Anda di halaman 1dari 9

Piwulang

Sandhangan Manda Swara


1. Sandhangan Manda Swara ng (=.: cecak )

Tuladha kanggo nulis tembung :

Kacang : kc= larang : lr= kunang : kun=

Kembang : kemB= jenang : jen= anteng : anTe=

2. Sandhangan Manda Swara r (./..: layar )

Tuladha kanggo nulis tembung :

Melar : mel/ seger : sege/ kurma : ku/m


amarga : a m/g sarta : s/t lemper : 2mPe/

3. Sandhangan Manda Swara h ( ..h : wignyan )

Tuladha kanggo nulis tembung :

Gajah : gjh wadhah : wdh wegah : wegh

omah : [aomh pejah : pejh lemah : 2mh

A. Teks ing ngisor iki wacanen banjur salinana nganggo aksara latin !
Pituduh kagem guru:
Para siswa didhawuhi maca aksara ing ngisor iki banjur salinana nanggo aksara latin.

?anDudukHnDudham]ih2sTri[nbufyjwai=bbHffTtcrpez[nTnNn\

?slhsiji[naftTtcrpez[nTnNn\yaikusirmMnC[lonPez[nTn\,skFuru=[zacrs
irmMnC[lonPez[nTnPut]i,sefinskFuru=[z,si=fu[wg[wwisHutusSnPrg[go[
lkBvusumBe/pitu.sumBe/pituautwtukPitumaubiswujufSenD=autwsumu/,ff
ifufubvukli.

?skWi[sSc[lonPez[nTnPut]ifibusnnibusnsirmMn\rmBu[tTfi[ao[r,fiknQi
mijilSkkm/busn,su=kemC[aosBekTiluwihdisikMr=prsepuhpinijik=2=gh[a
wisFittskFuru=[z,[j[j/[j[j/,aurutTnSi=[kri[d[w2=gh[aaibulnRm[nc[l
onPez[nTnPut]i.skWi[sSsu=kemPzbekTi,c[lonPez[nTnPut]itumulifiknQi
[fni=rmlnHibu[nmvJi=ppnPsirmMn\,c[lonPez[nTnPut]ifi2=gha[kai=ppnS
irmMnK=wisCinwisS[k.rmlnHibu[nbvJu=nmPbvusumB/pituskprgk=piniji,s
bvJu=[rbvusumB/pitukcmPu/r[kai=jemBznK=axpFia_[gosirmMn.skWi[sSb
vuficmPu/,dukunPez[nTnZfniprsepuhput]ik=pinijiamBksijivirmMic[lon
Pez[nTn,pu=ksS[nNrmlnHibu[n.rmPu=sirmMnNulininFkK[kacrpechp[m/o.c
r[n,knDip]tlsi=aisibvu,bvu[nficu/r[k[fni=rm[nk=[gowufutum]pC[lonP
ez[nTnPut]isi=musLim\[f[nsliy[ncukupK=[goraupZnTibvu[nae[nTk\,[yn
KenDiwi[sKo[q=obvJu/ficekelBx=[fni=rmlnHibu[n,kenDifitibkK[kautwf
ibnTi=k[rozucp\:aku[aormechkenDi,nzi=mechpm/[rankKu.skWi[sSkenDip
ech,c[lonPez[nTnPut]ibvJu/fianDukKilnFi[bo[p=olumebukm/busn[fni=r
mlnHibu[n,pepinD[nkyfi[[g[nD=oknQikebkRst}sNasih,

?kpeqikSk:pveb/semzt\mxt\:2005:

B. Pitakon ing ngisor iki wangsulana kanthi milih a,b, c, d, utawa e !


Pituduh kagem guru:
Para siswa didhawuhi wangsulen ing ngisor kanthi milih a,b, c, d, utawa e.
1. Irah irahan wacan ing dhuwur ..
a. Ndhudhuk Ndhudhuk Lestarine Budaya Jawa
b. Ndhudhuk Ndhudhah amrih Lestarine Budaya Jawa ing Bab Adat Tata Cara
Pengantenan
c. Ndhudhuk Ndhudhah Adat Tata Cara Pengantenan
d. Ndhudhuk Ndhudhah Lestarine Budaya Jawa Pengantenan
e. Ndhudhuk Ndhudhah Lestarine Budaya Jawa ing Bab Adat Tata Cara
Pengantenan

2. Sak durunge acara siraman calon penganten putri, sedina sakdurunge sing duwe
gawe utusan golek.
a. Kembang werna pitu
b. Kembang telon
c. Banyu sumber pitu
d. Banyu putih
e. Banyu kali

3. Lenggahe wis ditata sakdurunge, jejer jejer, kang lenggah urutan keri dhewe
yaiku
a. Para tamu
b. Dhukun manten
c. Sedulure
d. Mara tuwane
e. Rama lan ibune

4. Rampung siraman nuli nindakake


a. Sungkeman
b. Mecah pamor
c. Dulangan
d. Mecah endhog
e. Kacar kucur

5. Wacan ing dhuwur kapethik saka.


a. Panyebar Semangat
b. Joko Lodhang
c. Ariwarti Jawa
d. Piwulang Basa Jawa
e. Pinter Basa Jawa
KUNCI :

A.

Ndhudhuk Ndhudhah amrih Lestarine Budaya Jawa ing Bab Adat Tata Cara Pengantenan

Salah sijine adat tata cara pengantenan, yaiku siraman calon penganten. Sakdurunge
acara siraman calon penganten putri, sedina sakdurunge, sing duwe gawe wis utusan paraga
golek banyu sumber pitu. Sumber pitu utawa tuk pitu mau bisa wujud sendhang utawa sumur,
dadi dudu banyu kali.

Sakwise calon penganten putri dibusanani busana siraman, rambute diore,dikanthi mijil
saka kamar busana, sungkem caos bekti luwih dhisik marang para sepuh piniji kang lenggahe
wis ditata sakdurunge, jejer jejer urutan sing keri dhewe lenggahe ibu lan ramane calon
penganten putri. Sakwise sungkem pangabekti, calon penganten putri tumuli dikanthi dening
rama lan ibune manjing papan pasiraman. Calon penganten putri dilenggahake ing papan
siraman kang wis cinawisake. Rama lan ibune banjur nampa banyu sumber pitu saka paraga
kang piniji, sabanjure banyu sumber pitu kacampurake ing jembangan kang arep dienggo
siraman. Sakwise banyu dicanpur, Dhukun Penganten ngadani para sepuh putri kang piniji
mbaka siji nyirami calon penganten, pungkasane rama lan ibune. Rampung siraman nuli
nindakake acara pecah pamor. Carane, kendhipratala sing isi banyu, banyune dicurake dening
ramane kanggo wudlu tumrap calon penganten putri sing muslim, dene saliyane cukup kanggo
raup nganti banyune entek. Yen kendhi wis kothong banjur dicekel bareng dening rama lan
ibune, kendhi ditibakake utawa dibanting karo ngucap : Aku ora mecah kendhi, nanging mecah
pamore anakku. Sakwise kendhi pecah, calon penganten putri banjur diandhuki lan dibopong
lumebu kamar busana dening rama lan ibune, pepindhane kaya digendhong kanthi kebak rasa
tresna asih.

Kapethik saka : Panyebar Semangat, Maret 2005

B.

1. b

2. c

3. e

4. b

5. a
?zu=si

?wisTelu=finaikikulw/g[np[kTo[nolnT=gt=g[nmpnHi=[tnDpzu=[sn\,ywis
Telu=finaikuaugkef[fy[nL=o[s/osi=zenni[aomh[aw/g[fskemirix[joy[fs
[np[kTo[no.

?[aomh[ap[kTo[nompnHi=skZi[s/o[rgumuk.nlikp[kTo[nozefegG[k[aomhbi
[ynWitWitTnHi=snDuwu/ri=gumukHisiha[[khtu/ge[dge[d.mu=[kri[kriaik
iwitWitT[nNsynipisKepr
mu=krisi=cilikCilikHm/gpdfite[g/ori[w=osi=[aorfu[wt=gu=jwb\,mulnl
ikanaufnFexsTelu=finkepu=ku/2mhai=gumukHiku[aorkuwtNanBvuaufnLnBv
Ju/[l=o[s/o.

C. Wangsulana pitakon ing ngisor iki !

1. Apa irah irahan wacan ing dhuwur ?


a. Transmigrasi
b. Ngungsi
c. Longsor
d. Banjir
e. Bencana

2. Omahe Pak Tono mapan ing


a. Pinggir kali
b. Pinggir jurang
c. Cedhak alas
d. Ngisor gumuk
e. Ngisor gunung

3. Para pengungsi manggon ing.


a. Poskamling
b. Kalurahan
c. Sekolahan
d. Tendha
e. Gubug

4. Wit witane padha ditegori marang


a. Pemerintah
b. Para tani
c. Warga desa
d. Wong kang ora tanggung jawab
e. Wong kang ora duwe

5. Pak Tono lan tangga tanggane ngungsi amarga


a. Bencana longsor
b. Bencana banjir
c. Ora aman
d. Ora tanggung jawab
e. Kena lesus
KUNCI :

A. Ngungsi

Wis telung dina iki kulawargane Pak Tono lan tangga tanggane mapan ing
tendha pangungsen. Yaw is telung dina iku uga kedadeyan longsor sing ngenani
omahe warga Desa Kemirirejo ya desane Pak Tono.

Omahe Pak Tono mapan ing sangisore gumuk. Nalika Pak Tono ngedegake omah
biyen wit witan ing sandhuwuring gumuk isih akeh tur gedhe gedhe. Mung keri
keri iki wit witane saya nipis kepara mung kari sing cilik cilik amarga padha
ditegori wong sing ora duwe tanggung jawab. Mula nalika ana udan deres telung dina
kepungkur lemah ing gumuk iku ora kuwat nahan banyu udan lan banjur longsor.

B.
1. b
2. d
3. d
4. d
5. a

Anda mungkin juga menyukai