Anda di halaman 1dari 10

KEMENTERIAN AGAMA REPUBLIK INDONESIA

KEMENTERIAN AGAMA KABUPATEN BANJARNEGARA


FORUM KOMUNIKASI MADRASAH TSANAWIYAH BANJARNEGARA
Alamat : Jalan Tentara Pelajar No.44, Kabupaten Banjarnegara Telp.0286-591112
Website : banjarnegara_kemenag.go.id E-mail : kabbanjarnegara@kemenag.go.id

PENILAIAN AKHIR SEMESTER (PAS) GASAL


TAHUN PELAJARAN 2021/2022

Mata Pelajaran : Bahasa Jawa Hari/Tanggal :


Kelas : IX Pukul :
PETUNJUK PENGERJAAN SOAL
1. Berdoalah sebelum mengerjakan soal!
2. Isikan identitas diri pada lembar jawab yang telah tersedia!
3. Kerjakan soal dengan percaya diri, jujur dan tidak bekerjasama dengan yang lain!

Wangsulana pitakon - pitakon ing ngisor iki kanthi menehi tandha ping (x) ing aksara A, B,
C, utawa D ing sakngarepe pratelan kang paling bener!

1. Ramayana dumadi saka tembung Rama lan Ayana kang tegese ....
A. Rama lan Sinta
B. Kisahe Rama lan Sinta
C. Lelakune Sang Rama
D. Budi Pekertine Rama
2. Kang nganggit kitab Ramayana yaiku ....
A. Mpu Tantulur
B. Mpu Panuluh
C. Mpu Kanwa
D. Mpu Walmiki
3. Anoman kang dadi dutane Prabu Rama kanggo ngrebut Dewi Sinta. Tembung duta tegese ....
A. Kanca
B. Utusan
C. Ketua
D. Mungsuh
Kanggo mangsuli pitakenan nomor 4!
1. Balakanda
2. Vimarsakanda
3. Uttarakanda
4. Sundarakanda
5. Ravanakanda

4. Kang kalebu kitab Saptakanda yaiku ditunjukake nomor ....


A. 1, 2, 3
B. 2, 3, 5

PAS/B.Jawa/IX/MTs/2021-2022 1
C. 1, 3, 4
D. 2, 4, 5
5. Kitab Saptakanda kang isine Nyritakake nalika Rama isih timur yaiku ....
A. Balakanda
B. Utarakanda
C. Keiskendakanda
D. Ayodyakanda
Kanggo mangsuli pitakenan nomer 6!
1. Setting
2. Gagasan
3. Paraga
4. Ringkesan
6. Kang kelebu unsur intrinsik cerita ditudhuhake nomor ....
A. 1 lan 2
B. 2 lan 3
C. 3 lan 4
D. 1 lan 3
7. Gagasan pokok kang ndasari cerita kanthi wutuh diarani ....
A. Judul
B. Tema
C. Alur
D. Latar
8. Paraga kang nduweni watak antagonis ana ing crita Ramayana yaiku ....
A. Prabu Dasamuka
B. Prabu Ramawijaya
C. Prabu Dasarata
D. Prabu Arjuna
9. Tetembungan sing saemper cangkriman kanthi ngandhakake batangane ing ukara kasebut
diarani ....
A. Tembung Entar
B. Paribasa
C. Wangsalan
D. Bebasan
10. Sarung jagung, abot aku apa dheweke. Batangan saka ukara kasebut yaiku ....
A. Sarung Jagung
B. Klobot
C. Abot
D. Dheweke
11. Wohing tanjung, becike mampir dhisik. Tebusan saka ukara kasebut yaiku ....

PAS/B.Jawa/IX/MTs/2021-2022 2
A. Wohing tanjung
B. Kecik
C. Mampir
D. Becike
12. Kang nganggit Serat Wulangreh yaiku ....
A. Sunan Pakubuwana I
B. Sunan Pakubuwana IV
C. Sunan Pakubuwana V
D. Sunan Pakubuwana VI
13. Serat Wulangreh kedadeyan saka ... pupuh.
A. 11
B. 12
C. 13
D. 14
14. Pupuh Dhandhanggula dumadi saka ... pada.
A. 8
B. 9
C. 10
D. 11
15. Piwulang kang ana ing tembang Dhandhanggula yaiku ....
A. Bab carane nyembah
B. Bab nindhakake ajaran agama
C. Bab cara srawung utawa milih kanca
D. Bab carane milih guru

Kanggo mangsuli pitakenan nomor 16!


No Watake tembang
1 Grapyak
2 Welas asih
3 Seneng
4 Ngresepake
5 Galak
16. Saka tabel kasebut kang kalebu watake tembang Dhandhanggula yaiku nomer ....
A. 1,2
B. 3,4
C. 2,4
D. 3,5

Tembang Dhandhanggula kanggo mangsuli pitakenan nomer 17 - 19


Lamun ana wong micareng ngelmi,
Tan mupakat ing patang prakara,

PAS/B.Jawa/IX/MTs/2021-2022 3
Aja sira age-age,
Anganggep nyatanipun,
Saringana dipunbaresih,
Limbangen lan kang patang,
Prakara rumuhun,
Dalil kadis lan ijemak,
Myang kiyase papat iku salah siji,
Anaa kang mupakat.
17. Saka tembang kasebut guru lagune gatra pungkasan tembang kasebut yaiku ....
A. i
B. a
C. u
D. e
18. Saka tembang kasebut guru wilangane tembang kasebut yaiku ....
A. 8, 8, 10, 12, 7, 9, 6,7,10, 6
B. 10, 9, 8, 7, 8, 12, 10, 9, 12, 7
C. 10, 10, 7, 8, 7, 9, 8,6, 7, 12
D. 10, 10, 8, 7, 9, 7, 6, 8, 12, 7
19. “Aja sira age-age”. Tembung sira nduweni teges ....
A. Kowe
B. Aku
C. Wong
D. Dheweke
20. Ukara kang jejere nindakake pagaweyan lan rinaketan karo ater-ater anuswara (m, n, ny, ng)
yaiku ukara ....
A. Tanggap
B. Tanduk
C. Kandha
D. Pakon
Tabel kanggo nomer 21 lan 22!
1 Ali mbukak lemari
2 Kelase disaponi Anto
3 Jerukke dakgawa
4 Lina nggoreng sega
5 Krisna nyukur rambut
6 Rotine dipangan Nina

21. Saka tabel kasebut kang kalebu ukara tanduk yaiku nomer ....
A. 1, 2, 3
B. 3, 4, 5
C. 2, 3, 6

PAS/B.Jawa/IX/MTs/2021-2022 4
D. 1, 4, 5
22. Saka tabel kasebut kang kalebu ukara tanggap yaiku nomer ....
A. 1, 2, 3
B. 3, 4, 5
C. 2, 3, 6
D. 1, 4, 5

Kanggo mangsuli pitakenan nomor 23!


1 Tema 5 Setting

2 Alur 6 Panggung

3 Naskah 7 Pesan

4 Gancaran 8 Kostum

23. Saka tabel kasebut kang kalebu unsur-unsur sandiwara yaiku nomer ….
A. 1, 2, 4
B. 2, 3, 5
C. 3, 6, 8
D. 4, 5, 6
24. Kang kalebu unsur-unsur instrinsik naskah sandiwara yaiku ….
A. Naskah
B. Amanat
C. Make up
D. Panggung
Kanggo mangsuli pitakenan nomor 25!
1 Dramatikal 4 Parodi
2 Metafora 5 Hiperbola
3 Pantomim 6 Komedi
25. Saka tabel kasebut kang kalebu jenis-jenis sandiwara yaiku nomer ….
A. 1, 2, 3
B. 2, 3, 4
C. 3, 4, 5
D. 1, 3, 6
26. Kang nglakoni prastawa-prastawa kang ana ing sajroning carita yaiku ….
A. Tema
B. Paraga
C. Amanat
D. Alur
27. Wacanen teks sandiwara ing ngisor iki!
Klenting Kuning : “Mbok… kula badhe matur.”
Mbok Rondho Klenting: “Matur apa….? Apa kowe wes rampung nyapune?”

PAS/B.Jawa/IX/MTs/2021-2022 5
Klenting Kuning : “Sampun mbok, ngeten  mbok… kula inggih kepingin ndherek
saembara “Sinden Idol” supados dados garwane ande-ande lumut
kados mbakyu-mbakyu klenting.”
Mbok Rondho Klenting: “Owh ya wis…rene tak dandani kowe.”(mbok rondho menehi angus
lan ambu-ambu kang ora enak marang klenting kuning)
Mbok Rondho Klenting : “Ya wis sakiki kowe ngumbahi klambi-klambine mbakyumu karo
gone mbok neng kali kono.”(mbok rondho nyurung klengting kuning
kanthi kasar banget)
Klenting Kuning : “Injih mbok…”(klenting kuning ninggalno mbok rondho lan
mlaku marak pawon)
Kang nduweni watak antagonis miturut teks sandiwara ing duwur yaiku ….
A. Mbok Klenting
B. Mbok Rondho Klenthing
C. Klenting Kuning
D. Klenting
28. Sandiwara kang dipragakake karo seperangan paraga kang dibarengi solah bawa yaiku ….
A. Dramatikal
B. Pantomim
C. Parodi
D. Komedi
Wacanen teks sandiwara ing ngisor iki kanggo mangsuli pitakonan nomer 29 lan 30!
Raja : “ Ya wis syukur, jaga kandhutanmu ya!
Permaisuri : “ Insyaalloh kandha.”
Selir : “ Sakudune, aku sing dadi permaisuri. Wis ngerti aku lewih ayu, lewih
pinter, lewih okey lah. Aku kudu nggoleki akal kanggo nyingkirake
permaisuri.” (ngintip Raja karo Permaisuri lan pikire karo raine kebak rasa
sengit)
Ora suwe, dheweke banjur nemoni tabib istana
Selir : “ Kowe kudu ngrewangi aku?” (karo meksa, selir njaluk bantuan tabib)
Tabib : “ Apa sing bisa aku bantu selir?”
Selir : “Aku duweni rencana kanggo nyingkirake permaisuri saka kerajaan iki.”
(karo swara sing lirih lan nadane jengkel)
29. Paraga kang ana ing teks sandiwara dhuwur iku ana ….
A. 3
B. 4
C. 5
D. 6
30. Paraga kang diarani paraga tritagonis saka teks sandiwara ing dhuwur yaiku ….
A. Selir

PAS/B.Jawa/IX/MTs/2021-2022 6
B. Tabib
C. Permaisuri
D. Raja
Teks sandiwara kanggo mangsuli pitakonan nomer 31 lan 32!
Cindelaras : “ Kulo sowan paduka.” (karo nekuk dengkul menehi bekti.
Raja : “ Bocah iki bagus lan pinter, kayane dheweke dudu turunan rakyat biasa,
(pikire Raja karo pangrasa kebak tanda takon) “Aku krungu pitikmu tangguh
banget, saiki aku arep nguji pitikmu” (tangan loro ana ing bangkekan).
Cindelaras : “ Inggih paduka, nanging kulo ngajokake satunggal syarat, menawi pitik
kulo kalah mula kulo purun endhasku ditugel, nanging menawa pitik kulo
menang mula sepalih kasugihan Baginda kangge kulo.”
31. Unggah-ungguh basa kang digunakake paraga Cindelaras iku ....
A. Ngoko Lugu
B. Ngoko Alus
C. Krama Lugu
D. Krama Alus
32. Unggah- ungguh basa kang ana ing dialog Cindelaras marang Raja ing teks sandiwara dhuwur
nudhuhake bekti ….
A. Wong nom karo wong nom
B. Wong tua marang wong nom
C. Wong nom marang wong tua
D. Wong tua marang wong tua
33. Ukara “ Bapak menyang Banjarnegara numpak motor karo Adik.” Yen diowahake dadi basa
krama alus yaiku ….
A. Bapak tindak Banjarnegara nitih motor kaliyan Adik
B. Bapak tindak Banjarnegara numpak motor lan Adik
C. Bapak menyang Banjarnegara nitih sepeda motor kaliyan Adik
D. Bapak menyang Banjarnegara nitih motor kaliyan Adik
34. Gatekana tembung ing ngisor iki!
(1) Narasi, deskripsi, legendha
(2) Fabel, argumentasi, eksposisi
(3) Narasi, deskripsi, argumentasi
(4) Dongeng, Malinkundang, pawarta
Manut pranyatan ing dhuwur, sing kalebu jinising teks (wacan) yaiku ....
A. 1 lan 2
B. 2 lan 3
C. 3 lan 4
D. 4 lan 5
35. Wacan kang nggambarake sawijining objek diarani ....

PAS/B.Jawa/IX/MTs/2021-2022 7
A. Narasi
B. Deskripsi
C. Argumentasi
D. Eksposisi
36. Paragraf deskrpsi kang njlentrehake objek kasunyatan diarani ....
A. Objektif
B. Subjektif
C. Spatial
D. Non fiksi

Wacan kanggo mangsuli pitakenan nomor 37-38!


RUWATAN
Ruwatan iku saka tembung “ngruwat” sing artine ngopeni. Dene upacara ruwatan iku
nduweni teges ngresiki lan nyuciake menungsa saka kesusahan batin kanthi ngenengake
upacara kang biasane nanggap wayang purwa, kanthi lakon “Murwa Kala”.
Ruwatan iku salah sijining upacara adat jawa sing tujuane kanggo mbebasake
manungsa saka ancaman bahaya. Inti upacara ruwatan iki sejatine ndonga marang Gusti
Allah, nyuwun perlindungan saka ancaman bahaya, umpamane bencana alam, uga ndonga
nyuwun pangampunan dosa-dosa lan kesalahan-kesalahan sing wis dilakoni, sing bisa
nyebabake bencana utawa bakal nuwuhake sial. Upacara ruwatan iku sejatine bisa dianggap
kanggo tolak bala utawa buang sial.

37. Upacara kang tegese ngresiki lan nyuciake menungsa saka kesusahan batin kanthi ngenengake
upacara kang biasane nanggap wayang purwa, kanthi lakon “Murwa Kala” diarani upacara adat
....
A. Mitoni
B. Ruwatan
C. Megengan
D. Tedhak sinten
38. Ruwatan asale saka tembung ruwat tegese yaiku ....
A. Nandur
B. Ngopeni
C. Ngrumat
D. Nylameti

Gatekna tabel ing ngisor iki!


No Tembung
1. Deskripsi
2. Narasi
3. Adat istiadat
4. Cerita rakyat

PAS/B.Jawa/IX/MTs/2021-2022 8
39. Kebiasaan utawa apa-apa kang kulina dilakoni ing saben dinane yaiku pengertian saka ....
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
40. Adat istiadat kang dilakoni dening wong Jawa iku bisa disebut 3M, yaiku Mijil, Manten,
Manten lan Mati. Ing ngisor iki sing kalebu tuladhane adat nalikane manten yaiku ....
A. Tingkeban, mitoni, ngapati
B. Siraman, midoderani, lamaran
C. Telung dina, patang puluh, nyewu
D. Balang suruh, 100 dina, mitoni
41. (1) Kanggo buwang duit
(2) Kanggo nyuwun diparingi keselamatan
(3) Kanggo ngungkapake rasa syukur marang Gusti Allah
(4) Kanggo seneng-seneng
Sing kalebu tujuan saking dianake adat istiadat yaiku ditujukake nomer ....
A. 1, 2
B. 3, 4
C. 2, 3
D. 1, 3
42. Ukara “Tri Janma Manembah Gusti” angka sengkalantahune yaiku ....
A. 1213
B. 1321
C. 3121
D. 1231
43. Tahun sengkalan 1902 ukarane yaiku ....
A. Panganten dwi akekanthan asta
B. Miyat ngaluhur trusing budi
C. Gajah wewolu rumangkang
D. Sirna ilang kertaning bumi
44. Tetembungan utawa gambar bisa uga awujud pathung kanggo mengeti kadadeyan kang wigati
sing mujudake angka taun diarani ....
A. Saloka
B. Tembung entar
C. Wangsalan
D. Sengkalan

Tabel ing ngisor iki kangge mangsuli pitakenan nomer 45-47!

PAS/B.Jawa/IX/MTs/2021-2022 9
1 [o

2 I
3 5

4 Aji

45. Cacahe Aksara Suara ana ....


A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
46. Tuladha aksara suara yaiku ....
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
47. Tembung kang migunakake aksara suara yaiku ....
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
48. je//bsuki mw [by Ukara kasebut macane ....
A. Jerbasuki mawa bea
B. Jerbasuki toh pati
C. Jerbasuki mawa busana
D. Banjarnegara gilar gilar

49. Indonesia loh jinawi yen di tulis anggo aksara jawa ....
A. I [nFo[nsiy [loh
B. I [nFo[nsiy [loh jinwi
C. I [nFo[nsiy mju
D. %nCsil wibw
50. Umh dr ar [n...
A. p]nJi
B. [l=
C. [pogu[pon\
D. k]nJ==

PAS/B.Jawa/IX/MTs/2021-2022 10

Anda mungkin juga menyukai