B
P
J
F
S
K
K
R
e
T
s
L
te
h
e
ta
t
a
a
p
n
m
m
e
e
n
n
g
e
a
jr
i
u
m
k
a
p
n
e
k
ln
g
a
ia
j
m
Iu
a
N
n
A
-k
l
C
a
B
i
G
2. s m
I
N
A
-
C
B
G
s
s
e
t
i
a
p
b
u
l
a
n
d
a
s
r
e
ti
iF
K
a
R
p
T
b
L
u
ld
a
n
t
i
d
a
k
d
i
l
a
k
u
k
a
n
p
r
o
s
e
s
v
e
r
i
f
i
k
a
s
i
o
l
e
h
B
P
J
S
K
e
s
e
h
a
t
a
n
B
P
F
J
S
K
K
R
e
T
s
L
te
h
e
ta
t
a
a
p
n
m
a
e
k
n
a
g
n
a
jm
e
u
m
k
b
a
e
n
r
k
li
k
a
ia
n
m
If
N
e
A
e
-d
C
b
B
a
G
c
3. s k
u
t
i
l
i
s
a
s
i
d
a
n
r
e
a
l
i
s
a
s
i
b
i
a
y
a
k
e
F
s
K
e
tR
iT
L
a
s
p
e
b
t
u
li
a
p
n
b
u
l
a
n
n
y
a.
A
F
p
K
a
R
b
T
i
L
l
m
a
e
d
n
i
g
p
h
ie
tr
l
u
u
n
k
g
ra
n,
e
B
a
lP
iJ
S
s
K
a
e
s
is
e
b
ih
a
t
y
a
n
s
d
e
ta
ip
a
4. p t
m
e
l
b
a
u
lk
u
a
k
n
a
n
n
y
v
a
e
d
r
a
i
n
f
m
i
e
k
n
a
y
s
e
i
d
ib
e
a
r
k
k
a
a
n
i
d
t
a
ta
n
a
d
s
e
n
s
g
u
a
in
a
n
g
k
a
d
u
e
t
n
i
g
l
a
i
n
fs
a
o
rs
i,
m
k
a
tu
a
y
l
a
i
n
t
g
a
d
is
l
b
a
u
ty
a
u
n
h
a
k
n
a
k
n
e
o
ls
e
h
a
B
t
P
a
J
n
S
t
K
e
r
s
m
e
a
h
s
a
tu
k
a
p
n
e
d
n
a
lg
e
a
l
m
ro
l
a
a
n
a
g
n
k
f
a
i
m
n
o
a
n
in
ts
i
o
ra
il
F
n
K
g
R
d
T
a
L
n
d
e
n
g
a
n
b
a
n
t
u
a
n
p
i
h
a
e
k
v
k
a
le
t
u
i
a
g
s
ia.
F
K
R
B
T
P
L
J
b
S
e
rK
e
b
s
a
e
g
ih
2 ISUE UTAMA
Masalah ?
i. Sustainability Program JKN
1. Besaran iuran dan tkt Kolektabilitas iuran
2. Pembayaran baiaya pelayanan kesehatan
3. Operasional Badan
ii. Maturitas Sistem pembiayaan –> Pengendalian
pelayanan
1. Kapitasi
2. CBG's /Casemix
Solusi ….?
Sustainability Program JKN ???
Besaran iuran dan tkt Kolektabilitas iuran –> iuran
dinaikkan, buka kanal pembayaran dimana-mana,
debt kolektor dll
Pembayaran pelayanan kesehatan –>
Pengaturan/penjadualan pembayaran
Efisiensi operasional –> penghematan operasional
listrik, air, kertas dll
Solusi…?
Dalam implementasinya INA-CBGs hanya menerapkan kebijakan tarif tanpa adanya kebijakan
untuk mengantisipasi respon negatif seperti:
- kasus readmisi,
- kasus rujukan, atau
- kasus outlier.
subroto.gatot@gmail.com
08124424222