Anda di halaman 1dari 20

REGIO BRACHII

ANATOMI PERMUKAAN
Caput humeri dapat diraba di profundus di bagian superior fossa axillaris, terutama pada
orang kurus. Tuberculum majus humeri terletak di profundus dari m. deltoideus dan terletak dalam
satu bidang vertikal dengan caput humeri. Bila brachium terletak di lateral, maka epicondylus
medialis berada setinggi bidang transpilorik. Articulatio cubiti terletak kira-kira 2-3 cm di inferior
dari kedua epicondyli.
A. brachialis berjalan di sepanjang tepi medial mm. coracobrachialis et biceps brachii sampai
fossa cubiti setinggi collum radii. N. axillaris dapat ditandai keberadaannya dengan membuat garis
horizontal melalui pertengahan m. deltoideus. Nn. ulnaris et medianus mengikuti perjalanan
a.brachialis. N. ulnaris yang melalui sulcus n. ulnaris di sisi posterior epicondylus medialis dapat
dipalpasi. N. radialis berjalan serong mulai dari tepi medial m. biceps brachii, melalui sulcus n.
radialis di sisi posterior corpus humeri.

FASCIA SUPERFICIALIS

1. N. Cutaneus Brachii Lateralis


Saraf yang merupakan cabang n. axillaris ini terutama menginervasi kulit di superficial dari
m. deltoideus.

2. N. Cutaneus Brachii Posterior


Berawal di fossa axillaris, saraf yang merupakan cabang n. radialis ini menginervasi sisi
posterior regio brachii.

3. N. Cutaneus Brachii Medialis


Kulit bagian superomedial regio brachii diinervasi oleh saraf ini bersama n.
intercostobrachialis yang dibentuk oleh n. intercostalis II dengan n. cutaneus brachii medialis.

FASCIA PROFUNDUS
Di regio brachii fascia profundusnya yang disebut fascia brachii, merupakan lanjutan fasciae
mm. deltoideus et pectoralis major. Di inferior, fascia ini menebal di superficial dari m. biceps
brachii dan melekat di kedua epicondyli humeri dan olecranon. Ke arah profundus fascia brachii
membentuk septa, yaitu septum intermusculare mediale, yang melekat di linea supracondylaris
medialis dan epicondylus medialis humeri, serta septum intermusculare laterale yang melekat di
linea supracondylaris lateralis dan epicondylus lateralis humeri. Dengan adanya kedua septa ini,
maka regio brachii dapat dibagi menjadi dua regiones, yaitu regio brachii ventralis dan regio brachii
dorsalis.
Di pertengahan regio brachii, fascia brachii ditembus oleh n. cutaneus antebrachii medialis di
anterior dari m. coracobrachialis, untuk berjalan superficial. Dan v. basilica, yang mulanya berjalan
di superficial, juga menembus fascia brachii untuk berjalan ke superior bersama a. brachialis.

REGIO BRACHII VENTRALIS

OTOT-OTOT DI REGIO BRACHII VENTRALIS

1. M. Biceps Brachii
Otot yang berorigo di scapula ini mempunyai dua caput, yaitu caput brevis et longum. Caput
brevisnya mempunyai origo bersama dengan m. coracobrachialis di processus coracoideus. Sedang
caput longumnya berorigo di tuberositas supraglenoidalis. Ketika melalui sulcus intertubercularis
humeri, tendo origonya di fiksasi oleh ligamentum transversum humeri. Insertionya di tuberositas
radii. Sebagian tendo insertionya, sebagai lacertus fibrous, berinsertio di fascia antebrachii dan ulna.
Fungsi caput longumnya untuk flexio pada articulationes humeri et cubiti dan caput brevisnya
untuk supinatio pada articulatio radioulnaris.

2. M. Coracobrachialis
Origonya di processus coracoideus. Otot ini di tembus oleh n.musculocutaneus dan
insertionya di sepertiga distal medialis humeri.
Otot ini berfungsi untuk flexio dan adductio pada articulatio humeri.
3. M. Brachialis
Otot ini berorigo di dua pertiga distal fascia anteromedial et anterolateral humeri dan
insertionya di capsula articularis cubiti, processus coronoideus et tuberositas ulnae.
Fungsinya untuk flexio pada articulatio cubiti.

VASA DI REGIO BRACHII VENTRALIS


A. brachialis merupakan lanjutan a. axillaris, dimulai dari tepi inferior m.teres major. Arteria
ini melanjutkan diri ke fossa cubiti dan di sini berakhir sebagai dua cabang terminalnya, yaitu aa.
ulnaris et radialis. Cabang-cabangnya yang berada di regio ini adalah aa. profunda brachii,
collaterals ulnares proximalis et distalis.
A .profunda brachii berjalan ke posterior bersama n. radialis. Di sini lateral regio brachii
arteria ini berakhir sebagai dua cabang terminalnya, yaitu a. collateralis radialis, yang berjalan ke
anterior bersama n. radialis dan axollateralis media, yang menuju sisi posterior epicondylus lateralis
humeri.
A.collateralis ulnaris proximalis berawal di pertengahan regio brachii dan berjalan bersama n.
ulnaris menuju sisi posterior epicondylus medialis humeri.
A.collateralis ulnaris distalis awalnya sedikit di superior dari articulatio cubiti dan berjalan di
posterior dari n. medianus, kemudian cabang-cabangnya menuju sisi anterior dan posterior
epicondylus medialis humeri.
Vv. brachiales mengikuti arterianya dan kira-kira di dua pertiga proximal regio ini v. basilica
berjalan superficial terhadap a, brachialis.

SARAF-SARAF DI REGIO BRACHII VENTRALIS


Otot-otot regio ini semuanya diinervasi oleh n. musculocutaneus, sedang dua diantara tiga
saraf utama yang menginervasi regiones antebrachii et manus, yaitu nn. medianus et ulnaris, hanya
lewat saja di regio ini.

1. N. Musculocutaneus
Saraf yang merupakan cabang fasciculus lateralis plexus brachialis ini, setelah menembus m.
coracobrachialis berjalan di antara mm. biceps brachii et brachialis. Disini n. musculocutaneus
menginervasi kedua otot tadi, kemudian berjalan ke inferior untuk muncul di lateral dari m. biceps
brachii sebagai nxutaneus antebrachii lateralis.

2. N. Medianus
Di sisi anterolateral dari a. axillaris, saraf ini terbentuk dari pertemuan radix lateralisnya yang
merupakan cabang fasciculus lateralis plexus brachialis dengan radix medialisnya, yang merupakan
cabang fasciculus medialis plexus brachialis. Selanjutnya berjalan bersama a. axillaris dan
lanjutannya, yaitu a. brachialis. Saraf ini sedikit demi sedikit menyilang di anterior a. brachialis
untuk berada di medial dari arteria ini didalam fossa cubiti. N. medianus bersama a. brachialis
berjalan di permukaan anterior m. brachialis menuju fossa cubiti.

3. N. Ulnaris
Saraf ini berjalan ke inferior di posteromedial dari a. brachialis, jadi sejajar dengan n.
medianus. Kira-kira di pertengahan regio brachii, n. ulnaris menjauhi a. brachialis dan n. medianus
untuk berjalan ke posteroinferior menembus septum intermusculare mediale bersama a. collateralis
ulnaris proximalis menuju sisi medial m. triceps brachii. Akhirnya berada di sisi posterior
epicondylus medialis humeri.
REGIO BRACHIIDORSALIS

OTOT-OTOT DI REGIO BRACHII DORSALIS


Satu-satunya otot di regio ini adalah m. triceps brachii yang berada di superficial dari sisi
posterior humerus di inferior dari m. deltoideus.

M. Triceps Brachii
Otot ini mempunyai tiga capita dan tersusun dalam dua lapisan. Caput longum et lateralis
menempati lapisan superficial, sedang caput mediale menempati lapisan profundus. Caput
longumnya berorigo di tuberositas infraglenoidelis. Dalam perjalanannya ke inferior caput ini
memisahkan hiatus axillaris medialis dari hiatus axillaris lateralis. Origo caput laterale et mediale
dipisahkan oleh sulcus n. radialis humeri. Caput lateralnya berorigo di fascies posterior humeri di
superior dari sulcus ini, sedang caput medialenya berorigo di inferiornya. Insertionya di bagian
posterior permukaan superior olecranon, fascia antebrachii dan capsula articularis cubiti. Inervasi
otot ini berasal dari n. radialis.
Fungsi caput longumnya untuk extentio dan adductio pada articulatio humeri, caput laterale et
medialenya untuk extentio pada articulatio cubiti.

VASA DI REGIO BRACHII DORSALIS


A. profunda brachii berjalan di sulcus n. radialis bersama n. radialis. Cabang-cabang
terminalnya yaitu a. collaterals radialis bersama n. radialis menembus septum intermusculare
laterale untuk beranastomose dengan a.recurens radialis dan a. collaterals media berjalan ke inferior
menuju profundus dari m. anconeus untuk beranastomosis dengan a. recurrens interossea.

SARAF-SARAF DI REGIO BRACHH DORSALIS


N. ulnaris berada di regio ini hanya untuk sekedar lewat, sedang n. radialis menginervasi otot
di regio ini.

1. N. Ulnaris
Setelah menembus septum intermusculare mediale, saraf ini berada di sisi anteromedial caput
mediale m. triceps brachii. Selanjutnya untuk menuju regio antebrachii, n. ulnaris berjalan diantara
kedua caput m. flexor carpi ulnaris.

2. N. Radialis
Satu-satunya vabang fasciculus posterior plexus brachialis yang berada di regiones brachii et
antebrachii ini, sebelum meninggalkan fossa axillaris mengeluarkan cabang n. cutaneus brachii
posterior. N. radialis berjalan di antara caput mediale et laterale m. triceps brachii, kemudian
menembus septum intermusculare laterale untuk berada di antara m.brachialis dan otot-otot
bagian proximal regio antebrachii dorsalis.

REGIO CUBITI

ANATOMI PERMUKAAN
Saat melakukan pronatio dan supinatio pada articulatio radioulnaris, maka capitulum radii
dapat dipalpasi tepat di inferior dari epicondylus lateralis humeri. Sedangkan olecranon berada satu
garis horisontal dengan kedua epicondyli humeri saat extentio pada articulatio cubiti.
Pulsasi a. brachialis dapat terasa tepat di medial dari tendo insertio m.biceps brachii. N.
ulnaris dapat dipalpasi ketika melalui sulcus n. ulnaris.

FASCIA SUPERFICIALIS

1. V. Basilica
Vena ini mula-mula berada di sisi anteromedial regio antebrachii, kemudian berada di sisi
medial dari m. biceps brachii.

2. V. Cephalica
Mula-mula di regio antebrachii vena ini berjalan di sisi anterolateral, selanjutnya berada di
lateral dari m. biceps brachii.

3. V. Mediana Cubiti
Vena ini menghubungkan v. basilica dengan v. cephalica. Aliran darahnya lebih banyak ke
arah v. basilica.

4. N. Cutaneus Antebrachii Medialis


Saraf yang merupakan cabang fasciculus medialis plexus brachialis ini cabangnya berjalan di
anterior dari v. mediana cubiti.
5. N. Cutaneus Antebrachii Lateralis
Cabang n. musculocutaneus ini menembus fascia profundus di lateral dari tendo insertio n.
biceps brachii.
6. N. Cutaneus Antebrachii Posterior
Saraf yang merupakan cabang n. radialis ini menembus caput laterale m. triceps brachii dan
menginervasi kulit regio antebrachii dorsalis sampai sejauh carpus.

FASCIA PROFUNDUS
Di regio ini fascia profundusnya menebal karena perluasan mm. biceps et triceps brachii dan
oleh adanya origo otot-otot regio antebrachii di permukaan profundus fascia ini.
Lacertus fibrosus merupakan perluasan ke medial dari tendo insertio m. biceps brachii ke
fascia profundus. Secara tidak langsung struktur ini melekat pada margo posterior ulnae.

FOSSA CUBITI
Cekungan ini terletak di sisi anterior regio cubiti dan bentuknya mirip huruf V. Kaki-kaki
huruf V ini dibentuk oleh m. pronator teres di medial dan m. brachioradialis di lateral. Batas
superiomya berupa garis yang terbentang antara kedua epicondyli humeri. Dasarnya dibentuk oleh
mm. brachialis et supinator. Sebagai atapnya adalah fascia profundus yang diperkuat oleh lacertus
fobrosus. Di superficial dari atapnya terdapat w. basilica, cephalica et mediana cubiti dan nn.
cutaneu antebrachii medialis et lateralis.
Isi fossa cubiti, dari lateral ke medial, adalah tendo insertio m. biceps brachii, a. brachialis
beserta kedua cabang terminalnya, yaitu aa. ulnaris et radialis, serta n. medianus.
N. radialis berada di celah yang terletak di antara mm. brachialis et brachioradialis. Di anterior
dari epicondylus lateralis, saraf ini bercabang menjadi r. profundus, yang menembus m. Supinator;
dan r. superficialis yang menuju regio antebrachii di profundus dari m. brachioradialis.

REGIO ANTEBRACHII
Ulna dapat kita palpasi tepat pada posteromedial regio antebrachii yang ujung distalnya melebar
membentuk tonjolan bulat di carpus tepat di superior dari tepi posteromedial regio manus.
Sedangkan Radius yang berada di lateral Ulna, sebagian besar tertutupi oleh otot, tetapi pada
bagian distalnya tepatdi procecus styloideus radii,dapat kita palpasi kira-kira 1 cm lebih distal
daripada processus styloideus ulnae.
1. Fascia Superficial
Merupakan lanjutan dari fascia superficialis regio cubiti, lalu melanjutkan diri ke distal sebagai
fascia superficialis regio manus. Pada regio ini, terdapat v. Basilica et cephalica, dan dipersyarafi
oleh nn. Cutanei antebrachii medialis, lateralis et posterior.
a) V. Basilica
Vena ini dimulai dari sisi medial rete venosum dorsale manus, yang sedikit demi sedikit
berjalan ke anterior di sisi medial regio antebrachii untuk berada di permukaan anterior
regio ini.
b) V. Cephalica
Awal vena ini adalah di sisi lateral rete venosum dorsale manus, kemudian berjalan di sisi
lateral regio antebrachii untuk menuju sisi anterior regio cubiti.
c) N. Cuteaneus Antebrachii Medialis
- Cabang dari fasciculus medialis plexus brachialis
- Berdampingan dengan V. Basilica, berjalan superficial ke inferior
- Menginervasi kulit sisi anterior dan posterior bagian medial regio antebrachii
d) N. Cutaneus Antebrachii Lateralis
- Cabang dari n. musculocutaneus
- Menginervasi kulit di sisi anterior dan posterior bagian lateral regio antebrachii
e) N. Cutaneus Antebrachii Posterior
- Cabang dari n. radialis
- Menginervasi kulit di bagian median regio antebrachii dorsalis

2. Fascia Profundus
Disebut fascia antebrachii, membungkus seluruh otot-otot di regio ini dan melekat pada ulna.
Pada regio ini, otot-ototnya terbagi menjadi dua kelompok, yaitu kelompok otot flexor, yang
terletak di regio antebrachii ventralis dan kelompok otot extensor, yang terletak di regio
antebrachii dorsalis. Di distal, fascia profundus menebal menjadi retinacula flexorum et
extensorum yang fungsinya pada waktu berkontraksi otot-otot ini tidak sembarangan arahnya.
 
a) Retinaculum Musculorum Flexorum
Struktur ini di medial melekat pada os pisiforme dan hamulus ossis humati, serta di lateral
melekat pada os naviculare manus dan sisi anterior os multangulum majus. Permukaan
anterior retinaculum ini merupakan perlekatan m. palmaris longus dan otot-otot thenar dan
hypothenar, selain itu di superficialnya disilang oleh r. palmaris n. medianus dan a. et n.
ulnaris. A.et n. ulnaris di superficialnya disilang oleh ligamentum carpi volare. Di lateral
dan medial, ligementum ini melekat di processi styloidei ulnae et radii. Adanya
retinaculum musculorum flexorum, maka sulcus carpi berubah menjadi canalis carpi.

b) Retinaculum Musculorum Extensorum


Struktur yang juga merupakan penebalan fascia antebrachii di sisi posterior ujung distal
regio antebrachii ini, di medial melekat di processus styloideus ulnae dan sisi posterior os
triquetrum serta di lateral melekat di margo anterior radii. Di superficialnya disilang oleh r.
superficialis n. radialis dan r. dorsalis n. ulnaris. Pada bagian profundus struktur ini
terdapat septa yang melekat pada di ulna dan radialis, sehingga terbentuk 6 terowongan
yang dilewati masing-masing tendines insertiones otot-otot regio brachii dorsalis
A. REGIO ANTEBRACHII VENTRALIS
1) Otot-Otot di Regio Antebrachii Ventralis
a) M. Pronator Teres

- Otot ini berorigo di linea supracondylaris medialis et epicondylus medialis


humeri, serta processus coronoideus ulnae.

- Insertionya di pertengahan fasciae lateralis radii.

- Inervasinya berasal dari n. medianus yang menembus otot ini.


- Fungsi otot ini untuk pronatio pada articulatio radiculnaris dan flexio pada
articulatio cubiti.
b) M. Flexor Carpi Radialis

- Origonya berupa tendo origo bersama di epicondylus medialis humeri

- insertio otot ini disisi anterior bases metacarpals II et III. Tendo insertio m.flexor
carpi radialis dapat dipakai untuk petanda adanya a. radialis yang berada di
lateralnya.

- Otot ini diinervasi oleh n. medianus.


- Selain untuk flexio, otot ini juga berfungsi untuk abductio pada articulatio
radiocarpal.
c) M. Palmaris Longus

- Origo di tendo origo bersama di epicondylus medialis humeri.

- Dengan tendo insertionya yang panjang, otot ini insertionya di permukaan


anterior retinaculum musculorum flexorum dan apex aponeurosis palmaris.

- Diinervasi oleh n. medianus.


- Fungsinya untuk flexio pada articulationes cubiti et radiocarpalis.
d) M. Flexor Carpi Ulnaris
- Berorigo berupa tendo origo bersama di epicondylus medialis humeri, dan juga
berorigo di olecranon dan margo posterior ulnae.
- Insertionya di os pisiforme, hamulus ossis hamati dan basis metacarpalis V.
Tendo insertionya dapat dipakai petanda perjalanan a et n. ulnaris yang berada di
lateralnya.
- Inervasinya berasal dari n. ulnaris.
- Berfungsi untuk flexio dan adductio pada articulatio radiocarpalis, serta untuk
flexio pada articulatio cubiti.
e) M. Flexor Digitorum Superficialis
- Memiliki dua caput
- Salah satu caput origonya juga berupa tendo origo bersama di epicondylus
medialis humeri, sedang caput lainnya di bagian superior margo anterior radii.
- Kedua caput dihubungkan oleh arcus tendineus.
- Insertionya di sisi lateral maupun medial phalanges mediae digiti II-V.

- Otot ini diinervasi oleh n. ulnaris.


- Fungsinya untuk flexio pada articulationes interphalangeales.
f) M. Flexor Digitorum Profundus
- Berorigo di sebagian besar faciei anterior et medialis ulnae, processus
coronoideus ulnae, margo posterior ulnae dan membrana interossea.
- Insertio di Bases phalanges distales digiti II-V.
- N.ulnaris menginervasi bagian medial, N. interrosseus anterior menginervasi
bagian lateral
- Berfungsi untuk flexio pada articulationes interphalangeales.

g) M. Flexor Pollicis Longus

- Berorigo di sebagian besar facies anterior radii dan membrana interossea

- Insertionya di sisi anterior basis phalangis distalis pollicis.

- Inervasi berasal dari n. interosseus antreior.


- Fungsi m. flexor pollicis longus adalah untuk flexio pada articulatio
interphalangealis.

h) M. Pronator Quadratus

- Dari origonya di bagian distal facies et margo anterior ulnae otot ini berjalan ke
lateral untuk berinsertio di sepertiga distal facies et margo anterior radii.

- M. pronator quadratus diinervasi oleh n. interosseus anterior


- Sesuai dengan namanya, otot ini berfungsi untuk pronatio pada articulatio
radiculnaris.

2) Vasa di Regio Antebrachii Ventralis


Hanyalah cabang-cabang terminal a. brachialis, yaitu aa. ulnaris et radialis.

3) Saraf-saraf di Regio Antebrachii Ventralis


- N. Medius
- N. Ulnaris

B. REGIO ANTEBRACHII DORSALIS


1. Otot-Otot Regio Antebrachii Dorsalis
Lapisan Superficial
a) M. Brachioradialis
- Origo otot ini dibagian superior dari linea supracondylaris lateralis humeri
- Insertionya di facies lateralis radii di superior dari processus styloideus radii.
- Otot ini diinervasi oleh n. radialis.
- Fungsinya adalah untuk flexio pada articulatio cubiti.
 
 
b) M. Extensor Carpi Radialis Longus
- Di bagian inferior linea supracondylaris lateralis humeri otot ini berorigo
- Insertio disisi posterior bases metacarpals II et III.
- Inervasinya berasal dari n. radialis.
- Otot ini fungsinya untuk extentio pada articulatio radio carpalis.
 
c) M. Extensor Carpi Radialis Brevis
- Origonya berupa tendo origo bersama di epicodylus lateralis humeri
- Insertionya disisi posterior bases metacarpals II et III.
- N. radialis menginervasi otot ini.
- Fungsinya juga untuk extentio pada articulatio radiocarpalis.
 
d) M. Extensor Digitorum Communis
- Tendo origo bersama di epicondylus lateralis humeri juga merupakan origo
otot ini.
- Insertionya disisi posterior phalanges proximalis dan base phalanges mediae
et distales digiti II-V.
- Otot ini diinervasi oleh r.profundus n. radialis.
- Flexio pada articulationes metacarpophalangeales digiti II-V dan articulatio
radiocarpalis adalah fungsi otot ini.

e) M. Extensor Digiti V
- Origonya juga berupa tendo origo bersama di epicondylus lateralis humeri.
- Berinsertio di sisi posterior phalangis proximalis digiti V.
- Inervasi m. extensor digiti V berasal dari r. profundus n. radialis.
- Otot ini fungsinya untuk extentio pada articulatio metacarpophalangealis digiti
V.
 
f) M. Extensor Carpi Ulnaris
- Selain origonya berupa tendo origo bersama di epicondylus lateralis humeri,
otot ini juga berorigo di margo posterior ulnae.
- Insertionya disisi medial basis metacarpalis V.
- R. profundus n. radialis juga menginervasi otot ini.
- Extentio dan adductio pada articulatio radiocarpalis merupakan fungsi otot ini.
 
g) M. Anconeus
- Origonya di sisi posterior epicondylus lateralis humeri
- Insertionya dipermukaan posterior olcranon dan facies posterior ulnae.
- Inervasinya berasal dari n. radialis.
- Fungsinya untuk extentio maupun stabilisasi articulatio cubiti.
Lapisan Profundus
a) M. Supinator
- Origonya di epicondylus lateralis humeri dan di inferior dari incisura radialis
ulnae.
- M. supinator terdiri dari dua lapisan, lapisan superficial berinsertio di
tuberositas radii, sedang lapisan profundus di sepertiga bagian superior
corpus radii. R. profundus n. radialis berjalan diantara kedua lapisan otot ini.
- Otot ini diinervasi oleh r. profundus n. radialis.
- Fungsi otot ini adalah supinatio pada articulatio radioulnaris.
 
b) M. Abductor Pollicis Longus
- Origo otot ini di membrana interossea, sisi lateroposterior ulna dan facies
posterior radii.
- Insertionya di sisi lateral basis metacarpalis I dan os multangulum majus.
Inservasinya berasal dari n. interosseus posterior.
- Fungsinya untuk abductio os metacarpalis I pada articulatio
carpometacarpalis.
 
c) M. Extensor Pollicis Brevis
- Origonya dibagian distal facies posterior radii dan membrana intercossea.
- Insertionya disisi posterior basis phalangis proximalis pollicis.
- N. interosseus posterior yang menginervasi otot ini.
- Extentio pollex pada articulatio metacarpophalangealis merupakan fungsi
otot ini.
 
d) M. Extensor Pollicis Longus
- Origo otot ini berada di ertengahan facies posterior ulnae dan membrana
interossea.
- Insertionya disisi posterior basis phalangis distalis pollicis. Tendo
insertionya  berjalan  di  profundus  retinaculum  musculorum  extensorum,  
serta menyilang serong mm. extensores carpi radiales longus et brevis.
- Inervasi otot ini berasal dari n. interosseus posterior.
- Fungsinya untuk extentio pollex pada articujatio interphalangealis.
 
e) M. Extensor Indicis Proprius
- Origonya dibagian distal facies posterior ulnae dan membrana interossea.
- Insertio otot ini disisi medial tendo insertio m. extensor digitorum communis
yang menuju index.
- Di inervasi oleh interosseus posterior.
- Fungsi otot ini adalah untuk extentio index pada artyiculatio
metacarpophalangealis.

2. Vasa di Regio Antebrachii Dorsalis


- A. Interossea Posterior
- A. Interossea Anterior

3. Saraf-saraf di Regio Antebrachii Dorsalis


Cabang-cabang n. radialis

REGIO MANUS
Pada bagian medial, terdiri darii os trapezium, os trapezoi, os capitatum, os hamatum, os
fisiform, os triquetrum, os lunatum, os scaphoideum, os metacarpal,os digiti. Menuju proximal
terdapat metacarpal dan digiti yang bentuknya lebih panjang yang akan membentuk buku jari
saat tangan menggenggam.
A. REGIO MANUS PALMARIS
1) Otot-otot di Regio Manus Palmaris
 Otot-otot Thenar:

a. M. Abductor Pollicis Brevis

- Origo m. abductor pollicis brevis juga di tuberculum ossis navicularis manus.

- Insertionya di sisi lateral basis phalangis proximalis pollicis.

- Inervasinya berasal dari n. medianus.

- Fungsinya abductio pollex pada articulationes carpometacarpal et metacarpophalangealis.


b. M. Flexor Pollicis Brevis

- Bagian medial eminentia thenar dibentuk oleh otot ini.

- Insertionya selain sama dengan m. abductor pollicis brevis, juga di sisi medial
basisphalangis proximalis pollicis.

- N. medianus juga menginervasinya.

- Otot ini fungsinya selain untuk flexio, juga untuk adductio pollex pada articulationes
carpometacarpalis et metacarpophalangealis.

c. M. Opponens Pollicis

- Otot yang berbentuk mirip segitiga dan letaknya di profundus dari m.abductor pollicis
brevis ini.

- Insertionya di sisi lateral os metacarpal I.

- Inervasi otot ini berasal dari n. medianus dan r. profundus n. ulnaris.

- Fungsi otot ini untuk rotatio medial os metacarpal I pada articulatio carpometacarpalis.

d. M. Adductor Pollicis

- Otot ini merupakan otot thenar terprofundus dan mempunyai dua caput, yaitu caput
obliquum, yang berorigo di os capitatum, bases metacarpales II et III dan ligamentum
intercapale, serta caput transversum, yang berorigo di dua pertiga bagian inferior
permukaan palmar os metacarpal III.

- Insertionya di basis phalangis proximalis pollicis.

- M. adductor pollicis diinervasi oleh r. profundus n. ulnaris.


- Fungsinya untuk adductio os metacarpal I pada articulatio carpometacarpalis.

 Otot-Otot Hypothenar

a. M. Abductor Digiti V

- Otot ini mudah dipalpasi di sisi medial regio manus. Origonya di os pisiforme dan tendo
insertio m. flexor carpi ulnaris. Insertio otot ini di sisi medial basis phalangis proximalis
digiti V.
- Inervasi otot ini berasal dari r. profundus n. ulnaris.

- Abductio digitus V pada articulatio metacarpophalangealis adalah fungsinya.

b. M. Opponens Digiti V

- Bentuknya mirip segitiga dan letaknya tepat di profundus dari m. flexor digiti V brevis.
Origo otot ini di hamulus ossis hamati dan retinaculum musculorum flexorum.
Insertionya di sisi medial os metacarpal V.

- R. profundus n. ulnaris juga menginervasinya.

- Fungsinya untuk oppositio os metacarpal V pada articulatio carpometacarpalis.

c. M. Flexor Digiti V Brevis

- Karena sabut-sabut otot ini menyatu dengan sabut-sabut m. abductor digiti V yang
letaknya berdekatan, maka seolah-olah otot ini merapakan bagian dari m. abductor digiti
V. origonya sama dengan m. opponens digiti V, sedang insertionya di sisi medial phalanx
proximalis digiti V.

- Inervasinya juga dari r. profundus n. ulnaris.


- Fungsinya untuk flexio phalanx proximalis digiti V pada articulatio
metacarpophalangealis.

 Mm. Liimbricales

- Otot ini terdiri dari empat buah, berurutan dari lateral ke medial. Origo mm. lumbricales I
et II, yang masing-masing mempunyai satu caput, di sisi lateral tendines insertiones m.
flexor digitorum profundus untuk digiti II et III, sedang origo mm. lumbicales HI et IV,
yang masing-masing mempunyai dua caput di sisi yang berdekatan tendines insertiones
m. flexor digitorum profundus untuk digiti II, IV et V. insertio mm. lumbricales I et II di
tendines insertiones m. extensor digitorum communis di sisi dorsal phalanges proximales
digiti II et III, untuk mm. lumbricales III et IV di tendines insertiones m. extensor
digitorum communis di sisi dorsal phalanges proximales digiti IV et V.

- Mm. lumbricales I et II diinervasi oleh nn. digitales n. medianus, sedang mm. lumbricales
II et IV diinervasi oleh r. profundus n. ulnaris.

- Fungsi mm. lumbricales I et II untuk flexio phalanges proximales pada articulationes


metacarpophalangealis dan extentio phalanges mediae et distales pada articulationes
interphalangeales digiti II et III, serta mm. lumbricales III et IV untuk flexio phalanges
proximales pada articulationes metacarpophalangeals dan extentio phalanges clfstales
pada articulationes interphalangeales digiti IV et V.

 Mm. Interossei Palmares

- Otot ini terdiri dari tiga buah, berurutan dari lateral ke medial. Origo m. interosseus
palmaris I di sisi medial os metacarpal II, m. interosseus palmaris III di sisi lateral os
metacarpal IV dan m. interosseus palmaris Ii disisi lateral os metacarpal V. Insertionya
masing-masing di sisi medial basis phalangis proximalis dan tendo insertio m. extensor
digitorum communis untuk digit! II, IV et V.

- Inervasinya dari r. profundus n. ulnaris.

- Fungsi ketiga otot ini untuk adductio, flexio phalanges proximales dan extentio phalanges
mediae et distales digiti II, IV et V.

 Mm. Interossei Dorsales

- Otot yang terdiri dari empat buah ini, juga berurutan dari lateral ke medial. Origo m.
interosseus I disisi yang berdekatan ossa metacarpales I et II sedang insertionya di sisi
lateral basis phalangis proximalis dan tendo insertio m. extensor digitorum communis
untuk digitus II. Origo m. interosseus dorsalis II di sisi yang berdekatan ossa
metacarpales II et III, serta insertionya di sisi lateral basis phalangis proximalis dan tendo
insertio m. extensor digitorum communis untuk digitus III. Origo m. interosseus dorsalis
III di sisi yang berdekatan ossa metacarpales III et IV, sedang insertionya di sisi medial
basis phalangis proximalis dan tendo insertio m. extensor digitorum communis untuk
digitus III. Origo m. interosseus dorsalis IV di sisi yang berdekatan ossa metacarpales IV
et V, serta insertionya di sisi medial basis phalangis proximalis dan tendo insertio m.
extensor digitorum communis untuk digitus IV.

- Semuanya diinervasi oleh r. profundus n. ulnaris.


- Fungsinya untuk abductio digiti II-IV, flexio phalanges proximales pada articulationes
metacarpophalangeals, serta extentio phalanges mediae et distales pada articulationes
interphalangeales.

2) Vasa di Regio Manus Palmaris


Di regio ini sebagian besar arteriaenya merupakan cabang-cabang a. ulnaris dan sebagian
kecil merupakan cabang-cabang a. radialis.
3) Saraf-saraf di Regio Manus Palmaris
Mm. interossei yang berada di antara ossa metacarpalia, disilang dekat ujung
proximalnya oleh r. profundus n. ulnaris yang berjalan bersama arcus palmaris profundus.
B. REGIO MANUS DORSALIS
1) Otot-otot di Regio Manus Dorsalis
Di regio ini hanya terdapat tendines insertiones mm. extensores. Empat tendines
insertiones m. extensor digitorum communis berjalan terpisah di dorsum manus,
tetapi dihubungkan oleh eonexus intertendineus di proximal dari articulationes
metacarpophalangeales. Dengan adanya connexus ini, maka dapat dihindari
terjadinya kontraksi masing-masing tendon tersendiri. Digiti II et V mempunyai
tambahan tendines insertiones, yaitu dari mm. extensores indicis proprius et digiti V,
keduanya menyatu dengan tendines insertiones m. extensor digitorum communis di
distal dari connexus.
2) Vasa di Regio Manus Dorsalis
Arteriae di regio ini merupakan cabang dari a. radialis dan rete carpi dorsale
3) Saraf-saraf di Regio Manus Dorsalis
Di regio ini saraf-sarafhya merupakan cabang dari r. superficialis n. radialis.
RANGKUMAN LEARNING OBJECT: ANATOMI EKS SUPERIOR

REGIO BRACHII

FASCIA SUPERFICIALIS

1. N. Cutaneus Brachii Lateralis


2. N. Cutaneus Brachii Posterior
3. N. Cutaneus Brachii Medialis

FASCIA PROFUNDUS
 Di regio brachii fascia profundusnya yang disebut fascia brachii, merupakan lanjutan fasciae
mm. deltoideus et pectoralis major.
 Di inferior, fascia ini menebal di superficial dari m. biceps brachii dan melekat di kedua
epicondyli humeri dan olecranon.
 Ke arah profundus fascia brachii membentuk septa, yaitu septum intermusculare mediale,
yang melekat di linea supracondylaris medialis dan epicondylus medialis humeri

REGIO BRACHII VENTRALIS

OTOT-OTOT DI REGIO BRACHII VENTRALIS

1. M. Biceps Brachii
2. M. Coracobrachialis
3. M. Brachialis

VASA DI REGIO BRACHII VENTRALIS


1. Brachialis
2. A .profunda brachii
3. A.collateralis ulnaris proximalis
4. A.collateralis ulnaris distalis
5. Vv. brachiales

SARAF-SARAF DI REGIO BRACHII VENTRALIS

1. N. Musculocutaneus
2. N. Medianus
3. N. Ulnaris
REGIO BRACHIIDORSALIS

OTOT-OTOT DI REGIO BRACHII DORSALIS


Satu-satunya otot di regio ini adalah m. triceps brachii yang berada di superficial dari sisi
posterior humerus di inferior dari m. deltoideus.

VASA DI REGIO BRACHII DORSALIS

1. profunda brachii
2. a. collaterals radialis
3. a.recurens radialis
4. a. collaterals media

SARAF-SARAF DI REGIO BRACHII DORSALIS

1. N. Ulnaris
2. N. Radialis

REGIO CUBITI
FASCIA SUPERFICIALIS

1. V. Basilica
2. V. Cephalica
3. V. Mediana Cubiti
4. N. Cutaneus Antebrachii Medialis
5. N. Cutaneus Antebrachii Lateralis
6. N. Cutaneus Antebrachii Posterior

FASCIA PROFUNDUS
Di regio ini fascia profundusnya menebal karena perluasan mm. biceps et triceps brachii dan
oleh adanya origo otot-otot regio antebrachii di permukaan profundus fascia ini.
REGIO ANTEBRACHII
Terdiri dari os :
- Ulna
- Radia
REGIO ANTEBRACHII VENTRALIS
Otot-otot di regio tsb:
i) M. Pronator Teres
j) M. Flexor Carpi Radialis
k) M. Palmaris Longus
l) M. Flexor Carpi Ulnaris
m) M. Flexor Digitorum Superficialis
n) M. Flexor Digitorum Profundus

o) M. Flexor Pollicis Longus

p) M. Pronator Quadratus
Vasa di regio tsb:
cabang-cabang terminal a. brachialis, yaitu aa. ulnaris et radialis.
Saraf-saraf di regio tsb:
- N. Medius
- N. Ulnaris

REGIO ANTEBRACHII DORSALIS


Otot-otot di regio tsb:
Lapisan Superficial
h) M. Brachioradialis
i) M. Extensor Carpi Radialis Longus
j) M. Extensor Carpi Radialis Brevis
k) M. Extensor Digitorum Communis
l) M. Extensor Digiti V
m) M. Extensor Carpi Ulnaris
n) M. Anconeus
Lapisan Profundus
f) M. Supinator 
g) M. Abductor Pollicis Longus
h) M. Extensor Pollicis Brevis 
i) M. Extensor Pollicis Longus
j) M. Extensor Indicis Proprius

Vasa di regio tsb:


- A. Interossea Posterior
- A. Interossea Anterior

Saraf-saraf di regio tsb:


- Cabang-cabang n. radialis
REGIO MANUS
Terdiri dari:
- Medial: os trapezium, os trapezoi, os capitatum, os hamatum, os fisiform, os triquetrum, os
lunatum, os scaphoideum, os metacarpal,os digiti.
- Menuju proximal terdapat metacarpal dan digiti
REGIO MANUS PALMARIS
Otot-otot di regio tsb:
• Otot-otot Thenar:
a. M. Abductor Pollicis Brevis
b. M. Flexor Pollicis Brevis
c. M. Opponens Pollicis
d. M. Adductor Pollicis
• Otot-Otot Hypothenar
a. M. Abductor Digiti V
b. M. Opponens Digiti V
c. M. Flexor Digiti V Brevis
• Mm. Liimbricales
• Mm. Interossei Palmares
• Mm. Interossei Dorsales
Vasa di regio tsb:
- A. Ulnaris
- A. Radialis.
Saraf-saraf di regio tsb:
- R. Profundus N. Ulnaris
REGIO MANUS DORSALIS
Otot-otot di regio tsb:
Di regio ini hanya terdapat tendines insertiones mm. Extensores.
Vasa di Regio tsb:
- Radialis
- Rete Carpi Dorsale
Saraf-saraf di Regio tsb:
- R. Superficialis N. radialis

Anda mungkin juga menyukai