Pala Wija
Akeh kawentenan pamula-mulaan di carike makadi pala wija. Pala wija biasane
kapula petanine sasubane masan padi duang ampungan. Pala wija kapula sawireh apang
tanahe prasida mokoh utawi gemuh landuh.
Sane ngranjing bacakan pala wija inggih punika sekancan pamula-mulaane muponin
buah mabatu, makadi timun, kedele, kacang ijo, buncis, muah ane lenan. Keto masih
sekancan isin abian ane dadi panyelat mamula padi dadi masi orahang pala wija, makadi sela,
muah jagung.
Lianan maguna di carike, pala wijane masih maguna di bebantenan tur anggen srana
upakara. tetujone waluya anggon nyinahyang reracikan isin gumi. Makadi pala bungkah
tegesne sekancan upon-upon ane malarapan baan ngebet, luire sela, ubi, kladi. Pala gantung
tegesne upon-upon malarapan baan ngalap, luire poh, duren, nyuh, buluan, muah ane lenan.
Ada masih kaadanin pala rambat tegesne sekancan upon-upon uli entik-entikan mabun, luire
paya, klongkang, kekara, muah ane lenan.
I. Pilih silih sinunggil aksara a,b,c utawi d, di arep pasaut ane paling beneh !
6.
Upon-upon sane wenten di gambarane baduur ngranjing bacakan pala ....
a. rambat
b. bungkah
c. gantung
d. wija
7. Mapag rerainan akeh anake matumbasan ka peken. Kruna matumbasan yen parakang manut
wandane dadi ....
a. ma-tum-bas-an
b. ma-tum-ba-san
c. ma-tu-mba-san
d. mat-um-bas-an
8. Rikala rerainan ngliunang anake mablanja. Kruna sane kapolahang di lengkarane tuah ....
a. rerainan
b. ngliunang
c. rikala
d. mablanja
10. Yadiastun suba nganggo baju tebel ... Luh Sari enu masih dingin. Kruna pangantun ane anut
anggon ngisinin cecek-ceceke ....
a. prade
b. krana
c. nanging
d. sawireh
11. ''Bih, dueg pesan Luh Sari ngigel,'' keto munyine Made Ayu ngajumang. Luh Sari
makenyem, nyiriang kenehne ....
a. sebet
b. jengah
c. demen
d. gedeg
12. Gede Raka awakne siteng sawireh lemah peteng ngitungan dedaran. kruna sane
matungkalikan di lengkara punika ....
a. ngitungan dedaran
b. lemah peteng
c. awakne siteng
d. dedaran
13. Ia mula tuara taen ngidepang pitutur gurune. Kruna ane macetak sondoh patuh artine
teken ....
a. tiwas
b. ada
c. tusing
d. ubuh
14. Kruna ane macetak sondoh beten ene ane tusing maan paweweh (ma an) tuah ....
a. Ia matumbasan di peken Galiran
b. Majalan masuk ka sekolah
c. Ipun maraosan sareng sawitrane
d. Ingetang magisian yening megandeng
15. Wenten sane kawastanin pala bungkah, pala gantung ... pala rambat. Kruna pangantun sane
anut anggo ngisinin cecek-ceceke tuah ....
a. sawireh
b. nanging
c. prade
d. miwah
16. Sampun ketah pala wijane anggon sarana upakara. Kruna ketah len raosne ....
a. munggah
b. langah
c. matah
d. lumrah
17. Rikala tumpek pengatag sekancan entik-entikane patut bantenin. Tumpek pengatag
kamargiang ring dina ....
a. Redite
b. Budha
c. Wraspati
d. Saniscara
18. Ketut Tika nyampat tur nyaup luu. Sajeroning lengkara ada ... kruna polah.
a. 2
b. 3
c. 4
d. 5
20. Kertha Gosa magenah ring kabupaten Klungkung. Kruna Klungkung yening surat nganggo
aksara Bali dados ....
21.
22. Kulitne selem denges pantes ia orahange cara Tualen. Kruna sane ngerasang arti di
lengkarane baduur tuah ....
a. orahange
b. cara Tualen
c. selem denges
d. kulitne selem
23. Napike anak cerik dueg ngukir. Pasaut cecimpedan ane paling beneh ....
a. klipes
b. capung
c. tetani
d. jangkrik
24. Sampunang mataluh nyuh yening ngelah kaduegan. Mataluh nyuh ngranjing bacakan ....
a. cecimpedan
b. sasenggakan
c. bebladbadan
d. wewangsalan
25. Ada sesuluh gending ngundukang apang iraga seleg malajah. Sesuratan aksara Bali sesuluh
gending ane paling beneh ....
28. Buin telun titiang lakar malali ka Tampak Siring. Tampak Siring magenah ring kabupaten ....
a. Badung
b. Gianyar
c. Bangli
d. Karangasem
29. Sesuratan aksara Bali kruna bale banjar ane paling beneh ....
30. Ipun nenten madue semeton tur idup padidian, kasenggakang buka ....
a. batun buluane
b. patapan rokone
c. nyitsit tiing
d. entikan oonge
31. Punyan durene pungkat duang ... dugas angine baret ibi sanja. Kruna wilangan sane anut
anggon ngisinin cecek-ceceke ....
a. katih
b. lingseh
c. bungkul
d. puun
32. Dugas odalane Ni Luh Eka ngaturang punia miwah sesari di pura. Kruan sane ngranjing dwi
purwa di lengkarane tuah ....
a. dugas
b. ngaturang
c. sesari
d. di pura
33. Kruna-kruna ring sor ane tusing ngranjing bacakan dwi sama lingga tuah .....
a. selem-selem, barak-barak
b. cenik-cenik, alon-alon
c. lanang-lanang, alit-alit
d. kupu-kupu, pici-pici
34. Sesuratan aksara Bali kruna ngrereh kapradnyanan ane paling beneh ....
35. Nenggala utawi matekap di carike tuah gegaen nganggon ....
a. Tenggala kakedeng baan buron sampi
b. Buron sampine kawantu ngedengin
c. Tenggala kagandong di tundun petanine
d. Buron sampi kategakin duur tenggalane.