Probimtkt1 MATEMATIK Topik1 PDF

NOMBOR BULAT
Bahagian Pembangunan Kurikulum

Kementerian Pelajaran Malaysia
ProBiM 1 Nombor Bulat: Lembaran Panduan Guru 1.1
Lembaran Panduan Guru 1.1
Konsep Membilang, Nilai tempat, Membundar
Hasil Pembelajaran 1. Membilang, membaca dan menulis nombor bulat.

2. Mengenal pasti nilai tempat dan nilai setiap digit dalam nombor
bulat.
3. Membundarkan nombor bulat.
Bahan Bantu Mengajar Gambar yang mengandungi banyak objek yang boleh dibilang untuk
Aktiviti 3, lakaran speedometer untuk Aktiviti 5, Jadual A dan kad
nombor untuk Aktiviti 7.
Nota:
1. Pengajaran konsep bermula dari Aktiviti 1 sehingga Aktiviti 6.
2. Lembaran kerja murid selepas aktiviti adalah seperti berikut:
Aktiviti 1 Lembaran Kerja 1.1 (1)
Aktiviti 5 Tiada
Aktiviti 7 Tiada
3. Peruntukan masa untuk aktiviti adalah seperti berikut:
Aktiviti 1 dan 2 40 minit
Aktiviti 3 40 minit
Aktiviti 4 40 minit
Aktiviti 5 dan 6 40 minit
Aktiviti 7 80 minit
Ujian 1.1 40 minit
Aktiviti 1 Masa
40
minit
Aktiviti 1&2
Bentuk Pertandingan
Tujuan Menyatakan dan menulis nombor yang betul dengan angka dan perkataan.
Cara 1. Guru membahagikan murid dalam kelas kepada dua kumpulan, A dan B.
1
Pertandingan dimulakan dengan guru mencadangkan supaya nombor yang

digunakan oleh murid tidak melebihi tiga digit.
2. Peraturan pertandingan adalah seperti berikut:

a) Kumpulan A menulis angka dan Kumpulan B menyebut nombor itu
serta menuliskannya dalam perkataan, dan sebaliknya.
b) Kumpulan A menulis satu nombor dalam perkataan dan Kumpulan B
menyebut serta menuliskan angkanya, dan sebaliknya.
c) Guru memberi markah kepada jawapan yang betul.
3. Pertandingan ini boleh diulang dengan nombor yang lebih banyak digit.
4. Selepas pertandingan, guru menyoal murid dengan soalan: “Apakah

nombor terbesar yang anda tahu?”. Tujuan soalan ini adalah supaya murid
mengetahui bahawa bagi sesuatu nombor ada nombor yang lebih besar.
5. Murid membuat Lembaran Kerja 1.1(1).
Aktiviti 2
Bentuk Permainan Individu
Tujuan Menyusun nombor mengikut tertib dan melengkapkan garis nombor.
Bahan Bantu Kad-kad nombor

Mengajar
Cara 1. Guru memperkenalkan tertib nombor dan garis nombor.
2. Permainan kad nombor dijalankan. Murid menyusun kad dalam tertib

nombor menaik.

Nota:
Guru perlu memberi perhatian kepada Soalan 3(c) supaya nombor yang
ditinggalkan juga ditandakan pada garis nombor.
2
Lembaran Kerja 1.1 (1)
Membilang, Nilai Tempat, Membundar
1. Tuliskan nombor-nombor berikut dalam perkataan.

a) 56 __________________________________________________________
b) 134 __________________________________________________________
c) 208 __________________________________________________________
d) 790 __________________________________________________________
e) 2020 __________________________________________________________
2. Nyatakan dalam angka, nombor-nombor berikut:

a) tujuh puluh sembilan ________________
b) seratus lima puluh ________________
c) empat ratus tujuh ________________
d) sembilan ribu sembilan ratus sembilan ________________
e) lima belas ribu tujuh ________________
3
Membilang, Nilai tempat, Membundar
1. Susun nombor-nombor berikut mengikut susunan menaik.

28 50 53 45 111
64 75 69 5 7
10 71 12 13 24
42 8 99 63 38
____________________________________________________________________
2. Isikan petak-petak kosong dengan nombor yang sesuai.

(a)
0 2 3 4
(b)
3 4 6 7 8 9
(c)
10 20 40 50 70
(d)
0 10 15 20 30
(e)
850 950 1000 1150 1200
4
3. Tulis nombor-nombor berikut pada satu garis nombor.
(a) 50, 52, 59, 55, 58, 51, 53, 54, 57, 56
(b) 6, 2, 4, 8, 12, 14, 18, 10, 16
(c) 1, 5, 3, 9, 11, 15, 17
5
Aktiviti 3 Masa
40
minit
Bentuk Individu
Tujuan Membilang secara sistematik
Bahan Bantu Gambar dengan banyak objek boleh bilang.

Mengajar
Cara 1. Guru menunjukkan gambar yang mengandungi objek dan meminta

murid membilang objek yang terdapat dalam gambar itu.

Nota:
a) Selepas Soalan 1, guru menarik perhatian murid kepada cara yang paling
pantas untuk membilang objek sama ada (a), (b) atau (c).
b) Dalam (f), utarakan persoalan sam aada menulis angka 3 dan 30 itu sama
atau tidak, serta mengapa.
c) Bincangkan (h). Bawa murid kepada perbincangan keperluan nilai
tempat.
d) Selepas Soalan 2, guru membincangkan cara murid mendapatkan
jawapan. Tarik perhatian murid kepada membilang secara kumpulan.
6
1. Membilang dan menulis bilangan objek dalam petak yang disediakan.

(a)
   
 
 
 
 
(b)

(c)  
 
(d)
 
  
(e) 

 
 
 

 
 


(f)   

  
7
(g)   

  
 

 

  
 

  
 
  
  
(h) 



 





(i) 



 

 



(j)  

 
 
 
  
 
 
 
 
 
8
2. Membilang dan menulis bilangan simbol “” dalam petak yang disediakan.
(a) 
(b) 

(c) 


(d) 


3. Wakilkan nombor-nombor berikut dengan simbol “”. Setiap simbol “” mewakili 1 unit.
(a) 5
(b) 40
(c) 57
(d) 107
9
Aktiviti 4 Masa
40
minit
Bentuk Individu
Tujuan Menyatakan nilai tempat bagi sebarang nombor.
Cara 1. Murid membuat Lembaran Kerja 1.1(4).
2. Selepas Soalan 1, guru menegaskan erti nilai tempat bagi sa, puluh, ratus,
ribu dan seterusnya.
Contoh:
Bagi nombor bulat 563:
nilai tempat bagi digit 5 ialah ratus dan nilainya ialah 500;
nilai tempat bagi digit 6 ialah puluh dan nilainya ialah 60;
nilai tempat bagi digit 3 ialah sa dan nilainya ialah 3.
Tegaskan bahawa nilai bagi sesuatu digit dalam suatu nombor bergantung
pada kedudukannya.
3. Selepas Soalan 2 dan 3, guru mengadakan perbincangan dan menceritakan

sejarah tentang nombor dan konsep nilai tempat.
10
1. Lengkapkan jadual berikut:
Bilangan Kumpulan
ratus puluh sa Angka
a)  0 0 6 6
 
b)
 
  
c)
  
  

  
d)
  
  

  
  
 
  
e)
  

 
 

11
Bilangan Kumpulan





f)
 







 

 

 

 
g)

 

 

 

 


12
2. Tuliskan nombor-nombor berikut dalam bentuk seperti yang ditunjukkan dalam contoh.
Contoh: 524 = 500 + 20 + 4
a) 68 =
b) 123 =
c) 107 =
d) 120 =
e) 1008 =
f) 5100 =
g) 8030 =
3. Nyatakan nilai tempat dan nilai bagi digit yang bergaris bagi nombor-nombor berikut.
Nilai Tempat Nilai
bagi digit yang bergaris bagi digit yang bergaris
(a) 58 _____________ _____________
(b) 567 _____________ _____________
(c) 456 _____________ _____________
(d) 5678 _____________ _____________
(e) 1567 _____________ _____________
(f) 1139 _____________ _____________
(g) 8930 _____________ _____________
(h) 43 201 _____________ _____________
(i) 56 779 _____________ _____________
(j) 15 832 _____________ _____________
(k) 637 210 _____________ _____________
(l) 832 111 _____________ _____________
(m) 691 000 _____________ _____________
(n) 773 825 _____________ _____________
13
Aktiviti 5 Masa
40
minit
Bentuk Perbincangan dalam kelas
Tujuan Mengetahui keperluan membundarkan nombor dalam kehidupan harian.
Bahan Bantu Gambar rajah speedometer, mesin penimbang dan pam udara.
Mengajar
Cara 1. Guru memperihalkan situasi berikut:
Dalam perjalanan ke sekolah, seorang murid bertanya kepada bapanya
tentang kelajuan kereta yang mereka naiki dengan merujuk kepada
speedometer kereta.
2. Guru menunjukkan gambar rajah speedometer yang telah disediakan.

Guru menyoal murid: “Apakah jawapan bapa tersebut kepada puluh yang
hampir?”
km/j
3. Guru memberi contoh-contoh harian lain seperti:

a) Mesin penimbang: Baca jisim kepada kilogram yang hampir.
14
b) Pam udara di stesen minyak: Baca tekanan kepada ratus yang hampir
4. Guru kemudian membincangkan keperluan membundarkan nombor dalam

kehidupan harian.
Aktiviti 6 Masa
40
minit
Bentuk Individu
Tujuan Membundarkan nombor kepada nilai tempat yang diberi.
Cara 1. Guru menunjukkan beberapa contoh membundarkan nombor-nombor

kepada puluh dan ratus yang hampir.
3. Guru menumjukkan kesilapan yang biasa dilakukan oleh murid.

Contohnya, apabila membundarkan 176 kepada puluh yang hampir,
jawapannya ialah 180, bukan 18.
15
1. Bundarkan nombor-nombor berikut kepada puluh yang hampir dan ratus yang hampir.
puluh ratus
(a) 27 _____________ _____________
b) 256 _____________ _____________
(c) 253 _____________ _____________
(d) 392 _____________ _____________
(e) 596 _____________ _____________
(f) 1583 _____________ _____________
(g) 2357 _____________ _____________
(h) 5695 _____________ _____________
(i) 3854 _____________ _____________
(j) 29 672 _____________ _____________
2. Bundarkan nombor-nombor berikut kepada ribu yang hampir dan puluh ribu yang hampir.
ribu puluh ribu
(a) 67 890 _____________ _____________
(b) 33 099 _____________ _____________
(c) 895 623 _____________ _____________
(d) 750 391 _____________ _____________
(e) 646 464 _____________ _____________
16
Aktiviti 7 Masa
40
minit
Bentuk Kumpulan
Tujuan Mengukuhkan konsep nilai tempat dan pembundaran.
Bahan Bantu Jadual A dan kad-kad dengan nombor (satu digit digariskan) seperti 12 345
Mengajar dan 39 401. Bilangan kad mestilah dua kali ganda bilangan ahli kumpulan.
Cara 1. Murid dibahagi kepada kumpulan yang terdiri daripada 4 hingga 6

orang.
Nombor Nilai Nilai Pembundaran kepada ( ) yang hampir

tempat bagi bagi
digit yang digit puluh ratus ribu puluh ratus
bergaris yang ribu ribu
bergaris
12 345 ratus 300 12 350 12 300 12 000 10 000 -
Jadual A
2. Seorang ahli daripada setiap kumpulan mencabut satu kad nombor dan
mengisi ruangan di Jadual A. Ahli lain dalam kumpulan boleh
membantu secara menyemak jawapan yang diberi.
3. Langkah 2 diulangi secara bergilir oleh ahli kumpulan yang lain. 25 minit
diperuntukkan untuk aktiviti ini.
4. Jadual setiap kumpulan dipamerkan dan jawapan disemak bersama-sama.
17
Ujian 1.1
Nama: Masa
_________________________________________________________ 40
minit
Kelas:
_________________________________________________________
1. Wakilkan nombor-nombor berikut pada satu garis nombor.

(a) 17, 16, 13, 14, 15
(b) 23, 27, 25, 31, 29, 33
(c) 150, 230, 110, 310, 190, 270
(d) 20, 25, 15, 30, 40, 50
2. Nyatakan nilai tempat bagi digit 5 dalam setiap kes berikut.

(a) 501 _________________
(b) 5101 _________________
(c) 2150 _________________
(d) 50127 _________________
(e) 17 015 _________________
3. Nyatakan nilai tempat bagi digit 3 dalam setiap kes berikut.

(a) 435 _________________
(b) 1630 _________________
18
(c) 4103 _________________

(d) 13 527 _________________
(e) 17 355 _________________
4. Bundarkan nombor-nombor berikut kepada ribu yang hampir.

(a) 25 712 _________________
(b) 1403 _________________
(c) 30 189 _________________
(d) 5549 _________________
5. Nombor pada lajur pertama dibundarkan dan hasil pembundaran ditunjukkan pada lajur kedua.
Nyatakan sama ada nombor tersebut dibundarkan kepada ribu, ratus atau puluh yang hampir.
Lajur Lajur kedua Dibundarkan kepada ( ) yang hampir
pertama
(a) 2348 2350 _________________
(b) 1256 1300 _________________
(c) 3462 3460 _________________
(d) 7751 8000 _________________
6. 1600 ialah suatu nombor yang telah dibundarkan kepada ratus yang hampir. Tulis tiga nombor
yang mungkin sebelum dibundarkan.
_________________ _________________ _________________
19
Konsep Penambahan
Hasil Pembelajaran 1. Menambah nombor bulat.

2. Menyelesaikan masalah yang melibatkan penambahan nombor
bulat.
Bahan Bantu Mengajar Kad imbasan untuk Aktiviti 2

Nota:
1. Konsep diajar dari Aktiviti 1 sehingga Aktiviti 4 dan dua
Lembaran Kerja.
2. Lembaran Kerja murid selepas aktiviti adalah seperti berikut:
Aktiviti 1 tiada
Aktiviti 2 tiada
3. Peruntukkan masa untuk aktiviti adalah seperti berikut:
Aktiviti 1 dan Aktiviti 2 40 minit
Aktiviti 3 40 minit
Aktiviti 4 80 minit
Ujian 1.2 40 minit
Aktiviti 1 Masa
40
minit
Aktiviti 1&2
Bentuk Kelas (secara lisan)
Tujuan Memperkenalkan konsep penambahan.
Cara 1. Guru menceritakan situasi berikut kepada kelas:

“Ali diberi wang saku RM2 sehari dan adiknya diberi RM1 sehari.”
2. Guru menyoal murid:

(a) Berapakah jumlah wang yang dikeluarkan untuk wang saku oleh
bapa mereka setiap hari?
(b) Berapakah jumlah wang yang dikeluarkan dalam 3 hari, 4 hari, 5 hari
dan 10 hari? Di sini guru mengkaji bagaimana murid mendapat
jawapan.
20
3. Guru seterusnya memperkembangkan aktiviti di atas kepada cara menulis

penambahan bagi penyelesaian 2(a) dalam
bentuk ayat: RM2 + RM1 = RM3
bentuk lazim: RM2
+ RM1
RM3
4. Ini juga dilakukan bagi penyelesaian 2(b).
Aktiviti 2
Bentuk Pertandingan
Tujuan Mengulang kaji fakta nombor asas bagi operasi tambah.
Bahan Bantu Kad imbasan penambahan

Mengajar
Cara 1. Guru membahagikan kelas kepada beberapa kumpulan.
2. Peraturan pertandingan:
(a) Guru mengimbas kad bagi penambahan dua nombor antara 0
hingga 9.
Contoh:
1+3
Murid diminta memberi jawapan.
(b) Setiap kumpulan menyenaraikan semua pasangan nombor satu digit
yang hasil tambahnya sama dengan nombor yang ditetapkan oleh
guru (2 hingga 18).
(c) Guru memberi markah bagi jawapan yang betul.
3. Selepas pertandingan guru perlu membincangkan cara sistematik untuk

memperoleh semua pasangan nombor itu.
4. Guru perlu membincangkan bahawa sifar ditambah dengan suatu

nombor adalah nombor itu juga.
5. Guru menjalankan latihan congak untuk semua murid dalam kelas
21
dengan menunjukkan kad imbasan dan murid menulis jawapannya pada

kertas.
6. Jika prestasi murid masih tidak memuaskan, guru perlu membincangkan

beberapa cara yang mungkin untuk memperoleh hasil tambah pasangan
nombor (0 hingga 9).
Strategi 1:
(a) (b)
5 + 7 8 + 6
  = 12   = 14
   
Strategi 2:
Ingatkan nombor yang lebih besar dan paparkan nombor yang lebih kecil
dengan jari anda. Mula mengira jari anda daripada nombor selepas
nombor yang lebih besar itu.
Contoh:
5+7
7 + ///// = 12
7. Murid yang masih belum dapat memberi jawapan secara spontan patut
diberi tugasan menyediakan kad seperti berikut untuk latih tubi kendiri.
Contoh :
2+5 7
Muka depan Muka belakang
8. Lakukan aktiviti di atas secara berpasangan atau kumpulan kecil.
9. Untuk panduan guru, rujuk Lampiran A untuk fakta-fakta nombor asas

bagi operasi tambah.
Aktiviti 3 Masa
40
minit
Bentuk Individu
Tujuan Melakukan operasi tambah bagi dua nombor yang diberi dan memahami nilai
tempat dalam operasi tambah.
22
Cara 1. Sebelum murid memulakan Soalan 1 dalam Lembaran Kerja 1.2 (1), guru
menerangkan bahawa
36 3 puluh 6
+ 21 + 2 puluh 1
boleh ditulis sebagai
2. Sebelum murid melakukan Soalan 2, guru perlu tegaskan supaya murid

menulis nombor dalam bentuk lazim bila membuat pengiraan.
3. Sebelum murid memulakan Soalan 4, guru mencungkil cara-cara murid

melakukan operasi tambah yang melibatkan pengumpulan semula.
Kemudian barulah guru menunjukkan atau mencadangkan dua contoh:
Contoh 1:
29 2 puluh 9
+ 37 + 3 puluh 7
66 5 puluh 16
= 5 puluh 1 puluh 6
= 6 puluh 6
Contoh 2:
2579 2 ribu 5 ratus 7 puluh 9
+ 3152 + 3 ribu 1 ratus 5 puluh 2
5731 5 ribu 6 ratus 12 puluh 11
= 5 ribu 6 ratus 12 puluh 1 puluh 1
= 5 ribu 6 ratus 13 puluh 1
= 5 ribu 6 ratus 1 ratus 3 puluh 1
= 5 ribu 7 ratus 3 puluh 1
4. Soalan 4 adalah latihan untuk memastikan murid faham proses

mengumpul semula.
5. Jika murid masih tidak menguasai operasi tambah (yang ada pengumpulan
semula), guru bolehkan menggunakan cara lain yang difikir sesuai.
Berikut dicadangkan satu lagi cara yang boleh digunakan.
(a)
(b)
23
Penambahan
1. Tentukan nilai:
(a) (b) (c)
2. Tentukan hasil tambah:
(a) 25 + 74
(b) 203 + 364
(c) 813 + 186
(d) 6713 + 3256
3. Guna nombor bulat dari 1 hingga 9 untuk melengkapkan segiempat sama ajaib berikut dengan
syarat hasil tambah nombor-nombor dalam setiap baris, lajur dan pepenjuru adalah sama
dengan 15.
4. Kira:
(a) (b)
24
(c) (d)
(e) (f)
(g) (h)
(i) (j)
5. Nombor-nombor dalam penambahan berikut terdiri daripada digit-digit 0 hingga 9. Tentukan

digit-digit yang diwakili oleh huruf d, e, f dan g.
25
Aktiviti 4 Masa
80
minit
Bentuk Kelas dan individu
Tujuan 1. Menulis penambahan nombor dalam bentuk lazim.

2. Melakukan operasi tambah untuk sebarang nombor bulat.
3. Menyelesaikan masalah bercerita (word problems) yang melibatkan
penambahan.
Cara 1. Sebelum murid membuat soalan dalam Lembaran Kerja 1.2 (2), guru
perlu membincangkan mengapa 257 + 31 disusun seperti
tetapi bukan
dan menarik perhatian murid tentang kepentingan nilai tempat sekali lagi.
2. Sebelum murid membuat Soalan 3, guru membincangkan bagaimana

menyelesaikan soalan berbentuk ayat/cerita secara mudah seperti contoh
di bawah.
Contoh:
Diberi bahawa kelas 3A mengandungi 35 orang murid dan kelas 3B
mengandungi 41 orang murid. Tentukan bilangan murid dalam kedua-dua
kelas.
Guru perlu menegaskan kepada murid bahawa untuk menjawab soalan ini,
mereka perlu mengikuti langkah-langkah seperti berikut:
(a) Tentukan apa yang dikehendaki (soalan)
(b) Tulis apa yang diberi
(c) Tentukan operasi
(d) Lakukan operasi
(e) Semak jawapan
Bagi contoh ini,
yang dikehendaki: bilangan murid dalam kedua-dua kelas
yang diberi: bilangan murid dalam kelas 3A = 35
bilangan murid dalam kelas 3B = 41
jenis operasi: penambahan
lakukan operasi:
Jawapan: bilangan murid dalam kedua-dua kelas = 76
26
Penambahan
1. Hitungkan nilai:
(a) 38 + 6 =
(b) 8 + 17
(c) 567 + 82 =
(d) 43 + 679 =
(e) 7134 + 9 =
(f) 25 + 37 + 269 =
(g) 31 + 5 + 1579 =
2. Nombor dalam segiempat tepat adalah hasil tambah bagi nombor-nombor dalam bulatan yang
bersebelahan. Isikan nombor-nombor yang sesuai dalam bulatan dan segiempat tepat yang
kosong.
27
3. Shafiq menziarah neneknya yang menyambut hari ulang tahun ke-70. Shafiq menaiki bas
sejauh 49 km dari rumahnya sehingga sampai ke sebuah pekan kecil dan menaiki teksi sejauh
15 km lagi untuk sampai ke rumah neneknya. Berapa jauhkah rumah nenek Shafiq dari
rumahnya?
4. Mei Lin ada RM50.00. Sempena ulang tahun perkahwinan ibu bapanya, dia telah
membelanjakan RM19.00 dan RM17.00 masing-masing untuk membeli hadiah bagi ibu
bapanya. Berapa banyak wang yang Mei Lin telah belanjakan untuk membeli hadiah ibu
bapanya?
5. Jadual di bawah menunjukkan bilangan lori yang melalui sebuah pintu tol lebuh raya dalam
masa tiga tahun.
Tahun 1989 1990 1991
Bilangan lori 531 61 977 80 342
Berapakah jumlah lori yang melalui pintu tol tersebut dalam tempoh tiga tahun?
28
Ujian 1.2
Nama: Masa
_________________________________________________________ 40
minit
Kelas:
_________________________________________________________
Penambahan
1. Tentukan nilai yang berikut:

(a) 23 + 45 =
(b) 23 + 49 =
(c) 235 + 5961 =
(d) 1576 + 2424 =
(e) 1026 + 2985 + 12 =
(f) 356 + 6 + 1569 =
29
2. Jadual di bawah menunjukkan bilangan roti yang dijual oleh Hazim dalam tempoh 5 hari.
Hari Isnin Selasa Rabu Khamis Jumaat
Bilangan roti 150 50 95 157 199
Berapa banyak roti yang telah dijual oleh Hazim
(a) dalam tempoh 3 hari pertama?
(b) dalam tempoh 5 hari tersebut?
3. Diberi nombor-nombor 5741 dan 1697,

(a) nyatakan nilai tempat bagi digit 7 dalam setiap nombor.
(b) bundarkan nombor-nombor itu kepada ratus yang hampir, kemudian tentukan hasil
tambah dua nombor yang telah dibundarkan.
(c) tentukan hasil tambah dua nombor itu, kemudian bundarkan jawapan anda kepada puluh
yang hampir.
30
Lampiran A
Fakta-fakta Nombor Asas bagi Operasi Tambah
31
Konsep Penolakan
Hasil Pembelajaran 1. Menolak nombor bulat.

2. Menyelesaikan masalah yang melibatkan penolakan nombor
bulat.
Bahan Bantu Mengajar Kad imbasan untuk Aktiviti 2.

Nota:
1. Konsep ini dipelajari dari Aktiviti 1 sehingga Aktiviti 4.
2. Lembaran Kerja Murid adalah seperti berikut:
Aktiviti 1 tiada
Aktiviti 2 tiada
Aktiviti 3 Lembaran Kerja 1.3(1)
Aktiviti 1 dan Aktiviti 2 40 minit
Aktiviti 3 40 minit
Aktiviti 4 80 minit
Ujian 1.3 (selepas semua aktiviti) 40 minit
Aktiviti 1 Masa
40
minit
Aktiviti 1&2
Bentuk Secara kelas (Lisan)
Tujuan Memperkenalkan konsep penolakan sebagai proses mencari beza dan baki.
Cara 1. Guru memberi situasi berikut dan menyoal murid:

Azmin mendapat RM5. Azman mendapat RM2.
(a) Berapakah beza antara wang saku mereka?
(b) Setelah menggunakan RM2 untuk membeli buku, berapa banyak
wang yang Azmin masih ada?
2. Guru menerangkan bahawa penyelesaian di atas boleh ditulis dalam dua

bentuk seperti berikut:
(a) ayat matematik: RM5 – RM2 = RM3
32
(b) bentuk lazim:
3. Cindy mempunyai RM15. Setelah membeli payung, baki yang ada

padanya ialah RM8. Berapakah harga payung itu?
Aktiviti 2
Bentuk Pertandingan
Tujuan 1. Menyatakan hasil tolak satu nombor (0 hingga 9) daripada satu nombor lain
(0 hingga 18) yang jawapannya adalah dari 0 hingga 9.
2. Menyatakan pasangan nombor (0 hingga 18) yang memberi hasil tolak (0
hingga 9) yang sama.
(a) Guru mengimbaskan kad yang menunjukkan penolakan suatu nombor
(0 hingga 9) daripada suatu nombor (0 hingga 18).
Contoh:
18 – 9
Murid diminta memberi jawapan secara spontan.
(b) Guru mengimbaskan kad yang menunjukkan suatu nombor (0 hingga
9).
Contoh:
5
Murid menyenaraikan semua pasangan nombor yang mewakili hasil
tolak suatu nombor (0 hingga 9) daripada suatu nombor (0 hingga 18)
yang sama dengan nombor yang diimbaskan oleh guru.
Bagi contoh di atas, beberapa pasangan nombor yang mungkin ialah:
(14, 9), (13, 8), (12, 7), (11, 6)
(c) Guru memberi markah bagi jawapan yang betul.
33
3. Setelah pertandingan, guru membincangkan:

(a) bagaimana memperoleh pasangan nombor itu secara sistematik.
(b) apabila sifar ditolak daripada suatu nombor, hasilnya ialah nombor
tersebut.
(c) apabila suatu nombor ditolak daripada nombor yang sama, hasilnya
ialah sifar.
4. Jika prestasi murid tidak memuaskan, guru perlu membincangkan beberapa

cara yang lain untuk memperoleh hasil tolak dua nombor.
Cadangan:
Dengan menggunakan rajah
(a) 15 – 7 = ?
(b) 17 – 8 = ?
5. Murid yang tidak dapat memberi jawapan secara spontan diberi tugasan
menyediakan kad seperti berikut untuk latih tubi kendiri (self drill):
17 – 8 9
Depan Belakang
Murid boleh melakukan aktiviti di atas untuk semua pasangan nombor (0
hingga 18) secara berpasangan atau kumpulan kecil.
6. Sebagai panduan kepada guru, rujuk Lampiran B untuk fakta-fakta nombor

asas bagi operasi tolak.
34
Aktiviti 3 Masa
40
minit
Bentuk Individu
Tujuan Menolak suatu nombor bulat daripada nombor bulat yang lebih besar atau sama
dan mengetahui nilai tempat.
Cara 1. Sebelum murid menjawab Soalan 1, guru menerangkan yang berikut:

57 boleh ditulis sebagai 5 puluh 7
– 21 – 2 puluh 1
2. Sebelum menjawab Soalan 3, guru menerangkan yang berikut supaya

murid memahami nilai tempat.
57 boleh ditulis sebagai 5 puluh 7 iaitu sama dengan 4 puluh 17
– 29 – 2 puluh 9 – 2 puluh 9
35
Penolakan
1. Tentukan nilai:
(a) (b)
(c) (d)
2. Tentukan nilai:
(a) (b)
(c) (d)
3. Tentukan nilai:
(a) (b)
(c) (d)
4. Tentukan nilai:
(a) (b)
36
(c) (d)
(e) (f)
(g) (h)
37
Aktiviti 4 Masa
80
minit
Bentuk Individu
Tujuan 1. Melakukan operasi tolak untuk sebarang nombor bulat (nombor besar –
nombor kecil).
2. Menyelesaikan masalah yang melibatkan penambahan atau penolakan
nombor bulat.
Cara 1. Sebelum murid menjawab Soalan 1 dalam Lembaran Kerja 1.3 (2), guru
membincang kenapa 657 – 49 disusun sebagai
tetapi bukan
dan menarik perhatian murid tentang kepentingan nilai tempat sekali lagi.
2. Sebelum murid mencuba Soalan 2, guru membincangkan bagaimana

menyelesaikan soalan berbentuk ayat/cerita secara mudah seperti contoh
di bawah. Guru menegaskan bahawa perlu menunjukkan jalan kerja dan
dalam jalan kerja mesti ada:
(a) apa yang dikehendaki
(b) apa yang diberi
(c) menentukan operasi
(d) lakukan operasi
(e) semak jawapan
Contoh:
Perpustakaan sebuah sekolah menengah mempunyai 3850 buah buku
cerita. Dalam tempoh seminggu selepas kempen membaca dilancarkan
didapati 2136 buah buku cerita telah dipinjam oleh murid. Berapa buah
buku cerita yang masih ada di perpustakaan sekolah menengah tersebut?
(a) apa yang dikehendaki: bilangan buku cerita yang masih
ada di perpustakaan
(b) apa yang diberi: 1. perpustakaan ada 3850 buah
buku cerita
2. 2136 buah buku cerita telah
dipinjam
(c) menentukan operasi: penolakan
(d) lakukan operasi: bilangan buku cerita yang masih ada
= 3850 – 2136
= 1714
(e) semak jawapan:
38
Lembaran Kerja 1.3(2)
Penolakan
1. Tentukan nilai:
(a) 321 – 11 =
(b) 4578 – 1123 =
(c) 1237 – 56 =
(d) 257 – 38 =
(e) 3877 – 1959 =
(f) 37 321 – 29 576 =
2. Seorang pemaju perumahan membina 1578 buah rumah di Taman Wawasan. 935 buah rumah
telah dijual. Tentukan bilangan rumah yang belum dijual.
3. En. Yap membela 48 ekor ayam. Pada Tahun Baru Cina, dia telah menyembelih sebanyak 29
ekor ayamnya. Berapa ekor ayam yang masih dibela oleh En. Yap?
39
4. Dalam suatu ujian Matematik yang mengandungi 60 soalan, 27 soalan dijawab salah oleh
Aminah dan 5 soalan tidak dijawab. Berapa soalan yang dijawabnya dengan betul?
5. Jumlah kereta yang diperuntukkan setahun bagi sebuah cawangan untuk dijual ialah 600.
Jadual berikut menunjukkan bilangan kereta yang dijual pada 3 bulan pertama tahun ini.
Bulan Januari Februari Mac
Bilangan kereta yang dijual 51 78 35
(a) Berapa kereta yang dijual dalam 3 bulan pertama tahun ini?
(b) Berapa kereta yang belum dijual sehingga akhir bulan Mac?
6. Lengkapkan yang berikut:

(a) (b)
40
Ujian 1.3
Nama: Masa
_________________________________________________________ 40
minit
Kelas:
_________________________________________________________
Penolakan
1. Tentukan nilai yang berikut:

(a) 78 – 41 =
(b) 87 – 6 =
(c) 143 – 29 =
(d) 256 – 67 =
(e) 403 – 251 =
(f) 6051 – 661 =
(g) 911 888 – 999 =
41
(h) 8107 – 729 =
(i) 8005 – 729 =
(j) 4144 – 2639 – 76 =
2. Dalam suatu gelung, terdapat 600 meter dawai. 157 meter dawai digunakan oleh En. Abdul
Wahab untuk memagar kandang kambingnya.
(a) Berapakah panjang dawai yang tertinggal?
(b) Berikan jawapan kepada puluh yang hampir.
3. En. Kupusamy memesan 650 biji telur gred A dan 350 biji telur gred B daripada seorang
pembekal. 37 biji telur gred B yang diterimanya telah pecah.
(a) Berapa biji telur yang dipesan oleh En. Kupusamy daripada pembekal?
(b) Berapa biji telur gred B yang elok yang boleh dijual?
42
Lampiran B
Fakta-fakta Nombor Asas bagi Operasi Tolak
43
Konsep Pendaraban
Hasil Pembelajaran 1. Mendarab dua atau lebih nombor bulat.

2. Menyelesaikan masalah yang melibatkan pendaraban nombor
bulat.
Bahan Bantu Mengajar Kad imbasan untuk Aktiviti 2

Nota:
2. Lembaran kerja murid selepas aktiviti adalah seperti berikut:
Aktiviti 2 Tiada
Aktiviti 1 40 minit
Aktiviti 2 40 minit
Aktiviti 3 40 minit
Aktiviti 4 40 minit
Aktiviti 5 80 minit
Aktiviti 1 Masa
40
minit
Bentuk Kelas
Tujuan Memperkenalkan konsep pendaraban.
Cara 1. Guru menyoal murid:

Osman menyimpan RM2 sehari. Berapakah jumlah wang yang
disimpannya selama
(a) 5 hari?
(b) 7 hari?
(c) 10 hari?
(d) 30 hari?
2. Bincangkan proses berikut:
44
(a) 2 + 2 + 2 + 2 + 2 = 5  2 = 10
(b) 2 + 2 + 2 + 2 + 2 + 2 + 2 = 7  2 = 14
(c) 2 + 2 + 2 + 2 + 2 + 2 + 2 + 2 + 2 + 2 = 10  2 = 20
(d) 2 + 2 + 2 + 2 + … + 2 + 2 = 30  2 = 60
30 kali
Dalam perbincangan ini guru harus menegaskan perkaitan antara operasi

tambah dan darab (pendaraban adalah penambahan berulang).
3. Murid melengkapkan Lembaran Kerja 1.4(1).
4. Guru membincangkan bahawa sifar didarab dengan sebarang nombor,

menghasilkan sifar juga.
5. Guru mengingatkan murid supaya menguasai sifir terlebih dahulu sebelum

boleh mengikuti aktiviti berikutnya.
45
Pendaraban
1. Lengkapkan sifir-sifir berikut.

12= 13= 14= 15=
22= 23= 24= 25=
32= 33= 34= 35=
42= 43= 44= 45=
52= 53= 54= 55=
62= 63= 64= 65=
72= 73= 74= 75=
82= 83= 84= 85=
92= 93= 94= 95=
16= 17= 18= 19=

26= 27= 28= 29=
36= 37= 38= 39=
46= 47= 48= 49=
56= 57= 58= 59=
66= 67= 68= 69=
76= 77= 78= 79=
86= 87= 88= 89=
96= 97= 98= 99=
2. Lengkapkan.
(a) 3  =7 = 21
(b) 5  6 = 6  =
(c) 8  2 = 2  =4 = 16
(d) 6  3 =  =  =
46
3. Lengkapkan jadual sifir darab di bawah.
 1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 1
2 6
3
4
5
6 36
7
8
9
47
Aktiviti 2 Masa
40
minit
Bentuk Pertandingan
Tujuan Menguasai fakta asas darab.
Cara 1. Guru membahagi kelas kepada beberapa kumpulan.
(a) Guru mengimbaskan kad seperti yang ditunjukkan di bawah yang
menunjukkan pendaraban dua nombor (0 hingga 9).
26
Murid diminta menyatakan hasil darab.
(b) Guru mengimbaskan kad yang menunjukkan nombor 0 hingga 81.
Murid diminta menyatakan semua pasangan nombor (0 hingga 9)
yang memberi hasil darab yang sama nilai dengan nombor pada kad
itu.
3. Guru memberi markah kepada jawapan yang betul.
4. Pastikan setiap hari sebelum pelajaran dimulakan, latih tubi dan latihan
congak sifir diadakan. Contohnya latihan dibuat dalam bentuk menduga
akal (mental test) yang mana murid dikehendaki menulis jawapan sahaja
dengan pantas untuk hasil darab dua nombor yang diberi.
5. Sekiranya terdapat murid yang masih lagi tidak menguasai sifir

pendaraban sehingga 9, usahakan supaya murid mempunyai kemahiran
ini.Murid boleh diberi latihan menyediakan kad-kad imbasan seperti
berikut:
89 72
Muka depan Muka belakang
Murid kemudian melakukan aktiviti latih tubi kendiri (self drilling) secara
berpasangan atau kumpulan kecil.
6. Guru menggunakan sifir pendaraban untuk menunjukkan bahawa

ab=ba
48
Contoh: 7  6 = 6  7
Nota:
Jika murid mendapati sangat sukar untuk menghafal sifir, adalah dicadangkan
guru mengikut urutan berikut untuk membantu mereka:
Mula dengan sifir 2 (gandaan, hasil tambahnya mudah),
diikuti dengan sifir 5 (berakhir dengan 0 atau 5),
diikuti dengan sifir 4 (gandaan sifir 2),
diikuti dengan sifir 8 (gandaan sifir 4),
diikuti dengan sifir 9 (jawapannya mempunyai pola yang menarik, rujuk
kepada pola yang ditunjukkan di bawah),
diikuti dengan sifir 3,
diikuti dengan sifir 6 (gandaan bagi 3), dan akhir sekali,
diikuti dengan sifir 7 (sukar).
Bagi sifir 9: atau

1  9 = 10 – 1
2  9 = 20 – 2
3  9 = 30 – 3
4  9 = 40 – 4
5  9 = 50 – 5
6  9 = 60 – 6
……………
……………
……………
49
Aktiviti 3 Masa
40
minit
Bentuk Tunjuk cara dan individu.
Tujuan Mendarab satu nombor sebarang digit dengan satu nombor lain yang
mempunyai 1 digit sahaja.
Cara 1. Murid diminta cuba nmengira dengan menulis di papan hitam:

(a) 21  4 (b) 23  2
(c) 232  3 (d) 104  2
(e) 26  2 (f) 34  3
2. Guru berbincang dengan murid bagaimana jawapan diperoleh dan

membetulkan kesilapan yang dibuat.
3. Sebelum murid mula membuat Lembaran Kerja 1.4(2), guru menerangkan

dan menunjukkan cara pendaraban bentuk lazim.
Contoh:
(a) 23  3 = ?
puluh sa
2 3 2 puluh 3 Terangkan:
 3  3 (i) 3  3 = 9
6 9 6 puluh 9 (ii) 2 puluh  3 = 6 puluh
(b) 26  2 = ? Terangkan:
(i) 2  6 = 12 (1 puluh 2)
puluh sa 2 puluh 6 (ii) 1 puluh diletakkan dalam
ruang puluh.
2 6  2 (iii) 2 puluh  2 = 4 puluh
 2 4 puluh 12 (iv) 4 puluh + 1 puluh = 5 puluh
5 2 5 puluh 2
(c) 38  7 = ? Terangkan:
ratus puluh sa (i) 8  7 = 56 (5 puluh 6)
(ii) 5 puluh diletakkan
3 8
dalam ruang puluh.
 7 (iii) 3 puluh  7 = 21 puluh
2 6 6 (iv) 21 puluh + 5 puluh
= 26 puluh
Tegaskan kepentingan nilai tempat. = 2 ratus 6 puluh
50
Pendaraban
Nilaikan:
1. (a) 21  3 = (b) 32  3 =
(c) 54  2 = (d) 213  3 =
(e) 232  3 = (f) 634  2 =
2. (a) 25  7 = (b) 69  8 =
(c) 78  5 = (d) 123  9 =
(e) 209  9 = (f) 435  7 =
51
Aktiviti 4 Masa
40
minit
Bentuk Individu
Tujuan Mendarab sebarang dua nombor.
Cara Sebelum murid melakukan Lembaran Kerja 1.4(3), guru memberi contoh
pendaraban dalam bentuk lazim bagi dua nombor yang melebihi 1 digit.
ratus puluh sa ribu ratus puluh sa
2 3 4 3
 1 3  4 1
6 9 4 3
+ 2 3 + 1 7 2
2 9 9 1 7 6 3
52
Pendaraban
Selesaikan:
1. (a) 57  10 =
(b) 57  100 =
(c) 205  10 =
(d) 205  100 =
(e) 205  1000 =
2. (a) 57  20 =
(b) 205  300 =
53
3. (a) 23  31 =
(b) 23  17 =
(c) 45  52 =
(d) 72  15 =
4. (a) 123  26 =
(b) 510  38 =
(c) 209  301 =
(d) 99  157 =
(e) 205  506 =
(f) 2135  21 =
54
Aktiviti 5 Masa
80
minit
Bentuk Individu
Tujuan Menyelesaikan masalah yang melibatkan operasi darab dan masalah yang
melibatkan sama ada operasi tambah, tolak atau darab.
Cara 1. Sebelum murid meakukan Lembaran Kerja 1.4(4), guru membincangkan

beberapa contoh seperti di bawah. Contoh tambahan boleh dipilih
daripada buku teks.
Contoh:
En. Lee mempunyai 5 orang anak. Setiap bulan dia memberi wang saku
sebanyak RM27 kepada setiap orang anaknya. Berapakah jumlah wang
yang harus dikeluarkan oleh En. Lee setiap bulan sebagai wang saku
anak-anaknya?
Apa yang dikehendaki: Jumlah wang yang harus dikeluarkan oleh En.
Lee sebagai wang saku.
Apa yang diberi: 5 orang anak

Setiap orang anak menerima RM27
Operasi: Pendaraban
Penyelesaian: Jumlah wang yang dikeluarkan oleh En. Lee

= RM 27  5 27
= RM 135  5
135
55
Pendaraban
1. Koperasi sebuah sekolah memesan 75 kotak pensel daripada seorang pembekal. Setiap kotak
mengandungi 12 batang pensel. Berapa batang pensel yang telah dipesan oleh koperasi sekolah
itu?
2. Dalam suatu kejohanan olahraga antarabangsa, atlet negara yang memenangi pingat emas
diberi ganjaran sebanyak RM1500. Jika pasukan negara memperoleh 56 pingat emas,
berapakah jumlah wang ganjaran yang perlu dibayar?
3. Pada suatu hari, Harun mengumpul rambutan daripada dusunnya dan mengikat rambutan
tersebut kepada 120 ikatan. Setiap ikatan mengandungi 50 biji rambutan.
(a) Berapa biji rambutan yang telah dikumpul oleh Harun?
(b) Jika Harun menjual 81 ikatan rambutan pada hari tersebut,
(i) berapa biji rambutan yang telah dijual olehnya?
(ii) berapa biji rambutan yang belum dijual?
4. Dalam suatu perarakan tertentu, terdapat dua kontinjen. Kontinjen pertama membawa bendera
Malaysia. Kontinjen ini beratur dalam 4 baris dan terdapat 15 peserta dalam setiap baris.
Kontinjen kedua membawa bunga manggar. Kontinjen ini beratur dalam 2 baris dan terdapat
20 peserta dalam setiap baris.
(a) Berapa peserta yang membawa bendera Malaysia?
(b) Kontinjen manakah yang lebih besar?
(c) Berapakah beza antara peserta kedua-dua kontinjen itu?
(d) Berapakah jumlah peserta yang menyertai perarakan tersebut?
56
5. Lengkapkan silang kata di bawah.
b c
Ke bawah
(a) Bundarkan 348 kepada ratus yang hampir.
(b) 8046 – 705
(c) 10 600 + 19 820
(d) 76 – 25
Melintang
(e) 532  1000
(f) 28 + 12 + 109
(g) 11  16
(h) 12  5  15
(i) 177  4
57
Ujian 1.4
Nama: Masa
_________________________________________________________ 80
minit
Kelas:
_________________________________________________________
Pendaraban
1. Nilaikan:
(a) 21  4 (b) 127  5
(c) 205  7 (d) 35  21
(e) 37  30 (f) 407  15
(g) 5008  32 (h) 61  201
(i) 40  57 (j) 901  1000
2. Pada perayaan Hari Guru di Sekolah Menengah Kampung Muhibah, satu sukaneka diadakan
antara murid dengan guru. Sejumlah 14 acara telah dijalankan dan 12 hadiah disediakan bagi
setiap acara. Berapakah jumlah bilangan hadiah yang telah disediakan untuk sukaneka tersebut?
58
3. Jadual di bawah menunjukkan sayur yang dibeli oleh Siminah di sebuah pasar raya.
Sayur Tomato Kangkung Bayam Cili
Jisim (g) 508 312 645 32
(a) Hitungkan jumlah jisim sayur, dalam gram, yang dibeli oleh Siminah.
(b) Semua sayur dimasukkan ke dalam sebuah bakul. Jika jumlah jisim bakul dan sayur ialah
1800 g, berapakah jisim bakul tersebut?
(c) Jika harga satu gram cili ialah 4 sen, berapakah harga cili yang dibeli?
59
Konsep Pembahagian
Hasil Pembelajaran 1. Membahagi suatu nombor bulat dengan suatu nombor bulat
yang lebih kecil.
2. Menyelesaikan masalah yang melibatkan pembahagian nombor
bulat.
Bahan Bantu Mengajar Kad Imbasan untuk Aktiviti 2.

Nota:
2. Lembaran kerja murid adalah seperti berikut:
Aktiviti 1 40 minit
Aktiviti 2 40 minit
Aktiviti 3 40 minit
Aktiviti 4 40 minit
Aktiviti 5 80 minit
Aktiviti 6 80 minit
Aktiviti 1 Masa
40
minit
Bentuk Main peranan dan perbincangan/penerangan.
Tujuan Memperkenalkan idea pembahagian sebagai

(i) pengongsian sama rata
(ii) pengumpulan sama banyak
Cara 1. Guru memperkenalkan idea pembahagian dengan mengemukakan soalan

berikut:
Kamal menerima wang Hari Raya sebanyak RM12 daripada datuknya.
(a) Jika duit itu dikongsi sama rata dengan dua orang adiknya, berapa
60
ringgitkah yang diterima oleh setiap orang?

(b) Berapa harikah wang itu akan habis jika Kamal membelanjakan RM2
sehari?
2. Untuk menjawab soalan (a), guru mengadakan main peranan:

Seorang murid (Kamal) diberi RM12. Kamal mengagihkan RM1 setiap
orang kepada dirinya dan dua murid lain (adik-adiknya). Ini diulang
sehingga kesemua RM12 itu habis diagihkan.
Guru kemudian menyoal Kamal dan adik-adiknya: Berapa ringgitkah
yang setiap orang dapat?
Guru menerangkan kepada kelas:
Jika RM12 dikongsi sama rata oleh 3 orang, setiap orang mendapat RM4.
Tuliskan: 12  3 = 4
3. Untuk soalan (b), guru mendapatkan jawapan daripada murid dahulu.

Kemudian tunjukkan:
Hari 1 Hari 2 Hari 3 Hari 4 Hari 5 Hari 6
RM2 RM2 RM2 RM2 RM2 RM2
12 – 2 10 – 2 8–2 6–2 4–2 2–2
Write: RM2 + RM2 + RM2 + RM2 + RM2 + RM2 = RM12
6 hari
12  2 = 6
4. Guru melanjutkan aktiviti dengan cara main peranan bagi situasi berikut:
(a) Seorang murid diberi 45 objek dan diminta berkongsi sama rata
dengan 2 murid lain. Berapa objek yang setiap murid akan dapat?
(b) Seorang murid diberi 45 objek dan diminta mengagihkan objek
tersebut secara sama rata kepada kumpulan yang setiap satu
mengandungi 3 objek. Berapa kumpulan objek yang dapat
dibentuk?
5. Bincangkan dengan murid situasi 4(a) dan 4(b):

45  3 mempunyai dua makna, iaitu:
(a) pengongsian sama rata, atau
(b) pengumpulan sama banyak.
6. Bincangkan juga bahawa walaupun jawapan dalam 4 boleh diperoleh

(melalui main peranan) tetapi cara ini mengambil masa yang panjang.
Oleh itu kita menggunakan operasi bahagi untuk membuat pengiraan itu.
7. Bincangkan bahawa, “12  3 =  adalah sama dengan   3 = 12”.

Untuk mendapatkan hasil bahagi , kita boleh menentukan nombor yang
didarab dengan 3 menghasilkan 12, iaitu 3  4 =12, maka 12  3 = 4 .
Berikan contoh-contoh lain untuk menunjukkan hubungan antara operasi
 dengan operasi .
61
Pembahagian
Lengkapkan:
22= _______ 33= _______ 44= _______ 55= _______
42= _______ 63= _______ 84= _______ 10  5 = _______
62= _______ 93= _______ 12  4 = _______ 15  5 = _______
82= _______ 12  3 = _______ 16  4 = _______ 20  5 = _______
10  2 = _______ 15  3 = _______ 20  4 = _______ 25  5 = _______
12  2 = _______ 18  3 = _______ 24  4 = _______ 30  5 = _______
14  2 = _______ 21  3 = _______ 28  4 = _______ 35  5 = _______
16  2 = _______ 24  3 = _______ 32  4 = _______ 40 5 = _______
18  2 = _______ 27  3 = _______ 36  4 = _______ 45  5 = _______
66= _______ 77= _______ 88= _______ 99= _______

12  6 = _______ 14  7 = _______ 16  8 = _______ 18  9 = _______
18  6 = _______ 21  7 = _______ 24  8 = _______ 27  9 = _______
24  6 = _______ 28  7 = _______ 32  8 = _______ 36  9 = _______
30  6 = _______ 35  7 = _______ 40  8 = _______ 45  9 = _______
36  6 = _______ 42  7 = _______ 48  8 = _______ 54  9 = _______
42  6 = _______ 49  7 = _______ 56  8 = _______ 63  9 = _______
48  6 = _______ 56  7 = _______ 64  8 = _______ 72 9 = _______
54  6 = _______ 63  7 = _______ 72  8 = _______ 81  9 = _______
62
Aktiviti 2 Masa
40
minit
Bentuk Pertandingan
Tujuan 1. Menyatakan hasil bahagi tanpa baki satu nombor (0 – 45) dengan satu
nombor lain (1 – 5) yang jawapannya antara 0 dengan 9.
2. 2. Menyatakan pasangan nombor (0 – 81) yang memberi hasil bahagi (0 – 9)
yang sama.
(a) Guru mengimbaskan kad bagi pembahagian satu nombor (0 hingga
45) dengan satu nombor lain (1 hingga 5) yang hasil bahaginya tanpa
baki dan bernilai antara 0 dengan 9.
Contoh:
24  4
Murid memberikan jawapan mereka.
(b) Guru mengimbaskan kad bagi pembahagian satu nombor (0 hingga
81) dengan satu nombor lain yang hasil bahaginya tanpa baki dan
bernilai antara 0 dengan 9.
Contoh:
56  8
Murid memberikan jawapan mereka.
(c) Guru mengimbaskan kad bagi satu nombor (0 hingga 9) dan murid
menyenaraikan pasangan-pasangan nombor (0 hingga 81) yang hasil
bahaginya sama dengan nombor yang diimbaskan.
Contoh:
7
Pasangan-pasangan nombor yang mungkin disenaraikan oleh murid:
(7, 1), (14, 2), (21, 3), (28, 4), (35, 5), (42, 6), (49, 7), (56, 8), (63, 9).
(d) Guru memberi markah bagi jawapan yang betul.
3. Selepas pertandingan, murid cuba jawab Lembaran Kerja 1.5(2).

Bincangkan hasil bahagi kes 0  8 yang terdapat dalam lembaran kerja
tersebut.
63
Pembahagian
1. Tentukan hasil bahagi yang berikut dengan cara congak.

(a) 56  8 = (b) 54  6 =
(c) 25  5 = (d) 24  4 =
(e) 9  1 = (f) 20  5 =
(g) 72  9 = (h) 64  8 =
(i) 8  8 = (j) 0  8 =
2. Isikan petak kosong dengan nombor yang sesuai.
(a) 5  =5 (b) 20  = 10
(c) 6=8 (d) 9=9
(e) 7=9
64
Aktiviti 3 Masa
40
minit
Bentuk Penerangan
Tujuan Membahagi sebarang nombor bulat dengan nombor bulat (2 hingga 9) yang
lebih kecil yang hasil bahaginya tanpa baki.
Cara Guru menyoal murid: 48 348  6 = ?

Dijangka ramai murid tidak dapat memberi jawapan dengan segera. Guru
menegaskan bahawa bagi nombor yang besar, pembahagian dilakukan dengan
menulis operasinya dalam bentuk lazim. Tunjukkan beberapa contoh.
Jelaskan:
(a) nombor yang dibahagi dan nombor yang membahagi.
(b) hasil bahagi  nombor yang membahagi  nombor yang dibahagi.
Contoh:
(i) 8  2 = 4
simbol bahagi hasil bahagi

dalam bentuk
lazim
4
2 8
nombor yang nombor yang
membahagi dibahagi
2 8 tidak boleh ditulis (tidak sama dengan) 8 2
Menyedarkan murid bahawa 4  2 = 8:
(ii) 56  8 =
pu sa
7
8 5 6
–5 6 7  8 = 56
0
65
(iii) 795  3 =
23=6
6  3 = 18
5  3 = 15
Minta murid semak jawapan: 265

 3
795 
(iv) 387  9 =
Tulis di sini
43
9387
–36 4  9 = 36
2 7
–2 7 3  9 = 27
0
Semak jawapan:
43
 9
387 
66
Pembahagian
Selesaikan:
Contoh: Jalan kerja:
712  4 = 178
Semak jawapan:
1. 54  3 =
2. 95  5 =
3. 248  2 =
67
4. 987  7 =
5. 256  8 =
6. 3516  6 =
7. 3798  9 =
8. 4671  9 =
68
9. 26 132  4 =
10. 49 348  4 =
69
Aktiviti 4 Masa
40
minit
Bentuk Penerangan dan kerja individu.
Tujuan Membahagi sebarang nombor bulat dengan nombor bulat yang lebih kecil yang
hasil bahaginya tanpa baki (termasuk kes yang melibatkan sifar).
Cara Guru memberi beberapa contoh.

Contoh:
1. 828  4 =
sebab 2 < 4
2. 5950  5 =
3. 5910  6 =
70
4. 408  4 =
71
Pembahagian
Tentukan nilai (tunjukkan jalan kerja dan semak jawapan).
1. 612  6 =
Jalan kerja Semak jawapan
2. 756  7 =
3. 832  8 =
72
4. 7248  8 =
5. 490  5 =
6. 2560  5 =
7. 4320  9 =
73
8. 504  4 =
9. 6008  8 =
10. 64 032  8 =
74
Aktiviti 5 Masa
80
minit
Bentuk Individu
Tujuan Membahagi sebarang nombor bulat dengan nombor bulat yang lebih kecil yang
jawapannya boleh melibatkan baki.
Cara Sebelum murid menjawab Lembaran Kerja 1.5(5), guru menunjukkan contoh-
contoh pembahagian suatu nombor bulat dengan nombor bulat lain yang lebih
kecil yang jawapannya tanpa baki atau berbaki.
Contoh:
1. 9  2 = 4 baki 1
42=8
baki
2. 126  8 = 15 baki 6
18=8
5  8 = 40
baki
3. 468  39 = 12
4. 6917  123 = 56 baki 29
75
Pembahagian
Selesaikan (tunjukkan jalan kerja dan semak jawapan):

1. 16  3 =
2. 45  2 =
3. 100  6 =
76
4. 742  9 =
5. 130  10 =
6. 360  20 =
7. 864  32 =
77
8. 725  27 =
9. 450  100 =
10. 1984  200 =

11. 1794  178 =

78
12. 46 656  108 =

79
Aktiviti 6 Masa
80
minit
Bentuk Individu
Tujuan 1. Menyelesaikan masalah yang melibatkan pembahagian nombor bulat.

2. Menentukan sama ada suatu masalah itu masalah penambahan, penolakan,
pendaraban atau pembahagian dan seterusnya menyelesaikan masalah
tersebut.
Cara 1. Guru memberi contoh penyelesaian masalah.

Contoh:
Dari pukul 6.00 pagi hingga pukul 10.00 pagi, Zainol dan keluarga
mengumpul sebanyak 300 biji durian di dusunya.
(a) Tentukan purata bilangan durian yang dikumpul dalam satu jam.
(b) Antara 300 biji durian yang dikumpul, 18 biji yang rosak dan
keluarga Zainol makan 9 biji. Berapa biji durian yang tinggal untuk
dijual?
2. Contoh penyelesaian lain boleh diperoleh daripada buku teks.
80
Pembahagian
1. 24 botol minuman boleh diisi dalam satu kotak. Jika Kok Leong disuruh memasukkan 120
botol minuman ke dalam kotak, berapa kotak yang diperlukan?
2. Sebuah van boleh membawa 8 orang penumpang. Berapa buah van yang diperlukan untuk
membawa 24 orang pada masa yang sama?
3. Berdasarkan petak ajaib di sebelah, pilih satu daripada operasi +, –,  atau  9 2 30

untuk mengaitkan dua nombor bersebelahan sehingga kesemua nombor
tersebut dikaitkan. Antara operasi yang dipilih, perlu ada sekurang-
kurangnya tiga operasi yang melibatkan  atau . 10 17 15
Contoh:
5 20 28
9  10 kerana 9 + 1 = 10
81
4. Dalam suatu kempen jualan di sebuah pasar raya, pembeli diberi 1 kupon bagi setiap
perbelanjaan yang bernilai RM10. Kupon yang dikumpul boleh ditukarkan dengan barang-
barang berikut:
1 jam tangan: 35 kupon
1 pen: 7 kupon
1 minuman kotak: 5 kupon
1 bungkus tisu: 2 kupon
Sarala telah mengumpul sebanyak 85 kupon.
(a) Berapakah perbelanjaan minimum beliau?
(b) Jika Sarala ingin memiliki semua barang yang disenaraikan, berapa kupon yang
beliau harus gunakan?
(c) Selepas menukar semua barang yang disenaraikan, berapa kupon yang masih ada pada
Sarala?
(d) Jika Sarala hanya berminat untuk menukar kupon yang ada padanya dengan pen, berapa
batang pen yang beliau dapat tukar?
82
Ujian 1.5
Nama: Masa
_________________________________________________________ 40
minit
Kelas:
_________________________________________________________
Pembahagian
1. Tentukan
(a) 108  6 (b) 7140  7
(c) 328  12 (d) 279  31
(e) 5304  26 (f) 1260  20
(g) 7950  15 (h) 752  547
83
2. Alisan dikehendaki mengisi 5270 liter susu ke dalam botol. Jika kandungan setiap botol ialah 3
liter, hitungkan
(a) bilangan botol yang akan diisi penuh dengan susu tersebut.
(b) baki susu daripada (a).
3. Pada Hari Penyayang, sekumpulan murid telah mendermakan 45 250 ml darah. Jika setiap
murid menderma 250 ml darah, hitungkan bilangan murid dalam kumpulan tersebut.
84
Konsep Prinsip pengiraan
Hasil Pembelajaran 1. Melakukan pengiraan yang melibatkan sebarang gabungan

operasi tambah, tolak, darab dan bahagi nombor bulat termasuk
menggunakan tanda kurung.
2. Menyelesaikan masalah yang melibatkan gabungan operasi tambah,
tolak, darab dan bahagi nombor bulat termasuk penggunaan tanda
kurung.
Nota:
2. Lembaran kerja murid adalah seperti berikut:
3. Masa yang diperuntukkan bagi setiap aktiviti adalah seperti berikut:
Aktiviti 1 40 minit
Aktiviti 2 40 minit
Aktiviti 3 40 minit
Aktiviti 4 40 minit
Aktiviti 5 40 minit
Aktiviti 6 40 minit
Aktiviti 1 Masa
40
minit
Bentuk Kuiz
Tujuan Mengulang kaji pengiraan yang melibatkan:

(a) operasi tambah atau tolak yang berturut-turut, dan
(b) gabungan operasi + dan – sahaja, diselesaikan dari kiri ke kanan.
Cara 1. Guru membahagi murid kepada beberapa kumpulan (4 dalam satu

kumpulan).
2. Guru menulis soalan-soalan berikut di papan tulis untuk diselesaikan oleh
85
setiap kumpulan.
(a) 25 + 10 + 4 =
(b) 30 – 5 – 10 =
(c) 32 + 8 – 7 =
(d) 15 – 9 + 3 =
(e) 17 + 2 – 10 + 5 =
(f) 35 – 17 + 8 – 7 =
4. Bincangkan soalan yang murid tidak dapat jawapan betul. Tegaskan

bahawa gabungan operasi tambah dan tolak perlu dilakukan dari kiri ke
kanan.
5. Tidak perlu bincangkan a – b + c = a + c – b. Tetapi jika ada murid

menemui cara ini dan bertanya, guru bolehlah memberi penerangan
berikut:
Kita boleh melakukan mana-mana satu operasi dahulu, kerana sifat tukar
tertib operasi tambah: a + b = b + a
Contoh:
9–5+3=?
Biar a = 9 – 5
b=3
a + b= 9 – 5 + 3
= 4+3
= 7
b+ a= 3+ 9 – 5
= 3+4
= 7
86
Prinsip Pengiraan
Kira:
1. 30 + 40 + 25 = 2. 50 – 10 – 12 =
3. 20 + 9 – 6 = 4. 159 + 27 – 112 =
5. 53 – 37 + 3 = 6. 71 – 28 + 21 =
7. 35 – 16 + 17 = 8. 103 + 21 – 11 – 4 =
9. 63 + 8 – 7 + 8 = 10. 38 – 25 – 8 + 12 =
11. 50 – 27 + 20 – 3 = 12. 251 – 3 + 105 – 75 =
87
Aktiviti 2 Masa
40
minit
Bentuk Kuiz
Tujuan 1. Darab dua atau lebih nombor bulat.

2. Bahagi suatu nombor bulat dengan nombor bulat yang lebih kecil.
3. Mengulang kaji pengiraan yang melibatkan gabungan operasi darab dan
bahagi yang diselesaikan dari kiri ke kanan.
Cara 1. Guru membahagi murid kepada beberapa kumpulan (4 dalam satu

kumpulan).
2. Guru menulis soalan-soalan berikut pada papan tulis dan setiap kumpulan
perlu menyelesaikannya.
(a) 2  5  4 =
(b) 20  5  2 =
(c) 2  6  3 =
(d) 18  2  3 =
(e) 8  2  6  3 =
4. Bincangkan soalan yang murid tidak dapat jawapan betul. Tegaskan

bahawa gabungan operasi darab dan bahagi perlu dilakukan dari kiri ke
kanan.
88
Prinsip Pengiraan
Kira:
1. 54 – 17 – 7 + 4 = 2. 49 – 25 + 9 + 7 =
3. 463= 4. 50  2  5 =
5. 355= 6. 12  6  2 =
7. 4  28  7 = 8. 240  6  3 =
9. 192  3  18 = 10. 150  2  5  3 =
11. 63  3  3  7 = 12. 126  6  15  5 =
89
Aktiviti 3 Masa
40
minit
Bentuk Perbincangan/Penerangan
Tujuan Membuat pengiraan yang melibatkan beberapa operasi mengikut tertib yang
betul.
Cara 1. Guru membincangkan beberapa contoh yang melibatkan gabungan operasi

+, –,  dan .
Contoh:
Penyelesaian
(a) 3 + 2  5 = ? 3+25 =55
= 25
(b) 4 + 8  2 = ? 4 + 8  2 = 12  2
=6
4+82 =44
=8
(c) 8 – 3  2 + 1 = ? 8–32+1 =52+1

= 10 + 1
= 11
8–32+1 =53
= 15
8–32+1 =8–6+1
=2+1
=3
8–32+1 =8–33
=53
= 15
(d) 8  4  2 + 3 – 1 = ? 842+3–1 = 32  2 + 3 – 1
= 16 + 3 – 2
= 19 – 1
= 18
842+3–1 = 32  5 – 1
= 32  4
=8
90
(e) 18  2 – 1 + 3  2 = ? 18  2 – 1 + 3  2 =9–1+32
=8+32
= 11  2
= 22
18  2 – 1 + 3  2 =9–1+3–2
=9–1+6
=8+6
= 14
2. Bincangkan bahawa contoh-contoh di atas mempunyai banyak jawapan.

Maka suatu peraturan atau prinsip diperlukan supaya jawapannya adalah
seragam.
3. Maklumkan bahawa peraturan ini memang telah ada dan dipersetujui oleh
ahli-ahli matematik, iaitu:
Lakukan dahulu pendaraban dan pembahagian dari kiri ke kanan dan
kemudian penambahan dan penolakan dilakukan dari kiri ke kanan.
4. Guru menunjukkan cara menyelesaikan contoh-contoh tersebut mengikut
peraturan ini.
91
Prinsip Pengiraan
Kira:
1. 3  6 + 15 = 2. 20 – 5  3 + 18 =
3. 200 – 2  8  2 = 4. 3  6 + 15  5 =
5. 92 – 8  2 – 10  2 =
92
Aktiviti 4 Masa
40
minit
Bentuk Kelas
Tujuan Menggunakan prinsip pengiraan yang melibatkan beberapa operasi.
Cara 1. Guru mengulang kaji prinsip pengiraan melalui beberapa contoh.

2. Guru membincangkan hasil kerja murid dalam Lembaran Kerja 1.6(3)
untuk memastikan murid telah menggunakan peraturan ini dengan betul.
93
Prinsip Pengiraan
1. 20 – 5  3 + 18  2 = 2. 27 – 15 + 2  15  3 =
3. 48  12 + 6 – 5  2 = 4. 18 – 5 – 5  8  2  5 – 3 =
5. 84  7 – 4  4 – 1 = 6. 21  7 + 6  9 – 18  6  3 =
7. Isikan ruang kosong dengan operasi (+, –, , ) yang sesuai supaya persamaan tersebut adalah
betul.
(a) 4 [ ] 8  2 = 8 (b) 4  8 [ ] 2 = 30
(c) 4 [ ] 8  2 = 16 (d) 4 – 8 [ ]2=0
94
8. Lengkapkan setiap lajur dan baris untuk membentuk suatu persamaan dengan menggunakan
tanda operasi (+, –, , ) dan nombor (1, 7, 8, 12) sekali sahaja bagi setiap persamaan. Lajur
pertama telah dilengkapkan.
8 =3
7 = 44
1 = 11
12 = 11
= 13
95
Aktiviti 5 Masa
40
minit
Bentuk Kelas dan individu
Tujuan Membuat pengiraan yang melibatkan kurungan.
Cara 1. Melalui contoh kehidupan harian, guru membincangkan keperluan

menggunakan tanda kurung dalam bahasa matematik.
Contoh:
Ali menerima RM10 daripada bapanya dan RM14 daripada neneknya. Ali
diminta membahagikan wang itu sama banyak antara dia dan 3 orang
adiknya.
Berdasarkan contoh ini, pengiraan yang terlibat ialah: 10 + 14  4
Jika kita mengikut prinsip pengiraan, pembahagian harus dilakukan
dahulu tetapi situasi sebenar adalah penambahan harus dilakukan dahulu.
Oleh itu, peraturan lain seperti berikut adalah diperlukan:
Lakukan operasi dalam tanda kurung dahulu sebelum operasi lain.
Maka, penyelesaian bagi contoh tersebut adalah:
(10 + 14)  4 = 24  4
=6
2. Guru membincangkan bahawa tanda kurung juga digunakan sebagai tata

tanda pendaraban.
Contoh:
3  5  7  10 boleh ditulis sebagai 3(5)(7)(10)
3. Beri beberapa contoh seperti berikut:

(a) 2  (15 + 20) ditulis sebagai 2(15 + 20)
(b) (3 + 12)  (11 – 7) ditulis sebagai (3 + 12)(11 – 7)
96
Prinsip Pengiraan
Kira:
1. 3(6 + 15) 2. 3(6 + 15)  7
3. 3(20 – 5) + 18 4. 3(20 – 5) + 18  2
5. (200 – 2)(8  2) 6. 2(92 – 8) – (10  2)
7. 18 – 5 + 5(5  2)  (10  5) 8. 48  12 + (6 – 5)
9. 127 – 15(15 + 2)  3 10. (64 – 40)  8 + (28 – 24)
11. (18 – 5) – (10  2)  10  (5 – 3) 12. 21  (7 – 6) + (9 + 18)  (6 + 3)
97
Aktiviti 6 Masa
40
minit
Bentuk Kelas
Tujuan Menyelesaikan masalah yang melibatkan beberapa operasi dan kurungan.
Cara 1. Guru mengadakan perbincangan melalui contoh kehidupan harian.

Melalui contoh ini, tunjukkan langkah-langkah penyelesaian.
Contoh:
Keluarga Hock Lee menghadiri suatu pertunjukan pentas. Harga tiket
untuk orang dewasa, kanak-kanak dan warga tua masing-masing ialah
RM15, RM 10 dan RM5. Keluarga Hock Lee terdiri daripada nenek, ibu
bapa dan dua orang adik perempuan. Jika Hock Lee berumur 11 tahun,
berapakah jumlah yang mereka bayar untuk harga tiket?
Apa yang diberi:
Harga tiket orang dewasa: RM15
kanak-kanak: RM10
warga tua: RM5
Apa yang dikehendaki: Jumlah yang dibayar untuk harga tiket
Strategi: Jumlah yang dibayar
= Harga tiket nenek + Harga tiket ibu +
Harga tiket bapa + Harga tiket 3 orang
kanak-kanak
Penyelesaian: Jumlah yang dibayar
= RM5 + (2  RM15) + (3  RM10)
= RM5 + RM30 + RM30
= RM65
Semak jawapan: 15 + 15 + 10 + 10 + 10 + 5 = 65
98
Prinsip Pengiraan
Selesaikan masalah yang berikut.

1. 5 orang budak menerima wang saku yang sama banyak daripada ibu dan bapa mereka, iaitu
RM10 daripada bapa dan RM5 daripada ibu. Berapakah jumlah wang saku yang diterima oleh
kelima-lima budak tersebut?
2. Dua buah kedai A dan B menjual buah manggis. Setiap bakul dalam kedai A mengandungi
300 biji buah manggis manakala setiap bakul dalam kedai B mengandungi 200 biji buah
manggis. Jika buah manggis dalam 37 buah bakul di kedai A dan 65 buah bakul di kedai B
telah dijual, hitungkan bilangan buah manggis yang telah dijual oleh kedua-dua kedai tersebut.
3. Jadual di sebelah menunjukkan bilangan durian

dalam dua buah bakul. Setiap buah durian yang baik Bakul A B
dijual dengan harga RM4. Jika modal Hong Kuan Bilangan durian 50 57
ialah RM200, berapakah untung yang diperolehnya
jika semua durian yang baik telah dijual? Bilangan durian
2 3
yang rosak
4. Dalam suatu pertandingan bola sepak, penyokong-penyokong sebuah pasukan telah menyewa
8 buah bas untuk membawa mereka ke stadium . Setiap bas membawa bilangan penumpang
yang sama. Apabila 2 daripada bas tersebut rosak, penyokong-penyokong itu menaiki bas-bas
yang lain. Jika setiap bas yang lain terpaksa membawa 15 orang penumpang tambahan, kira
bilangan penumpang dalam setiap bas yang rosak.
99
Ujian 1.6
Nama: Masa
_________________________________________________________ 40
minit
Kelas:
_________________________________________________________
Prinsip Pengiraan
1. Tentukan nilai:
(a) 51 – 23 + 7 (b) 24  12  3
(c) 56  21 – 19 (d) 60  5 +10
(e) (32 + 64)  8 (f) (96 + 48)  (24 – 15)
(g) 8(11 – 3) + 9 (h) 74 + 16 – 12  7
(i) 100 + 72  4  5 – 18
100
2. Hitungkan:
(a) 8697 + 846 (b) 30 193 – 678
(c) 1521  603 (d) 17 329  43
3. Jadual di bawah menunjukkan jisim ikan yang diperoleh daripada empat orang nelayan oleh
seorang pemborong, En. Hashim.
Syarikat A Syarikat B
Nelayan Sameon Ardi Kok Kiang Seng Kong
Jisim Ikan 92 kg 78 kg 103 kg 84 kg
(a) Sameon dan Ardi adalah rakan kongsi Syarikat A manakala Kok Kiang dan Seng Kong
adalah rakan kongsi Syarikat B. Berapakah beza antara jisim ikan kedua-dua syarikat?
(b) En. Hashim mengagihkan ikan itu sama banyak kepada 5 penjual ikan. Hitungkan jisim
ikan yang diperoleh oleh setiap penjual ikan tersebut.
(c) En. Hashim membayar RM3 sekilogram kepada setiap nelayan. Berapakah jumlah
wang yang beliau perlu bayar?
101
ProBiM 1 Nombor Bulat: Jawapan
Jawapan

1. (a) lima puluh enam (b) seratus tiga puluh empat
(c) dua ratus lapan (d) tujuh ratus sembilan puluh
(e) dua ribu dua puluh
2. (a) 79 (b) 150

(c) 407 (d) 9909
(e) 15 007

1. 5, 7, 8, 10, 12, 13, 24, 28, 38, 42, 45, 50, 53, 63, 64, 69, 71, 75, 99, 111
2. (a) 1, 5 (b) 2, 5
(c) 30, 60 (d) 5, 25
(e) 900, 1050, 1100
3. (a)
(b)
(c)

1. (a) 12 (b) 12
(c) 12 (d) 25
(e) 123 (f) 30
(g) 241 (h) 107
(i) 120 (j) 201
2. (a) 25 (b) 51
(c) 82 (d) 96
3. (a) 
(b)    
   
(c)    
   
   
102
(d)    

   
   
   
   
 

1.
Bilangan Kumpulan
(b) 1 2 12
(c) 2 3 23
(d) 6 0 60
(e) 1 3 5 135
(f) 1 0 5 105
(g) 2 1 6 216
2. (a) 60 + 8 (b) 100 + 20 + 3

(c) 100 + 7 (d) 100 + 20
(e) 1000 + 8 (f) 5000 + 100
(g) 8000 + 30
3.
Nilai Tempat bagi Digit yang Bergaris Nilai bagi Digit yang Bergaris
(a) 58 Tens 50
(b) 567 Hundreds 500
(c) 456 Tens 50
(d) 5678 Thousands 5000
(e) 1567 Hundreds 500
(f) 1139 Ones 9
(g) 8930 Ones 0
(h) 43 201 Thousands 3000
(i) 56 779 Ten thousands 50 000
(j) 15 832 Hundreds 800
(k) 637 210 Tens 10
(l) 832 111 Ten thousands 30 000
(m) 691 000 Thousands 1000
(n) 773 825 Hundred thousands 700 000

1.
Puluh yang hampir Ratus yang hampir
(a) 27 30 -
(b) 256 260 300
(c) 253 250 300
(d) 392 390 400
(e) 596 600 600
(f) 1583 1580 1600
(g) 2357 2360 1400
103
(h) 5695 5700 5700

(i) 3854 3850 3900
(j) 29 672 29 670 29 700
2.
Ribu yang hampir Puluh ribu yang hampir
(a) 67 890 70 000 70 000
(b) 33 099 30 000 30 000
(c) 895 623 900 000 900 000
(d) 750 391 750 000 800 000
(e) 646 464 650 000 650 000
Ujian 1.1
1. (a)
(b)
(c)
(d)
2. (a) ratus (b) ribu

(c) puluh (d) puluh ribu
(e) sa
3. (a) puluh (b) puluh

(c) sa (d) ribu
(e) ratus
4. (a) 30 000 (b) 1400

(c) 30 000 (d) 6000
5. (a) puluh (b) ratus

(c) puluh (d) ribu
6. 1644, 1590, 1618

1. (a) 56 (b) 996
(c) 5699
104
2. (a) 99 (b) 567

(c) 999 (d) 9969
3.
8 3 4
1 5 9
6 7 2
4. (a) 82 (b) 62
(c) 561 (d) 3 735
(e) 804 (f) 603
(g) 1400 (h) 9033
(i) 14 002 (j) 13 010
5. d = 4, e = 9, f = 13, g = 0

1. (a) 44 (b) 25
(c) 649 (d) 722
(e) 7143 (f) 331
(g) 1615
2.
(Jawapan mungkin berbeza-beza)
3. 64 km 4. RM14
5. 142 850 buah lori
Ujian 1.2
1. (a) 68 (b) 72
(c) 6196 (d) 4000
(e) 4023 (f) 1931
2. (a) 295 (b) 651
3. (a) ratus, sa (b) 7400

(c) 7400
105

1. (a) 34 (b) 11
(c) 124 (d) 0
2. (a) 499 (b) 200

(c) 3322 (d) 0
3. (a) 29 (b) 12
(c) 58 (d) 325
4. (a) 15 (b) 12
(c) 15 (d) 108
(e) 98 (f) 579
(g) 507 (h) 1005

1. (a) 310 (b) 3455
(c) 1181 (d) 219
(e) 1918 (f) 7745
2. 643 buah rumah 3. 19 ekor ayam
4. 28 soalan
5. (a) 164 (b) 436
6. (a) (b)
Ujian 1.3
1. (a) 37 (b) 81
(c) 114 (d) 189
(e) 152 (f) 5390
(g) 910 889 (h) 7378
(i) 7276 (j) 1429
2. (a) 543 (b) 540
3. (a) 1000 (b) 963

1.
12=2 13=3 14=4 15=5
22=4 23=6 24=8 2  5 = 10
106
32=6 33=9 3  4 = 12 3  5 = 15
42=8 4  3 = 12 4  4 = 16 4  5 = 20
5  2 = 10 5  3 = 15 5  4 = 20 5  5 = 25
6  2 = 12 6  3 = 18 6  4 = 24 6  5 = 30
7  2 = 14 7  3 = 21 7  4 = 28 7  5 = 35
8  2 = 16 8  3 = 24 8  4 = 32 8  5 = 40
9  2 = 18 9  3 = 27 9  4 = 36 9  5 = 45
16=6 17=7 18=8 19=9

2  6 = 12 2  7 = 14 2  8 = 16 2  9 = 18
3  6 = 18 3  7 = 21 3  8 = 24 3  9 = 27
4  6 = 24 4  7 = 28 4  8 = 32 4  9 = 36
5  6 = 30 5  7 = 35 5  8 = 40 5  9 = 45
6  6 = 36 6  7 = 42 6  8 = 48 6  9 = 54
7  6 = 42 7  7 = 49 7  8 = 56 7  9 = 63
8  6 = 48 8  7 = 56 8  8 = 64 8  9 = 72
9  6 = 54 9  7 = 63 9  8 = 72 9  9 = 81
2. (a) 3  7 = 7  3 = 21 (b) 5  6 = 6  5 = 30
(c) 8  2 = 2  8 = 4  4 = 16 (d) 6  3 = 3  6 = 9  2 = 18
3.
 1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 1 2 3 4 5 6 7 8 9
2 2 4 6 8 10 12 14 16 18
3 3 6 9 12 15 18 21 24 27
4 4 8 12 16 20 24 28 32 36
5 5 10 15 20 25 30 35 40 45
6 6 12 18 24 30 36 42 48 54
7 7 14 21 28 35 42 49 56 63
8 8 16 24 32 40 48 56 64 72
9 9 18 27 36 45 54 63 72 81

1. (a) 63 (b) 96
(c) 108 (d) 639
(e) 696 (f) 1268
2. (a) 175 (b) 552

(c) 390 (d) 1107
107
(e) 1811 (f) 3045

1. (a) 570 (b) 5700
(c) 2050 (d) 20 500
(e) 205 000
2. (a) 140 (b) 61 500
3. (a) 713 (b) 391

(c) 2340 (d) 1080
4. (a) 3198 (b) 19 380

(c) 62 909 (d) 15 543
(e) 103 730 (f) 44 835

1. 900 2. 84 000
3. (a) 6000
(b) (i) 4050
(ii) 1 950
4. (a) 60
(b) Kontinjen yang membawa bendera Malaysia
(c) 20
(d) 100
5. Ke bawah
(a) 300
(b) 7341
(c) 30 420
(d) 51
(e) 29 738
Melintang
(d) 532 000
(f) 149
(g) 176
(h) 900
(i) 708
Ujian 1.4
1. (a) 84 (b) 635
(c) 1435 (d) 735
(e) 1110 (f) 6105
(g) 160 256 (h) 12 261
(i) 2 280 (j) 901 000
2. 168
108
3. (a) 1497 g (b) 303 g

(c) 128 g

22=1 33=1 44=1 55=1
42=2 63=2 84=2 10  5 = 2
62=3 93=3 12  4 = 3 15  5 = 3 3
82=4 12  3 = 4 16  4 = 4 20  5 = 4 4
10  2 = 5 15  3 = 5 20  4 = 5 25  5 = 5 5
12  2 = 6 18  3 = 6 24  4 = 6 30  5 = 6
14  2 = 7 21  3 = 7 28  4 = 7 35  5 = 7 7
16  2 = 8 24  3 = 8 32  4 = 8 40 5 = 8 8
18  2 = 9 27  3 = 9 36  4 = 9 45  5 = 9
66=1 77=1 88=1 99=1

12  6 = 2 14  7 = 2 16  8 = 2 18  9 = 2
18  6 = 3 21  7 = 3 24  8 = 3 27  9 = 3
24  6 = 4 28  7 = 4 32  8 = 4 36  9 = 4
30  6 = 5 35  7 = 5 40  8 = 5 45  9 = 5
36  6 = 6 42  7 = 6 48  8 = 6 54  9 = 6
42  6 = 7 49  7 = 7 56  8 = 7 63  9 = 7
48  6 = 8 56  7 = 8 64  8 = 8 72 9 = 8
54  6 = 9 63  7 = 9 72  8 = 9 81  9 = 9

1. (a) 7 (b) 9
(c) 5 (d) 6
(e) 9 (f) 4
(g) 8 (h) 8
(i) 1 (j) 0
2. (a) 1 (b) 2
(c) 48 (d) 81
(e) 63

1. 18 2. 19
3. 128 4. 141
5. 32 6. 586
109
7. 422 8. 519
9. 6533 10. 12 337

1. 102 2. 108
3. 104 4. 906
5. 98 6. 512
7. 480 8. 126
9. 751 10. 8004

1. 5 baki 1 2. 22 baki 1
3. 16 baki 4 4. 82 baki 4
5. 13 6. 18
7. 27 8. 26 baki 23
9. 4 baki 50 10. 9 baki 184
11. 10 baki 14 12. 432

1. 5 kotak
2. 3
3. 9  2 sebab 9 – 7 = 2
2  30 sebab 2  15 = 30
30  15 sebab 30  2 = 15
15  17 sebab 15 + 2 = 17
17  10 sebab 17 – 7 = 10
10  5 sebab 10  2 = 5
5  20 sebab 5  4 = 20
20  28 sebab 20 + 8 = 28
28  15 sebab 28 – 13 = 15
4. (a) 850 (b) 49

(c) 36 (d) 17
Ujian 1.5
1. (a) 18 (b) 1020
(c) 27 baki 4 (d) 9
(e) 204 (f) 63
110
(g) 530 (h) 1 baki 205

1. 95 2. 28
3. 23 4. 74
5. 19 6. 64
7. 36 8. 109
9. 72 10. 17
11. 40 12. 278

1. 34 2. 40
3. 72 4. 5
5. 3 6. 4
7. 16 8. 120
9. 1152 10. 180
11. 441 12. 21

1. 33 2. 23
3. 192 4. 21
5. 71

1. 14 2. 22
3. 0 4. 6
5. 10 6. 51
7. (a) + (b) –
(c)  (d) ÷
111
8.
8 + 7  1 – 12 =3
–  + ÷
7  8 – 12 ÷ 1 = 44
+ +  
1  12 + 7 – 8 = 11
 ÷ – –
12 – 1  8 + 7 = 11
= 13 = 68 = 77 = 89

1. 63 2. 9
3. 33 4. 24
5. 792 6. 163
7. 38 8. 5
9. 92 10. 7
11. 12 12. 10

1. 75 2. 14 100
3. 208 4. 45
Ujian 1.6
1. (a) 35 (b) 96
(c) 1157 (d) 22
(e) 12 (f) 16
(g) 73 (h) 6
(i) 172
112
2. (a) 9543 (b) 29 515

(c) 917 163 (d) 403
3. (a) 3 kg (b) 71.4 kg

(c) RM1071
113

Probimtkt1 MATEMATIK Topik1 PDF

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Judul Asli

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

Probimtkt1 MATEMATIK Topik1 PDF

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

NOMBOR BULAT

Bahagian Pembangunan Kurikulum

Lembaran Panduan Guru 1.1

Konsep Membilang, Nilai tempat, Membundar

Hasil Pembelajaran 1. Membilang, membaca dan menulis nombor bulat.

Pertandingan dimulakan dengan guru mencadangkan supaya nombor yang

2. Peraturan pertandingan adalah seperti berikut:

4. Selepas pertandingan, guru menyoal murid dengan soalan: “Apakah

5. Murid membuat Lembaran Kerja 1.1(1).

Bentuk Permainan Individu

Tujuan Menyusun nombor mengikut tertib dan melengkapkan garis nombor.

Bahan Bantu Kad-kad nombor

2. Permainan kad nombor dijalankan. Murid menyusun kad dalam tertib

3. Murid membuat Lembaran Kerja 1.1(2).

Lembaran Kerja 1.1 (1)

Membilang, Nilai Tempat, Membundar

1. Tuliskan nombor-nombor berikut dalam perkataan.

2. Nyatakan dalam angka, nombor-nombor berikut:

b) seratus lima puluh ________________

c) empat ratus tujuh ________________

d) sembilan ribu sembilan ratus sembilan ________________

e) lima belas ribu tujuh ________________

Lembaran Kerja 1.1 (2)

Membilang, Nilai tempat, Membundar

1. Susun nombor-nombor berikut mengikut susunan menaik.

2. Isikan petak-petak kosong dengan nombor yang sesuai.

850 950 1000 1150 1200

3. Tulis nombor-nombor berikut pada satu garis nombor.

(b) 6, 2, 4, 8, 12, 14, 18, 10, 16

(c) 1, 5, 3, 9, 11, 15, 17

Tujuan Membilang secara sistematik

Bahan Bantu Gambar dengan banyak objek boleh bilang.

Cara 1. Guru menunjukkan gambar yang mengandungi objek dan meminta

2. Murid membuat Lembaran Kerja 1.1(3).

Lembaran Kerja 1.1 (3)

Membilang, Nilai Tempat, Membundar

1. Membilang dan menulis bilangan objek dalam petak yang disediakan.

(f)   

(g)   

(j)  

Tujuan Menyatakan nilai tempat bagi sebarang nombor.

Cara 1. Murid membuat Lembaran Kerja 1.1(4).

3. Selepas Soalan 2 dan 3, guru mengadakan perbincangan dan menceritakan

Lembaran Kerja 1.1 (4)

Membilang, Nilai Tempat, Membundar

1. Lengkapkan jadual berikut:

ratus puluh sa Angka

  

ratus puluh sa Angka

Bentuk Perbincangan dalam kelas

Tujuan Mengetahui keperluan membundarkan nombor dalam kehidupan harian.

2. Guru menunjukkan gambar rajah speedometer yang telah disediakan.

3. Guru memberi contoh-contoh harian lain seperti:

4. Guru kemudian membincangkan keperluan membundarkan nombor dalam

Tujuan Membundarkan nombor kepada nilai tempat yang diberi.

Cara 1. Guru menunjukkan beberapa contoh membundarkan nombor-nombor

2. Murid membuat Lembaran Kerja 1.1(5).

3. Guru menumjukkan kesilapan yang biasa dilakukan oleh murid.

Lembaran Kerja 1.1 (5)

Membilang, Nilai Tempat, Membundar

b) 256 _____________ _____________

(c) 253 _____________ _____________

(d) 392 _____________ _____________

b) 256 _ _

(c) 253 _ _

(d) 392 _ _

(e) 596 _ _

(f) 1583 _ _

(g) 2357 _ _

(h) 5695 _ _

(i) 3854 _ _

(j) 29 672 _ _

(b) 33 099 _ _

(c) 895 623 _ _

(d) 750 391 _ _

(e) 646 464 _ _

_________ _ _________