audiovisual

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Apakah cara paling sesuai menghantar dokumen penting kepada pelanggan dengan
segera?
A
B
C
D

Perkhidmatan kurier
Perkhidmatan intelpos
Perkhidmatan mel berdaftar
Perkhidmatan mel berinsurans

Manakah antara yang berikut merupakan faktor pemilihan jenis komunikasi?

I
Sifat barang
II
Nilai barang
III
Jenis maklumat
IV
Kesegeraan

5(a)

A
B
C
D

I dan II
I dan IV
II dan III
III dan IV

(i)

Apakah maksud komunikasi?

[2 markah]

..
..
..
..
..
(ii)

Jelaskan lima peranan komunikasi.

[5 markah]

..
..
..
..
..
.
..
..
(b)

Terangkan perkhidmatan komunikasi berikut:

(i)

Mesin Franking

[4 markah]

..
..
..
.
..
70

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

(ii)

Kiriman Wang Pos

[4 markah]

..
..
..
.
..
..
(iii)

Telefaks

[4 markah]

..
..
..
.
..
..
(c)

Huraikan kelebihan dan kekurangan perkhidmatan kurier.

[6 markah]

..
..
.
..
..
..
.
..
..

TOPIK 12: PERGUDANGAN

1

Manakah antara berikut merupakan peranan pergudangan?

A
B
C
D

Membolehkan barang dipamerkan

Mengelakkan kerosakan dan pembaziran
Memudahkan pentadbiran dan pengurusan
Membantu meminimumkan kos pengeluaran

Mengapakah pelanggan boleh meneliti barang yang dipamerkan dalam gudang dengan
selesa?
A
B
C
D

Memiliki ciri keselamatan

Diurus secara cekap dan efisien
Peralatan yang mencukupi dan canggih
Ruang yang luas dan susun atur yang kemas
71

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

3.

Manakah gudang yang sesuai menyimpan buah-buahan dan daging?

A
B
C
D

Manakah antara berikut merupakan jenis gudang berbon?

I Gudang pemborong
II Gudang kastam
III Gudang berlesen
IV Gudang pengilang
A
B
C
D

5(a)

Gudang berbon
Gudang peruncit
Gudang pemborong
Gudang penyetoran sejuk

I dan II
I dan IV
II dan III
III dan IV

Apakah peranan gudang?

[5 markah]

...
...
...
...
...
...
...
...
(b)

Jelaskan perkara berikut:

(i)

Gudang pengilang

[4 markah]

...
...
...
...
...
...
(ii)

Gudang peruncit

[4 markah]

...
...
...
...
...
...
72

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

(iii)

Gudang berbon

[4 markah]

...
...
...
...
...
...
(c)

Jelaskan ciri gudang yang baik.

[8 markah]

...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...

TOPIK 13: PROMOSI

1

Manakah antara berikut merupakan jenis promosi?

A
B
C
D

Manakah antara berikut merupakan unsur dalam campuran pemasaran?

I
Promosi
II
Agihan
III
Berat
IV
Kualiti
A
B
C
D

Francais
Publisiti
Internet
Telefaks

I dan II
I dan IV
II dan III
III dan IV

Manakah antara yang berikut merupakan media pengiklanan secara bercetak?

A
B
C
D

Radio
Pawagam
Televisyen
Majalah
73

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

5(a)

Apakah jenis barang yang sesuai diklankan secara peragaan tingkap?

I
Buku tulis
II
Jam tangan
III
Rantai emas
IV
Daging segar
A
B
C
D

I dan II
I dan IV
II dan III
III dan IV

(i)

Apakah peranan promosi dalam perniagaan?

[5 markah]

...
...
...
...
...
...
...
(ii)

Jelaskan dua jenis gaya tarikan iklan.

[4 markah]

...
...
...
...
...
...
(b)

Jelaskan setiap perkara berikut:

(i)
Promosi jualan
[3 markah]
.
.....
....
....
....
(ii)
Publisiti
[3 markah]
...
...
...
......
...

74

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

(c)

Terangkan media pengiklanan berikut:

(i)

Sepanduk

[3 markah]

...
...
...
...
......
...
(ii)

Internet

[4 markah]

...
...
...
...
...
......
(ii)

Skrin besar

[3 markah]

...
...
...
...
......

TOPIK 14: PERANAN KERAJAAN DALAM PERNIAGAAN

1

Manakah antara agensi berikut yang terlibat dengan penyelidikan dan pembangunan?
I
Lembaga Getah Malaysia (MRB)
II
Institut Penyelidikan Pertanian Malaysia (MARDI)
III
Perbadanan Pembangunan Industri Kecil dan Sederhana (SMIDEC)
IV
Institut Piawaian dan Penyelidikan Perindustrian Malaysia (SIRIM)
A
B
C
D

I, II dan III
I, II dan IV
I, III dan IV
II, III dan IV

Manakah antara agensi yang berikut memberi latihan kemahiran kepada pekerja Industri
Kecil dan Sederhana (IKS)?
A
B
C
D

Perbadanan Produktiviti Negara (NPC)

Perbadanan Pembangunan Perniagaan Antarabangsa Malaysia (MATRADE)
Perbadanan Pembangunan Teknologi Malaysia (MTDC)
Perbadanan Koridor Raya Multi Media (MSC)
76
75

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Apakah peranan Lembaga Pemasaran Pertanian Persekutuan (FAMA)?

A
B
C
D

Manakah antara keterangan yang berikut merupakan peranan Majlis Amanah Rakyat
(MARA)?
A
B
C
D

Membiayai petani dalam menghasilkan keluaran

Memajukan saluran agihan keluaran pertanian
Mengawasi kegiatan pertubuhan peladang
Menyediakan kedai menjual hasil pertanian

Membantu peniaga untuk mendapatkan bantuan kewangan

Menghapuskan kemiskinan dengan menggalakkan masyarakat berniaga
Menghapuskan kemunduran dan menyusun semula masyarakat
Membantu bumiputera dalam bidang ekonomi supaya maju

Apakah peranan kerajaan dalam membantu aktiviti perniagaan?

[6 markah]

...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...

TOPIK 15: KONSUMERISME

1

Apakah yang dimaksudkan dengan konsumerisme?

I
Melindungi kepentingan dan hak-hak pengguna
II
Mendapat hak perlindungan yang sama rata sebagai warga negara
III
Menetapkan harga barang yang sepatutnya dikenakan kepada pengguna
IV
Merupakan satu pergerakan sosial untuk wujudkan pengguna yang bijak
A
B
C
D

I dan II
I dan IV
II dan III
III dan IV

Manakah antara keterangan berikut menerangkan matlamat pergerakan konsumerisme?

A
B
C
D

Memperjuangkan hak kewarganegaraan

Mewujudkan iklim perniagaan yang harmoni
Melindungi kepentingan pengusaha kecil
Menuntut keadilan undang-undang

77

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Manakah antara keterangan berikut yang perlu dipertimbangkan sebelum membeli?

I
Kemudahan yang disediakan
II
Alasan membeli sesuatu barang
III
Kedudukan kedai yang dikunjungi
IV
Jenis matawang yang perlu digunakan
A
B
C
D

Manakah antara keterangan berikut mengenai Majlis Penasihat Pelindung Pengguna

Kebangsaan (MPPPK)?
A
B
C
D

I dan II
I dan IV
II dan III
III dan IV

Memberi khidmat kaunseling tentang tuntutan pengguna

Menasihati kerajaan dalam hal ehwal perlindungan pengguna
Merupakan agensi kerajaan yang memperjuangkan hak pengguna
Menjadi badan perundangan yang melindungi pengguna

Terangkan langkah yang perlu diambil untuk membeli dengan bijak?

[8 markah]

...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...

78

PA_BPTV_KPM

M-TEK_PERDAGANGAN

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 1: ASAS KEPADA PERDAGANGAN

1

Pengeluaran langsung dengan pengeluaran tidak langsung:

Pengeluaran langsung
Memenuhi kehendak dengan usaha sendiri
Berskala kecil / tidak banyak
Tiada pengkhususan / tiada lebihan
Amalan sara diri / primitif

1
1
1
1
3m

Pengeluaran tak langsung

Memenuhi kehendak daripada usaha orang lain
Berskala besar / hasil keluaran dapat ditingkatkan
Berlaku pengkhususan / wujud lebihan / berlaku aktiviti perdagangan
Kaedah pengeluaran lebih cekap / zaman moden

1
1
1
1
3m

TOPIK 2: UNSUR PERDAGANGAN

1

5(i) Perbankan dapat membantu peniaga

- Kemudahan pembayaran
- seperti cek/pindahan kredit/arahan tetap/pindahan elektronik
- Kemudahan menyimpan wang
- seperti akaun simpanan, akaun semasa
- Kemudahan pembiayaan seperti
- pinjaman / overdraf
- Kemudahan lain khidmat nasihat/pertukaran matawang asing/cek kembara/peti
simpanan selamat

1
1
1
1
1
1
1
4m

5(ii) Pergudangan dapat membantu peniaga

- Menyimpan/menyetor barang
- Mengelakkan kerosakan dan risiko kehilangan barang
- Menyelaraskan permintaan dan penawaran
- Menstabilkan harga
- Melakukan kerja akhir/pecahpukal seperti menimbang, membungkus
- Menjamin bekalan berterusan
- Menggalakkan pengeluaran besar-besaran

5(iii) Promosi dapat membantu peniaga

- Memperkenalkan/memberitahu barang baru
- Menyampaikan maklumat barang/memberi pengetahuan
- Menarik minat pengguna membeli
- Meningkatkan permintaan/jualan/keuntungan
- Mengekalkan/meluaskan pasaran pujuk pengguna beli
- Mengatasi pesaing/meningkatkan imej barang
- Melakukan pengiklanan/pomosi jualan/publisiti/jualan langsung

79

1
1
1
1
1
1
1
4m

1
1
1
1
1
1
1
4m

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 3: PERNIAGAAN DALAM NEGERI

1
11
21

C
C
B

2
C
12 B
22 B

3
13
23

B
A
B

4
14
24

A
A
D

5
15

C
A

6
16

D
D

7
17

B
B

8
18

B
B

9
19

6(a)(i) Peranan peruncit:

- mengagihkan barang kepada pengguna akhir
- menjual dalam kuantiti yang diperlukan oleh pengguna
- menjamin bekalan sentiasa ada
- memberi nasihat penggunaan barang/memberi maklumat
- membenarkan pelanggan yang dikenali/dipercayai berhutang
- memberi layanan peribadi
- memberi perkhidmatan selepas jualan seperti penghantaran

6(a)(ii) Peranan pemborong:

- Membekalkan beraneka jenis barang
- Menyediakan perkhidmatan pengangkutan/pergudangan
- Melakukan kerja akhir/pecah pukal
- Membayar tunai kepada pengeluar/membeli secara pukal
- Membenarkan peruncit berhutang/beli kredit
- Menjamin bekalan barang/menyimpan stok
- Memberi maklumat/nasihat

6(b)(i) Invois:
- Dokumen pembelian secara kredit
- Merekod maklumat urusniaga
- jenis/harga/amaun/syarat pembayaran/syarat pembayaran sesuatu barang
- sebagai bukti pembelian/rujukan merekod
- direkodkan pada buku catatan pertama/jurnal
- cara sopan menuntut hutang

6(b)(ii) Nota Kredit:

- dokumen membetulkan kesilapan
- invois telah terkurang catat/amaun lebih rendah
- kesilapan disebabkan harga
- tambahan caj ke atas angkutan/bekas/faedah lewat bayar
- amaun penghutang bertambah

6(c)Diskaun Niaga:
- potongan harga berdasarkan senarai harga
- diberi semasa membeli barang
- menggalakkan pembelian secara pukal/banyak
- dikirakan berdasarkan kuantiti pembelian

80

D
B

10
20

C
A

1
1
1
1
1
1
1
5m

1
1
1
1
1
1
1
5m

1
1
1
1
1
5m

1
1
1
1
1
3m

1
1
1
1
3m

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Diskaun Tunai
- potongan harga berdasarkan baki hutang dalam invois
- diberi semasa membuat pembayaran
- menggalakkan pembayaran segera
- dikirakan berdasarkan tempoh pembayaran

6(d) Jualan konsainan

- Hak milik barang masih kepada pembekal
- Peruncit tolong menjualkan
- Peruncit menyediakan ruang niaga
- Peruncit mendapat komisen atas barang terjual
- Pengelolaan/pengurusan dilakukan pembekal
- Peruncit dikenali sebagai konsaini
- Pembekal dikenali sebagai konsainor

1
1
1
1
3m

1
1
1
1
1
1
1
5m

TOPIK 4. PERDAGANGAN ANTARABANGSA

1

5(a)(i) Kepentingan perniagaan antarabangsa:

- Meluaskan pasaran
- Menggalakkan pengeluaran besar-besaran
- Mendapat pengetahuan dan teknologi
- Mendapatkan bekalan bahan mentah
- Mendapat pelbagai pilihan barang
- Menikmati barang berkualiti/harga murah
- Meningkatkan taraf hidup
- Menambahkan pendapatan
- Mendapat peluang pekerjaan
- Tukaran wang asing
- Memupuk hubungan diplomatik
- Menambah pendapatan negara/cukai

5(a)(ii) Faktor kewujudan perniagaan antarabangsa:

- Perbezaan sumber semulajadi
- Perbezaan kos pengeluaran
- Perbezaan teknologi
- Hubungan diplomatik

81

1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
6m

1
1
1
1
4m

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

5(b) Halangan yang dihadapi dalam perniagaan antarabangsa:

- Prosedur kastam yang rumit
- Keperluan pelbagai dokumen/dokumentasi kastam
- Perbezaan bahasa/budaya
- Perbezaan mata wang/tukaran asing tidak sama
- Kaedah pembayaran berbeza
- Risiko kehilangan/kemalangan/penipuan
- Sistem timbangan dan sukatan berlainan
- Keadaan politik/keselamatan serantau tidak stabil
- Kesukaran mendapat maklumat

5(c) (i) Inden:

- Borang pesanan
- Dihantar oleh pengimport kepada pengeksport
- Inden terbuka
- Bebas memesan dari mana-mana pengeluar/jenama tidak ditetapkan
- Inden tertutup
- Pengeluar/jenama barang ditetapkan

5(c) (ii) Invois konsular:

- Dikeluarkan oleh pejabat kedutaan/konsul
- Kebenaran negara pengimport kepada pengeksport
- Mengesahkan nilai barang yang dihantar
- Pejabat konsul berada di negara pengeksport

5(c) (iii) Bil Muatan:

- Dokumen hak milik barang
- Kontrak mengangkut barang menggunakan kapal
- Mengandungi maklumat barang diangkut
- Boleh dicagar kepada bank
- Diperlukan semasa menuntut barang di pelabuhan
- Bil muatan bersih menunjukkan tiada barang rosak
- Bil muatan kotor menunjukkan ada barang rosak

82

1
1
1
1
1
1
1
1
1
5m

1
1
1
1
1
1
3m

1
1
1
1
3m

1
1
1
1
1
1
1
4m

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 5 INDUSTRI KECIL DAN SEDERHANA (IKS)

1
5.

Syarikat Kayu Mewah diklasifikasikan sebagai IKS kerana mempunyai ciri-ciri

berikut:
- Modal yang terhad
- iaitu hanya RM 1.5 juta
- Bilangan pekerja tetap yang kurang daripada 150 orang bekerja sepenuh masa
- Menggaji seramai 120 orang
- Nilai jualan tahunan kurang RM25 juta
- Nilai jualan setahun setakat 20 juta
- Pasaran setempat di Bandar Melaka
- Pengeluaran barang pengguna
- Mengeluarkan perabot

1
1
1
1
1
1
1
1
1
6m

TOPIK 6 PEMILIKAN PERNIAGAAN

1

5(a)(i) Faktor yang dipertimbangkan semasa memulakan perniagaan:

Modal
Mestilah mencukupi/sesuai dengan operasi
Pengetahuan/minat/kemahiran
Memiliki kemahiran bersesuaian/contoh yang sesuai
Lokasi
Memilih tempat yang strategik/kawasan tumpuan
Persaingan
Bilangan pesaing yang wujud/sedikit pesaing/
Sumber bekalan
Pembekal yang berdekatan
Infrastruktur
Kemudahan elektrik/jalan/bekalan air/contoh sesuai

1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
5m

5(a) (ii) Ciri syarikat sendirian berhad:

- Bilangan ahli terdiri daripada 2-50 orang
- Modal daripada jualan syer kepada ahli-ahlinya
- Penubuhannya tertakluk kepada Akta Pendaftaran Syarikat 1965
- Liabiliti terhad
- Diuruskan oleh Lembaga Pengarah yang dilantik
- Syarikat dan pemegang syer merupakan dua entiti yang berasingan
- Untung rugi akan diagihkan dalam bentuk dividen
- Cukai berdasarkan cukai syarikat

83

1
1
1
1
1
1
1
1
5m

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

5(b) (i) Pengurusan stok:

- Bekalan stok mencukupi
- Memesan stok baru jika stok hampir habis
- Memeriksa/merekod stok baru diterima
- Menyimpan/menyusun stok
- Mengeluar stok mengikut keperluan

5(b) (i) Pengurusan pekerja:

- Menjaga kebajikan/sediakan pengangkutan/contoh sesuai
- Memberi kemudahan rawatan
- Membayar gaji yang setimpal/adil
- Memberi bimbingan/tunjuk ajar
- Memberi dorongan/motivasi

5(b) (ii) Pengurusan pelanggan:

- Mengenali jenis pelanggan
- Pelanggan baru/pelanggan sekali-sekala/pelanggan tetap
- Layanan yang adil/sewajarnya
- Memberi maklumat yang betul
- Menyedia khidmat selepas jualan

5(c) (i)
-

Kelebihan Milikan Tunggal:

Mudah ditubuhkan/dokumen penubuhan sedikit
Diurus sendiri/kebebasan mengurus
Kos overhed rendah/tiada bayaran gaji/sewa rendah/contoh sesuai
Dikenakan kadar cukai rendah/cukai perseorangan
Keuntungan milik sendiri

5(c) (ii)
-

Kelebihan Perkongsian:
Bilangan ahli ramai 2 hingga 20 orang
Modal lebih besar/banyak
Berkongsi idea/pengetahuan/kepakaran/contoh sesuai
Pengkhususan kerja/ikut kemahiran rakan kongsi
Prosedur penubuhan mudah/dokumentasi sedikit
Dikenakan kadar cukai rendah/cukai pendapatan perseorangan
Risiko/kerugian ditanggung bersama
Ada ikatan perjanjian/jaminan undang-undang/Akta Perkongsian

84

1
1
1
1
1
3m

1
1
1
1
1
3m

1
1
1
1
1
3m

1
1
1
1
1
5m

1
1
1
1
1
1
1
1
6m

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 7 : PELABURAN
1

5.
-

Peranan bursa saham ialah:

Menyediakan kemudahan membeli dan menjual saham
Menjadikan pelaburan saham selamat
Menyebarkan maklumat kewangan syarikat
Menjaga kepentingan pelabur
Membantu syarikat mengumpul modal
Menganjur program mendidik orang ramai tentang saham
Menarik orang ramai melabur

1
1
1
1
1
1
1
5m

TOPIK 8: PERBANKAN DAN INSTITUSI KEWANGAN LAIN

1
5(a)
-

Peranan perbankan ialah:

Menerima simpanan pelanggan
membuka akaun semasa/simpanan tetap/pelaburan
Membuat pembayaran dan menerima pembayaran bagi pihak pelanggan
boleh mengguna cek, arahan tetap, pindahan telegraf, draf bank
Memberi kemudahan pembiayaan
seperti pinjaman/overdraf
Menyediakan kredit berdokumen/pendiskaunan bil/pinjaman lain
Menyediakan perkhidmatan lain
seperti khidmat nasihat, e-banking, kad ATM, kad kredit
Cek kembara

5(b)(i) Cek Terbuka

- Boleh ditunaikan di kaunter bank
- Boleh dipindahmilik
- Boleh ditunaikan oleh sesiapa sahaja
- Tidak selamat
- Boleh dijadikan cek berpalang

1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
8m
1
1
1
1
1
3m

5(b)(ii) Cek Berpalang

- Tidak boleh ditunaikan di kaunter bank
- Perlu dimasukkan ke akaun penerima
- Perlu dilukis dua garis selari dibucu cek/di tengah cek
- Tidak boleh dipindahmilik
- Selamat untuk urusniaga
- Boleh dijadikan cek berpalang khas/menulis nama bank di dalam ruang palang

85

1
1
1
1
1
1
3m

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

5(b)(iii) Cek Kembara

- Digunakan oleh pelancong/ke luar negara
- Boleh digunakan/ditunai mana-mana kaunter bank
- Selamat kerana tidak perlu bawa tunai ke luar negara
- Dijual/diperolehi di mana-mana bank
- Boleh dipalang jika ingin dimasukkan ke akaun
- Diterima sebagai alat pembayaran di premis perniagaan
5(c)(i) Syarikat Pajakan
- Menyediakan khidmat menyewa aset
- Penyewa tidak perlu membeli aset
- Selepas tamat tempoh pajakan, aset dikembalikan kepada syarikat
- Menjimatkan modal penyewa
- Kos bayaran sewa aset boleh dikurangkan dari cukai
- Tidak menanggung risiko susutnilai/keusangan aset

5(c)(ii) Syarikat Pemfaktoran

- Membeli akaun belum terima peniaga/invois
- Nilai belian pada kadar diskaun
- Peniaga tidak menanggung risiko hutang lapuk
- Mendapat segera tunai dari penghutang
- Menumpu sepenuh masa kepada perniagaan/kurang rekod penghutang

5(c)(iii) Syarikat Jaminan Kredit Malaysia

- Ditubuhkan oleh Bank Negara dengan kerjasama Bank Perdagangan
- Menjamin pinjaman kepada peniaga
- Peniaga tidak perlu mencagar aset
- Pinjaman yang tidak dibayar ditanggung oleh syarikat
- Membantu kerajaan menyalurkan pinjaman untuk IKS

1
1
1
1
1
1
3m
1
1
1
1
1
1
3m

1
1
1
1
1
3m

1
1
1
1
1
2m

TOPIK 9 : INSURANS
1

5(a)(i)
-

Maksud pengumpulan risiko:

Ahli yang mempunyai risiko yang sama dilindungi di bawah satu skim
Setiap ahli membayar premium
Wang premium dikumpul ke dalam satu dana
Jika berlaku risiko yang diinsuranskan, ahli dibayar pampasan
Pampasan menggunakan sebahagian wang dana
Risiko ahli ditanggung/disebar bersama ahli yang lain
Sebahagian wang dana dilaburkan
Golongan bernasib baik membantu golongan yang tidak bernasib baik

86

1
1
1
1
1
1
1
1
5m

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

5(a)(ii)
-

Peranan insurans dalam perniagaan:

Memberi perlindungan jika ditimpa risiko
Mendapat gantirugi/pampasan
Memulihkan perniagaan seperti sediakala/ke kedudukan asal
Memberi keyakinan meneruskan perniagaan/mengembang perniagaan
Jenis risiko seperti kebakaran/kemalangan/kecurian/contoh yang sesuai
Memupuk sikap menabung

5(b)(i) Kepentingan boleh insurans

- Insured mesti mempunyai kepentingan keatas nyawa atau harta yang
diinsuranskan
- Insured akan mengalami kerugian/kesusahan jika aset/nyawa musnah/mati
- Untuk mengelakkan orang mengambil kesempatan atas kesusahan orang lain

5(b)(ii) Penuh percaya mutlak

- Insured mesti memberi maklumat benar
- Insurer perlu terangkan polisi dengan jelas
- Jika ada penipuan polisi terbatal
- Bertujuan mengelakkan penipuan

5(c)(i) Insurans Komprehensif

- Melindungi insured dan pihak ketiga
- sekiranya berlaku kemalangan jalanraya
- Dikenakan premium lebih tinggi
- Membayar gantirugi kos membaiki kenderaan insured dan pihak ketiga
- Wajib dimiliki oleh pemilik kenderaan secara pembiayaan

1
1
1
1
1
1
5m

1
1
1
3m

1
1
1
1
3m

1
1
1
1
3m

5(c)(ii) Insurans Liabiliti Majikan

- Melindungi majikan jika pekerja mengalami kemalangan di tempat kerja
- Pekerja menuntut gantirugi, insurer menanggung
- Wajib diambil oleh semua majikan
- Contohnya Perkeso/Socso

5(c)(iii) Insurans Endowmen

- Insured membayar premium dalam satu tempoh
- Risiko dilindungi dalam tempoh pemium dibayar
- Sekiranya insured meninggal dunia, waris dibayar pampasan
- Sekiranya selepas tempoh perlindungan, tiada berlaku risiko
- segala premium dan keuntungan dikembalikan kepada insured

87

1
1
1
1
3m

1
1
1
1
1
3m

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

TOPIK 10 : PENGANGKUTAN
1

5(a)(i)
-

Peranan pengangkutan:
Menghantar/mengangkut/mengagih barang
Mengurangkan risiko kerosakan barang
Menjimatkan kos penyimpanan
Meluaskan pasaran
Mengelakkan barang berlebihan
Memudahkan pergerakan buruh
Menyebarkan pengetahuan dan teknologi
Menggalakkan pengeluaran besar-besaran

5(a)(ii)
-

Jelaskan kelebihan pengangkutan rel:

Ruang muatan luas
Tambang murah untuk jarak jauh
Mengangkut barang pukal
Kepelbagaian gerabak khas/pelbagai barang boleh diangkut
Ada jadual memudahkan perancangan perjalanan
Kurang risiko kemalangan/kesesakan lalu lintas

5(b)(i) Kapal Kerentan

- Boleh disewa
- keseluruhan/sebahagian kapal
- Boleh dicarter mengikut destinasi
- Tambang lebih murah/boleh dirunding

1
1
1
1
1
1
5m

1
1
1
1
3m

5(b)(ii) Saluran Paip

- Mengangkut bahan cecair
- Contoh air/gas/minyak
- Serahan secara pintu ke pintu
- Kurang risiko kemalangan/tiada kesesakan lalu lintas

5(c)(i)
-

1
1
1
1
1
1
1
1
5m

Kelebihan kontena:
Selamat
Bekas diperbuat daripada logam/berkunci/berpateri
Barang diangkut sekaligus
Memudahkan pengendalian/jentera punggah angkat/susun
Boleh diangkut dengan menggunakan pengangkutan darat/air/udara
Memudahkan dokumentasi kastam/TIR

88

1
1
1
1
3m

1
1
1
1
1
1
5m

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

5(c)(ii)
-

Peranan Jabatan Penerbangan Awam:

Mengawalselia/trafik udara
Mengawal keselamatan lapangan terbang
Menyediakan kemudahan asas di lapangan terbang
Melatih/mentauliah juruterbang
Merunding hak laluan udara negara asing

1
1
1
1
1
4m

TOPIK 11: KOMUNIKASI

1

5(a)(i) Maksud komunikasi

- Mengagih maklumat/mesej/berita
- Menghantar dokumen
- Melibatkan dua pihak
- Penerima/penghantar maklumat

1
1
1
1
2m

5(a)(ii)
-

Lima peranan komunikasi:

Menyampaikan maklumat/dokumen
Memudahkan aktiviti perniagaan
Memudahkan promosi
Meluaskan pasaran
Memudahkan pentadbiran/urusan
Mengelakkan kerugian/kerosakan

5(b)(i)
-

Mesin Franking:
Mengecop nilai setem
Sesuai bagi bilangan surat yang banyak
Jimat masa
Memerlukan lesen/kebenaran pejabat pos
Mesin merekodkan kuantiti surat yang dicop/bermeter
Sesuai bagi perniagaan pesanan mel/contoh yang sesuai

5(b)(ii)
-

Kiriman Wang Pos:

Mengirim bayaran dengan selamat
Perlu mengisi borang kiriman
Dikenakan caj/dalal/komisen mengikut amaun yang dikirim
Dipalang jika dibayar terus ke akaun penerima
Nilai maksima kiriman RM10,000

1
1
1
1
1
1
5m

89

1
1
1
1
1
1
4m

1
1
1
1
1
4m

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

5(b)(iii) Telefaks:
- Mengirim maklumat dengan cepat/segera/pantas
- Menggunakan mesin faksimili
- Maklumat dikirim seperti salinan asal
- Boleh mengirim gambar/carta/jadual/grafik/teks
- Menggunakan talian telefon
- Boleh dihubungkan ke komputer/internet

5(c) Kelebihan dan kekurangan kurier:

- Pantas dan cepat
- Selamat/terjamin/dilindungi insurans
- Penyediaan khidmat pembungkusan
- Penyediaan dokumentasi kastam/perkapalan
- Serahan dari pintu ke pintu
- Kos mahal
- Terhad di bandar besar
- Penghantaran tidak meliputi semua barang/contoh yang sesuai

1
1
1
1
1
1
4m

1
1
1
1
1
1
1
1
6m

TOPIK 12 : PERGUDANGAN
1

5(a) Peranan Gudang:

- Menyimpan barang
- Mengelakkan kerosakan barang/elak pembaziran
- Menyelaraskan penawaran dan permintaan
- Menstabilkan harga
- Menjamin bekalan berterusan
- Menggalakkan perniagaan antarabangsa
- Menggalakkan pengeluaran secara besar-besaran

5(b)(i)
-

Gudang Pengilang:
Dimiliki oleh pengilang
Menyimpan bahan mentah separuh siap atau barang siap
Dibina berhampiran kilang
Milik persendirian/tidak disewakan
Melakukan kerja pecah pukal

90

1
1
1
1
1
1
1
5m

1
1
1
1
1
4m

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

5(b)(ii)
-

Gudang Peruncit:
Dimiliki peruncit
Menyimpan bekalan secara pukal/dari pengeluar
Dibina berhampiran premis peruncit besar-besaran
Bertujuan melakukan kerja-kerja akhir/pecah pukal
Tidak disewakan/milik persendirian
Sebagai pusat mengedar barang ke cawangan

5(b)(iii) Gudang Berbon:

- Dimiliki oleh kastam
- Dimiliki oleh swasta sebagai gudang berlesen
- Dibina di pelabuhan atau pintu masuk negara
- Menyimpan barang yang belum dibayar cukai
- Pengimport boleh menjual sedikit demi sedikit
- Waran gudang boleh dicagar/buat pinjaman

5(c) Ciri Gudang yang baik:

- Lokasi yang strategik
- Berhampiran pintu masuk
- Dilengkapi peralatan / forklift / jentera angkat susun
- Penyimpanan rekod yang baik
- Kawalan keselamatan
- Di pasang CCTV/penggera/pengawal/Contoh sesuai
- Sesuai mengikut jenis barang
- Bahan cecair di simpan di tangki
- Dilindungi insurans
- Ruang simpanan yang luas

1
1
1
1
1
1
4m
1
1
1
1
1
1
4m
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
8m

BAB13 : PROMOSI
1

5(a)(i) Peranan promosi dalam perniagaan:

- Memberitahu kewujudan keluaran baru
- Menarik minat/menyedar/memujuk pengguna membeli
- Meningkatkan permintaan/jualan/keuntungan
- Meluaskan pasaran/mengekalkan pasaran
- Menyaingi keluaran lain/pesaing
- Meningkatkan imej
-

Mengekalkan kesetiaan
Menggalakkan pengeluaran besar-besaran
Menyebarkan maklumat/pengetahuan tentang barang

91

1
1
1
1
1
1
1
1
1
5m

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

5(a)(ii) Dua jenis gaya tarikan:

- Pujukan Rasional
- Mengaitkan kepentingan peribadi pembeli
- Mesej mengandungi kelebihan/penjimatan penggunaan sesuatu barang
- Pujukan Emosi
- Mengaitkan unsur perasaan positif supaya membeli
- Mesej mengandungi unsur kasih saying/rasa takut/gembira/contoh yang
sesuai
- Pujukan Moral
- Mengaitkan sikap yang sewajar dilakukan
- Mesej mengandungi unsur kebersihan alam sekitar/perpaduan/contoh sesuai
* Pilih mana-mana dua pujukan
5(b)(i) Promosi jualan:
- Galakan jualan dalam tempoh singkat
- Menggalakkan pengguna membeli
- Meluaskan pasaran/meningkatkan jualan
- Menggunakan cara promosi pengguna/promosi pengeluar/promosi jurujual

5(b)(ii)
-

Publisiti:
Penyebaran maklumat barang menerusi media
secara percuma
Maklumat tidak dikawal oleh peniaga
Isi berita mengikut kesesuaian media
Ulasan media berwibawa

5(c)(i)
-

Sepanduk:
Helaian bercetak/tulisan pada kain
Dipasang di tempat strategik
Kaedah ringkas mengiklan
Liputan terhad/kawasan setempat
Tiada kesan audio/visual

5(c)(ii)
-

Internet:
Penyiaran di rangkaian laman web
Menggunakan unsur multimedia/animasi
Sebaran ke seluruh dunia
Cepat/jimat masa
Boleh berinteraksi dua hala/online
Maklumat boleh disimpan/dicapai semula/diubahsuai/disebar

1
1
1
1
1
1
1
1
1
4m

1
1
1
1
3m

1
1
1
1
1
3m

1
1
1
1
1
3m

92

1
1
1
1
1
1
4m

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

5(c)(iii) Skrin besar:

- Dilengkapi komponen elektronik
- Menayang gambar/imej/teks/grafik/animasi
- Mudah dilihat
- Dipasang di lokasi strategik/persimpangan jalan
- Siaran iklan diulang-ulang
- Tiada kesan audio

1
1
1
1
1
1
3m

TOPIK 14: PERANAN KERAJAAN DALAM PERNIAGAAN

1

5(a)(i) Peranan kerajaan dalam membantu perniagaan adalah:

- Penyelidikan dan pembangunan contohnya MARDI
- Perundangan perniagaan contohnya Akta syarikat 1965
- Latihan dan pengurusan contohnya MARA
- Kemudahan infrastruktur dan ruang niaga contohnya UDA
- Promosi dan pemasaran contohnya PKKM
- Pelepasan cukai contohnya memberi taraf perintis
- Pembiayaan contohnya skim membiayai asset tetap melalui MARA

1
1
1
1
1
1
1
5m

TOPIK 15: KONSUMERISME

1

5 Langkah membeli dengan bijak adalah:

- Merancang barang yang dibeli
- membuat senarai barang/anggaran harga
- Mendapatkan maklumat
- melihat label/tentukan kualiti/kandungan/harga
- Membandingkan harga
- melihat harga jenama lain di kedai lain
- Melihat amalan peniaga
- cara peniaga menimbang atau membungkus
- Mengetahui teknik semasa membeli
- pandai tawar-menawar/meminta diskaun
- Membeli dengan kuantiti yang banyak
- jimat masa dan kos perjalanan
- Meminta dokumen dan menyimpan dokumen tersebut seperti resit

93

1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
8m

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

Kita Ingat...
10% daripada apa yang kita baca
20% daripada apa yang kita dengar
35% daripada apa yang kita lihat
50% daripada apa yang kita lihat dan dengar
70% daripada apa yang kita bincangkan
80% daripada apa yang kita alami
95% daripada apa yang kita ajar orang lain

Buku yang baik

umpama sahabat yang paling akrab;
ia tidak akan berubah
hari esok dan selama-lamanya.

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

ABDUL RAHMAN HAMZAH-SMK MERU, KLANG SELANGOR

NORSHAM ABD MALEK-SMK PUCHONG, PUCHONG SELANGOR
SHARIPAH ARIZIAH SYED HAMID-SMK SEGAMBUT JAYA KUALA LUMPUR
WAN BIDAH WAN SALLEH-SMK TAMAN JOHOR JAYA2 , PASIR GUDANG JOHOR
KHALIDAH ADIBAH ZUBIR-SMK SULTAN ABDUL AZIZ SHAH, KAJANG SELANGOR
SAADIAH SALIM-SMK SERI SEPANG, BANDAR BARU SALAK TINGGI SELANGOR
KAMARUDIN THAHIR-SMK SERI DESA TANJUNG KARANG SELANGOR
JUWITA JAMALUDIN-SMK SERI PANCHING, KUANTAN PAHANG
NIK ROBISAH NIK MOHD AMIN-SMK DATO HJ TALIB KARIM
FARIDAH OMAR-SMK JALAN MENGKIBOL KLUANG JOHOR
NOR AINI AHMAD-SMK KOTA JAYA , KOTA TINGGI JOHOR
ZAITON HUSSIN-SMK (P) PUDU, KUALA LUMPUR
NORSIAH HAMID-SMK AIR MOLEK, MELAKA

PANEL PENULIS MODUL PEMBELAJARAN TEKNIKAL

(M-TEK)

M-TEK_PERDAGANGAN

PA_BPTV_KPM

HAJI WAN MOHD NOR BIN WAN ENDUT

TIMBALAN PENGARAH PENGURUSAN AKADEMIK

HJH ZANARIAH BT AHMAD

KETUA PENOLONG PENGARAH UNIT TEKNIKAL

ISMAIL BIN AHMAD

PEMANGKU KETUA PENOLONG PENGARAH TEKNIKAL

PENYELARAS

NOR MAIZAN BT MOHD ZAIN

KETUA UNIT TEKNIKAL

JAWATAN KUASA

NOR IDZLINA BT IDRIS

RAFIDAH BT ABD RAHMAN
SAMSURI BT BUANG
NORLINDA BT A.WAHAB
HASRUDDIN BIN HASBULLAH
YUSLAFADZLY BIN AMRAN