Anda di halaman 1dari 15

Perhitungan

Evaluasi LTSC (104-D2) dilakukan pada tanggal 25 Maret 2019 hingga 12

Agustus 2019.

a. Perhitungan Neraca Massa Desain LTSC (104-D2)

Tabel 4. Data desain komponen masuk dan keluar LTSC (104-D2)

Komponen Inlet (kmol/jam) Outlet (kmol/jam)


CH4 237.20112 236.55811
CO 507.85368 46.9983
CO2 2384.17536 2844.96376
H2 7880.85516 8340.63164
N2 4141.89648 4142.11684
Ar 53.2182 53.26474
H2O 5446.64 4986.19

Reaksi pada LTSC (104-D2)

CO + H2O  CO2 + H2

Tabel. Neraca Massa desain LTSC (104-D2)


Inlet Outlet
Komponen
kmol BM kg kmol BM kg
CH4 237.20112 16 3795.21792 236.55811 16 3784.92976
CO 507.85368 28 14219.90304 46.9983 28 1315.9524
CO2 2384.17536 44 104903.7158 2844.96376 44 125178.4054
H2 7880.85516 2 15761.71032 8340.63164 2 16681.26328
N2 4141.89648 28 115973.1014 4142.11684 28 115979.2715
Ar 53.2182 40 2128.728 53.26474 40 2130.5896
H2O 5446.645747 18 98039.62344 4986.199333 18 89751.588
Total 354822 354822

b. Perhitungan Konversi Desain CO pada Unit LTSC (104-D2)

[𝐶𝑂]𝑖𝑛−[𝐶𝑂]𝑜𝑢𝑡
Besar konversi LTSC = [𝐶𝑂]𝑖𝑛
(507.85368−46.9983) 𝑘𝑚𝑜𝑙/𝑗𝑎𝑚
= 507.85368 𝑘𝑚𝑜𝑙/𝑗𝑎𝑚

= 0.907457006

% Konversi CO = 90.7457006%

c. Laju Alir Masuk dan Keluar LTSC (104-D2)

Gambar . Flowsheet proses unit primary reformer (101-B), secondary reformer (103-D),
HTSC (104-D1) dan LTSC (104-D2).

Keterangan: 1. Aliran gas proses

2. Aliran steam proses

3. Aliran inlet primary reformer 101-B

4. Aliran outlet primary reformer 101-B

5. Aliran udara

6. Aliran steam untuk udara

7. Aliran udara inlet secondary reformer 103-D

8. Aliran oulet secondary reformer 103-D (inlet HTSC 104-D1)


9. Aliran oulet HTSC 104-D1 (inlet LTSC 104-D2)

10. Aliran oulet LTSC 104-D2


Tabel . Data aktual komponen masuk dan keluar primary reformer 101-B, secondary reformer 103-D,
HTSC 104-D1 dan LTSC 104-D2.
25 Maret 2019
% mol
Komponen 101-B 103-D HTSC 104-D1 LTSC A 104- LTSC 104-
D2A D2
IN OUT IN OUT IN OUT IN OUT IN OUT
CO2 3.9 12.74 12.74 9.2 9.2 15.79 15.79 18.61 15.79 17.96
CO 5.11 5.11 11.43 11.43 3.64 3.64 1.44 3.64 0.26
Ar 0.13 0.07 0.07 0.37 0.37 0.34 0.34 0.35 0.34 0.33
N2 1.16 0.59 0.59 27.91 27.91 26.31 26.31 26.62 26.31 25.43
CH4 88.03 27.22 27.22 2.04 2.04 1.88 1.88 1.71 1.88 1.9
H2 1.44 54.27 54.27 49.05 49.05 52.04 52.04 51.27 52.04 54.12
C2H6 4.05
C3H8 0.79
i-C4H10 0.16
n-C4H10 0.16
i-C5H12 0.07
n-C5H12 0.04
C6+ 0.07
H2O
Jumlah 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100
Sumber: Control Panel Ammonia Plant P-IIB

Laju alir gas proses inlet 101-B = 53961,41 kg/jam

= (53961,41 kg/jam) / (18.094 kg/kmol)

= 4272.34371 kmol/jam
Laju alir steam proses inlet 101-B = 151544.31kg/jam

= (151544.31kg/jam) / (18 kg/kmol)

= 8419,12833 kmol/jam

Laju alir udara inlet 103-D = 116870,9 Nm3/jam

= (116870,9 Nm3/jam) / 22.4 (kg/kmol)

= 5117,45089 kmol/jam

Laju alir steam proses inlet 101-B = 6828,22 kg/jam

= (6828,22 kg/jam) / (18 kg/kmol )

= 379,345556 kmol/jam

d. Mol C (kmol atom/jam) pada aliran inlet gas 101-B

CO2 → % mol = 3,9 % O2 = 2 x 0,36 = 7,9

C = % mol x Laju alir gas inlet 101-B x 100 x ∑atom C

C = 3,9 % x 4272.34371 x 1 = 166,621405 kmol/jam

CO → % mol = 0

C = 0 x 4272.34371 x 1 = 0

CH4 → % mol = 88.03

C = 88.03 % x 4272.34371 x 1 = 3760.94417 kmol/jam

C2H6 → % mol = 4.05

C = 4.05% x 4272.34371 x 2 = 346,059841 kmol/jam

C3H8 → % mol = 0,79

C = 0,79% x 4272.34371 x 3 = 101,254546 kmol/jam

i-C4H10 → % mol = 0,16


C = 0,16% x 4272.34371 x 4 = 27,3429997 kmol/jam

n-C4H10 → % mol = 0,16

C = 0,16% x 4272.34371 x 4 = 27,349997 kmol/jam

i-C5H12 → % mol = 0,07

C = 0,07% x 4272.34371 x 5 = 14,953203 kmol/jam

n-C5H12 → % mol = 0,04

C = 0,04% x 4272.34371 x 5 = 8,54468742 kmol/jam

C6+ → % mol = 0,07

C = 0,07 % x 4272.34371 x 6 = 17,9438436 kmol/jam


+
TOTAL laju alir C = 4471,00769 kmol/jam

e. Menghitung laju alir outlet primary reformer


101-B
CH4 → =
%mol 27.22
C = 27.22 O = 0

CO2 → =
%mol 12.74
C = 12.74 O = 25,48

CO → =
%mol 5,11
C = 5,11 O = 5,11

Laju alir gas outlet primary reformer 101-B


Laju alir gas inlet 101-B = G in
Laju alir gas outlet 101-B = G1
laju alir C inlet = Laju alir C outlet
% Σ C in x Laju alir G in = % Σ C out x Laju alir G1
4471.007693 kmol/jam = (27.22+12.74+5.11)xG1
100
G1 = 4471.007693
0.4507
G1 = 9920.14132 kmol/jam

Laju alir steam outlet primary reformer 101-B


Laju alir steam inlet 101-B = S in
Laju alir steam outlet 101-B = S1
Laju alir O outlet = Laju alir O outlet

S in + (% Σ O in x G in) = (% Σ O out x G1) + S1


8419.128333 + 333.2428 = 3034.57123 + S1
S1 = 5717.799913 kmol/jam

f. Menghitung laju alir outlet secondary reformer 103-D

CH4 → %mol = 2.04


C = 2.04 O = 0

CO2 → %mol = 9.2


C = 9.2 O = 18.4

CO → %mol = 11.43
C = 11.43 O = 11.43

Inlet udara = 5217 kmol/jam


O2 dari udara = 960 kmol/jam

Laju alir gas outlet secondary reformer 103-D


Laju alir gas inlet 103-D = G1
Laju alir gas outlet 103-D = G2
Laju alir C inlet = Laju alir C outlet
% Σ C in x Laju alir G1 = % Σ C out x Laju alir G2
4471.007693 kmol/jam = (2.04+9.2+11.43) x G2
100
G2 = 4471.008
0.2267
G2 = 19722.13 kmol/jam

Laju alir steam outlet secondary reformer 103-D


Laju alir steam inlet 103-D = S in
Laju alir steam outlet 103-D = S1

Laju alir O inlet = Laju alir O outlet


Sin + S1 + (% Σ O in x G in) + (% O2 x inlet udara) = (% Σ O out x G2) + S2
379.3455556 + 5717.8 + 3034.571 + 960.011 = 5883.112 + S2
10091.73 = 5883.112 + S2

S2 = 4208.615 kmol/jam

g. Menghitung laju alir outlet HTSC 104-D1

CH4 → %mol = 1.88


C = 1.88 O = 0

CO2 → %mol = 15.79


C = 15.79 O = 31.58

CO → %mol = 3.64
C = 3.64 O = 3.64

Laju alir gas outlet HTSC 104-D1


Laju alir gas inlet 104-D1 = G2
Laju alir gas outlet 104-D1 = G3

Laju alir C inlet = Laju alir C outlet


(% Σ C in x laju alir G2) = (% Σ C in x laju alir G3)
4471.007693 = (1.88+15.79+3.64)xG3
100
G3 = 4471.008
0.2131
G3 = 20980.8 kmol/jam

Laju alir steam outlet HTSC 104-D1


Laju alir gas steam inlet 104-D1 = S2
Laju alir gas steam outlet 104-D1 = S3

Laju alir O inlet = Laju alir O outlet


(% Σ O in x G2) + S2 = (% Σ O out x G3) + S3
=
5883.112461 + 4208.615 7389.436 + S3
S3 = 2702.291 kmol/jam

h. Menghitung laju alir outlet LTSC 104-D2A (LTSC A)

CH4 → %mol = 1.71


C = 1.71 O = 0

CO2 → %mol = 18.61


C = 18.61 O = 37.22

CO → %mol = 1.44
C = 1.44 O = 1.44

Laju alir gas outlet LTSC 104-D2A


Laju alir gas inlet LTSC 104-D2 = G3
Laju alir gas outlet LTSC 104-
= G4
D2A

Laju alir C inlet = Laju alir C outlet


% Σ C in x laju alir G3 = % Σ C out x laju alir G4
3120.95808 kmol/jam = (1.71+18.61+1.44) x G4
100
G4 = 3120.95808
0.2176
G4 = 14342.6383 kmol/jam
Laju alir steam outlet LTSC 104-D2
Laju alir steam inlet LTSC 104-D2 = S3
Laju alir steam outlet LTSC 104-D2 = S4

Laju alir O inlet = Laju alir O outlet


(% Σ O in x G3) + S3 = (% Σ O out x G4) + S4
7389.436459 + 2702.291 = 8039.814 + S4
S4 = 2051.914 kmol/jam

Laju alir gas Inlet LTSC 104-D2 = 14645.5095 kmol/jam


Laju alir steam Inlet LTSC 104-D2 = 4832.95439 kmol/jam
Laju alir gas Outlet LTSC 104-D2A = 14342.6383 kmol/jam
Laju alir steam Outlet LTSC 104-D2A = 4446.2389 kmol/jam

i. Perhitungan Neraca Massa Aktual LTSC A (104-D2A)


Komponen inlet LTSC 104-D2
Basis 1 jam proses
Mol CO = komposisi COin x mol gas inlet LTSC 104-D2
3,64
= 100 𝑥 (20980,7963 kmol) kmol

= 763,701 kmol
Mol H2O = mol steam inlet LTSC 104-D2
= 1811,3232 mol
Mol CO2 = komposisi CO2in x mol gas inlet LTSC 104-D2
15,8
= 100 𝑥 (20980,7963) kmol

= 3312,87 kmol
Mol H2 = komposisi H2in x mol gas inlet HTSC
52,04
= 100 𝑥 (20980,7963) kmol/jam

= 10918,4 kmol
Mol Ar = komposisi Arin x mol gas inlet LTSC 104-D2
0,34
= 100 𝑥 (20980,7963) kmol

= 71,3347 kmol
Mol N2 = komposisi N2in x mol gas inlet HTSC
26,31
= 100 𝑥 (20980,7963) kmol/jam

= 5520,05 kmol
Mol CH4 = komposisi CH4in x mol gas inlet HTSC
1,88
= 100 𝑥 (20980,7963)kmol/jam

= 394,439 kmol
Reaksi pada unit LTSC 104-D2A

CO + H2O → CO2 + H2
mula-mula = 533.0965 4832.954386 2312.526 7621.523
reaksi = x x x x
setimbang = 4446.238899

Mol reaksi H2O = x


= 533.0965 – 210.895kmol
= 386.7155 kmol

Sehingga reaksi yang terjadi


CO + H2O → CO2 + H2
mula-mula = 533.0965 4832.954386 2312.526 7621.523
reaksi = 322.2012 322.2012099 322.20121 322.2012
setimbang = 210.8953 4510.753176 2634.7272 7943.724

j. Perhitungan Konversi CO pada LTSC A (104-D2A)


[𝐶𝑂]𝑖𝑛−[𝐶𝑂]𝑜𝑢𝑡
Besar konversi LTSC A = [𝐶𝑂]𝑖𝑛

(533.0965−210.8953) 𝑘𝑚𝑜𝑙
= 533.0965
𝑘𝑚𝑜𝑙

= 0.604396

% Konversi CO = 60.4396%
k. Menghitung laju alir outlet LTSC 104-D2 (LTSC Total)
Menghitung laju alir outlet LTSC 104-D2
CH4 → %mol = 1.9
C = 1.9 O = 0

CO2 → %mol = 17.96


C = 17.96 O = 35.92

CO → %mol = 0.26
C = 0.26 O = 0.26

Laju alir gas outlet LTSC 104-D2


Laju alir gas inlet LTSC 104-D2 = G3
Laju alir gas outlet LTSC 104-D2 = G5

Laju alir C inlet = Laju alir C outlet


% Σ C in x laju alir G3 = % Σ C out x laju alir G5
3120.958084 kmol/jam kmol/jam = (1.9+17.96+0.26) x G5
100
G5 = 3120.95808
0.2012
G5 = 15511.7201 kmol/jam

Laju alir steam outlet LTSC 104-D2


Laju alir steam inlet LTSC 104-D2 = S3
Laju alir steam outlet LTSC 104-D2 = S5

Laju alir O inlet = Laju alir O outlet


(% Σ O in x G3) +
=
S3 (% Σ O out x G4) + S5
5158.148461 + 4832.954386 = 5612.14033 + S5
S5 = 4378.96252 kmol/jam

Laju alir gas Outlet LTSC 104-D2A = 15511.7201 kmol/jam


Laju alir steam Outlet LTSC 104-D2A = 4378.9625kmol/jam
l. Perhitungan Neraca Massa Aktual LTSC 104-D2 (LTSC Total)
Reaksi pada unit LTSC 104-D2
+
CO + H2O → CO2 H2
mula-mula = 533.09655 4832.95439 2312.52596 7621.523
reaksi = x x x x
setimbang = 38.078325

Mol reaksi H2O = x


= 533.0965 – 38.078325 kmol
= 495.0182 kmol
Sehingga reaksi yang terjadi

CO + H2O → CO2 + H2
mula-mula = 533.09655 4832.95439 2312.52596 7621.523
reaksi = 495.01822 495.018223 495.018223 495.0182
setimbang = 38.078325 4337.93616 2807.54418 8116.541

m. Perhitungan Neraca Massa Aktual LTSC 104-D2 (LTSC Total)


Inlet Outlet
Komponen
kmol BM kg kmol BM kg
CO 533.09655 28 14926.7033 38.078325 28 1066.19309
H2 O 4832.9544 18 86993.1789 4337.9362 18 78082.8509
CO2 2312.526 44 101751.142 2807.5442 44 123531.944
H2 7621.5232 2 15243.0463 8116.5414 2 16233.0828
Ar 49.794732 40 1991.7893 49.794732 40 1991.7893
N2 3853.2336 28 107890.54 3853.2336 28 107890.54
CH4 275.33558 16 4405.36927 275.33558 16 4405.36927
Total 333201.769 333201.769
Tabel . neraca massa LTSC 104-D2

n. Perhitungan Konversi CO pada LTSC 104-D2 (LTSC Total)


[𝐶𝑂]𝑖𝑛−[𝐶𝑂]𝑜𝑢𝑡
Besar konversi LTSC = [𝐶𝑂]𝑖𝑛

(533.09655−38.078325) 𝑘𝑚𝑜𝑙
= 533.09655
𝑘𝑚𝑜𝑙

= 0.9285714
% Konversi CO = 92.85714 %

Untuk perhitungan konversi CO pada data yang lain dilakukan dengan cara yang sama

yaitu dengan menggunakan neraca massa. Hasil dari perhitungan dapat dilihat pada tabel.

Tabel . Konversi CO Aktual


Waktu Pengambilan Data LTSC A LTSC Total
29 April 2019 60.33057 % 92.83746 %
20 Mei 2019 50.14245 % 92.02279 %
24 Juni 2019 48.50136 % 93.37057 %
29 Juli 2019 39.18128 % 92.10526 %
12 Agustus 2019 92.06788 %

Anda mungkin juga menyukai