Analisa Struktur Metode Matriks (Unknown)

MODUL MATERI KULIAH B-3
PENGENALAN ANALISA STRUKTUR METODE MATRIKS
Tujuan Pembelajaran Umum

Mahasiswa mampu menyelesaikan analisa struktur dengan cara Analisa Struktur
Metode Matriks (ASMM)
3.1 Pendahuluan Analisa Struktur Metode Matriks (ASMM)
Tujuan Pembelajaran Khusus

Mahasiswa mengerti tentang Metode Kekakuan yang meliputi penurunan rumus
kekakuan, deformasi, dan derajat kebebasan
ANALISA STRUKTUR METODE MATRIKS (ASMM)
Analisa Struktur Metode Matriks (ASMM) adalah suatu metode untuk menganalisa
struktur dengan menggunakan bantuan matriks, yang terdiri dari : matriks kekakuan,
matriks perpindahan, dan matriks gaya. Dengan menggunakan hubungan :
{P}= [K]{U}
dimana :
{ P } = matriks gaya
[K] = matriks kekakuan
{ U } = matriks perpindahan
Salah satu cara yang digunakan untuk menyelesaikan persamaan di atas, yaitu
dengan menggunakan Metode Kekakuan.
Pada Metode Kekakuan, variable yang tidak diketahui besarnya adalah :
perpindahan titik simpul struktur (rotasi dan defleksi) sudah tertentu/pasti.
Jadi jumlah variable dalam metode kekakuan sama dengan derajat ketidaktentuan
kinematis struktur.
Metode Kekakuan dikembangkan dari persamaan kesetimbangan titik simpul yang
ditulis dalam : “ Koefisien Kekakuan “ dan “ Perpindahan titik simpul yang tidak
diketahui “.
3.2 Metode Kekakuan Langsung (Direct Stiffness Method)
Mahasiswa mengerti tentang Metode Kekakuan Langsung, untuk mencari matriks
kekakuan elemen dan global, serta penentuan deformasi dan gaya pada ujung aktif
METODE KEKAKUAN LANGSUNG

matriks kekakuan
U 1, P1 U2 , P 2
1 {P} =[K]{U}
1 2
U 3, P3 U4 , P 4 gaya perpindahan
P1 K11 K12 K13 K14 U1

P2 K21 K22 K23 K24 U2
=
P3 K31 K32 K33 K34 U3
P4 K41 K42 K43 K44 U4
P1 = K11 . U1 + K12 . U2 + K13 . U3 + K14 . U4 Kesetimbangan gaya

di arah U1
di arah U2
di arah U3
di arah U4
Jika U1 = 1 dan U2 = U3 = U4 = 0 , maka :
P1 = K11 ; P2 = K21 ; P3 = K31 ; P4 = K41 Lihat Gambar (a)
P1 = K12 ; P2 = K22 ; P3 = K32 ; P4 = K42 Lihat Gambar (b)
P1 = K13 ; P2 = K23 ; P3 = K33 ; P4 = K43 Lihat Gambar (c)
P1 = K14 ; P2 = K24 ; P3 = K34 ; P4 = K44 Lihat Gambar (d)
Gb. A K21 =
6EI
L2 K31 =
-12EI
L3
U1 ’ = 1 P1’ = K11
U'1 = 1
P2’ = K21
P3’ = K31
12EI 6EI
K11 = L3 K41 = L2
L , EI
P4’ = K41
Gb. B K22 =
4EI
L K42 =
2EI
L U1 ’ = 1 P1’ = K11
P2’ = K21
U'2 = 1
6EI -6EI
K12 = L2 K32 = L2
P3’ = K31
P4’ = K41
Gb. C K23 =
-6EI
L2 K43 =
-6EI
L2
U1 ’ = 1 P1’ = K11
U'3 = 1 P2’ = K21
K13 =
-12EI
L3 K33 =
12EI
L3
P3’ = K31
P4’ = K41
U1 ’ = 1 P1’ = K11
2EI 4EI
Gb. D K24 = L K44 = L
P2’ = K21
U'4 = 1
K14 =
6EI
L2 K34 =
6EI
L2 P3’ = K31
P4’ = K41
K11 K12 K13 K14

K21 K22 K23 K24
K =
K31 K32 K33 K34
K41 K42 K43 K44
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
-
L3 L2 L3 L2
6 EI 4 EI 6 EI 2 EI
-
L2 L L2 L
K =
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
− - -
L3 L2 L3 L2
6 EI 2 EI 6 EI 4 EI
Matriks Kekakuan -
L2 L L2 L
Gambar (a) (b) (c) (d)

Jika pada batang bekerja gaya aksial :
U1’,P1’ U2’,P2’
L, EA
EA EA
K11 = K21 = −
L L
U1’= 1 EA
K22 =
L
EA
K12 = -
L U2’= 1
U1, P1 U2, P2
1
1 2
U3, P3 U4, P4
Matriks kekakuan elemen dengan melibatkan gaya aksial :
EA EA
0 0 - 0 0
L L
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
0 0 -
L3 L2 L3 L2
K = 6 EI 4 EI 6 EI 2 EI
0 0 -
L2 L L2 L
6x6 EA EA
− 0 0 - 0 0
L L
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
0 − - 0 -
L3 L2 L3 L2
6 EI 2 EI 6 EI 4 EI
0 0 -
L2 L L2 L
q
1 2
L, EI
1 2
1 Kinematis tidak tentu orde 1
Kinematis tertentu
q
Struktur primer
1 q L2 1 q L2
12 12
(Restrained structure)
4 EI
L
Sistem sekunder
4 EI
L
q
1 2 Kondisi awal : M2 = 0
M2 = M2q + M2θ2 = 0
q
1 2 4 EI
− qL + θ2 = 0
12 L
3
qL
= qL3
48 EI θ2 =
48 EI
1 2
qL
θ 2 = 12
4 EI
L
4 EI 2 EI
M12 = M12q + θ1 + θ2
L L
1 2 2 EI q L3 1
= qL + 0 + = q L2
12 L 48 EI 8
4 EI 2 EI
M12 = M21q + θ2 + θ1
L L
1 2 4 EI q L3
= − qL + +0 = 0
12 L 48 EI
3.3 Elemen Balok 2 Dimensi
Mahasiswa mampu menyelesaikan struktur statis tak tentu elemen balok 2
dimensi dengan cara Metode Kekakuan langsung
Contoh 1 Analisa struktur pada balok dengan cara Metode Kekakuan Langsung
Dengan memperhatikan deformasi akibat translasi dan rotasi.
Sebuah balok statis tak tentu seperti pada gambar
1 1 2 2 3
L, EI L, EI
Menentukan keaktifan ujung-ujung elemen

0 0 0
1 1 2 2 3
0 1 2
Menentukan matriks tujuan DOF : 2 2 rotasi
0 0 0 0
2
1 1 2 3 Matriks kekakuan struktur
0 1 1 2 [ Ks ] 2 x 2
Membuat matrik kekakuan elemen : [ Ks ] = [ K1 ] + [ K2 ]
Elemen 1
0 0 0 1
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
- 0
L3 L2 L3 L2
6 EI 4 EI 6 EI 2 EI
- 0
L2 L L2 L
K1 =
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
− - - 0
L3 L2 L3 L2
6 EI 2 EI 6 EI 4 EI
- 1
L2 L L2 L
Matriks Tujuan { T1 } = { 0 0 0 1 }T
4 EI
0
[ K1 ] = L
2x2 0 0
Elemen 2
0 1 0 2
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
- 0
L3 L2 L3 L2
6 EI 4 EI 6 EI 2 EI
- 1
L2 L L2 L
K2 =
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
− - - 0
L3 L2 L3 L2
6 EI 2 EI 6 EI 4 EI
- 2
L2 L L2 L
4 EI 2 EI
[ K2 ] = L L
2 EI 4 EI
2x2
L L
Matriks Kekakuan Global Struktur
[ Ks ] = [ K1 ] + [ K2 ]
4 EI 4 EI 2 EI 8 EI 2 EI
0
L L L L L
[ Ks ] = + =
2 EI 4 EI 2 EI 4 EI
2x2 0 0
L L L L
Untuk mendapatkan deformasi ujung-ujung aktif struktur, maka digunakan
hubungan :
{ Ps } = [ Ks ] { Us } { Us } = [ Ks ]-1 { Ps }
dimana :
Us = deformasi ujung-ujung aktif
Ks = kekakuan struktur
Ps = gaya-gaya pada ujung aktif elemen akibat beban luar (aksi)
Untuk contoh di atas, maka :
0 0 1 1
− q L2 q L2
12 12
1
− q L2
12
Ps =
1
q L2
12
Menghitung invers matrik kekakuan global [ Ks ]-1
8 EI 2 EI
L L
[ Ks ] =
2 EI 4 EI
L L
1 L ⎡ 4 - 2⎤ L ⎡ 4 - 2⎤
[ Ks ]-1 = = ⎢- 2 8 ⎥
8 . 4 - 2 . 2 EI ⎢⎣- 2 ⎥
8⎦ 28 EI ⎣ ⎦
Jadi : { Us } = [ Ks ]-1 { Ps }
1
− q L2
L ⎡ 4 - 2⎤ 12
Us =
28 EI ⎢⎣- 2 8 ⎥⎦ 1
q L2
12
1 1
− q L2 - q L2
L 3 6
Us =
28 EI 1 4
q L2 + q L2
6 6
3 q L3
− Rotasi di joint 2
Us = 168 EI
5 q L3
Rotasi di joint 3
168 EI
Deformasi untuk masing-masing elemen
0
U1 1 0
Elemen 1 : U1 = U1 2 = 0
U1 3
3 q L3
U1 4 −
168 EI
0
U2 1 3 q L3
U2 2 −
Elemen 2 : U2 = = 168 EI
U2 3 0
U2 4 5 q L3
168 EI
Reaksi akibat beban luar :
1 1
0 0 q L2 − q L2
12 12
qL qL
qL 2
2
0 2
1
q L2
0 12
PR1 = PR2 =
qL
0
2
0 1
− q L2
12
Gaya akhir elemen :
Elemen 1 : { P1 } = [ K1 ] + { PR1 }
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI 0 0
-
L3 L2 L3 L2
6 EI 4 EI 6 EI 2 EI 0 0
-
L2 L L2 L
P1 = 12 EI 6 EI 12 EI 6 EI +
− - - 0 0
L3 L2 L3 L2
6 EI 2 EI 6 EI 4 EI 3 q L3
- − 0
L2 L L2 L 168 EI
6
− qL 3
56 − qL
28
2 1
− q L2 − q L2
56 28
P1 = 6 =
qL 3
56 qL
28
4 2
− q L2 − q L2
56 28
Elemen 2 : { P2 } = [ K2 ] + { PR2 }
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI 0 qL
- 2
L3 L2 L3 L2
6 EI 4 EI 6 EI 2 EI 3 q L3 1
- 2 − q L2
L2 L L L 168 EI 12
P2 = 12 EI 6 EI 12 EI 6 EI + qL
− - - 0
L3 L2 L3 L2 2
6 EI 2 EI 6 EI 4 EI 5 q L3 1
- 2 − q L2
L2 L L L 168 EI 12
32
qL 16
56 qL
28
4 2
q L2 q L2
56 28
P2 = =
24 12
qL qL
56 28
0 0
Free Body Diagram :
1 2 2
q L2 q L2 q L2
28 28 28 q 0
3 16 12
3 qL qL qL
qL 28 28 28
28
Menggambar gaya-gaya dalam :

Bidang D : 16
qL
28
- -
3 3 12
qL qL qL
28 28 28
Bidang M : 2
q L2
28
-
+ +
1
q L2
28
Dengan hanya memperhatikan deformasi akibat rotasi saja.
1 1 2 2 3
L, EI L, EI
0 0 0
1 1 2 2 3
0 1 2
2
0 1 1 2 [ Ks ] 2 x 2
[ Ks ] = [ K1 ] + [ K2 ]
Membuat matrik kekakuan elemen akibat deformasi rotasi saja :
Elemen 1
0 1
4 EI 2 EI
0
L L
K1 = 2 EI 4 EI
2x2 L L 1
Matriks Tujuan { T1 } = { 0 1 }T
4 EI
0
L
[ K1 ] =
2x2 0 0
Elemen 2
1 2
4 EI 2 EI
1
L L
K2 = 2 EI 4 EI
2x2 L L 2
4 EI 2 EI
[ K2 ] = L L
2 EI 4 EI
2x2
L L
[ Ks ] = [ K1 ] + [ K2 ]
0
L L L L L
[ Ks ] = + =
0 0 2 EI 4 EI 2 EI 4 EI
2x2
L L L L

hubungan :
{ Ps } = [ Ks ] { Us } { Us } = [ Ks ]-1 { Ps }
dimana :
0 0 1 1
− q L2 q L2
12 12
1
− q L2
12
Ps =
1
q L2
12
8 EI 2 EI
L L
[ Ks ] =
2 EI 4 EI
L L
1 L ⎡ 4 - 2⎤ L ⎡ 4 - 2⎤
[ Ks ]-1 = =
8 . 4 - 2 . 2 EI ⎢⎣- 2 ⎥
8⎦ 28 EI ⎢⎣- 2 8 ⎥⎦
Jadi : { Us } = [ Ks ]-1 { Ps }
1
− q L2
L ⎡ 4 - 2⎤ 12
Us =
28 EI ⎢⎣- 2 8 ⎥⎦ 1
q L2
12
1 1
− q L2 - q L2
L 3 6
Us =
28 EI 1 4
q L2 + q L2
6 6
3 q L3
Us = 168 EI
5 q L3
Rotasi di joint 3
168 EI
U1 1 0
Elemen 1 : U1 = =
3 q L3
U1 2 −
168 EI
3 q L3
U2 1 −
168 EI
Elemen 2 : U2 = =
U2 2 5 q L3
168 EI
0 0 1 1
q L2 − q L2
12 12
0 1
q L2
12
PR1 = PR2 =
0 1
− q L2
12
Gaya akhir elemen :
Elemen 1 : { P1 } = [ K1 ] + { PR1 }
4 EI 2 EI 0 0
L L
P1 = +
2 EI 4 EI 3 q L3
− 0
L L 168 EI
2 1
− q L2 − q L2
56 28 Hasil perhitungan
P1 = = hanya momen saja
4 2
− q L2 − q L2
56 28
Elemen 2 : { P2 } = [ K2 ] + { PR2 }
4 EI 2 EI 3 q L3 1
− q L2
L L 168 EI 12
P2 = +
2 EI 4 EI 5 q L3 1
− q L2
L L 168 EI 12
4 2
q L2 q L2
0 0
Free Body Diagram :
1 2 2
q L2 q L2 q L2
28 28 28 q 0
3 3 16 12
qL Dihitung lagi qL qL Dihitung lagi qL
28 28 28 28

Bidang D : 16
qL
28
- -
3 3 12
qL qL qL
28 28 28
Bidang M : 2
q L2
28
-
+ +
1
q L2
28
Contoh 3 Analisa struktur pada balok dengan cara Metode Kekakuan Langsung,
dengan hanya memperhatikan deformasi akibat rotasi saja untuk
kekakuan balok yang tidak sama.
1 1 2 2 3
L, EI L, 2EI
0 0 0
1 1 2 2 3
0 1 2
2
0 1 1 2 [ Ks ] 2 x 2
[ Ks ] = [ K1 ] + [ K2 ]
Membuat matrik kekakuan elemen akibat deformasi rotasi saja.

Elemen 1
0 1
4 EI 2 EI
0
L L
K1 = 2 EI 4 EI
2x2 L L 1
4 EI
0
L
[ K1 ] =
2x2 0 0
Elemen 2
1 2
8 EI 4 EI
1
L L
K2 = 4 EI 8 EI
2x2 L L 2
8 EI 4 EI
[ K2 ] = L L
4 EI 8 EI
2x2
L L
[ Ks ] = [ K1 ] + [ K2 ]
0
L L L L L
[ Ks ] = + =
0 0 4 EI 8 EI 4 EI 8 EI
2x2
L L L L
hubungan :
{ Ps } = [ Ks ] { Us } { Us } = [ Ks ]-1 { Ps }
dimana :
0 0 1 1
− q L2 q L2
12 12
1
− q L2
12
Ps =
1
q L2
12
12 EI 4 EI
L L
[ Ks ] =
4 EI 8 EI
L L
1 L ⎡ 8 -4 ⎤ L ⎡ 8 -4⎤
[ Ks ]-1 = = ⎢- 4
12 . 8 - 4 . 4 EI ⎢⎣- 4 ⎥
12⎦ 80 EI ⎣ 12⎥⎦
Jadi : { Us } = [ Ks ]-1 { Ps }
1
− q L2
L ⎡ 8 -4⎤ 12
Us =
80 EI ⎢⎣- 4 12⎥⎦ 1
q L2
12
2 1
− q L2 - q L2
L 3 3
Us =
80 EI 1 3
q L2 + q L2
3 3
1 q L3
Us = 80 EI
1 q L3
Rotasi di joint 3
60 EI
U1 1 0
Elemen 1 : U1 = =
1 q L3
U1 2 −
80 EI
1 q L3
U2 1 −
80 EI
Elemen 2 : U2 = =
U2 2 1 q L3
60 EI
0 0 1 1
q L2 − q L2
12 12
0 1
q L2
12
PR1 = PR2 =
0 1
− q L2
12
Gaya akhir elemen :
Elemen 1 : { P1 } = [ K1 ] + { PR1 }
4 EI 2 EI 0 0
L L
P1 = +
2 EI 4 EI 1 q L3
− 0
L L 80 EI
2 1
− q L2 − q L2
4 2
− q L2 − q L2
80 40
Elemen 2 : { P2 } = [ K2 ] + { PR2 }
8 EI 4 EI 1 q L3 1
− q L2
L L 80 EI 12
P2 = +
4 EI 8 EI 1 q L3 1
− q L2
L L 60 EI 12
2 1
q L2 q L2
0 0
Free Body Diagram :
1 2 2
q L2 q L2 q L2
40 40 40 q 0
3 3 22 18
qL Dihitung lagi qL qL Dihitung lagi qL
40 40 40 40
Bidang D : 22
qL
40
- -
3 3 18
qL qL qL
40 40 40
Bidang M : 2
q L2
40
-
+ +
1
q L2
40
Dengan memperhatikan deformasi akibat translasi dan rotasi.
q = 1 t/m
P=2t
1 1 2 2 3
L = 4 m, EI L = 2 m, EI
0 0 2
1 1 2 2 3
0 1 3
1 dilatasi
0 0 2
2
0 1 1 3 [ Ks ] 2 x 2
[ Ks ] = [ K1 ] + [ K2 ]
Membuat matrik kekakuan elemen :
Elemen 1
0 1
4 EI 2 EI
0
4 4
K1 = 2 EI 4 EI
2x2 4 4 1
4 EI
0
4
[ K1 ] =
2x2 0 0
Elemen 2
0 1 2 3
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
- 0
23 22 23 22
6 EI 4 EI 6 EI 2 EI
- 1
22 2 22 2
K2 =
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
− - - 2
23 22 23 22
6 EI 2 EI 6 EI 4 EI
- 3
22 2 22 2
4 EI 6 EI 2 EI
-
[ K2 ] = 2 4 2
6 EI 12 EI 6 EI
3x3 − -
4 8 4
2 EI 6 EI 4 EI
-
2 4 2
[ Ks ] = [ K1 ] + [ K2 ]
4 EI 6 EI 2 EI
-
4 EI 2 4 2
0
L 6 EI 12 EI 6 EI
[ Ks ] = + − -
4 8 4
2x2 0 0 2 EI 6 EI 4 EI
-
2 4 2
6 EI 6 EI 2 EI
-
2 4 2 3 -1,5 1
6 EI 12 EI 6 EI = EI
= − - -1,5 1,5 -1,5
4 8 4
2 EI 6 EI 4 EI 1 -1,5 2
-
2 4 2

hubungan :
{ Ps } = [ Ks ] { Us } { Us } = [ Ks ]-1 { Ps }
dimana :
P=2t
q =1 t/m
1 1
− q L2 q L2 0 0
12 12
1 1,33
q L2
12
Ps = = -2
-P
0
0
3 -1,5 1
[ Ks ] = EI -1,5 1,5 -1,5
1 -1,5 2
1 2 1
1 2 6,67 4
[ Ks ]-1 =
EI
1 4 3
Jadi : { Us } = [ Ks ]-1 { Ps }
1,33 -2,67 Rotasi di joint 2

1 2 1
1 -2 = -10,67 Translasi di joint 3
Us = 2 6,67 4
EI
1 4 3 0 -6,67 Rotasi di joint 3
U1 1 0
Elemen 1 : U1 = =
U1 2 -2,67
0
U2 1
U2 2 - 2,67
Elemen 2 : U2 = =
U2 3 -10,67
U2 4
- 6,67
P=2t
q =1 t/m
1 1 0 0
q L2 = 1,33 − q L2 = - 1,33 2
12 12
1,33 0
PR1 = PR2 =
2
-1,33
0
Gaya akhir elemen :

Elemen 1 : { P1 } = [ K1 ] + { PR1 }
EI 0 1,33
EI
2
P1 = +
EI
EI − 2,67 -1,33
2
0
P1 = Hasil perhitungan
hanya momen saja
-4
Elemen 2 : { P2 } = [ K2 ] + { PR2 }
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI 0 0
-
8 4 8 4
6 EI 4 EI 6 EI 2 EI - 2,67 0
-
4 2 4 2
P2 = 12 EI 6 EI 12 EI 6 EI +
− - - -10,67 2
8 4 8 4
6 EI 2 EI 6 EI 4 EI
- - 6,67 0
4 2 4 2
4
P2 =
0
Free Body Diagram :
q =1 t/m P=2t
0 4 4
1 3 2
Bidang D :
1 2 2
+
+
-
3
Bidang M :
4
-
+
3.4 Elemen Portal 2 Dimensi
Mahasiswa mampu menyelesaikan struktur statis tak tentu elemen portal 2 dimensi
dengan cara Metode Kekakuan langsung
Contoh 5 Analisa struktur pada portal dengan cara Metode Kekakuan Langsung
Dengan mengabaikan deformasi aksial.
Sebuah portal statis tak tentu seperti pada gambar
P
B C B C
EI 2
1 1 2
EI L
1 DOF = 2
A A
L/2 L/2
0
Matriks kekakuan struktur

[ Ks ] 2 x 2
[ Ks ] = [ K1 ] + [ K2 ]
Membuat matrik kekakuan elemen akibat deformasi rotasi saja, deformasi aksial
diabaikan :
Elemen 1
0 1
4 EI 2 EI
0
L L
K1 = 2 EI 4 EI
2x2 L L 1
4 EI
0
L
[ K1 ] =
2x2 0 0
Elemen 2
1 2
4 EI 2 EI
1
L L
K2 = 2 EI 4 EI
2x2 L L 2
4 EI 2 EI
[ K2 ] = L L
2 EI 4 EI
2x2
L L

[ Ks ] = [ K1 ] + [ K2 ]
0
L L L L L
[ Ks ] = + =
0 0 2 EI 4 EI 2 EI 4 EI
2x2
L L L L

hubungan :
{ Ps } = [ Ks ] { Us } { Us } = [ Ks ]-1 { Ps }
dimana :
0 1 1
− PL PL
8 8
1
− PL
8
Ps =
1
PL
8
8 EI 2 EI
L L
[ Ks ] =
2 EI 4 EI
L L
1 L ⎡ 4 - 2⎤ L ⎡ 4 - 2⎤
[ Ks ]-1 = ⎢- 2 8 ⎥
8 . 4 - 2 . 2 EI ⎢⎣- 2 ⎥ =
8⎦ 28 EI ⎣ ⎦
Jadi : { Us } = [ Ks ]-1 { Ps }
1
− PL
L ⎡ 4 - 2⎤ 8
Us = ⎢- 2 8 ⎥
28 EI ⎣ ⎦ 1
PL
8
1 1
− q L2 - q L2
L 3 6
Us =
28 EI 1 4
q L2 + q L2
6 6
3 P L2
− Rotasi di joint B
112 EI
Us =
5 P L2
Rotasi di joint C
112 EI
U11 0
Elemen 1 : U1 = =
3 P L2
U12 −
112 EI
3 P L2
U2 1 −
112 EI
Elemen 2 : U2 = =
5 P L2
U22
112 EI

P
0 1 1
PL − PL
8 8
0
0
PR1 =
0
1
PL
8
PR2 =
1
− PL
8
Gaya akhir elemen :

Elemen 1 : { P1 } = [ K1 ] + { PR1 }
4 EI 2 EI 0 0
L L
P1 = +
2 EI 4 EI 3 P L2
− 0
L L 112 EI
3
− PL
56 Hasil perhitungan
P1 = hanya momen saja
6
− PL
56
Elemen 2 : { P2 } = [ K2 ] + { PR2 }
4 EI 2 EI 3 P L2 1
− PL
L L 112 EI 8
P2 = +
2 EI 4 EI 5 P L2 1
− PL
L L 112 EI 8
6 3
q L2 q L2
0 0
Free Body Diagram :

6
PL P 0
17 56
P 9
28 9
P P
56 56
6
PL 9
56 P
56 17 Dihitung lagi 11
P P
28 28
3 9 Dihitung lagi
PL P
56 56
17
P
28

Bidang M : 6
PL
56
-
- +
11
PL
56
+ 3
PL
56
Bidang D :
17
P + P
28
11
- 28
P
9
P
56
Bidang N :
9
- P
56
17
P
28
Contoh 6 Analisa struktur pada portal dengan cara Metode Kekakuan Langsung
Dengan mengabaikan deformasi aksial.
Sebuah portal statis tak tentu seperti pada gambar
P
B C B C
3
EI 2
4 1 2
EI L
1 DOF = 3
A 1 A
L/2 L/2
2
B C
1
2
2 2 3
1 DOF = 3
0 A
Matriks kekakuan struktur

[ Ks ] 3 x 3
[ Ks ] = [ K1 ] + [ K2 ]
Membuat matrik kekakuan elemen akibat deformasi rotasi saja, deformasi aksial
diabaikan.
Elemen 1
0 0 1 2
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
- 0
L3 L2 L3 L2
6 EI 4 EI 6 EI 2 EI
- 0
L2 L L2 L
K1 =
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
− - - 1
L3 L2 L3 L2
6 EI 2 EI 6 EI 4 EI
- 2
L2 L L2 L
12 EI 6 EI
-
L3 L2
[ K1 ] =
6 EI 4 EI
2x2 -
L2 L
Elemen 2
2 3
4 EI 2 EI
2
L L
K2 = 2 EI 4 EI
2x2 L L 3
4 EI 2 EI
[ K2 ] = L L
2 EI 4 EI
2x2
L L

[ Ks ] = [ K1 ] + [ K2 ]
1 2 2 3
12 EI 6 EI 4 EI 2 EI 12 EI 6 EI
- 2 - 0
L3 L L L L3 L2
[ Ks ] = + =
6 EI 4 EI 2 EI 4 EI 6 EI 8 EI 2 EI
3x3 - 2 −
L L L L L2 L L
2 EI 4 EI
0
L L

hubungan :
{ Ps } = [ Ks ] { Us } { Us } = [ Ks ]-1 { Ps }
dimana :

P
0 1 1
− PL PL
8 8
0
1
Ps = − PL
8
1
PL
8
28 L3 24 L2 12 L2
-
EI EI EI
24 L2 48 L 24 L
[ Ks ]-1 = -
EI EI EI
12 L2 24 L 60L
− -
EI EI EI
Jadi : { Us } = [ Ks ]-1 { Ps }
28 L3 24 L2 12 L2
- 0
EI EI EI
24 L2 1
48 L
-
24 L − PL
Us = EI EI EI 8
1
12 L2 24 L 60L PL
− - 8
EI EI EI
3 P L3
− Dilatasi di joint B
128 EI
Us = 10 P L2
− Rotasi di joint B
128 EI
7 P L2 Rotasi di joint C
128 EI
U1 1 0
U1 2 0
Elemen 1 : U1 =
3 P L3
U1 3
−
128 EI
6 P L2
U1 4 −
128 EI
6 P L2
U2 1 −
128 EI
Elemen 2 : U2 = =
7 P L2
U2 2
128 EI

P
0 1 1
PL − PL
8 8
PR1 = 0
1
PL
8
PR2 =
1
− PL
8
Gaya akhir elemen :
Elemen 1 : { P1 } = [ K1 ] + { PR1 }
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI 0 0
-
L3 L2 L3 L2
6 EI 4 EI 6 EI 2 EI 0 0
P1 = -
L2 L L2 L
+
3
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI 3 PL 0
− - - −
L3 L2 L3 L2 128 EI
6 EI 2 EI 6 EI 4 EI 6 P L2
- − 0
L2 L L2 L 128 EI
0
3
PL
64
P1 =
0
3
− PL
64
Elemen 2 : { P2 } = [ K2 ] + { PR2 }
4 EI 2 EI 6 P L2 1
− PL
L L 128 EI 8
P2 = +
2 EI 4 EI 7 P L2 1
− PL
L L 128 EI 8
6 3
PL q L2
0 0
Free Body Diagram :
3
PL P 0
35 64
P
64
3
PL
64
35 Dihitung lagi 29
P P
64 64
3
PL
64
35
P
64
Bidang M : 3
PL
64
-
+
29
PL
128
3
PL
64
Bidang D :
35
P + P
64
29
- 64
P
Bidang N :
35
P
64
Dengan perletakan pegas (spring).
A 1 B
3 EI
k= (pegas)
L3
L, EI
1 3
A 1 B
2 4
0 1
A 1 B Matriks kekakuan struktur

0 2 [ Ks ] 2 x 2
[ Ks ] = [ K1 ]
Membuat matrik kekakuan elemen :
Elemen 1
0 0 1 2
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
- 0
L3 L2 L3 L2
6 EI 4 EI 6 EI 2 EI
- 0
L2 L L2 L
K1 =
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
− - - 1
L3 L2 L3 L2
6 EI 2 EI 6 EI 4 EI
- 2
L2 L L2 L
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
- -
L3 L2 L3 L2
[ K1 ] = [ KS ] =
6 EI 4 EI 6 EI 4 EI
2x2 − 2 - − -
L L L2 L

hubungan :
{ Ps } = [ Ks ] { Us } { Us } = [ Ks ]-1 { Ps }
dimana :
− P - k Us'
Ps =
0
12 EI 6 EI
-
L3 L2
[ Ks ] =
6 EI 4 EI
−
L2 L
4 L3 6 L2
[ Ks ]-1 = 1 EI EI
12
6 L2 12 L
EI EI
Jadi : { Us } = [ Ks ]-1 { Ps }
4 L3 6 L2
Us 1
1 − P - k Us'
EI EI
= 12
Us2 6 L2 12 L
0
EI EI
L3
1
Us 3EI
= - ( P + k Us’ )
Us2 L2
2EI
L3 P L3 k L3
Us1 = - ( P + k Us’ ) = − - Us1
3EI 3 EI 3 EI
⎛ k L3 ⎞ P L3 - P L3
⎜⎜1 + Us 1 ⎟⎟ = - Us1 =
⎝ 3 EI ⎠ 3 EI ⎛ 3 EI L3 ⎞
3 EI ⎜⎜1 + 3 ⎟
⎝ L 3 EI ⎟⎠
P L3
Us1 = − defleksi vertikal di B
6EI
L2 P L2 k L3
Us2 = - ( P + k Us’ ) = − - Us 2
2EI 2 EI 3 EI
⎛ k L3 2 ⎞ P L2 - P L2
⎜⎜1 + Us ⎟⎟ = - Us =2
⎝ 3 EI ⎠ 2 EI ⎛ 3 EI L3 ⎞
2 EI ⎜⎜1 + 3 ⎟
⎝ L 3 EI ⎟⎠
P L2
Us2 = − rotasi di B
4EI
Jadi deformasi pada masing-masing ujung :

0
0
U1 = P L3
−
6EI
P L2
−
4EI
Gaya akhir elemen :
Elemen 1 : { P1 } = [ K1 ] + { PR1 }
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI 0 0
-
L3 L2 L3 L2
6 EI 4 EI 6 EI 2 EI 0 0
-
L2 L L2 L
P1 = 12 EI 6 EI 12 EI 6 EI P L3 +
− 3 - 2 - 2 − P
L L L3 L 6EI
6 EI 2 EI 6 EI 4 EI P L2
- 2 − 0
L2 L L L 4EI
1
P
2
1
PL
2
P1 =
1
P
2
0
Free Body Diagram :

1
PL 0 P
2
A 1 B
3 EI
1 k=
P L3 (pegas)
2
1
P
2
Bidang D : 16
qL
28
- -
3 3 12
qL qL qL
28 28 28
Bidang M : 2
q L2
28
-
+ +
1
q L2
28
TRANSFORMASI SUMBU KOORDINAT

Mahasiswa mampu menyelesaikan analisa struktur dengan cara Analisa
Struktur Metode Matriks (ASMM)
3.5 Pendahuluan Transformasi Sumbu Koordinat

Mahasiswa mampu menyelesaikan struktur statis tak tentu elemen balok dan
portal 2 Dimensi dengan transformasi sumbu koordinat
2’
U2 , P 2 1’
u2, p2 θ
u1, p1
1
U1 , P 1
u3, p3
U3 , P 3
Koordinat Lokal dan Global

3 3’
u1 C1 C2 0 U1
C1 = cos θ
u2 -C2 C1 0 U2
=
C2 = sin θ
u3 0 0 1 U3
Atau dapat ditulis : u = λ U
Dimana :
C S 0
C = cos θ
λ =
-S C 0
S = sin θ
0 0 1
Untuk transformasi sumbu sebuah titik dengan 6 dof dapat ditulis :
u1 U1
u2 λ 0 U2
u3 U3
= U4 [u] = [R] [U]
u4
u5 U5
u6
0 λ U6 R = matriks rotasi
Transformasi sumbu juga berlaku untuk gaya :

p = λ P
P = λ-1 p λ-1 = λT
P = λT p
P1 p1
P2 λΤ 0 p2
P3 p3
= p4 [ P ] = [ R ]T [ p ]
P4
P5 p5
P6
0 λΤ p6 R = matriks rotasi
p = k u ; u = R U
P = RT p P = K U
= RT k u K = RT k R
= RT k R U
K
Matriks kekakuan elemen untuk 6 dof :
EA EA
0 0 - 0 0
L L
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
0 0 -
L3 L2 L3 L2
k = 6 EI 4 EI 6 EI 2 EI
0 0 -
L2 L L2 L
6x6 EA EA
− 0 0 - 0 0
L L
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
0 − - 0 -
L3 L2 L3 L2
6 EI 2 EI 6 EI 4 EI
0 0 -
L2 L L2 L
β 0 0 -β 0 0
0 12 6L 0 -12 6L
0 6L 4L2 0 -6L 2L2
k = α -β 0 0 β 0 0
0 -12 -6L 0 12 -6L
0 6L 2L2 0 -6L 4L2
Dimana :
EI A L2
α = β =
L3 I
[ K ] = [ R ]T [ k ] [ R ]
C -S 0 β 0 0 -β 0 0
0 12 6L 0 -12 6L
S C 0
0
0 0 1 0 6L 4L2 0 -6L 2L2
K = α
C -S 0 -β 0 0 β 0 0
0 S C 0 0 -12 -6L 0 12 -6L
0 0 1 0 6L 2L2 0 -6L 4L2
C S 0
-S C 0
0
0 0 1
C S 0
0 -S C 0
0 0 1
g1 g2 g4 -g1 -g2 g4
g3 g5 -g2 -g3 g5
g6 -g4 -g5 g7
K =
g1 g2 -g4
g3 -g5
g6
Dimana :
g1 = α ( β C2 + 12 S2 ) g5 = α 6 L C
g2 = α C S ( β - 12 ) g6 = α 4 L2
g3 = α ( β S2 + 12 C2 ) g7 = α 2 L2
g4 = -α 6 L S
Contoh 8 Sebuah portal seperti gambar, dengan menggunakan transformasi
sumbu hitunglah gaya-gaya dalam yang bekerja.
1 E = 30.000 ksi
A = 5 in2
I = 50 in4
L = 10 ft
L = 10 ft 1
q = 1,68 k/ft
M = 14 kft = 168 kin
2 3
2
L = 10 ft
0
1 1
0 2
0 Sumbu Global 3 1 Sumbu Lokal
DOF [ Ks ] 3 x 3 DOF [ k ]3x3

1 1
0 2 5
0
2 1 3 2 5 2 1 3
0 4
2 2
2 3 6 4 3 6
Matriks transformasi batang :

Batang 1 : θ = 270o cos 270o = 0
sin 270o = -1
θ = 270o C S 0 0 -1 0
1 x
λ1 = -S C 0 = 1 0 0
1 0 0 1 0 0 1
2
x’
Batang 2 : θ = 0o cos 0o = 1
sin 0o = 0
C S 0 1 0 0
θ = 0o
x
2 3 x’ λ2 = -S C 0 = 0 1 0
0 0 1 0 0 1
0 -1 0 0 0 0
C S 0
1 0 0 0 0 0
-S C 0 0
0 0 1 0 0 0
0 0 1
R1 = =
0 0 0 0 -1 0
C S 0
0 0 0 1 0 0
0 -S C 0
0 0 0 0 0 1
0 0 1
1 0 0 0 0 0
C S 0
0 1 0 0 0 0
-S C 0 0
0 0 1 0 0 0
0 0 1
R2 = =
0 0 0 1 0 0
C S 0
0 0 0 0 1 0
0 -S C 0
0 0 0 0 0 1
0 0 1
Matriks kekakuan system struktur

Elemen 1 :
EI 30.000 . 50
α1 = 3
= = 0,87
L1 (10 . 12) 3
2
A L1 5 . (10 . 12) 2
β1 = = = 1.440
I 50
C = 0 ; S = -1
{ T } = { 0 0 0 1 0 2 }T
0 0 0 1 0 2
g1 g2 g4 -g1 -g2 g4 0
g3 g5 -g2 -g3 g5 0
g6 -g4 -g5 g7 0
K1 =
g1 g2 -g4 1
g3 -g5 0
-g4 g6 2
1 2 3
g1 -g4 0 1
K1 = -g4 g6 0 2
0 0 0 3
g1 = α ( β C2 + 12 S2 ) = 0,87 [ 0 + 12 (-1)2 ] = 10,44

g4 = -α 6 L S = -0,87 . 6 . 120 (-1) = 626,4
g6 = α 4 L2 = 0,87 . 4 . 1202 = 50.112
Sehingga :
10,44 -626,4 0
K1 = -626,4 50.112 0
0 0 0
Elemen 2 :
EI 30.000 . 50
α2 = 3
= = 0,87
L1 (10 . 12) 3
2
A L1 5 . (10 . 12) 2
β2 = = = 1.440
I 50
C = 1 ; S =0
{ T } = { 1 0 2 0 0 3 }T
1 0 2 0 0 3
g1 g2 g4 -g1 -g2 g4 1
g3 g5 -g2 -g3 g5 0
g4 g6 -g4 -g5 g7 2
K1 =
g1 g2 -g4 0
g3 -g5 0
g4 g7 g6 3
1 2 3
g1 g4 g4 1
K1 = g4 g6 g7 2
g4 g7 g6 3
g1 = α ( β C2 + 12 S2 ) = 0,87 [ 1.440 . 12 + 12 (0)2 ] = 1.252,8

g4 = -α 6 L S = -0,87 . 6 . 120 (0) = 0
g6 = α 4 L2 = 0,87 . 4 . 1202 = 50.112
g7 = α 2 L 2
= 0,87 . 2 . 120 2
= 25.056
Sehingga :
1.252,8 0 0
K1 = 0 50.112 25.056
0 25.056 50.112
1.263,24 -626,4 0
KS = -626,4 100.224 25.056
0 25.056 50.112
Matriks beban :
8,4 8,4
q = 0,14 k/in
0 0
168 kin 168 kin 168 kin
PS = 168
{ Ps } = [ Ks ] { Us } { Us } = [ Ks ]-1 { Ps }
-1
1.263,24 -626,4 0 0
US = -626,4 100.224 25.056 168
0 25.056 50.112 0
0,00095 Defleksi horizontal di 2
US = 0,00192 Rotasi di 2
-0,00096 Rotasi di 3
Displasement masing-masing batang (koordinat lokal)
u11 0 -1 0 0 0 0 0 0
u12 1 0 0 0 0 0 0 0
u13 0 0 1 0 0 0 0 0
u1 = = =
u14 0 0 0 0 -1 0 0,00095 0
u15 0 0 0 1 0 0 0 0,00095
u16 0 0 0 0 0 1 0,00192 0,00192

u21 1 0 0 0 0 0 0,00095 0,00095
u22 0 1 0 0 0 0 0 0
u23 0 0 1 0 0 0 0,00192 0,00192

u2 = = =
u24 0 0 0 1 0 0 0 0
u25 0 0 0 0 1 0 0 0
u26 0 0 0 0 0 1 -0,0096 -0,0096
Gaya akhir batang :

Elemen 1 :
{ P1 } = [ k1 ] { u1 } + { 0 }
0 0
1,193 k 1,193 k
47,512 kin 3,959 kft

P1 = =
0 0
-1,193 k -1,193 k
95,620 kin 7,968 kft
Elemen 2 :
{ P2 } = [ k2 ] { u2 } + { Faksi }
1,19 k 1,19 k
-7,8 k -7,8 k
-95,84 kin -7,99 kft

P2 = =
-1,19 k -1,19 k
-9 k -9 k
168 kin 14 kft

Free body diagram :
1,193 k
3,959
1
7,968 kft
7,99 kft q = 1,68 k/ft 14 kft

1,193 k
1,19 k 1,19 k
2
7,8 k 9k
Bidang M :
3,959
+
- -
7,99
+ +
7,99
14
Bidang D :
1,193
+
9
1,193 -
7,8
Bidang N :
1,19 - 1,19
KONSTRUKSI RANGKA BATANG

Mahasiswa mampu menyelesaikan analisa struktur dengan cara Analisa
Struktur Metode Matriks (ASMM)
3.6 Konstruksi Rangka Batang

Mahasiswa mampu menyelesaikan struktur Konstruksi Rangka Batang (KRB)
2 Dimensi dengan ASMM
KONSTRUKSI RANGKA BATANG
Pada Konstruksi Rangka Batang (KRB), perhitungan matriks kekakuan

elemen [ K ] berdasarkan kasus rangka batang 2 Dimensi. Gaya yang bekerja hanya
tarik dan tekan aksial saja, sedang gaya momen dan lintang tidak terjadi.
Perhatikan gambar dengan elemen struktur batang dengan luas A dan
Modulus Elastisitas E konstan. Perhitungan kekakuan elemen hanya mengandung
elemen A, E dan empat titik koordinat, yaitu : xi, xj, yi, dan yj.
y,v
j
c = cos β
j pj
L qj
cui
β + dβ
β i
pi
i ui qi
x,u
Elemen Rangka Batang, dengan sudut Elemen Rangka Batang setelah

β pada bidang xy perpindahan titik ui > 0, titik lain tetap
Pertama, harus menghitung :
L= (x j - x i ) + (y j - y i )
2 2
x j - xi
C = cos β =
L
y j - yi
S = sin β =
L
Perpendekan aksial cui menghasilakn gaya tekan aksial
⎛ AE ⎞
F = ⎜ ⎟ cu i
⎝ L ⎠
Dimana : x dan y merupakan komponen dari ;
pi = - pj = Fc
qi = - qj = Fs
Komponen ini menghasilkan kesetimbangan statis, sehingga diperoleh :
C2 pi
CS qi
AE
ui = pj
L -C2
-CS qj
Hasil yang sama juga akan diperoleh dengan cara memberikan perpindahan pada vi,
uj, dan vj, dimana gaya bekerja sendiri-sendiri. Dan jika 4 dof dengan nilai tidak nol
bekerja bersama-sama, dan dengan superposisi masing-masing elemen matriks
kekakuan, dapat dihitung sebagai berikut :
C2 CS -C2 -CS
AE CS S2 -CS -S2
K =
L -C2 -CS C2 CS
-CS -S2 CS S2
Hubungan matriks kekakuan dengan gaya dapat ditulis sebagai berikut :
[K]{D} ={F}
C2 CS -C2 -CS ui pi
AE
CS S2 -CS -S2 vi qi
=
L -C2 -CS C2 CS uj pj
-CS -S2 CS S2 vj qj
Untuk kasus khusus :

1. Jika nilai β = 0, sebagai batang horizontal, matriks kekakuan elemen [ K ] 4 x 4
Hanya berisi 4 komponen yang tidak bernilai nol, yaitu :
AE
k11 = k33 = -k13 = -k31 =
L
1 0 -1 0
AE 0 0 0 0
K =
L -1 0 1 0
0 0 0 0
2. Jika nilai β = 90, sebagai batang vertikal, matriks kekakuan elemen [ K ] 4 x 4

Hanya berisi 4 komponen yang tidak bernilai nol, yaitu :
AE
k22 = k44 = -k24 = -k42 =
L
0 0 0 0
AE 0 1 0 -1
K =
L 0 0 0 0
0 -1 0 1
Contoh 9 Sebuah Konstruksi Rangka Batang dengan luas A dan Modulus
Elastisitas E yang sama, seperti pada Gambar.
4 3 5
L
4 5 6 7
v
1 u 2
1 3
2
L L
Hitunglah matriks kekakuaan masing-masing elemen
Perumusan untuk mencari nilai matriks kekakuan elemen dengan sudut β :
C2 CS -C2 -CS
AE CS S2 -CS -S2
K =
L -C2 -CS C2 CS
-CS -S2 CS S2
Batang 1, 2 dan 3 merupakan batang horizontal, sehingga β = 0o

Maka : [ K1 ] = [ K2 ] = [ K3 ]
1 0 -1 0
AE 0 0 0 0
K1 =
L -1 0 1 0
0 0 0 0
Batang 4 dan 6 merupakan batang diagonal dengan sudut β = 60o
Dimana : C = cos 60o = 0,5
S = sin 60o = 0,866
Maka : [ K4 ] = [ K6 ]
0,250 0,433 -0,250 -0,433
AE
0,433 0,750 -0,433 -0,750
K4 =
L -0,250 0,433 0,250 -0,433
-0,433 -0,750 0,433 0,750
Batang 5 dan 7 merupakan batang diagonal dengan sudut β = 300o

Dimana : C = cos 300o = 0,5
S = sin 300o = -0,866
Maka : [ K5 ] = [ K7 ]
0,250 -0,433 -0,250 0,433
AE -0,433 0,750 0,433 -0,750

K5 =
L -0,250 0,433 0,250 -0,433
-
0,433 -0,750 0,433 0,750

Analisa Struktur Metode Matriks (Unknown)

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

Analisa Struktur Metode Matriks (Unknown)

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

MODUL MATERI KULIAH B-3

PENGENALAN ANALISA STRUKTUR METODE MATRIKS

Tujuan Pembelajaran Umum

3.1 Pendahuluan Analisa Struktur Metode Matriks (ASMM)

Tujuan Pembelajaran Khusus

ANALISA STRUKTUR METODE MATRIKS (ASMM)

METODE KEKAKUAN LANGSUNG

P1 K11 K12 K13 K14 U1

P1 = K11 . U1 + K12 . U2 + K13 . U3 + K14 . U4 Kesetimbangan gaya

K11 K12 K13 K14

Gambar (a) (b) (c) (d)

Matriks kekakuan elemen dengan melibatkan gaya aksial :

Sebuah balok statis tak tentu seperti pada gambar

Menentukan keaktifan ujung-ujung elemen

Menentukan matriks tujuan DOF : 2 2 rotasi

Matriks Kekakuan Global Struktur

Untuk contoh di atas, maka :

Menghitung invers matrik kekakuan global [ Ks ]-1

Deformasi untuk masing-masing elemen

Reaksi akibat beban luar :

Free Body Diagram :

Menggambar gaya-gaya dalam :

Sebuah balok statis tak tentu seperti pada gambar

Menentukan keaktifan ujung-ujung elemen

Menentukan matriks tujuan DOF : 2 2 rotasi

Matriks Kekakuan Global Struktur

Untuk mendapatkan deformasi ujung-ujung aktif struktur, maka digunakan

Untuk contoh di atas, maka :

Menghitung invers matrik kekakuan global [ Ks ]-1

Reaksi akibat beban luar :

Free Body Diagram :

Menggambar gaya-gaya dalam :

Sebuah balok statis tak tentu seperti pada gambar

Menentukan keaktifan ujung-ujung elemen

Menentukan matriks tujuan DOF : 2 2 rotasi

Membuat matrik kekakuan elemen akibat deformasi rotasi saja.

Matriks Kekakuan Global Struktur

Untuk contoh di atas, maka :

Menghitung invers matrik kekakuan global [ Ks ]-1

Deformasi untuk masing-masing elemen

Reaksi akibat beban luar :

Free Body Diagram :

Sebuah balok statis tak tentu seperti pada gambar

Menentukan keaktifan ujung-ujung elemen

Untuk mendapatkan deformasi ujung-ujung aktif struktur, maka digunakan

Menghitung invers matrik kekakuan global [ Ks ]-1

[ Ks ] = EI -1,5 1,5 -1,5

1,33 -2,67 Rotasi di joint 2

Reaksi akibat beban luar :

Gaya akhir elemen :

Free Body Diagram :

Sebuah portal statis tak tentu seperti pada gambar

Matriks kekakuan struktur

Matriks Kekakuan Global Struktur

Untuk mendapatkan deformasi ujung-ujung aktif struktur, maka digunakan

Menghitung invers matrik kekakuan global [ Ks ]-1

Deformasi untuk masing-masing elemen

Reaksi akibat beban luar :

Gaya akhir elemen :

Free Body Diagram :

Menggambar gaya-gaya dalam :

Sebuah portal statis tak tentu seperti pada gambar

Matriks kekakuan struktur

Matriks Kekakuan Global Struktur